Egaununo lyoronambali

Ntanto zekuho lyoge

1. Morwasinke nkenye gumwe gwetu na litulira mo mekuho lyomomema?

MOMVHURA 29 S.N., Jesus kwa mu kuhwire apa ga mu dividire Johanesa Mukuhwi momukuro gwaJorodana. Jehova mwene kwa tere nokulikida ekwatesoko. (Mateusa 3:16, 17) Yipo nye Jesus ga tulire po sihonena esi nava kwama varongwa vendi navenye. Konyima zonomvhura ntatu noukahe, Jesus kwa geve nompangera edi kovarongwa vendi asi: “Nonkondo nadinye demeguru nedi depevhu nyame va di pa. Yipo nye nomu zira konomuhoko nadinye, mu ka di ninke di kare varongwa vange, mu ka di kuhwire medina lyaGuhwe neli lyoMuna neli lyoMpepo zoKupongoka.” (Mateusa 28:18, 19) Ove va ku kuhwa kuliza nevyukiso eli ga geve Jesus apa ndi? Nsene kapisi ngoso, ove kuna kuliwapaikira o rugane ngoso ndi?

2. Mapuro musinke ga hepa kugalimburura kuhamena ekuho?

² Yi kare asi ove wa gwana ekuho ndi kuna kuliwapaikira kugwana ekuho, ediwo lyewa kuhamena ekuho kwa kara nomulyo kwankenye gumwe ogu ana hara kukarera Jehova nokukaparuka mouzuni wendi woupe wouhungami. Mapuro aga gana hepa malimbururo kuna kwatere mo aga: Ekuho lyoSikriste naina lina kara nontanto zokulifana nekuho lyaJesus ndi? Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina lyaGuhwe neli lyoMuna neli lyoMpepo zoKupongoka”? Yisinke ya kwatera mo kuparuka kuliza neyi ali tanta ekuho lyoSikriste lyomomema?

Ekuho eli nga rugana Johanesa

3. Wolye lya tumbukilire ekuho lyaJohanesa?

³ Makwedi ntazimwe komeho zekuho lyaJesus, Johanesa Mukuhwi kwa zuvhisire momburundu zaJudeya, ta tanta asi: “Litezurureni, yeeyi Untungi weguru pepi una kara.” (Mateusa 3:1, 2) Vantu kwa zuvhire eyi ga tente Johanesa yipo ya va twire komutjima. Awo kwa tongwenene nonzo dawo nomutjima nagunye, tava litezurura nokuwiza kwaJohanesa a ya va kuhwe momukuro gwaJorodana. Ekuho lina kwa kere lyoVajuda velike.—Rukasa 1:13-16; Yirugana 13:23, 24.

4. Morwasinke Vajuda womouye womuhowo va heperere elitezururo mongenderera?

⁴ Vajuda vena kwa hepere elitezururo mongenderera. Momvhura 1513 K.S.N. kondundu zaSinayi, vazinyakurwawo kwa tulire po egwanekero lyomuhoko—elizuvho lyopaveta lyokufumadeka—naJehova Karunga. Nye morwa nonzo dawo dononene, awo kapi va parukire kuliza noyitumbukirwa yawo yegwanekero lina yipo nye va gwene epanguro. Posiruwo saJesus, mukaro gwawo kwa kere gomudigu. “Ezuva olyo lyenene lyedigu lyaHOMPA” eli ga pumbire Marakiya kwa kere pepi. Mo-70 S.N., “ezuva” lina kwa wizire apa vakwayita woVaroma va zonagwire Jerusarema nontembeli zazo ntani noVajuda wokupitakana pemiliyona limwe. Johanesa Mukuhwi kwa mu tumine komeho zezonaguro lina nenyanyukiro ukarelikarunga wosili a ‘wapaikire Hompa vantu, va kare muhoko gwendi.’ Awo kwa hepere kulitezurura kononzo dawo edi va zonene kegwanekero lyoVeta zaMosesa nokuliwapaikira kutambura MunwaKarunga, Jesus, ogu ga va tuminine Jehova.—Marakiya 4:4-6; Rukasa 1:17; Yirugana 19:4.

