KĨTHOOMO KĨA ĨKŨMI NA ĨMWE
Nĩkĩ Tontũ Mĩthangĩko Ingĩĩte Mono?
1, 2. Antũ babaingĩ boragia atĩa?
NTŨŨRA ĩkũthirua nĩ mĩgombe ya kĩthingithia kĩa ĩria. Muntũ akũrathanga bangĩ na bundũki kanisene, eekĩra ngũma na ooraga antũ bang’anona. Mũrimo jwa kansa jũkũũraga mwekũrũ na atiga twana twawe tũtano.
2 Rĩrĩa mũtino kana mantũ jamathũũku ta jau jaumĩra, antũ babaingĩ baciũragia, “Nĩkĩ?” Babaingĩ booragia nĩkĩ nthĩgũrũ yũjũrĩtwe nĩ rũmena na mĩthangĩko. Ũũgwe ũraciũria ũntũ ta bũu?
3, 4. (a) Habakuku oorĩrie biũria birĩkũ? (b) Jehova aamũcookeerie atĩa?
3 Twiritanaga Bibiriene, kinya antũ arũme barĩa beetĩkĩtie Mũrungu mono nĩboorĩrie biũria ta biu. Ngerekano, kĩroria Habakuku oorĩrie Jehova: “Niki nontu umbonagiiria uthuuku, ugatuma ndaithiiria irema? Ni untu kwinyangia na utatima biri mbere yakwa; na ndua na mateta bionoraga.”—Habakuku 1:3.
4 Kĩrĩ Habakuku 2:2, 3 tũrĩthooma ũrĩa Mũrungu aacokeerie Habakuku biũria biawe, na wĩrane Bwawe bwa kwagĩria mantũ. Jehova nendete antũ mono. Bibiria yugaga: Nĩwe “ubumenyagiira.” (1 Petero 5:7) Mma nĩ atĩ, Mũrungu nathwĩre kwona mĩthangĩko kinya nkũrũki yeetũ. (Isaya 55:8, 9) Kwou nandĩ tiga twarĩĩrie kĩũria gĩkĩ, Nĩkĩ kũrĩ na mĩthangĩko ĩmiingĩ nthĩgũrũne?
NĨKĨ TONTŨ MĨTHANGĨKO ĨNGĨĨTE MONO?
5. Nĩatĩa aritani babaingĩ ba ndini baugaga bwegiĩ mĩthangĩko? Bibiria ĩritanaga atĩa?
5 Mapasta, atongeeria na aarimũ ba ndini kaingĩ baugaga nĩ wendi bwa Mũrungu antũ bathangĩka. Bamwe no bauge mantũ jarĩa jonthe jakarĩkagĩra muntũ, amwe na mĩtino, nĩ Mũrungu ũbangĩte na tũtĩũmba kũmenya nĩkĩ. Bangĩ kinya no bauge, antũ kinya aana baaniini, bakuujaga kenda beeta gũtũũrania na Mũrungu ĩgũrũ. Ĩndĩ bũu tĩ ũmma. Gũtĩrĩo Jehova atũmaga mantũ jamathũũku jakarĩka. Bibiria yugaga: “Buroa kuraja na Murungu mono akithithia wiyia, ningi kuthithia uthuuku bukara kuraja na Mweneinya.”—Ayubu 34:10.
6. Nĩkĩ antũ babaingĩ baugaga mĩthangĩko yonthe ĩrĩa ĩrĩ nthĩgũrũne nĩ wendi bwa Mũrungu?
6 Antũ babaingĩ baugaga mĩthangĩko yonthe ĩrĩa ĩrĩ nthĩgũrũne, nĩ wendi bwa Mũrungu tontũ bathũgaanagia nĩwe waathaga nthĩgũrũ. Ĩndĩ o ta ũrĩa twairitanĩre Kĩthoomone kĩa 3, mũnene wengwa wa nthĩgũrũ nĩ Shaitani Nkoma.
7, 8. Nĩkĩ tontũ kũrĩ na mĩthangĩko ĩmiingĩ nthĩgũrũne?
