BIBLIOTECA Watchtower
BIBLIOTECA
Watchtower
énná
a̱
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • o̱
  • ñ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • XO̱N XI TJÍO
  • KJOAJTÍN
  • es25 p. 98-108
  • Octubre

Tsín video i̱ página jebi.

Likui nda kjima je video.

  • Octubre
  • Nyaon nyaon chótʼayajiaan je Biblia 2025
  • Subtítulo
  • Mixkue 1 sá octubre
  • Xipe 2 sá octubre
  • Bixine 3 sá octubre
  • Xoto 4 sá octubre
  • Taingo 5 sá octubre
  • Lune 6 sá octubre
  • Majte 7 sá octubre
  • Mixkue 8 sá octubre
  • Xipe 9 sá octubre
  • Bixine 10 sá octubre
  • Xoto 11 sá octubre
  • Taingo 12 sá octubre
  • Lune 13 sá octubre
  • Majte 14 sá octubre
  • Mixkue 15 sá octubre
  • Xipe 16 sá octubre
  • Bixine 17 sá octubre
  • Xoto 18 sá octubre
  • Taingo 19 sá octubre
  • Lune 20 sá octubre
  • Majte 21 sá octubre
  • Mixkue 22 sá octubre
  • Xipe 23 sá octubre
  • Bixine 24 sá octubre
  • Xoto 25 sá octubre
  • Taingo 26 sá octubre
  • Lune 27 sá octubre
  • Majte 28 sá octubre
  • Mixkue 29 sá octubre
  • Xipe 30 sá octubre
  • Bixine 31 sá octubre
Nyaon nyaon chótʼayajiaan je Biblia 2025
es25 p. 98-108

Octubre

Mixkue 1 sá octubre

Je kjoaʼisentakon xi ngʼá nroani [ . . . ] ndʼé (Sant. 3:17).

Sakʼoa ñʼai maná nga nitjosoán tojo koan je rey David. Kuinga i̱ kitsonile Niná: “Tisenkaonái nga koa̱nmena sitjosonle” (Sal. 51:12). Je David nʼio tsjoake koan je Jeobá tonga sakʼoa ñʼai koanle nga kisitjoson. Kʼoati maa tsanda ñá. Nga chjotajée maa, ñʼai maná nga nitjosoán. Kʼoa je Na̱i kui xi mele nga tsʼantjaikjoa koaan (2 Cor. 11:3). Xi ijngosani, je chjota xi tiyojinlee nʼio xíjin kʼoa likui tisítjosonni (Efes. 2:2). Ningalani chjotajée maa, kʼoénelee yaoná nga si̱tjosoán, tsínkui kʼoasʼiaan josʼin mele Na̱i kʼoa tsín ya chjénngilee je chjota xi xíjin. Machjén nga si̱tjosonlee je Jeobá kʼoa kao chjota xi xá tsjoále. w23.10 6 párr. 1

Xipe 2 sá octubre

Totsakʼejnatjaoní je bino xi ngisa nda saʼnda ndʼai (Juan 2:10).

Kʼianga tsakʼéjna kjoaxkón je Jesús tsakakó nga nangitokon. Alikui kui tsakʼasjengʼani yaole nga vino kisikʼóya nandá. Kʼoa tsínkʼia nga yaole tsakʼasjengʼa kʼianga jme xi kisʼin. Nangitokon koan kʼoa jé Jeobá tsakʼasjengʼa (Juan 5:​19, 30; 8:28). Chjénngilee Jesús, nangitokon katamaa kʼoa tsín yaoná chʼa̱sjengʼaa kʼianga jme xi nʼia. Tosa je chʼa̱sjengʼaa Jeobá nga kui kjoanda tjínná nga je tinixálee (Jer. 9:​23, 24). Jé Jeobá xi bakinle chʼa̱sjengʼaa nga̱ tsín jme xi koa̱nná kʼoasʼiaan nga toñá (1 Cor. 1:​26-31). Jngo chjota xi nangitokon ma alikui yaole bʼasjengʼa kʼianga basenkao xi kjaʼaí. Tosaa kui fini nga kuenta sʼín Jeobá jmeni xi nʼia (tingósonkoai Mateo 6:​2-4; Heb. 13:16). Je Jeobá nda sʼe kon nga kʼoati nangitokon maa tojo kisʼin Jesús (1 Ped. 5:6). w23.04 4 párr. 9; 5 párr. 11, 12

Bixine 3 sá octubre

Ali kuindajin nʼiao xi totsaon kjoa, tonga kʼoati tʼiaon kuinda tsʼe xi kjaʼaí chjota (Filip. 2:4).

Jé Niná xi kʼoasʼin koanmele nga kʼoakitsole Pablo je chjotale Cristo nga kuenta katasʼín xi ngikʼa. Jósʼin kjuintjenngiaa kjoafaʼaitsjen jebi nga satíoná kjoajtín. Kuinga kuenta sʼiaan nga kʼoati mele xi ngikʼa tsjoá comentariole. Jngola choa̱ si̱kʼéjnaa. Kʼianga chjakaonajmiá je miyoná alikui tsa toñá nokjoa ʼndeʼndee, kʼoati bʼaiʼndelee nga nchja̱. Kʼoatisʼinni kʼianga mangián kjoajtín, kui xi mená nga nkjín ndsʼee katatsjoá comentariole. Bʼainganʼiolee je ndsʼee kʼianga bʼaiʼndelee nga tsjoá comentariole (1 Cor. 10:24). Tsa tochoakjoan én kuinókjoaa nga kʼoee comentarioná ngisaa nkjín koa̱nni je ndsʼee xi tsjoá comentariole. Tochoakjoan kuinókjoaa kʼoa tsín nkjín koya jmeni xi si̱kʼaxkiaa. Kʼiatsa kui si̱kʼaxkiaa ngayeje jme xi tínchja̱ni párrafo alikuijin tijme xi kuitsoni xi ngikʼa. w23.04 22, 23 párr. 11-13

Xoto 4 sá octubre

Kʼoasʼian xi tʼatsʼe énnda tʼatsʼe Cristo, jméni nga tojngo kʼoakaotʼasínina kao je (1 Cor. 9:23).