5. (a) Morwasinke Johanesa ga singanyekerere apa Jesus ga wizire a ya mu kuhwe? (b) Yisinke lya fanekesere ekuho lyaJesus?

⁵ Jesus mwene nage kwa kere gumwe gowo va wizire kwaJohanesa va ya va kuhwe. Nye morwasinke? Johanesa ga divire asi Jesus kapi ga kere nononzo edi na tongonona, yipo ga tente asi: “Ame nyame ngano na fira kukuhwa nge ove, ngapi hena omu no wizira nge ame?” Nye ekuho lyaJesus kwa fanekesere nayopeke. Jesus yipo nye ga mu limbwilire asi: “Siga tupu yi kare, yeeyi ntani yi tu wapera, tu sikise mo nayinye eyi ya hungama.” (Mateusa 3:13-15) Ekuho lyaJesus kapi lya tente elitezururo kononzo, morwa age kapi ga peke nonzo; age hena kapi ga hepere kuligava mwene kwaKarunga, morwa age kwa kere muhameni gomuhoko ogu gwa ligeve nare kwaJehova. Nye ekuho lyendi poukondi wonomvhura 30 kwa likarerere kwendi, ano kwa kere sidiviso sokulilikida mwene koGuhwe vemeguru a rugane eharo Lyawo lyokomeho.

6. Ngapi omu ga litulire mo Jesus mokurugana eharo lyaKarunga?

⁶ Eharo lyaKarunga kwaJesus Kristusa kwa kwaterere mo yirugana yokuhamena koUhompa. (Rukasa 8:1) Alyo kwa kwaterere mo hena kuzamba eparu lyendi lyopasintu lyokusikilira mo ngosizoweseso ntani ngokonda zegwanekero lyepe. (Mateusa 20:28; 26:26-28; Vahebeli 10:5-10) Jesus kwa litulire mo unene mosidiviso sekuho lyendi lyomomema. Age kapi ga pulisilire epakero mbili lyendi li zapukire koyininke nayopeke. Age kwa kakaterere kokurugana eharo lyaKarunga nokutura yirugana yokuzuvhisa Uhompa waKarunga sirugana sendi sosinene po dogoro kouhura weparu lyendi lyepevhu.—Johanesa 4:34.

Ekuho lyomomema kovarongwa woVakriste

7. Yisinke va va tanterere Vakriste eyi nava rugana kuhamena ekuho kutundilira poPentekoste mo-33 S.N.?

⁷ Johanesa kwa kuhwire varongwa vaJesus womuhowo momema nokuvavyukisa kwaJesus ngovahameni wokomeho moUhompa weguru. (Johanesa 3:25-30) Konhi zepitisiro lyaJesus varongwa vendi nawo va rugene ekuho, eli lya kere nontanto zokufana lyaJohanesa. (Johanesa 4:1, 2) Nampili ngoso, kutundilira poPentekoste mo-33 S.N., awo kwa tamekere kusikisa mo mpangera zokukuhwa “medina lyaGuhwe neli lyoMuna neli lyoMpepo zoKupongoka.” (Mateusa 28:19) Nayi ka kara uwa koge mokukarugurura mo asi yisinke yina kutanta eyi.

8. Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina lyaGuhwe”?

