Nˈokjamyajtsëm ets xëmë ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm

1. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko Jyobaa yëˈën mëdiˈibë myëdoowˈijtypy ja nuˈkxtakën?

NITII duˈun kyaˈoyëty ixtëmë ko mbäädë Jyobaa nmënuˈkxtakëm. Jyobaa të ttuknipëky anklëstëjk kanääk pëkyë tuunk, ets ja yˈUˈunk nan të mëjwiin kajaa ttuunkmoˈoy (Sal. 91:11; Mat. 28:18). Per ¿pënëdaa myëdoowˈijtypy ja nuˈkxtakën? Yëˈë Jyobaa, pesë Biiblyë jyënaˈany ko yëˈëjën myëdoowˈijtypy, kyaj pënë wiinkpë të ttuknipëky (Sal. 65:2). Këˈëm tmëdoowˈitäˈäny wiˈix ëjtsäjtëm nˈanëmäˈäyëm.

2. ¿Ti ijxpajtën ojts xymyoˈoyëmë apostëlë Pablo?

² Ëjtsäjtëm mbäät ndukmëtmaytyakëm ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëmë Jyobaa, per nan oy ko ja nmëguˈukˈäjtëm ninuˈkxtakëm. Duˈunën ttuuny ja apostëlë Pablo. Ixtëm nˈokpëjktakëm, duˈun tˈanëmääy ja Diosmëduumbëty mëdiˈibë Éfeso: ‘Njamyejtsypyëts mijtsëty kojëts nnuˈkxtaˈaky’ (Éfes. 1:​16, JKJ). Pablo nan nyinuˈkxtak pënatyë nety yˈixyˈajtypy. Ixtëm ko ojts ttuknigexy ja noky ja Timoteo. Duˈun tˈanëmääy: “Njamyejtsypyëts mij kots nnuˈkxtaˈaky xëëny koots. Njäˈäygyëdakypyëts ja Dios diˈibëts nmëdiimpy” (2 Tim. 1:​3, JKJ). Apostëlë Pablo myëdäjtypyë nety kanäägë amay jotmay mëdiˈibë mbäädë Jyobaa ttukmëtmaytyaˈaky. Per oy dyuˈunëty, jyuˈtë tiempë parë tninuˈkxtaky ja myëguˈuktëjkëty (2 Cor. 11:23; 12:​7, 8).

3. ¿Tiko näˈäty njäˈäytyëgoˈoyëm ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm?

³ Mbäät näˈäty kyaj nˈokninuˈkxtakënë ja nmëguˈukˈäjtëm, ¿tiko? Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Sabrinaa duˈun tnimaytyaˈaky: “Mä yäˈädë jukyˈäjtënë nëgooyë tuunknë. Ets mbäät näˈäty jeˈeyë këˈëm njantsy nyaynyinuˈkxtakënë”. Pën nˈijxëm ko jam duˈun njäjtëm, yäˈädë artikulo yëˈë xypyudëkëyäˈänëm. Nˈixäˈänëm tiko jyëjpˈamëty ets ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm, ets wiˈix mbäät duˈun nduˈunëm.

¿TIKO JYËJPˈAMËTY ETS NINUˈKXTAKËMË NMËGUˈUKˈÄJTËM?

4, 5. ¿Wiˈix tmëdatyë mëkˈäjtën ko ëjtsäjtëm ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm? (Santya̱ˈa̱gʉ 5:16).

⁴ Ko ninuˈkxtakëmë ja nmëguˈukˈäjtëm “myëdäjtypy niˈigyë mëkˈäjtën” (käjpxë Santya̱ˈa̱gʉ 5:16, JKJ). Ko ja nmëguˈukˈäjtëm tpäättëdë amay jotmay, ¿mbäät pyudëkëty ko ninuˈkxtakëm? Mbäät. Ixtëmë Jesús, nyijäˈäwëbë nety ko Pedro jyënäˈänäˈäny ko kyaj yˈixyˈatyëty. Pääty tˈanëmääy: “Per të ninuˈkxtäägë ets duˈunyëm mëkë mëbëjkën xyaˈitët” (Luc. 22:32). Pablo nan nyijäˈäwëbë nety ko myëdäjtypyë mëkˈäjtën ko nuˈkxtakëm. Pääty ko yajtsuumy Roma duˈun tnijäˈäyë Filemón: ‘Jaˈa ko njëjpˈijxypës ko Dios tˈëtsoowinbitäˈäny ja mjëëytyak mnuˈkxtakënëty mää xypyëjktsowdën ko nëjkx nguˈixëdë’ (Filem. 22; TY). Ets jantsy duˈunën jyajty, ko waanë ja tiempë nyajxy ta Pablo yˈawäˈätspëtsëëmy ets ta jatëgok tyëjkë Diosmëduumbë.