Tsínkui nʼio si̱kjaʼaitsjeen kʼiatsa kʼoantjaiya josʼin tiyoaa, tosa kuinyakoaa xi ngikʼa, kʼoa ngisa nda kʼuínyasoán. Machjén nga chósonnilee josʼin kʼuínyasoán nga̱ je chjota xi kajiaan kjaʼaí kjaʼaísʼin makjainle kʼoa kjaʼaí kjaʼaí kjoan nga jngó jngó. Nʼio koasenkaoná je choa̱le pastro Pablo, nga̱ kiskosonnile josʼin tsakjákaonajmí je chjota nga kitsoyale. Je Jesús kui xá kitsjoale nga pastrole naxinandá koa̱n (Rom. 11:13). Je Pablo nda kisitjoson je xá xi tsakʼaile. Kitsoyasonle je chjota judío, chjota griego, chjota xi chjine, chjota xi jinjñá síxá, xi xángʼa tjínle kʼoa kao xi rey sʼin tjío. Je Pablo kitsoyale Énle Niná toʼya chjotani (1 Cor. 9:​19-22). Kʼianga kitsoyale kuenta kisʼin josʼin ngale chjota kʼoa josʼin makjainle. Jebi kui bakóyaná nga ngisa nda kʼuínyasoán tsa kuenta sʼiaan josʼin ngale chjota, josʼin makjainle, kʼoa jmeni xi mandosinle. w23.07 23 párr. 11, 12

Taingo 5 sá octubre

Je choʼndale Nainá alikui machjén nga chjotakjoasi koa̱n, tonga machjén nga ndʼé koa̱n xi tʼatsʼe ngatsʼi (2 Tim. 2:24).

Jngo chjota xi ndʼé nʼiojin nga̱ tsín choa ñʼai tíjna nga ndʼé maa kʼianga ʼya xi jotsoná. Kʼianga ndʼé maa yaa tíjnajin je kjoanda xi tsjoá “je Espíritu Santo” (Gál. 5:​22, 23). Je én griego xi “kjoaʼindajintakon” sʼin faʼatoya ya Biblia, sakʼoa kui nchja̱ni jonikao jngo naxín xi kjanle kʼianga nindʼé. Kʼianga kʼoanikao jngo naxín tojo tjínle nganʼio tonga tsín tikjan manile. Kʼoa ñá, jmé xi sʼiaan nga ndʼé koaan kʼoa nga nʼiojin koaan. Kʼianga ndʼé koaan machjén nga je Niná si̱jélee nganʼiotsjele nga katabasenkaoná, nga̱ tsa toñá alikui kʼoakoa̱nná. Koaanná ngatsʼiaa nga ndʼé koaan. Tobʼelañá, nkjín ndsʼee xi bakó nga ndʼé kʼoa tsín tokjoan yaole síjtile kʼianga ʼya xi jotsole. Kʼianga kʼoanʼia nda síkʼaxki̱ná je chjota (2 Tim. 2:​24, 25). w23.09 15 párr. 3

Lune 6 sá octubre

Nga tsakʼetsʼoa, je Jeobá kitsjoana jmeni xi kisijéle (1 Sam. 1:27).

Kʼianga jngo sén kisakole je pastro Juan, kanño chjotajchínga tsabe xi tjíobʼétsʼoale je Jeobá ya ngʼajmi. Tjíobʼasjengʼaa je Jeobá nga kʼoatjíotso nga toje xi bakinle nga kuitjojeya, nga jchaxkón, kʼoa nga kʼoaile nganʼio (Apoc. 4:​10, 11). Je ánkje bʼasjengʼa kʼoa bexkón je Jeobá. Nga kʼoati ya tjío ngʼajmi nʼio nda bexkon. Yaa beni jokjoan je Jeobá tʼatsʼe jmeni xi sʼín kʼoa kuinga bʼasjengʼani (Job 38:​4-7). Kʼoati machjén nga chʼa̱sjengʼaa je Jeobá kʼianga chja̱kaonajmiá. Kʼoasʼin chʼasjengʼañá nga kʼoaʼmilee jméni xi tsjoachaa xi tʼatsʼe kʼoa ánni nga ʼyaxkónñá. Kʼianga kʼoéxkiaa je Biblia si̱kjaʼaitsjenjiaan jméni xi bakóyaná xi tʼatsʼe Jeobá (Job 37:23; Rom. 11:33). Xijekoa̱n, kʼoéyanajmílee jotjín tokoán nga jekachotʼayajiaan jokjoan. Kʼoati koa̱n chʼa̱sjengʼaa je Jeobá nga jchaa josʼin basenkaoná kʼoa josʼin basenkao je ndsʼee (1 Sam. 2:​1, 2). w23.05 3 párr. 6, 7

Majte 7 sá octubre

Jméni nga kʼoasʼin kuimanio josʼin nga bakinle Nainá (Col. 1:10).

Kʼianga nó 1919 alikui tije religión ndiso tsakánentsjani je naxinandále Niná. Kʼoati kʼia tsʼatsen “je choʼnda xi nʼiotʼakon, xi nda be xá”. Kʼoa je chjota xi ndatjío ni̱ma̱le jekoan ya kiya ndiaa xi tsje (Mat. 24:​45-47; Is. 35:8). Je chjota xi kʼia kiskotʼaya koanjinle xi tʼatsʼe Jeobá kao jme xi tjínndajinle nga̱ tokʼoa jetsakatio chjota xi kiskotʼayajin tʼatsʼe jebi kʼoa joxi tsoyanile nga je tsakándale ndiaa (Prov. 4:18). Kʼoati kisikʼantjaiya yaole nga nda tsakatio ngixko̱n Niná. Alikui xi tsonile nga jekoanjinyejele jokjoantjínni Énle Niná nga kʼia, nga̱ jé Jeobá tíbasenkao naxinandále nga kjimajinle jotjínni xi tʼatsʼe jokji tífaʼato nó. Nʼiojin tsjoa sa̱tío tokoán nga jekʼoasʼin kuitjosonná ngayeje josʼin mele Niná. Nga nda koa̱nchon jngo ndiaa machjén nga koa̱nsinle. Saʼnda tjen nó 1919 kjimandachon ndiaa jebi ánni nga nkjín chjota xi koa̱n ya koaiyasíni, nga tsín tiya religión ndiso koatiojinni. w23.05 17 párr. 15, 16

Mixkue 8 sá octubre

Likui xin koatejnale (Heb. 13:5).

