വാച്ച്ടവര്‍ ഓണ്‍ലൈന്‍ ലൈബ്രറി
വാച്ച്ടവര്‍
ഓണ്‍ലൈന്‍ ലൈബ്രറി
മലയാളം
  • ബൈബിൾ
  • പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ
  • യോഗങ്ങൾ
  • w24 സെപ്‌റ്റംബർ പേ. 14-18
  • യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ സംതൃ​പ്‌തി നിറഞ്ഞ ജീവിതം

ഇപ്പോൾ തിരഞ്ഞതിന് ഒരു വീഡിയോയും ലഭ്യമല്ല

ക്ഷമിക്കണം, വീഡിയോ ലോഡ് ചെയ്യുന്നതിൽ ഒരു പിശകുണ്ടായി.

  • യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ സംതൃ​പ്‌തി നിറഞ്ഞ ജീവിതം
  • വീക്ഷാഗോപുരം യഹോവയുടെ രാജ്യത്തെ പ്രസിദ്ധമാക്കുന്നു (പഠനപ്പതിപ്പ്‌)—2024
  • ഉപതലക്കെട്ടുകള്‍
  • സമാനമായ വിവരം
  • എന്റെ കുടും​ബം
  • മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തി​ന്റെ തുടക്കം
  • ഗിലെ​യാ​ദും നിറ​വേ​റാൻ വൈകിയ പ്രതീ​ക്ഷ​ക​ളും
  • ഒരുമിച്ച്‌ കാമറൂ​ണിൽ സേവി​ക്കു​ന്നു
  • ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള ഒരു തീരു​മാ​നം
  • ഒരു പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട പാഠം പഠിച്ചു
  • ഞാൻ ഒരിക്കലും തളർന്നുപിന്മാറില്ല
    വീക്ഷാഗോപുരം യഹോവയുടെ രാജ്യത്തെ പ്രസിദ്ധമാക്കുന്നു (പഠനപ്പതിപ്പ്‌)—2018
  • “ദൈവം എവിടെ ആയിരുന്നു?”
    2018 വീക്ഷാഗോപുരം (പൊതുപതിപ്പ്‌)
  • നല്ല മാതൃ​കകൾ വെച്ചവ​രിൽനിന്ന്‌ പഠിച്ച​തി​ന്റെ അനു​ഗ്ര​ഹങ്ങൾ
    വീക്ഷാഗോപുരം യഹോവയുടെ രാജ്യത്തെ പ്രസിദ്ധമാക്കുന്നു (പഠനപ്പതിപ്പ്‌)—2020
  • “മറ്റുള്ളവരിൽനിന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഒരുപാടു കാര്യങ്ങൾ പഠിക്കാനായി!”
    വീക്ഷാഗോപുരം യഹോവയുടെ രാജ്യത്തെ പ്രസിദ്ധമാക്കുന്നു (പഠനപ്പതിപ്പ്‌)—2021
കൂടുതൽ കാണുക
വീക്ഷാഗോപുരം യഹോവയുടെ രാജ്യത്തെ പ്രസിദ്ധമാക്കുന്നു (പഠനപ്പതിപ്പ്‌)—2024
w24 സെപ്‌റ്റംബർ പേ. 14-18
ആൻഡ്രേ റാംസേയർ.

ജീവി​ത​കഥ

യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ സംതൃ​പ്‌തി നിറഞ്ഞ ജീവിതം

ആൻഡ്രേ റാം​സേ​യ​റി​ന്റെ ഓർമ​ക​ളി​ലൂ​ടെ

വർഷം 1951. കാനഡ​യി​ലെ ക്യു​ബെ​ക്കി​ലുള്ള ഒരു കൊച്ചു​പ​ട്ട​ണ​മായ റൂയനിൽ ഞാൻ എത്തി. എന്റെ കയ്യിലുള്ള അഡ്രസ്സി​ലെ വാതി​ലിൽ ഞാൻ മുട്ടി. ഒരു ഗിലെ​യാദ്‌ മിഷന​റി​യായ മാഴ്‌സെൽ ഫിൽറ്റോa സഹോ​ദരൻ വാതിൽ തുറന്നു; 23 വയസ്സുള്ള, പൊക്ക​മുള്ള ഒരാൾ. ഞാനാ​ണെ​ങ്കിൽ വെറും 16 വയസ്സുള്ള ചെറിയ ഒരു പയ്യൻ. എനിക്കു മുൻനി​ര​സേ​വ​ക​നാ​യി നിയമനം കിട്ടിയ കത്ത്‌ ഞാൻ അദ്ദേഹത്തെ കാണിച്ചു. അത്‌ വായിച്ച അദ്ദേഹം എന്നെ ഒന്ന്‌ നോക്കി​യിട്ട്‌ ഇങ്ങനെ ചോദി​ച്ചു: “മോനേ, നീ ഇങ്ങോട്ടു പോന്ന കാര്യം നിന്റെ അമ്മയ്‌ക്ക്‌ അറിയാ​മോ?”

എന്റെ കുടും​ബം

1934-ലാണ്‌ ഞാൻ ജനിച്ചത്‌. കാനഡ​യി​ലെ ഒണ്ടേറി​യോ​യി​ലുള്ള ടിമ്മിൻസ്‌ എന്ന പട്ടണത്തി​ലേക്കു സ്വിറ്റ്‌സർല​ഡിൽനിന്ന്‌ കുടി​യേ​റി​പ്പാർത്ത​വ​രാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ മാതാ​പി​താ​ക്കൾ. ഏതാണ്ട്‌ 1939-ൽ എന്റെ മമ്മി വീക്ഷാ​ഗോ​പു​രം മാസിക വായി​ക്കാ​നും യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളു​ടെ മീറ്റി​ങ്ങു​കൾക്കു പങ്കെടു​ക്കാ​നും തുടങ്ങി. എന്നെയും എന്റെ ആറു കൂടപ്പി​റ​പ്പു​ക​ളെ​യും മമ്മി മീറ്റി​ങ്ങി​നു കൊണ്ടു​പോ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അധികം താമസി​യാ​തെ മമ്മി യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളിൽ ഒരാളാ​യി.

