Septembre

Piere wasarila mbikululu ya Yoele mu mpila ya mwa ya swaswana. (Bis. 2:16, 17) Kani kabatikila tinzonzi tiandi mu ntêlo ya “ha manima,” Piere watâ: “Mu bilumbu bia mansukina”​—bilumbu bia mansukina bia misamu mia Bayuda—​mpeve ya Nzambi mbo yaketi homboka ‘mu bima biabiansoni bie na nitu.’ Musamu wo wusongele ti ntangu yayingi yayôka ntete mbikululu ya Yoele yalungana. Nzambi bu kamana hombola mpeve’andi kwe Bakristo ba mu mbandu ya ntete, bawu babatika tisalu tia samuna tiaketi kwizi salama mu nza ya mukaka. Mu ntangu ntumwa Paulo yi katsoneka mukanda’andi kwe Bisi-Kolose, penepene na muvu wa 61 M.B., lenda diabâ nandi dia tâ ti nsangu za mbote zasamunu ‘kwe biabiansoni biayiluku bie ku nsi’a zulu.’ (Kol. 1:23) Paulo bu katâ “biabiansoni biayiluku,” mbuka zazansoni zi kaketi lenda mu kwenda, na za keti lenda mu kwenda bantu bakaka keri zonzelaka. Na lubakusu lwa mpeve santu ya ngolo ya Yehova, tisalu tia samuna tiatomono kula mu ntangu yi​—‘na tii kwa sukina mutoto nsi’!​—Bis. 13:47. w20.04 6-7 par. 15-16

Yehova beto bansoni kazololo, na “ndambu” bimeme biawumuka mpe. (Mat. 18:12-14) Nzambi wakanisina ti mbo kaketi kwe dinga bimeme biandi biawumuka mpe mbo kaketi bia bakisa ngatu biavutu karisa tindiku na Yandi. Mpe wazonzela mpila yi kaketi bia bakisila, ntiana kwa bweri saka mivungi mia ku Israele mu bakisa timeme tizimbakane. (Ezk. 34:12-16) Ntete, muvungi timeme keri kwe dingaka, ntangu zakaka, ntangu yayingi na ngolo zazingi zeri dinganaka. Ha manima, bu keri dzukulaka timeme tizimbakane, ku mpaka mbo keri tia karisaka. Musamu wakaka, tala ti timeme tia lwala tieri peleko nsatu yeri nandi, mu luzolo, muvungi wafweti mu bakisa, wafweti buka mputa zandi, wafweti mu nanguna, mpe wafweti mu dika. Bakuluntu, mivungi mia “twila dia Nzambi,” bafweti sarilaka mu mpila yo ngatu babakisa bô babika timvuka. (1 Pi. 5:2, 3) Bakuluntu dinga bakwe ba dingi, bimeme babakisaka mu kâla mu timvuka, mpe luzolo babasongelaka bu babahanaka lubakusu mu vutu bâ ndiku za Nzambi. w20.06 20 par. 10

Ngano Yezu bu keri banzaka ti misitu mia yela mieri ngatu batia mio mbutu, ngano ni mu bungu ti bantu babansoni keri dingaka babâ milongoki miandi? Kâni. Zu dia Nzambi diatâ ti ndambu bantu kwa yaketi mu sila timinu. (Za 12:37, 38) Mpe, Yezu lenda dia nzitukulu dieri nandi dia tanga mitima mia bantu. (Mat. 9:4) Ni bu sa ti watûla mutima’andi mu ndambu ya bantu baketi mu sila timinu, yandi wasamuna kwe bantu babansoni na luhemo. Beto mpe, tufweti samunaka na luhemo mu bungu ti ka twena na lenda ko dia zaba misamu mie mu mitima mia bantu; tufweti telamanaka tifu tia fundisaka bantu ba mu teritware peleko muntu ni muntu! Buna, bamwina ntiana bantu balendi bâ milongoki mia Yezu. Bambukaka musamu watâ Yezu watâ kwe milongoki miandi. Misitu mia yela miena, wuzololo tâ ntangu yifweni, balendi mia tia mbutu. Bantu balendi soba mpe balendi kwizi bâ milongoki mia Kristo. Yehova lukwikulu lwe nandi ti bantu ba mu teritware’eto balendi kwizi bâ milongoki, mpe balendi kwizi bâ “bima bia ntalu.” (Hag. 2:7) Tala ti tumweni bantu ntiana bu ba mwinaka Yehova na Yezu, mbo tuzaba ntia mpila bantu bena mpe ntia misamu bakekoloko. Ka tukwizi’â bamona ntiana banzenza ko, kâ ntiana bantu balendi bâ mpangi zeto. w20.04 13 par. 18-19

Zu dia Nzambi ditomono longesa ti tufweti bâ na luzolo mu Yezu mpe tufweti lwa simbirila tala ti tuzololo tatâ Yehova nsayi. Tima ti tulendi sa mu kwizi bâ ndiku za Yezu ni mu longoka mu mu zaba. Ntangulu ya mukanda wa Matie, wa Like, wa Marke na wa Za, yilendi ku bakisa. Bu tudimbitilaka mu binsamu bia luzingu lwa Yezu bie mu Bibila, mbo tukwizi zoloko Yezu mpe mbo tukwizi mu zitisaka mu bungu dia mpila ya mbote yi keri bêlaka na bantu. Mu tifwani, ni bu sa ti ni yandi weri Mfumu, Yezu keri’â bongelaka milongoki miandi ntiana bangamba ko. Kâ, misamu miandi keri ba zabikisaka na mbanzulu zandi. Mpasi za milongoki miandi keri lwataka, mpe tintwari keri dilaka na bawu. (Za 11:32-36) Mbeni zandi mpe zazaba ti, Yezu yeri ndiku ya bantu beri tambulaka misamu mi keri tâka. (Mat. 11:19) Bu tulanda tifwani tia Yezu mu mpila yi keri bêlaka na milongoki miandi, tindiku tieto na bampwana’eto mbo titoma, mbo tukwizi bâ mu nsayi, mpe buzitu bweto na luzolo lweto mu Kristo mbo lukula. w20.04 22 par. 9-10