7 Bibiria ĩtwĩraga “nthiguru iji yonthe niujuritwe ni inya ya uria mui.” (1 Johana 5:19) Mũnene wa nthĩgũrũ ĩjĩ, Shaitani nĩ ũmũũĩ na atĩ kĩao. Nĩwe “wairagia kirindi kionthe” kĩa nthĩgũrũ. (Kugwurirwa 12:9) Antũ babaingĩ nĩbaigerekanagia nawe. Na kĩu nĩ gĩtũmi kĩmwe kĩrĩa gĩtũmĩte nthĩgũrũ yũjũra ũrongo, rũmena, na kwaga kĩao.
8 Kũrĩ na itũmi bingĩ bitũmĩte mĩthangĩko iingĩa mono nthĩgũrũne. Nyuma ya Adamu na Hawa kũrema, nĩbaareteere aana baao wĩyia. Na tontũ bwa wĩyia, antũ nĩbatũmaga antũ bangĩ bathangĩka. Kaingĩ bendaga kwĩthĩrwa barĩ ba bata nkũrũki ya bangĩ. Nĩ barũjaga, bageeta ndweene, na bakathaanga bangĩ. (Mutumiiria 4:1; 8:9) Rĩmwe antũ nĩbathangĩkaga tontũ ĩgiita na “mutino bikinyagira bonthe.” (Mutumiiria 9:11) Rĩrĩa barĩ gũntũ gũtĩagĩrĩte ĩgiita rĩtĩagĩrĩte, mĩtino na mantũ jangĩ jamathũũku nĩjabakarĩkagĩra.
9. Nĩkĩ tũũmba gwĩtĩkia Jehova arĩ na gĩtũmi gĩkĩega buru kĩa kũrekeeria mĩthangĩko ĩĩta na mbere?
9 Tĩ Jehova ũretaga mĩthangĩko. Kwou, tũtĩũmba kuuga nĩwe ũtũmĩte kwĩthĩrwa na ndwaa, uuni bwa waatho na kũthangĩkua. Mũrungu tĩwe ũretaga mĩtino ta ithingithia bia nthĩ, ibubani, na mĩguũ ya gũkondoria. Ĩndĩ no ũciũrie, ‘Kethĩra Jehova nĩwe ũrĩ inya nkũrũki ĩgũrũ na nthĩgũrũ-rĩ, nĩkĩ tontũ atĩrigagĩĩria mantũ jamathũũku jatĩgakarĩke?’ Nĩtwijĩ Mũrungu natũmakagĩra mono, kwou no mwanka eethĩrwe arĩ na gĩtũmi gĩkĩega buru kĩa kũrekeeria mĩthangĩko ĩĩta na mbere.—1 Johana 4:8.
NĨKĨ MŨRUNGU AREKAGĨĨRIA MĨTHANGĨKO?
10. Nĩatĩa Shaitani aathitangĩre Jehova?
10 Nkoma nĩyaaĩrĩĩrie Adamu na Hawa muundene jwa Edeni. Shaitani aathitangĩre Mũrungu atĩ nĩ Mũnene ũmũũĩ. Aaugĩre gwĩkĩo gĩkĩega Mũrungu aatĩte Adamu na Hawa. Shaitani eendaga betĩkia we arĩngĩĩthĩrwa arĩ mũnene ũmwega nkũrũki ya Jehova na bataabataraga Mũrungu.—Kiambiriria 3:2-5; tega Nteto Irĩa irĩ Mũthia, 27.
11. Nĩ kĩũria kĩrĩkũ tũkũbatara gũcookia?
11 Adamu na Hawa bataathĩkĩĩre Jehova na nĩbaareganĩre nawe. Baathũgaanagia baarĩ na waatho bwa gũciathũrĩra jarĩa meega na jarĩa maaĩ. Nĩatĩa Jehova arĩngĩonania aregani bau nĩ baatĩtie, na we naijĩ kĩrĩa kĩega buru kĩrĩ twĩ?