മമ്മി എടുത്ത ആ തീരു​മാ​നം പപ്പയ്‌ക്ക്‌ ഒട്ടും ഇഷ്ടപ്പെ​ട്ടില്ല. എന്നാൽ മമ്മി സത്യത്തെ സ്‌നേ​ഹി​ക്കു​ക​യും യഹോ​വ​യോ​ടു വിശ്വ​സ്‌ത​യാ​യി തുടരു​ക​യും ചെയ്‌തു. 1940-കളുടെ തുടക്ക​ത്തിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ കാനഡ​യിൽ നിരോ​ധി​ച്ച​പ്പോൾപ്പോ​ലും മമ്മി വിശ്വ​സ്‌ത​യാ​യി തുടർന്നു. പപ്പ മമ്മി​യോ​ടു വളരെ മോശ​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും മമ്മി തിരിച്ച്‌ വളരെ ദയയോ​ടെ​യും ആദര​വോ​ടെ​യും ആണ്‌ ഇടപെ​ട്ടത്‌. മമ്മിയു​ടെ ആ നല്ല മാതൃക സത്യം സ്വീക​രി​ക്കാൻ എന്നെയും എന്റെ കൂടപ്പി​റ​പ്പു​ക​ളെ​യും ഒരുപാ​ടു സഹായി​ച്ചു. പതി​യെ​പ്പ​തി​യെ പപ്പയുടെ മനോ​ഭാ​വ​ത്തി​നു മാറ്റം വന്നു. പപ്പ ഞങ്ങളോ​ടു സ്‌നേ​ഹ​ത്തോ​ടെ ഇടപെ​ടാൻ തുടങ്ങി.

മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തി​ന്റെ തുടക്കം

1950 ആഗസ്റ്റിൽ ന്യൂ​യോർക്ക്‌ സിറ്റി​യിൽ വെച്ച്‌ നടന്ന ദിവ്യാ​ധി​പത്യ വർധന സമ്മേള​ന​ത്തിൽ ഞാൻ പങ്കെടു​ത്തു. അന്ന്‌ ലോക​ത്തി​ന്റെ പല ഭാഗങ്ങ​ളിൽനി​ന്നുള്ള സഹോ​ദ​ര​ങ്ങളെ പരിച​യ​പ്പെ​ടാ​നും ഗിലെ​യാദ്‌ സ്‌കൂ​ളിൽനിന്ന്‌ ബിരുദം നേടിയ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ആവേശം നിറഞ്ഞ അനുഭ​വങ്ങൾ കേൾക്കാ​നും എനിക്കാ​യി. ഇതെല്ലാം യഹോ​വ​യു​ടെ സേവന​ത്തിൽ കൂടുതൽ ചെയ്യാ​നുള്ള വലിയ ആഗ്രഹം എന്നിലു​ണ്ടാ​ക്കി. എന്തൊക്കെ വന്നാലും മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വനം ചെയ്യണം എന്നു ഞാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു​റച്ചു. വീട്ടി​ലെ​ത്തിയ ഉടനെ സാധാരണ മുൻനി​ര​സേ​വകൻ ആകാനുള്ള അപേക്ഷ ഞാൻ നൽകി. പക്ഷേ ഞാൻ ആദ്യം സ്‌നാ​ന​പ്പെ​ടേ​ണ്ട​തു​ണ്ടെന്നു കാനഡ ബ്രാഞ്ച്‌ എന്നെ എഴുതി അറിയി​ച്ചു. 1950 ഒക്ടോബർ 1-നു ഞാൻ സ്‌നാ​ന​പ്പെട്ടു. ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞ്‌ ഒരു സാധാരണ മുൻനി​ര​സേ​വ​ക​നു​മാ​യി. കപ്പസ്‌കാ​സിം​ഗിൽ ആയിരു​ന്നു എന്റെ ആദ്യനി​യ​മനം. വീട്ടിൽനിന്ന്‌ ഒരുപാട്‌ കിലോ​മീ​റ്റ​റു​കൾ അകലെ​യാ​യി​രു​ന്നു ആ സ്ഥലം.

ആൻഡ്രേ “വീക്ഷാഗോപുരം” മാസികയുടെ ഒരു പ്രതി പിടിച്ചുകൊണ്ടുനിൽക്കുന്നു.

ക്യു​ബെ​ക്കിൽ സേവി​ക്കുന്ന സമയത്ത്‌

1951-ൽ ഫ്രഞ്ച്‌ അറിയാ​വുന്ന സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളോ​ടു ക്യു​ബെ​ക്കി​ലെ ഫ്രഞ്ച്‌ സംസാ​രി​ക്കുന്ന ആളുക​ളുള്ള ഒരു പ്രദേ​ശ​ത്തേക്കു മാറാൻ പറ്റുമോ എന്നു ബ്രാഞ്ച്‌ ചോദി​ച്ചു. അവിടെ കൂടുതൽ പ്രചാ​ര​ക​രു​ടെ ആവശ്യം ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഞാൻ ഫ്രഞ്ചും ഇംഗ്ലീ​ഷും സംസാ​രി​ച്ചാണ്‌ വളർന്നത്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ പോകാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. എന്നെ റൂയനി​ലേ​ക്കാ​ണു നിയമി​ച്ചത്‌. എനിക്ക്‌ അവിടെ ആരെയും അറിയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. ആകെയു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നത്‌ ഒരു അഡ്രസ്സ്‌ മാത്ര​മാണ്‌. അതെക്കു​റി​ച്ചാണ്‌ ഞാൻ തുടക്ക​ത്തിൽ പറഞ്ഞത്‌. പക്ഷേ കാര്യ​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം നന്നായി​ട്ടു​പോ​യി. ഞാനും മാഴ്‌സെ​ലും നല്ല കൂട്ടു​കാ​രാ​യി​ത്തീർന്നു. അങ്ങനെ നാലു വർഷം ഞാൻ ക്യു​ബെ​ക്കി​ലെ സേവനം ഒരുപാട്‌ ആസ്വദി​ച്ചു. അപ്പോ​ഴേ​ക്കും എനിക്ക്‌ ഒരു പ്രത്യേക മുൻനി​ര​സേ​വ​ക​നാ​യി നിയമനം കിട്ടി​യി​രു​ന്നു.

