Watchtower SƐB VAEESG ZĨIGA
Watchtower
SƐB VAEESG ZĨIGA
Moore
  • BIIBLE
  • SƐBA
  • TIGISSÃ
  • nwt Sɩngre 1:1-50:26
  • Sɩngre

Video pa be zĩ-kãngã ye.

Video wã pa tõog n yi ye.

  • Sɩngre
  • Gʋls-sõamyã, Dũni-paalgã lebgre
Gʋls-sõamyã, Dũni-paalgã lebgre
Sɩngre

SƖNGR SEBRE

1 Sɩngr wakatẽ, Wẽnnaam naana saasã la tẽngã.+

2 Tẽngã ra pa tar yalẽ ye. A ra yaa vɩʋʋgo, tɩ lik ra be koomã sẽn zulmã* zugu.+ La Wẽnnaam pãngã*+ ra fugda koomã zugu.+

3 Wẽnnaam yeelame: “Bɩ vẽenem zĩndi.” La vẽenem zĩndame.+ 4 Rẽ poore, Wẽnnaam yãame tɩ vẽenemã yaa sõma, t’a sɩng n na n welg vẽenemã ne likã. 5 Wẽnnaam boola vẽenemã tɩ Wĩndga, la a bool likã tɩ Yʋngo.+ La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa pipi daare.

6 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ vɩʋʋg+ zĩnd ko-rãmbã sʋka, la bɩ a welg ko-rãmbã ne taaba.”+ 7 Dẽ, Wẽnnaam maana vɩʋʋgã, n welg koom ning sẽn be vɩʋʋgã tẽngrã, ne koom ning sẽn be vɩʋʋgã zugẽ wã.+ La yɩɩ woto. 8 Wẽnnaam boola vɩʋʋgã tɩ Saaga.* La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa rasem a yiib-n-soaba.

9 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ koom ning sẽn be saasã tẽngrã naag taab zĩig a ye, la bɩ tẽn-koɛɛngã puki.”+ La yɩɩ woto. 10 Wẽnnaam boola tẽn-koɛɛngã tɩ Tẽnga,+ la a bool koomã sẽn naag taabã tɩ Mogre.+ La Wẽnnaam yãame tɩ rẽ yaa sõma.+ 11 Dẽ, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ mood yi tẽngã zugu, n paas mood sẽn womd biisi. Bɩ tɩɩs me sẽn womd biis sẽn tar bõn-buud wa sẽn zems b buud yi tẽngã zugu.” La yɩɩ woto. 12 La moodo, ne mood sẽn womd biisi, n paas tɩɩs sẽn womd biis sẽn tar bõn-buud+ wa sẽn zems b buud sɩngame n yit tẽngã zugu. La Wẽnnaam yãame tɩ rẽ yaa sõma. 13 La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa rasem a tãab-n-soaba.

14 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ bũmb toor-toor sẽn kõt vẽenem+ zĩnd saasẽ, n welg wĩntoogã ne yʋngã,+ la b yɩ bãn sẽn wilgd wakatã,* rayã la yʋʋmã.+ 15 B na n zĩnda saasẽ n yãgd n kõt tẽngã vẽenem.” La yɩɩ woto. 16 La Wẽnnaam maana bõn-bɛd a yiibã sẽn kõt vẽenemã. A maana sẽn yaa-a bedr n yɩɩdã sẽn na yɩl t’a soog wĩntoogo,+ la sẽn yaa-a bilfã sẽn na yɩl t’a soog yʋngo. A maana ãdsã me.+ 17 Dẽ, Wẽnnaam ning-b-la saasẽ tɩ b kõt tẽngã vẽenem 18 la b soog wĩntoogã ne yʋngã, la a kɩt tɩ welgr zĩnd vẽenemã ne likã sʋka.+ La Wẽnnaam yãame tɩ rẽ yaa sõma. 19 La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa rasem a naas-n-soaba.

20 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ koomã pid ne bõn-vɩɩse,* tɩ bõn-yɩgdɩ me yɩgd tẽngã zug n pɩʋʋgd saasẽ.”+ 21 Wẽnnaam naana mogrã pʋgẽ bõn-bɛdã,* la bõn-vɩɩs* nins fãa sẽn saagd koomẽ la sẽn tũud-b taab wʋsgã wa sẽn zems b buudu, n paas bõn-yɩgdɩ wã sẽn tar pɩgsã buud fãa wa sẽn zems b buudu. La Wẽnnaam yãame tɩ rẽ yaa sõma. 22 Dẽ, Wẽnnaam ning-b-la barka, n yeele: “Rog-y kamb n lebg wʋsgo, n pid mogrã koomã.+ La bɩ bõn-yɩgdɩ wã me lebg wʋsg tẽngã zugu.” 23 La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa rasem a nu soaba.