Mu 1870, Grande-Bretagne yayâla mu mbuka zazingi yôka nsi zakaka, mpe nsi yo yeri na mukangu wa binwani bia yôka ngolo mu nza. Mbikululu ya Daniele dimpoka dia fioti yizonzelaka diaketi nunga mampoka matatu makaka. Dimpoka dia fioti Grande-Bretagne dita monekesa mpe mampoka makaka France, Espagne na Pays-Bas mata monekesa. (Dan. 7:7, 8) Mpe Grande-Bretagne weri mutinu wa ku side ntangu yayingi mu Muzingu wa ntete wa wunene wa nza. Mu ntangu yo kwa, États-Unis yayizi bâ nsi yiyôkele mu bimvwama mu nza, mpe basala mu tintwari na Grande-Bretagne. Mu ntangu ya Muzingu wa ntete wa wunene wa nza, États-Unis na Grande-Bretagne bayizi sa luwawanu (alliance) mu musamu wutariri binwani, mpe nsi zo zayizi bâ ngolo. Buna, nsi zo zayizi sa tindiku mpe zayizi bâ nsi zayôka ngolo mu nza. Ntiana bwa bikula wo Daniele, mutinu wo mbo kabâ “na mukangu wa binwani wa nkatika wa wunene mpe wa ngolo.” Mu ntangu ya bilumbu bia mansukina, timvuka tia États-Unis na Grande-Bretagne tiayizi bâ mutinu wa ku side. w20.05 4 par. 7-8

Tala ti mamba ha mutoto mena, ni mu bungu ti mutoto’eto ha titini tia delakana wena na ntangu. Mutoto bu waketi bâ kwa fioti penepene na ntangu, mamba mamansoni mbo maketi sika, mutoto mbo waketi bâ tiya, mpe mbo waketi bâ wa yuma; ka ha keti’â bâ na kani tima tiwumunaka ko. Mutoto bu waketi bâ kwa fioti mala na ntangu, mamba mamansoni mbo maketi bâ kangama, mpe mbo maketi sa ti mutoto wabâ glace. Mu bungu ti Yehova watûla mutoto ha mbuka yifwanakane, cycle ya mamba ma mutoto yilendi simbirila luzingu. Mwini wu hanaka ntangu, mamba ma mibu na ma nto wusikisaka ngatu mabâ matuti. Mivu miamiansoni, mwini 500 000 kilomètre-cube za mamba wusikisaka. Mamba masikaka, bilumbu 10 mabâka mu zulu ntete mabwa mu tifwani tia mvula peleko tia mufuku (neige). Mamba mo mabwaka, mu mibu makwendaka, mu nzari na mu nto zakaka; mpe cycle yo mbo yikarilaka. Mpila yo yi sarilaka mamba, yitomono songela ti Yehova ndwenga ze nandi mpe ngolo zazingi ze nandi.​—Yobe 36:27, 28. w20.05 22 par. 6

Yezu watulomba mu tatamana mu lombaka mpeve santu mu lusambulu. (Like 11:9, 13) Mu nzila ya mpeve santu, Yehova mbo katuhanaka “ngolo ziyôkele.” (2 Kor. 4:7) Na lubakusu lwa mpeve santu, tulendi telamana mpasi ni mpasi zituturila. Mpeve santu yilendi tu bakisa mpe mu tomo nata madema me neto mu tisalu tia tu hana Nzambi. Mpe yilendi vutu yika ngolo lenda dieto dia sarila. Buna, tuzebi ti tala ti ndandu za mbote tubakaka mu tisalu tia Yehova, ka mu ngolo za beto beni’â ko, kâ mu ngolo za mpeve santu ya Nzambi. Tulendi songela ti mpeve santu ntalu yena kwe beto, bu tusambila ngatu yatubakisa mu zaba mabanza na nsatu za mbi za mutima’eto. (Mik. 139:23, 24) Tamana saka ndombolo za mpila yo, Yehova lendi sa ti tazaba mabanza meto na nsatu zeto za mbi mu nzila ya mpeve’andi. Mpe, tufweti sambila ngatu mpeve santu ya Nzambi yatuhana ngolo za telamana mabanza na nsatu za mbi. Tamana sarila bo, mbo tusongela ti tuzololo tasa keba mu yirika musamu wusa ti Yehova ka vutuandi tu bakisa mu nzila ya mpeve santu’andi.​—Efz. 4:30. w20.05 28-29 par. 10-12