ഗിലെ​യാ​ദും നിറ​വേ​റാൻ വൈകിയ പ്രതീ​ക്ഷ​ക​ളും

ക്യു​ബെ​ക്കിൽ ആയിരു​ന്ന​പ്പോൾ 26-ാമത്തെ ഗിലെ​യാദ്‌ സ്‌കൂ​ളി​ലേക്ക്‌ എനിക്കു ക്ഷണം കിട്ടി. ന്യൂ​യോർക്കി​ലെ സൗത്ത്‌ ലാൻസി​ങിൽ വെച്ചാ​യി​രു​ന്നു അതു നടക്കു​ന്നത്‌. അപ്പോ​ഴത്തെ എന്റെ സന്തോഷം പറഞ്ഞറി​യി​ക്കാൻ പറ്റില്ല. 1956 ഫെബ്രു​വരി 12-നായി​രു​ന്നു ബിരു​ദ​ദാ​നം. എന്നെ പടിഞ്ഞാ​റെ ആഫ്രി​ക്ക​യി​ലുള്ള ഘാനയിലേക്കുb നിയമി​ച്ചു. എന്നാൽ അങ്ങോട്ടു പോകു​ന്ന​തി​നു മുമ്പ്‌ യാത്ര​യ്‌ക്കു​വേണ്ട ചില രേഖകൾ തയ്യാറാ​ക്കാ​നാ​യി “രണ്ടുമൂന്ന്‌ ആഴ്‌ച​ത്തേക്ക്‌” എനിക്ക്‌ കാനഡ​യി​ലേക്കു പോ​കേ​ണ്ടി​വന്നു.

എന്നാൽ ആ രേഖകൾ ശരിയാ​യി​ക്കി​ട്ടാൻ ഏഴു മാസം എടുത്തു. ആ സമയത്ത്‌ ടൊറ​ന്റോ​യി​ലുള്ള ക്രിപ്‌സ്‌ സഹോ​ദ​രന്റെ കുടും​ബം എന്നെ അവരുടെ വീട്ടിൽ താമസി​പ്പി​ച്ചു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ ഞാൻ സഹോ​ദ​രന്റെ മോളെ പരിച​യ​പ്പെട്ടു. ഷീല എന്നായി​രു​ന്നു അവളുടെ പേര്‌. ഞങ്ങൾ രണ്ടു​പേ​രും ഇഷ്ടത്തി​ലാ​യി. പക്ഷേ, എന്നെ വിവാഹം കഴിക്കാ​മോ എന്നു ഞാൻ അവളോ​ടു ചോദി​ക്കു​ന്ന​തി​നു തൊട്ടു​മുമ്പ്‌ എന്റെ വിസ വന്നു. ഞാനും ഷീലയും അതെക്കു​റിച്ച്‌ പ്രാർഥി​ച്ചു. എന്നിട്ട്‌ ഞാൻ നിയമ​ന​സ്ഥ​ല​ത്തേക്കു പോകാൻതന്നെ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. എന്നാൽ അങ്ങോ​ട്ടും ഇങ്ങോ​ട്ടും കത്തുകൾ എഴുതാ​നും, കല്യാണം കഴിക്കാൻ പറ്റുന്ന ഒരു സാഹച​ര്യം വരുന്ന​തു​വരെ കാത്തി​രി​ക്കാ​നും​കൂ​ടെ ഞങ്ങൾ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അത്‌ അത്ര എളുപ്പ​മാ​യി​രു​ന്നില്ല. പക്ഷേ അത്‌ ശരിയായ ഒരു തീരു​മാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നെന്നു പിന്നീടു ഞങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി.

ആൻഡ്രേ ജീവിച്ചതും സേവിച്ചതും ആയ ചില സ്ഥലങ്ങൾ ഒരു മാപ്പിൽ കാണിച്ചിരിക്കുന്നു: കാനഡയിലെ മാനിടോബ, ഒണ്ടേറിയോ, ക്യുബെക്‌; ആഫ്രിക്കയിലെ കാമറൂൺ, കോറ്റ്‌-ഡീ ഐവോർ, ഘാന, നൈജീരിയ, ടോഗോ.

ട്രെയി​നി​ലും ചരക്കു കപ്പലി​ലും വിമാ​ന​ത്തി​ലും ഒക്കെയാ​യി ഒരു മാസത്തെ യാത്ര! ഒടുവിൽ ഞാൻ ഘാനയി​ലെ അക്രയിൽ എത്തി. അവിടെ ഒരു ഡിസ്‌ട്രി​ക്‌റ്റ്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു എന്റെ നിയമനം. ഘാന മുഴുവൻ എനിക്കു സഞ്ചരി​ക്ക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതുകൂ​ടാ​തെ ഐവറി കോസ്റ്റി​ലും (ഇപ്പോ​ഴത്തെ കോറ്റ്‌-ഡീ ഐവോർ) ടോ​ഗോ​ലാൻഡി​ലും (ഇപ്പോ​ഴത്തെ ടോഗോ) പോക​ണ​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞാൻ കൂടുതൽ സമയവും ബ്രാഞ്ച്‌ തന്ന ഒരു ജീപ്പിൽ ഒറ്റയ്‌ക്കാ​യി​രു​ന്നു യാത്ര ചെയ്‌തി​രു​ന്നത്‌. സഹോ​ദ​ര​ങ്ങളെ സന്ദർശി​ക്കാൻ പോകു​ന്നത്‌ എനിക്കു ഒരുപാട്‌ ഇഷ്ടമാ​യി​രു​ന്നു.

