Vênnainsâng ONLINE LIBRARY
Vênnainsâng
ONLINE LIBRARY
Mizo
Ṭ
  • â
  • ê
  • î
  • û
  • ṭ
  • Ṭ
  • BIBLE
  • THU LEH HLA CHHUAHTE
  • INKHAWMTE
  • w01 12/1 p. 13-17
  • Jehova Ṭih La, A Thupêkte Vawng Rawh

I thlanah hian video a awm lo.

A pawi lutuk, he video hi a load theih loh.

  • Jehova Ṭih La, A Thupêkte Vawng Rawh
  • Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
  • Thupuitête
  • Thu Thuhmun
  • Thil Ṭha Lo Hawisan Rawh
  • Pathian Ṭihtu Mi Pathumte
  • Pathian Ṭihna leh Mihring Hlauhna Inkhînna
  • Jehova Ṭih Tûrin I Thinlung Siam Rawh
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
  • Fing La, Pathian Ṭih Rawh!
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2006
  • Engvângin Nge Bible Zir A Ṭul?
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
  • Jehova Ṭihna Nun Neiin Hlim Takin Awm Rawh
    Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2007
Vênnainsâng Jehova Lalram Puan Chhuahna—2001
w01 12/1 p. 13-17

Jehova Ṭih La, A Thupêkte Vawng Rawh

“Pathian ṭih la, a thupêkte vawng rawh; hei hi mihring zawng zawng tih tûr chu a ni mai.”​—THUHRILTU 12:13.

1, 2. (a) Engtin nge hlauhna chuan tisa lamah min vênhim theih? (b) Engvângin nge nu leh pa fingte chuan an fate thinlungah hlauhna ṭha tuh an tum tlat?

“HUAISENNAIN nun a tiderthâwng a, hlauhna chuan a humhim thung,” tiin Leonardo da Vinci-a chuan a sawi a. Ât huaina chuan mi chu hlauhawm a tâwntîr a, hlauhna erawh chuan mi chu a fîmkhurtîr thung a ni. Entîr nân, kan tlâk thui dân tûr hriat reng khâm kotlâng kan hnaih chuan, i he lovin kan hnungtawlh dâwrh ngei ang. Chutiang bawkin, thuziak hmasaa kan zir tawh angin, ṭihna ṭha chuan Pathian nêna inlaichînna ṭha a awmtîr mai bâkah, chhiatna lak ata min vênghim bawk a ni.

2 Nimahsela, tûn laia thil hlauhawm tam takte chu hlauh dân zir chawp ngai a ni a. Naupangte chuan kawlphetha emaw, khawpui traffic emaw hlauhawmzia chu an hriat loh avângin, awlsam têin an chesual thei a ni.a Nu leh pa fingte chuan an fate thinlungah hlauhna ṭha tuh an tum a, an vêla hlauhawm lak ata an vaukhân nawn fo ṭhîn. Chutiang hlauhna chuan an fate nun chu a chhanhim dâwn tih an hria a ni.

3. Engtin nge Jehova chuan thlarau lam thil hlauhawmte chungchângah min vaukhân a, engvângin nge?

3 Jehova pawhin kan ṭhatna tûrin chutiang bawk ngaihtuahna a nei a. Hmangaihna nei tak Pa ber angin, a Thu leh a inawpna pâwl hmangin kan ṭhatna tûr min zirtîr a ni. (Isaia 48:17) He Pathian zirtîrnaah hian thlarau lama tlûkchhiatna hlauhna ṭha kan neih theihna tûra vaukhânna thu hrilh “nawn fona” a tel a ni. (2 Chronicles 36:​15, NW; 2 Petera 3:1) ‘Mite hian Pathian ṭihna thinlung pu ṭhînin, a thupêkte zâwm fo sêng chuan’ hêng mihring chanchina thlarau lam chhiatna tam tak thlengte hi a pumpelh theihin, tawrhna tam tak hi tihven theih a ni mai tûr. (Deuteronomy 5:29) Engtin nge he “hun khirh takte” kârah hian kan thinlung chu Pathian ṭih tûrin kan vawn theih ang a, thlarau lam hlauhawm te chu kan pumpelh theih ang?​—2 Timothea 3:1.

