Mokapo 16
Lolenge nini okoki kobɛlɛma epai na Nzambe
1. Makambo nini makokani oyo mamonanaka kati na mangomba mingi?
MOTÁMBOLI moko ya mwasi oyo akendaki kotala mokili moko ya Ɛ́sti akamwaki mingi na ntina na milulu ya lingomba oyo ye amonaki na tempelo moko ya Babudiste. Atako bikeko yango bizalaki te oyo ya Malia to ya Klisto, mingi kati na milulu yango ekokanaki na oyo ya ndakonzambe ya mboka na ye. Na ndakisa, amonaki ete bazali kosalela sapɛlɛ́ mpe kolobaloba mabondeli. Bato mosusu mpe basili komona makambo makokani motindo moko. Na mikili epai moi ebimaka to na mikili epai moi elalaka, lolenge oyo basambeli bamekaka kobɛlɛma epai na Nzambe to na biloko oyo basambelaka ekokani makasi mpenza.
2. Libondeli ezali nini, mpe mpo na nini bato mingi babondelaka?
2 Ebele ya bato bamekaka kobɛlɛma epai na Nzambe na nzela ya libondeli. Libondeli elimbolami ete ezali “lisoló ya moto elongo na oyo azali bulɛɛ to mosantu—Nzambe, banzambe, mboka ya bilimu to nguya oyo eleki ya bato.” (The New Encyclopædia Britannica) Nzokande, wana bazali kobɛlɛma epai na Nzambe kati na libondeli, basusu bakanisaka bobele na matomba oyo bakoki kozwa. Na ndakisa, mokolo moko, mobali moko atunaki epai na moko na Batatoli ya Yehova ete: “Soki obondeli mpo na ngai, mikakatano na ngai kati na libota mpe na mosala mpe mpasi nazali na yango kati na nzoto ekosila?” Emonani ete mobali yango azalaki kondima ete ekozala bongo, kasi mingi babondelaka mpe bamonaka ete mikakatano na bango mizali kosila te. Na yango, tokoki komituna ete: ‘Ntina nini tosengeli kobɛlɛma epai na Nzambe?’
MPO NA NINI KOBƐLƐMA EPAI NA NZAMBE
3. Tosengeli kotinda mabondeli na biso epai ya nani, mpe mpo na nini?
3 Libondeli ezali te molulu oyo mozangi ntina, ezali mpe te bobele nzela mpo na kozwa eloko. Ntina monene mpo na yango tobɛlɛmaka epai na Nzambe ezali ya kozala na boyokani ya penepene elongo na ye. Na yango, mabondeli na biso masengeli kopesama epai na Yehova Nzambe. Davidi, mokomi na Nzembo, alobaki ete: “Yehova azali penepene na bango nyonso bakobyanga ye.” (Nzembo 145:18) Yehova azali kobyanga biso na kozala na boyokani ya kimya elongo na ye. (Yisaya 1:18) Baoyo bazali koyanola na libyangi wana bazali kondima maloba ya mokomi na Nzembo oyo alobaki ete: “Kasi mpo na ngai, ezali malamu ete nabɛlɛma epai na Nzambe.” Mpo na nini? Mpamba te baoyo bazali kobɛlɛma epai na Yehova Nzambe bakozwa bolamu ya solo mpe kimya na makanisi.—Nzembo 73:28.
4, 5. (a) Mpo na nini kobondela Nzambe ezali na ntina? (b) Lolenge nini ya boyokani tokoki kozala na yango elongo na Nzambe na nzela ya libondeli?