Bu tunwaninaka nkumbu ya Yehova, tifwani tia Yezu Kristo tulandaka. Yezu wazabikisa nkumbu ya Nzambi bu keri ya sarilaka na bu keri longesaka matieleka matariri Yehova kwe bantu. Mu tifwani, wakabakasa Bafarize beri monekesaka Yehova ntiana muntu we na mutima wa ngolo, wutumaka mu ngolo, we mala na beto, mpe wulembolo na tiari. Yezu wabakisa bantu mu mona Tata’andi ntiana muntu we na mabanza ma delakana, we na luvivululu, we na luzolo mpe wulemvokelaka. Yandi wabakisa mpe bantu mu zaba Yehova bu keri tomo landaka tifwani tia bifu biandi bia mbote mu luzingu lwandi. (Za 14:9) Ntiana Yezu, tulendi zonzela bantu misamu mi tuzebi mu Yehova, tulendi ba longesa luzolo lwandi mpe ntia mpila Nzambi yena. Tamana sila bo, mbo tukwe telamane bungungu na misamu mi bahunisinaka Yehova. Mbo tusantukisa nkumbu ya Yehova, mbo tusa ti mu mabanza na mu mitima mia bantu, nkumbu yo yabâ ya santu. Kwe bantu tusongelaka bwe Yehova kena mu nzonzolo’eto na mu nsalulu zeto. Nkumbu yo tunungisaka bu tubakisaka bantu mu zaba matieleka matariri Nzambi. w20.06 6 par. 17-18

Diangana, tulendi sarila résaux sociaux mu mpila ya mbote; mu tifwani, mu zonza na kanda dieto na mpangi zeto mpe. Ngano lumweni ti, bantu bakaka bu batûlaka foto, misamu miawu, na video zawu mu résaux sociaux ni mu tizangula? Ntiana kwa bawu bazolo tâka ti: “Kuntaleno.” Bakaka misamu mia mvindu na mia ntonto batûlaka mu foto zawu peleko za bantu bakaka. Bakristo babalombele mu bâ ba kuluka na mu bâ na mabanza mamosi, ntiangu balembo sarilaka résaux sociaux mu mpila yo. (1 Piere 3:8) Bwe malongi me mu 1 Piere 3:8 malendi tu bakisila mu sarila résaux sociaux mu mpila ya mbote? Tala ti résaux sociaux sarilaka, tiyula: ‘Ngano misamu, foto peleko video zi nitûlaka mu résaux sociaux zilendi songela kwe bantu bakaka ti lumpampani lwe nani? Ngano ndendi sa ti bantu bakaka babâ na timbanda?’ Bakristo ka bena na nsatu ko ya tizangula ha meso ma bantu. Malongi ma Bibila balandaka me mu verse ya tilumbu ti. Tifu tia kuluka mbo titubakisa mu lembo bwa mu mabanza ma nza matariri tifu tia tizangula.​—1 Za 2:16. w20.07 6 par. 14-15

Ntete kabâ mulongoki wa Yezu, ntumwa Paulo weri muntu walembo bâ na buzitu, mpe weri kwamisaka milongoki mia Yezu. (Bis. 7:58) Yezu yandi beni wasima Paulo kabika mu mwisa timvuka tia Bakristo mpasi, bu beri mu tâka nkumbu Sole. Yezu wazonza na Paulo tûka ku zulu mpe wamuhonda meso. Mu vutu mona, Paulo wafweti dinga lubakusu kwe bantu ba keri kwamisaka. Na kuluka, watambula lubakusu lwa mulongoki wumosi wu beri tâka Ananiase, wamuzibula meso. (Bis. 9:3-9, 17, 18) Ha manima Paulo wayizi bâ muntu wa zabakana mu timvuka tia Bakristo; kâ ka zimbakana musamu wa mu longesa Yezu mu nzila ya Damase ko. Paulo watatamana mu bâ wa kuluka, mpe yandi beni watambula, lubakusu lwa mpangi zandi. Yandi wayizi tâ ti beri ntiana “lubakusu lutindisaka.”​—Kol. 4:10, 11, NWT, note. w20.07 18-19 par. 16-17

Ni bu sa ti Yehova ni Nkwa-Ngolo-Zazansoni, timfumu kahanaka kwe bakaka. Mu tifwani, wayizi tumba Yezu Mutinu wa Timfumu, mpe mbo kakwizi hana mwa timfumu kwe Bakristo 144 000 bakwizi yâla na Yezu. Diangana, Yehova wakubika Yezu mu bâ Mutinu na Mfumu-Nganga-Nzambi. (Ebr. 5:8, 9) Yandi mbo kakubikaka mpe bô bayâla na Yezu mu lungisa dema diawu; kâ Yehova ka tomo’â taluzulaka mpila yi basarilaka tisalu tiawu ko. Tivuvu ti bâka nandi ti mbo basarila luzolo lwandi. (Nza. 5:10) Tala ti Tata’eto die ku zulu, dilembolo na nsatu lubakusu lwa muntu, timfumu kahanaka kwe bakaka, ngano beto ka tufweti’â tasarilaka bo ko! Mu tifwani, ngano nge mfumu-kanda peleko mukuluntu wa timvuka wena? Landa tifwani tia Yehova mu hanaka bisalu kwe bantu bakaka, mpe kuyêlakandi mu tomo taluzula mpila yi basarilaka. Mu ntangu yi landaka tifwani tia Yehova, tisalu mbo tisalama mpe mbo kubika bantu bakaka, mbo ba bakisa mu bâ na lukwikulu mu bawu beni.​—Iza. 41:10. w20.08 9 par.5-6