⁸ Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina lyaGuhwe”? Ayo kutanta asi kutambura edina lyendi nomukaro gwendi noupangeli wendi nositambo sendi ntani nonoveta dendi. Tarurura ko asi eyi yisinke ya kwatera mo. (1) Kuhamena edina lyendi, Episarome 83:18 (Bibeli zoRutjadi) kwa tanta asi: “Ngava dive asi ove nyovelike, gedina Jehova. Ove Karunga gekEguru-guru gouzuni mudima.” (2) Kuhamena komukaro gwendi, 2 Vahompa 19:15 kwa tanta asi: “HOMPA . . . , o huru nyovelike Karunga.” (3) Koupangeli wendi, Ehororo 4:11 kuna kututantera asi: “Ove Hompa Karunga gwetu, uyerere nefumano nononkondo yoge, yeeyi nyove wa sita nayinye, ano mpango zoge yizo za pakesa po nayinye, yi pwe kusita.” (4) Ose twa kona hena kudiva asi Jehova yige Mugavi-Eparu, ogu ga kara nositambo sokutuzowora kononzo nokonomfa: “Eparu kwaHOMPA ali tundu.” (Episarome 3:8; 36:9) (5) Ose twa kona kutambura asi Jehova yige Mugavi-Veta Gomunene: “HOMPA mwene yige nga kara mupangeli gwetu, ogu nga tu pangera, ta tu gamene.” (Jesaya 33:22) Morwa age kwa kara nonomukaro nadinye edi, ose kuna kutukorangeda asi: “O hare Hompa Karunga goge nomutjima goge nagunye nomwenyo goge nagunye nonondunge doge nadinye.”—Mateusa 22:37.

9. Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina . . . lyoMuna”?

⁹ Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina . . . lyoMuna”? Ayo kutanta asi kudimburura edina nomukaro ntani noupangeli waJesus Kristusa. Edina lyendi, Jesus, kutanta asi “Jehova yige muparuli.” Mukaro gwendi kwa tundilira kousili ou asi age yige gelike MunwaKarunga a huru, muhowo koyisitwa yaKarunga. (Mateusa 16:16; Vakorosi 1:15, 16) Kuhamena koMuna ogu, Johanesa 3:16 kuna kututantera asi: “Yeeyi Karunga kwa here uzuni [wovantu wokuvhura kuzowora] unene-nene, yiyo ga u pere Munwendi gelike a huru, asi nkenye ogu a mu pura a dire kuzonauka, nye a kare nomwenyo gwanarunye.” Karunga kwa vhumbwire Jesus koufe nokumupa hena upangeli wokugwederera ko morwa age kwa fire moulimburukwi. Mokukwama mupositoli Paurusa, Karunga “ga mu zerura [Jesus] unene” mounsitwe naunye, ga mu tura pevango lyauvali kwaJehova. Yipo nye asi “navenye va twire edina lyaJesus nongoro . . . Nkenye muntu a tongonone asi Jesus Kristusa Hompa, mokuyererepeka Karunga Guhwe.” (Vafilipi 2:9-11) Eyi kutanta asi kulimburukwa nompango daJesus, edi adi tundu kwaJehova mwene.—Johanesa 15:10.

10. Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina . . . lyoMpepo zoKupongoka”?

¹⁰ Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina . . . lyoMpepo zoKupongoka”? Ayo kutanta asi kudimburura yitumbukirwa noyirugana yompepo zokupongoka. Yisinke mpepo zokupongoka? Azo kuna kara nonkondorugano daJehova, edi a ruganesa mokusikisa mo yitambo yendi. Jesus kwa tanterere vasikuli vendi asi: “Ano nyame ngani hundira Tate, a mu pe Mukwafi nagepeke, nga ya kare neni narunye, Mpepo zoUsili.” (Johanesa 14:16, 17) Azo yisinke ngazi va vhulikisa kurugana? Jesus kwa twikilire kuvatantera asi: “One ngava mu zwida nonkondo, apa ngazi wiza Mpepo zoKupongoka pweni, makura ngomu kare nombangi dange moJerusarema nomoJudeya nazinye nomoSamaliya, dogoro nokooku wa ka twa uzuni.” (Yirugana 1:8) Jehova kwa retesa po hena Bibeli kupitira mompepo zokupongoka: “Kutupu uporofete ou wa wiza po keharo lyomuntu. Nye vantu ava ngazi gendesa Mpepo zoKupongoka, yiwo ngava uyunga yokutunda kwaKarunga.” (2 Peturusa 1:21) Ose kudimburura sirugana sompepo zokupongoka nsene tatu lirongo Bibeli. Nkedi zimwe hena omu atu dimburura mpepo zokupongoka kuna kara mokupura Jehova a tu vatere tu tunge “yiyimwa yoMpepo” eyi yina kara “eharo nehafo nombili nezaverero nounongo nouwa noulimburukwi, nougomoki nelipangero.”—Vagarata 5:22, 23.

