Octubre
Xipe 1 sá octubre
Chjíʼndákao ʼya xi kjiʼndá (Ro. 12:15).
Ñá alikui koa̱nná jchaa jotjío je ni̱ma̱le chjota, joni Jeobá kao Jesús. Tonga koaanná si̱jinlee yaoná jotjío kon kʼoa jmeni xi machjénle (2 Cor. 11:29). Alikui ya chjenngilee josʼín je chjota nga to yaole fini, tosaa kui mangíntjenngiaa kjoafaʼaitsjen jebi: “Ali kuindajin nʼiao xi totsaon kjoa, tonga kʼoati tʼiaon kuinda tsʼe xi kjaʼaí chjota” (Filip. 2:4). Jé xi chjotajchínga sʼin tjío xi ngisa machjén nga sijinle yaole jotjío kon xi ngikʼa. Be nga kuenta tsjoále je Jeobá josʼin sikuinda je choʼndale xi je kjinentsja (Heb. 13:17). Nga koa̱n kuinyakao je ndsʼe̱, machjén nga sijinle yaole jotjío kon. Jósʼin koako jebi. Je chjotajchínga xi síjinle yaole jotjío kon xi ngikʼa, bʼasjeʼa nichxin. Kjonangile je ndsʼe̱ jósʼin tjíoni kʼoa ngasin nganda nrʼoéle. Kʼoa ngisaa machjén nga kʼoasʼin je xi chjotajchínga sʼin tjío kʼiatsa jngo choʼndale Jeobá xi mele nga tjín xi kʼoeyanajmíle tonga ñʼai male nga kʼoatso jotjín kon (Prov. 20:5). Kʼianga tjíonda je xi chjotajchínga sʼin tjío nga síkʼaya nichxinle, je ndsʼee ngisaa sínʼiotʼa, mamiyo kʼoa tsjoake ma (Hech. 20:37). w19.03 17 párr. 14-17
Bixine 2 sá octubre
Joni tsa manzana xi tao̱nsine koanndani xi ya tjíoya jngo xjoa̱ xi tao̱nchxoa koanndani kʼoasʼin mangóson jngo én xi kʼiakjoan nokjoa nga machjén (Prov. 25:11).
Kʼianga ʼya xi tsjoáná kjoanda kʼoa kʼianga bʼé kjoanda tsjoa satío kon je xíngiaa. Kuinga tsjoa satíoni kon nga be nga jmeni xi kasʼín kʼoa tsa jmeni xi katsjoáná kabasenkaoná. Nga kʼoanʼia ngisaa mamiyoaa xíngiaa. Nʼio chjíle nga kʼoee kjoanda, tojo tso je texto xi kamaxkia ndʼaibi. Tosi̱kjaʼaitsjenla jonaskánakji kʼoa jokji chjíle jngo manzana xi tao̱nsine koanndani, xi kui tjíotʼale tsojmi xi tao̱nchxoa koanndani. Jósʼe̱ tokoán tsa ʼya xi kui tsjoáná. Nʼiojin tsjoa koa̱nná. Kʼianga bʼailee kjoanda je xíngiaa kʼoati kji chjíle jokji chjíle manzana jebi. Jngo manzana xi tao̱nsine koanndani nʼiojin tse koa̱nle. Kʼoati ma je én xi nokjoakoaa xíngiaa nga bʼailee kjoanda, tsakui nichxin kjoaʼaítsjenle ngantsjai jme xi kaʼmilee. w19.02 15 párr. 5, 6
Xoto 3 sá octubre
Je chjota kʼoati jekjoan joni tsa ñá nga be xi ndatjín kao xi chʼaotjín (Gén. 3:22).
Kʼianga kui tole yá xi tsʼe kjoankjíntokon xi ndatjín kao xi chʼaotjín kiskine je Adán kao Eva, tsakakó nga tsín je Jeobá kao kjoatéxomale kisinʼiotʼa. Totsʼee kjoafaʼaitsjen kisichjén nga kʼoakitso jmeni xi ndatjín kʼoa jmeni xi chʼaotjín. Tonga jósʼin kichomani nga kʼoakisʼin. Kisichaa je kjoamiyo xi kisʼele kao Jeobá kʼoa nga koa̱n koatio tsakai ngantsjai nichxin. Xi ijngosani, kui jée kao kjoabiya kisikakinle je ntje̱le (Rom. 5:12). Alikui mangóson jmeni xi kisʼin je Adán kao Eva kʼoa jmeni xi kisʼin je chjota etíope kʼianga kitsoyale Felipe je Énle Niná. Je chjota jebi tokjoan kisʼenngindá nga̱ nʼio kitsjoale kjoanda je Jeobá kao Jesús jmeni xi kisʼin xi totʼatsʼe (Hech. 8:34-38). Kʼoa ñá, kʼianga bʼaitʼalee yaoná je Jeobá kʼoa nga mangínsʼenngindá, tojo kisʼin je chjota etíope, bakoñá nga bʼailee kjoanda je Jeobá kao Jesús jmeni xi kisʼin xi totʼatsaan. Xi ijngosani, bakoñá nga je Jeobá ninʼiotʼaa kʼoa ʼyañá nga toje xi bakinle kʼoakuitso jméni xi ndatjín kʼoa jméni xi chʼaotjín. w19.03 2 párr. 1, 2
Taingo 4 sá octubre
Kixi koa̱n (Job 27:5).
Nga kixi maa, kui xi tsonile nga tsjoachaa je Jeobá, nga toje ʼyaxkoán kʼoa nga kui kʼoanʼia ngantsjai jmeni xi sasénle. Ya Biblia, nga én hebreo je én xi “kixi maa” tso kui tsoyanile jmeni xi kjijngo kʼoa jmeni xi ndakjoan. Tobʼelañá, je kjoatéxoma xi kitsjoale Jeobá je chjota israelita kʼoatso nga tjínnele ndakjoan cho̱ tsjoátʼale (Lev. 22:21, 22). Alikui koan nga kui kitsjoatʼale jngo cho̱ xi chjiʼngé kji, xi tsín jngo xoño kʼoa tsa jngo xko̱n, kʼoa tsa je xi tjíomʼe. Je Jeobá kui xi koanmele nga ndakjoan cho̱ tsakʼaitʼale (Mal. 1:6-9). Ánni nga kʼoatsosíniná je Jeobá nga kui kʼoailee je xi nda kʼoa xi kjijngo. Tobʼelañá, kʼianga jngo to xi ma chine bindaa, kui chjoejiaan xi nda kji kʼoa xi tsín chxʼoátʼa kji. Kʼoatisʼinni xi kao Jeobá, kui xi mele nga kui kʼoailee je xi nda kʼoa xi kjijngo, xi tsonile, nga tsjoacha koaan kao ngayeje ni̱ma̱ná kʼoa nga kixi kjuintʼalee. w19.02 2 párr. 3
Lune 5 sá octubre
Nʼio tsjoake̱ je kjoatéxomali. Kui sikjaʼaitsjenjian bʼajnda nichxin (Sal. 119:97).
