Kwoj Mour Ke Ñan Wujleplok Eo Am?
“Jabrewõt men eo komij kõmõne, komin kõmõne kin buru, einwõt ñõn Iroij, im jab ñõn armij.”—DRI KOLOSSE 3:23.
1. Kain eddo rot eo jej loe ilo ikkure ko?
EWI wãwen an ri ikkure ro tõbar joñan eo elaptata ilo makitkit eo air? Ilo tennis, soccer, basketball, baseball, track, golf, ak ikkure ko jet, eo emõntata ej tõbar lõñtata ilo wõt an jab jenliklik jen wujleplok eo an. Kamineneik enbwinin im an lemnak rej men ko moktata. Menin emõn an kwon ibben juõn ian melele ko ilo nan in “wujleplok,” eo ej “ajelok aolepen mour eo an ñan juõn ial in lemnak ak makitkit.”
2. “Wujleplok” ta melelen ilo Bible eo? Wanjoñok.
2 Bõtab, ta melelen “wujleplok” eo ilo Bible? “Wujleplok” ej ukõt juõn nan in Hebrew eo me ej melelen “jenolok wõt; kejebele; jenliktak.”a Ilo Israel eo etto, Pris eo Elap Aaron ear kõnak liboror eo binjen bõran “kakõllan kwojarjar in wujleplok,” im kõllak juõn kakõlle jen gold ion im kar je ion nan in Hebrew kein “Kwojarjar an Jehovah.” Menin ear jerbal einwõt juõn menin kakememej ñan pris eo elap bwe ej aikwij bõprae an kõmman jabdewõt men eo enaj katton jikin kwojarjar eo “kinke kakõllan wujleplok, oil in ekkabit eo an Anij eo an, [ear] bed ion.”—Exodus 29:6; 39:30, New World Translation; Leviticus 21:12, NW.
3. Ewi wãwen wujleplok ej aikwij jelet mwilid?
3 Jemaroñ lo ilo kamelele in bwe wujleplok ej juõn men eo en lap lemnak kake. Ej kalikar kakõllan lelok eo ilo anemkwoj einwõt juõn ri karejar an Anij, im ej aikwij mwil erreo. Kin menin, jemaroñ kamolol kin unin an kar ri jilek Peter elij kin Jehovah einwõt an ba: “Komin kwojarjar; bwe Ña I kwojarjar.” (1 Piter 1:15, 16) Einwõt Christian ro emwij wujleplok, jej bõk juõn eddo elap ñan kajejjet kitien wujleplok eo ad, ilo tiljek wõt ñan jemlokin. Ak ta eo ekoba ilo wujleplok eo an Christian?—Livitikõs 19:2; Matu 24:13.
4. Ewi wãwen ad tõbar buñten nee in wujleplok eo, im ta eo jemaroñ kõkkare ñane?
4 Elikin ad tõbar jelãlokjen eo ejimwe kin Jehovah Anij im karõk ko an im kin Jesus Christ im ijo kunan ilo karõk kein, jaar kõmmane bebe eo ad ñan karejar ñan Anij kin aolepen buruõd, lemnak, ad, im kajur. (Mark 8:34; 12:30; Jon 17:3) Menin jemaroñ lemnak kake einwõt juõn kallimur an juõn armij, juõn wujleplok eo ñan Anij eo ejelok jabdewõt menin kejenik ie. Wujleplok eo ad ear jab kõmman einwõt juõn tokjen eo eidiñ. Kar lukkun etale im jar kake, ikijen kajerbal kajur in kõmmanwa. Kin menin, ear jab juõn bebe eo ejarkadu ñan jidik ien. Jej jab maroñ einwõt juõn armij eo ej jinotak kabidodo bũdej in jikin kallip eo inem ebwer ke ej tõbarlok jimettan in kinke elap jerbale ak kinke ien jonikõn eo ej ettolok wõt ak kinke ejjab lukkun jelã kake. Lemnak kin joñok ko an jet ro rar ‘lelok peiir ñan kabidodo bũdej eo’ ak eddo eo an theocracy ikijen bũdej eo emejel ak emeni.—Luk 9:62; Dri Rom 12:1, 2.