Thil Ṭha Lo Hawisan Rawh

4. (a) Eng huatna nge Kristiante’n neih an tum ang? (b) Engtin nge Jehova chuan nungchang sual chungchâng a ngaih? (Footnote en rawh.)

4 Bible chuan “LALPA ṭih chu sual huat hi a ni,” tiin min hrilhfiah a. (Thufingte 8:13) He huatna hi Bible thumal hrilhfiahna bu chuan “inkalh tak, tenawm tak, leh hmuhsit awm tak mihringte leh thilte laka rilru put hmang a ni a; khawih emaw, inlaichînna neihpui atân emaw pawha an duh loh” tiin a sawifiah a ni. Chuvângin, Pathian ṭihnaah chuan Jehova mithmuha thil ṭha lo apiang ten a, rilrua huatna a tel a ni.b (Sâm 97:10) Khâm kotlâng bul aṭanga tawlhsawn tûra kan pianpui hlauhnain min hrilh angin, Pathian ṭihna chuan thil ṭha lo hawisan tûrin min turlui a ni. “LALPA ṭihnain miin sual a kalsan ṭhîn,” Bible chuan a ti.​—Thufingte 16:6.

5. (a) Engtin nge Pathian kan ṭihna leh sual kan huatna chu kan tihchak theih ang? (b) He mi chungchângah hian Israel hnam thawnthu chuan eng nge min zirtîr?

5 Sualnain a thlen ngei ngei a sawhkhâwk hlauhawm tak takte ngaihtuahna hmangin, he hlauhna ṭha leh sual huatna hi kan tichak thei a ni. Bible chuan kan theh apiang chu kan seng dâwn tih min tiam​—tisa lam thil kan theh emaw, thlarau lam thil kan theh emaw pawh ni se. (Galatia 6:​7, 8) Chuvângin a ni, Jehova chuan a thupêkte ngaihsak lohna leh biakna dik kalsanna rah chhuahte chu chiang taka min hrilh ni. Pathian humhimna ni lo se chuan, Israel hnam te tak tê, chak lo takte kha an ṭhenawm ram nunrâwng leh thiltithei takte kutah an tlâwm ngei ang. (Deuteronomy 28:​15, 45-48) Israel thuâwih lohna rahchhuah lungchhiat thlâk tak chu, kan inzir nân leh Pathian ṭihna kan neih theih nân “entîrna tûrin” Bible-ah kim taka chhinchhiah vek a ni.​—1 Korinth 10:11.

6. Pathian ṭih dân kan zirnaah Pathian Lehkha Thu entîrna kan ngaihtuah theih ṭhenkhat chu engte nge ni? (Footnote en rawh.)

6 Israel hnam pum pui chunga thil thleng mai bâkah, îtsîkna te, nungchang bawlhhlawhna te, duhâmna te, a nih loh leh chaponate’n a hneh mi mal thiltawn tak tak pawh Bible chuan a chhinchhiah vek bawk a ni.c Chûngte zînga mi ṭhenkhat chu kum tam tak chhûng Jehova rawng lo bâwl tawhte an ni a; mahse, an dam chhûnga hun pawimawh berah chuan, Pathian an ṭihna chu a chak tâwk lo va, a rahchhuah râpthlâk tak chu an seng ta a ni. Chûng Pathian Lehkha Thua entîrnate ngaihtuahna chuan, an thil tihsual anga tihsual ve loh kan tumna chu a tichak thei a ni. Pathian thurâwn pawm nâna kan chunga thiltawn lungchhiat thlâk tak a lo thlen hun lo nghah kher chu a va lungchhiat thlâk dâwn êm! Rin dân tlângpui nêna inkalhin, thiltawn​—a bîk takin mahni duhzâwng ûmna lama thil tawn​—chu zirtîrtu ṭha ber a ni lo.​—Sâm 19:7.

7. Tute nge Jehova chuan a entîr nei puan ina thleng tûra a sâwm?

7 Pathian ṭihna kan neih chhan ṭha tak dang chu Pathian nêna kan inlaichînna vênhim kan duhna hi a ni. A ṭhian nih chu kan hlut êm avângin, Jehova tihlâwm loh kan hlau a ni. Tute nge Pathianin ṭhiana a ngaih a, entîr nei a puan ina thleng tûra a sâwm? ‘Dik taka awma, fel taka titu’ chauh a sâwm a ni. (Sâm 15:​1, 2) Min Siamtu nêna kan inlaichînna kan hlut chuan, a mit hmuha dik taka awm tûrin kan fîmkhur ngei ang.