24 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ tẽngã pid ne bõn-vɩɩs* wa sẽn zems b buudu: Yir dũms la bõn-vuudsi,* la we-rũms wa sẽn zems b buudu.”+ La yɩɩ woto. 25 La Wẽnnaam maana we-rũmsã wa sẽn zems b buudu, yir dũmsã wa sẽn zems b buudu, la bõn-vuudsã wa sẽn zems b buudu. La Wẽnnaam yãame tɩ rẽ yaa sõma.

26 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Bɩ d+ maan ninsaal n wõneg d mense,+ t’a yɩ wa tõndo.+ La bɩ a* soog zĩmã sẽn be mogrã pʋgẽ wã, bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã, yir dũmsã, tẽngã fãa, la bõn-vuudsã sẽn vuud tẽngã zugã.”+ 27 Dẽ, Wẽnnaam naana ninsaal n wõneg a menga. Wẽnnaam naan-a lame n wõneg yẽ mengã. A naana bãmb raoa, la paga.+ 28 Sẽn paase, Wẽnnaam ning-b-la barka, la a yeel-ba: “Bɩ y rog kamb n lebg wʋsgo, n pid tẽngã+ la y soog-a.+ Soog-y+ zĩmã sẽn be mogrã pʋgẽ wã, bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã, la bõn-vɩɩs buud fãa sẽn kẽnd tẽngã zugã.”

29 Rẽ poore, Wẽnnaam yeelame: “Ade! Mam kõo yãmb mood buud fãa sẽn be tẽngã gill zug n womd biisi, la tɩɩs buud fãa sẽn womd biis sẽn tar bõn-buudu. Bɩ rẽ yɩ yãmb rɩɩbo.+ 30 La sã n yaa ne we-rũmsã buud fãa, bõn-yɩgdɩ buud fãa sẽn yɩgd yĩngrã, la bõn-vɩɩs nins fãa sẽn kẽnd tẽngã zugã, mam kõ-b-la mo-maasã fãa tɩ na n yɩ b rɩɩbo.”+ La yɩɩ woto.

31 Rẽ poore, Wẽnnaam gesa bũmb nins fãa a sẽn maanã, la a yãame tɩ ra yaa sõma wʋsgo.+ La zaabr zĩndame, tɩ yibeoog zĩndi: Yaa rasem a yoob-n-soaba.

2 Yɩɩ woto la a naan saasã ne tẽngã la bũmb nins fãa sẽn be b pʋsẽ wã* n sa.+ 2 La rasem a yopoe-n-soabã sẽn wa n na n ta tɩ Wẽnnaam baasa tʋʋm nins a sẽn da tʋmdã. Rasem a yopoe-n-soabã daare, a sɩngame n na n vʋʋs ne a tʋʋmã fãa a sẽn da tʋmdã.+ 3 Dẽ, Wẽnnaam ninga rasem a yopoe-n-soabã barka, la a yeel t’a yaa sõngo, bala baraare, Wẽnnaam sɩnga vʋʋsgo, a sẽn naan bũmba fãa wa sẽn zems ne a raabã poore.

4 Ad saasã la tẽngã naaneg sẽn yɩ to-to b naanegã wakate, daar ning Wẽnnaam a Zeova* sẽn naan tẽngã la saagã.+

5 Tuug baa a ye ra nan pa be tẽngã zugu, tɩ moodã me ra nan pa sɩng yiib tẽngã zug ye. Bala Wẽnnaam a Zeova ra nan pa kɩt tɩ saagã ni tẽngã zug ye. Ninsaal me ra pa be n na n ko tẽngã ye. 6 La wulg n da zẽkd tẽngã zugu, n madgd tẽn-gãongã gilli.