Yehova bwe kazoloko tabongelaka bimeme biandi biawumuka? Tulendi baka ndongosolo mu tifwani tia Yezu. Yandi wazaba ti bimeme biabiansoni bia Yehova ntalu biena ha meso ma Nzambi, ntiangu kasa miamiansoni mi kalenda mu bakisa ‘bimeme bia ku nsi ya Israele, biawumuka,’ mu kâla kwe Yehova. (Mat. 15:24) Ntiana muvungi wa mbote, Yezu, wasa mpe miamiansoni mi kalenda mu lembo hombesa bimeme bia Yehova, na kani timosi. (Za 6:39) Ntumwa Paulo walomba kwe bakuluntu ba timvuka tia Efeze mu landa tifwani tia Yezu. ‘Mu miamionsoni, nalusongele ti ni mu tisalu lufweti bakisila bamputu, bu luvutu bambukila moyo misamu mia tâ Mfumu Yezu yandi beni: “Kaba, kuyôkele kiese na baka.”’ (Bis. 20:17,  35) Diangana, verse yo yisongele ti bakuluntu dema dia dinene die nawu dia kipa kanda dia Nzambi. Salvador, mukuluntu wumosi wa ku Espagne, têle ti: “Bu nibanzaka mpila Yehova yikakipilaka bimeme biandi bia wumuka, mbo nibâka na tiya twa sa mio nilenda mu ba bakisa. Lukwikulu lwe nani ti Yehova zololo ti nakipa bimeme biandi.” w20.06 23 par. 15-16

Yehova na luvivululu mbo kakêla nsuka ya mvula 1 000 ntete kamona ti bantu beka ba lunga. Kâ, na tii bwawu bu, Yehova zololo mu lemvokela masumu meto. Ntiangu tufweti landa tifwani tiandi mpe tufweti tala kwa bifu bia mbote bia bantu bakaka, mpe tufweti bâ na luvivululu. Yezu na bambazi nsayi yeri nawu mu ntangu yasalama mutoto. Kâ, banzeno nsayi yibâ nawu bu bamona ti mutoto wufulukiri mu bantu ba lunga, bazololo Yehova mpe bamusarilaka. Banzeno nsayi yibâ na bô bakwenda ku zulu mu kwe yâla na Yezu bu bamona ti bantu ndandu ya tisalu tiawu bata baka. (Nza. 4:4, 9-11; 5:9, 10) Mpe, banzeno mansangaza ma nsayi bu mayingasa mansangaza ma mpasi, mu ntangu timbevo, tiari na lufwa bizimbakana mankululu. Kâ bwawu bu, bonga nzengolo ya landa tifwani tia Tata’aku die na luzolo, ndwenga na luvivululu. Wamana sarila bo, mbo tatamana mu bâ mu nsayi’aku ni bu sa ti misamu mia mpasi ta bwabana na mio. (Zaki 1:2-4) Mbala kwa kwa tuvutula matondo mu bungu dia kani ditâka ti “mvumbukulu ye kô”!​—Bisalu 24:15. w20.08 19 par. 18-19

Bibila kabu diena dia luzolo diatûka kwe Nzambi. Tata’eto die ku zulu wasarila bantu batsoneka dio, mu bungu ti bala bandi bê ha mutoto ba katomono zolo. Mu nzila ya Bibila, Yehova wahana mvutu mu biyuvu bia nkatika mfunu bi tulendi tiyula, ntiana: Ngano kwe tatûka? Ngano nsasa ya luzingu ni ye? Ngano bilumbu bita kwiza bwe bibâ? Yehova zololo ti bala bandi babansoni balongoka mvutu za biyuvu bio; ntiangu kasarila bantu babangula Bibila mu mazu mamingi. Lumbu ti, bantu balendi tanga Bibila dia mukaka peleko dia tibuku mu mazu 3 000! Bibila ni buku di batomo bangulaka mpe di batomo kabaka mu nza. Tulendi songela ti Bibila dia tuzoloko tamana dia tangaka bilumbu biabiansoni, tamana dimbitilaka misamu mi tulongokaka mo, mpe tamana sarilaka ngolo zeto mu sarila mio mi tulongokaka. Mpila yakaka yi tusongela ti Nzambi tutondaka ni mu samuna nsangu zandi kwe bantu.​—Mik. 1:1-3; Mat. 24:14; 28:19, 20. w20.05 24-25 par. 15-16

Mbikuri Yeremi ku teritware yeri nguria mpasi bamutambika. Lumbu timosi wa nkatika wa nôka weri, mpe wadinga kabika mu vutu samuna. Kâ kasa bo ko. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti “Zu dia Yehova” dieri ntiana tiya mu mutima wa Yeremi, mpe keri’â lendaka ko mu honda to! (Yer. 20:9) Beto mpe tulendi bâ ntiana Yeremi, tala ti Bibila tulongokaka mpe tudimbitilaka bilumbu biabiansoni. Buna, nsayi’eto mbo yikwizi bâ yayingi, mpe bantu babîngi balendi kwizi tu wirikila mu tisalu tia samuna. (Yer. 15:16) Ntiangu bu bâka wa nôka, lombaka kwe Yehova kakubakisa. Mbo kakubakisa mu nwana na masumu maku, na misamu mi lembo lendaka mu yirika. Mbo kakubakisa mu bâ na mabanza ma delakana mu madema matariri tisalu tiandi. Mbo kakubakisa mu bâ na mabanza ma mbote mu tisalu tia samuna. Kâ mpe, sambila Tata’aku dia ku zulu, mpe mu têla mabanza maku. Na lubakusu lwandi, lendi lenda mu nunga bunôkena. w20.12 27 par. 20-21

