Na nini Constantin abongwanaki

Oyo ebyangami kobongwana ya constantin, mokonzi ya Rome, ye mopakano, esili kobenda uta ntango molai, makanisi ya bato na mayele mpo na oyo etali mangomba. Engebene constantin ye moko, mokolo mozalaki ete lobi akokende na etumba oyo alongaki na mobu 312 ya ntango na biso, azwaki emonaneli ya ekulusu moko elongo na makomi oyo: “Okolonga nalisalisi ya elembo oyo.” Nsima na mwa ntango moke (na 313), “abongwanaki” mpe atyaki nsuka na minyoko na baklisto na Boyangeli ya Rome. constantin alendisaki lolenge na boklisto ya ntango wana mpe akomisaki yango Lingomba ya Leta; asilisaki nkutu kowelana oyo ezalaki kati na Lingomba. Nzokande, asalaki lisusu makambo oyo mazalaki kokweisa bosolo ya mbongwana na ye, mpe azwaki batisimo nsima na mbula 24, wana liboso ete akufa.

Kati na lisolo moko na mokanda Bible Review, Stanley Hudson, moto ayekoli mingi bapalata, ye oyo azali komibongisa mpo na kokoma docteur na teoloji, alimboli ete mbongo oyo ezali na bililingi ya constantin ezali kopesa bandimbola malamu likoló na likambo yango. Kino ntango ya Constantin, falanga ya mokili ya Rome ezalaki mingimingi na bililingi ya banzambe oyo bayebanaki. Kasi M. Hudson ayebisi ete, nsima na kobongwana ya constantin, masolo na ntina ya banzambe ya bapakano ezalaki kolobama lisusu mingi te, kasi ezalaki bongo mpo na banzambe nyonso te: Mpamba te, bapalata oyo ezalaki na bililingi ya Sol, nzambe Soleil to Moi (oyo constantin azalaki kolinga mingi) ebimisamaki mingi. Mpo na nini?

M. Hudson apesi makanisi mibale. Ya yambo, ezali mpo ete mbongwana ya constantin esalamaki mbala moko te, atako azwaki emonaneli. Ya mibale, ezali mpo ete constantin abulunganisaki nzambe Sol na Yesu. Lelo lisusu, syncrétisme (elingi koloba kosangisama ya mitindo ya bindimeli bikeseni) ebandi sika te. Na ndakisa, na Amerike Latine, Pacha-Mama mpe Tonantzin, banzambe-basi oyo bazalaki kosambelama liboso ete christophe Colomb akoma na mokili yango, bazali kino lelo oyo kosambelama na nkombo ya Ngondo Maria. Ntango mosusu bobele bongo, constantin azalaki kosambela Sol na nkombo ya Yesu.

Syncrétisme yango elimbolaki ntina oyo le 25 décembre, mokolo ya mbotama ya Soleil akoki kolongama te’ eponamaki lokola mokolo ya ekaniseli mpo na mbotama ya Yesu. Syncrétisme yango esalisaki biso na koyeba ntina nini palata oyo esalamaki mpo na kokanisa kufa ya constantin ezalaki na makomi oyo: “DV constantin” (“Divin constantin”). Wana ezali komonisa ete nsima na kufa na ye, atako abongwanaki mpe kino kozwa batisimo, constantin atalelamaki bobele lokola nzambe, lolenge moko na bakonzi bapakano baoyo bazalaki liboso na ye.