7 Wẽnnaam a Zeova maana ninsaal ne tẽngã tom,+ n fʋʋs vɩɩm vʋʋsem+ a yõ-bogdẽ wã, tɩ ninsaal lebg nin-vɩɩga.*+ 8 Sẽn paase, Wẽnnaam a Zeova sela zẽed Edɛn+ sẽn be yaang sẽnesã, n ning ninsaal a sẽn naanã be.+ 9 Wẽnnaam a Zeova kɩtame tɩ tɩɩs buud fãa gesg sẽn be yamleoogo, la biis sẽn noom yi tẽngã zugu. A kɩtame me tɩ vɩɩm tɩɩgã+ yi zẽedã tẽn-sʋka, ne sõma la wẽng bãngr tɩɩgã.+

10 Kʋɩlg n da zoet n yit Edɛn n zãgsd zẽedã, la be tɛka, a ra welgdame n lebg kʋɩls a naase.* 11 Pipi soabã yʋʋr la Pisonne. Yaa yẽ la sẽn gũbg Havila soolmã fãa, zĩig ning sãnem sẽn be wã. 12 Soolem-kãng sãnemã yaa sõma. Bedeliyʋm* ne onigs kugr me bee be. 13 Kʋɩlg a yiib-n-soabã boondame tɩ Gihonne. Yaa yẽ la sẽn gũbg Kuus soolmã fãa wã. 14 Kʋɩlg a tãab-n-soabã yʋʋr la Hidekɛlle.*+ Yaa yẽ la sẽn zoet n teesd Asiiri yaangã.+ La kʋɩlg a naas-n-soabã yaa Efrate.+

15 Wẽnnaam a Zeova talla ninsaal n tɩ zĩnig Edɛn zẽedẽ wã sẽn na yɩl t’a ko-a, la a ges a yelle.+ 16 Sẽn paase, Wẽnnaam a Zeova kõo ninsaal noore, n yeele: “Fo tõe n dɩɩ tɩɩs nins fãa sẽn be zẽedẽ wã biis wa f sẽn date.+ 17 La sã n yaa ne sõma la wẽng bãngr tɩɩgã, fo pa segd n dɩ a biisã ye. Bala daar ning fo sẽn na n dɩ a bila, hakɩɩka, fo na n kiime.”+

18 Rẽ poore, Wẽnnaam a Zeova yeelame: “Pa sõma tɩ raoã kell n zĩnd a yembr ye. Mam na n maana sõangd sẽn zems ne-a, n kõ-a.”+ 19 La Wẽnnaam a Zeova ra yãkda tẽngã tom n maand we-rũmsã fãa, la bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã fãa, n talld-b n wat ninsaal nengẽ, n na n ges a sẽn na n bool-b to-to. La ninsaal sẽn bool bõn-vɩɩg* fãa to-to, rẽ n lebgd a yʋʋre.+ 20 Dẽ, ninsaal pʋda yir dũmsã fãa yʋya, la a pʋd bõn-yɩgdɩ nins sẽn yɩgd yĩngrã, ne we-rũmsã fãa yʋya. La sõangd ra pa be sẽn zems ne ninsaal ye. 21 Rẽ n so tɩ Wẽnnaam a Zeova kɩt tɩ ninsaal gũs tamm. La a sẽn wa n gõe wã, a yãka a sĩifã kõbr a yembre, la a lebs nemdã a zĩigẽ wã. 22 La Wẽnnaam a Zeova rɩka sĩifã kõbr a sẽn yãk raoã yĩngẽ wã n maan paga, n tall-a n wa raoã nengẽ.+

23 Dẽ, raoã yeelame yaa:

“Masã, ada yaa mam kõabã kõbre,

la mam yĩngã neongo.

B na n boola yẽ tɩ Paga,

bala, b yãk-a-la rao yĩngẽ.”+

24 Yaa rẽ yĩng la rao sẽn na n bas a ba ne a ma n tɩ zĩnd ne a paga,* tɩ b lebg yĩng a yembrã.+ 25 La raoã ne a pagã fãa ra yaa b zaala,+ la yãnd da pa tar-b ye.

3 La waafã+ ra yaa gũus-m-meng soab* n yɩɩd we-rũmsã fãa Wẽnnaam a Zeova sẽn maanã. Dẽ, waafã soka pagã yaa: “Wẽnnaam sɩd yeelame tɩ yãmb pa segd n dɩ tɩɩs nins fãa sẽn be zẽedẽ wã biis bɩ?”+ 2 Pagã yeela waafã yaa: “Tõnd tõe n dɩɩ tɩɩs nins fãa sẽn be zẽedẽ wã biisi.+ 3 La sã n yaa ne tɩɩg ning sẽn be zẽedã tẽn-sʋkã,+ Wẽnnaam yeelame: ‘Yãmb pa segd n dɩ a biisã ye. Y pa segd n sɩɩs-a meng ye. Sã n pa rẽ, y na n kiime.’” 4 Rẽ la waafã yeel pagã yaa: “Hakɩɩka, yãmb pa na n ki ye.+ 5 Bala Wẽnnaam miime tɩ daar ning yãmb sẽn na n dɩ a bila, yãmb ninã na n pukame tɩ y lebg wa Wẽnnaam, n mi sõma ne wẽng n bake.”+

