Kuuyunga nouradi wa hana kuhandukisa wopeke

EVHULIKO lyokuuyunga novantu wopeke wa hana kuvahandukisa kwa kwatera mo kudiva omu no uyunga ntani siruwo esi no uyunga yuma. Eyi kapi yina kutanta asi kuligava mokurugana udona ndi kukumbagera. Kudira kuhandukisa vantu kapi ayi tanta asi kuvatjira.—Yis. 29:25.

Yiyimwa yompepo kugava etateko lyewa mokuuyunga monkedi zokudira kuhandukisa wopeke. Yipo nye, muntu ogu ali tumangeda eharo kapi ga hara kukoresa wopeke; age kuhara kuvavatera. Muntu gonkenda kurugana yuma monkedi zougomoki. Muntu ogu ga hara mbili kupapara nonkedi mokutulisa po elikwatakano lyewa kumwe nava wopeke. Nampili vantu kuna kulikida nkareso zonyanya, muntu ogu a lididimike nga kara ngorooro nombili.—Gar. 5:22, 23.

Yi kare asi monkedi musinke ono kuzigava mbudi zomoBibeli, vantu vamwe kapi ngava zi hafera. Morwa ukukutu wonomutjima dosinzi soVajuda womouye wokuhova, Jesus kwa kere kwawo “emanya eli ngali pundukisa vantu, emumanya eli ngali ganda vantu.” (1 Pet. 2:7, 8) Kuliza nosirugana sendi sokuzuvhisa Uhompa, Jesus kwa tente asi “Ame kwa wizira ni ya zugume mundiro pevhu.” (Ruk. 12:49) Ntani mbudi zoUhompa waJehova, ezi za kwatera mo hepero zovantu mokudimburura upangeli woMusiti gwawo, simpe kuna kutwikira kukundama vantu. Vantu wovanzi kapi ava hafere mbudi ezi asi Uhompa waKarunga ntaantani ngau guse po uzuni ou woudona. Nye morwa kulimburukwa kwaKarunga, ose kutwikira kuzuvhisa. Nampili ngoso, ngomu tuna kuyirugana eyi, ose simpe kudiworoka epukururo lyomoBibeli eli ali tanta asi: “Kombinga zeni, one kareni nombili kovantu navenye ntani.”—Rom. 12:18.

Kuuyunga wa hana kuhandukisa pokugavera umbangi. Pwa kara maukaro gomanzi omu atu vhuru kuuyunga nava wopeke kuhamena epuro lyetu. Ose kuyirugana apa atu kara moyirugana yokuzuvhisa, nye ose hena kupapara nompito dokuwapera apa atu kara novanekoro novarugani ntani novanasure vakwetu. Momaukaro nagenye aga, wa hepa kuuyunga monkedi zokudira kuhandukisa wopeke.

Nsene tu gava mbudi zoUhompa monkedi omu wopeke nava lizuvha ngwendi kuna kupatanesa epuro nononkareso dawo, kuvhura va dire kuzitambura. Nsene kapi vana pura evatero ntani nampo kapi vana kulizuvha hepero zalyo, kuvhura yi va korese komutjima kweyi no uyunga mokuvavyukisa. Ngapi omu natu nyokera po kugava egano lyepuko? Kulironga kuuyunga nonkareso zoukaume kuvhura kuvatera.

Kondja mokutameka nzogera pokureta po sirongwa esi nava hafera wopeke. Nsene muntu ogo munekoro ndi murugani ndi munasure mukweni, kuvhura o dive eyi na hafera. Nampili nsene kapi wa gwanekera nogo muntu rumwe, kuvhura o uyunge yuma eyi ko zuvhire kombudi ndi eyi ava uyunga vantu momukunda. Yirongwa yangoso kulikida eyi yina kara momagano govantu wovanzi. Nsene kuna kurugana tunda embo zende embo, kara munomeni. Yifuwiso yemembo noyidwara noyininke ya likwatakana noukarelikarunga, ntani nayimwe ngoso kuvhura kulikida eyi ga hara mwenya embo. Pokuuyunga namwenya embo, purakena ngomu ana kuuyunga. Eyi na uyunga kuvhura yi pameke ndi yi vyukise eyi ko gazara kuhamena eyi ga hara nomutaro gwendi ntani ngayi ku vatera mokudiva eyi wa hepa kuuyunga mokugavera umbangi.