Nga si̱kuindaa je ni̱ma̱ná, ali tokuijin xi machjén nga kʼoéchjoalee yaoná xi tsín kixi tíjna, kʼoati machjén nga katafaʼasʼenjin kjoafaʼaitsjenná je xi ndatjín. Si̱kjaʼaitsjenla ijngokʼa jokisʼin je chjota xi kisikuinda je naxinandá nichxin kjoatse. Je xi ya kisikuinda xo̱ntjoa tsakʼéchjoa je xo̱ntjoa nga tsín koan jaʼasʼen je chjotakontrale. Tonga kʼoati kiskoʼai kʼianga koan jaʼasʼen je chjota xi kichokao je tsojmi xi ma chine kʼoa tsa jmesani. Tsa tsínlani kʼoakisʼin, to kjinrájin kʼien je chjota xi ya tsakatio. Tikʼoasʼinni, machjén nga kjitʼa kʼoaiʼndee nga katafaʼasʼenjin je ni̱ma̱ná jmeni xi tsoya je Jeobá. Yaa Biblia faʼaitʼa je kjoafaʼaitsjenle Niná. Kʼianga bʼexkiaa je Biblia bʼaiʼndeñá nga kui kjoafaʼaitsjenle Niná bándiaale kjoafaʼaitsjenná, je tokoán kʼoa kao jonʼia. Jmé xi sʼiaan nga koasenkaoná jmeni xi bʼexkiaa ya Biblia. Machjén nga si̱jéle Jeobá nga katamajinna je Énle (Sal. 119:18). Xi ijngosani, tjínnele si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi kʼoéxkiaa. Kʼianga kʼoanʼia, ñaki bichókajin ni̱ma̱ná je Énle Niná kʼoa tsjoacha maa je kjoafaʼaitsjen xi tʼatsʼe tínroani (Prov. 4:20-22). w19.01 18 párr. 14, 15
Majte 6 sá octubre
Kʼoaitʼantsjailee kjoatjao je Niná nga chʼa̱sjengʼaa (Heb. 13:15).
Je Jeobá bení nga tjín jmeni xi ñʼai maná kʼoa nga tsín tongóson sʼin majinná, kʼoa nʼio chjí be je kjoatjao xi bʼailee. Si̱kjaʼaitsjenjinla je kjoatjao xi kitsjoa chjota israelita. Tjínkʼa xi koan kitsjoa je barréʼndí kʼoa tsa tindsoʼndí. Je xi ma̱ kisijchá yaole koan kitsjoa “jao tójoo kʼoa tsa jao to̱nia̱”. Kʼoa tsa ʼyani xi tsín koan kitsjoa nise jebi, koan jngo “choa̱ efá” harina kitsjoa (Lev. 5:7, 11). Ningalani ngisa choa chjíle je harina, je Niná chjí tsabekon kʼianga kui tsakʼaitʼale je “skoa̱n harina” xi nʼio nda. Je Jeobá tojo kʼoasʼin síkjaʼaitsjen ndʼaibi. Kʼianga bʼé je énná nʼio kuenta sʼín ninga tsínkjoan kʼoasʼin kuinókjoaa tojo kisʼin je Apolos kʼoa tsínkjoan ñaki kʼoasʼin kʼuínyaa josʼin kitsoya je Pablo (Hech. 18:24; 26:28). Tokui xi mele nga ñaki nda jmeni xi kʼoaile. Si̱kjaʼaitsjeen tʼatsʼe je ʼndíchjoónkʼan xi to jao tao̱n kitsjoa. Je Jeobá nʼio chjí tsabe jmeni xi kisʼin nga̱ kitsjoa ngayeje xi tjínle (Luc. 21:1-4). w19.01 8, 9 párr. 3-5
Mixkue 7 sá octubre
Koa̱njtikeno ngatsʼi xi totʼatsʼan (Mat. 10:22).
ʼYañá nga je chjotasonʼnde koaitjenngikená. Je Jesús tongini kʼoakitso nga totaon jcha je chjotatjenngile je nichxin xi totífikjetʼa (Mat. 24:9; Juan 15:20). Jmeni xi kiski je Isaías kʼoatso kʼianga je chjota xi koaitjenngikená, alikui tsa tokoa̱njtikená, nkjín koya jmeni xi sichjén kʼianga kʼoetʼaná. Sichjén je kjoachʼanacha, ska̱nibason énndiso kʼoa sichjén je chjota (Mat. 5:11). Je Jeobá alikui kʼoechjoale nga kʼoasʼin je kontraná (Efes. 6:12; Apoc. 12:17). Tonga alikui kuinókjoaan. Je Jeobá kʼoatso nga “nijngojin ki̱cha̱ xi kjuinroanená xi kuinje̱le” (Is. 54:17). Joni jngo xjáo taja xi basenkaoná kʼianga faʼa ntjao̱nʼio, kʼoatisʼin basenkaoná je Jeobá “kʼianga bʼetʼaná je chjotatsʼen” (Is. 25:4, 5). Je chjotakontraná alikui koa̱nle nga tondiaa sikiʼaonná (Is. 65:17). Je xi kontra batiole naxinandále Niná kjoeson ngatsʼi (Is. 41:11, 12). w19.01 6, 7 párr. 13-16
Xipe 8 sá octubre
Jña nga tjín je Espíritu Santo xi tsʼe Nainá [Jeobá], ya tjín kjoandái (2 Cor. 3:17).
Je Jeobá tsjoake je kjoandái kʼoa kʼoasʼin kisindaná nga kʼoati tsjoacha katamaa tsanda ñá. Tonga mele nga nda si̱chjáin je kjoandái xi tjínli, nga̱ kui xi koasenkaoli. Tsa sʼa xti, tsakui nichxin ʼyaxkuin je xti xi kjaʼaí nga pornografía kotsenle, nga síchajngi, kʼoa tsakui kʼoasʼín jmeni xi xkón síkatío kjoabijnachonle, tsa droga kjen kʼoa tsa xán ʼbi. Tongotjojin nga tsjoa satío kon, tonga xi jemani tseni kjoa batiojin, nga̱ kui tsjentʼale jmeni xi chʼaotjín, tjochʼinle kʼoa saʼnda tjínkʼa xi biya (Gál. 6:7, 8). Tsee kjoandái tjínle male, tonga to yaole bʼanachale (Tito 3:3). Kʼianga nitjosonlee je Jeobá basenkaoná. Nda biyoaa kʼoa sʼená kjoandái (Sal. 19:7-11). Kʼianga nda nichjain je kjoandái xi tjínli, xi tsonile, nga kʼoasʼin ʼmikoai yaoli jotso je kjoatéxomale Niná, be je Jeobá kʼoa kao je xijcháli nga koa̱n kʼoaisali kjoandái (Rom. 8:21). w18.12 22, 23 párr. 16, 17
Bixine 9 sá octubre
Je xʼin sikʼéjna je nʼaile kʼoa kao na̱le kʼoa jé chjoónle kʼoéjnakao kʼoa tojngo yao koa̱nni (Gén. 2:24).