6 Dẽ, pagã yãame tɩ tɩɩgã yaa sõma ne rɩɩbo, la t’a yaa neere, t’a gesg be yamleoogo. Rẽ n so t’a yãk tɩɩgã bil n dɩ.+ La a sɩdã sẽn wa n be ne-a, a kõ-a lame me t’a rɩ.+ 7 Dẽ, b yiibã fãa ninã pukame, tɩ b bãng tɩ b yaa b zaala. Rẽ n so tɩ b sẽ kankang vãad n sẽgne.+

8 Kaoosg zugẽ, b wa n wʋma Wẽnnaam a Zeova koɛɛga, a sẽn wa n kẽnd zẽedẽ wã zaabr sẽnese.* La raoã ne a pagã kẽe zẽedã tɩɩs sʋk n solg sẽn na yɩl tɩ Wẽnnaam a Zeova ra yã-b ye. 9 Wẽnnaam a Zeova ra boonda raoã n sokdẽ yaa: “Fo bee yɛ?” 10 Raoã wa n yeelame yaa: “Mam wʋma yãmb koɛɛgã zẽedẽ wã, la rabeem da tara maam, mam sẽn yaa m zaalã yĩnga. Rẽ n so tɩ m solge.” 11 La Wẽnnaam sok-a lame: “Ãnda n yeel foo tɩ f yaa f zaala?+ Fo rɩɩ tɩɩg ning mam sẽn da yeel foo tɩ f ra rɩ wã biis la?”+ 12 Tɩ raoã yeele: “Yaa pagã yãmb sẽn kõ maam t’a zĩnd ne maamã n kõ maam tɩɩgã bila, tɩ m dɩ.” 13 Wẽnnaam a Zeova soka pagã: “Yaa bõe la fo sẽn maan woto wã?” Tɩ pagã leok yaa: “Waafã belga maam, tɩ m dɩ.”+

14 Dẽ, Wẽnnaam a Zeova yeela waafã+ yaa: “Fo sẽn maan dẽ wã yĩnga, kãab-wẽng bee fo zugu, yir dũmsã fãa la we-rũmsã fãa sʋka. Fo na n vuuda f pʋgã zugu, la fo na n moga tom f vɩɩmã tõre. 15 Mam na n ninga beem+ foo+ ne pagã+ sʋka, la fo yagengã+ ne yẽ yagengã+ sʋka. A yagengã na n bedsa fo zugu,+ la fo na n pogla yẽ nao-kãsenkãare.”+

16 Wẽnnaam yeela pagã yaa: “Mam na n paasa foo toog wʋsg f sã n wa tʋtẽ. Yaa toog pʋgẽ la fo na n dog kamba, la fo na n tʋlla ne f sũur fãa n zĩnd ne f sɩdã, la a na n sooga foom.”

17 La a yeela a Ãdem* yaa: “Fo sẽn kelg f pagã koɛɛg n dɩ tɩɩg ning mam sẽn da yeel foo+ tɩ ‘f pa segd n dɩ a biisã’ yĩnga, kãab-wẽng bee tẽn-gãongã zug fo yĩnga.+ Fo vɩɩmã tõre, fo na n namsame n yaool n paam bõn-koaadlã biis n dɩ.+ 18 Gõos buud toor-toor na n yii tẽn-gãongã zug fo yĩnga, la fo segd n dɩɩ tẽngã bõn-koaadlã biisi. 19 Fo na n kaaga f neng tʋʋlg n yaool n paam dɩɩbo,* hal n tãag fo sẽn na n leb tẽngã tomẽ, sẽn yaa tẽngã tomẽ la b yiis foomã yĩnga.+ Bala fo yaa tom, la fo na n leba tomẽ wã.”+

20 Rẽ poore, a Ãdem pʋda a pagã yʋʋr t’a Awa,* bala a ra na n lebga nin-vɩɩg fãa ma.+ 21 La Wẽnnaam a Zeova maana fu-wogd ne gãnd n kõ a Ãdem ne a pagã tɩ b yeelge.+ 22 Wẽnnaam a Zeova yeelame: “Ade! Ninsaal lebga wa tõndo, n mi sõma ne wẽng n bake.+ La sẽn na yɩl t’a ra wa tẽeg a nug n yãk vɩɩm tɩɩgã+ bil me n dɩ n wa vɩɩmd wakat fãa,* . . .” 23 Dẽ, Wẽnnaam a Zeova rig-a lame n yiis Edɛn zẽedẽ wã,+ sẽn na yɩl t’a ko tẽng ning tom b sẽn yãk n naan-a wã.+ 24 Yẽ riga ninsaal n yiisi, la a kɩt tɩ seribẽ-rãmbã+ yals Edɛn zẽedã yaanga, la a ning sʋʋg sẽn wit bugum sẽn yilemd wakat fãa be, sẽn na yɩl n gũ vɩɩm tɩɩgã sore.

