Biyano na mituna zomi na likambo ya kosangisa nzoto

1 Lisumu oyo Adama ná Eva basalaki na elanga ya Edene ezalaki nde kosangisa nzoto?

▪ Eyano: Bato mingi bakanisaka ete mbuma oyo Nzambe apekisaki na elanga ya Edene ezalaki nde kosangisa nzoto. Nzokande, Biblia eteyi bongo te.

Tótalela makambo oyo: Ya liboso, Nzambe apekisaki Adama kolya mbuma ya “nzete ya koyeba malamu ná mabe” liboso kutu akela Eva. (Ebandeli 2:15-18) Lokola Adama azalaki ye moko, mobeko yango ekokaki kozala kosangisa nzoto te. Longola yango, Nzambe alobaki polele na Adama ná Eva ete ‘bábota mpe bákóma mingi mpe bátondisa mabele.’ (Ebandeli 1:28) Nzambe ya bolingo akokaki nde koyebisa Adama ná Eva ‘bátondisa mabele’​—likambo oyo esɛngaki básangisa nzoto—​bongo na nsima apesa bango etumbu ya liwa mpo batosaki maloba na ye?​—1 Yoane 4:8.

Ya mibale, ntango Eva “akamataki mbuma [ya nzete oyo epekisamaki] mpe alyaki,” Adama azalaki wana te. “Na nsima apesaki mpe mobali na ye ntango azalaki elongo na ye mpe ye alyaki.”​—Ebandeli 3:6.

Ya misato, Nzambe apesaki Adama ná Eva etumbu te ntango basangisaki nzoto mpe babotaki bana. (Ebandeli 4:1, 2) Tomoni polele ete mbuma oyo Adama ná Eva balyaki ezalaki te kosangisa nzoto; balyaki mpenza mbuma ya nzete.

2 Biblia epekisi kosangisa nzoto?

▪ Eyano: Mokanda ya liboso ya Biblia emonisi ete Nzambe akelaki “mwasi ná mobali.” Nzambe alobaki ete oyo asalaki ezalaki “malamu mingi.” (Ebandeli 1:27, 31) Na nsima, na litambwisi ya elimo ya Nzambe, mokomi moko ya Biblia akomaki boye mpo na mibali: “Sepelá na mwasi ya bolenge na yo . . . Mabɛlɛ na ye elangwisa yo ntango nyonso.” (Masese 5:18, 19) Ntango ozali kotánga maloba yango, ozali komona ete Biblia epekisi kosangisa nzoto?

Tomoni polele ete Nzambe asalaki binama ya kosangisa nzoto kaka mpo na kobota te, kasi mpe mpo mobali ná mwasi na ye bálakisanaka ete balingani mpe moto na moto asepelisa moninga. Kosangisa nzoto kati na mwasi ná mobali ekoki kosalisa moto na moto akokisa mposa ya nzoto mpe amona bolingo ya molongani na ye.

3 Biblia endimi ete mobali ná mwasi báfanda na libala oyo ekomami te na Leta?

▪ Eyano: Biblia elobi polele ete “Nzambe akosambisa bato ya pite.” (Baebre 13:4) Liloba ya Grɛki pornéïa, oyo ebongolami na pite elimbolaka lolenge nyonso ya kosangisa nzoto kati na bato oyo babalani te.a Yango wana, na miso ya Nzambe, ezali mabe ete mwasi ná mobali básangisaka nzoto, ata soki bazali na makanisi ya kobalana nsima.

Ata soki mwasi ná mobali balingani makasi, Nzambe alingi ete básangisa nzoto te soki naino babalani te. Nzambe nde atyá na motema na biso mposa ya kolinga. Ezaleli ya libosoliboso ya Nzambe ezali bolingo. Yango wana, ayebi ntina oyo alingi ete mwasi ná mobali básangisa nzoto kaka soki babalani, ndenge tokomona yango na lisolo oyo elandi.

4 Nzambe andimaka ete mobali azala na basi ebele?

▪ Eyano: Na ntango ya kala, Nzambe atikaki nzela ete mobali moko azala na basi mingi. (Ebandeli 4:19; 16:1-4; 29:18–30:24) Kasi, Nzambe atindaki bato te bábalaka basi mingi. Kutu, na ebandeli apesaki Adama kaka mwasi moko.

Nzambe atindaki Yesu Kristo azongisa makambo ndenge abongisaki yango na ebandeli, elingi koloba mobali moko mpo na mwasi moko. (Yoane 8:28) Ntango batunaki Yesu motuna na likambo etali libala, alobaki boye: “Moto oyo azalisaki bango na ebandeli asalaki bango mobali ná mwasi mpe alobaki ete: ‘Yango wana mobali akotika tata na ye ná mama na ye mpe akokangama na mwasi na ye, mpe bango mibale bakozala mosuni moko.’”​—Matai 19:4, 5.

Na nsima, moyekoli moko ya Yesu akomaki na litambwisi ya elimo ya Nzambe ete: “Mobali mokomoko azala na mwasi na ye moko mpe mwasi mokomoko azala na mobali na ye moko.” (1 Bakorinti 7:2) Biblia elobi mpe ete mpo moto oyo abalá azwa mikumba na lingomba, asengeli kozala “mobali ya mwasi kaka moko.”​—1 Timote 3:2, 12.

5 Ezali mabe ete bato oyo babalaná básalela mayele oyo ekopekisa mwasi azwa zemi?

▪ Eyano: Yesu apesaki bayekoli na ye mobeko te ete basengeli kobota to te. Bantoma na ye mpe bapesaki mobeko yango te. Esika moko te Biblia epekisi kosalela mayele oyo ekopekisa mwasi azwa zemi.