4 Mpo na nini kobondela Nzambe mpo na koluka lisalisi soki ye ‘ayebi oyo tozali na yango mposa liboso ete tósɛnga ye yango’? (Matai 6:8; Nzembo 139:4) Libondeli ezali komonisa ete tozali na kondima epai na Nzambe mpe tozali kotalela ye lokola Liziba ya “makabo nyonso malamu mpe makabo nyonso mabongi.” (Yakobo 1:17; Baebele 11:6) Yehova asepelaka na mabondeli na biso. (Masese 15:8) Azalaka na esengo ya koyoka maloba na biso oyo mazali komonisa botɔ́ndi mpe masanzoli, motindo moko tata asepelaka koyoka mwana na ye ya moke kobimisa maloba ya motema mpo na komonisa botɔ́ndi. (Nzembo 119:108) Ntango tata mpe mwana bazali na boyokani malamu, bakosololaka na esengo nyonso. Mwana oyo alingami mingi asepelaka kosolola na tata na ye. Ezali bobele bongo mpo na boyokani na biso elongo na Nzambe. Soki tozali mpenza na botɔ́ndi mpo na oyo tozali koyekola na ntina na Yehova mpe na ntina na bolingo oyo asili komonisa mpo na biso, tokozala na mposa makasi ya komonisa mayoki na biso epai na ye kati na libondeli.—1 Yoane 4:16-18.
5 Wana tozali kobɛlɛma epai na Nzambe Oyo-Aleki-Likoló, tosengeli kozala na limemya, kasi ntina ekozala te ya komibanzabanza koleka ndelo mpo na oyo etali maloba ya sikisiki oyo tokoki kosalela. (Baebele 4:16) Tokoki kobɛlɛma epai na Yehova ntango nyonso. Mpe oyo nde libaku kitoko tozali na yango ete tokoki ‘kofungola motema na biso,’ epai na Nzambe kati na libondeli! (Nzembo 62:8) Kozala na botɔ́ndi epai na Yehova epesaka nzela na boyokani ya mɔ́tɔ elongo na ye, lokola oyo moto na sembo Abalayama azalaki na yango lokola moninga ya Nzambe. (Yakobo 2:23) Kasi wana tozali kobondela Nkolo-Mokonzi ya mɔlɔ́ngɔ́ mobimba, tosengeli komiyokanisa na masɛngami na ye mpo na lolenge ya kobɛlɛma epai na ye.
MASƐNGAMI MPO NA KOBƐLƐMA EPAI NA NZAMBE
6, 7. Atako Nzambe asɛngaka mbongo te mpo na koyoka mabondeli na biso, nini azali kosɛnga epai na biso ntango tozali kobondela?
6 Mbongo nde esɛngami mpo na kobɛlɛma epai na Nzambe? Bato mingi bafutaka bakonzi ya mangomba mpo ete bábondela mpo na bango. Nkutu basusu bakanisaka ete mabondeli na bango makoyokama engebene motuya ya makabo oyo bapesaka. Nzokande, Liloba ya Nzambe eyebisi te ete tosengeli kopesa mbongo mpo na kobɛlɛma epai na Nzambe kati na libondeli. Bibongiseli na ye ya elimo mpe mapamboli ya boyokani elongo na ye kati na libondeli ezali kopesama mpamba.—Yisaya 55:1, 2.
7 Na bongo, nini esɛngami? Kozala na motema sembo nde ezali moko na masɛngami ya ntina mingi. (2 Ntango 6:29, 30; Masese 15:11) Kati na motema na biso, tosengeli komonisa kondima epai na Yehova Nzambe lokola “Moyoki ya mabondeli” mpe “mopesi na mbano na baoyo bakolukaka ye na mposa mpenza.” (Nzembo 65:2, NW; Baebele 11:6, NW) Tosengeli lisusu kozala na komikitisa. (2 Mikonzi 22:19; Nzembo 51:17) Kati na moko na masese na ye, Yesu Klisto amonisaki ete mokɔngɔli moko na mpako oyo abondelaki Nzambe na komikitisa nyonso amonanaki sembo koleka Mofalisai ya lolendo. (Luka 18:10-14) Wana tozali kobɛlɛma epai na Nzambe kati na libondeli, tómikundola ete “mitema nyonso na lolendo miboyami na Yehova.”—Masese 16:5.