ചില വാരാ​ന്ത​ങ്ങ​ളിൽ എനിക്ക്‌ സർക്കിട്ട്‌ സമ്മേള​ന​ത്തി​ന്റെ നിയമ​നങ്ങൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. അവിടെ സമ്മേള​ന​ഹാ​ളു​കൾ ഇല്ലാതി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ സഹോ​ദ​രങ്ങൾ മുളയും പനയോ​ല​യും ഒക്കെ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ പന്തൽ കെട്ടും. അങ്ങനെ സമ്മേള​ന​ത്തി​നു വരുന്ന​വർക്ക്‌ വെയിൽ കൊള്ളാ​തെ ഇരിക്കാൻ പറ്റി. ഭക്ഷണശാ​ല​യിൽ ഫ്രിഡ്‌ജ്‌ ഇല്ലാത്ത​തു​കൊണ്ട്‌ അറുക്കാ​നുള്ള മൃഗങ്ങളെ അവിടെ കൊണ്ടു​നി​റു​ത്തു​മാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിട്ട്‌ സമ്മേള​ന​ത്തി​നു വരുന്ന സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾക്കു കൊടു​ക്കാൻ അവയെ അറുത്ത്‌ പാകം ചെയ്യും.

സമ്മേള​ന​ത്തി​ന്റെ സമയത്ത്‌ ചില തമാശകൾ ഒക്കെയു​ണ്ടാ​യി​ട്ടുണ്ട്‌. ഒരിക്കൽ, മിഷന​റി​യാ​യി​രുന്ന ഹെർബർട്ട്‌ ജനിങ്‌സ്‌c സഹോ​ദരൻ പ്രസംഗം നടത്തു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ആ സമയത്ത്‌ പാചകം ചെയ്‌തി​രുന്ന സ്ഥലത്തു​നിന്ന്‌ ഒരു പശു ഇറങ്ങി സ്റ്റേജി​നും സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾക്കും ഇടയി​ലൂ​ടെ ഓടി. ഹെർബർട്ട്‌ സഹോ​ദരൻ അപ്പോൾത്തന്നെ പ്രസംഗം നിറുത്തി. പശുവാ​കട്ടെ എങ്ങോട്ട്‌ പോകണം എന്നറി​യാത്ത അവസ്ഥയി​ലു​മാ​യി. എന്നാൽ നല്ല ശക്തിയും ആരോ​ഗ്യ​വും ഉള്ള നാലു സഹോ​ദ​ര​ന്മാർ ഒരു തരത്തിൽ അതിനെ പിടിച്ച്‌ പാചക​സ്ഥ​ല​ത്തേക്കു കൊണ്ടു​പോ​യി. അതു കണ്ട്‌ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളെ​ല്ലാം കൈയ​ടി​ച്ചു.

സമ്മേള​ന​ങ്ങൾക്കി​ട​യി​ലുള്ള ദിവസ​ങ്ങ​ളിൽ ഞാൻ നമ്മുടെ പുതിയ ലോക സമുദാ​യം പ്രവർത്ത​ന​ത്തിൽ (ഇംഗ്ലീഷ്‌) എന്ന വീഡി​യോ അടുത്തുള്ള ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളിൽ കാണി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. അതിനു​വേണ്ടി രണ്ടു കുറ്റി​ക​ളി​ലോ രണ്ടു മരങ്ങളി​ലോ ഒരു വെള്ള ഷീറ്റ്‌ വലിച്ചു​കെ​ട്ടും. എന്നിട്ട്‌ പ്രൊ​ജക്ടർ ഉപയോ​ഗിച്ച്‌ അതിൽ വീഡി​യോ കാണി​ക്കും. ഗ്രാമ​ത്തി​ലെ ആളുകൾ അത്‌ ഒത്തിരി ഇഷ്ടപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. അവരിൽ പലരും ജീവി​ത​ത്തിൽ ആദ്യമാ​യാണ്‌ ഒരു വീഡി​യോ കാണു​ന്നത്‌. ആളുകൾ സ്‌നാ​ന​പ്പെ​ടുന്ന രംഗങ്ങൾ കണ്ടപ്പോൾ അവർ ഉച്ചത്തിൽ കൈയ​ടി​ച്ചു. ഈ വീഡി​യോ കണ്ടവർക്കെ​ല്ലാം യഹോ​വ​യു​ടെ ജനം ലോക​മെ​ങ്ങു​മു​ണ്ടെ​ന്നും അവർ ഐക്യ​മു​ള്ളവർ ആണെന്നും മനസ്സി​ലാ​യി.

ആൻഡ്രേയും ഷീലയും അവരുടെ വിവാഹദിവസത്തിൽ.

1959-ൽ ഘാനയിൽവെച്ച്‌ ഞങ്ങൾ വിവാഹിതരായി

ആഫ്രി​ക്ക​യിൽ ഏകദേശം രണ്ടു വർഷം സേവി​ച്ച​തി​നു ശേഷം 1958-ൽ ന്യൂ​യോർക്കിൽവെച്ച്‌ നടന്ന അന്താരാ​ഷ്ട്ര കൺ​വെൻ​ഷ​നിൽ പങ്കെടു​ക്കാൻ എനിക്കു പറ്റി. ഷീലയും ആ കൺ​വെൻ​ഷനു വരുന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ ആ സമയത്ത്‌ ക്യു​ബെ​ക്കിൽ ഒരു പ്രത്യേക മുൻനി​ര​സേ​വി​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ കത്തുക​ളൊ​ക്കെ എഴുതു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഇപ്പോൾ നേരിട്ട്‌ കാണാ​മ​ല്ലോ എന്നോർത്ത്‌ എനിക്ക്‌ ഒരുപാ​ടു സന്തോഷം തോന്നി. നേരിട്ട്‌ കണ്ടപ്പോൾ ഞാൻ അവളോട്‌ “എന്നെ വിവാഹം കഴിക്കാ​മോ” എന്ന്‌ ചോദി​ച്ചു. അവൾ അതു സമ്മതിച്ചു. ഷീലയ്‌ക്കും ഗിലെ​യാ​ദിൽ പങ്കെടു​ത്തിട്ട്‌ എന്റെകൂ​ടെ ആഫ്രി​ക്ക​യിൽ സേവി​ക്കാൻ പറ്റുമോ എന്നറി​യാൻ ഞാൻ നോർ സഹോദരന്‌d ഒരു കത്ത്‌ എഴുതി. സഹോ​ദരൻ അതിന്‌ അനുവ​ദി​ച്ചു. അങ്ങനെ ഒടുവിൽ ഷീല ഘാനയിൽ എത്തി. 1959 ഒക്‌ടോ​ബർ 3-ന്‌ അക്രയിൽവെച്ച്‌ ഞങ്ങൾ വിവാ​ഹി​ത​രാ​യി. യഹോ​വയെ ജീവി​ത​ത്തിൽ ഒന്നാമതു വെച്ചതു​കൊണ്ട്‌ യഹോവ ഞങ്ങളെ ശരിക്കും അനു​ഗ്ര​ഹി​ച്ചു.

