“Ro Remij Re Naj Jerkakbiji”
“Bwe jilel e naj jõñ, im ro remmij re naj jerkakbiji re jab wabõnbõn, im kij je naj erom einjuõn.”—1 KORINT 15:52.
1, 2. (a) Ta kalimur eo ekainemõn kar lelok ikijen ri kanan Hosea? (b) Ewi wãwen ad jelã bwe Anij ej karõk ñan an kejeblaktok ro remij ñan mour?
KWO nañin luji ke juõn eo jitenburu ibbam ilo mij? Inem kwo jelã metak eo mij emaroñ bõktok. Mekarta, Christian ro rej bõk kainemõn ilo kalimur eo Anij ear letok ikijen ri kanan Hosea: “I naj kõtlok ir jen pein Sheol; I naj kemour ir jen mij. O mij, ewi am kein ire? O Sheol, ewi am kein kakkure?”—Hosea 13:14.
2 Lemnak eo kin jeblaktok eo an ro remij ñan mour einwõt etarjen joñan kammanwa im ewõr bere ie. Ak Anij eo Ekajur emol ewõr an maroñ in kõmman juõn menin bwilõñ eo einwõt in! Lukkun menin konono eo ej elañe Jehovah ej mõnõnõ in kejeblaktok ro remij bwe ren bar mour. Leo ewãnik Job ear kajitõk: “Elañe juõn armij e mij, e naj bar mour ke?” Inem, ear letok uak in kamol in: “Kwo naj kar kir im I naj Yuk; Kwo naj kar kõnan men in kõmõn an peim.” (Job 14:14, 15) Nan in “kõnan” ej kalikar juõn kõnan eo ewõr kijoror ie. (Keidi Sam 84:2.) Aet, Jehovah ej reimanlok ñan jerkakbiji eo—ej kõnan bar lo alen juõn ri tõmak ro rar ilok, ro rej mour ilo an ememej ir.—Matu 22:31, 32.
Jesus Ej Kamaram Ion Jerkakbiji eo
3, 4. (a) Ta maram eo Jesus ear kwalok kin kejatdikdik eo kin jerkakbiji? (b) Etke Jesus kar kejerkakbiji einwõt juõn jitõb im jab ilo kaniek?
3 Emaan in etto ro retiljek einwõt Job kar jidik wõt mõttan air jelã kin jerkakbiji. Kar Jesus Christ eo ear kamram ion kejatdikdik eo emõn. E ar kwalok key eo ñan jerbal eo e make ej kõmmane ke ear ba: “Eo ej liki Nejin, mour in drio an.” (Jon 3:36) Ia eo naj lañliñ kin mour in ie? Ñan jarlepju in ro rej jerbale air tõmak, enaj ion lal in. (Sam 37:11) Bõtab, Jesus ear jiroñ ri kalor ro an: “Bwij erik, komin jab mijõk; bwe ebuñburuen Jememiuij kin An lewoj ailiñ eo ñõn kom.” (Luk 12:32) Ailiñ in Anij ej bed ilañ. Eindein, kalimur in ej melelen bwe juõn “bwij erik” enaj aikwij bed ibben Jesus ilo lañ einwõt menin kõmanman ilo jitõb. (Jon 14:2, 3; 1 Piter 1:3, 4) Juõn jerammõn aibujuij! Jesus ear etal wõt em kalikar bwe “bwij erik” in oran enaj kar 144,000 wõt.—Revelesõn 14:1.