Kʼianga tsakajngijée je Adán nʼio tse jmeni xi tsʼantjaiya. Tobʼelañá kisʼe je kjoabiya, kʼoa kui xi síkixoya je kjoabixan. Kui xi kitso je pastro Pablo kʼianga kʼoakitsole je chjotatjenngile Cristo nga tsín tikui koaitjenngini je Kjoatéxomale Moisés. Kʼoakitso nga je kjoabiya síkixoya je kjoabixan kʼoa nga je xʼin kʼoa tsa chjoón xi toje kabʼejna koaan kuixan ijngokʼani (Rom. 7:1-3). Je kjoatéxoma xi kitsjoale Jeobá je naxinandá Israel, faʼaitʼa kʼa xi tʼatsʼe kjoabixan. Tobʼelañá, je xi xʼin koan nga nkjín yánchjín kisʼele, tonga toje kʼoasʼín je chjota israelita nga kitsjoale Jeobá je kjoatéxoma. Tonga je Jeobá tsakʼéndajin kjoatéxoma jebi ánni nga tsín totaon tsaʼyani je yánchjín. Tobʼelañá, tsa jngo chjota israelita je chixankao jngo chjoón xi choʼnda ma kʼoa tsa ijngo chjoón tsakʼejnakao nga jekoanni, tjínnele tojo tsakajngiʼa je chjoón xi títjon chixankao, nga kitsjoale xi kiskine, xi tsakʼakjá kʼoa jmesani xi koanchjénle. Je Niná kʼoasʼin tsakʼéne nga tjínnele kisikuinda (Éx. 21:9, 10). Ningalani tsín tikui kjoatéxoma mangíntjenngiñá ndʼaibi, tsoyaná nga nʼio bechjí Jeobá je kjoabixan. Kʼoa tjínnele kʼoati kji chjí jchaa tsanda ñá. w18.12 10 párr. 3; 11 párr. 5, 6
Xoto 10 sá octubre
Tsín koa̱nkjainno ninga sʼe̱yanajmíno (Hab. 1:5).
Je Habacuc jé Jeobá tsakʼéyanajmíle jmeni xi koa̱nkjáojinle. Tsakui nichxin kui kisikjaʼaitsjen jósʼin je Jeobá. Je Jeobá jngoo Nʼai xi nʼio tsjoakená, kuinga koanjinnile jokisʼe kon Habacuc kʼianga tsakʼéyanajmíle jmeni xi koankjáojinle. Kʼoakitsole jmeni xi koa̱nle je chjota israelita xi tsín kixi tjíofitʼale. Tsakui nichxin je títjon Habacuc xokitsole je Jeobá nga kjoaʼaxin jmeni xi kjima nga kui nichxin. Je Jeobá kʼoakitsole je Habacuc nga jetíjnanda nga sitjoson jmeni xi kitsole. Je Jeobá kʼoakitso nga je chjota xi Babilonia tsʼe sichjén nga tsjoále kjoañʼai je naxinandá Judá. “Kʼianga nichxinno” kitso je Jeobá, kui xi tsonile nga kʼia kʼoakoa̱n kʼianga nichxinle je profeta Habacuc. A kui jebi xi koanmele je Habacuc. Mai. Nga̱ jebi kui xi tsonile nga ngisa ñʼai koa̱nchon ya naxinandá Judá. w18.11 14, 15 párr. 7, 8
Taingo 11 sá octubre
Je Niná mele nga ngatsʼi chjota kuitjontjai, kʼoa nga kuichonrʼoe xi kjoakixi (1 Tim. 2:4).
Jósʼin ʼyatokoán je chjota xi kje bejin xi tʼatsʼe Jeobá. Tobʼelañá, je pastro Pablo yaa kikakóya ya ndʼia sinagoga kʼianga kikásjai je chjota xi jebe choa xi tʼatsʼe Niná, tonga ali tsa tojejin chjota judío xi tsakakóyale, kʼoati kitsoyale je chjota xi kjaʼaí niná bʼétsʼoale. Tobʼelañá, kʼianga kikakóyason je Pablo kao Bernabé ya Licaonia, je chjota xi ya tsʼe kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga je niná xi Zeus kao xi Hermes ʼmi kicho. A nʼio ngʼa koanle je Pablo kao Bernabé nga kʼoakitsole je chjota. A kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tosikjáyala choatse kʼianga kitjenngike je chjota xi ya tsʼe naxinandá xi tojetʼani nga kisíxatʼa. A kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga kui xi koasenkao nga nda kuitsoyason. Mai. Nga kʼoakoan kjitʼanangi tsakasénjnda najñole, kʼoa i kitsole ngatsʼi xi ya tjío: “Ánni nga kʼoanʼiasínio. Kʼoati jin chjota níjin, jo tinyasayo nga jon” (Hech. 14:8-15). w18.09 4, 5 párr. 8, 9
Lune 12 sá octubre
Tsí tsa ʼyao nga je xi tsínle kjoakixijin likui sʼe̱kjoatjaole kjoatéxomale Niná. Kʼoakoankjoaon kʼao. Tonga jetsakaneyao yaono, jejetʼa jéeno (1 Cor. 6:9, 11).
Tsa mená kʼoasʼin kjuinkoaa yaoná jotso je Énle Niná, machjén nga si̱kʼantjaiyaa josʼin nikjaʼaitsjeen kʼoa jonʼia. Je Pedro kui kjoafaʼaitsjen jebi kitsjoa: “Joni ʼndíxtindʼé li nitjosonjinlao kjoachi̱nga̱no joni ngasʼa, kʼia nga tjíonjiosa kjoafaʼaitsjenno. [...] Tsje katamao josʼin mangínkao yaono” (1 Ped. 1:14, 15). Tobʼelañá, ya naxinandá Corinto nʼio tse kjoajndí kisʼe, kʼoa je chjota xi koankjainle je Énle Niná nʼio tsakʼénele yaole nga tsín tikʼoakisʼinni. Tikʼoasʼinni nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, nkjín chjota xi tjíosíkatío je xi jndí tíjna kʼianga tjíobe je Énle Niná. Je Pedro i kitsole je chjotale Cristo: “Jejaʼato [nichxin] nga kʼoakinʼia josʼin koanmele chjota xi li judíojin, kʼia nga tsangínkoaa yaoná ngayije xi chʼao tjín, kao kjoaxintakon, kao kjoachʼi̱, [...] nga tsaʼyaxkón xkóson xi likui tjoʼndená” (1 Ped. 4:3). w18.11 6 párr. 13
Majte 13 sá octubre
Koankjainle ngatsʼi xi kisinyanda xi tʼatsʼe kjoabijnachon ngantsjai (Hech. 13:48).