11. (a) Yisinke ntanto zene-zene zekuho mosiruwo setu? (b) Ngapi ekuho omu lya fana kufa nokupindura?

¹¹ Wokuhova kugwana ekuho kuliza nonompangera daJesus kwa kere Vajuda novapagani ava va lipeke koUjuda, kutundilira mo-33 S.N. Konyima zosiruwogona, mpito ezi zongwa zourongwa woUkriste kwa zi gawinwinine koVasamaliya. Ano mo-36 S.N., ezigido kwa nenepere nokukwatera mo Vapagani ava va pira kurugana yovamba. Komeho zokuvakuhwa, Vasamaliya noVapagani kwa hepere kuligava pwavene kwaJehova va mu karere ngovarongwa vaMunwendi. Eyi kuna kara ntanto zekuho lyomomema koVakriste nekezuva lyanaina. Edivido lyorutu narunye momema kuna kara silikido sokuliza neligawo eli lyopwanyamoge, morwa ekuho silikido sokuvhumbika. Kuza koge konhi zomema gekuho kuna kulikida kufa koukaro weparu lyoge lyanare. Kukufumbura momema kuna kara sidiviso sokukuparukisa o rugane eharo lyaKarunga. “Ekuho limwe” eli kwa tamba kwanavenye owo ava kara Vakriste wousili. Pekuho awo kukara Vakriste woNombangi daJehova, vakereli ava ga horowora Karunga.—Vaefeso 4:5; 2 Vakolinte 6:3, 4.

12. Kosinke natu hetakanesa ekuho lyoSikriste lyomomema, ntani ngapi?

¹² Ekuho lyangoso kwa kara nomulyo gomunene gokuparura kosipara saKarunga. Pasihonena, konyima zokutumbura etungo lyaNowa lyowato omu va parukilire nepata lyendi koRuhanzo, mupositoli Peturusa kwa tjenge asi: ‘Ogo mema sifanekeso sekuhwo eli lina kumuparura ntaantani, nye kapisi li kuhwe ko ediro korutu, nye mwalyo ose kuhundira kwaKarunga ezwi lyewa lyomomutjima. Ekuho kumuparwira mevhumbuko lyaJesus Kristusa.’ (1 Peturusa 3:21) Wato kwa kere silikido sokumoneka asi Nowa kwa rugene yirugana eyi ga mu pere Karunga noulimburukwi. Konyima zokupwa yirugana yowato, ‘ruhanzo romema rwa zonagwire uzuni wanare.’ (2 Peturusa 3:6) Nye Nowa nepata lyendi, “vatano-navatatu kumwe navenye, ava ga tupwire mema.”—1 Peturusa 3:20.

13. Kosinke ava parura Mukriste kupitira mekuho lyomomema?

¹³ Naina, ava ava ligava vene kwaJehova montambo zepuro mwaKristusa ogu va vhumbura kugwana ekuho ngosilikido seligawo. Awo kutwikira kurugana eharo lyaKarunga mosiruwo setu ntani kuvaparura mouzuni ou woudona. (Vagarata 1:3, 4) Awo kapi lina kuvandindira hena ezonauko kumwe nonkareso ezi zoyininke youdinikarunga. Awo kuvaparura kezonauko eli ntani Karunga kuvapa ezwi lyewa lyomomutjima. Mupositoli Johanesa kwa tumbwidilire vakereli vaKarunga asi: “Uzuni ngau zonauka po kumwe nomadowo gawo nagenye, nye ogu a sikisa mo mpango zaKarunga, nga kara dogoro narunye.”—1 Johanesa 2:17.

