Agostë

Yäˈädë tekstë majtsk pëky mëdiˈibë nyigajpxypy: 1) ko ja oyjyaˈay pyattëbë amay jotmay ets 2) ko Jyobaa yëˈë yaˈˈawäätspëtsëëmëdëp. Tuk pëky mëdiˈibë Jyobaa tyuumpy parë xyaˈˈawäˈätspëtsëˈëmëm mä ja amay jotmay, yëˈë ko xytyukˈijxëm ko duˈunën nbäädäˈänëmë amay jotmay mientrës njukyˈäjtëm. Jyobaa xyˈanmäˈäyëm ko agujk jotkujk nyajpäädäˈänëm ko nmëduˈunëm. Per kyaj yëˈë tˈandijy ko kyaj nekypyäädäˈänëmë amay jotmay (Is. 66:14). Mëdiˈibënë Dios tsyojkypy, yëˈë ets jamyë jot winmäˈäny nbëjktakëm mä jukyˈäjtën mëdiˈibë miimp këdakp, ets yëˈënë duˈumbë jukyˈäjtën xytyukmëtsojkëm (2 Kor. 4:​16-18). Per mientrës jyaˈtyë yäˈädë tiempë, Jyobaa xypyudëjkëm tuˈuk tuˈugë xëëw parë nmëmadakëm ja amay jotmay (Lam. 3:​22-24). ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ja yˈijxpajtënë Diosmëduumbëty mëdiˈibë yajmaytyaktëp mä Biiblyë ets nanduˈun pënaty tyam Diosmëduundëp? Ko mbäät ajotkumonë nbatëmë amay jotmay, per mbäät nmëmadakëm pën ndukˈijxpajtëmë Jyobaa (Sal. 55:22). w23.04 paj. 14, 15 parr. 3, 4

José mëdë María mëjwiin kajaa xytyukniˈˈijxëm ko tmëmëdoowdë ja kuduunk justisë oy ojts tsyiptakxëdë (Luk. 2:​1-6). Tsojkëbë nety dyajnigëxëˈëktët pën jyantsy myëmëdowandëp ja kuduunk justisë. Extëm ko ja César Augusto mëdiˈibë nety anaˈamp Roma, ojts tniˈanaˈamë parë niˈamukë jäˈäy jyäjtmujktäˈäytyët parë yajkujayëdët. José mëdë María ojts tsyiptakxëdë nyëjkxtët Belén mët ko María ja nety taxtujk poˈo ja uˈunk tnikëjxmˈaty ets tsojkëbë nety tyuˈuyeˈeyëty, naa tëgëk xëëwën parë jyäˈtët Belén ets jantsy tsip ja nëˈë tuˈu. Waˈan ojts tmëmay tmëdäjtë ko ja uˈunk muum yˈokmaxuˈunkˈäjnët. ¡María yëˈë nety yajmaxuˈunkˈataampy ja Diosë yˈUˈunk! ¿Mbäädëdaa nety yëˈë ttukkajpxy parë kyaj tmëmëdowët ja yajkutujkpë? José mëdë María myëmëdoowdë ja yajkutujkpë ets nitii ojts tkatukkäjpxtë. Jyobaa kunuˈkxëdë mëjwiin kajaa ko myëdoowdë. María oy mëk jyajty Belén, jam ja uˈunk dyajmaxuˈunkˈäjty ets duˈun yˈadëëy mëdiˈibë nety të yajnaskäjpxë (Miq. 5:2). w23.10 paj. 8 parr. 9; paj. 9 parr. 11, 12

Ta nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuktëjkëdëbë tsëˈëgë ko kyomentaratäˈändë. Pën duˈun mjaty, ¿ti mbäät xytyuny? Mëdiˈibë mbäät mbudëkëty, yëˈë ko mˈëxpëkët kontiempë (Prov. 21:5). Pën mnijäˈäwëp tijaty yaˈëxpëkäämp, ta kyaj tsyiptäˈägäˈäny mgomentaratët. Ja tuk pëky, yëˈë ko naa kon mgomentaratët (Prov. 15:23; 17:27). Kyaj nëgoo mtsëˈëgëyaˈany pën naa kon mˈatsoowëmbity. Ets ko mgomentaratët mëdë mgëˈëm ääw mgëˈëm ayuk, ta nanduˈunë nmëguˈukˈäjtëm tˈixäˈändë ko të yajxon mˈëxpëky ets ko mjaygyujkëp. ¿Ti mbäät xyˈaktuny pën duˈunyëm mduktëkëtyë tsëˈëgë ets jeˈeyë mgomentaraty tëgok o majtskˈok? Jamyats ko Jyobaa yajtsobatypy ko xytyunyë mëjääw parë mgomentaraty (Luk. 21:​1-4). Jyobaa kyaj xytyukˈanaˈamëm mëdiˈibë kyaj mbäät nduˈunëm (Filip. 4:5). Pääty komentarat nuˈun mmadaˈaky ets amdowë Jyobaa nyaybyudëkë parë kyaj nëgoo mtsëˈëgët. Mbäät ëgäˈäny naa kon mgomentaraty. w23.04 paj. 21 parr. 6-8

Tuˈugë soldäädë, xëmë mbäät nyayaˈityëty wijy kujk ets listë ko tsip tyunyëty. Nanduˈunën ëtsäjtëm, nyajnigëxëˈkëmë nety ko nnayaˈijtëm wijy kujk parë njëjpˈijxëm ja Jyobaa myëj xëëw, ko nbëjktakëm ja käätsywyëën ets ja pujxngujup, mëdiˈibë yˈandijpy ko nmëdäjtëm ja mëbëjkën, tsojkën ets ko nˈëwxijtëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky. Ja käätsywyëën, yëˈë ijty kyuwaampy ja soldäädë kyorasoon. Nanduˈunën ko nmëdäjtëmë mëbëjkën etsë tsojkën, kyuwaampy ja njotˈäjt ngorasoonˈäjtëm. Yëˈë xypyudëjkëm parë nmëduunˈadëtsëmë Jyobaa ets nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën. Ko nmëdäjtëmë mëbëjkën, ta nˈijtëm seguurë ko Jyobaa kyunuˈkxypy pënaty ëxtääyëp amumduˈukjot (Eb. 11:6). Xypyudëjkëm nanduˈun parë xëmë nmëmëdoˈowëmë Jesus, oy nuˈun nwinguwäˈkëmë jotmay. Parë niˈigyë kyëktëkët ja mëbëjkën ets nmëmadakëm ja amay jotmay, oy ko nˈijxëm wiˈixë nmëguˈukˈäjtëm të tmëmadäˈäktë ko jäˈäy nyibëdëˈëgëdë o ko dyaˈˈamääytyäˈäktë meeny sentääbë. Ets parë kyaj nˈatsojkëmë jukyˈäjt madakën, oy ko nbanëjkxëmë yˈijxpajtën pënaty jëjpˈam pyëjktaktëp ja Diosë tyuunk ets adëyë jyukyˈattë. w23.06 paj. 10 parr. 8, 9

Tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë nayjyëjpkuwijtsëp, yëˈë mëdiˈibë yˈijxypy wiˈix tijaty ttuny ets kyaj nyaytyukmëmadaˈagyëty wiˈix nyayjyawëty. Per nanduˈunën nyayjyëjpkuwitsëty ko ttunäˈäny mëdiˈibë oy o parë ttunët mëdiˈibë kyaj ttsojkënyëˈaty. Nˈokjamyajtsëm ko nnayjyëjpkuwijtsëm, yëˈë tuk pëky mëdiˈibë yajkypyë Diosë myëjääw. Pääty ko Jyobaa nˈamdoˈowëmë myëjääw mbäät nnayjyëjpkuwijtsëm (Luk. 11:13; Gal. 5:​22, 23). Tyam xëmë tijaty nmëmäˈäy nmëdäjëm, per kyaj jeˈeyë naxwaˈtsënë ets njënäˈänëm ko jaanëm tijaty ndunäˈänëm ko yˈokˈoyëdë jukyˈäjtën. Mbäät näˈäty xytsyiptakxëm nduˈunëm tijaty të nduknibëjktakëm mët ko nˈijxëm ko kajaaduunk mëdiˈibë niwäˈägëyäˈänëm. Per mbäät wanaty wanaty nduuntsondakëm mëdiˈibë të ndukniwinmäˈäyëm. Extëm nˈokpëjktakëm, pën yëˈë niˈigyë nyaˈoyëyäˈänëm ja jäˈäyˈäjtën, ¿tiko wanaty wanaty nganayaˈoˈoyëm? Ets pën yëˈë ngäjpxtäˈäyäˈänëmë Biiblyë, ¿tiko wanaty wanaty ngakäjpxtsondakëm? w23.05 paj. 29 parr. 11-13

Jyobaa yëˈë yajtuumbyë nyax kyäjpn parë xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm mëdë Biiblyë ets duˈun xypyudëjkëm parë nˈyeˈeyˈadëtsëm ja nëˈë “Tuˈujë Wäˈätspë” (Is. 35:8; 48:17; 60:17). Ko tuˈugë jäˈäy tkupëky parë tˈëxpëkäˈänyë Biiblyë, duˈunxyëp extëm tkupëky ja nëˈë “Tuˈujë Wäˈätspë”. Ta näägë jäˈäy mëdiˈibë jyëjpˈyeˈeytyuttëp oy të tjapaduˈudëkëdë. Ets ta net mëdiˈibë wyinmäˈäny të tpëjktäˈäktë parë tˈyeˈeyˈadëˈëtsäˈändë axtë ko jyäˈttët mä të tnitsoonëdë. ¿Määjën jyäˈtäˈändë? Pënaty jukyˈatandëp tsäjpotm, ja “Tuˈujë Wäˈätspë” jam yajnëjkxëdë mä “ja lugäärë tsujpë mëdiˈibë Dios jyaˈäjtypy” (Apoc. 2:​7, TNM). Ets pënaty jukyˈatandëp yä Naxwiiny, jam yajjäˈtäˈänëdë mä nety niˈamukë të njëmbijtënë wäˈätsjäˈäy ko jyëjpkëjxnët tuk mil mä Jesus të yˈaneˈemy. Pën mijts të xypyaduˈudëkë yäˈädë tuˈu, yeˈeyˈadëˈëts axtë ko mjäˈtët mä ja jembyë jukyˈäjtën. ¡Këdii xyjyëjpˈyeˈeytyuˈuty! w23.05 paj. 17 parr. 15; paj. 19 parr. 16-18

Ko xymyëjjawët tijatyë Jyobaa të mdukmëdunyëty, yëˈë ja mˈääw mjot yajjënäˈänaampy parë mnaywyandäˈägëdët mä Jyobaa (Sal. 116:​12-14). Biiblyë jyënaˈany ko “tëgekyë oybyë esë tsujpë, Dios jaˈa yajkypy” (Sant. 1:17). Tuk pëky mëdiˈibë të xynyamoˈoyëm, yëˈë ko ojts xytyuknigajxëm ja yˈUˈunk parë ojts xykyuˈoˈkëm. Duˈun dyaˈˈawatsy ja nëˈë tuˈu parë mbäät nmëwingoˈonëm ets nbatëm ja jukyˈäjtënë xëmëkyëjxmbë (1 Fwank 4:​9, 10). Ets wiˈix mbäät xytyukˈixyë Jyobaa ko mmëjjäˈäwëp tijaty të mdukmëdunyëty, yëˈë ko xytyukwandäˈägët ja mjukyˈäjtën (Deut. 16:17; 2 Kor. 5:15). w24.03 paj. 5 parr. 8

Nanduˈun tyam nnayjyäˈäwëm extëm nyayjyäˈäwë Lot. Yëˈë “määy tääj ko tˈijxyë tadë axëëk jikyˈäjtën mä tadë axëëk jäˈäyëty”, mët ko yëˈë nyijäˈäwëbë nety ko Jyobaa yˈaxëkˈijxypy ko duˈunë jäˈäy jyukyˈattë (2 Peed. 2:​7, 8). Lot mëkë netyë Dios ttsoky ets wyingutsëˈkëp, pääty nanduˈun tˈaxëkˈijxy wiˈix ja jäˈäy jyukyˈattë. Tyam, nanduˈunë jäˈäy jyukyˈattë kyaj pën twingutsëˈëgë Diosë yˈanaˈamën. Per ëtsäjtëm, ntsojkëmë Dios ets nwingutsëˈkëm, pääty njukyˈäjtëm extëm tniˈanaˈamë. Parë wäˈätsë jukyˈäjtën nyajnëjkxëm, Jyobaa xytyukpudëjkëm ja ëwij käjpxwijën mëdiˈibë yajpatp mä Proverbios. Ëtsäjtëm mbäät nanduˈun niˈamukë nnaytyukpudëjkëm ja ëwij käjpxwijën mëdiˈibë yajpatp mä Proverbios. Ko ntsëˈkëmë Jyobaa kyaj mëët nnaymyaˈayëmë jäˈäy mëdiˈibë tyuundëbë axëkˈäjtën. w23.06 paj. 20 parr. 1, 2; paj. 21 parr. 5