Rar Jab Karmijete Wujleplok eo Air
5. Ewi wãwen Jeremiah kar juõn joñok emõn in juõn ri karejar eo emwij an wujleplok an ñan Anij?
5 Jerbal in kwalok nan in kanan eo an Jeremiah ilo Jerusalem ear aetoklok jen 40 yiõ ko (647-607 B.C.E.), im ear jab juõn jerbal eo ebidodo. Ear lukkun jelã kin joñan maroñ ko an. (Jeremiah 1:2-6, NW) Ear aikwij beran im kijenmij ñan jelmae armij in Judah ro rej aniãbãb ak kiblia ran otemjej. (Jeremiah 18:18, NW; 38:4-6, NW) Bõtab, Jeremiah ear liki Jehovah Anij, eo ear kakajur e inem ear kamol an juõn ri karejar eo emol an Anij emwij an wujleplok.—Jeremiah 1:18, 19, NW.
6. Ta joñok eo ri jilek John ear likit ñan kij?
6 A ta kin tõmak eo an ri jilek John, eo ear bed im eñtan ilo ien eo ej ritto ilo ene eo Patmos eo ejelok joij ie im kwalok kin “nan in Anij im kennan an Jisõs”? (Reveles̃õn 1:9) Ear kijenmij im mour ñan wujleplok eo an einwõt juõn Christian iumin enañin 60 yiõ ko. Ear mour ellãlok jen jorrãn eo an Jerusalem ilo pein jar in tarinae ko an Ri Rom. Kar kajerammõne ñan an je juõn Gospel, jilu letter in kakõrmol ko, im book in Revelation, eo ear lo lok iman tarinae in Armageddon eo. Ear bõjrak ke ke ear katak bwe Armageddon ejamin kar itok ilo ien mour eo an? Ear oktak ke im ejelok an eñjake? Jab, John ear bed wõt im tiljek ñan mij, ke ear jelã bwe meñe ‘ien eo ear ebaktok,’ jejjet in kitien vision ko an enaj kar ñan juõn ien eo tokelik.—Reveles̃õn 1:3; Daniel 12:4, NW.
Wanjoñok in Wujleplok ko ilo Ien Kein
7. Ewi wãwen juõn brother kar juõn joñok emõn kin wujleplok eo an Christian?
7 Ilo ran kein, thousand Christian ri tõmak ro rej niknik wõt ilo air eddeb ñan wujleplok eo air meñe rar jab mour ñan kamol kin mejeir Armageddon. Juõn ian rein kar Ernest E. Beavor ilo England. Ear erom juõn Ri Kennan ilo 1939 ilo jinoin Bata eo an Lal Kein Ka II, im ear bõjrak jen juõn jerbal in kõmman pija ñan an bõk full-time jerbal in kwalok nan. Kin an kar debij wõt iolaplap eo an Christian, ear etal ñan jikin kalbuj iumin ruo yiõ. Family eo an rar tiljek wõt ilo rejetak e, im ilo 1950 ajiri ro jilu nejin rar bed ilo Watchtower Bible School eo ilo Gilead ñan katak ñan missionary, ilo New York. Brother Beavor joñan an kar niknik ilo jerbal in kwalok nan eo an ro jeran rar naetan Armageddon Ernie. Ear tiljek ilo an mour ñan wujleplok eo an, im lok ñan ien eo ear mij ilo 1986, ear keañ kin ebaktok in tarinae in Armageddon eo an Anij. Ear jab kalimjek wujleplok eo an einwõt juõn ien eo ewõr joñan ibben Anij!b—1 Dri Korint 15:58.
8, 9. (a) Ta joñok eo elõñ jodikdik maan ro rar likiti ilo Spain ilo ien eo an Franco? (b) Ta kajitõk ko ewõr kamolol kaki?
8 Bar juõn wanjoñok in kijejeto eo ear jab abdiklok ej itok jen Spain. Ilo ien eo Franco ear tel ilo kien (1939-75) ilo jerbal in dictatorship, buki jodikdik Ri Kennan ro rar wujleplok rar bõk juõn jutak einwõt Christian ro rej neutral (jab bõk kunair ijen im ijen). Elõñ iair rar jolok joñoul yiõ ko ak lõñlok ilo jikin kalbuj ko an ri tarinae. Juõn Ri Kennan, Jesús Martín, joñan ko rar naruõn kake ear tõbarlok 22 yiõ ko ilo kalbuj. Elap air kin deñõte ke ear bed ilo kalbuj eo an ri tarinae ilo North Africa. Ejelok juõn ian wãwen in ear bidodo, ak ear makoko in ebbururu.