Kuparuka kuliza noyitumbukiro yetu

14. Morwasinke lya karera ekuho mwalyene asi kapisi ehuguvareso lyezoworo?

¹⁴ Ayo tayi kara epuko mokutanta asi ekuho mwalyene ko kuhuguvaresa ezoworo. Alyo kwa kara tupu nomulyo nsene muntu sili ga ligava mwene kwaJehova kupitira mwaJesus Kristusa ntani kutunda opo kusikisa mo eharo lyaKarunga, nokulimburukwa dogoro kouhura. “Ogu nga didimika dogoro kouhura, yige nga yoworoka.”—Mateusa 24:13.

15. (a) Yisinke eharo lyaKarunga naina koVakriste ava va gwana ekuho? (b) Mulyo gokusika kupi nau kara nago urongwa woSikriste meparu lyetu?

¹⁵ Eharo lyaKarunga kwaJesus kwa kwaterere mo omu ga ruganesere Jesus eparu lyendi ngomuntu. Alyo kwa li geve monomfa ngonzambo. Kwetu ko ose, twa kona kugava marutu getu kwaKarunga nokuparuka eparu lyokulizambera mokurugana eharo lyaKarunga. (Varoma 12:1, 2) Ose kapi tuna kurugana eharo lyaKarunga nsene tu rugana nampili nakauke mowina yininke yokufana youzuni ou wa tu kundurukida ndi nsene tu tura eparu lyetu mokukwama yanyamwetu, nokukerera Karunga twa hana etumangedo lyokomutjima. (1 Peturusa 4:1-3; 1 Johanesa 2:15, 16) Mujuda gumwe apa ga pulire asi yisinke na rugana yipo a ka gwane mwenyo gwanarunye, Jesus kwa dimbwilire mulyo gokuparuka eparu lyokukuruka. Nye age kwa likidire hena sininke simwe esi sa kara nomulyo gomunene: sihepwa sokukara murongwa goMukriste, musikuli gwaJesus. Esi sa kona kukara sininke somulyo po unene meparu. Aso kapi tasi vhuru kukara sauvali keharo lyemona.—Mateusa 19:16-21.

16. (a) Situmbukiro musinke va kara naso Vakriste navenye kuhamena Uhompa? (b) Nonkedi musinke dimwe donongwa omu no rugana yirugana yoUhompa, ngomu vana yi likida pepenuno 116 ntani 117? (c) Yisinke ali likida elihamekomo lyetu lyomutjima nagunye moyirugana yokugava umbangi?

¹⁶ Ayo ya kona kuyizeresa hena asi eharo lyaKarunga kwaJesus kwa kwaterere mo yirugana yoyinene yokuhamena koUhompa waKarunga. Jesus mwene kwa mu gwavekere a kare Hompa. Nye apa ga kere age simpe pevhu, kwa geve hena umbangi wononkondo kuhamena Uhompa. Nose kuna kara noyirugana youmbangi yokulifana, ano ose twa hepa kulihameka mo mwayo nomutjima nagunye. Mokuyirugana eyi, tatu likida rupandu rwetu koupangeli waJehova ntani neharo lyetu kovantu vakwetu. (Mateusa 22:36-40) Ose kulikida hena asi ose twa kara mouumwe novakereli vakwetetu mouzuni mudima, ava va kara navenye vazuvhisi woUhompa. Melipakerero lyouumwe wouzuni naunye, tatu kondjere po sitambo somwenyo gwanarunye poruha rwepevhu roUhompa wina.

Erugururo nzogera

• Malifano nomalisigo musinke ga kara po pekuho lyaJesus ntani nekuho lyomomema lyanaina?

• Yisinke ayi tanta kukuhwira “medina lyaGuhwe neli lyoMuna neli lyoMpepo zoKupongoka”?

• Yisinke ya kwatera mo mokuparuka kuliza noyitumbukiro yekuho lyoSikriste lyomema?

[Mafano pepenuno 116, 117]

NONKEDI DIMWE DOKUZUVHISA UHOMPA

Tunda embo zende embo

Kovanekoro

Kwava o rugana nawo

Kwava o dimbi nawo sure

Moyitarata

Mokutengura o ka dingure vahafeli

Komalirongo goBibeli gekembo