8. Engtin nge Malakia hun laia Israel mite khân, Pathian nêna an inṭhianna kha an hlut loh?

8 Lungchhiatthlâk takin, Malakia hun laia Israel ṭhenkhatte chuan Pathian nêna an inṭhianna chu an hlut lo va. Jehova chu ṭih a, chawimawi aiin a maichâmah ran silawng leh kebaite an hlân zâwk a ni. Pathian ṭihna an tlâkchhamzia chu inneihna chungchânga an rilru put dân pawh chuan a târ lang bawk. Hmeichhe la naupang zâwkte nupuia an neih theih nân, chhan ho tak tak avângin an nupuite chu an ṭhen a. Malakia chuan Jehova’n “inṭhenna” a huat thu leh an rilru sual tak chuan Pathian lakah a inmihrantîr dân a hrilh a ni. Tehkhin thua sawi chuan maichâm chu an nupui ṭhen tâkte mittuiin a huh vek si a, engtin nge Pathianin an inthawinate chu a pawm theih ang? Chutianga a tehkhâwngte zah lohna langsâr tak chuan, Jehova chu: “Min ṭihna chu khawiah nge?” tia zâwt tûrin a chêttîr hial a ni.​—Malakia 1:​6-8; 2:​13-16.

9, 10. Engtin nge Jehova ṭhian nihna kan ngaihhlutzia kan lantîr theih?

9 Chutiang bawkin, tûn lai nupa inkâra mahni hmasialna leh rinawm lohna avânga buaina khura tlu lût, an kawppui thiam chang zâwkte leh an fate lungngaihna chu Jehova chuan a hmu a. Chu chuan a tilungngai tak zet a ni. Pathian ṭhian chuan Pathian thlîr dânin thil a thlîr ang a, an nupa nun tinghet tûrin theihtâwp a chhuah ang; nupa inzawmna tichhe thei khawvêl lam ngaihtuahna rêng rêng chu hnâwlin, ‘inngaih a tlânsan’ bawk ang.​—1 Korinth 6:18.

10 Nupa nunah leh kan nun kawng dangah chuan, Jehova ṭhian nihna avânga lâwmna nasa tak nei chunga a mit hmuha sual rêng rêng huatna chuan Jehova duhsakna leh pawmna a thlen ang. Tirhkoh Petera chuan hetiang hian chiang takin a sawi a: “Pathianin mi duhsak bîk a nei lo tih dik takin ka hria e; nimahsela hnam tin zîngah tupawh amah ṭiha fel taka ti apiang a lâwmzâwng mi an ni ṭhîn,” tiin. (Tirhkohte 10:​34, 35) Pathian Lehkha Thuah chuan Pathian ṭihnain mite chu dinhmun khirh chi hrang hrang hnuaiah pawh thil dik ti tûra a chêttîr dân lantîrtu entawn tûr tam tak kan nei a ni.

Pathian Ṭihtu Mi Pathumte

11. Eng dinhmun hnuaiah nge Abrahama chu ‘Pathian ṭiha’ puan a nih?

11 Bible-ah hian Jehova ngeiin ṭhiana a chhâl mi pakhat a awm a​—chu chu thlahtu Abrahama a ni. (Isaia 41:8) Pathianin Abrahama thlahte hnam ropui taka siam a tiamna thlen famkimna tûr, a fapa mal neihchhun Isaaka chu hâlral thilhlan atâna a phût khân Abrahama Pathian ṭihna chu fiah a ni. (Genesis 12:​2, 3; 17:19) ‘Pathian ṭhian’ chuan chu fiahna khirh tak chu a hneh ang em? (Jakoba 2:23) Abrahama’n Isaaka thah tuma a chemtê a lehkân vêleh Jehova vântirhkoh chuan: “Naupang chungah khân i kut thlâk suh la, amah kha engmah tih hek suh: i fapa, i neih chhun tak pawh mi pêk i ui loh avângin Pathian i ṭih tih tûnah ka hre ta a ni,” a ti.​—Genesis 22:​10-12.