Kwe mpangi za zikento zakaka, tukutakanu bweso bwa bunene bwena mu bâ tintwari na bisari biakaka. Ntiangu tuzololo tasarilaka ntangu zo mu ba bwanaka, mu zonzaka nawu na mu ba songela ti bawu tukipaka. Ntiana Yezu, tulendi sarilaka ngolo mu yôkesaka ntangu na mpangi zeto za zikento. (Like 10:38-42) Kampe tulendi ba tikisa kwe beto mu kabana bidia peleko mu sa nsaka. Bu tusilaka bo, tufweti sarilaka ngolo mu tâka misamu mitindisaka. (Rom. 1:11, 12) Bakuluntu bafweti bâka na mabanza mamosi na Yezu. Yezu wazaba ti kwe bantu bakaka bumpumpa bulendi bâ musamu wa mpasi. Kâ watomo songela ti nsayi ya matieleka ya muntu, ka yitûkaka mu makwela ko peleko mu bala. (Like 11:27, 28) Kâ, nsayi ya matieleka tubakaka tala ti tutûriri nsambululu ya Yehova ha tibuka tia ntete mu luzingu lweto. (Mat. 19:12) Bakuluntu bafweti bongelaka Bakristo ba bakento ntiana bibusi peleko nguri za timpeve. Bakuluntu bubote basarilaka bu babongaka ntangu ya zonza na mpangi za zikento ntete lukutakanu lwabatika peleko ha manima ma lukutakanu. w20.09 21-22 par. 7-9

Ku Israele, tisari tia misitu mbutu tieri kunaka ha manima ma mvula za ntete, mpe mbutu tieri tiaka ha manima ma mvula za mansukina. (Mak. 4:28) Tala ti tulendi tifwani tia luvivululu tia tisari tia misitu, mbo tusongela ti ndwenga ze neto. Kâ, wulendi bâ musamu wa mpasi. Vula-vula, bantu ba masumu ho nkatika bendo badingaka mu baka ndandu mu tisalu tiawu. Kâ, tala ti tuzololo ti miti miakula mpe tadila mio mbutu, tufweti mia kipaka ntangu zazansoni. Tufweti tima, tufweti kuna, tufweti katulaka matiti ma mbi mpe tufweti mwangaka mamba. Tala ti tuzololo takubika milongoki, tufweti sarila mpe ngolo zazingi. Ntangu yayingi yifwanane mu bakisa bantu ba tulongesaka Bibila mu zolo bantu babansoni na mu lembo bâ na mbanzulu za mbi mu bantu bakaka. Luvivululu mbo lutubakisa mu lembo nôka mu ntangu bantu yi balembo tu wirikilaka. Bantu bakaka bu batambulaka mu tu wirikila na mu longoka, tufweti tatamana mu bâ na luvivululu. Bantu ba tulongokaka na bo Bibila, ka tulendi’â tabatuma mu ngolo ko mu kula mu timinu. Ntangu zakaka, ntangu yayingi yeri fwananaka kwe milongoki mia Yezu mu bakula nsasa ya misamu mi keri ba longesaka. (Za 14:9) Diangana, tulendi samuna mpe tulendi longesa, kâ Nzambi bakisaka bantu mu bâ na timinu. w20.09 11 par. 10-11

Beto bansoni tuzololo ti milongoki mieto miabatusu. Mpila yakaka yi tulendi ba bakisila, ni mu ba tindisa ngatu bizaka ku tukutakanu twa timvuka. Milongoki mivulu kwizaka ku tukutakanu mu ntinu mikulaka mu timpeve. Milongi miakaka kwe milongoki miawu mitâka ti mbo bakwizi zaba misamu miamingi mu ndongokolo’awu ya Bibila, mpe miakaka mbo balongoka mio ku tukutakanu. Tanga Bahebre 10:24, 25 na mulongoki’aku, mpe mu bangurila ndandu yi kabaka tala ti wiziri ku lukutakanu. Na tiya twatwansoni, mu zonzela misamu mi walongokele ku lukutakanu lwayôkele ka ntama ko. Bu kamona mio mi banzaka mu bungu dia tukutakanu, lendi kwizi zolo mu kwizaka ku tukutakanu. Mio mi wâ mpe mi mona mulongoki’aku ku lukutakanu lwandi lwa ntete mbo miyôka mio mi katoko mona, mpe mi katoko wâ ku tukutakanu twa mabundu makaka. (1 Kor. 14:24, 25) Mbo kakwizi bwabana na bantu ba mbote ba kalendi landa tifwani, mpe balendi mu bakisa mu batusu. w20.10 10-11 par. 14-15

Mpeve santu ya Nzambi mbo yikubakisa mu sarila misamu mi tangaka na mi longokaka mu Zu dia Nzambi. Sambila ntiana bwa sa titsoniki timosi tia Mikunga: “Kundongesa nzila’aku, ô Yehova mbo nidiatila mu matieleka maku. Sa ti mutima’ani wabâ wa mukaka, ngatu natîna nkumbu’aku.” (Mik. 86:11) Mpe tatamana mu tangaka na mu longokaka Bibila na mikanda miakaka mi tu hanaka organizasio ya Yehova. Diangana, kani diaku ka diena ko kwa mu baka luzabu. Wufwanakane wazakasa matieleka mu mutima’aku, mpe wasarilaka mo mu luzingu lwaku. Mpeve ya Yehova yilendi ku bakisa mu yirika mio. Wufwanakane mpe watindisaka mpangi zaku. (Ebr. 10:24, 25) Mu bungu dia nti? Mu bungu ti kanda diaku dia timpeve diena. Sambila ngatu mpeve ya Nzambi yakubakisa mu hanaka mvutu zitûkaka ku mutima ku tukutakanu, mpe sarilaka ngolo zaku bu bâka na devware ku lukutakanu. Mu mpila yo mbo songela kwe Yehova na kwe Mwana’andi ti “bimeme” biandi bia ntalu bia zololo. (Za 21:15-17) Ntamana, organizasio yimosi kwa yisâla, ni yo yibâ mu lwatulusu lwa mpeve santu. w20.10 24-25 par. 15-17