Je Cuerpo Gobernante jesoaa tjíotsoyale je ndsʼee xi ya binyakao kʼoa nʼio nda tjíosítjoson xá xi tjíobʼaile ndsʼee jebi. Koaanle koandiaale naxinandále Niná nga̱ jetjíonikatíonda. Kʼianga jekoai ya ngʼajmi je xi ya tjínle kjoachoya nga to jetífikjetʼa kjoañʼai xi nʼio tse, tojo kʼoasʼin jchaxkoán je Jeobá josʼin tiʼyaxkoán ndʼaibi nga̱ jé Jesús séntítjonná. Kʼoati ʼyaa nga jngojtín naxinandá kʼoetʼaná, je xi Gog xi ya Magog tsʼe tsole Biblia (Ezeq. 38:​18-20). Tonga tochoatsee nga kʼoakoa̱n kʼoa alikui je kʼoechjoaná nga jchaxkoán je Jeobá nga̱ jé kʼoasjentjainá. Je pastro Juan jngo sén kisakole jñani tsabe nga kinjengile yaole je chjotankjín kʼianga jejaʼato kjoañʼai xi nʼio tse (Apoc. 7:​9, 14). Kuinga ʼyañá nga je Jeobá kʼoasjentjainá. w24.02 5, 6 párr. 13, 14

Xipe 9 sá octubre

Ali bʼechjoajinlao je Espíritu Santo (1 Tes. 5:19).

Je Jeobá tsjoáná nganʼiotsjele tsa si̱jélee, tsa chótʼayá Énle kʼoa tsa tsín si̱kjinlee je naxinandále. Tsa kʼoasʼiaan, sʼeená je kjoanda xi tsjoá je espíritu santo (Gál. 5:​22, 23). Tsa mená nga tsjoáná nganʼiotsjele Jeobá machjén nga tsje kjuinkoaa yaoná kʼoa tsje kʼoé kjoafaʼaitsjenná. Tsakui cha̱nisʼenjiaan kjoafaʼaitsjenná xi jndí tíjna kʼoa tsakui kʼoasʼiaan alikui tsjoáná Niná je nganʼiotsjele (1 Tes. 4:​7, 8). Jmésani xi kuenta sʼiaan. Je Pablo kʼoakitso nga tsín chʼa̱sjengiaa “je én xi nokjoaya tʼatsʼe Niná” (1 Tes. 5:20). Je “én xi nokjoaya” tsole kui je én xi tsakájna Niná, jolani nga kʼoatso nga kjoaʼaí je nichxinle Jeobá kʼoa nga jenʼio machrianle. Ñá alikui kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen tsa sʼa nʼio tse chale nga kjoaʼaí nichxinle Jeobá kʼoa tsa tsín jchaa je Armagedón, tosaa nʼio choyalee nga kjoaʼaí nichxinle jebi. Kuinga nʼio kuenta nʼiañá josʼin mangínkoaa yaoná kʼoa kui kʼoanʼia jmeni xi sasénle Niná nga nyaon nyaon (2 Ped. 3:​11, 12). w23.06 12 párr. 13, 14

Bixine 10 sá octubre

Nga nokjonchá Jeobá yaa nroani nga sʼená kjoachjine (Prov. 9:10).

Jméni xi koa̱n sʼin jngo chjotale Cristo tsa toxijña pornografía koa̱ntsen kʼianga tísíchjén teléfonole kʼoa tsa computadorale. Machjén nga tokjoan kʼoechjoale. Je xi koasenkaoná nga kʼoasʼiaan kuiní kʼianga kui si̱kjaʼaitsjeen nga kui xi ngisa chjíle nga miyoná mani je Jeobá. Tjín sén xi tsín ñaki pornografía ʼmile, tonga xi kjoachajngi kaníya jkoaa. Ánni nga tsín koa̱nni nga kui chótsenlee. Kuinga tsín mená nga si̱chajngiaa ya jinni̱ma̱ná (Mat. 5:​28, 29). Jngo ndsʼee xi chjotajchínga sʼin tíjna xi David ʼmi, xi Tailandia tsʼe itso: “Kui sikjaʼaitsjenjian, a sa̱sénle Jeobá nga kui skotsenle sén jebi ninga tsínlani pornografía. Kʼoa kui xi basenkaona nga tsínkui kotsenle”. Kui xi ndatjín kʼoasʼiaan tsa nokjonchá je Jeobá, nga̱ tsín mená nga chʼao katasʼe kon. Kuinga i̱ tsoni Proverbios: “Nga nokjonchá Jeobá yaa nroani nga sʼená kjoachjine”. w23.06 23 párr. 12, 13

Xoto 11 sá octubre

Ji xi naxinandána mai, titjásʼain ya cuartoli (Is. 26:20).

Je xi cuarto tsole texto jebi tsakui nichxin je jtín tínchja̱ni. Nga kui nichxin, tsa nda mangínkoaa je ndsʼee, je Jeobá sikuindaná. Kuinga machjénni nga ñaki ni̱ma̱ná kjuinroajinni nga tsjoacha koaan je ndsʼee. Nga̱ tsa tsín kʼoasʼiaan, tsakui nichxin ñʼai koa̱nná nga kuitjo̱ntjailee yaoná. Nʼio ñʼai koa̱nchon kʼianga jekjoaʼaí nichxinle Jeobá (Sof. 1:​14, 15). Kʼoati tse kjoa kuitjátojiaan ñá xi choʼndale maa. Tonga tsa tongini kuiyondaa ndʼaibi, alikui nʼio kuijkoán nga kui nichxin kʼoa koaan kuinyakoaa je ndsʼee. Skaaná tojme kjoa xi kuitjátojiaan. Tsa bakoá kjoamatokon ndʼaibi kuinyakaoñá je ndsʼee kʼoa kʼoailee jme xi koa̱nchjénle. Kʼoa nga tsjoachaa jtín sʼin kuiyoaa. Kʼiatsa kʼoasʼiaan, je Jeobá tsjoáná kjoabijnachon xi tsínkʼia fetʼa kʼoa ndasʼin kuiyoaa nga̱ tsín tijme kjoaxkón sʼe̱ni kʼoa tsín tikjoañʼai chja̱ʼañá (Is. 65:17). w23.07 7 párr. 16, 17

Taingo 12 sá octubre

Je soa Niná [ . . . ] sikʼéjnandano, tsjoáno nganʼio, nda sikʼéyono (1 Ped. 5:10).