4 Ak, ewi wãwen an naj kar 144,000 rein deloñe aibujuij eo ilañ? Jesus “ear kamram ion mour im ejelok nana ikijen news eo emõn.” Ikijen bõtõktõkin, ear ejake “juõn wãwen mour ekãl” ñan loan lañ. (2 Timothy 1:10; Hibru 10:19, 20, New World Translation) Mokta, ear mij einwõt an kar Bible kanan bwe enaj kar. (Aiseia 53:12) Inem, einwõt an kar ri jilek Paul keãñ kake tokelik, “Anij e ar kejerkakbiji Jesus in.” (Jerbal 2:32) Ak Jesus ear jab jerkak einwõt juõn armij. E ar ba: “Bred eo I naj lewoj e kõniekiõ, men eo I naj lewoj bwe en kemour lõl.” (Jon 6:51) Bõk im kejeblak kaniekin enaj kar menin kejekdon katok eo an. Inem “r’ar urõt E ilo kõniek, a . . . ar kemour E ilo jitõb.” (1 Piter 3:18) Kin menin Jesus “ear bõk juõn kõtlok eo ej indio ñan kij,” melelen “bwij edik” eo. (Hibru 9:12, NW) E ar lelok ñan Anij aorõkin mour in armij wãppen eo an einwõt juõn katok ñan armij ri jerawiwi, im 144,000 ro kar ir eo jinointata rar bõk tokjen jen menin.
5. Ta kejatdikdik eo kar lelok ñan ri kalor ro an Jesus ilo ebeben eo kein kajuõn?
5 Jesus ejamin e wõt ej jerkakbiji ñan mour ilañ. Paul ear jiroñ Christian ro mõttan ilo Rome bwe emwij kabit ir kin jitõb kwojarjar bwe ren ro nejin Anij im ri jolet ibben Christ elañe rar kamol ekabit eo air ikijen air kijenmij ñan jemlokin. (Rom 8:16, 17) Paul ear bareinwõt kemlele: “Bwe elañe emwij kobaik kij iben ilo wãwen mij eo An, je naj bareinwõt ilo wãwen An jerkakbiji.”—Rom 6:5.
Ilo Jojomare Kejatdikdik in Jerkakbiji eo
6. Etke tõmak eo ilo jerkakbiji ear bed iomin jumae ilo Korint, im ewi wãwen an kar ri jilek Paul uak?
6 Jerkakbiji ej mõttan “katak kin men ko mokta” an mour in Christian. (Hibru 6:1, 2) Mekarta, katak eo ear bed iomin jumae ilo Korint. Jet ilo congregation eo, alikar rar reel ilo meletlet eo an ri Greek, ke rar ba: “Ejelok jerkakbiji an ro remij.” (1 Korint 15:12) Ke report ko kin menin ear tõbar ri jilik Paul, ear itok im jojomare kejatdikdik eo kin jerkakbiji, elaptata kejatdikdik eo an Christian ri kabit ro. Jen etale nan ko an Paul emwij jei ilo 1 Korint jebta 15. Kwo naj lo bwe am konono aolepen jebta in enaj jibañ, einwõt an katak eo lok iman kwalok kake.
7. (a) Ta key in konono eo Paul ear jitõñlok ñane? (b) Wõn eo ear lo Jesus eo ear jerkakbiji?
7 Ilo eon ko ruo jinoin ilo 1 Korint 15 jebta, Paul ej kwalok unintel in konono eo an: “A Ij kajelaik kom, ro jãtiõ, gospel eo I ar kwalok ñõn kom, eo kom ar bõke, im eo kom bareinwõt jutõk kake, kin e bareinwõt lomoren kom . . . elañe e jab bwir ami tõmak.” Elañe Christian ro rej likjap in jutak bin ilo news eo emõn, rar bõk mol eo ilo ejelok tokjen. Paul ear etal wõt: “Bwe I ar lewoj ñõn kom mokta jen otemjej men eo I ar bareinwõt bõke, ekijkan Kraist e ar mij kin jerawiwi ko ar ekar ñõn Jeje ko; Im ar kalibwin E, im E ar jerkakbiji ilo ran ken ka jilu ekar ñõn Jeje ko; im E ar weaktok ñõn Sipas; bar juõn ien ñõn ro joñoul im ruo; Elikin men in E ar weaktok ñõn limabuki man ro jimjãn jimjãten ilo juõn ien, elõñ iair rej ber ñõn ranin, a jet rej kiki; Elikin men in E ar weaktok ñõn Jemes; elikin men in ñõn ro dri jilik otemjej; Im eliktata, einwõt ñõn juõn eko, E ar bareinwõt weaktok ñõn iõ.”—1 Korint 15:3-8.