Waˈanë mjëëky mmëguˈuk mdukmëtsipˈatyëty o të tijaty xyajtëgoy mët ko jëjpˈam të xypyëjktaˈaky ja Diosë jyaˈa (Mat. 6:33). Pën duˈun të xypyatyë jotmay, it seguurë ko Jyobaa yajjëmbitaampy tukëˈëyë tijaty mdukmëduumpy (Eb. 6:10). Waˈan të xyˈixy ko tëyˈäjtën extëmë Jesus jyënany: ‘Pën të tˈëxmaty ja tyëjk, myëgaˈaxtëjk, tyääk tyeety, yˈuˈunk yˈënäˈk, ëkë nyax mët ko të tjaygyukë ja oy ääw oy ayuk ets kots të xymyëbëky, waanëniˈik tˈëxäjëjaˈany winë tyam mä jyukyˈatyën, pyäädaampy mëgoˈpxˈam ja tyëjk, yˈuty, yˈajty, tsyëˈë, tyääk, yˈuˈunk yˈënäˈk etsë nyax. Oy yajpajëdijtäˈäktëty, ok nëjkx jyukyˈaty xëmëkyëjxm’ (Mar. 10:​29, 30, TY). Seguurë ko mijts të niˈigyë xyˈaxäjë ja kunuˈkxën, këdiinëm tijaty të xyajtëgoy (Sal. 37:4). w24.03 paj. 9 parr. 5

Ko ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Antioquía tnijäˈäwëdë ko jam Judea tamˈäjtp ja mëk yuu, ta tpaˈˈayoowdë ja myëguˈuktëjk ets ttuknigajxtë “ja naybyudëkë ja myëguˈuktëjk diˈibë jap Judëë tsënääytyëp” ets tkajxtë nuˈun niduˈuk niduˈuk tijaty dyakäˈändë (Apos. 11:​27-30). Oyë nety jagam yˈittë ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë yajnäjxtë yuu, per ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë Antioquía ojts nyinëjkxëdë parë myooyëdë tijatyë nety yajtëgoyˈäjttëp (1 Fwank 3:​17, 18). Ëtsäjtëm mbäät nanduˈun nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm ko dyajnaxtë amay jotmay. ¿Wiˈix? Ko nyajtëˈëwëm ja mëjjäˈäytyëjk wiˈix mbäät nbudëjkëm, ko nnayäjkëm ja meeny mëdiˈibë tuump abëtsëmy nyaxwinyëdë ets ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnaxtëbë amay jotmay. Ets nanduˈun nbudëjkëm ko dyajtëgoyˈattët tijaty nyijukyˈattëp. Ko netyë Jesus tpayeˈeyë naxwinyëdë jäˈäy, nëjkxëp tˈixäˈäny pën nbaˈˈayoˈowëm ja nmëguˈukˈäjtëm. Pën nduˈunëm duˈun, ta nëjkx xyˈanmäˈäyëm: “Axäjëdë ja oyˈäjtën mä ngutujkënëts” (Mat. 25:​34-40). w23.07 paj. 4 parr. 9, 10; paj. 6 parr. 12

Ko Jesus jyukyˈajty yä Naxwiiny, duˈun jyaˈayˈajty extëmë Tyeety, pes kyaj duˈun tijaty ttimytyunany extëmë nety ja anaˈamën jyënaˈany. Extëm tëgok, pyudëjkë tuˈugë toxytyëjk mëdiˈibë kyaj yˈisraelitëty, per yëˈëyë nety të yajtuknigexy ja mëdiˈibë duˈun extëm ja borreegëty mëdiˈibë të yeˈeytyëgoytyë “mä yëˈë naxwinyëdë Israel”. Yäˈädë toxytyëjk mëktaˈaky tˈanmääyë Jesus parë dyaˈˈagëdäˈägët ja nyëëx mëdiˈibë nety “myëdäjtypy ja kaˈoybyë” ets nëgoo yˈokˈaxëktuunënë, Jesus pyaˈˈayoow ets yaˈˈagëdak (Mat. 15:​21-28). Min nˈokˈijxëm wiˈix jatëgokë Jesus jyënany määnëmë nety tkayajtsondaˈagyë Tyeetyë tyuunk yä Naxwiiny. Jyënany: “Diˈibëts xyˈëxtijp […], nan nˈëxtijëpts ëj mätsë nDeetyëts” (Mat. 10:33). Per ¿ojtsëdaa Jesus tˈëxtijˈyë Pedro ko tëgëkˈok jyënaˈany ko kyaj yˈixyˈatyëty? Kyaj. Pesë nyijäˈäwëbë nety ko Pedro ninäˈä kyamastuˈudäˈänyëty ets ko myëkjäˈäwëbë nety extëm të yˈadëˈëtsy. Ko Jesus jyukypyejky netyë nyaybyatë mëdë Pedro ets waˈan tˈanmääy ko të nety tpokymyeˈkxy ets ko tsyojkypy (Luk. 24:​33, 34). Jyobaa mëdë Jesus yuunk naxypy jyaˈayˈattë ets kyaj yëˈë wyinmäˈäny ttimyˈyajtunäˈändë. Ets ëtsäjtëm, ¿wiˈix njäˈäyˈäjtëm? Jyobaa tsyojkypy ets nanduˈun njäˈäyˈäjtëm. w23.07 paj. 21 parr. 6, 7

Mbäät nmëbëjkëm ko Jyobaa jyantsy yajjëmbitaambyë yäˈädë it Naxwinyëdë jantsy tsuj. ¿Tiko? Myëduˈuk, yëˈko Jyobaa yëˈë duˈun këˈëm të twandaˈaky, pes mä Biiblyë jyënaˈany: “Net ja diˈibë unyaapy mä yajkutiky jyënany: Ëjts nyajkejpy tëgekyë ak jemy”. Jyobaa jyantsy kyuytyunaambyën tijaty të twandaˈaky mët ko myëdäjtypyë wijyˈäjtën ets ja mëkˈäjtën parë duˈun ttunët. Myëmajtsk, yëˈko Jyobaa ijtp seguurë ko kyuytyunaampy tijaty të twandaˈaky mët ko duˈun tmaytyaˈaky extëmxyëp jaa duˈun tyuun jyäjtënë. Pääty jyënaˈany: “Tëyˈäjtënëˈë es mbäät xymyëbeky”. Ets yˈakjënäˈäny: “Të net yajkuytyuundäˈäy”. Myëdëgëk, yëˈë ko Jyobaa yajjëjpkëjxypy ti yajtsondakypy. Okˈix wiˈix jyënaˈany: “Ëjtsë dëˈën extëm ja A es extëmë Z” (Diˈibʉ Jat. 21:6). Jyobaa yajnigëxëˈëgaampy ko Satanás winˈëˈëmp ets ko nitii tkatukˈoybyëtsëmy. Pääty ko pën mˈatsowëdët “Jantsy oy tyim yajmëdoownë, per tsipë duˈun tyun jyatëdët”. Tukwingugäjpxë wiˈix jyënaˈanyë Diˈibʉ Jatanʉp 21:​5, 6. Tukmëtmaytyäˈägë jäˈäy ko Jyobaa të twandaˈaky ko jyantsy kyuytyunaampy tijaty të ttuknibëjktäägë ets duˈunxyëp extëm të tfirmaräjnë (Is. 65:16). w23.11 paj. 7 parr. 18, 19