Ngomu nzogera zina kutwikira, ligavera nendi magano gokutundilira moBibeli nomoyimbapiratjangwa yoBibeli eyi ya zogera sirongwa oso. Nye wa ha uyunga unene nokudira kumupa mpito zokuuyunga. (Muud. 3:7) Hamesera mwenya embo monzogera nsene ana hara kuuyunga. Likida elituromo momagano gendi. Eyi kuvhura yi ku pe mauzera aga ono hepa mokuuyunga nombili.

Komeho zokuuyunga yuma, gazadara ko asi ngapi omu nayi zuvhika komuntu gopeke. Yisewe 16:23 kutanta asi: “Vantu wonondunge kuhova kugazara, ntani vana kuuyunga; makura eyi vana kuuyunga kuyihuguvara unene.” MoYisewe 12:18 kwa rondora asi: “Nonkango da hana mutwe nondungu kuwurura ngwendi rufuro.” Kuvhura kukwaterera kousili woBibeli twa hana kuhandukisa wopeke.

Kulikida unongo pokuhorowora nonkango edi no ruganesa kuvhura kukuvatera o nyokere po kupundukisa wopeke pwa hana hepero. Nsene asi kuruganesa nkango “Bibeli” kuninkisa vamwe va dire kuhara kupurakena, kuvhura o ruganese nkango ngwendi “matjangwa gokupongoka” ndi “buke ezi vana kupwagesa momaraka gokupitakana po-2 000.” Nsene to tumbura Bibeli, kuvhura o pure muntu egano lyendi kuhamena Bibeli ntani gazadara ko komalimbururo gendi ngomu muna kuzogera.

Kuuyunga wa hana kuhandukisa kwa kwatera mo kutokora asi siruwo musinke souhunga kuuyunga yuma yongandi. (Yis. 15:23) Kuvhura o dire kukwatesa ko nayinye eyi ana kuuyunga muntu gwapeke, nye kapisi hepero mu lipatanese magano gendi nagenye gokudira kuliza nomatjangwa. Wa ha hetekera ko kutantera mwenya embo yininke nayinye posikando simwe tupu. Jesus kwa tanterere varongwa vendi asi: “Nina kara simpe noyininke yoyinzi yokumutantera, nye ntaantani one yina mu vhukire.”—Joh. 16:12.

Nsene kuvhura, pandadeka owo ono kuuyungisa. Nampili nsene mwenya embo nompata, simpe kuvhura o mu pandadeke mokukara nomutaro gongandi. Mupositoli Paurusa kwa yi rugene apa ga uyungire novarongi woukonentu vamwe posigongi soAreyopagi moAtena. Varongi woukonentu “kwa lipatanene nendi.” Ngapi omu ga vhulire kuzeresa sitwa sendi ga hana kuvahandukisa? Age kwa mwene yizambero eyi va tungira yikarunga yawo. Mevango lyokunyokera Vaatena morwa kukarera yikarunga yawo yoyimpempa, age kwa va pandadekere nombili mokukara kwawo neharo lyokukarera Karunga. Age kwa tente asi: “Ame na mu mono asi one vakereli wovakarunga nawa-nawa.” Kuuyunga monkedi zangesi kwa mu pere mpito mokugava mbudi zendi kuhamena Karunga gousili. Ngoyitundwamo, vamwe tava kara vapuli.—Yirug. 17:18, 22, 34.

Wa ha handuka nsene muntu ta reta po nompata. Litura. Yi tara eyi ngompito mokudiva eyi ana kugazara muntu ogo. Kuvhura o mu pandure kokupwagesa magano gendi. Ngapi nsene a donganesa nokuuyunga asi: “Ame na kara noukareli wange”? Kuvhura o mu pure nombili asi: “Ove kwa kara muntu ga hamena koukarelikarunga meparu lyoge nalinye ndi?” Makura, konyima apa na limburura, gwederera ko asi: “Omu ono kugazara, vantu navenye ngava kara moukareli umwe ndi?” Eyi kuvhura yi ninkise nzogera zi twikire.