ഒരുമിച്ച്‌ കാമറൂ​ണിൽ സേവി​ക്കു​ന്നു

ആൻഡ്രേ കാമറൂണിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓഫീസ്‌ മേശയ്‌ക്ക്‌ അരികിൽ.

കാമറൂ​ണി​ലെ ബ്രാഞ്ചിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു

1961-ൽ കാമറൂ​ണി​ലേക്കു ഞങ്ങളെ നിയമി​ച്ചു. അവിടെ പുതിയ ഒരു ബ്രാഞ്ച്‌ ആരംഭി​ക്കു​ന്ന​തി​നു സഹായി​ക്കാൻ സഹോ​ദ​രങ്ങൾ എന്നോട്‌ ആവശ്യ​പ്പെട്ടു. തിരക്കു​പി​ടിച്ച ഒരു സമയമാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. പുതിയ ഒരു ബ്രാഞ്ച്‌ ദാസനാ​യ​തു​കൊണ്ട്‌ എനിക്ക്‌ ഒരുപാ​ടു പഠിക്കാൻ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. എന്നാൽ 1965-ൽ ഷീല ഗർഭി​ണി​യാ​ണെന്നു ഞങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി. മാതാ​പി​താ​ക്ക​ളാ​കാൻ പോകു​ക​യാ​ണെന്ന കാര്യം അംഗീ​ക​രി​ക്കാൻ തുടക്ക​ത്തിൽ കുറച്ച്‌ ബുദ്ധി​മു​ട്ടാ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ പതിയെ അതിന്റെ സന്തോഷം ആസ്വദിച്ച്‌ തുടങ്ങി​യ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഒരു സംഭവം ഉണ്ടായി. കാനഡ​യി​ലേക്കു മടങ്ങാൻ തയ്യാ​റെ​ടു​ക്കുന്ന സമയത്ത്‌ ഞങ്ങളുടെ ജീവി​ത​ത്തിൽ വലി​യൊ​രു ദുരന്തം ആഞ്ഞടിച്ചു.

ഞങ്ങളുടെ കുഞ്ഞ്‌ ജനിക്കു​ന്ന​തി​നു മുമ്പേ മരിച്ചു​പോ​യി. അത്‌ ഒരു ആൺകുഞ്ഞ്‌ ആയിരു​ന്നു എന്ന്‌ ഡോക്ടർ പറഞ്ഞു. ഇപ്പോൾ 50 വർഷം കഴി​ഞ്ഞെ​ങ്കി​ലും ആ സംഭവം ഇതുവരെ ഞങ്ങളുടെ മനസ്സിൽനിന്ന്‌ മാഞ്ഞി​ട്ടില്ല. അന്ന്‌ ആകെ തകർന്നു​പോ​യെ​ങ്കി​ലും ഞങ്ങൾ ഒരുപാ​ടു സ്‌നേ​ഹിച്ച ആ വിദേ​ശ​നി​യ​മ​ന​ത്തിൽത്തന്നെ ഞങ്ങൾ തുടർന്നു.

1965-ൽ ഷീല​യോ​ടൊ​പ്പം കാമറൂണിൽ

കാമറൂ​ണി​ലെ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾക്കു പലപ്പോ​ഴും രാഷ്ട്രീയ നിഷ്‌പ​ക്ഷ​ത​യു​ടെ പേരിൽ ഉപദ്ര​വങ്ങൾ അനുഭ​വി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​ന്നി​ട്ടുണ്ട്‌. പ്രസി​ഡന്റ്‌-തെര​ഞ്ഞെ​ടു​പ്പി​ന്റെ സമയത്ത്‌ കാര്യങ്ങൾ കൂടുതൽ വഷളാ​കും. അങ്ങനെ​യി​രി​ക്കെ 1970 മെയ്‌ 13-നു ഞങ്ങൾ ഏറ്റവും പേടി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു കാര്യം സംഭവി​ച്ചു. യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​കളെ നിയമ​പ​ര​മാ​യി നിരോ​ധി​ച്ചു. നമ്മുടെ മനോ​ഹ​ര​മായ പുതിയ ബ്രാഞ്ച്‌ കെട്ടി​ട​വും ഗവൺമെന്റ്‌ കണ്ടു​കെട്ടി. അങ്ങോട്ടു മാറി​യിട്ട്‌ വെറും അഞ്ചു മാസമേ ആയിരു​ന്നു​ള്ളൂ. ഒരാഴ്‌ച​യ്‌ക്കു​ള്ളിൽ എന്നെയും ഷീല​യെ​യും ഉൾപ്പെടെ രാജ്യ​ത്തുള്ള എല്ലാ മിഷന​റി​മാ​രെ​യും നാടു​ക​ടത്തി. ഞങ്ങളുടെ പ്രിയ​പ്പെട്ട സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാ​രെ അവിടെ വിട്ടിട്ട്‌ പോ​കേ​ണ്ടി​വ​ന്ന​പ്പോൾ ശരിക്കും വേദന തോന്നി. ഇനിയുള്ള നാളു​ക​ളിൽ അവർ എങ്ങനെ പിടി​ച്ചു​നിൽക്കു​മെന്നു ഞങ്ങൾക്കു പേടി​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