8, 9. (a) Ewi aorõkin tõmak ilo jerkakbiji? (b) Emaroñ kar ien et eo Jesus ear waloklok ñan “limabuki jemjãn jemjatin ro rar lõñlok”?
8 Ñan ro rar bõk news eo emõn, tõmak ilo jerkakbiji eo an Jesus ear jab juõn menin jokãlet. Ear lõñ ro rar kamol kin mejeir ñan kabin bwe “Kraist e ar mij kin jerawiwi ko ad” im bwe emwij an jerkakbiji. Juõn kar Cephas, ak Peter, einwõt an emõnlok jelã kake. Elikin an kar Peter kejekdon Jesus ilo boñõn eo rar karmij jeteik im jibwe, emaroñ kar lap an bõk kainemõn ilo an kar Jesus weaktok ñan e. Ri jilek ro “joñoul ruo,” einwõt juõn kumi, Jesus eo ear jerkakbiji ear bareinwõt lolok ir—juõn men eo rar ione eo ejelok bere ear jibañ ir ellã jen air mijak im oktak im ri kennan ro reberan ñan jerkakbiji eo an Jesus.—Jon 20:19-23; Jerbal 2:32.
9 Christ ear bareinwõt waloklok ñan juõn kumi eo elaplok, “lõñlok ñan limabuki jemjãn jemjatin ro.” Ke kar ilo Galilee wõt eo ear lõñlok oran ri kalor ro an ie, menin emaroñ kar ien eo rej kwalok kake ilo Matu 28:16-20, ke Jesus ear lelok nanin jiroñ eo ñan kõmman ri kalor. Kar juõn menin kamol eo ekajur armij rein rar maroñ lelok! Jet rar mour wõt ilo 55 C.E. ke Paul ear je letter in kein kajuõn ñan ri Korint. Ak, lale, bwe ro rar mij rar konono kake ir einwõt ”rar kiki ilo mij.” Rejañin kar jerkakbiji ñan bõk ãjin kij eo air ilañ.
10. (a) Ta tokjen eo ear walok jen kwelok eo eliktata an Jesus ibben ri kalor ro an? (b) Ewi wãwen an kar Jesus waloklok ñan Paul im “einwõt ñe ñan juõn eo emõkajlok an lotak”?
10 Bar juõn ri kennan emõn kin jerkakbiji eo an Jesus kar James, leo nejin Joseph im jinen Jesus, Mary. Moktalok jen jerkakbiji eo, James alikar ear jab juõn ri tõmak. (Jon 7:5) Ak elikin an Jesus waloklok ñan e, James ear oktak im juõn ri tõmak im bõlen ear kõmmane juõn jerbal in ukõt lõmaro jet jein im jatin. (Jerbal 1:13, 14) Ilo kwelok eo an eliktata ibben ri kalor ro an, ilo ien eo ke ar wanlõñlok ñan lañ, Jesus ear lelok jerbal eo ñan ir “bwe ren ri kennan . . . ñõn eneo etolok tata i lõl.” (Jerbal 1:6-11) Tokelik, ear waloklok ñan Saul in Tarsus eo, juõn eo ej kaeñtan Christian ro. (Jerbal 22:6-8) Jesus ear waloklok ñan Saul “einwõt ñe juõn eo ear mõkaj an lotak.” Ear einwõt ñe Saul ear dedelok an jerkakbiji ñan mour in jitõb im ear maroñ lo aibujuij eo an Iroij ilo ebeben ko lok iman mokta jen an bojak in jerkakbiji eo an ri kabit ro. Menin e ar loe ear kabõjrak Saul ilo ial in uror eo an ilo jumae congregation eo an Christian im kõmmane juõn oktak ekabwilõñlõñ. (Jerbal 9:3-9, 17-19) Saul ear oktak im ri jilek Paul, juõn ian ri jojomar ro relap in tõmak eo an Christian.—1 Korint 15:9, 10.