Abrahán ja netyë jyëmëjt 75 ko Jyobaa duˈun yˈanmääyë. Per ¿yˈijxë Abrahán mëdiˈibë nety të yajtukwandaˈaky? Jeˈeyë tuk pëky. Ja ojts yˈëwxity 25 jëmëjt parë myaxuˈunkˈäjtyë myäänk Isaac desde ko ttuknäjxy ja mëjnëë Éufrates. Ko nyajxy 60 jëmëjt, ta myaxuˈunkˈäjtyë yˈokuˈunk, Esaú mëdë Jacob (Eb. 6:15). Abrahán kyaj ojts tˈokˈijxnë wiˈix ja yˈuˈunk yˈok nyimayëdë ets jyaˈty extëm tuˈugë mëj käjpn, per duˈunyëmë Jyobaa tmëduuny ets mëët nyaymyaayë (Sant. 2:23). Seguurë ko Abrahán agujk jotkujk nyayjyawëyaˈanyëty ko jyukypyëkët ets tnijawët ko yajkunuˈkxäˈändë naxwinyëdë jäˈäy mët yëˈëgyëjxm ko tmëdäjtyë mëbëjkën ets ko myaˈkxtujky (Gén. 22:18). ¿Ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtën? Waˈan kyaj nëjkx nˈijxëm wixatyë Jyobaa dyaˈˈadëy tijaty të twandaˈaky. Per pën maˈkxtujkëm extëm ttuunyë Abrahán, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xykyunuˈkxäˈänëm duˈun tyam ets niˈigyë mä tiempë myiny kyëdaˈaky (Mar. 10:​29, 30). w23.08 paj. 24 parr. 14

Ko rey Uzías yˈënäˈkˈäjty, yujy tudaˈaky jyaˈayˈajty ets tsyëˈkë ja Diosë tëyˈäjtënbë. Jyobaa mëjwiin kajaa ojts kyunuˈkxyëty nuˈun jyukyˈajty 68 jëmëjt (2 Crón. 26:​1-4). Uzías myëmadak nimay ja myëtsipëty ets yˈijxˈijt kyuentëˈäjt ja Jerusalén käjpn (2 Crón. 26:​6-15). Seguurë ko agujk jotkujk nyayjyäˈäwë mët ko Jyobaa pyudëjkë (Ecl. 3:​12, 13). Komë Uzías të nety tˈijxwëˈëmy ko jeˈeyë tijaty tniˈanaˈamë mët ko tyuny rey, waˈan wyinmääy ko mbäät ttuny ti tyimtunaampy. Tëgok, ta tyëjkë mä ja templë ets yäjk ja wintsëˈkën mëdiˈibë nety kyaj pyaaty nyitëkëty (2 Crón. 26:​16-18). Azarías ja saserdotë wintsën, ojts tyukˈanëˈëmxëty ko kyaj yˈoyëty mëdiˈibë të ttuny, perë Uzías jeˈeyë jyotˈambëjky. Kom kyaj tmëmëdooyë Jyobaa, ta pyatë ja leprë (2 Crón. 26:​19-21). Kyajxyëp duˈun jyajty kyëbejty koxyëp jyaˈayˈajty yujy tudaˈaky. w23.09 paj. 10 parr. 9, 10

Pedro duˈunyëm tijaty yajtëgooyë, oyë netyë Dios të jyawinˈixyëty. Mä jëmëjt 36 ojts tˈixy wiˈixë Cornelio mëdiˈibë kyaj jyudiyëty tˈaxäjë espiritë santë. Duˈunë Jyobaa dyajnigëxëˈky ko kyaj netyë jäˈäy ttsoky winˈixy wingexy ets ko mbäädë nety yajpääty mä nyax kyäjpn oytyim pënëty (Apos. 10:​34, 44, 45). Päätyë Pedro kyaay yˈuky mëdë jäˈäy mëdiˈibë kyaj jyudiyëty, oyë nety ninäˈänëm duˈun tkatuny. Per nääk ja judiyëtëjk jyënandë ko kyaj mbäät kyaaymyuk yˈukmuktë mët pënaty kyaj jyudiyëty. Ets ko jyäjttë Antioquía pënatyë nety duˈun winmääytyëp, ta Pedro kyaj ojts mëët kyay yˈuuky ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë nety kyaj jyudiyëty. Waˈan duˈun ttuuny parë kyaj wiˈix dyajnayjyawëyanë ja myëguˈuktëjk. Ko Pablo tˈijxy ko Pedro kyaj tˈoktuunë kuentë ja myëguˈuktëjk mëdiˈibë kyaj jyudiyëty, ta ojts yˈooyëty mayjyaˈayoty (Gal. 2:​13, 14). Per oy duˈunë Pedro yˈokjäjty, kyaj yëˈë yaˈëxtëkëwäˈkë. w23.09 paj. 22 parr. 8

Pën mˈijxypy ko tsojkëp jam muum mˈaknayaˈoyëdët, këdii wiˈix mnayjyawëty. Pesë Jesus mbudëkëyanëp parë mˈaknayaˈoyëdët (1 Peed. 2:3). Apostëlë Pedro duˈun xyˈakˈanmäˈäyëm: “Dios […] yëˈë yajjëjpkëxaampy mëdiˈibë të mdukniˈˈixëdë. Yëˈë mëk myaˈitanëdëp”. Pedro ojts tëgok nyayjyawëty ko kyaj nety pyaaty nyitëkëty ets yajpäädët mëdë Diosë yˈUˈunk (Luk. 5:8). Per duˈunyëm tpanëjkxˈadëtsy mët ko yëˈë pudëjkë Jyobaa etsë Jesus. ¿Wiˈixë net ttukˈoyˈajtyë Pedro? Ojts yajwinˈixy parë nyëjkxët tsäjpotm ets jam yˈanaˈamët mëdë Jesukristë (2 Peed. 1:11). ¡Jantsy oy mëdiˈibë Pedro yajtukumääy! Pën mijts kyaj mˈëxtëkëwaˈaky extëmë Pedro ets pën mnasˈijxëp parë Jyobaa tijaty mdukniˈˈixëdët, nëjkxëp xypyaaty ja jukyˈäjtënë xëmëkyëjxmbë. Ets pën niˈigyë ja mëbëjkën xyajkëktëkë, nëjkxëp mnitsoˈoky (1 Peed. 1:9). w23.09 paj. 31 parr. 16, 17