പിന്നീ​ടു​ള്ള ആറു മാസം ഞങ്ങൾ ഫ്രാൻസി​ലെ ബ്രാ​ഞ്ചോ​ഫീ​സിൽ ആയിരു​ന്നു. അവി​ടെ​വെച്ച്‌ കാമറൂ​ണി​ലുള്ള സഹോ​ദ​ര​ങ്ങൾക്കു​വേണ്ടി ചെയ്യാൻ പറ്റുന്ന​തെ​ല്ലാം ഞാൻ ചെയ്‌തു. ആ വർഷം ഡിസം​ബ​റിൽ ഞങ്ങളെ നൈജീ​രിയ ബ്രാഞ്ചി​ലേക്കു നിയമി​ച്ചു. കാമറൂ​ണി​ലെ പ്രവർത്ത​നങ്ങൾ നോക്കി​ന​ട​ത്താ​നുള്ള ഉത്തരവാ​ദി​ത്വം അപ്പോൾ ആ ബ്രാഞ്ചിന്‌ ആയിരു​ന്നു. നൈജീ​രി​യ​യി​ലെ സഹോ​ദ​രങ്ങൾ ഞങ്ങളെ വളരെ സ്‌നേ​ഹ​ത്തോ​ടെ​യാ​ണു സ്വീക​രി​ച്ചത്‌. പിന്നീ​ടുള്ള കുറെ വർഷങ്ങൾ അവിടെ സന്തോ​ഷ​ത്തോ​ടെ സേവിച്ചു.

ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള ഒരു തീരു​മാ​നം

1973-ൽ ഞങ്ങൾക്കു വളരെ ബുദ്ധി​മു​ട്ടുള്ള ഒരു തീരു​മാ​നം എടു​ക്കേ​ണ്ടി​വന്നു. കുറച്ചു​നാ​ളാ​യി ഷീല ഗുരു​ത​ര​മായ ചില ആരോ​ഗ്യ​പ്ര​ശ്‌നങ്ങൾ നേരി​ടു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒരു കൺ​വെൻ​ഷൻ കൂടാൻ ന്യൂ​യോർക്കി​ലാ​യി​രുന്ന സമയത്ത്‌ ഷീല എന്നോടു കരഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു: “എനിക്ക്‌ ഇനി ഇങ്ങനെ മുമ്പോ​ട്ടു പോകാൻ പറ്റില്ല. ഞാൻ ആകെ മടുത്തു. എനിക്ക്‌ എപ്പോ​ഴും അസുഖ​മാണ്‌.” ഷീല എന്നോ​ടൊ​പ്പം പടിഞ്ഞാ​റെ ആഫ്രി​ക്ക​യിൽ 14 വർഷത്തി​ല​ധി​ക​മാ​യി സേവി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ അത്രയും​നാൾ വിശ്വ​സ്‌ത​മാ​യി പിടി​ച്ചു​നി​ന്നു. അതിൽ എനിക്ക്‌ ഒരുപാ​ടു സന്തോ​ഷ​മുണ്ട്‌. പക്ഷേ ഇപ്പോൾ ചില മാറ്റങ്ങൾ ആവശ്യ​മാ​യി വന്നു. ഞങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ സാഹച​ര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ചിന്തി​ക്കു​ക​യും യഹോ​വ​യോട്‌ ഉള്ളുരു​കി പ്രാർഥി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ കാനഡ​യി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​പോ​കാൻ തീരു​മാ​നി​ച്ചു. അവി​ടെ​യാ​കു​മ്പോൾ ഷീലയ്‌ക്കു കുറച്ചു​കൂ​ടി മെച്ചപ്പെട്ട ചികിത്സ കിട്ടു​മാ​യി​രു​ന്നു. മിഷനറി നിയമ​ന​വും മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​വും ഉപേക്ഷി​ക്കുക എന്നതാ​യി​രു​ന്നു ഞങ്ങളുടെ ജീവി​ത​ത്തിൽ എടു​ക്കേ​ണ്ടി​വന്ന ഏറ്റവും ബുദ്ധി​മു​ട്ടേ​റിയ, വേദന ഉണ്ടാക്കിയ ഒരു തീരു​മാ​നം.

കാനഡ​യിൽ എത്തിയ​തി​നു ശേഷം എന്റെ ഒരു പഴയ കൂട്ടു​കാ​ര​ന്റെ​കൂ​ടെ ഞാൻ ജോലി ചെയ്യാൻതു​ടങ്ങി. ടൊറ​ന്റോ​യു​ടെ വടക്കു​ഭാ​ഗത്ത്‌ കാർ വിൽക്കുന്ന ബിസി​നെസ്സ്‌ ആയിരു​ന്നു അദ്ദേഹ​ത്തിന്‌. ഞാനും ഷീലയും ഒരു അപ്പാർട്ടു​മെന്റ്‌ വാടക​യ്‌ക്ക്‌ എടുത്തു; അതു​പോ​ലെ വീട്ടി​ലേ​ക്കാ​യി പഴയ ഗൃഹോ​പ​ക​ര​ണങ്ങൾ വാങ്ങു​ക​യും ചെയ്‌തു. അതു​കൊണ്ട്‌ കടമി​ല്ലാ​തെ മുമ്പോ​ട്ടു​പോ​കാൻ പറ്റി. ഞങ്ങൾ ലളിത​മായ ഒരു ജീവി​ത​മാണ്‌ നയിച്ചത്‌. കാരണം ഒരു ദിവസം മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​വ​രാൻ പറ്റും എന്നുത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഞങ്ങളുടെ പ്രതീക്ഷ. എന്നാൽ ഞങ്ങൾ പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ച​തി​ലും നേരത്തേ ഞങ്ങളുടെ ആ ആഗ്രഹം നടന്നു. ശരിക്കും ഞങ്ങൾക്ക്‌ അത്‌ ഒരു അത്ഭുതം​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഒണ്ടേറി​യോ​യി​ലെ നോർവെ​ലിൽ പുതിയ സമ്മേള​ന​ഹാൾ പണിയുന്ന സ്ഥലത്ത്‌ ഞാൻ ശനിയാ​ഴ്‌ച​ക​ളിൽ സേവി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. കുറച്ചു​നാൾ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ഒരു സമ്മേള​ന​ഹാൾ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി സേവി​ക്കാ​മോ എന്ന്‌ എന്നോടു ചോദി​ച്ചു. ഷീലയു​ടെ ആരോ​ഗ്യം മെച്ച​പ്പെ​ടു​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ ഈ നിയമനം സ്വീക​രി​ക്കാ​മെന്നു ഞങ്ങൾക്കു തോന്നി. അങ്ങനെ 1974 ജൂണിൽ ഞങ്ങൾ സമ്മേള​ന​ഹാ​ളി​ലുള്ള താമസ​സൗ​ക​ര്യ​ത്തി​ലേക്കു മാറി. മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വ​ന​ത്തി​ലേക്കു തിരി​ച്ചു​വ​ന്ന​പ്പോൾ ഒരുപാട്‌ സന്തോഷം തോന്നി.