Tõmak ilo Jerkakbiji Elap Tokjen
11. Ewi wãwen an kar Paul kejedmatmat ennan eo ewan kin, “ejelok jerkakbiji”?
11 Kin menin jerkakbiji eo an Jesus kar juõn men ear emõn kamole. “Kiõ elañe kwalok Kraist bwe E ar jerkakbiji jen ro remij,” Paul ear akwel, “ekijkan jet iami rej ba bwe ejelok jerkakbiji an ro remij?” (1 Korint 15:12) Rein rar jab bere wõt im kwalok kajitõk ko kin jerkakbiji ak rar bar kwalok ainikeir kin air jab tõmake. Inem Plaul ej kejedmatmat likjap in kammanwa eo air. Ej ba bwe elañe Kraist ear jab jerkakbiji, inem ennan eo an Christian ear juõn riap, im ro rar kamol kin jerkakbiji eo an Christ rar “ri kennan wan ro an Anij.” Elañe Christ ear jab jerkakbiji, ejelok binmour kar kõllãiki ñan Anij; im Christain ro rar ‘bed wõt ilo jerawiwi ko air.’ (1 Korint 15:13-19; Rom 3:23, 24; Hibru 9:11-14) Im Christian ro rar “kiki ilo mij,” ilo jet wãwen ko einwõt ro rar mij kin tõmak, rar jakolok ilo an ejelok juõn kejatdikdik eo emol. Juõn wãwen ekaburomõjmõj elañe mour in ej men eo dein rar kõtmene kake! Eñtan eo air enaj kar ejelok melelen.
12. (a) Ta eo ej kalikar ilo kir Christ “jomõkaj in leen ro rar kiki ilo mij”? (b) Ewi wãwen an kar Christ kõmman bwe jerkakbiji en maroñ?
12 Bõtab, ear jab wãwen eo in. Paul ej etal wõt: “A kiõ emwij an Kraist jerkakbiji jen ro remij.” Bareinwõt, e ej “leen moktata ian ro rej kiki ilo mij.” (1 Corint 15:20, NW) Ke ri Israel ro rar bokake im lelok ñan Jehovah jomõkajin leen jikin kallip ko air, Jehovah ear kajerammõn ir kin juõn ien jonikan elap. (Exodus 22:29, 30; 23:19; Jabõn Kennan 3:9, 10) Ilo an kir Christ “leen moktata,” Paul ej kwalok bwe ebar wõr juõn jonikan an kajjojo armij ñan kejerkak ir jen mij ñan mour ilañ. “Bwe einwõt mij e ar itok kin armij,” Paul ej ba, “bareinwõt kin armij ej itok jerkakbiji an ro remij. Bwe einwõt ilo Adam ro otemjej rej mij, ein dein bareinwõt ilo Kraist ro otemjej re naj mour.” (1 Korint 15:21, 22) Jesus ear kõmman bwe en maroñ wõr jerkakbiji ilo an kar lelok mour wãppen in armij eo an einwõt juõn binmour, kabellok ial eo ñan armij bwe en rõlok jen kamakoko ñan jerawiwi im mij.—Galetia 1:4; 1 Piter 1:18, 19.a
13. (a) Ñããt eo enaj walok jerkakbiji? (b) Ewi wãwen bwe jet ian ro ri kabit ren jab “kiki ilo mij”?