8. Soki tolingi ete Nzambe ayoka mabondeli na biso, tosengeli komipɛtola na nini?
8 Soki tolingi ete Nzambe ayanolaka na mabondeli na biso, tosengeli komipɛtola na etamboli ya masumu. Wana moyekoli Yakobo azalaki kolendisa basusu ete bábɛlɛma epai na Nzambe, abakisaki ete: “Bópɛtola mabɔkɔ, bino bato na masumu. Bózalisa mitema na bino mpɛto, bino bato na mitema mibale.” (Yakobo 4:8) Ata basáli na mabe bakoki kokóma na boyokani ya kimya elongo na Yehova soki babongoli mitema mpe batiki lolenge ya bomoi na bango ya kala. (Masese 28:13) Tokoki te koyokama epai na Yehova soki tozali koloba ete tosili kopɛtola nzela na biso nde na maloba mpamba. Liloba ya Nzambe eyebisi ete: “Miso na Yehova mazali likoló na bayengebene mpe matoi na ye epai na mabondeli na bango. Nde elongi na Yehova etɛmɛli bango bakosalaka mabe.”—1 Petelo 3:12, NW.
9. Na nzela ya nani tosengeli kobɛlɛma epai na Yehova, mpe mpo na nini?
9 Totángi lisusu ete: “Moyengebene azali na mabelé te oyo akosalaka bobele malamu mpe akosalaka lisumu te.” (Mosakoli 7:20, NW) Na yango, okoki komituna ete: ‘Lolenge nini nakoki bongo kobɛlɛma epai na Yehova Nzambe?’ Biblia eyanoli ete: “Soko moto nani akosala lisumu, tozali na Molobeli epai na Tata, ye Yesu Klisto, Moyengebene.” (1 Yoane 2:1) Atako tozali basumuki, tokoki kobɛlɛma epai na Nzambe na bonsomi ya maloba na nzela ya Yesu Klisto, oyo akufaki lokola lisiko mpo na biso. (Matai 20:28) Bobele ye nde azali nzela oyo tokoki kobɛlɛma epai na Yehova Nzambe. (Yoane 14:6) Tosengeli te kokanisa ete motuya ya mbeka ya lisiko ya Yesu ekozipa masumu na biso nyonso ata soki tozali kosala masumu na nkó. (Baebele 10:26) Nzokande, soki tozali kosala milende makasi mpo na kotika oyo ezali mabe, kasi tozali kokwea na bantango mosusu, tokoki kobongola motema mpe kosɛnga bolimbisi epai na Nzambe. Ntango tozali kobɛlɛma epai na ye na motema ya komikitisa, akoyoka biso.—Luka 11:4.
MABAKU YA KOSOLOLA NA NZAMBE
10. Na likambo litali kobondela, lolenge nini tokoki komekola Yesu, mpe mabaku nini tozali na yango ya kobondela biso moko?
10 Yesu Klisto atalelaki na motuya mingi boyokani na ye elongo na Yehova. Na yango, Yesu azalaki kokamata ntango ya kosolola na Nzambe kati na libondeli ye moko. (Malako 1:35; Luka 22:40-46) Tokosala malamu na komekola ndakisa ya Yesu mpe kozala na momeseno ya kobondelaka Nzambe. (Baloma 12:12) Ezali malamu kobanda mokolo na libondeli, mpe liboso ya kolala, kotɔ́ndɔ Yehova mpo na misala oyo tosalaki na boumeli ya mokolo mobimba. Na moi, tóbɛlɛmaka epai na Nzambe “na mabaku nyonso.” (Baefese 6:18) Tokoki ata kobondela kati na motema na biso, koyebáká ete Yehova azali koyoka biso. Kosolola biso moko elongo na Nzambe ekosalisa biso na koyeisa makasi boyokani na biso elongo na ye, mpe kobondela Yehova mokolo na mokolo ekosalisa biso na kozala penepene na ye.
11. (a) Mpo na nini mabota masengeli kobondela esika moko? (b) Koloba “Amen” na nsuka ya libondeli elimboli nini?