Ya Biblia kʼoasʼin bʼaxki̱ nga kisʼele nganʼio je choʼndale Niná. Ninga kʼoalani, chjota jebi sakʼoa kinroajen kon. Tobʼelañá, je rey David nʼiojin koan kʼoa kisʼele nganʼio tonga sakʼoa kinroajen kon kʼoa kitsokjón (Sal. 30:7). Kʼoa je Sansón kisʼele nganʼio, tonga kuinga kisʼenile nganʼio nga je Jeobá kitsjoale nganʼiotsjele. Kʼoati koanjinle nga tsín tikʼoakji tse nganʼio sʼe̱nile tsa tsín je Jeobá koasenkao (Juec. 14:​5, 6; 16:17). Chjota jebi jé Jeobá tsakasenkao nga nʼiojin koan kʼoa nga kisʼele nganʼio. Je pastro Pablo kʼoati koanjinle nga machjénle nganʼio xi tʼatsʼe Jeobá nroani (2 Cor. 12:​9, 10). Je Pablo chʼin tsakʼetʼale (Gál. 4:​13, 14). Kʼoa kʼoati sakʼoa ñʼai koanle nga kui kʼoakisʼin xi ndatjín (Rom. 7:​18, 19). Sakʼoa kisikjáojin kʼoa kitsokjón tsa tjín xi sikʼien (2 Cor. 1:​8, 9). Ninga kʼoalani, i kitso: “Nga inda an, kʼia tjínna nganʼio”. Kuinga kʼoakitsoni Pablo nga je Jeobá kitsjoale nganʼio xi koanchjénle. w23.10 12 párr. 1, 2

Lune 13 sá octubre

Je Jeobá kui kotsenle jotjín je ni̱ma̱le chjota (1 Sam. 16:7).

Tsa sakʼoa kʼoasʼin nikjaʼaitsjeen nga tsín jme chjíná kuenta sʼiaan nga je Jeobá xi koanmele nga naxinandále tiyojiaan (Juan 6:44). Je Jeobá be jñani nda nʼia ninga sakʼoa tsín ʼyaa ñá kʼoa be jokjoanni kjoaan (2 Crón. 6:30). Tsa je Jeobá xi kʼoatsoná nga nʼio chjílee kuinga kʼoatjín kjoaixi (1 Juan 3:​19, 20). Tsakui nichxin tojo tsín ndatjín tokoán ndʼaibi xi totʼatsʼe jée xi tsakijnyaa nga kjesa ʼyaxkonjián Énle Niná (1 Ped. 4:3). Tjínkʼa xi tojo kui kjántʼakao jmeni xi chʼaotjín símekon ninga jekjoatse nga nʼio nda tjíosíxále Jeobá. Tsa kʼoati sʼe sakʼoa tokoán, kuenta sʼiaan nga kʼoati kisatio kon je choʼndale Niná xi tsakatio nichxin kjoatse. Tobʼelañá, je Pablo alikui nda kisʼe kon nga kui kisikjaʼaitsjen jñani tsín nda kisʼin (Rom. 7:24). Ningalani kʼoakoannile jéele kʼoa jekisʼenngindá, kʼoasʼin kisikjaʼaitsjen nga je xi ngisa nangi tíjnale xikʼa pastro kʼoa nga je xi ngisasa tse jée tsakajngi (1 Cor. 15:9; 1 Tim. 1:15). w24.03 27 párr. 5, 6

Majte 14 sá octubre

Kitsjionkon je ndʼiale Jeobá (2 Crón. 24:18).

Je choa̱le Jehoás kui bakóyaná nga nda chjoéjiaan je miyoná. Je si̱miyoaa xi nda sʼín, xi tsjoake Jeobá kʼoa xi sítjosonle. Koaan si̱miyoaa xi sʼa xti kao xi jejchínga. Tobʼelañá, je Jehoiadá ngisaa jchínga tikʼoajinni Jehoás. Koaan tikjaʼaitsjenjin jebi: “A basenkaona miyona nga ngisa makjainna xi tʼatsʼe Jeobá. A basenkaona nga sitjosoan kjoatéxomale Niná. A kui nchja̱ni xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa kao jmeni xi majinle nga kotʼaya je Biblia. A bexkón kjoatéxomale Jeobá kʼoa a batekjáyana nga kui kʼoasʼian xi tsín kixi tíjna, axo tokui kʼoatsona jmeni xi sasénna” (Prov. 27:​5, 6, 17). Kʼiatsa tsín tsjoake Jeobá je xi nimiyui alikui josʼin kuinyakaoli. Chjí jchatokuin je miyoli xi tsjoake je Jeobá nga̱ nʼio kuinyakaoli (Prov. 13:20). w23.09 9 párr. 6, 7

Mixkue 15 sá octubre

An nía je Alfa kʼoa je Omega (Apoc. 1:8).

Je xi Alfa ʼmi kui letra xi fitsʼiani je abecedario griego, kʼoa xi Omega ʼmi kui letra xi fetʼani. Jebi kui xi tsonile nga síkjetʼa Jeobá jmeni xi bʼétsʼiakao. Kʼianga jekoannda Adán kao Eva, je Jeobá i kitsole: “Nkjín xti katasʼeno kʼoa katamankjínyao, titsao sonʼnde kʼoa jon tjanentsjao” (Gén. 1:28). Kʼianga kʼoakitso Jeobá jmeni xi tjínndajinle, joxi ini kitso: “Alfa”. Kʼianga jekuicho nichxin nga chjotatsje koa̱n je ntje̱le Adán kao Eva, nga jesitse Sonʼnde kʼoa nga jeʼndenaxó koa̱n kʼiaa “Omega” kuitso Jeobá. Kʼianga koanjngole ngʼajmi kao Sonʼnde kao ngayeje jmeni xi tjín, je Jeobá tsakakó nga kʼoati kuitjosonle jme xi tjínndajinle tʼatsʼe Sonʼnde kao chjota. Nga jekjoetʼa xi mañatoni nichxin jekuitjoson ngayeje jmeni xi tjínndajinle (Gén. 2:​1-3). w23.11 4, 5 párr. 13, 14

Xipe 16 sá octubre

Tjandao ndiaale Jeobá. Tjakixio jngo ndiaa xi tsʼe Nináná ya ʼndekixí (Is. 40:3).