Jmé xi sʼiaan nga koa̱nsjainá je chjota xi mele nga sʼe̱le je kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa. Tokʼiaa koa̱nsjainá kʼianga kʼuínyasoán, tojo kisʼin je chjotatjenngile je Jesús kʼianga siglo 1. Kuinga machjénsíni nga kʼoasʼiaan jokitso Jesús, kitso: “Tojñani naxinandá axo ʼnde jña kuitjásʼaon, tjasjao ʼyáni xi bakinle kʼoa ya tiyo saʼnda nga kuitjo” (Mat. 10:11, TNM). ʼYañá nga tsín kjuinrʼoé je Énle Niná je chjota xi ngʼakon kʼoa xi tsín mandosinle xi tʼatsʼe Niná. Jé fasjee je chjota xi nangitokon, je xi ñaki mele skoe̱ xi kixi tíjna. Tobʼelañá, kʼianga chjineyá koan je Jesús, títjon kui tsakásjai je yá xi ndakjoan kʼianga kisinda xo̱ntjoa kʼoa tsa jmesani xi kisinda, kʼianga kʼoakisʼin kʼoati nda kisichjén je ki̱cha̱ xi koanchjénle. Kʼoa ñá, kʼoati machjén nga títjonkjoanla kjoásjee je chjota xi ndʼé tjío je ni̱ma̱le, kʼoa xijekoa̱n, ndasʼin si̱chjén jmeni xi tsjoáná je naxinandále Niná nga chjotatjenngile Cristo si̱koaa je chjota (Mat. 28:19, 20). w18.10 12 párr. 3, 4
Mixkue 14 sá octubre
Kʼiaa Felipe kijen ya naxinandá Samaria. Kʼoa kinchja̱yajinle xi tʼatsʼe Cristo (Hech. 8:5).
Je Felipe nʼio nda choa̱ tsakʼéjna kʼianga kitsoyason ninga ñʼai koan sakʼoale. Je Felipe jngo xá kisʼenele ya jtín xi kisʼejna ya Jerusalén (Hech. 6:1-6). Kʼianga jekinikʼien je Esteban, chjotaa kitjenngike je chjotale Cristo. Kʼianga tsabe je Felipe nga tjíobitjo je chjotale Cristo ya Jerusalén, alikui tojyó tsakʼejna, yaa kikakóyason ya Samaria, jñani machjénle je chjota nga kinrʼoé je Énle Niná (Mat. 10:5; Hech. 8:1). Je Felipe ki tojñani tsakándiaale je nganʼiotsjele Niná. Kuinga je kisichjénni Jeobá nga kitsoyason ya ʼnde jñani kje ʼmiyasonjin. Nga kui nichxin, je chjota judío jtike koan je chjota samaritano. Tonga nga tsín kʼoakisʼin je Felipe, nda kinrʼoéle je chjota nga kitsoyasonle (Hech. 8:6-8). Je Felipe nʼio kitsjoale kjoandosin kʼianga kitsoyason, kʼoa tsee kjoanichikontʼain tsakʼaile je kʼoa kao familiale (Hech. 21:8, 9). w18.10 30 párr. 14-16
Xipe 15 sá octubre
Si̱kjaʼaitsjenjinnía xíngiaa nga jngó jngoá, nga sʼe̱ná kjoatjaocha, kʼoa nga kʼoasʼiaan xá xi nda (Heb. 10:24).
Kʼianga ya ʼnde jña Decápolis ʼmi tíjna je Jesús, je chjota “jaʼaikaole jngo xi jtaya, xi likui nda male nchja̱” (Mar. 7:31-35). Je Jesús kikaotʼaxin kʼoa kisindayaa. Ánni tsín ya kisindayani ngixko̱n chjota. Kuijin nga koanjinle je Jesús nga tsín nrʼoé chjota jebi kʼoa nga tsín nda bijnajinle chjotankjín. Ñá alikui koa̱nná koatioá kjoaxkón joni je Jesús, tonga koaan nga kuenta sʼiaan jmeni xi machjénle je ndsʼee kʼoa jotjío kon. Jósʼin koa̱n chjénngiaa je choa̱le Jesús. Koakolee kjoanda je ndsʼee xi jejchínga kʼoa kao je xi chʼin tjínle. Je chjotale Cristo nda sítjoson je xá xi kjinele, tonga ali tsakuijin xi ngisa chjíle, je xi ngisa chjíle kuinga bakó kjoatsjoacha (Juan 13:34, 35). Nga tjínná kjoatsjoacha kui xosíkaoná nga binyakaoñá je ndsʼee xi jetjínle nó kʼoa kao je xi chʼin tjínle nga koa̱n koai je kjoajtín kʼoa nga koa̱n kuitsoyason. Binyakaoñá ninga tsín tinʼio tse chókjoanile (Mat. 13:23). w18.09 29, 30 párr. 7, 8
Bixine 16 sá octubre
Nga jngó jngoábi si̱tsjoayalee xíngiaa xi tʼatsʼe nga ngisa nda koa̱nle kʼoa nga kuinngʼasa (Rom. 15:2).
Je Jeobá nʼio chjí be je choʼndale. Kʼoa je Jesús kitsjoantjai kjoabijnachonle xi totʼatsaan nga̱ kʼoati chjí bená (Gál. 2:20, TNM). Tsjoachañá je ndsʼee kʼoa mená nga nda si̱kuindaa. Kʼianga koa̱n si̱nʼioá kon “kjuintjenngilee kjoa xi síkinjenyʼánjinná” kʼoa xi tsjoánganʼioná (Rom. 14:19). Jemená nga katafaʼai je sonʼndenaxó, jñani tsín tisi̱kinroajenñá tokoán. Tsín tisʼeni chʼin, kjoajchán, kjoabiya, nga chjota fitjenngikená, kjoa xi sʼená ya yaniʼyaná kʼoa kao xi tsín nda bʼé tokoán. Kʼianga jekjoetʼa xi jngo jmi nó, chjotatsje koa̱n je chjota. Kʼoa kʼianga jechótʼayakao xi tofetʼani, xtile Jeobá koa̱n kʼoa “kʼoéyondaí kao kjoajeya xi tsʼe ʼndíle Niná” (Rom. 8:21). Tosi tonda tsjoacha katamaa je ndsʼee kʼoa kʼoainganʼiolee nga koa̱n tjoéle je kjoanda xi kjoaʼaíkao Niná kʼianga jesʼe̱jna je sonʼndenaxó. w18.09 14 párr. 10; 16 párr. 18
Xoto 17 sá octubre
Nʼio tsjoake̱ je kjoatéxomali. Kui sikjaʼaitsjenjian bʼajnda nichxin (Sal. 119:97).