9 Ilo aolepen ien eo, likao jodikdik rein ejelok air jelã ñããt, elañe ren kar kõtlok ir, bwe rar bed ilo elõñ menin narueir ko. Ak, rar kejbãrok wõt tiljek eo air im debij wõt kijejeto eo air ñan jerbal in kwalok nan ke rar bed ilo kalbuj. Ke wãwen eo ear etal im jino emõnlok ilo 1973, elõñ ian Ri Kennan rein, ke rar kiõ bed ilo jinoin 30 yiõ dettair, rar kõtlok ir jen kalbuj im rar kajju ñan jerbal in kwalok nan full-time, jet rar oktak im special pioneer im traveling overseer. Rar mour ñan wujleplok eo air ilo kalbuj, im elõñ iair rar etal wõt im kõmman eindein jen ke rar rõlok jen kalbuj.c A ta kin kij rainin? Jej tiljek ke ñan wujleplok eo ad einwõt rein retiljek?—Dri Hibru 10:32-34; 13:3.
Lemnak eo Ejimwe kin Wujleplok eo Ad
10. (a) Ewi wãwen ad aikwij lemnak kin wujleplok eo ad? (b) Ewi wãwen an Jehovah lemnak kin jerbal eo ad ñan e?
10 Ewi wãwen ad lemnak kin wujleplok eo ad ñan Anij ñan kõmanman ankilan? Ej men eo moktata ke ilo mour eo ad? Jekdon wãwen utame ko ad, elañe dik, ak ritto, ri mare ak make ian, ejmour ak nañinmij, jej aikwij kate kij mour ñan wujleplok eo ad, ilo ekkar ñan wãwen utame ko ad. Wãwen eo ibben juõn armij emaroñ kõtlok an karejar ilo jerbal in kwalok nan full-time einwõt juõn pioneer, einwõt juõn eo ej make lelok ien ko an ñan juõn branch office an Watch Tower Society, einwõt juõn missionary, ak ilo jerbal in traveling. Jet jemen im jinen ajiri, ilo wãwen eo juõn, remaroñ boub ilo, kejbãrok aikwij ko an family eo ilo kanniek im jitõb. Jejjo awa ko air rej kajerbali ilo jerbal in kwalok nan kajjojo alliñ ediklok ke aorõkiir ilo mejen Jehovah jen elõñ awa ko full-time ri karejar ro rej kajerbali? Jab. Anij ejamin kõtmene jen kij men eo ejelok ibbed. Ri jilek Paul ear ba nan in kaiñi in: “Bwe elañe ererelok lemnok, ej kabuñburu ekar ñõn men ko iben armij, jab ñõn men ko ejelok iben.”—2 Dri Korint 8:12.
11. Lomor eo ad ej atartar ion ta eo?
11 Ilo jabdewõt wãwen, lomor eo ad ej atartar, jab ion jabdewõt men eo jemaroñ kõmmane, ak ion joij eo an Jehovah ikijen Christ Jesus, ad Iroij. Paul ear kamelele ilo alikar: “Bwe otemjej r’ar jerawiwi, im rej likjõp jen aibujuij an Anij; kowãnik ir im ejelok wõnan, ilo An joij, kin men in wiaik eo ej ilo Kraist Jisõs.” Bõtab, jerbal ko ad rej kamol makitkit in tõmak eo ad ilo kallimur ko an Anij.—Dri Rom 3:23, 24; Jemes 2:17, 18, 24.
12. Etke jej aikwij jab kõmman keidi ko?
12 Ejelok aikwij ñan kij ñan kõmman keid ibben ro jet ikijen joñan ien eo jemaroñ kajerbale ilo jerbal eo an Anij, Bible literature ko jej likiti, ak oran katak Bible ko jej kõmmani. (Dri Galetia 6:3, 4) Jekdon ta tõbrak eo jej kõmmane ilo jerbal eo an Christian, kij aolep jej aikwij kememej nan in joij ko an Jesus: “Im ein drein bareinwõt kom, ñe komij kõmõn men ko otemjej jiroñ kom, komin ba, ‘Kim ro dri korijer bãt: kim ar kõmõn kwonam wõt.’ ” (Luk 17:10) Ewi emakijkij in ad maroñ lukkun ba bwe jaar kõmmane “men ko otemjej kar kabbeiki” ñan kij? Inem kajitõk eo in, Ta eo ej aikwij kadkad in jerbal eo ad ñan Anij?—2 Corinthians 10:17, 18, NW.