Nga kuitjo chjota judío ya Babilonia, ñola sá kuichoni ya naxinandá Israel. Kʼoa ñʼaijin koa̱nle ya yandiaa. Tonga je Jeobá kʼoakitso nga je koasenkao nga tsín jme xi koa̱nle. Je chjota judío xi kixi kitʼale Niná, koanjinle nga ngisa tse kjoanda sʼe̱le nga koai ijngokʼani ya Israel tikʼoajinni nga ya Babilonia koatio ninga nkjín tsojmi tjínle. Je xi ngisa chjíle kuinga kʼoasʼin skoe̱xkón ijngokʼani Jeobá josʼin mele, nga̱ ya naxinandá Babilonia tsín kisʼe jngo ʼnde jñani tsakakále cho̱ kʼoa nga tsín kisʼe je xi naʼmi koan ñʼai koanle nga kʼoasʼin tsabexkón Jeobá jotso kjoatéxomale. Kʼoa nʼio tochoa koanni chjota xi je Jeobá tsakʼétsʼoale nga̱ ya Babilonia niná ndiso bʼétsʼoale chjota. Je chjota judío xi je Jeobá bexkón, koanmele ki ijngokʼani ya ʼndele. Kui xi koanmele nga kʼoasʼin skoe̱xkón ijngokʼa je Jeobá josʼin mele. w23.05 14, 15 párr. 3, 4

Bixine 17 sá octubre

Timao joni tsa ʼndíle xi isenle (Efes. 5:8).

Machjén nga kui nganʼiotsjele Niná koasenkaoná tsa mená nga tosi tonda kui kʼoasʼiaan jmeni xi sasénle Niná nga̱ tsín tichʼaosʼin beni chjota je kjoachajngi (1 Tes. 4:​3-5, 7, 8). Jé nganʼiotsjele Niná koasenkaoná nga tsínkui si̱siaan jmeni xi tso je chjota kʼoa josʼin makjainle, nga̱ tsín kʼoasʼin síkjaʼaitsjen josʼin mele Niná. Kʼoati koasenkaoná nga koakoá kjoanda kʼoa nga kui kʼoasʼiaan xi kixi tíjna (Efes. 5:9). Je Jesús kʼoakitso nga tsjoále Niná “je Espíritu Santo je xi sijéle nga je” (Luc. 11:13). Tsjoáná Niná je nganʼiotsjele kʼiatsa kui si̱jélee nga kʼoétsʼoalee. Kʼoati tsjoáná nganʼiotsjele kʼianga chʼa̱sjengʼaa ya jinjtín (Efes. 5:​19, 20). Kui nganʼiotsjele Niná koasenkaoná nga kui kʼoasʼiaan jmeni xi sasénle. w24.03 23, 24 párr. 13-15

Xoto 18 sá octubre

Tijáo, kʼoa kʼoaino, tijnyísjao, kʼoa koa̱nsjaino, tikjanetʼao xo̱ntjoa, kʼoa tjóʼaino (Luc. 11:9).

A machjén nga ngisa tsejta koaan. Kʼoakʼuínlee Jeobá nga katabasenkaoná. Nga tsejta maa, kʼoati ya tíjnajin je kjoanda xi tsjoáná je espíritu santo (Gál. 5:​22, 23). Si̱jélee Jeobá nga katatsjoáná nganʼiotsjele kʼoa nga kʼoakatamakjoaan josʼin mele. Kʼiatsa ñʼai kjimaná nga tsejta kjimaa kʼianga kjoa tibitjatojiaan, kʼoakʼuínlee Jeobá nga katatsjoáná nganʼiotsjele (Luc. 11:13). Kʼoati koa̱n kʼoakʼuínlee nga katabasenkaoná nga kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen josʼin síkjaʼaitsjen je, kʼoa kʼianga jekʼoétsʼoalee tosi tonda kui kʼoasʼiaan xi koasenkaoná nga tsejta koaan. Tsa kʼoasʼiaan kʼoa tsa ntsjaintsjai kʼoakʼuínlee Jeobá nga katabasenkaoná ngisaa tsejta koaan. Kʼoati koasenkaoná nga si̱kjaʼaitsjenjiaan jokisʼin choʼndale Niná xi tsakatio nichxin kjoatse. Ya Biblia nkjín choa̱ faʼaitʼa tʼatsʼe choʼndale Niná xi tsejta koan. Kʼiatsa si̱kjaʼaitsjenjiaan jokisʼin koasenkaoná nga tsejta koaan. w23.08 22, 23 párr. 10, 11

Taingo 19 sá octubre

Tikʼatjenngindáo ʼndínaʼyano nga kuindobao jti (Luc. 5:4).

Je Jesús kʼoakitsole Pedro nga je Jeobá sikuinda. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús, ijngo kjoaxkón tsakʼéjna nga nʼio nkjín jti̱ kisokole Pedro kao pastro xi ngikʼa (Juan 21:​4-6). Nga kʼoakisʼin Jesús, je Pedro koanjinle nga je Jeobá tsjoále jme xi koa̱nchjénle. Tochajinle kui jaʼaitsjenle Pedro nga kʼoakitso Jesús nga je Jeobá síkuinda xi je síxále (Mat. 6:33). Je Pedro tosaa kui kitsjoale kjoandosin je xále Niná tikʼoajinni nga jti̱ tsakʼasjengindá. Kʼianga sʼuí Pentecostés nga nó 33, je Pedro kitsoyale chjota je Énle Niná kʼoa jmi koanni chjota xi koankjainle (Hech. 2:​14, 37-41). Nga koanskanni kʼoati tsakasenkao je chjota samaritano kao xi xin tsʼe nga chjotale Cristo koan (Hech. 8:​14-17; 10:​44-48). Jebi kui bakóyaná nga je Pedro kisichjén Jeobá nga nkjín koanni chjota xi koankjainle. w23.09 20 párr. 1; 23 párr. 11

Lune 20 sá octubre

Tsa tsín kʼoakʼuínnáo jotso nijñá xi kabʼaina kʼoa josʼin tsoyanile, kuicháyano (Dan. 2:5).