12. Engin nge Abrahama Pathian ṭihna chu chêttîr a, engtin nge chutiang rilru chu kan lantîr theih?

12 Abrahama chuan Jehova a ṭihzia lo târ lang tawh mah se, chu mi ṭum chuan Pathian a ṭihzia chu mak takin a târ lang a ni. Inthawi nâna Isaaka hlan a inhuamna chu thuâwihna lantîrna mai piah lam a ni a. A ṭul phawt chuan Isaaka chu kaitho lehin a Pa, vâna mi chuan A thutiam chu a hlen dâwn tih a rinchhanna pumhlûmin Abrahama chu a chêttîr a ni. Paula ziak angin, Abrahama chuan, Pathianin “a thutiam chu a hlawhtlintîr thei tih a âwih hle” a ni. (Rom 4:​16-21) Thil lian tham tak chân a ngaih hun pawha Pathian duhzâwng ti tûrin kan inbuatsaih em? Jehova chu “zawngtute hnêna lâwmman pêk hmang a ni” tih hriain, chutiang thuâwihna chuan hlâwkna tluantling a thlen dâwn tih rin tlatna kan nei em? (Hebrai 11:6) Chu chu a ni, Pathian ṭihna dik tak chu ni.​—Sâm 115:11.

13. Engvângin nge Josefa chuan “Pathian ka ṭih” tih dik taka a sawi theih?

13 Pathian ṭihnain hna a thawhna thilthleng dang lo en leh ila​—chu chu Josefa chunga thilthleng a ni. Potiphara ina chhiahhlawh a nih laiin, Josefa chuan nî tin uire tûra nawrluihna a tawng ṭhîn a. Chutah chuan, amah mutpui tum rân a pu nupui chu pumpelh theih dân kawng a awm lo ni berin a lang a. A tâwpa a pu nupuiin ‘a silhfêna a lo man’ chuan, “a tlân chhuak ta daih,” a ni. Engin nge vawilehkhata sual hawisantîr? Rinhlelh rual lovin, a hawisantîrtu chu a Pathian ṭihna avânga, ‘he sual lian tak hi tia Pathian chunga thil tihsualna’ pumpelh a duhna chu a ni. (Genesis 39:​7-12) Josefa chuan “Pathian ka ṭih” tiin a sawi theih phah a ni.​—Genesis 42:18.

14. Engtin nge Josefa zahngaihna chuan Pathian ṭihna dik a lantîr?

14 Chu mi hnu kum engemaw zâtah Josefa chuan khawngaihna nei lêk lova amah hralhtu a unaute chu hmai chhanah a hmu hlawm a. Ei tûr an mamawh êm êmna chu a chunga thil sual an tih avânga phuba lâkna hun remchângah a hmang thei reng a. Nimahsela, râwng taka mite tih chu Pathian ṭih lohna a ni. (Leviticus 25:43) Chuvângin, Josefa’n a unaute thinlung inthlâkthlengzia fiahna tam tak a hmuh hnuah chuan an ni chu zahngai takin a ngaidam ta hlawm a ni. Keini pawh, Josefa ang bawkin Pathian kan ṭihna chuan sual chu ṭhatnaa hneh tûr leh thlêmnaa tlulût lo tûrin min chêttîr ang.​—Genesis 45:​1-11; Sâm 130:​3, 4; Rom 12:​17-21.

15. Engvângin nge Joba nungchang chuan Jehova thinlung a tihlâwm?

15 Joba hi Pathian ṭihna kawnga entawn tûr langsâr tak dang pakhat a ni. Jehova chuan Diabola hnênah: “Ka chhiahhlawh Joba hi i ngaihtuah ngai em? Lei chungah hian amah anga famkim, mi ngîl, Pathian ṭih mi, thil ṭha lo laka insûm thei mi tumah an awm lo asin,” a ti a. (Joba 1:8) Kum tam tak chhûng Joba nungchang ṭhatna chuan a Pa, vâna mi thinlung a tilâwm a ni. Joba chuan Pathian ṭih chu thil tih tûr dik a ni tih leh nun dân kawng ṭha ber a ni tih a hriat avângin Pathian chu a ṭih a ni. Heti hian a puang: “Ngai rawh, Lalpa ṭih hi, hei ngei hi finna a ni, thil ṭha lo kalsan hi hriat thiamna a ni,” tiin. (Joba 28:28) Joba chuan nupui a neih tawh avângin, hmeichhe dang a ngaihven lo va, uirê duhna thinlung rêng rêng a pu hek lo. Mi hausa tak ni mah se, hausaknaah chuan a rinna a nghat lo va; tin, milem biakna tinrêng a hawisan bawk a ni.​—Joba 31:​1, 9-11, 24-28.