Mä ja tabernakulo tamˈäjtp ijty tuˈugë tëjäˈäw mä ja saserdotëty winë ttundë. Ets mä taabë tëjäˈäw, tam tuˈugë altaar mëdiˈibë koobrë mä yajnoˈoky ja wintsëˈkën. Tam ijty nanduˈun tuˈugë agëbujën mëdiˈibë koobrë mä ja nëë yˈityën ets jam ja saserdotëty kyëbuj kyëjaˈatstë ko ttuundäˈäytyë ja tuunk mëdiˈibë netyë Dios të tyuknipëkëdë (Éx. 30:​17-20; 40:​6-8). Ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë të yajwinˈixtë parë tyundët mëdë Jesus, japën tyam tyundë mä ja templë mëdiˈibë Jyobaa jyaˈäjtypy mä ja tëjäˈäw mëdiˈibë tëgoty. Ja mëjnëë abëjkën mëdiˈibë nety ijtp mä ja tabernakulo ets mä ja templë, yëˈë xytyukjamyajtsëm ko niˈamukë nuˈun nDiosmëduˈunëm, tsojkëbën wäˈäts nyajnëjkxëm ja jukyˈäjtën ets yajxon nDiosmëduˈunëm. ¿Ets ja tëgoy myayjyaˈay määjën tyam Diosmëdundë? Apostëlë Juan yˈijx ko “tamë nety tyanëdë unyaaybyajn winduuy mä ja Dios yajkutiky” ets “tmëdundë ja Dios xëëny koots mä tyëjk”. Yäˈädë tëgoy myayjyaˈay jap tëjäˈpë Dios tmëdundë mä ja templë mëdiˈibë Jyobaa jyaˈäjtypy (Diˈibʉ Jat. 7:​9, 13-15). ¡Jantsy oy nnayjyäˈäwëm ko nmëdäjtëmë lugäär mä mbäät nˈawdäjtëmë Dios! w23.10 paj. 28 parr. 15, 16

Jyobaa yëˈë nanduˈun yajtuumbyë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuundëp mëjjäˈäy parë xyjyotmëkmoˈoyëm (Is. 32:​1, 2). Pën jam ti mjotmaytyunyëty, tukmëtmaytyäˈäktë ets kupëk tsuj yajxon pën jam mbudëkëyaˈanyëty, pesë Jyobaa yëˈë yajtuunëdëp parë mmëjääwmoˈoyëdët. Ko nˈëwxijt njëjpˈijxëm ja oybyë jukyˈäjtën, xyjyotmëkmoˈoyëm ets niˈamukë ninuˈun nDiosmëduˈunëm nˈëwxijt njëjpˈijxëm njukyˈatäˈänëm xëmëkyëjxm, oy jyamëty tsäjpotm o yä Naxwiiny mä ja it lugäärë tsujpë (Rom. 4:​3, 18, 19). Pën jamë winmäˈäny nbëjktakëm mä ja jukyˈäjtën mëdiˈibë Dios yajminaampy, yëˈë xypyudëjkëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay, duˈunyëm nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets nduˈunëm tijaty nikëjxmˈäjtëm mä nduˈukmujkëm (1 Tes. 1:3). Min nˈokˈijxëm wiˈixë apostëlë Pablo nanduˈun pyudëjkë ko tnijäˈäwë myiny kyëdaˈaky ja oybyë jukyˈäjtën. Yëˈë axëëgë nety të yajtuny, të yajpajëdity, të yajnibëdëˈëky ets ko kyaj nety nekynyijawë ti tyunëp. Axtë jawaanë kyaˈoˈky kyatëgooy (2 Kor. 4:​8-10). ¿Ti Pablo pudëjkë parë tmëmadaky ja amay jotmay? Ko jamyë jyot wyinmäˈäny tpëjktaky mä ja jukyˈäjtën mëdiˈibë nety jyëjpˈijxypy (2 Kor. 4:​16-18). Pablo, jamë jyot wyinmäˈäny tpëjktaky mä ja jukyˈäjtën mëdiˈibë nety yˈëwxijty jyëjpˈijxypy. Ets pyëjktak ja wyinmäˈäny ko myëmadäˈägaampy oytyim ti jotmayëty parë tˈaxäjëyaˈany ja kyumäˈäyën. Pablo pyawinmääy ja jukyˈäjtën mëdiˈibë nety jyëjpˈijxypy ets yëˈë mëjääwmooyë tuˈuk tuˈugë xëëw. w23.10 paj. 15, 16 parr. 14-17

Ko nnuˈkxtakëm, oy ko nwinmäˈäyëm pën tyamën ttiempëty parë Jyobaa xymyoˈoyëm mëdiˈibë të nˈamdoˈowëm. Waˈan näˈäty nwinmäˈäyëm ko tsojkëbën netyë Jyobaa tˈatsoowëmbitët ja nuˈkxtakën, per yëˈë nyijäˈäwëp näˈä duˈun ttunäˈäny (Eb. 4:16). Ets pënë Jyobaa kyaj netyë xymyoˈoyëm mëdiˈibë të njaˈˈamdoˈowëm waˈan nwinmäˈäyëm ko kyaj xymyoˈoyäˈänëm, per waˈan kyajnëm tiempëty. Extëm nˈokpëjktakëm, tuˈugë mixy yˈanmaabyë Jyobaa parë yaˈˈagëdäˈägëdët, per kyaj yˈagëdaˈaky. Koxyëbë Jyobaa yaˈˈagëdaˈagyëty, mbäätxyëbë Satanás tˈanëëmë Jyobaa ko pääty yˈakmëdunyëty mët ko të dyaˈˈagëdaˈaky (Job 1:​9-11; 2:4). Jyobaa të nanduˈun tnijäˈäwënë näˈä dyajjëjptëgoyaˈany tukëˈëyë yuu päˈäm (Is. 33:24; Diˈibʉ Jat. 21:​3, 4). Tyam kyaj mbäät nˈëwxijt njëjpˈijxëm parë Jyobaa xyaˈagëdakëm mëjˈäjtëngyëjxm. Pääty, ¿tixyëbë yäˈädë mixy ojts ttuny? Yëˈëxyëp ojts tˈamdoyë Jyobaa parë myoˈoyëdët ja jot mëjääw ets duˈunyëm agujk jotkujk tmëduunˈadëˈëtsët oy yajpääty yuumëët päˈämmëët. w23.11 paj. 24 parr. 13