Kʼianga jejao nó jaʼato nga kinikje Jerusalén, jngo nijñá tsakʼaile je rey Nabucodonosor jñani jngo xkóson xi nʼioje kji kisinijñále. Kʼoakitsole ngatsʼi chjotachjine xi tjín ya Babilonia nga katatsoyale josʼin tsoyanile je nijñá xi tsakʼaile. Kʼoati kitsole nga sikʼien ngatsʼi tsa tsín kʼoasʼin (Dan. 2:​3-5). Je Daniel kisijékjoale je rey nga katatsjoá jngo jao nichxinle nga koa̱n kʼoakuitsole josʼin tsoyanile je nijñá xi tsakʼaile ánni nga tsín ʼya xi kuiyásíni (Dan. 2:16). Nga kʼoakisʼin tsakakó nga nʼiojin koan kʼoa nga kisʼele kjoamakjain, nga̱ tsín kʼoatso je Biblia tsa sa jekitsoya josʼin tsoyanile nijñá. Je Daniel kjitʼanangi kikonle je Sadrac, Mesac kao Abednego, nga kʼoati katabʼétsʼoale Niná ánni nga kʼoakatatsonile josʼin tsoyanile je nijñá xi tsakʼaile je rey (Dan. 2:18). Je Jeobá kinrʼoéle Daniel kʼoa tsakasenkao nga kitsoyale rey je nijñá xi tsakʼaile. Je Daniel kao nga jan miyole alikuini kinikʼien. w23.08 3 párr. 4

Majte 21 sá octubre

Je xi jchókjoale saʼnda nga kjoetʼani, jebi kuitjontjai (Mat. 24:13).

Si̱kjaʼaitsjenjiaan josʼin basenkaoná nga tsejta maa. Ngisaa tsjoa satío tokoán kʼoa likui yaoná nijtilee. Basenkaoná nga tsín jme nanda chʼin sʼená kʼoa nga nda satío tokoán. Kʼoati nda mangínkoaa xíngiaa kʼoa jtín biyoaa kao je ndsʼee xi tjío ya jinjtín. Alijme kjoa sʼená kʼianga tsín tokjoán yaoná nijtilee ninga tsín sasénná josʼín xi ngikʼa (Sal. 37:​8, nota; Prov. 14:29). Tonga xi ngisa chjíle kuinga je Jeobá chjenngilee kʼoa machriantʼalee. Kʼianga tsejta maa nʼio nda basenkaoná. Ningalani sakʼoa ñʼai maná, jé Jeobá koasenkaoná nga tosi tonda tsejta koaan. Nga tichoyá nga kjoaʼaí je sonʼnde chjotse, kuenta sʼiaan nga “je xko̱n Jeobá yaa tíkotsenle je xi tsokjónke, je xi tjíokoya nga koakole xi ñaki kjoatsjoacha” (Sal. 33:18). Kuinga machjénni nga tosi tonda tsejta katamaa. w23.08 21 párr. 7; 25 párr. 16, 17

Mixkue 22 sá octubre

Kʼoatisʼin xi makjainná tokʼoasʼin cha̱jin, tsa toxkia makjainná, kʼoa tsa tsín nda tjín xáná (Sant. 2:17).

Tsa jngolani chjotale Cristo xi kʼoakuitso nga makjainle, tonga tsa toje síxkón sikao jngo chjotanyiná kʼoa totaon skoe̱ jngo chjota xi ma̱ tísíjchá yaole, yaani koako nga tsínni makjain kjoaixile (Sant. 2:​1-5, 9). Kʼoa tsa jngo chjotale Cristo xi tsín basenkao je ndsʼe̱ kʼianga be nga tsínle najño xi bʼakjá kao tsojmi xi kjine, ninga kʼoakuitso nga makjainle tʼatsʼe Niná, tonga nga tsín basenkao je ndsʼe̱, kʼoasʼin bakóni nga tsínni makjain kjoaixile (Sant. 2:​14-16). Je Santiago kui kisikʼaxki̱ jmeni xi kisʼin je Rahab kʼianga kʼoakitso josʼín jngo chjota xi kao xále bakóni nga makjainle (Sant. 2:​25, 26). Je Rahab kinrʼoé xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa koanjinle nga je tsakasenkao chjota israelita (Jos. 2:​9-11). Jósʼin tsakakó nga koankjainle xi tʼatsʼe Jeobá. Je Rahab kisikatíoʼma je chjota israelita xi jao mani xi kichokotsen ya naxinandále ánni nga tsín katanikʼienni. Nga kʼoakisʼin, chjotakixi sʼin tsaʼyakon je Rahab, ningalani chjotajée kʼoa tsín chjoón israelita koan. Kʼoasʼin kixi tsabekon Jeobá tojosʼin kixi tsabekon Abrahán. Je choa̱le Rahab kui bakóyaná nga nʼio chjíle nga kao xáná bakoñá nga makjainná. w23.12 5 párr. 12, 13

Xipe 23 sá octubre

Bʼetsʼoa nga nʼio kuiyokao nga nʼiotʼa koa̱on (Efes. 3:17).

Ñá xi chjotale Cristo maa, alikui koa̱n nga tokui kʼoéjngoñá tokoán jmeni xi jeʼyaa xi bakóya je Biblia. Kui nganʼiotsjele Niná koasenkaoná nga koa̱njinná jmeni xi ñʼai tjín tsoya je Énle Niná (1 Cor. 2:​9, 10). Koaan kʼoéndajiaan nga chótʼayá nga toñá ánni nga ngisa koa̱nchriantʼanilee Jeobá. Tobʼelañá, koaan kjoásjaiyaa jósʼin tsakakóle kjoatsjoacha Jeobá je choʼndale xi tsakatio nichxin kjoatse, kʼoa jchañá nga kʼoatisʼin tsjoakená tsanda ñá. Koaan kui chótʼayajiaan jósʼin tsakʼéndajin Jeobá nga tsaʼyaxkón ya naxinandá Israel kʼoa si̱ngósonkoaa josʼin tíʼyaxkón nichxin xi tiyoaa ndʼaibi. Kʼoati koa̱n kui chótʼayajiaan jósʼin kisitjoson Jesús je én xi tongini kinokjoa nga jaʼai i̱ Sonʼnde kʼoa kʼianga tsakakóyason. Koaan kjoásjaiyaa ya Índice de las publicaciones Watch Tower kao Xo̱n xi síchjén je testigole Jeobá nga jme xi básjaiya. Kʼiatsa kʼoasʼiaan, ngisaa nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná kʼoa koasenkaoná nga sʼe̱ná “kjoankjíntokonle Niná” (Prov. 2:​4, 5). w23.10 18, 19 párr. 3-5

Bixine 24 sá octubre

Xi títjonle ngayije kjoa, nʼio katamatsjoachao xíngio, nga̱ nkjín kjoatsʼen bʼéʼmatʼain kjoatjaochabe (1 Ped. 4:8).