13 Paul ej etal wõt: “A armij otemjej rej jepkãlõn: Kraist leen moktata; tokelik ro dron Kraist, ñe ej bed.” (1 Korint 15:23, NW) Christ kar kejerkakbiji ilo 33 C.E. Bõtab, ri kabit ri kalor ro an—“ro rej an Kraist”—renaj akwij kõttar jidik ien mae elikinlok wõt an Jesus kar jino an bed ilo an iroij, eo kanan eo ilo Bible ej kwalok bwe ear walok ilo 1914. (1 Tessalonika 4:14-16; Revelesõn 11:18) Ak ta kin ro renaj kar mour wõt ilo ien eo ej bed? Paul ej ba: “Lo! ij kennanek kom juõn menin kwojarjar ettino: Jab kij otemjej je naj kiki ilo mij, a kij otemjej je naj oktak, ilo bũkkinkwõle ilo rum, ilo jilel eo eliktata. Bwe jilel eo enaj jañ, im ro remij renaj jerkakbiji ilo jab wabanban, im jenaj oktak.” (1 Korint 15:51, 52, NW) Alikar, ejjab aolep ri kabit ro rej kiki ilo lũp im kõttar juõn jerkakbiji. Ro rej mij ilo ien bed eo an Christ renaj oktak ilo bũkkinkwõle ilo rum.—Revelesõn 14:13.
14. Ewi wãwen an ri kabit ro “baptais ñan un eo kin ro remij”?
14 “Elañe ein juõn,” Paul ej kajitõk, “ren et ro emwij baptais ir kin ro remij? Elañe ro remij re jab jerkakbiji ñõn jirik, etke rej baptais kin ir? Im etke jej bareinwõt ber im uõta auõ otemjej?” (1 Korint 15:29, 30) Ear jab melele eo an Paul in bwe kajjojo armij ro rej mour rar baptais ilo etan ro remij, einwõt an jet ukok ko in Bible kõmman bwe en eindein an walok. Eokwe ke, baptais ej kobalok ñan jerbal in ri kalor eo an Christian, im an ro remij rejjab maroñ ri kalor. (Jon 4:1) Ak, Paul ear konono kin Christian ro remour, elõñ wõt iair, einwõt Paul make, rar bed “ilo uõta auõ otemjej.” Christian ri kabit ro rar ‘baptais ñan loan mij eo an Kraist.’ (Romans 6:3) Jen ien ekabit eo air, rar “baptais” einwõt ilo kõkkar, ñan juõn ial eo enaj tellok ir ñan juõn mij einwõt eo an Christ. (Mark 10:35-40) Renaj kar mij kin kejatdikdik eo kin juõn jerkakbiji aibujuij ñan lañ.—1 Korint 6:14; Pilippai 3:10, 11.
15. Ta uõta eo Paul emaroñ kar ione, im ewi wãwen an kar tõmak ilo jerkakbiji wõr kilan ilo kõmman bwe ren kijenmij?
15 Paul kiõ ej kemlele bwe e make ear jelmae uõta ñan juõn joñan eo ear maroñ ba: “Ran otemjej ij jelmae mij.” Jet rar naruõn kin burollap, Paul ej kobaiktok: “Ij ba kin lõñliñ eo iba kin kom ilo Kraist Jisõs ar Iroij.” Book eo Jerusalem Bible ej ukõt eon in: “Ij jelmae mij ran otemjej, ro jeiõ im jatũ, im I maroñ kamole ilo kautiej eo ij bõk ilo kom ilo Christ Jesus ad Iroij.” Einwõt juõn wanjoñok kin kauwatata ko ear jelmaiki, ilo 32 eon, Paul ej konono kin ‘tarinaiki menin mour awia ko ilo Epesõs.’ Ri Rom ro ñe rej naruõn ri nana ro ñan mij rej jolok ir ñan menin mour awia ko ilo jikin ikkure ko. Elañe Paul ear kijenmij ilo juõn tarinae ibben menin mour awia ko, an maroñ kar mour wõt ej kin jibañ eo an Jehovah. Elañe ear ejelok kejatdikdik eo kin jerkakbiji, kãlet juõn ialin mour eo ear kejedmatmat e ñan kain uõta rot in emol ejamin kar juõn menin meletlet. Elañe ejelok kejatdikdik kin juõn mour ilo ilju eo ej itok, kijenmij ilo eñtan ko im menin katok ko rej itok ibben ad karejar ñan Anij enaj kar dik melelen. “Elañe ro remij re jab jerkakbiji,” Paul ej ba, “‘jen mõña im irak, bwe ilju je mij.’”—1 Korint 15:31, 32; lale 2 Korint 1:8, 9; 11:23-27.