11 Yehova ayokaka mpe mabondeli oyo masalemi na nkombo ya lisangá. (1 Mikonzi 8:22-53) Tokoki kobɛlɛma epai na Nzambe kati na libota, wana tata ya libota azali kobondela. Yango ezali koyeisa makasi bikanganeli ya libota, mpe Yehova akomonana ete azali moto mpenza epai na bilenge wana bazali koyoka baboti na bango kobondela Nzambe na komikitisa nyonso. Ezali boni soki moto moko azali kosambela mpo na lisangá, mbala mosusu na likita moko ya Batatoli ya Yehova? Soki tozali kati na bayangani, tosengeli koyoka na likebi nyonso na boye ete na nsuka ya libondeli, tókoka koloba na motema moko “Amen,” oyo elimboli “Ezala sé bongo.”—1 Bakolinti 14:16.
MABONDELI OYO YEHOVA AYOKAKA
12. (a) Mpo na nini Nzambe ayanolaka mabondeli mosusu te? (b) Mpo na nini tosengeli te kosuka bobele na bamposa na biso moko ntango tozali kobondela?
12 Basusu bakoki kokanisa ete Nzambe ayanolaka te na mabondeli na bango atako bazali kobondela ye na nzela ya Klisto. Nzokande, ntoma Yoane alobaki ete: “Soko tokolɔmba eloko nini kati na mokano na ye [oyo ya Nzambe], ye akoyoka biso.” (1 Yoane 5:14) Na bongo, tosengeli kolɔmba engebene mokano ya Nzambe. Lokola azali komibanzabanza mpo na bolamu na biso ya elimo, eloko nyonso oyo etali elimo na biso ebongi kolobelama kati na libondeli. Tosengeli koboya momeseno ya kobondela bobele mpo na bamposa na biso ya mosuni. Na ndakisa, atako ebongi kobondela mpo na kozwa bososoli mpe makasi mpo na koyika mpiko liboso ya bokɔnɔ, nzokande mitungisi na ntina na kolɔngɔ́nɔ́ esengeli te kozipa bamposa na biso ya elimo. (Nzembo 41:1-3) Emonaki ye ete akómaki komibanzabanza koleka ndelo mpo na kolɔngɔ́nɔ́ na ye, mwasi moklisto moko asɛngaki na Yehova ete asalisa ye na kozala na likanisi malamu na ntina na bokɔnɔ na ye. Lokola litomba, akómaki komibanzabanza lisusu mingi te mpo na kolɔngɔ́nɔ́ na ye, mpe aokaki ete azwaki “nguya oyo eleki nguya ya bomoto.” (2 Bakolinti 4:7, NW) Mposa na ye ya kosalisa bazalani na ye na elimo ebakisamaki, mpe akómaki mosakoli ya ntango nyonso ya Bokonzi.
13. Lokola emonisami na Matai 6:9-13, wapi makambo ya ntina oyo tokoki kolobela kati na mabondeli na biso?
13 Makambo nini tokoki koloba kati na mabondeli na biso na boye ete Yehova asepela na koyoka yango? Yesu Klisto alakisaki bayekoli na ye lolenge ya kobondela. Kati na libondeli ya ndakisa oyo ezwami na Matai 6:9-13, atikaki elakiseli ya makambo oyo tokoki kobondela na ntina na yango. Nini esengeli kozala lobanzo ya liboso kati na mabondeli na biso? Nkombo ya Yehova Nzambe mpe Bokonzi esengeli kozala makambo ya liboso mpenza. Ebongi mpe kobondela na ntina na bamposa na biso ya mosuni. Ezali lisusu na ntina kosɛnga bolimbisi ya masumu na biso mpe kobikisama na masɛnginya mpe na oyo mabe, Satana Zábolo. Yesu azalaki komizela te ete tótángaka libondeli yango to tózongelaka yango mbala na mbala kozanga kokanisa na ntina na ndimbola na yango. (Matai 6:7) Lolenge nini ya boyokani mwana akoki kozala na yango na tata na ye, soki mbala nyonso oyo azali koloba na tata na ye azali kosalela maloba sé moko?