16. (a) Eng kawngin nge Joba’n ngilneihna a lantîr? (b) Engtin nge Joba chuan ngaihdam duh lohna a nei lo tih a lantîr?

16 Nimahsela, Pathian ṭih awmzia chu thil ṭha tih leh sual hawisan hi a ni a. Chuvângin, Joba chuan ngilnei takin mitdelte, kebaite, leh retheite a ngaihsak a ni. (Leviticus 19:​14; Joba 29:​15, 16) Joba chuan “a ṭhian chunga ngilneihna lantîr lo chuan Engkimtitheia a ṭihna pawh a la bânsan ngei dâwn,” tih a hria a ni. (Joba 6:​14, NW) Ngilneihna lantîr lohnaah chuan ngaihdam duh lohna emaw, huatna emaw pawh a tel a ni. Pathian kawhhmuhnain, Joba chu lungngaihna nasa tak thlentu a ṭhian pathumte tân a ṭawngṭai a. (Joba 42:​7-10) Kan rinpui, engemaw kawng taka min tinatute chungah chuan chutiang ngaihdam duhna thinlung chu kan lantîr ve thei em? Min tinatu tuemaw tâna tih tak zeta kan ṭawngṭaina chuan amah huatna nei lo tûrin min ṭanpui thei a ni. Joba’n Pathian a ṭih avânga malsâwmna a dawnte chuan Jehova’n ‘amah ṭihtute tâna a khâwl khâwm a ṭhatna ropuizia’ min entîr lâwk a ni.​—Sâm 31:19; Jakoba 5:11.

Pathian Ṭihna leh Mihring Hlauhna Inkhînna

17. Mihring hlauhna chuan eng nge min thlen theih a, engvângin nge chutiang hlauhna chu a âtthlâk?

17 Pathian ṭihna chuan thil ṭha ti tûra mi a chêttîr theih laiin, mihring hlauhna chuan kan rinna a tichak lo thei thung a. Chuvâng tak chuan, chanchin ṭha hriltu ṭhahnemngai tak ni tûra tirhkohte a fuihnaah Isua chuan: “Taksa tihluma thlarau tihlum thei lotute chu hlau suh ula; Gehena-a thlarau leh taksa tiboral theitu erawh chu hlau zâwk ang che u,” tiin a hrilh a ni. (Matthaia 10:28) Isua chuan, mihringin kan nakin nun beiseina an tihchhiat theih loh avângin mihring hlauhna chu a âtthlâkzia a hrilhfiah a ni. Chu bâkah, Pathian thiltihtheihna mak tak chu kan hre chiang a, a lakah chuan hnam zawng zawngte chakna chu a beitham hle tih kan hriat chian êm avângin Pathian chu kan ṭih a ni. (Isaia 40:15) Abrahama angin A chhiahhlawh rinawmte kaitholeh tûra Jehova thiltihtheihnaah chuan rinna pumhlûm kan nghat a ni. (Thu Puan 2:10) Chuvângin, rin tlatna nên: “Pathian kan lama a ṭan chuan tuin nge min do thei ang?” kan ti ṭhîn.​—Rom 8:31.

18. Eng kawngin nge Jehova chuan amah ṭihtute chu lâwmman a pêk ṭhin?

18 Min dotute chu chhûngkaw zînga mi emaw, kan school kalpui kawlh tak takte emaw pawh ni se, “LALPA ṭihnaah chuan rinna chak tak a awm” tih kan hmu ang. (Thufingte 14:26) Pathian chuan min ngaithla dâwn tih hre rengin, chakna dîlin a hnênah kan ṭawngṭai thei a ni. (Sâm 145:19) Jehova chuan amah ṭihtute chu a theihnghilh ngai lo. A zâwlnei Malakia kaltlangin hetiang hian min tiam a ni: “Tichuan, LALPA ṭihtute chu an inbe tlâng a: LALPA chuan a lo ngaithla a, a lo hria a, LALPA ṭihtute leh a hming ngaihsaktute tân hriat rengna lehkhabu chu a hmâah ziak a ni ta a,” tiin​—Malakia 3:16.