Sansón duˈunyëm tmëduunˈadëtsyë Jyobaa oy tˈokmëdëgooy, pes tsiptuun mët ja filistee jäˈäyëty (Juec. 16:​28-30). Ta Sansón tmënuˈkxtakyë Jyobaa ets tˈanmääy: “Nasˈijxëgëts parëts naynyitsiptunëdët mä filistee jäˈäyëty”. Jyobaa myëdoowˈijt ko duˈun myënuˈkxtakë ets myooy jatëgokë mëjääw. Pääty mä taabë xëëw, mas nimayë filisteety dyaˈoˈky, këdiinëm nuˈunë nety të jyukyˈaty. Sansón mëjwiin kajaa tkuˈayoˈowë ko tkamëmëdooyë Jyobaa. Per jeˈeyëm ttuuny ja tuunk mëdiˈibë nety të tyuknipëkyëty. Nanduˈun ëtsäjtëm, mbäät duˈunyëmë Jyobaa nmëduˈunëm oy ja muum nmëdëgoˈoyëm, ets näˈäty nyajjëjwijtsëmbijtëm o nyajtëgoˈoyëm ja tuunk mëdiˈibë nety nikëjxmˈäjtëm mä nduˈukmujkëm. Nˈokjamyajtsëm ko Jyobaa listë yajpääty parë xypyokymyaˈkxäˈänëm (Sal. 103:​8, 9). Oy pokyjyaˈay nyajpatëm, Jyobaa xymyoˈoyäˈänëm ja jot mëjääw parë nduˈunëm ja tuunk mëdiˈibë xytyuknipëjkëm, duˈun extëm tpudëjkë Sansón. w23.09 paj. 6 parr. 15, 16

Kyaj yëˈë tmaytyäˈägäˈäny ko Jyobaa xytyukxondakëm ko nbatëmë amay jotmay, mëdiˈibën tyukxondakypy yëˈë ko nmëmadakëm. ¿Këdii mjotkujkmooyëp ko xynyijawë ko Jyobaa jotkujk nyayjyawëty ko nmëmadakëm ja amay jotmay ets ko kyaj nmastutëm? (Sal. 5:12). Jyobaa kyupëjkë Abrahán mët ko tmëmadaky ja amay jotmay mëdiˈibë wyinguwäˈkë. Yajnäjxë wäˈäts ets oy mëët yˈijty (Gén. 15:6; Rom. 4:​13, 22). Nanduˈunën jyaty mët ëtsäjtëm, kyaj Dios xykyupëkäˈänëm mët ko jam ti tuunk nikëjxmˈäjtëm mä nduˈukmujkëm o mët ko oy njantsy Diosmëduˈunëm. Netën xykyupëkäˈänëm pën nmëmadakëm ja amay jotmay ets pën kyaj nmastutëm. Ets mbäät duˈun niˈamukë nduˈunëm oy ti njäjt nnijäˈäwëm, oy wyiˈixëty ja xëëw jëmëjt ets oy wiˈixëm ja amay jotmay nwinguwäˈkëm. ¿Jam tyam xypyaatyë amay jotmay? Pën jam, jamyats ko Jyobaa kyaj mmastuˈudäˈänyëty, per net pën kyaj nanduˈun xymyastuˈuty. Ko nnijäˈäwëm ko Jyobaa agujk jotkujk nyajnayjyäˈäwëm, ta mas niˈigyë nmëbëjkëm tijaty nˈëwxijt njëjpˈijxëm. w23.12 paj. 11 parr. 13, 14

Jat wiˈix oy mgäjpx mmaytyäˈägët. Niˈamukë yetyëjkjäˈäy oy ko tjattët wiˈix oy kyäjpx myaytyäˈäktët, yäˈädë yëˈë yˈandijpy tmëdoowˈittët wiˈix jam yajmëtmaytyäˈäktë, tjaygyukëdët wiˈix wyinmaytyë ja myëguˈuktëjk ets wiˈix nyayjyawëdë (Prov. 20:5). Parë xynyijawët, oy ko xyˈixët wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm ja wyiin jyëjp ttuny, ja yˈääw yoˈkn tpëjktaˈaky ets wiˈix mëtkajpxy mmëtmaytyaˈagyëty. Yäˈädë yëˈë yˈandijpy ko tsojkëp mëët myajpäädët, per pën jeˈeyë xynyijayë mä korree, xytyuknigexyë mensaje ets kyaj mëët duˈun mgajpxy myaytyaˈaky mas niˈigyë mtsiptäˈägäˈänxëty. Pääty oy ko xytyunëdë mëjääw ets këˈëm mëët ndimykyäjpx mdimymyaytyäˈägët (2 Fwank 12). Tuˈugë Diosmëduumbë tsojkëp nanduˈun tˈixët ti nyijukyˈataampy ets ti tyukˈixaampy ja fyamilyë (1 Tim. 5:8). Pääty oy ko ti xyjyatët ets yëˈë net mnijukyˈatëp (Apos. 18:​2, 3; 20:34; Éfes. 4:28). Tun mëk ets këdii jeˈeyë tijaty xytyuunˈawë, net nëjkx myajtukjotkujkˈaty ets xypyaatyë mduunk. w23.12 paj. 27 parr. 12, 13

Ko mä Biiblyë yajmaytyaˈagyë “Jyobaa myëj xëëw”, yëˈë yˈandijaampy ko jyäˈtët ja tiempë mä Jyobaa dyajkutëgoyaˈanyë myëtsipëty ets mä dyajnitsoˈogäˈäny ja kyäjpn, extëm tëëyëp ojts duˈun tˈoktuumbë (Is. 13:​1, 6; Ezeq. 13:5; Sof. 1:8). “Jyobaa myëj xëëw” ja tsyondäˈägäˈäny ko nety kyutëgooytyaˈay tukëˈëyë ja relijyonk mëdiˈibë kyaj tyëyˈäjtënëty ets kyugëxëyaˈany mä Armajedon. Parë ntsokwëˈëmëm mä yäˈädë ayoˈon tyunäˈäny jyatäˈänyëty, jëjpˈam ets desde tyam nnayjyëjpˈijxëm. Jesus ojts jyënaˈany ets kontiempë nnayjyëjpˈijxëm ko nety tsyondaˈaky ja “mëk ayoˈon”, ets ko tsojkëp xëmë duˈun nduˈunëm parë kyaj nnaygyumanäjxëm (Luk. 12:40; Mat. 24:21). Apostëlë Pablo ojts dyajtuny kanäägë ijxpajtën mä Primera Tesalónikʉ parë tpudëjkë ja Diosmëduumbëty ets nyayjyëjpˈixëdët ko jyäjtët ja Jyobaa myëj xëëw. Pablo nyijäˈäwëbë nety ko jekyë tiempë yˈaknaxäˈäny parë myinët ja kutëgoˈoyën (2 Tes. 2:​1-3). Per ojts tˈanëëmë ja myëguˈuktëjk parë nyayjyëjpˈixëdët extëmxyëp jyawë tyimwingoonë ja kutëgoˈoyën. Ëtsäjtëm, tsojkëp nanduˈun tyam nmëmëdoˈowëm extëmë Pablo jyënany. w23.06 paj. 8 parr. 1, 2