Kõmman bwe En Wõr Tokjen ilo Kajjojo Ran
13. Ta lemnak eo jej aikwiji ke jej jerbale wujleplok eo ad?
13 Elikin an lelok nan in kakabilek ñan kõrã ro ri belele, maan ro ri belele, ajiri ro, jemen im jinen ajiri ro, im ri karejar ro, Paul ej je: “Jabrewõt men eo komij kõmõne, komin kõmõne kin buru, einwõt ñõn Iroij, im jab ñõn armij, inem kom jela bwe kom naj bõk jen iroij jenekjij in jolit eo: komij korijeran Iroij Kraist.” (Dri Kolosse 3:23, 24) Jej jab jerbal ñan kabwilõñ armij ikijen men eo jej kõtõbrake ilo jerbal eo an Jehovah. Jej kajeoñ karejar ñan Anij ilo ad anõk joñok ko an Jesus Christ. Ear kõmmane jerbal in kwalok nan eo iumin juõn ien ekadu kin juõn eñjake in lemnak kin ekaiuriur.—1 Piter 2:21.
14. Ta kakkõl eo Peter ear letok ikijen ran ko eliktata?
14 Ri jilek Peter bareinwõt ear kalikar juõn eñjake in lemnak kin ekaiuriur. Ilo letter eo an kein karuo, ear kakkõl bwe ilo ran ko eliktata, enaj wõr ri kajirere—ri buñ jen tõmak im ri bere—ro, ekkar ñan kõnan ko air make, renaj kwalok kajitõk ko kin an Christ bed. Bõtab, Peter ear ba: “Jehovah ejjab rumij ikijen kallimur eo an, einwõt jet rej watõk rumij, a Ej meanwõr ñõn kom, im jab kõnan bwe jabrewõt en joko, a bwe ren otemjej itok im ukwelok ibeir. Ak ran eo an Jehovah enaj itok einwõt juõn ri kwot.” Aet, ran eo an Jehovah emol enaj itok. Kin menin, en menin ad lemnak kake ran otemjej kin wãwen an mol im bin tõmak eo ad ilo joñan mol in kallimur eo an Anij.—2 Piter 3:3, 4, 9, 10, NW.
15. Etke jej aikwij lale kajjojo ran ilo mour eo ad?
15 Ñan mour ñan wujleplok eo ad ilo juõn wãwen jej kalmenlokjen kake, jej aikwij kajerbal kajjojo ran ñan lelok nebar ñan Jehovah. Ilo jemlokin kajjojo ran, jemaroñ ke reiliklok ie im lale wãwen ad kar bõk kunad ilo jet wãwen ñan kokwojarjar etan Anij im keañ kin news eo emõn kin Ailiñ eo? Bõlen kar ikijen mwil erreo eo mwilid, nan in konono ko ad rej menin kalek, ak yokwe eo ad jej lemnak kake ñan family eo im ro jerad. Jaar kajerbal ke ien ko remõntok ñan jake kejatdikdik in Christian eo ad ibben ro jet? Emwij ke ad jibañ juõn ñan an lukkun lemnak kin kallimur ko an Anij? Jen kalaplok juõn men eo eaorõk ilo juõn wãwen ilo jitõb kajjojo ran, ejaake juõn bank account eo elap kobban ilo jitõb.—Matu 6:20; 1 Piter 2:12; 3:15; Jemes 3:13.
Kejbãrok An Erreo Lemnak eo Am
16. Ilo wãwen et ko Satan ej kajeoñ kamõjnoik wujleplok eo ad ñan Anij?
16 Jej mour ilo ien ko rej oktak im laplok air bin ñan Christian ro. Satan im agent ro an rej kajeoñ in kõmman an bin kile einjuõn eo ikõtan emõn im nana, erreo im jab erreo, mour emõn im mour nana, manit erreo im manit etton. (Dri Rom 1:24-28; 16:17-19) Ear kõmman an bidodo ñan katton buruõd im lemnak ko ad ikijen kãlet ko ad ilo aluij TV ak juõn computer keyboard ak internet. Lemnak eo ad ilo jitõb emaroñ oktak im tab, ak jab maroñ lolokjen, bwe jen likjap jen ad jela kõmman in etao ko an. Bebe eo ad ñan mour ñan wujleplok eo ad emaroñ mõjnolok im debdeb eo ad ion kein “plau” (kein kabidodo bũdej) eo enaj rõlok elañe jej ebbururu ilo aorõk ko ad ilo jitõb.—Luk 9:62; Dri Pilippai 4:8.