ഷീലയു​ടെ ആരോ​ഗ്യം കൂടുതൽ മെച്ച​പ്പെ​ട്ടു​കൊ​ണ്ടി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ രണ്ടു വർഷം കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യുള്ള നിയമനം ഞങ്ങൾക്കു സ്വീക​രി​ക്കാൻ പറ്റി. കാനഡ​യി​ലെ മാനി​ടോ​ബ​യി​ലാ​യി​രു​ന്നു ഞങ്ങൾ സേവി​ക്കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നത്‌. കൊടും​ത​ണു​പ്പി​നു പേരു​കേട്ട ഒരു സ്ഥലമാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. എങ്കിലും അവിടത്തെ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ സ്‌നേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ‘ചൂട്‌’ ഞങ്ങൾക്ക്‌ ആസ്വദി​ക്കാ​നാ​യി. നമ്മൾ എവിടെ സേവി​ക്കു​ന്നു എന്നുള്ളതല്ല, എവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നാ​ലും യഹോ​വയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തിൽ തുടരുക എന്നതാണു പ്രധാനം എന്നു ഞങ്ങൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കി.

ഒരു പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട പാഠം പഠിച്ചു

കുറച്ച്‌ വർഷം സർക്കിട്ട്‌ മേൽവി​ചാ​ര​ക​നാ​യി സേവി​ച്ച​ശേഷം 1978-ൽ ഞങ്ങളെ കാനഡ ബഥേലിൽ സേവി​ക്കാ​നാ​യി ക്ഷണിച്ചു. അധികം താമസി​യാ​തെ ഞാൻ പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട ഒരു പാഠം പഠിച്ചു. അത്‌ വേദന​യുള്ള ഒരു അനുഭവം ആയിരു​ന്നു. മോൺട്രി​യ​ലിൽവെച്ച്‌ നടന്ന ഒരു പ്രത്യേക മീറ്റി​ങ്ങി​നു ഫ്രഞ്ചിൽ ഒന്നര മണിക്കൂർ നീണ്ട ഒരു പ്രസംഗം നടത്താൻ എന്നെ നിയമി​ച്ചു. പക്ഷേ സഹോ​ദ​ര​ങ്ങ​ളു​ടെ ശ്രദ്ധ പിടി​ച്ചു​നി​റു​ത്താൻ എനിക്കു പറ്റിയില്ല. അതു​കൊണ്ട്‌ സർവീസ്‌ ഡിപ്പാർട്ടു​മെ​ന്റി​ലെ ഒരു സഹോ​ദരൻ എനിക്കു ബുദ്ധി​യു​പ​ദേശം തന്നു. സത്യം പറഞ്ഞാൽ, ഞാൻ അത്ര നല്ലൊരു പ്രസം​ഗ​ക​ന​ല്ലെന്ന്‌ അപ്പോൾ മനസ്സി​ലാ​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞാൻ ആ ഉപദേശം സ്വീക​രി​ച്ചില്ല. ഞങ്ങളുടെ സംഭാ​ഷണം അത്ര നല്ല രീതിക്കല്ല പോയത്‌. സഹോ​ദരൻ എന്നെ വല്ലാതെ കുറ്റ​പ്പെ​ടു​ത്തു​ന്ന​താ​യും ഞാൻ നന്നായി ചെയ്‌ത​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഒന്നും പറയാ​ത്ത​താ​യും എനിക്കു തോന്നി. ഞാൻ ഉപദേശം തന്ന വിധ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഉപദേശം തന്ന വ്യക്തി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും ആണ്‌ ചിന്തി​ച്ചത്‌. അതു​കൊണ്ട്‌ ഞാൻ ആ ഉപദേ​ശ​ത്തി​നു വേണ്ട ശ്രദ്ധ​കൊ​ടു​ത്തില്ല.

ആൻഡ്രേ ഒരു പ്രസംഗം നടത്തുന്നു.

ഫ്രഞ്ചിൽ ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി​യ​തി​നു ശേഷം ഞാൻ പ്രധാ​ന​പ്പെട്ട ഒരു പാഠം പഠിച്ചു