⁵ Per yäˈädë kyaj yëˈë tˈandijy ko Jyobaa mbäät tijaty ttuny ti ëjtsäjtëm ndimyˈamdoˈowëm. Yëˈë nyijäˈäwëp wiˈix nyajnäjxëm ja amay jotmay ets näˈäty mbäät duˈun ttuny ixtëm nˈamdoˈow nbëjktsoˈowëm. Ko duˈun nnijäˈäwëm, xypyudëjkëm etsë Jyobaa ndukëdëjkëtyaˈayëm ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëm, mëët ko nnijäˈäwëm ko yëˈë xypyudëkëyäˈänëm (Sal. 37:5; ix nanduˈun 2 Corintios 1:11).

6. ¿Wiˈix nnayjyawëyäˈänëm ko ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm? (1 Pedro 3:8).

⁶ Ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm ta nmëdatäˈänëm ja paˈˈayoˈowën (käjpxë 1 Pedro 3:8). Tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë paˈˈayoop pyudëkëyaampy ja jyëëky myëguˈuk ko tˈixy wiˈix jam dyajnaxy ja ayoˈon jotmay (Mar. 1:​40, 41). Michael mëdiˈibë tuump mëjjäˈäy, duˈun jyënaˈany: “Kojëts ninuˈkxtäägë nmëguˈukˈäjtëm tajëts niˈigyë njaygyukë wiˈix ja amay jotmay jam dyajnaxtë. Yëˈëjëts xypyudëjkëp parëts niˈigyë nmëwingondët etsëts ntsoktët oy yëˈëjëty tkanijawëdë”. Richard mëdiˈibë nanduˈun tuump mëjjäˈäy, duˈun jyënaˈany: “Ko ninuˈkxtakëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm ta niˈigyë nbudëkëyäˈänëm, ets ko duˈun nduˈunëm, yëˈë nety këˈëm nˈatsoowëmbijtëm ixtëmë të ninuˈkxtakëm”.

7. Ko ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm ets kyaj yëˈëyë nmëmäˈäy nmëdäjëm ja njotmayˈäjtëm? (Filipenses 2:​3, 4; ix nanduˈunë dibujë).

⁷ Ko ninuˈkxtakëm nmëguˈukˈäjtëm yëˈë xypyudëjkëm ets kyaj këˈëm nmëmäˈäy nmëdäjëm ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëm (käjpxë Filipenses 2:​3, 4). Kom tyam yëˈë ndukjukyˈäjtëm ja tiempë mä Satanás yˈaneˈemy, nyajnäjxëm niˈamukë ja amay jotmay (1 Juan 5:19; Apoc. 12:12). Pääty ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm, yëˈë xytyukjamyajtsëm ko “nayjyëduˈun tmënax dyajnaxtë ja ëyoˈon jotmay [ . . . ] oymyääjëty” (1 Ped. 5:​9, TY). Tuˈugë prekursoora mëdiˈibë xyëwˈäjtypy Katherine, tnimaytyaˈaky: “Kojëts ninuˈkxtäägë nmëguˈukˈäjtëm yëˈëjëts xytyukjamyajtsp ko kyajëts ëjts jeˈeyë nyajnaxy ja amay jotmay. Nanduˈunën jyattë nimayë nmëguˈukˈäjtëm. Ets yëˈëjëts xypyudëjkëp parëts kyaj jeˈeyë nwinmay ja nˈamay njotmayëts”.

PËNATY MBÄÄT NINUˈKXTAKËM

8. ¿Pënaty mbäät ninuˈkxtakëm?