Bwe Yezu kabongela ntumwa zandi bu babâ ba nôka? Ntangu fioti ha manima ma mvumbukulu’andi kwe ba fwa, Yezu watâ kwe milongoki miandi miakaka ti: ‘Ka lutînandi! Yendeno lwatâ kwe mpangi zani [ti navumbukiri kwe ba fwa].’ (Mat. 28:10a) Yezu ka yambirika ntumwa zandi ko. Ni bu sa ti bamuyambirika, Yezu “mpangi zani” kwa keri batâka. Ntiana Yehova, Yezu tiari tia lemvokela tieri nandi mpe mbo keri lemvokelaka. (2 Mi. 13:23) Mpila mosi mpe, bô babika mu samuna tutomo belokelaka lwaka. Mpangi zeto zena, mpe bawu tuzololo! Tisalu tia sala bisambiri bio na luzolomu ntama tubambukilaka moyo lwalwansoni​—bakaka kampe basala tûka mvula zazingi. (Ebr. 6:10) Nsatu yayingi yibâka neto ya vutu ba mona! Mpila mosi mpe lumbu ti, tulendi tindisa mpangi zeto za kota tiozi mu vutu kwiza ku tukutakanu twa timvuka. (Like 15:4-7) Bu tumona mpangi ya kota tiozi yiziri ku Nzo ya Nsambululu, tufweti bonga nzengolo ya mu bwana na tiya. w20.11 6 par. 14-17

Zaki, Za, na nguri’awu balomba kwe Yezu tima ti kalembo bêla na nswa mu ba hana. Ho nkatika bendo, Yezu wayizi tâ ti Tata’andi kwa die ku zulu lendi bonga nzengolo ya zakasa muntu ha lweka lwa lubakala peleko lwa lukento lwa Yezu mu Timfumu. (Mat. 20:20-23) Yezu wasongela ti ndilu zandi za keri zitisaka. Yezu ndilu zandi za kazaba. Kani kabwe, Yezu ka sa na kani tima ko Yehova ti kalembo mu hanina nswa. (Za 12:49) Ngano bwe tulendi landila tifwani tia mbote tia Yezu? Tifwani tia Yezu tulandaka bu tusarilaka malongi me mu verse ya lumbu ti. Dieka bo, bu batulombaka malongi,ka tufweti’â tasaka tiya kwe bantu bakaka ko ngatu batambula mabanza meto peleko ka tufweti’â tatâka musamu ko ntete tabanza. Tufweti sarilaka malongi me mu Bibila na mu mikanda mieto. Buna mbo tukwizi songela ti ndilu zeto za tuzebi. Mbo tusongela ti ka tuzebi’â misamu miamiansoni ko. Bu tusilaka bo, mbo tusongelaka ti ba kuluka twena, mu bungu ti mbo tubakulaka ti malongi ma Yehova ma mbote kwa mabâka mu bungu dia beto.​—Nza. 15:3, 4. w20.08 11-12 par. 14-15

Tala ti zololo wahana malongi kwe ndiku’aku, ngano ntia mabanza mafweti bâ naku? Ntete wazonza na ndiku’aku, toko tiyula: ‘Ngano “muntu we na buderede wuyôkesaka ndilu” ndiena?’ Muntu we na buderede wuyôkesaka ndilu, bampwana’andi kafundisaka mu mabanza ma yandi beni, kâ ka mu mabanza ma mitieno mia Yehova ko; mpe muntu wa mpila yo ka wuvulu’â fwilaka bampwana’andi tiari ko. Bu mana titaluzula, tala ti mweni ti fweti zonzela ndiku’aku, tomo dinga wazaba musamu wuzonzela mpe sarila biyuvu bibakisa ndiku’aku mu mona musamu wa mbi wu kayirikiri. Bâ na lukwikulu ti misamu mi tâ mu Bibila mitûka, mpe bambuka ti ka diena dema diaku ko dia fundisa ndiku’aku, kâ dia Yehova diena. (Rom. 14:10) Sikirila ndwenga zitûkaka mu Zu dia Nzambi, mpe bu hanaka malongi kwe muntu, landaka tiari tia mutima tia Yezu. (Bin. 3:5; Mat. 12:20) Mu bungu dia nti? Mu bungu ti mpila yi tubongelaka bantu, Yehova mpe ni yo katubongelaka.​—Zaki 2:13. w20.11 21 par. 13

Ngano mbo zolo ti bantu bakufundisa mu bungu dia mukanda-nitu’aku, mpila ye tidiri tiaku, na mutela’aku? Kampe, kuzolo’â ko. Nkatika lutindusu lwena mu zaba ti, Yehova ka tufundisaka ko mu mio mimonekaka ha meso ma bantu! Mu tifwani, mu ntangu Samwele kamona mwana wa bakala wa Yese, ka mona mina mia mona Yehova ko. Yehova watêla Samwele ti mwana wumosi wa bakala wa Yese waketi bâ mutinu wa Israele. Kâ, ntia mwana? Samwele bu kamona mwana wa ntete wa Yese, Eliabe, watâ ti: ‘Ntembe kâni, wu telamane ha matu ma Yehova ni yandi we wa tumbu.’ Mu tipamu tia bâ nandi, Eliabe weri ntiana mutinu. “Kâ, Yehova watâ kwe Samwele: ‘Kuyitukuandi mu bungu dia tipamu tiandi na mu bungu dia mutela’andi, mu bungu ti ka yandi’â ko nsolele.’” Nti wuta tu longesa? Yehova wavutu tâ: “Mu bungu ti muntu bio bimonekaka kamonaka, kâ Yehova, Yandi, mio mie mu mutima kamonaka (1 Sam. 16:1, 6, 7) Bubote tusaka mu landa tifwani tia Yehova mu mpila yi tubongelaka mpangi zeto. w20.04 14 par. 1; 15 par. 3