Je én xi kisichjén Pedro xi “nʼio” sʼin jaʼatoya, kui nchja̱ni nga nkjínsa koya josʼin koakolee xíngiaa nga tsjoachaa. Kʼoa jña fetʼani versículo jebi kʼoatso nga “nkjín kjoatsʼen bʼéʼmatʼain kjoatjaochabe”. Je kjoatsjoacha yaa mangóson jngo najño xi te kji xi bʼéʼma ngayeje jée. Kʼianga “bʼéʼmatʼain” tso versículo jebi kui xi tsonile nga nichatʼalee xíngiaa. Tojo ma jngo najño nga bʼéʼma jñani jndí kji, tikʼoasʼinni, kʼianga tsjoachaa xíngiaa alikui kui kuenta nʼia jñani tsín nda sʼín. Kʼianga tsjoachaa xíngiaa nichatʼalee kʼianga kui kʼoasʼín jmeni xi tsín sasénná, ninga sakʼoa ñʼai maná (Efes. 4:32). Nga nichatʼalee xíngiaa kʼoasʼin bakoñá nga tsjoachaa, kʼoa je Jeobá sasénle nga kʼoanʼia. w23.11 11, 12 párr. 13-15

Xoto 25 sá octubre

Je Safán tsakʼéxkiale je rey (2 Crón. 34:18).

Kʼianga 26 nóle je rey Josías kʼiaa tsakʼéndaya je yo̱ngo̱. Kʼianga kjimaxá kʼiaa koasjai je libro xi tjítʼa kjoatéxomale Jeobá xi tsakʼaile Moisés. Kʼianga kisʼexkiale je rey libro jebi tokjoan kisitjoson jmeni xi tso (2 Crón. 34:​14, 19-21). A meli nga ntsjaintsjai kʼoéxkiai je Biblia. Tsa jetibʼexkiai, a tsjoachaní nga kʼoanʼiai. Jmé xi nʼiai nga tsín chajinli je texto xi koa̱nchjénli. Alikui nda kichomani jmeni xi kisʼin kʼianga 39 nóle, tojesa tsakʼa yaole alikui tije Jeobá kuenta kisʼinni (2 Crón. 35:​20-25). Jebi kui bakóyaná nga tjínnele tosi tonda je Jeobá si̱nʼiotʼaa tojotjín nóná, ni chriansʼa kʼoa ni jekjoatse tichotʼayá Énle Niná. Kʼoa nga je Jeobá si̱nʼiotʼaa machjén nga kjuintjenngiaa jmeni xi tsoná, kʼoéxkiaa je Biblia kʼoa kuenta sʼiaan jmeni xi tsoná je ndsʼee xi jetjínle kjoafaʼaitsjen. Tsa kʼoasʼiaan, tsjoa sa̱tío tokoán kʼoa tsínkui xi chʼaotjín kʼoasʼiaan (Sant. 1:25). w23.09 12, 13 párr. 15, 16

Taingo 26 sá octubre

Niná bʼejnatajale xi ngʼakon, tsjoále kjoanda je xi indajinkon (Sant. 4:6).

Ya Biblia nkjín choa̱le yánchjín faʼaitʼa xi je Jeobá kisixále kʼoa xi tsjoake koan. Yánchjín jebi nda kisikjaʼaitsjen jokisʼin kʼoa nda kisitjoson je xá xi kisʼele (1 Tim. 3:11). Kʼoajinti nkjín tichjaa tjío ya jinjtín xi tsjoake Jeobá kʼoa xi koa̱n chjénngilai. Tsa sʼa xti koaan tikjaʼaitsjenjin josʼín je tichjaa xi nda choa̱ batío kʼoa koaan chjénngilai. Kuenta tʼiain jñani nda sʼín kʼoa koaan kʼoati sʼiain tsanda ji. Je xi nʼio chjíle kui je kjoanangitokon. Jngo chjoón xi nangitokon nda bʼejna ngixko̱n Jeobá kʼoa nda fikao xi ngikʼa. Nga nangitokon kʼoa nga tsjoake Jeobá fitjenngi kjoafaʼaitsjen xi tsjoá je xi xá kitsjoale Jeobá nga koandiaale je jtín kʼoa kao yaniʼya (1 Cor. 11:3). w23.12 18, 19 párr. 3-5

Lune 27 sá octubre

Xi xʼin tsjoake katama yánchjínle, joni tsa titsʼeni yao (Efes. 5:28).

Kui xi mele Jeobá nga tsjoake katama chjoónle je xi xʼin, nga katatsjoále jmeni xi machjénle kʼoa nga kuitsoyale xi tʼatsʼe Niná. Nga koa̱nli nda si̱kjaʼaitsjain, nga jchaxkuín je yánchjín kʼoa nga si̱tjosuin je xá xi sʼe̱neli, kui xi koasenkaoli nga kuitjosonli je xá xi sʼe̱neli nga jekuixain. Tsakui nichxin xti sʼe̱li nga jekuixain. Nʼio koasenkaoli je choa̱ xi bʼéjna Jeobá kʼiatsa nʼai koai̱n (Efes. 6:4). Je Jeobá kʼoakitsole Jesús nga nʼio tsjoake kʼoa nga ndasʼin tíjna ngixko̱n (Mat. 3:17). Kʼiatsa xti sʼe̱li kʼoatʼinlai nga tsjoachai kʼoa kʼoatʼinlai jñani nda sʼín. Je xijchá xi choa̱le Jeobá fitjenngi, kui xi binyakao nga je Jeobá síxále je xtile nga jemajchínga. Jmé xi tjínnele sʼiain nga nda si̱jchái je xtili. Tsjoacha katamai je familiali kao je ndsʼee xi tjío ya jinjtín, kʼoatʼinlai nga tsjoachai kʼoa nga ʼyachjí jme xi sʼín (Juan 15:9). w23.12 28, 29 párr. 17, 18

Majte 28 sá octubre

Niná [ . . . ] nda sikʼéyono (1 Ped. 5:10).