Mokukara nomutaro gomuwa kwanyamwetu kutuvatera tu kare nombili. Twa pura nawa-nawa mouhunga wononzira daJehova nomousili woNonkango dendi. Ose kuuyunga nomukumo kuhamena yuma eyi. Nye kapi twa kara nokonda zokulimona nyamwetu uhungami. (Ruk. 18:9) Ose kutuhafesa mokudiva usili ntani nokuhafera matungiko gaJehova, nye twa yi diva nawa asi Jehova kwa tu hafera morwa ufenkenda wendi ntani nepuro lyetu mwaKristusa, nye kapisi morwa uhungami wanyamwetu. (Efe. 2:8, 9) Ose kudimburura hepero ‘zokulikonakona nsene asi mepuro tuna kara; tu liheteke nyamwetu.’ (2 Kol. 13:5) Yipo nye, nsene tatu uyunga novantu kuhamena hepero zokukwama nompango daKarunga, twa hepa kulinunupika mokudiruganesa hena momaparu ganyamwetu. Kapi twa kara nononkondo dokupangura wopeke. Jehova ‘kwa gava mpanguro nazinye koMuna,’ ntani ngatu ka sikama komeho zosipundi sompanguro kweyi twa liruganena moukaro wetu.—Joh. 5:22; 2 Kol. 5:10.

Momapata getu noVakriste vakwetu. Kuuyunga kwetu nombili kapisi tu ku ruganese tupu moyirugana yokuzuvhisa. Mokumona asi kuuyunga nombili kuna kara siyimwa sompepo zaKarunga, twa hepa hena kuuyunga nombili nava vemepata. Eharo ngali tu tumangeda tu likide sinka komalizuvho gava wopeke. Mugara gwahompakadi Esitera kapi ga kere mukareli gwaJehova, nye ga mu likidire efumadeko ntani nga uyunga nendi nombili apa nga mu tantere yuma kuhamena vakareli vaJehova. (Esitera, egau. 3-8) Moyihorokwa yimwe, kuuyunga nombili nsene kuna kuruganena kumwe novanekoro va hana asi Nombangi kuvhura kuhepa asi tu va tezwilise kupitira monkareso zetu kupitakana tupu kuvafatwilira usili.—1 Pet. 3:1, 2.

Mokulifana, kudiva vakwetu womombungakriste kapi yina kutanta asi tu va uyungire moomu tuna hara ndi asi tu dire kuvalikida nkenda. Twa ha kara negano eli asi awo morwa va kura pampepo, va hepa kuyitambura. Ntani twa ha papara konda zokulipoperesa pokuuyunga asi: “Ame yimo tupu na kara ngorooro.” Nsene tu dimburura asi nkedi omu atu uyungire vakwetu kuvakoresa, twa hepa kutokomena mokurundurura. “Eharo lyetu lyenene lya hara mukweni a ku hare,” lya hepa kututumangeda tu ‘ruganene uwa vapuli vakwetetu.’—1 Pet. 4:8, 15; Gar. 6:10.

Nsene kuna kugava siuyungwa. Owo ava uyunga kositantara nawo va hepa kuuyunga va hana kuhandukisa wopeke. Movapurakeni kukara mo vantu wokonontundiliro nomaukaro gokulisiga. Awo kwa lisiga mekuro lyawo lyopampepo. Vamwe kuvhura va kare asi sikando sokuhova kuwiza koSinyanga soUhompa. Vamwe kuvhura va kare asi kuna kupita moukaro woudigu ou ana dili kudiva muuyungi. Yisinke nayi vhura kuvatera muuyungi mokudira kuhandukisa vapurakeni vendi?

Mokuliza nomapukururo gaPaurusa kwaTitusa, si kare sitambo soge ‘sokudira kuuyungira vantu momudona, o kare nombili nonkenda novantu navenye.’ (Tit. 3:2) Nyokera po kuhonena uzuni mokudira kuruganesa nonkango dokuswaura worudi ndi veraka lyopeke. (Ehor. 7:9, 10) Nemanguruko uyunga kuhamena nompango daJehova ntani likida uwa au tundu mokudisikisa mo; nye nyokera po kuzuvhisa kukora owo vana kudira simpe kukwama nompango daJehova. Mevango lyoyo, korangeda navenye va kwate egano mpango zaKarunga ntani va rugane yokumuhafesa. Ruganesa nonkango depukururo monkedi zongwa ntani nepandadeko lyosili. Kupitira mombuuyungiso nomomuhagaro gezwi lyoge, likida eharo lyosiumbya eli natuvenye twa hepa kukara nalyo.—1 Tes. 4:1-12; 1 Pet. 3:8.