Yezu mu mbuka zeri na misitu keri kwe zebe, kampe mbutu mbo zeri batikaka mu yela. (Za 4:3-6) Ngonda ziyà (4) zaketi yôka ntete mbutu zi bakuna batia zo. Diangana, wayizi bâ musamu wa nzitukulu Yezu bu katâ ti: “Nanguneno meso mpe taleno: misitu miyelele ngatu batia mio mbutu.” (Za 4:35, 36) Ngano bwe keri zolo tâka? Yezu kampe kutakasa kwa bantu keri zonzelaka, ka kwa mbutu’â ko. Tataluzuleno bwe misamu miayizi yilamana. Ni bu sa ti Bayuda ka beri’â wisanaka na Bisi-Samaria ko, Yezu wasamuna kwe mukento wumosi wa ku nsi ya Samaria​—mpe mukento wango wamuwirikila! Diangana, Yezu, bu keri zonzelaka misitu mieri mia “yela ngatu batia mio mbutu,” Bisi-Samaria babingi bayizi mu monekena, mu bungu ti mukento wo wazonzela Yezu kwe bawu, mpe badinga mu zaba misamu miamingi mitariri Yezu. (Za 4:9, 39-42) Mbangululu yimosi ya Bibila yitâka: “Manzangu ma bâ na bantu [. . .] masongela ti bawu beri ntiana mbutu ziyelele ngatu batia zo.” w20.04 8 par. 1-2

Tukutakanu mbo tutubakisaka mpe mu bâ bisamuni bia mbote na milongi mia mbote. Mu tifwani, mbo tulongokaka mu tomo zaba mu sarila bisalulu bia ndongosolo. Buna, tomo kubamaka mu bungu dia tukutakanu twatwansoni twa timvuka. Mu ntangu ya lukutakanu tomo tekaka kutu, ha manima sarila malongi ma bakiri. Bu sila bo, mbo bâ ‘tinwani tia matieleka tia Kristo Yezu.” (2 Tim. 2:3) Lubakusu mpe lwe neto lwa milio za bambazi ba ngolo. Banza’eti mu mio mi lendi yirika mbazi yimosi! (Iza. 37:36) Bwawu bu ti banza lenda die na mukangu wa ngolo wa bambazi. Ka kwena muntu ko peleko demo yiyôkele mukangu wa binwani bia Yehova mu ngolo. Yehova ni Yandi we Nkwa-Ngolo-Zazansoni. Buna bu kabâka neto, ntangu zazansoni ngolo kwa zibâka neto yôka bantu batutelamanaka, ni bu sa ti babingi bena. (Mfu. 6:16) Diangana musamu wo wa matieleka wena! Lundaka mabanza mo mu mutu mpwana’aku ya ku tisalu, ya ku lukolo peleko muntu wa kanda diaku bu wukutêlaka peleko bu wukuyirikaka musamu wulendi ku nôkesa. Kâ bambuka ti ka wena nge kaka ko mu muzingu wo. Lutwalusu lwa Yehova landaka. w21.03 29 par. 13-14

Kampe ntumwa Paulo wayizi sarila Izaya 22:13, yizonzelaka ndiatulu yeri na bala ba Israele. Kani bapusana kwe Nzambi, nsaka kwa beri zoloko mu sa mu bungu dia nsayi ya bawu beni. Bala ba Israele babanzaka ti bafweti dinga nsayi ya bawu beni mu bungu ti nsuka mbo yaketi tûla mu ntangu ni ntangu; mu ntangu yi mpe bantu mabanza ma mpila yo me nawu. Tuzebi ti Yehova mbo kavumbula bantu ba fwa, mpe mabanza mo mafweti tu sobesa mu mpila yi tusolelaka ndiku. Mpangi za ku Korente zafweti sa keba mu lembo yôkesaka ntangu na bantu beri lembo kwikilka mvumbukulu ya ba fwa. Tulendi mwa bakila malongi lumbu ti: Tala ti ntangu yayingi tuvulu yôkesaka na bantu balembo kipaka misamu mikwiza ku matu, mpe bazololo kwa mu saka nsaka, mbo batusobesa mu mpila ya mbi. Tala ti Mukristo wa matieleka ntangu yayingi kayôkesaka na bantu ba mpila yo, lendi kwizi hombesa mbanzulu zandi za mbote na ndiatulu’andi ya mbote. Bantu ba mpila yo balendi mu nata mpe mu yirika musamu wu yinaka Yehova. Ntiangu, Paulo katomo tâ ti: ‘Bêno na bunsungu; buna bufwanane, ka lusandi mpe masumu.’​—1 Kor. 15:33, 34. w20.12 9 par. 3, 5-6