14. Longola malɔmbɔ, mabondeli nini mosusu tosengeli kosala?
14 Longola bisɛngɛli mpe malɔmbɔ oyo mauti na motema, tosengeli kopesa mabondeli ya masanzoli mpe ya matɔ́ndi epai na Nzambe. (Nzembo 34:1; 92:1; 1 Batesaloniki 5:18) Tokoki lisusu kobondela mpo na basusu. Mabondeli na ntina na bandeko na biso mibali mpe basi oyo bazali na mawa to bazali konyokwama mazali komonisa lobanzo na biso mpo na bango, mpe Yehova asepelaka koyoka biso komonisa lobanzo motindo wana. (Luka 22:32; Yoane 17:20; 1 Batesaloniki 5:25) Ntoma Paulo akomaki ete: “Bómitungisa mpo na likambo moko te nde kati na makambo nyonso tiká ete bisengeli na bino biyebana epai na Nzambe na mabondeli mpe na malɔmbɔ mpe na matɔ́ndi. Mpe kimya na Nzambe oyo eleki makanisi nyonso ekosɛnzɛla mitema na bino mpe bikaniselo na bino kati na Klisto Yesu.”—Bafilipi 4:6, 7.
LENDENDELÁ KATI NA MABONDELI
15. Tosengeli komikundola nini soki mabondeli na biso mamonani ete mazali kozwa biyano te?
15 Atako ozali kozwa boyebi na ntina na Nzambe, okoki kozala na mayoki na bantango mosusu ete mabondeli na yo mazali koyokama nyonso te. Ekoki kozala bongo mpamba te mbala mosusu yango ezali te ntango oyo ebongi na miso na Nzambe mpo na koyanola na libondeli moko ya sikisiki. (Mosakoli 3:1-9) Yehova akoki kotika nzela na likambo moko ete eumela naino, kasi ayanolaka na mabondeli mpe ayebi ntango ya malamu mpo na kopesa eyano.—2 Bakolinti 12:7-9.
16. Mpo na nini tosengeli kolendendela kati na mabondeli, mpe lolenge nini kosala bongo ekoki kozala na bopusi likoló na boyokani na biso elongo na Nzambe?
16 Kolendendela na biso kati na mabondeli ezali komonisa ete tótye motema na biso mobimba na makambo oyo tozali koloba epai na Nzambe. (Luka 18:1-8) Na ndakisa, tokoki kosɛnga na Yehova ete asalisa biso na kolónga bolɛmbu moko. Na kolendendeláká kati na mabondeli mpe na kosaláká na boyokani na bisɛngɛli yango, tozali komonisa bosembo na biso. Tosengeli kozala sikisiki mpe na kolongobana kati na bisɛngɛli na biso. Ezali mpenza likambo ya ntina kobondela makasi wana tozali liboso na lisɛnginya moko. (Matai 6:13) Lokola tozali kokóba kobondela wana tozali komeka kopekisa bamposa na biso ya masumu, tokomona lolenge Yehova azali kosalisa biso. Yango ekolendisa kondima na biso mpe ekoyeisa makasi boyokani na biso elongo na ye.—1 Bakolinti 10:13; Bafilipi 4:13.
17. Matomba nini tokoki kozwa soki tokobondela mokolo na mokolo wana ezali biso kosalela Nzambe?
17 Na kosɛnzɛláká ete tópesa esika na libondeli mokolo na mokolo wana ezali biso kosalela Yehova Nzambe mosala ya bulɛɛ, tokoya kososola ete tozali kosalela ye na nguya na biso moko te. Ezali Yehova nde azali kopesa biso makoki ya kosalela ye. (1 Bakolinti 4:7) Koyeba likambo yango ekosalisa biso na kozala na komikitisa mpe ekoyeisa makasi boyokani na biso elongo na ye. (1 Petelo 5:5, 6) Na ntembe te, tozali na bantina makasi ya kolendendela kati na mabondeli. Mabondeli na biso ya sembo mpe boyebi ya motuya likoló na lolenge tokoki kobɛlɛma epai na Tata na biso ya bolingo oyo azali na likoló ekosala ete bomoi na biso ezala na esengo mpenza.