Mä jëmëjt 1978, ta yajkojtsondaky jap Tokio (Japón) tuˈugë tëjk mëdiˈibë 60 nikëˈëy. Ko ijty japë jäˈäy nyaxtë, ta nyayajtëwëdë pën kyaj wiˈix jyatët ko janääm jatsojk nyaxyë ujx. Per ¿ti tyuundë ja injenyeerëty parë kyaj wiˈix jyatët? Täˈtspëky ojts tkojtë ets extëm mbäät jeˈeyë yˈuˈuymyiny yˈuˈuyxyipy ko ja ujx nyaxët. Ninuˈun nDiosmëduˈunëm, yëˈë mëët nyaˈijxkijpxyëmë yäˈädë tëjk. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Tuˈugë Diosmëduumbë, tsojkëp kijpxënbyaaty tijaty ttunët, mëk tyanët, per kyaj nanduˈun kyujuundäˈägët. Mëkën mbäät tyanë ets yˈitët seguurë ko mëdiˈibë niˈigyë oybyëtsëëmp, yëˈë ko tmëmëdowëdë Jyobaa yˈanaˈamën. Tsojkëp “tmëmëdowëdë Dios” ets ninäˈä tkakajpxykyutëjët ja yˈëwij kyäjpxwijën. Ets pën mbäät, jëjpˈam nanduˈun “kyajpxyjyaygyukët” ets kyaj yëˈë ja wyinmäˈäny ttimytyukpëtsëmäˈänët (Sant. 3:​17, TNM). Ko tuˈugë Diosmëduumbë tijaty ttuny kijpxënbyaaty, kyaj tijaty ttimyyaˈoˈktëy o tijaty tnaˈixy. w23.07 paj. 14 parr. 1, 2

Jesus ojtsë Satanás yˈijxmatsyëty parë tmëdëgoyëdë Jyobaa (Mat. 4:​1-11). Satanás mëktaˈaky tjayajtëgoyanyë Jesus parëxyëp kyaj ojts xyjyuuybyëtsëˈëmëm. Ko Jesusë tmëduuntsondakyë Tyeety yä Naxwiiny, pyatë wiinkpë jotmay. Extëm ko nyibëdëˈkë ja myëtsipëty ets jyayaˈooganëdë (Luk. 4:​28, 29; 13:31). Myëmaˈkxtujk ja yˈëxpëjkpëty oy näˈäty kyaj oy ti ttuundë mët ko pokyjyaˈay yajpäättë (Mar. 9:​33, 34). Ko ojts jyustisëpääty, ta yajtuknikäjpxpejtyë oˈkën, axëëk yajtuuny ets yajnëxiky yajtukxiky. Ok, duˈunë jäˈäy yaˈoˈkë extëmë axëkjäˈäy ets nëgooyë ojts yˈayoownë (Eb. 12:​1-3). Ets mä nety yˈooganë, ta Jyobaa yˈëxmäjtsë parë naytyuˈuk twinguwäˈägët ja oˈkën (Mat. 27:46). Ko Jesus ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm, mëjwiin kajaa tkuˈayoˈowë. Ko nbawinmäˈäyëm wiˈix jyajty kyëbejty, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë niˈigyë ntsojkëm. w24.01 paj. 10, 11 parr. 7-9

Ko maˈkxtujkëm, ta oy nˈitäˈänëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm ets xypyudëkëyäˈänëm parë nmëdoowˈijtëm ko jam xymyëtkäjpx xymyëtmaytyakëm (Sant. 1:19). Xypyudëkëyäˈänëm parë tuˈugyë nˈijtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm. Kyaj pojënë njotˈambëkäˈänëm ets wixaty nˈanëëmëyäˈänëm ko oy nganayjyäˈäwëm. Pën jam pën wixaty xyˈanmäˈäyëm, kyaj pojën njotˈambëkäˈänëm ets ni ngayajjëmbitäˈänëm axëëk. Duˈunyëm nnaymyëmaˈkxtukäˈänëm ets nnaybyokymyaˈkxäˈänëm amumduˈukjot (Col. 3:​12, 13, TNM). Ko nmaˈkxtujkëm, xypyudëjkëm nanduˈun parë oy tijaty nduˈunëm. Pes ja jäˈäy mëdiˈibë maˈkxtujkp kyaj alokë tijaty ttuungojy, jawyiin tniwinmayë ti oybyëtsëmëp. Extëm nˈokpëjktakëm, pën yëˈë nˈëxtäˈäyëmë tuunk ets kyaj nmaˈkxtujkëm, mbäät yëˈë ngupëjkojëm ja mëdiˈibë jawyiin të nbatëm. Per pën maˈkxtujkëm, ta nˈixäˈänëm pën nmëdatäˈänëm tiempë parë nyajpatëm mëdë familyë, nëjkxëm reunyonk ets ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Ko nmaˈkxtujkëm xypyudëkëyäˈänëm parë oy tijaty nduˈunëm. w23.08 paj. 22 parr. 8, 9

Waˈan näˈäty axëëk myajnayjyawëty ko mdukminyëty ja axëëkpë tsojkën. Per ko xyjyamyatsët wiˈix ojtsë Jyobaa xyˈanëëmë ko mnaywyandakë, yëˈë mbudëkëyanëp parë xyjyëjpkudijët ets kyaj mëmadäˈägëdët. Ko tuˈugë jäˈäy nyaywyandaˈagyëty mä Jyobaa, yëˈë yˈandijpy ko kyaj nyaytyukmëmadäˈägäˈänyëty tijaty yëˈë tsyojkypy o tyunaampy (Mat. 16:24). Pääty ko nety jam ti xyajtëgoyäˈänëm kyaj tiko nwinmäˈäyëm ti net nˈoktuˈunëm, mët ko yajxon nnijäˈäwëm ko yëˈë nmëmëdowäˈänëmë Jyobaa. Ko ojts ndukwandakëmë jukyˈäjtën, jabäät ojts tijaty njëjpkäjpxtutäˈäyëm. Duˈun njënäˈänäˈänëm extëmë Job mëdiˈibë pyat ja amay jotmay: “¡Axtë nˈoogëdëts, kyajts nmastuˈudäˈänyë Dios!” (Job 27:5). w24.03 paj. 9 parr. 6, 7