⁸ ¿Pënatyëty mbäät ninuˈkxtakëm? Mbäät ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm pënaty pëjk ijxëdëp, pënaty të myëjjäˈäyëndë etsë ënäˈktëjkëty mëdiˈibë myëguˈuktëjk nëxik tukxikëdëp eskuelë. Ta nanduˈun nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë fyamilyë o kuduunk justisyë tukmëtsipˈäjtëdëp ja ëxpëjkën (Mat. 10:​18, 36; Hech. 12:5). Nan mbäät ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë jyëën tyëjk të tnikaˈaktë mëët ko jäˈäy të nyibëdëˈëgëdë o ko tijaty të yˈayoˈonbëjktaˈaky. Waˈan kyaj nˈixyˈäjtëmë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëmëty, per ko ninuˈkxtakëm yëˈë nety nyaˈijxëm ko ntsojkëm, duˈun ixtëmë Jesús ojts tniˈanaˈamë (Juan 13:34).

9. Pënaty nyikëjxmˈäjttëbë tuunk mä Diosë kyäjpn, ¿tiko mbäät ninuˈkxtakëm mëët ja kyudëjkëty?

⁹ Mbäät nanduˈun ninuˈkxtakëm pënaty nyikëjxmˈäjttëbë tuunk mä Diosë kyäjpn. Ixtëm pënaty Wyoowˈyoˈoytyëbë Jyobaa tyestiigëty mëdë pyudëjkëbë, pënaty tuundëp komitee Betel, mëdiˈibë nyigëbäjkˈäjttëp tuˈuk tuˈugë departamentë mëdiˈibë yajpatp Betel, pënaty tuundëp sirkuitë, pënaty tuundëp mëjjäˈäy mä tuˈukmujkën etsë pyudëjkëbë. Nimayë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëm nan yajnäjxtëp amay jotmay ets nanduˈun xymyëmäˈäy xymyëdäjëm (2 Cor. 12:15). Ixtëm nˈokpëjktakëm, Mark mëdiˈibë tuump sirkuitë, duˈun tnimaytyaˈaky: “Tukpëky mëdiˈibëts mëk njäˈäwëp yëˈë kojëts nyajpääty jagam mäjëts ja ndääk ndeety. Yëˈëjëty të myëjjäˈäyëndë ets pëjk ijxëdëp, ets oyëts njanijawë kojëts ja nmëgaˈax ets ja myëmëjjäˈäy tam tkuentëˈattë, per mëkëts njawë ko kyajëts jam mëët nyajpäättë”. Pääty oy ko ninuˈkxtakëmë yäˈädë nmëguˈukˈäjtëmëty oy nganijäˈäwëm tijaty amay jotmay pyattëp (1 Tes. 5:​12, 13). Nanduˈun ninuˈkxtakëm ja kyujëën kyudëjkëty mëët ko mëk tyundë nanduˈun mä tpudëkëdë ja myëmëjjäˈäyëty parë duˈunyëm tyuunˈadëˈëtstët.

10, 11. ¿Yˈoymyëdoobyë Jyobaa ko niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm ninuˈkxtakëm?

¹⁰ Ixtëm të nˈijxëm, oy ko ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë wiˈixëm pyattëp ja amay jotmay. Ixtëm ko nˈanëmäˈäyëmë Jyobaa ets tpudëkët pënaty yajpattëp pujxndëgoty o njotkujkmoˈoyët pënaty ja jyëëky myëguˈuk të yˈook të tyëgoytyë. Donald, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump mëjjäˈäy, duˈun jyënaˈany: “Taaˈäjtp jantsy nimayë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë wiˈixëm pyattëp ja ayoˈon jotmay, pääty oy ko niˈamukë ninuˈkxtakëm ets nituˈuk ngajäˈäytyëgoˈoyëm”.

¹¹ ¿Yˈoymyëdoobyëdaa Jyobaa ko duˈun ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm? Yˈoymyëdoopy. Pes kyaj nnijäˈäwëm tijaty yajtëgoyˈäjttëp ja nmëguˈukˈäjtëm. Pääty jëjpˈam ets niˈamukë ninuˈkxtakëm (Juan 17:20; Efes. 6:18). Ko duˈun nduˈunëm, ta nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkëm niˈamukë ja nmëguˈukˈäjtëm (1 Ped. 2:17).

KO NINUˈKXTAKËM NIDUˈUK JA NMËGUˈUKˈÄJTËM

12. Ko nˈijxëm wiˈix yaˈix yajpattë ja nmëguˈukˈäjtëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm parë net ninuˈkxtakëm?