Yango wana, mobali ná mwasi na ye bazali na bonsomi ya kozwa ekateli ya kobota to te. Bakoki mpe kopona soki bakobota bana boni mpe ntango nini. Soki mobali ná mwasi na ye baponi kosalela mayele oyo ekopekisa mwasi azwa zemi, kasi oyo esɛngi te kolongola zemi, ezali ekateli na bango moko.b Ebongi te moto mosusu aloba mabe mpo na yango.​—Baroma 14:4, 10-13.

6 Kolongola zemi ezali mabe?

▪ Eyano: Bomoi ezali eloko ya bosantu na miso ya Nzambe, mpe atalelaka mwana oyo abandi kosalema na libumu ya mama ete azali ekelamu ya bomoi. (Nzembo 139:16) Nzambe alobaki ete moto akosambisama soki asali mabe na mwana oyo azali naino na kati ya libumu. Yango wana na miso na ye, kokata bomoi ya mwana oyo azali na libumu ezali mpe koboma moto.​—Kobima 20:13; 21:22, 23.

Kasi, ezali boni soki na ntango oyo mwasi azali kobota, mokakatano moko ebimi mpe esɛngi kopona kobikisa bomoi ya mama to ya mwana? Na ntango wana, mobali ná mwasi na ye bakopona bomoi ya nani bakoluka kobikisa.c

7 Biblia epesi nzela na koboma libala?

▪ Eyano: Biblia epesi nzela na koboma libala. Kasi, Yesu alobelaki ntina kaka moko oyo libala ekoki kokufa; alobaki boye: “Moto nyonso oyo abomi libala na mwasi na ye, soki mpo na pite te [kosangisa nzoto na moto oyo azali molongani na ye te], mpe abali mosusu azali kosala ekobo.”​—Matai 19:9.

Nzambe ayini likambo ya kosalela mayele mabe mpo na koboma libala. Akosambisa bato oyo baboyaka balongani na bango mpo na makambo ya mpambampamba, mingimingi soki basali yango mpo na kobalana na moto mosusu.​—Malaki 2:13-16; Marko 10:9.

8 Nzambe andimaka ete mibali na mibali to basi na basi básangisa nzoto?

▪ Eyano: Biblia epekisi pite; kosangisa nzoto mibali na mibali to basi na basi ezali mpe pite. (Baroma 1:26, 27; Bagalatia 5:19-21) Atako Biblia epekisi polele bizaleli oyo Nzambe asepelaka na yango te, elobi mpe ete “Nzambe alingaki mokili mingi, yango wana apesaki Mwana na ye se moko oyo abotamaki, mpo moto nyonso oyo azali kondimela ye abomama te kasi azwa bomoi ya seko.”​—Yoane 3:16.

Atako bakristo bandimaka te likambo ya kosangisa nzoto mibali na mibali to basi na basi; kasi balingaka bato nyonso. (Matai 7:12) Nzambe alingi ete ‘tókumisa bato ya ndenge nyonso.’ Yango wana, bakristo ya solo bayinaka te bato oyo basalaka makambo yango.​—1 Petro 2:17.

9 Ezali mabe kobɛta masolo ya kosangisa nzoto to kotindelana bililingi ya nsɔni na telefone to na Internet?

▪ Eyano: Bato mosusu babɛtaka to bayokaka masolo oyo ezali kolobela polele makambo ya kosangisa nzoto na telefone. Bato mosusu mpe batindelanaka bililingi ya nsɔni to bakomelanaka makambo ya nsɔni na telefone. Ezali mpe na bato oyo basalaka makambo yango na Internet.

Biblia elobeli te makambo yango oyo ebimi mikolo oyo. Kasi, elobi boye: “Pite mpe mbindo ya ndenge nyonso to lokoso etángama ata kotángama te na kati na bino, ndenge mpenza ebongi na basantu; etamboli ya nsɔni mpe te, masolo ya bozoba te, masɛki ya nsɔni te, makambo wana ebongi te.” (Baefese 5:3, 4) Makambo wana oyo bato bazali kosala na nzela ya telefone to na Internet etindaka bato bátalela likambo ya kosangisa nzoto na ndenge oyo elongobani te mpe etindaka bato mosusu báluka kosangisa nzoto ntango babali naino te to na moto oyo azali molongani na bango te. Na esika esalisa bato bápekisa bamposa mabe ya nzoto, bizaleli wana ezali kotinda bango bámipesa na makambo yango na lokoso.

10 Biblia elobi nini na likambo etali kosakana na binama ya kobotela mpo na kosilisa mposa ya nzoto (masturbation)?

▪ Eyano: Biblia elobeli mpenza likambo yango te. Atako bongo, Liloba ya Nzambe eyebisi bakristo boye: “Bóboma binama ya nzoto na bino ya mabele na likambo ya pite, mbindo, mposa [mabe] ya kosangisa nzoto.”​—Bakolose 3:5.

Moto oyo asakanaka na binama ya kobotela akómaka kotalela likambo ya kosangisa nzoto na ndenge elongobani te mpe alukaka kaka komisepelisa. Biblia elobi na biso ete Nzambe akoki kopesa “nguya oyo eleki makasi” na baoyo bazali kosala milende mpo na kotika ezaleli yango.​—2 Bakorinti 4:7; Bafilipi 4:13.

[Maloba na nse ya lokasa]