16. (a) Ia eo kajin in “jen mõña im irak, bwe ilju je mij” emaroñ kar ijjino ie? (b) Ta kar kauwatata ko ilo bõk lemnak in?
16 Paul emaroñ kar elij jen Aiseia 22:13, eo ej kwalok kin tõmak eo an armij in Jerusalem ro rekiblia kin lemnak in bwe emwij karõk jemlokin men otemjej lok iman. Ak emaroñ kar bed ilo lemnak eo an tõmak ko an ri Epicurean ro, ro rar kejekdon jabdewõt kejatdikdik kin juõn mour elikin mij im tõmak bwe mõnõnõ an kaniek kar tokjen eo emõntata ilo mour. Jekdon ta wãwen eo, tõmak eo kin “mõña im irak” ear jab ekkar ñan Anij. Kin menin Paul ej kakkõl: “Komin jab bwir: kõmao ko renana rej kakõt manit ko remõn.” (1 Korint 15:33) Kobalok ibben ro rej kejekdon jerkakbiji emaroñ poison. Kain kobalok rot in emaroñ wõr kilan ilo abañ ko Paul ear jerbali ilo congregation eo an Christian, einwõt mour in lũñ, jebel, liakelok don ilo kien, im jab kautiej Kejota eo An Iroij.—1 Korint 1:11; 5:1; 6:1; 11:20-22.
17. (a) Ta nanin kõketak eo Paul ear lelok ñan Ri Korint ro? (b) Ta kajitõk ko rej bed wõt ñan uaki?
17 Kin menin Paul ej lelok ñan ri Corint ro nanin kõketak in: “Komin ruj ñõn wãnik, im jab jerawiwi, bwe ejelok jela Anij iben jet: ij konono men in bwe in kajok kom.” (1 Korint 15:34) Juõn lemnak eo ewan kin jerkakbiji ear tellok jet ñan juõn mõjeno in eñjake ilo jitõb, im einwõt ñe rekadõk. Rar aikwij ruj, bed ilo air jab einwõt kadõk. Christian ri kabit ro rainin ilo wãwen in lok wõt rej aikwij ruj ilo jitõb, im jab reel ilo lemnak in berbere ko an lal in. Rej aikwij debij kejatdikdik eo air kin juõn jerkakbiji ilañ. Ak kajitõk ko rej bed wõt—ñan kar ri Korintian ro im ñan kij kiõ. Ñan wanjoñok, ilo wãwen et eo 144,000 eo ej jerkakbiji ñan lañ? Im ta kin million ro jet rej bed wõt ilo lũp im ro ejelok juõn air kejatdikdik ñan lañ? Ta naj melelen jerkakbiji ñan rein? Ilo katakin ad tok juõn, jenaj etale mõttan eo elik in konono eo an Paul kin jerkakbiji.
[Kamelele eo itulal]
a Lale February 15, 1991, in Imõniaroñroñ eo ñan konono kin binmour.
Kwoj Kememej Ke?
◻ Ta maram eo Jesus ear kwalok ion jerkakbiji?
◻ Kar wõn jet ian ri kamol ro ñan jerkakbiji eo an Christ?
◻ Etke tõmak eo kin jerkakbiji ear menin aitwerõk, im ta kar uak eo an Paul?
◻ Etke tõmak ilo jerkakbiji ear wõr tokjen ñan Christian ri kabit ro?
[Pija eo ilo peij 21]
Lio nejin Jairus ear oktak im menin kamol bwe jerkakbiji ear maroñ
[Pija eo ilo peij 22, 23]
Ilo an ejelok juõn kejatdikdik kin jerkakbiji, Christian ri tõmak ro rar mij kin tõmak enaj kar ejelok melelen