¹² Nˈokˈijxëm pën mbäät ninuˈkxtakëm. Oy ko ninuˈkxtakëm niˈamukë nmëguˈukˈäjtëm, per nan oy ko niduˈuk pën ninuˈkxtakëm. Ixtëm nˈokpëjktakëm, ¿jam tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë myëdäjtypyë tuˈugë mëk päˈäm? ¿Jamë ënäˈktëjk mëdiˈibë ëxtëkëwäˈägandëp mët ko ja myëguˈuktëjk tijaty tyuktunäˈänëdë eskuelë? ¿Jam tuˈugë tääk o teety mëdiˈibë naytyuˈuk yajˈyeˈky yajpejtypyë yˈuˈunk “mä Jyobaa jyëjpwijtsëmbijtën etsë yˈëwij kyäjpxwijën?” (Efes. 6:​4, TNM). Pën nˈijxëm wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm yaˈix yajpäättë, ta nbaˈˈayowäˈänëm ets net ninuˈkxtakëm (Rom. 12:15).b

13. ¿Mbäät ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë kyaj nˈixyˈäjtëm?

¹³ Nˈoknigäjpxëm pënën ninuˈkxtakëm. Ko nuˈkxtakëm nˈoknigäjpxëm ti txëwˈaty ja nmëguˈukˈäjtëm oy ngaˈixyˈäjtëm. Ixtëm nˈokpëjktakëm, mä sitio jw.org tap myin kanäägë nmëguˈukˈäjtëmë xyëëwc mëdiˈibë ijttëp pujxndëgoty jap Crimea, Eritrea, Rusia, ets Singapur. Brian, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë tuump sirkuitë, tnimaytyaˈaky: “Kojëts ngujayë ti txëwˈaty ja nmëguˈukˈäjtëmë mëdiˈibë ijttëp pujxndëgoty etsëts ngäjpxpëtsëmy ja xyëëw, tajëts njamyetsy tii txëwˈaty etsëts ninuˈkxtäägë”.

14, 15. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë nnijäˈäwëm wiˈix ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm?

¹⁴ Nˈokˈanëmäˈäyëmë Jyobaa wiˈix ntsojkëm ets yajpudëkët ja nmëguˈukˈäjtëm. Michael mëdiˈibë të nˈokˈyamaytyakpë mä parrafo 6, duˈun tnimaytyaˈaky ti yëˈë tyuumpy: “Kojëts ngajpxy mä jw.org wiˈix yajnimaytyäˈäktë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë ijttëp pujxndëgoty, tajëts nbawinmay wiˈixyëbëts nnayjyawëty kojëts jeexyë ëjts duˈun njaty. Yëˈëxyëbëts nmëmääy nmëdajpy ja ngujëën ngudëjk wiˈix jam yaˈixy yajpääty. Kojëts duˈun nwinmay, yëˈëjëts xypyudëjkëp parëts nnijawët tijatyëtsë Jyobaa nˈamdowëp kojëts ninuˈkxtäägët pënaty ijttëp pujxndëgoty ets tamë kyujëën kyudëjkëty” (Heb. 13:​3, notë).

¹⁵ Ko nwinmäˈäyëm wiˈix ja nmëguˈukˈäjtëm yajpäättë pujxndëgoty, ta nnijawëyäˈänëm wiˈix mbäät ninuˈkxtakëm ets tijaty mbäät nˈamdoˈowëm. Ixtëm nˈokpëjktakëm, mbäät nˈamdoˈowëmë Jyobaa ets pënaty kyuentëˈäjttëp ja pujxndëjk oy jyaˈayˈattët mëët ja nmëguˈukˈäjtëm o pënaty myëdäjttëp ja kutujkën nyasˈixëdët ets Diosˈawdattët (1 Tim. 2:​1, 2). Nanduˈun mbäät nˈamdoˈowëmë Jyobaa ets ja yˈijxpajtënëty pyudëkëdët ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë jap wingon tsënääytyëp. Ets nanduˈun pënaty kyaj tyestiigëty tmëdoowˈittët ja Diosë yˈayuk ko tˈixtët wiˈix jyaˈayˈattë ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë ijttëp pujxndëgoty (1 Ped. 2:12). Ixtëm të nˈijxëm, mbäät ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë yajnäjxtëp ja amay jotmay. Mbäät nˈijxëm pën ninuˈkxtäägëyäˈänëm ko ndimynyigäjpxëm ja xyëëw ets nan mbäät nˈanëmäˈäyëm Jyobaa wiˈix ntsojkëm ets yajpudëkët ja nmëguˈukˈäjtëm. Ko duˈun nduˈunëm, yëˈë nety nyajnigëxëˈkëm mas niˈigyë ja tsojkën (1 Tes. 3:12).