12, 13. (a) Nĩkĩ Jehova ataathirĩrie aregani bau o rĩo? (b) Nĩkĩ Jehova arekeeretie Shaitani aa mũnene wa nthĩgũrũ ĩjĩ na antũ baciatha bongwa?
12 Jehova ataathirĩrie Adamu na Hawa o rĩo. Ĩndĩ naabarekererie bagĩa aana. Rĩu Jehova aratũma aana ba Adamu na Hawa boomba kũthuura nũũ barĩngĩenda eethĩrwa arĩ mũnene waao. Mworoto jwa Jehova jwaarĩ nthĩgũrũ yũũjũre antũ baboojũru, na ũntũ bũu bwaarĩ bũũjũre kinya Nkoma arĩngĩthithia atĩa.—Kiambiriria 1:28; Isaya 55:10, 11.
13 Shaitani aakararĩrie Jehova mbere ya mamirioni ja araĩka. (Ayubu 38:7; Danieli 7:10) Kwou Jehova naaere Shaitani ĩgiita rĩa kwonania kethĩra nthitango yaawe yaarĩ ya mma. Kinya naanenkere antũ kaanya ga kwirũngĩkĩra thirikarĩ bagĩtongagĩĩrua nĩ Shaitani, kenda boonania kethĩra no boombane batĩgũtetheerua nĩ Mũrungũ.
14. Ĩgiita rĩonanĩtie atĩa?
14 Antũ nĩbageretie gũciatha bongwa mangiri ja mĩaka, ĩndĩ nĩbaremetwe. Shaitani nonanĩtue nĩ mũrongo. Antũ nĩ bakũbatara ũteethio bwa Mũrungu. Kĩroria Jeremia ataatĩtie rĩrĩa aaugĩre: “Ninkumenya ati mwitire jwa muntu juti kiriwe wengwa; na kinya muntu murume uria eetaga na matagaria jawe, tiwe wengwa wirikithagia.”—Jeremia 10:23.
NĨKĨ JEHOVA ETEERETE ĨGIITA RĨĨRAJA ŨU?
15, 16. (a) Nĩkĩ Jehova arekeeretie mĩthangĩko ĩĩta na mbere ĩgiita rĩraaja? (b) Nĩkĩ Jehova atĩeberetie mathĩĩna jarĩa jaretagwa nĩ Shaitani?
15 Nĩkĩ Jehova arekeeretie mĩthangĩko ĩĩta na mbere ĩgiita rĩĩraja ũu? Nĩkĩ atĩrigagĩĩria mantũ jamathũũku jatĩgakarĩke? Nĩ kũjũkĩtie ĩgiita kũrikithia ũtoongeeria bwa Shaitani nĩ bũremetwe. Antũ nĩbageretie mĩthemba yonthe ya thirikarĩ na batĩũmbane. Kinya kethĩra nĩbathithĩtie wĩti na mbere kĩrĩ sayanci na tekinolojĩ, kũrĩ na waagi bwa ĩota, ũthĩĩni, uuni waatho na ndwaa nkũrũki ya ĩgiita rĩngĩ. Tũtĩũmba gwitongeeria bwega tũtĩna Mũrungu.
16 Amwe na ũu, Jehova atĩthirĩtie mathĩĩna jarĩa jaretagwa nĩ Shaitani. Akeeja kũthithia ũu oomba kwonania nĩ teka akũgwata mbaru waathani bwa Shaitani. Bũngĩ, neka antũ boomba kũthũgaania no baitongeerie bongwa bwega o ta ũrĩa Shaitani oonanĩrie. Ĩndĩ bũu nĩ ũrongo, na Jehova atĩthithia ũntũ bũrĩa bũũmba gũtũma antũ beetĩkia ũrongo bũu. Atĩrongoaga.—Ahibirania 6:18.
17, 18. Nĩatĩa Jehova akathithia bwegiĩ wĩnyangia bunthe bũrĩa Shaitani aretete?