Kʼianga chotʼayá ali tokuijin xi tsonile nga tobʼexkiaa kʼoa nga tofandiaangilee jmeni xi tibʼexkiaa. Kʼianga chotʼayá, kui nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi bakóyaná tʼatsʼe Jeobá, josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa jmeni xi sʼín. Nijinlee yaoná ánni nga kʼoatsoniná nga kʼoasʼiaan tsa jmeni kʼoa ánni nga kʼoati tjínni jmeni xi bʼéchjoaná. Kʼoati nikjaʼaitsjenjiaan jmeni xi machjénná nga si̱kʼantjaiyaa josʼin nikjaʼaitsjeen kʼoa josʼin timangínkoaa yaoná. Kʼianga chotʼayá, tsakui nichxin likui kʼia kjoaʼaítsjenná ngayeje jñani machjénná nga si̱ndayaa yaoná. Tonga machjén nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jósʼin koasenkaoná jmeni xi tichotʼayá, tsakui nichxin basen chótʼayá kʼoa basen kʼoakji si̱kjaʼaitsjenjiaan (1 Tim. 4:15). Tsa kʼoasʼin nganá nga nikjaʼaitsjenjiaan jotso je Énle Niná. Koa̱njinjinná josʼin síkjaʼaitsjen kʼoa kʼoajin tisʼin ni̱kjaʼaitsjeen tsanda ñá. Kʼianga nichjotseyaa je kjoafaʼaitsjenná bʼantjaiyaa josʼin nikjaʼaitsjeen (Rom. 12:2). Tobijbi kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen joni je Jeobá. w18.11 24 párr. 5, 6
Taingo 18 sá octubre
Jinjin tojngo nixákoaijin Niná (1 Cor. 3:9).
Je pastro Pablo kʼoakitso nga je kʼoa kao chjotale Cristo nga tojngo kisixákao Niná, nga̱ kitsoyason kʼoa tsakakóyaa xi tʼatsʼe Chjotaxále Niná (1 Cor. 3:6). Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, jósʼin koa̱n si̱xákoaa je Niná. Kʼiaa nga kao kjoatsjoa kʼoee jmeni xi tjínná, jolani nichxinná, nganʼioná kʼoa kao tsojmi xi tjínná kʼianga si̱tjosoán je xá xi tíbánená je Niná. Nʼio tse kjoanda tjínná nga je Niná nixákoaa. Nʼio tsjoa satío tokoán kʼianga kao kjoatsjoa bʼé je nichxinná kao nganʼioná kʼianga ʼmiyasoán. Nʼio nkjín je ndsʼee kao tichjaa xi kʼoatso nga tsínsa jme xi ngisasa tsjoa báya tokoán jokji tsjoa sʼená nga Biblia ʼmiyalee je chjota. Nʼio tsjoa satío tokoán kʼianga je xi tiʼmiyalee majinle jmeni xi tsoya je Biblia, nga sʼele kjoamakjain, nga síkʼantjaiya yaole kʼoa nga fákaonajmíni xi kjaʼaí jmeni xi majinle. Kʼianga tsabe je Jesús nga nʼio tsjoa tjío kon kʼianga jejaʼaini nga kikakóyason je chjotatjenngile xi 70 mani, kʼoati nʼio tsjoa kisʼe kon tsanda je (Luc. 10:17-21). w18.08 20 párr. 11, 12
Lune 19 sá octubre
Je xi to ni̱ma̱le sínʼiotʼa chjotachininí (Prov. 28:26).
Kʼiatsa to yaoná si̱nʼiotʼaa kʼoa tokui kjuinñá nga jetjínná kjoafaʼaitsjen alikui ndasʼin kuichomani. Kui xosikaoná nga kʼoakuixónñá nga ʼyaa jokjoantjínni kjoa ninga tsínni nda tjínjinná. Tsa tsín nda mangínkoaa je ndsʼee, tsakui nichxin ñʼai koa̱nná nga jchaa tsa kʼoatjín kʼoa tsa mai jmeni xi tíʼmile. Nga tsín ndasʼin mangínkoaa yaa kjuinroani nga tsín ndasʼin si̱kʼaxkiaa kʼoa koa̱nkjainná josʼin tíbʼaxki̱. Kʼoa tsakui nichxin tokjoan koa̱nkjainná jmeni xi kuinóʼyá xi tʼatsʼe. Jebi kui bakóyaná nga tsa kʼoéngijtiaa tokoán kao je ndsʼee tokjoan kʼoajin kuixoán nga chʼao tísʼín ninga tsín ʼyaa jotjínni kjoa (1 Tim. 6:4, 5). Nga tsín kʼoakatamaa, alikui kʼoaiʼndee nga kjoaxintokon kao kjoachi̱ni̱ katasʼejnajin je ni̱ma̱ná. Si̱kjaʼaitsjeen nga tjínnele tsjoacha koaan je ndsʼee kʼoa nga si̱chatʼalee (Efes. 4:2, 32). w18.08 6 párr. 15; 7 párr. 18
Majte 20 sá octubre
Tsʼení Jeobá je ngʼajmi, kʼoa kao ngayeje jmeni xi tjín i̱ sonʼnde (Deut. 10:14).
Nga je Jeobá kisinda chjota, tsʼee tsoná ngatsʼiaa (Sal. 100:3; Apoc. 4:11). Tonga je Jeobá toxá tíkjoejinni je chjota xi naxinandále koa̱n. Tobʼelañá, ya Salmo 135 kʼoatso nga je Niná toxá kiskoejinni je chjota israelita nga naxinandále koa̱n (Sal. 135:4). Kʼoa ya libro xi tsʼe Oseas kʼoatso nga tjínkʼa je tsín chjota israelita mani xi kʼoati ya koatiojinle naxinandále Jeobá (Os. 2:23). Je én jebi kʼiaa kitjoson kʼianga kiskoejin je Niná chjota xi tsín judío nga ya koatexomakao je Jesús ya ngʼajmi (Hech. 10:45; Rom. 9:23-26). Je chjota jebi, xi kao nganʼiotsje tjoejinni, “naxinandá xi tsje” ʼmile, kʼoa tsʼee Jeobá naxinandá jebi (1 Ped. 2:9, 10). Kʼoa je chjotale Cristo xi i̱ Sonʼnde koyale koatio ngantsjai nichxin, kʼoati naxinandále Niná ma, nga̱ jé Niná kiskjoéjin (Is. 65:22). w18.07 22 párr. 1, 2
Mixkue 21 sá octubre
Katasʼeno kjoafaʼaitsjen xi kisʼele Cristo Jesús. Kitsjionkon yaole, tochoʼnda tsabekon yaole (Filip. 2:5, 7).