KOSOLOLA ELONGO NA YEHOVA ESENGI NA BISO MPE KOYOKA YE
18. Lolenge nini tokoki koyoka Nzambe?
18 Soki tolingi ete Nzambe ayoka mabondeli na biso, tosengeli mpe koyoka oyo ye azali koloba. (Zekalia 7:13) Atindaka lisusu te bansango na ye na nzela ya basakoli bapemami na Nzambe mpe asalelaka soko moke te myango ya bilimu mabe. (Deteronome 18:10-12) Kasi tokoki koyoka Nzambe na koyekoláká Liloba na ye, Biblia. (Baloma 15:4; 2 Timoté 3:16, 17) Motindo moko tokoki kolóna mposa mpo na bilei ya mosuni oyo ezali malamu mpo na biso, tolendisami na “koyoka mposa makasi ya mabɛlɛ mabebisami te oyo mazali kati na liloba.” Lóna mposa mpo na bilei ya elimo na kotángáká Liloba ya Nzambe mokolo na mokolo.—1 Petelo 2:2, 3, NW; Misala 17:11.
19. Matomba nini tokozwa na kokanisáká likoló na makambo oyo tozali kotánga kati na Biblia?
19 Manyolá likoló na makambo oyo ozali kotánga kati na Biblia. (Nzembo 1:1-3; 77:11, 12) Yango elimboli kokanisa likoló na makambo oyo otángi. Okoki kokokanisa yango na konikama ya bilei kati na libumu. Okoki konika bilei ya elimo na koyokanisáká makambo oyo ozali kotánga na oyo osili koyeba. Kanisá na lolenge oyo makambo mazali yo kotánga makoki kozala na bopusi likoló na bomoi na yo, mpe na oyo yango ezali koteya yo likoló na bizaleli ya Yehova mpe misala na ye. Na yango, na nzela ya boyekoli na yo moko, okoki kozwa litomba na bilei ya elimo oyo Yehova azali kopesa. Yango ekobɛlɛmisa yo epai na Nzambe mpe ekosalisa yo na koyeba lolenge ya kosala liboso ya mikakatano ya mokolo na mokolo.
20. Lolenge nini koyangana na makita ya boklisto ezali kosalisa biso na kobɛlɛma epai na Nzambe?
20 Okoki mpe kobɛlɛma epai na Nzambe na koyokáká Liloba na ye ntango ezali kotángama na makita ya boklisto, motindo moko Bayisraele bazalaki koyoka na likebi nyonso ntango bayanganaki mpo na kolanda botángi ya Mibeko ya Nzambe. Balakisi ya ntango wana, bapesaki ndimbola na botángi na bango ya Mibeko, yango esalisaki bayoki na bango na kokanga ntina mpe kopusama na kosalela makambo oyo bayokaki. Yango epesaki esengo monene. (Nehemia 8:8, 12) Na bongo, salá ete koyangana na makita ya Batatoli ya Yehova ezala momeseno na yo. (Baebele 10:24, 25) Yango ekosalisa yo na kososola mpe na nsima kosalela boyebi ya Nzambe kati na bomoi na yo mpe ekopesa yo esengo. Kozala kati na libota ya boklisto oyo ezali na bondeko kati na mokili mobimba ekosalisa yo na kobɛlɛma epai na Yehova. Mpe lokola tokomona yango, okoki kozwa kobatelama ya solo kati na libota ya Nzambe.
MEKÁ BOYEBI NA YO
Mpo na nini osengeli kobɛlɛma epai na Yehova?
Masɛngami nini osengeli kokokisa mpo na kobɛlɛma epai na Nzambe?
Okoki kosɛnga nini kati na mabondeli na yo?
Mpo na nini osengeli kolendendela kati na mabondeli?
Lelo oyo, lolenge nini okoki koyoka Yehova?
[Elilingi na lokasa mobimba 157]