ഏതാനും ദിവസങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ​പ്പോൾ ബ്രാഞ്ച്‌ കമ്മിറ്റി​യി​ലെ ഒരു സഹോ​ദരൻ ഈ കാര്യ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ എന്നോടു സംസാ​രി​ച്ചു. ഉപദേശം കിട്ടി​യ​പ്പോൾ ഞാൻ അതി​നോട്‌ നല്ല രീതി​യി​ലല്ല പ്രതി​ക​രി​ച്ച​തെന്നു ഞാൻ സമ്മതിച്ചു. അതെക്കു​റിച്ച്‌ ഓർത്ത്‌ നല്ല വിഷമ​മു​ണ്ടെ​ന്നും സഹോ​ദ​ര​നോട്‌ പറഞ്ഞു. എന്നിട്ടു ഞാൻ ഉപദേശം തന്ന ആ സഹോ​ദ​രനെ പോയി കണ്ടു. അദ്ദേഹം എന്നോടു ക്ഷമിക്കാൻ തയ്യാറാ​യി. ഈ അനുഭവം താഴ്‌മ ഉണ്ടായി​രി​ക്കേ​ണ്ടത്‌ എത്ര പ്രധാ​ന​മാ​ണെന്ന്‌ എന്നെ പഠിപ്പി​ച്ചു. അത്‌ ഞാൻ ഒരിക്ക​ലും മറക്കില്ല. (സുഭാ. 16:18) ഞാൻ ഇതെപ്പറ്റി പല തവണ യഹോ​വ​യോ​ടു പ്രാർഥി​ച്ചു. ഇനി ഒരിക്ക​ലും ഒരു ഉപദേശം കിട്ടു​മ്പോൾ അതി​നോ​ടു മോശ​മാ​യി പ്രതി​ക​രി​ക്കി​ല്ലെന്നു ഞാൻ തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ത്തു.

ഞാൻ ഇപ്പോൾ കാനഡ ബഥേലിൽ വന്നിട്ട്‌ 40-ലധികം വർഷമാ​യി. 1985 മുതൽ എനിക്ക്‌ ഇവിടെ ഒരു ബ്രാഞ്ച്‌ കമ്മിറ്റി അംഗമാ​യി സേവി​ക്കാൻ പറ്റുന്നു. 2021 ഫെബ്രു​വ​രി​യിൽ എന്റെ പ്രിയ​പ്പെട്ട ഷീലയെ എനിക്കു മരണത്തിൽ നഷ്ടമായി. അതുണ്ടാ​ക്കിയ വേദന വളരെ വലുതാണ്‌. അത്‌ കൂടാതെ എനിക്കു പല ആരോ​ഗ്യ​പ്ര​ശ്‌ന​ങ്ങ​ളും ഉണ്ട്‌. എന്നാൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സേവനം എന്നെ തിരക്കു​ള്ള​വ​നാ​ക്കി നിറു​ത്തു​ന്നു. അതിന്റെ സന്തോഷം ഉള്ളതു​കൊണ്ട്‌ ‘ദിവസങ്ങൾ കടന്നു​പോ​കു​ന്നത്‌ ഞാൻ അത്ര ശ്രദ്ധി​ക്കാ​റില്ല.’ (സഭാ. 5:20) എന്റെ ജീവി​ത​ത്തി​ലു​ണ്ടായ പ്രശ്‌നങ്ങൾ, കിട്ടിയ സന്തോ​ഷ​ങ്ങ​ളു​മാ​യി താരത​മ്യം ചെയ്‌ത്‌ നോക്കു​മ്പോൾ ഒന്നുമല്ല. യഹോ​വയെ ജീവി​ത​ത്തിൽ ഒന്നാമതു വെക്കാ​നും 70 വർഷം മുഴു​സ​മ​യ​സേ​വനം ആസ്വദി​ക്കാ​നും കഴിഞ്ഞത്‌ വലി​യൊ​രു അനു​ഗ്ര​ഹ​മാ​യി ഞാൻ കാണുന്നു. നമ്മുടെ ചെറു​പ്പ​ക്കാ​രായ സഹോ​ദ​രീ​സ​ഹോ​ദ​ര​ന്മാർ യഹോ​വയെ ഒന്നാമതു വെച്ച്‌ ജീവി​ക്കട്ടെ എന്നാണ്‌ എന്റെ പ്രാർഥന. കാരണം യഹോ​വയെ സേവി​ക്കു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ മാത്രം കിട്ടുന്ന സന്തോ​ഷ​വും അനു​ഗ്ര​ഹ​വും നിറഞ്ഞ ജീവിതം അവർക്കും കിട്ടു​മെന്ന്‌ എനിക്ക്‌ ഉറപ്പാണ്‌.

a മാഴ്‌സെൽ ഫിൽറ്റോ സഹോ​ദ​രന്റെ ജീവി​തകഥ വായി​ക്കാൻ 2000 ഫെബ്രു​വരി 1 ലക്കം വീക്ഷാ​ഗോ​പു​ര​ത്തി​ലെ “യഹോവ എന്റെ സങ്കേത​വും ബലവും” എന്ന ലേഖനം കാണുക.

b 1957 വരെ ആഫ്രി​ക്ക​യി​ലെ ഈ പ്രദേശം ഗോൾഡ്‌ കോസ്റ്റ്‌ എന്ന്‌ അറിയ​പ്പെ​ടുന്ന ഒരു ബ്രിട്ടീഷ്‌ കോള​നി​യാ​യി​രു​ന്നു.

c ഹെർബർട്ട്‌ ജനിങ്‌സ്‌ സഹോ​ദ​രന്റെ ജീവി​തകഥ വായി​ക്കാൻ 2000 ഡിസംബർ 1 ലക്കം വീക്ഷാ​ഗോ​പു​ര​ത്തി​ലെ “നാളത്തെ നിങ്ങളു​ടെ ജീവിതം എങ്ങനെ​യു​ള്ളത്‌ ആയിരി​ക്കും എന്നു നിങ്ങൾക്ക​റി​ഞ്ഞു​കൂ​ടാ” എന്ന ലേഖനം കാണുക.

d നേഥൻ എച്ച്‌. നോർ സഹോ​ദ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു ആ സയമത്ത്‌ നമ്മുടെ പ്രവർത്ത​ന​ങ്ങൾക്കു നേതൃ​ത്വം എടുത്തി​രു​ന്നത്‌.

    മലയാളം പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ (1970-2025)
    ലോഗ് ഔട്ട്
    ലോഗ് ഇൻ
    • മലയാളം
    • പങ്കുവെക്കുക
    • താത്പര്യങ്ങൾ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • നിബന്ധനകള്‍
    • സ്വകാര്യതാ നയം
    • സ്വകാര്യതാ ക്രമീകരണങ്ങൾ
    • JW.ORG
    • ലോഗ് ഇൻ
    പങ്കുവെക്കുക