17 Jehova-rĩ, no oombe kwagĩria kaĩrĩ mantũ jonthe jarĩa jathũũkĩtue nĩ ũregani bwa Shaitani na kinya antũ? Ĩĩ. Kĩrĩ Mũrungu mantũ jonthe nĩjombĩkaga. Jehova naijĩ bwega rĩrĩa nkarari cionthe cia Shaitani ikethĩrwa irĩkũthirua buru. Rĩu akaeethia nthĩgũrũ paradiso, o ta ũrĩa yaabuĩri kwĩthĩrwa ĩkari. Bonthe barĩa barĩ “mbirirene” bakariũkua. (Johana 5:28, 29) Antũ batĩkoroajua kana bakua. Jesũ akaathiria wĩnyangia bunthe bwa Shaitani. Jehova agatumĩra Jesũ “nikenda eenyangia ngugi cia Nkoma.” (1 Johana 3:8) Tũrĩ na nkaatho atĩ mbere ya bũu bũkarĩka Jehova natwonetie weteeri kenda tũũmba kũmũmenya na tũũmba gũtua nĩwe tũkwenda aa Mũnene weetũ. (Thooma 2 Petero 3:9, 10.) Kinya rĩrĩa tũkũthangĩka, natũteethagia kũũmĩĩria.—Johana 4:23; thooma 1 Akorintho 10:13.
18 Jehova atĩtũkinyagĩĩria tũmũthuura ta Mũnene weetũ. Naete antũ ũciathi bwa kũthuura. Tiga tũcũnkũũne nĩkĩ kĩewa gĩkĩ kĩrĩ kĩa bata kĩrĩ twĩ.
ŨGATUMĨRA ATĨA KĨEWA KĨA ŨCIATHI BWA KŨTHUURA?
19. Nĩ kĩewa kĩrĩkũ gĩa kũrigaria Jehova atweete? Nĩkĩ tũbuĩrĩte kwĩthĩrwa tũrĩ na ncũne nĩ kĩewa kĩu?
19 Ũciathi bwa kũthuura nĩ kĩewa gĩa kũrigaria kuuma kĩrĩ Jehova kĩrĩa gĩtũmaga twĩthĩrwa twĩ mwanya mono na nyomoo. Rĩonthe ithithagia mantũ o ũrĩa cioombĩrwe ithithagia, ĩndĩ baatwĩ no tũthuure ũrĩa tũkwenda gũtũũra na gũtua kethĩra nĩtũkwenda kũgwĩria Jehova. Kinya tũtĩkari ta machini irĩa ithithagia akĩ ũrĩa ithondeki ithithia. Twĩna ũciathi bwa gũtua tũrĩenda kwaa antũ bakari, nĩ baaũ tũkwenda baa acoore beetũ, na ũrĩa tũkwenda gũtumĩra ũtũũro bwetũ. Jehova arĩenda tũgwĩrĩrua ũtũũro.
20, 21. Nĩ ĩtua rĩrĩku rĩrĩega nkũrũki ũũmba kũthithia nandĩ?
20 Jehova endaga tũmwenda. (Mathayo 22:37, 38) Akari ta baaba ũrĩa ũgwĩragua kwigua mwana waawe akĩmwĩra “Baaba nĩnkwendeete” mwana ũu akiugaga kuuma nkorone ĩndĩ tĩ tontũ nakinyĩĩrĩtue. Jehova aatweere ũciathi bwa kũthuura kethĩra tũkamũtumĩkĩra kana arĩ. Shaitani, Adamu na Hawa nĩbaathuurĩre kũrega Jehova. Ũũgwe-rĩ, ũgatumĩra atĩa ũciathi bwaku bwa kũthuura?
21 Tumĩra ũciathi bwaku bwa kũthuura gũtumĩkĩra Jehova. Kũrĩ na mamirioni ja bangĩ barĩa batuĩte kũgwĩria Jehova na kũrega Shaitani. (Njuno 27:11) Nĩatĩa ũũmba kũthithia nandĩ kenda wĩthĩrwa ũrĩ o nthĩgũrũne ĩnjerũ ya Mũrungu rĩrĩa akeebia mĩthangĩko yonthe? Kĩthoomo kĩrĩa kĩthingatĩte kĩgacookia kĩũria kĩu.