19. Eng ang chi hlauhna nge tâwp dâwn a, eng ang hlauhna nge kumkhuain awm dâwn?

19 He leia mi zawng zawngte’n Jehova chibai an bûk hun leh mihring hlauhna a tâwp hun tûr chu a hnai tawh hle a. (Isaia 11:9) Ṭâm hlauhna te, nat hlauhna te, dân bawhchhiatna leh indo hlauhnate pawh a bo bawk ang. Mahse, Pathian tihlâwm loh hlauhna erawh chu kumkhuain a awm reng ang a, lei leh vâna a chhiahhlawh rinawmte chuan a phû tâwk zahna te, thuâwihna te, leh chawimawinate chu an hlân chhunzawm zêl ang. (Thu Puan 15:4) Chumi hun a lo thlen hma chuan thlarauva thâwk khum Solomona fuihna thu: “I thinlungin mi sual awt suh se; nilêngin LALPA ṭihin awm zâwk rawh. Lâwmman a awm ngei dâwn si a, i beisei chu tihbovin a awm lovang,” tih hi kan zain i ngai pawimawh ṭheuh vang u.​—Thufingte 23:​17, 18. (w01 12/01)

[Footnote-te]

a Puitling ṭhenkhat chuan hun rei tak chhûng hna hlauhawm an thawh chuan an ngaineih a, hlauh nachâng an hre tawh lo ṭhîn. Mistiri tam takin an kutzungṭang an hloh chhan an zawh chuan, kut themthiam tak pakhat chuan: “Kâwlphetha hmang thingzai khâwl chak tak hlauhna an hloh vâng mawle,” a ti êt mai a ni.

b Jehova pawhin a ten a ni. Entîr nân, Ephesi 4:29 chuan “thu ṭha lo” sawi lo tûrin min fuih a. Greek thumal “ṭha lo” tia lehlin hi a nihna takah chuan thei ṭawih te, sangha uih te, a nih loh leh sa ṭawih rimchhe tak te sawi nân hman a ni. Chu thumal chuan insawichhiatna ṭawngkam emaw, ṭawngkam bawlhhlawh emaw kan ten dân tûr chu a târ lang chiang hle a ni. Chutiang ang bawk chuan, Pathian Lehkha Thu Deuteronomy 29:17 te, Ezekiela 6:9 tea a sawi “milem” tih hi Hebrai ṭawngah chuan “êk tluk milem” tihna a ni a. Êk tih thu chuan milem biakna rêng rêng Pathianin a tenzia min hriatthiamtîr a ni.

c Entîr nân, Kaina chungchâng (Genesis 4:​3-12) te; Davida chungchâng (2 Samuela 11:2–12:14) te; Gehazia chungchâng (2 Lalte 5:​20-27) te; Uzzia chungchâng (2 Chronicles 26:16-21) tea Pathian Lehkha Thu ziak chu ngaihtuah ang che.

I La Hre Reng Em?

• Engtin nge sual huat dân kan zir?

• Engtin nge Malakia hun laia Israel ṭhenkhatte khân, Jehova ṭhian nihna kha an hlut loh?

• Abrahama te, Josefa te, leh Joba te hnên aṭangin Pathian ṭihna chungchâng eng nge kan zir theih?

• Eng hlauhna nge reh ngai lo vang a, engvâng nge?

[Phêk 13-naa milem]

Nu leh pa fing chuan an fate thinlungah hlauhna ṭha an tuh

[Phêk 14-naa milem]

Thil hlauhna chuan hlauhawm ata min kîrtîr ang chiahin, Pathian ṭihna pawhin thil ṭha lo min hawisantîr

[Phêk 17-naa milem]

Joba chuan ṭhian ṭha lo pathum a hmachhawn hunah pawh Pathian ṭihna a nei reng

[Milem Hawhtîrtu]

Bible lehlin Vulgata Latina, 1795 aṭanga lâk a ni

    Mizo Thu leh Hla Chhuahte (1990-2025)
    Chhuahna
    Luhna
    • Mizo
    • Share
    • I Duh Dânte
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Hman Dân Tûr
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Luhna
    Share