NˈOKˈIJXËM WIˈIX MBÄÄT NUˈKXTAKËM

16. ¿Ti mbäät nyaˈijtëm winmäˈänyoty ko nuˈkxtakëm? (Mateo 6:8).

¹⁶ Ixtëm të nˈijxëm, ko ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm mbäät mëjwiin kajaa pyudëkëty. Per oy ko nˈijxëm tijatyë Jyobaa nˈamdoˈowëm. Pes ko nuˈkxtakëm kyaj jam yëˈë ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa mëdiˈibë kyaj tnijawë, ets nan kyaj nˈanëmäˈäyëm tijatyëty mbäät ttuny o wiˈix mbäät dyaˈoyë tuˈugë jotmay, mëët ko yëˈë nyijäˈäwëp tijaty yajtëgoyˈäjttëp ja yˈuˈunk yˈënäˈk määnëm yëˈëjëty tkanijawëdë o ëjtsäjtëm nganijäˈäwëm (käjpxë Mateo 6:8). Pënë Jyobaa nyijäˈäwëp, ¿tiko net ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm? Yëˈë ko nmëmäˈäy nmëdäjëm. Ninuˈkxtakëmë nmëguˈukˈäjtëm mëët ko ntsojkëm. Mä yäˈädë artikulo të nˈijxën kanääk pëky tiko mbäät ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm etsë Jyobaa jantsy jotkujk nyayjyawëty ko nyajnigëxëˈkëm ja tsojkën duˈun ixtëm yëˈë.

17, 18. Nimaytyäˈäk mëët tuˈugë ijxpajtën wiˈix nnijäˈäwëm ko Jyobaa myëdoowˈijtypy ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm.

¹⁷ Ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets nˈijxëm ko kyaj pyudëkëty o ko kyaj ja jyotmay yˈoyë, kyaj mbäät wiink nnayjyäˈäwëm, pes ko ninuˈkxtakëm yëˈë nyajnigëxëˈkëm ko ntsojkën ja nmëguˈukˈäjtëm etsë Jyobaa kyuentëpëjktakypy. Nˈokpawinmäˈäyëm tuˈugë uˈunkteety ko tam ja myäänkˈuˈunk ets ja nyëëxˈuˈunk, per ta ja myäänkˈuˈunk pyäˈämbety ets mëk jyantsy pyëkyëty. Ta ja nyëëxˈuˈunk yˈanëˈëmxëty: “Papi yajtsoybyatëtsë nˈutsyuˈunky, mëk tyim pëjkënë”. Ja uˈunkteety jantsy mëk ttsoky ja myäänkˈuˈunk ets tam tˈijxˈity kuentëˈaty ets dyajtsooybyety. Per jantsy jotkujk nyayjyawëty ko ja nyëëxˈuˈunk mëk tjantsy tsyoky ja myëgaˈaxˈuˈunk ets yˈanëˈëmxëty ets tpudëkët.

¹⁸ Nanduˈunën jyaty mëdë Jyobaa, yëˈë tsyojkypy ets ëjtsäjtëm nmëmäˈäy nmëdäjëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets ninuˈkxtakëm. Duˈuntsoow nyajnigëxëˈkëm ko kyaj jeˈeyë këˈëm nnaymyëmäˈäy nnaymyëdäjëm, nanduˈunën nmëmäˈäy nmëdäjëm ja nmëguˈukˈäjtëm etsë Jyobaa kyuentëpëjktakypy ko duˈun nduˈunëm (2 Tes. 1:3; Heb. 6:10). Ixtëm të nˈijxëm, ko ninuˈkxtakëm ja nmëguˈukˈäjtëm mbäät pyudëkëdë mëjwiin kajaa. Pääty, nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty ets xëmë ninuˈkxtakëm.