Kʼianga jo chjota sʼin tsakʼejna je Jesús i̱ Sonʼnde nʼio nda choa̱ tsakʼéjnaná kʼianga tsakasenkao je chjota (Mat. 20:28). Koaan chjónangilee yaoná jebi: “A koaan nga ngisasa nda kjuítjenngia je choa̱le Jesús” (1 Ped. 2:21). Ndasʼin kuiyoaa ngixko̱n Jeobá kʼiatsa kjuintjenngiaa choa̱le kʼoa tsa kʼoati kjuintjenngiaa je choa̱le Jesús. Nga kʼoasʼiaan, machjén nga koa̱nndosinná xi kjaʼaí kʼoa kuinyakoaa kʼiatsa nganʼio machjénle. Je Jesús jngo choa̱ tsakʼéjna xi tʼatsʼe jngo chjota samaritano xi nda chjota koan. Kʼoa kao kui choa̱ jebi tsakakóyani nga kui xi mele nga kuinyakoaa toʼya chjotani jokji tjen kʼoakoa̱nná (Luc. 10:29-37). Kʼiaa kisikʼéjna choa̱ jebi je Jesús kʼianga jngo chjota judío kiskonangile jebi: “ʼYáni xi xíngia”. Tojo kitso je Jesús, kʼiatsa mená nda kuiyoaa ngixko̱n Niná tjínnele kuinyakoaa xi kjaʼaí tojo kisʼin je chjota samaritano. w18.08 19 párr. 5, 6
Xipe 22 sá octubre
Je ánkjebe kitsole: ʼNdali ji xi kjaínga tondali. Je Nainá tíjnakaoli (Luc. 1:28).
Je Jeobá nʼio chjí tsabekon je María nga kʼoasʼin kisikuinda kʼoa kisijchá je ʼNdíle. Tobʼelañá, jé Jeobá xi koanmele nga kisʼetʼaxo̱n ya Biblia jmeni xi kisʼin je María. Tonga alikui ya tsakʼamjekao je Jesús xi jan nó basen tsakakóyason. Tochajinle ya tsakʼejna ya Nazaret, nga̱ jechjoónkʼan nga kʼia. Kʼoa alikuijin kisʼele kjoanda xi kisʼele je chjota xi ya tsakʼetsomakao je Jesús. Tonga alikui jao tjínná nga ya tíjna kʼianga kinikʼien je Jesús (Juan 19:26). Kʼoati ya tíjnakao je chjotale Jesús ya Jerusalén nga kjesa sʼejnajin je sʼuí Pentecostés nga nó 33, kʼianga tsakʼaile nganʼiotsjele Niná (Hech. 1:13, 14). Je María kui kjoanda tsakʼaile nga ya ngʼajmi koai, xi tsonile, yaa ngʼajmi kʼoéjnakao je Jesús ngantsjai nichxin. Nʼio tse kjoanda tsakʼaile je María nga kixi kitʼale Niná. w18.07 9 párr. 11; 10 párr. 14
Bixine 23 sá octubre
Kʼoatʼiaon ngayije xi tʼatsʼe kjoajeyale Niná (1 Cor. 10:31).
Kʼianga tsakʼejna Jesús i̱ Sonʼnde, kui kitsoyale je chjotatjenngile nga katamajinle josʼin bichómani tsa jmeni xi nʼia. Tobʼelañá, kʼoakitsole nga kjoabixkan bichómani kʼianga bʼengijtiaa tokoán kʼoa nga kjoachajngi bichómani kʼianga chʼaotjín xi nikjaʼaitsjeen (Mat. 5:21, 22, 27, 28). Kʼiatsa kʼoaiʼndee nga kui koandiaaná je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá je Biblia, tinichjineñá je kjoafaʼaitsjenná kʼoa kuijin chjoéjiaan jmeni xi sasénle Niná. A kui xi tsonile nga tongóson sʼin chjoéjiaan ngatsʼiaa jmeni xi nʼia. Mai. Ningalani kui mangíntjenngiaa ngatsʼiaa je kjoafaʼaitsjen xi faʼaitʼa Biblia, alikui mangóson josʼin chjoéjiaan jmeni xi nʼia nga jngó jngoá. Tobʼelañá, tʼatsʼe xi ʼyo. Je Biblia alikui bʼéchjoa nga koa̱n sʼioaa je xán, tonga kʼoatso nga tsín tjínnele si̱kʼatoné choa̱le (Prov. 20:1; 1 Tim. 3:8). Kʼianga kui sʼioaa xi xán tjínle, a tokui kjuinñá jokji tjínnele sʼioaa. Kʼianga nyʼán sʼe̱ je kjoafaʼaitsjenná kʼoati tjínnele kuenta sʼiaan je kjoafaʼaitsjenle xi ngikʼa. w18.06 18 párr. 10, 11
Xoto 24 sá octubre
Tikuindao yaono tʼatsʼe naʼyo̱sanle chjota fariseos, kao naʼyo̱sanle Herodes (Mar. 8:15).
Je Jesús kʼoakitsole chjotale nga katasíkuindale yaole je “naʼyo̱sanle” je chjota fariseo, chjota saduceo kʼoa kao je chjota xi kitsjoanganʼiole Herodes, xi tsonile, jmeni xi tsakakóya chjota jebi (Mat. 16:6, 12). Kʼoa nʼio tjínle kjoandosin nga tiʼakʼia kʼoakitsoni Jesús én jebi kʼianga koanmele chjota xi Galilea tsʼe nga rey sʼin sikʼéjna. Kʼianga kjoa política mʼójin je religión ngisaa sʼe kjoatsʼen. Je Jesús kʼoakitsole chjotale nga nitsejin ya katatsjonjin yaole kjoa política. Kuinga koanmenile naʼmitítjon kao chjota fariseo nga kisikʼien Jesús. Nga̱ kui kitsokjonle nga tsín tiya sisinnile chjota tsa je Jesús kjuinrʼoéle. Kʼoa tsa kʼoalani koa̱n tsín tijme nganʼio sʼe̱nile. I kitso: “Tsa tokʼoasʼin si̱kʼéjnaa, ñaki ngatsʼi koa̱nkjainle xi tʼatsʼe. Kjoaʼaí chjota romanos, kjoaʼaxinná ʼndená kao naxinandáná” (Juan 11:48). Kuinga tsakʼéndajinni Caifás, je xi naʼmitítjon koan, josʼin sikʼien je Jesús (Juan 11:49-53; 18:14). w18.06 6, 7 párr. 12, 13
Taingo 25 sá octubre
Je kjoatjaocha xi ñaki kjoakixi katasʼeno (Rom. 12:9).