Jyobaa yëˈë tuˈugë Dios mëdiˈibë tsojkp (2 Kor. 13:11). Ijtëm seguurë ko xymyëmäˈäy xymyëdäjëm niduˈuk niduˈuk ets ko xyajnadujkëm mët “ja tsyojkënë mëdiˈibë ninäˈä kyakugëxë” (Sal. 32:10). Ko niˈigyë nbawinmäˈäyëm wiˈixënë Jyobaa xytsyojkëm, ta niˈigyë nmëwingonäˈänëm ets nˈixäˈänëm ko jantsy tamën yajpääty. Pääty oy ko ndukmëtmaytyaktäˈäyëm wiˈix nnayjyäˈäwëm ets nˈanmäˈäyëm parë xytyukˈijxëm ko mëk xytsyojkëm. Nˈoktukˈawäˈänëm tijatyën nmëmäˈäy nmëdäjtëm ets nˈokˈijtëm seguurë ko xymyëmäˈäy xymyëdäjëm ets ko xypyudëkëyäˈänëm (Sal. 145:19). Ko nëgooyë xyujxnë o tyitykyˈäjnë, oy xyajnayjyäˈäwëm ko nxäˈämëm, nanduˈunën oy xyajnayjyäˈäwëm ko Jyobaa mëk xytsyojkëm, ets xëmë nmëwingonäˈänëm. Pääty nˈoknayjyäˈäwëm agujk jotkujk ko Jyobaa mëk xytsyojkëm ets niˈamukë duˈun njënäˈänäˈänëm: “Ntsojkypyëtsë Jyobaa” (Sal. 116:1). w24.01 paj. 31 parr. 19, 20

Jesus kyaj jeˈeyë jäˈäy ttukmëtmaytyaky ko Dios txëwˈaty Jyobaa, pes ja judiyëtëjk nyijäˈäwëdëbë nety. Yëˈëjën tyukmëtmaytyak “wiˈixë dëˈën ja Dios Teety” jyaˈayˈaty (Fwank 1:​17, 18). Extëm nˈokpëjktakëm, mä Escrituras Hebreas nyimaytyakypyë nety ko Dios paˈˈayoop nasˈayoˈowëp (Éx. 34:​5-7). Perë Jesus tyukjaygyujkë jäˈäy ko tnimaytyaky ja ijxpajtën mä ja mixy mëdiˈibë tsoˈon mä tyëjk. Ets ko ja uˈunkteety tˈijxy myiny jagamnëm ja yˈuˈunk, ta ojts tjëjpˈyeˈeytsyoy, tmëneeny ets pyokymyaˈkx. Ko duˈunë Jesus tpëjktakyë ijxpajtën, yëˈë xytyukˈijxëm nuˈunënë Jyobaa pyaˈˈayoy nyasˈayowë (Luk. 15:​11-32). Jesus pyudëjkë ja jäˈäy parë tjaygyukëdët wiˈixënë Jyobaa jyaˈayˈaty. w24.02 paj. 10 parr. 8, 9

Jyobaa xyjyotkujkmoˈoyëm ko nbatëmë amay jotmay. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë nbaˈˈayoˈowëmë nmëguˈukˈäjtëm ets njotkujkmoˈoyëm duˈun extëmë Jyobaa ttuny? Yëˈko nyajmëjwiindëjkëmë oybyë jäˈäyˈäjtën. Min nˈokˈijxëm tuˈuk majtsk. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë duˈunyëm nnaytsyojkëm nixim niyam ets nnayjyotkujkmoˈoyëm tuˈuk tuˈugë xëëw? (1 Tes. 4:18). Yëˈko nmëdäjtëmë paˈˈayoˈowën, oyjyot, nnaytsyojkëm ets ko njäˈäyˈäjtëm yujy tudaˈaky (Kol. 3:12; 1 Peed. 3:8). ¿Wiˈix xypyudëjkëm ko duˈun njäˈäyˈäjtëm? Mbäät nbaˈˈayoˈowëmë nmëguˈukˈäjtëm etsë net njotkujkmoˈoyëm ko tpäättëdë amay jotmay. Jesus duˈun tnimaytyaky: “Ja jäˈäyë oyjyaˈaybyë tsuj kyajxy myaytyaˈaky mët ko ijtp jyodoty ja oybyë” (Mat. 12:​34, 35). Yäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko pën njotkujkmoˈoyëm ja nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë nety nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëm. w23.11 paj. 10 parr. 10, 11

Parë njaygyujkëm tijaty ojts yajnaskäjpxë mä Biiblyë, tsojkëp pën xypyudëjkëm. Min nˈokˈijxëm tuˈugë ijxpajtën. Nˈokpawinmäˈäyëm ko të mnëjkxy mä tuˈugë lugäär mëdiˈibë kyaj xyˈixyˈaty, per ta mjamyëdatyëty tuˈugë mëtnaymyaayëbë mëdiˈibë wäˈäts yˈixyˈajtypy ja lugäär, ets mdukˈawanëty mä meerë myajpääty. Oy ko të mjamyëdatyëty ja mëtnaymyaayëbë, pes nyijäˈäwëtyaapy mäjaty ja tuˈu myënëjkxy. Nanduˈunë Jyobaa xytyukˈawäˈänëm ti tiempë tyam ndukjukyˈäjtëm ets tijaty ak miimp ak këdakp. Pääty parë njaygyujkëm tijaty ojts yajnaskäjpxë mä Biiblyë, tsojkëp nˈijtëm yujy tudaˈaky ets nˈanmäˈäyëmë Jyobaa parë xypyudëjkëm (Dan. 2:28; 2 Peed. 1:​19, 20). Jyobaa duˈun extëm tuˈugë uˈunkteety mëdiˈibë tyukmëtsojkypyë yˈuˈunk yˈënäˈk parë jyukyˈattët agujk jotkujk mä tiempë myiny kyëdaˈaky (Jer. 29:11). Xytyukˈawäˈänëm tijaty tunan jatanëp, pes ojts dyajkujayëty mä yˈAyuk parë mbäät nnijäˈäwëm kontiempë (Is. 46:10). w23.08 paj. 8 parr. 3, 4