17. Ewi wãwen kakabilek eo an Paul emaroñ jibañ kij ñan debij wõt kõtan eo ad ibben Anij?
17 Kin menin, nan ko an Paul ñan congregation eo ilo Thessalonica rejejjet ñan ien: “Bwe men in ankil an Anij, ami kwojarjar bwe komin kejbãrok kom jen lũñ; bwe en eju wõt iami im jela kin an kejbãrok enbwinin ilo kwojarjar im nebar, jab ilo kijoñ kin lũñ einwõt dri ailiñ ko re jaje Anij.” (1 Dri Tessalonika 4:3-5) Lũñ ear tel ñan air bukwelok jet jen congregation eo an Christian—ro rar kajekdon wujleplok eo air ñan Anij. Rar kõtlok bwe kõtan eo air ibben Anij en mõjnolok, bwe en jako an aorõk ilo mour ko air. Ak, Paul ear ba: “Bwe Anij e ar jab kirtok kij ñõn etton, a ilo kwojarjar. Inem eo ej kejekron, e jab kejekron armij, a Anij, eo Ej lewoj ñõn kom an Jitõb Kwojarjar.”—1 Dri Tessalonika 4:7, 8.
Ta Bebe eo Am?
18. Ta eo ej aikwij bebe eo ad?
18 Elañe jej kamolol kin joñan wujleplok eo ad ñan Jehovah Anij, ta eo jej aikwij beke ñan ad kõmmane? Bebe eo ad ebin ej aikwij debij juõn bõklikit emõn kin mwilid im jerbal in kwalok nan eo ad jimor. Peter ear kõketak: “Im en ibemi bõklikit emõn; bwe, kin men eo rej kajirere kom kake, ren jok ro rej konono nae ami etetal emõn ilo Kraist.” (1 Piter 3:16) Jemaroñ aikwij eñtan im jelmae jerbal nana kin mwilin Christian eo ad, ak kar eindein Christ kin tõmak im tiljek eo an ñan Anij. “Inem,” Peter ear ba, “bwe Kraist e ar iñtan ilo kõniek, en ami lemnok einwõt eo An kin ken tõrinae: bwe eo e ar iñtan ilo kõniek, e ar jokwõr jen jerawiwi.”—1 Piter 4:1.
19. Ta eo jekõnan bwe ren ba kake kin kij?
19 Emol, bebe eo ad ebin ñan mour ñan wujleplok eo ad enaj kejbãrok kij jen aujid ko an lal in an Satan einwõt nañinmij ilo jitõb, lemnak jimwe, im enbwin. Ak elaplok jen menin, jenaj bõk liki eo bwe ewõr ibbed buñburu eo an Anij, eo elaplok an emõn jen jabdewõt men Satan im agent ro an remaroñ letok. Kin menin, jab kõtlok bwe ren ba bwe emwij ad ilok jen yokwe eo ear wõr ibbed ke jaar jino jelã kin mol eo. Ak, kõtlok bwe ren ba kin kij einwõt kar ilo congregation eo ilo Thyatira ilo ebeben eo kein kajuõn: “I jela jerbal ko am, im am yokwe, im tõmak im jerbal in jibañ im kijenmij, im bwe jerbal ko am eliktata relõñ jen ko mokta.” (Reveles̃õn 2:4, 18, 19) Aet, en jab jidik wõt ad mãnãn ikijen wujleplok eo ad, ak jen “bõplolid ilo jitõb,” kijejeto lok ñan jemlokin—im jemlokin ej ebaktok.—Romans 12:11, NW; Reveles̃õn 3:15, 16.
[Kamelele ko itulal]
a Lale Watchtower, April 15, 1987, page 31, English edition.
b Lale Watchtower eo an March 15, 1980, page 8-11, ñan juõn tibdik in bwebwenato in kin mour eo an Ernest Beavor.
c Lale 1978 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, page ko 156-8, 201-18, jeje in Watchtower Bible im Tract Society ilo New York, Inc.
Kwoj Kememej Ke?
• Wujleplok ta eo ekoba ie?
• Ta joñok ko etto im ran kein kin ri karejar ro emwij air wujleplok an Anij rej tellokin ad kajeoñe ir?
• Ewi wãwen ad aikwij lemnak kin jerbal eo ad ñan Anij?
• Ta eo ej aikwij bebe eo ad ikijen wujleplok eo ad ñan Anij?
[Pija]
Jeremiah ear bed wõt ilo tiljek meñe ear jelmae nana
[Pija]
Ernest Beavor ear likit joñok emõn ñan ajiri ro nejin einwõt juõn Christian ear kijejeto
[Pija]
Buki jodikdik Ri Kennan ro ilo kalbuj ko ilo Spain rar debij wõt air tiljek
[Pija]
Jen kaddeklok jet men ilo wãwen jitõb kajjojo ran