Je che̱n xi kʼoati nʼio tísíchjén je Na̱i kuinga kui síndosin je chjota jmeni xi tʼatsʼe ánkje tsʼen tínroani. Kʼoa kui síchjén je religión ndiso kʼoa kao jmeni xi bʼetsaojinkoaa. Tobʼelañá, síchjén je película, juegos electrónicos kao xi kjaʼaísanile xi tʼatsʼe ánkje tsʼen nroani. Jméni xi koa̱n sʼiaan nga tsín ya jtsaoyaa je che̱n jebi. Alikui kui chóyalee nga je naxinandále Niná kʼoasje jngo xo̱n jñani kjoaʼaítʼa je kjoasʼetsaojin xi koa̱n kʼoétsaojinkoaa kʼoa jñanile xi mai. Nga jngó jngóñá nga si̱chjinee je kjoafaʼaitsjenná ánni nga kui chjoéjinsíñá je kjoasʼetsaojin xi tsín kjántʼa kao je kjoatéxomale Niná (Heb. 5:14). Kʼoa tsa tsjoacha kjoaixiaa je Niná kuijin xi ndatjín chjoéjiaan. Si̱kjaʼaitsjenjiaan jebi: “Kʼiatsa jngo chjota xi tosʼa tíkotʼaya je Biblia skoe̱ jmeni xi bʼetsaojinkoa, a kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga kʼoasʼian jmeni xi xinyasoan, axo kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga jaonkjaín kjima”. Tsa kʼoasʼin kjuintjenngiaa jmeni xi bakoyasoán, koasenkaoná nga chʼa̱sjengiaa je che̱nle Na̱i (1 Juan 3:18). w18.05 25 párr. 13
Lune 26 sá octubre
Kui xi mele ni̱ma̱na, kʼoa kui xi bʼetsʼoale Niná tʼatsʼe Israel, nga kuitjontjai (Rom. 10:1).
Jósʼin koa̱n chjénngilee je pastro Pablo. Xi títjon, kuinga ñaki ni̱ma̱ná kjuinroajinni nga kjoásjee je chjota xi mele kjuinrʼoé je Énle Niná ánni nga koa̱n sʼe̱nile je “kjoabijnachon ngantsjai”. Xi majaoni, si̱jélee je Jeobá nga katanrʼoéná je chjota xi ndʼé tjío ni̱ma̱le kʼianga kʼuínyasoán (Hech. 13:48; 16:14). Kʼoatísʼín je Silvana, jngo tichjaa xi jeme 30 nó nga precursora sʼin tísíxá. Je tichjaa jebi itso: “Nga kjesa fikonjinle je chjota ya niʼyale, jé Jeobá bʼetsʼoale, kui sijéle nga ñaki kao kjoatsjoa xínyasoan”. Kʼoati koa̱n kʼoakʼuínlee je Jeobá nga katabinyakaoná je ánkjele nga koa̱nsjainá je chjota xi ndatjío ni̱ma̱le (Mat. 10:11-13; Apoc. 14:6). Je Robert, jela 30 nó nga precursor sʼin tísíxá, kʼoa itso: “Nʼio tsjoa sʼe tokoán kʼianga ʼyaa josʼin binyakaoná je ánkje nga mangínchonlee je chjota”. Xi majanni, kui kuenta sʼiaan jmeni xi ndatjín tʼatsʼe je chjota kʼoa kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga koa̱n nʼio ndasʼin sixále je Niná. Je Carl, jngo xi chjotajchínga sʼin tíjna, itso: “Kui kotsenle jmeni xi bakó jokjoan je chjota. Tobʼelañá, tsa bijno, tsa kʼoasʼin matsen nga nda chjota kʼoa tsa jme xi kjonangi”. Tsa kʼoasʼiaan tsanda ñá jokisʼin je Pablo, kui xi koasenkaoná nga tosi tonda kʼuínyasoán je Énle Niná. w18.05 15 párr. 13; 16 párr. 15
Majte 27 sá octubre
Si̱kjaʼaitsjenjinnía xíngiaa nga jngó jngoá, nga si̱nʼiojiaan, tongisa kʼoasʼiaan nga je nichxinbe nroachrian (Heb. 10:24, 25).
Je xi nʼio tsjoa báya tokoán, kuinga ʼyaa nga tojo je Jeobá tjíosíxále je xi tsakinyakoaa ngasʼa. Je pastro Juan itso xi kiski: “Tsínna kjoajin xi ngisa sʼe̱na kjoatsjoa joni tsa jebi, nga nrʼoenia nga je xtina kao kjoakixi tjíomani” (3 Juan 4). Nkjín xi precursor sʼin tjíosíxá xi kʼoatso nga nʼio tsjoa satío kon kʼianga be nga tojo kixi tífitʼale je Jeobá jngo chjota xi Biblia kitsoyale ngasʼa, kʼoa tsa saʼnda precursor sʼin tísíxá ndʼaibi. Kuinga ndatjínsíni nga kʼoakʼuínlee jngo precursor xi tísíkinroajen kon josʼin basenkao chjota nga tsoya je Énle Niná, tsakui nichxin koasenkao nga tsjoa sʼe̱ kon. Nkjín ndsʼee xi superintendente xi tsʼe circuito sʼin tjíosíxá kao yánchjínle xi kʼoatso nga nʼio nda satío kon kʼianga jngo xo̱n tsjoále je ndsʼee nga tsjoále kjoanda nga kʼoasʼin bichósíxatʼa je jtín. Kʼoa je xi chjotajchínga sʼin tjío, xi misionero ma, xi precursor sʼin tjíosíxá, kʼoa kao xi betelita ma, kʼoati bʼailee kjoanda nga kʼoasʼin tjíosíxá. w18.04 23 párr. 14, 15
Mixkue 28 sá octubre
Tsín koa̱n nkjín yánchjín sʼe̱le, ánni tsín xin ndiaa koaisíni ni̱ma̱le (Deut. 17:17).