Verse yi mpila Yehova yi kakubikila kanda diandi ku mazulu na ha mutoto yizonzelaka. Mu timfumu, bima biole bia nguri bie mu kati​—lutumu na dema. Ni Yehova we na “lutumu” luyôkele, mpe bala bandi babansoni, bambazi na bantu, dema die nawu ha meso mandi mu mpila yi basarilaka timfumu tiawu. (Rom. 14:10; Efz. 3:14, 15) Yehova wahana lutumu lwa timvuka kwe Yezu, kâ Yezu dema die nandi ha meso ma Yehova mu mpila yi katubongelaka. (1 Kor. 15:27) Yehova wahana kwe bakala lutumu lwa twarisa mukento’andi na bala bandi. Bwe kalendi longokela mu bâ mfumu kanda ya mbote? Fweti toko bakula mio mi lombaka Yehova. Fweti zaba mpe mu bungu dia nti Yehova kazakasala timfumu mpe bwe kalendi landila tifwani tia hana Yehova na Yezu. Mu bungu dia nti we mfunu? Mu bungu ti Yehova wahana mwa timfumu kwe mfumu-kanda, mpe zololo ti basarila tio bubote.​—Like 12:48b. w21.02 2 par. 1-3

Bubote bwena mu landa tifwani tia Yehova mu mpila yi kazimbakanaka misamu miakaka. Mu tifwani, Yehova nsimu ya lunga ye nandi, kâ tala ti tusobele mabanza mu misamu mia mbi, mbo kasolaka mu tu lemvokela na mu zimbakana masumu ma tusiri. (Mik. 25:7; 130:3, 4) Yehova zololo ti beto mpe tasaka bo mu bungu dia bampwana’eto bu batulombaka mulemvo mu bungu dia misamu mia mbi mi batuyirikiri. (Mat. 6:14; Like 17:3, 4) Tulendi songela ti ntongwa, kabu dieto dia nzitukulu, za tuzoloko tala ti tusariri zo mu kembelaka Yandi watuhana zo. Bantu bakaka na makani ma bwimi basolaka mu sarila dio, bu basolaka mu bawu beni ntia musamu we wa mbi peleko we wa mbote. Kâ, mu bungu ti Yehova watusala, bubote bwena mu monaka ti mitieno miandi mitomono yôka mutieno ni mutieno wa beto beni. (Rom. 12:1, 2) Bu tulandaka mitieno miandi, luzingu lweto mu tidzunu lubâka. (Iza. 48:18) Mpe mbo tukwizi longokaka nti Yehova kazololo tasa bu twe ba moyo, mu mu kembela na mu mu tâ nsayi, Yandi we Mvangi na Tata’eto.​—Bin. 27:11. w20.05 23-24 par. 13-14

Bwe tulendi songela luzolo lwa mutima mu mpangi zeto lumbu ti? Tala ti tulongokele mu tomo zaba mpangi zeto, ka wukwizi’â bâ musamu wa mpasi ko mu tomo ba bakula, na mu kwizi kurisa luzolo lwa mutima mu bawu. Mvula peleko mbuka zi tatûka ka bifweti’â tu kabakasa ko mu bâ ndiku. Bambuka ti Yonatane wayôka Davide mu mvula kampe 30; kâ wayizi bâ nguria ndiku’andi. Ngano mu timvuka tiaku muntu we kô wukuyôkele mu mvula peleko wu tomono yôka mu mvula wu lulendi sa tindiku? Bu sila bo, lendi songela ti ‘luzolo lwa bangwala’ lwe naku.” (1 Pi. 2:17) Mu songela luzolo lwa mutima, ngano wufwanane tabâ na tindiku timosi na bantu babansoni mu timvuka? Kâni. Ka bulendi’â bwabâ ko. Ka wena musamu wa mbi ko mu tomo bâ penepene na bantu bakaka mu bungu ti bima bimosi tuzoloko. Yezu ntumwa zandi zazansoni keri tâka “ndiku,” kâ Za katomo zolo. (Za 13:23; 15:15; 20:2) Kâ, mpila yi keri bongelaka Za ka yeri’â ya swaswana ko na mpila yi keri bongelaka bampwana’andi.​—Marke 10:35-40. w21.01 23 par. 12-13

Ku Atene, mpila yeri zonzelaka ntumwa Paulo kwe Bayuda mu sinagoge ya swaswana yeri na mpila yi keri zonzelaka kwe bantu ba makanda makaka. Yandi misamu miamiansoni mi beri yirikaka keri tomo talaka, mpe nsalulu za mabundu mawu keri bakulaka. (Bis. 17:23) Ha manima, Paulo bu keri ba zonzelaka, nkwikulu zi beri tambulaka bawu keri batikilaka mu zonzela, zikwelanaka na misamu mi tâka Zu dia Nzambi. Buna, Paulo wa kubama weri mu delakasa misamu mi keri tâka. Yandi watâ kwe Bisi-Atene ti misamu mi keri tâka kwe “Nzambi yilembolo ya zabakana” miatûka, yo yi bayêlaka bawu mu kunda. Ni bu sa ti bantu ba makanda makaka ka bazaba Zu dia Nzambi ko, Paulo keri’â banzaka ko ti, ka bakwizi bâ Bakristo ko. Diangana, yandi wabanza ti bawu beri ntiana mbutu ziyelele zita dingana batia zo, mpe wadelakasa nsangu za mbote zi keri tâka kwe bawu. Ntiana Paulo, tomo talaka misamu miyôkaka. Dingaka bima bilendi ku bakisa mu bakula nti bantu ba mu teritware’aku bakwikilaka. Ngano bwe batomesene nzo zawu peleko kaminio zawu? Ngano nkumbu zawu, ndwatulu’awu, peleko nzonzolo’awu yikubakisi mu zaba ntia dibundu kena? w20.04 9-10 par. 7-8