Tojo ma ngatsʼi chjota, xi choʼndale Jeobá maa kʼoati kjoa bitjatojiaan kʼoa sakʼoa chʼin bʼetʼaná. Xi ijngosani, kʼoati je fitjenngike sakʼoaná chjota xi jtike naxinandále Niná. Ningalani tsjoáʼnde Jeobá nga kʼoama, jé koasenkaoná tsakui kjoa kuitjátojiaan (Is. 41:10). Nga ya tjen tíjnakaoná je Jeobá tsjoa sʼe tokoán, nda chjoejiaan jmeni xi nʼia kʼoa koaan kixi kjuintʼalee ninga tse kjoa kuitjátojiaan. Je Biblia kʼoatso nga kui “kjoanyʼántakonle Niná” tsjoáná (Filip. 4:​6, 7). Nga kui kjoanyʼántokonle Niná tsjoáná, kui xi tsonile nga nda sʼe tokoán kʼianga miyoná mani je Jeobá. Nijngojin chjota majinle jokjoansʼin tíjna je kjoanyʼán xi tsjoáná Niná. Tobʼelañá, kʼianga tsakʼetsʼoalai Niná nga kjoa tibitjatojin, tsakui nichxin tiji tokʼoakoannili nga nda kisʼe tokuin kʼianga jetsakʼetsʼoai. Nga kʼoasʼe tokoán kui “kjoanyʼántakonle Niná” tsjoáná. w24.01 20 párr. 2; 21 párr. 4

Mixkue 29 sá octubre

Kʼoasjengʼale Jeobá, kao ngakjijngo yaona kʼoasjengʼaña jaʼaíntsjeli (Sal. 103:1).

Kʼianga tsjoachaa Jeobá chʼasjengʼañá. Je rey David koanjinle nga kʼoasʼin chʼasjengʼañá Jeobá kʼianga nokjoañá xi tʼatsʼe. Tobʼelañá, nga ʼmiyaa jokjoan, josʼín kʼoa jmeni xi kisinda. Je David kui xi koanmele nga katabitjotsje je jaʼaínle Niná kʼoa nga katabitjongʼa. Kʼoakitso nga ñaki ni̱ma̱le kjuinroajinni nga kʼoasʼin. Je chjota levita kʼoati tsakʼasjengʼa je jaʼaínle Niná kʼoa koanjinle nga tsínkʼia kʼoakoa̱nná kʼoakjoansʼin chʼa̱sjengʼaa je jaʼaínle josʼin bakinle nga̱ nʼio jeya tíjna (Neh. 9:5). Nʼiojin tsjoa kisʼe kon Jeobá nga kinrʼoé nga kʼoasʼin kichʼasjengʼa. w24.02 9 párr. 6

Xipe 30 sá octubre

Je xi jejichotjenngilee, tokʼoasʼin séndiaa kjuinkaosaa tongóson kʼoétakoán (Filip. 3:16).

Je Jeobá alikui chʼaosʼin sikjaʼaitsjen xi tʼatsi tsa tsín kuitjosonli jmeni xi jetsakʼendajin tonga xi bele tokuin nga tsínni kʼoakoa̱nli (2 Cor. 8:12). Kuenta tʼiain jmeni xi jekitjosonli. Je Biblia kʼoatso nga tsín jokjini Niná nga sichajin jmeni xi tinʼia nga tinixálee (Heb. 6:10). Kʼoati ndatjín nga tsín si̱chajin ji. Tikjaʼaitsjain jméni xi jekitjosonli. Jolani nga miyole Jeobá kjimai, nga ʼmiyasuin kʼoa tsa jekʼinsʼenngindái. Tsa jekitjosonli jmeni xi tsakʼendajin ngasʼa, kʼoati kuitjosonli jmeni xi tjínndajinli ndʼai. Jé Jeobá koasenkaoli nga kuitjosonli jmeni xi tjínndajinli. Tsjoa sʼe̱ tokuin nga kʼoatinʼiai tsa kuenta sʼiain josʼin tíbasenkaoli je Jeobá. Kʼoa sichikontʼainli nga kuitjosonli jme xi tjínndajinli (2 Cor. 4:7). Nʼio tse kjoanichikontʼain sʼe̱li tsa tsín si̱kʼajenlai tokuin (Gál. 6:9). w23.05 31 párr. 16-18

Bixine 31 sá octubre

Tijeni Nʼainá tsjoakeno nga̱ jekoantsjoachanáo, kʼoa jekoankjainno nga ya jitjonia Niná (Juan 16:27).

Je Jeobá kʼoatsoná nga tsjoakená kʼoa nga sasénkon jmeni xi nʼia. Jao kʼa faʼaitʼa ya Biblia nga kʼoakitso je Jeobá nga tsjoake je ʼNdíle kʼoa nga sasénkon (Mat. 3:17; 17:5). Nda sʼe tokoán nga kʼoatsoná je Jeobá nga sasénkon jmeni xi nʼia, ningalani tsín ya tjen ngʼajmi kjoakaonajmíná, kui Biblia síchjén nga kʼoatsoná. Kʼianga bʼexkiaa jokitsole Jesús je chjotatjenngile nga tsakjákaonajmí joxi jéni Jeobá xi kʼoati títsoná tsanda ñá. Je Jesús kʼoakjoánti kisʼin josʼín je Nʼaile. Kʼianga bʼexkiaa ya Biblia nga kʼoakitsole je chjotatjenngile xi kixi kitʼale nga tsjoake ningalani tsín nda kisʼin sakʼoa, kʼoati kui nikjaʼaitsjeen nga kʼoatítsoná tsanda ñá je Jeobá nga tsjoakená (Juan 15:​9, 15). Kʼianga kjoa bitjatojiaan alikui kʼoasʼin si̱kjaʼaitsjeen nga tsín tinda tiyoñá ngixko̱n Niná, tosa je si̱nʼiotʼaa kʼoa koakolee nga tsjoachaa (Sant. 1:12). w24.03 28 párr. 10, 11

    Xo̱n xi énná faʼaitʼa (2002-2025)
    Tʼechjoalai cuentali
    Titjásʼain cuentali
    • énná
    • Tikasénlai tsa ʼyani
    • Josʼin meli nga katamatsen
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Josʼin koa̱n koa̱nchjén
    • Josʼin sʼejnatjao én xi faʼainajin
    • Josʼin machjén jme xi betʼai
    • JW.ORG
    • Titjásʼain cuentali
    Tikasénlai tsa ʼyani