Je Salomón tsʼantjaikjoa koan kʼoa nga jeki nichxin 700 yánchjín chixankao kʼoa 300 koanni xi totsakatiokao (1 Rey. 11:3). Nʼio nkjín xi tsín yánchjín israelita koan kʼoa xi niná ndiso tsakʼétsʼoale. Je Salomón kʼoati jaʼatone je kjoatéxomale Niná jñani kʼoatso nga tsín koa̱n je yánchjín xi xin tsʼe kuixankao je chjota israelita (Deut. 7:3, 4). Je Salomón, tobijbi tsín titsjoake koanni je kjoatéxomale Niná kʼoa nʼio chʼao kisʼin. Jngoo sonxta tsakʼéndale je niná ndiso xi Astoret tsakʼin kʼoa kʼoati jngo sonxta tsakʼéndale je niná ndiso xi Kemós tsakʼin. Kʼoa yaa tsakʼétsʼoale je niná ndiso jebi kao yánchjínle. Xi ijngosani, yaa tsakʼénda je sonxta jebi ya jñani tíjna jngo nindo xi matsentʼani Jerusalén, jñani tíjna je yo̱ngo̱le Jeobá (1 Rey. 11:5-8; 2 Rey. 23:13). Tsakui nichxin kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín kuenta sʼin je Niná jmeni xi chʼao tísʼín tsa tojo koakale cho̱ ya jñani tíjna je yo̱ngo̱. Tonga je Jeobá alikui tosíchajin kʼianga jngo chjota bajngijée. w18.07 18, 19 párr. 7-9
Xipe 29 sá octubre
Chjóao je ki̱cha̱ xi bájchxochjoa yaono xi ngoyale je xi makjainná, jméni nga kʼoasʼin si̱kjitsʼaosínio je flecha xi títi xi tsʼe na̱i (Efes. 6:16).
Je Na̱i kʼoati énndiso báne je Jeobá, kʼoa nga kʼoasʼín, ya Biblia kʼoatso nga kui basén “je flecha xi títi”. Tobʼelañá, kʼoatso nga tsín tsjoakená je Jeobá kʼoa nga tsín mandosinle xi tʼatsaan. Jngo tsoti xi 19 nóle, xi Ida ʼmi, itso: “Me tongantsjai nga kʼoasʼin sikjaʼaitsjen nga nʼio kjin tíjna je Jeobá, nga tsín mele nga miyona koa̱n”. Jósʼín kʼianga tsínkui kjoafaʼaitsjen jebi síkinjele. Itso: “Kʼianga fia je kjoajtín matajaa je kjoamakjainna. Ngasʼa tobichokatejnaña kʼoa alikui tsjoa je énna. Kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga tsín ʼya xi mandosinle jmeni xi xian. Tonga ndʼaibi, batejnandale je kjoajtín kʼoa kjomingʼaña ndsa̱, sakʼoaa jao kʼa kʼoa tsa jan kʼa tsjoa je énna”. Jokoan je Ida kui bakóyaná joma je kjoamakjainná. Je ki̱cha̱ xi tsakinyáchjoale yaole je sondado alikui tsʼantjaiya jokoankjoan yʼai, tonga je kjoamakjainná koaan tsa kjoaʼajen kʼoa tsa tosi tonda koa̱ntaja, ñá xi kuixónñá jokoa̱n (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3). Kuinga nʼio chjínile nga tosi tonda si̱tajaa je kjoamakjainná. w18.05 29, 30 párr. 12-14
Bixine 30 sá octubre
Jméni xi machjén nga sʼian nga kuitjontje (Hech. 16:30).
Je chjota jebi kʼiaa kisikʼantjaiya je kjoafaʼaitsjenle kʼoa kisijé nganʼio kʼianga jejaʼa je cháonnʼio (Hech. 16:25-34). Kʼoatisʼinni, tsakui nichxin tjínkʼa je chjota xi tsín kinrʼoé ngasʼa je Énle Niná, tonga kʼianga kjoa faʼatojin kʼiaa síkjaʼaitsjen kʼoa síjé nganʼio. Tobʼelañá, tjínkʼa je chjota xi síkinroajen kon kʼianga sícha je xále, tsa tsjion xínkjín, tsa jngo chʼin katʼale, kʼoa tsa kʼiaje̱ nga jngo xínkjín biya. Kʼianga kui kjoa faʼatojin je chjota mele skoe̱ ánni nga kʼoamani. Tsakui nichxin kʼoati i̱ tso: “Jméni xi machjén nga sʼian nga kuitjo̱ntje”. Kʼoa nrʼoé je Énle Niná kʼianga satéjiaan nga tiʼmiyasoán. Kʼiatsa tosi tonda kʼuínyasoán, koaan kuinyakoaa je chjota xi mele kjuinrʼoé je Énle Niná (Is. 61:1). w18.05 19, 20 párr. 10-12
Xoto 31 sá octubre
Jé Espíritule Nainá tíjnakaona, nga̱ kitsjonjonna tʼatsʼe xá nga an nchjayajinle xi yo̱ma̱ je énnda (Luc. 4:18).
Nichxin xi tiyoaa ndʼaibi, me ngatsʼi je chjota nga je Na̱i tíbʼéchjoangi kjoafaʼaitsjenle kʼoa choʼnda sʼin tjíole je religión, xi tʼatsʼe tao̱n kʼoa kao jmeni xi chon sonʼnde (2 Cor. 4:4). Ñá tjínná kjoanda nga je Jesús timangíntjenngilee kʼoa nga tibisenkoaa je chjota nga katabe xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa katasíxále, je Niná xi tsʼe kjoandái (Mat. 28:19, 20). Xá jebi alikui choa ñʼai tíjna. Tjín naxinandá jñani je chjota tsín timandosinnile tʼatsʼe Niná kʼoa saʼnda tsʼeen kʼa. Koaan si̱kjaʼaitsjenjiaan tsa koa̱n kʼoasʼin si̱chjén je kjoandái xi tjínná nga ngisasa tse si̱xálee Niná. Nʼio tsjoánganʼioná nga ʼyaa nga nʼio nkjín choʼndale Jeobá xi kjimajinle nga jenʼio chrian tíjna je kjoafetʼa kʼoa tokjimanile josʼin tjíosíjchá yaole nga ñaki to xále Niná tjíosʼín (1 Cor. 9:19, 23). Tjínkʼa xi tojo ya tjío ya ʼndele kʼoa tjínkʼa xi ya tjíotsjoánganʼio jñani ngisa machjén xi tsoyason. Nʼio ndasʼin bichómani nga kʼoasʼin nichjén je kjoandáiná nga je Jeobá nixálee (Sal. 110:3). w18.04 11, 12 párr. 13, 14