4 La a Ãdem kẽe ne a pag a Awa t’a rɩk pʋga.+ A sẽn wa n dog a Kayẽ wã,+ a yeelame: “Mam doga bi-ribl ne a Zeova sõngre.” 2 Kaoosg zugẽ, a roga a Kayẽ yao a Abɛlle.+

A Abɛll wa n lebga pe-kɩɩm n gũud rũmsi, t’a Kayẽ lebg ka-koaada. 3 Daar a ye, a Kayẽ yãka a koodã biis n wa maan maoong n kõ a Zeova. 4 La a Abɛll yãka a rũmsã kom-dẽems+ n wa maan maoong ne b kaamã fãa. A Zeova sũur yɩɩ noog ne a Abɛll la ne a maoongã,+ 5 la a sũur pa yɩ noog baa bilf ne a Kayẽ la ne a maoongã ye. Rẽ n so t’a Kayẽ sũurã yik wʋsgo, t’a koms raoodo.* 6 Dẽ, a Zeova soka a Kayẽ yaa: “Bõe yĩng tɩ fo sũurã yik woto fãa, tɩ f koms raoodo? 7 Fo sã n toeem n maan sẽn yaa neere, m sũur kõn le yɩ noog ne foo sɩda? La fo sã n pa toeem n maan sẽn yaa neere, yel-wẽnd wũga fo rignoorẽ. A raabã yaa a soog foom. La fo na n tõog-a lame sɩda?”

8 Rẽ poore, a Kayẽ yeela a yao a Abɛll yaa: “Wa tɩ d kẽng weoogo.” B sẽn wa n be weoogẽ wã, a Kayẽ piga a yao a Abɛlle, n kʋ-a.+ 9 La a Zeova wa n soka a Kayẽ yaa: “Fo yao a Abɛll bee yɛ?” T’a yeele: “Mam pa mi ye. Mam yaa m yaoã gũud la?” 10 Dẽ, Wẽnnaam yeelame: “Yaa bõe la fo sẽn maanã? Kelge! Fo yaoã zɩɩm bee tẽn-gãongã zug n kelemdẽ+ tɩ tat maam. 11 La masã, kãab-wẽng bee fo zugu. Mam na n diga foo tɩ f yi n bas tẽng ning sẽn yaag a noor n deeg fo yaoã zɩɩmã fo nugã sẽn daagã.+ 12 Fo sã n ko tẽngã, a pa na n sak sõma ye. Fo na n lebga ned sẽn yeebde, la sẽn lamsd tẽngã zugu.” 13 Rẽ la a Kayẽ yeel a Zeova yaa: “Mam kongrã sɩbgr yaa kãseng wʋsg n yɩɩd m pãnga. 14 Rũndã, fo rigda maam n yiisd tẽngã. Mam pa na n le paam n kolg foo ye. Mam na n lebga ned sẽn yeebde, la sẽn lamsd tẽngã zugu. Hakɩɩka, ned ning fãa sẽn na n yã maam na n kʋʋ maam.” 15 Rẽ n so t’a Zeova yeel-a: “Yaa woto yĩng n kɩt tɩ ned ning fãa sẽn na n kʋ a Kayẽ, b na n sɩbg-a-la naoor a yopoe.”

Dẽ, a Zeova wilga* bãnd a Kayẽ yĩnga, sẽn na yɩl tɩ ned ning fãa sẽn na n yã-a ra wẽ-a n kʋ ye. 16 A Kayẽ yii a Zeova taoor n looge, n tɩ zĩnd Soondg tẽnga,* Edɛn yaanga.+

17 Rẽ zugẽ, a Kayẽ kẽe ne a pagã,+ t’a rɩk pʋg n dog a Enoke. Rẽ poore, a sɩnga tẽng tilgri, n dɩk a biig a Enok yʋʋrã n pʋd tẽngã. 18 A Enok wa n doga a Iraade. A Iraad doga a Mehuyayɛlle, t’a Mehuyayɛll dog a Metusayɛlle, t’a Metusayɛll dog a Lamɛke.

19 A Lamɛk rɩka pagb a yiibu. Pipi soabã yʋʋr la a Ada, tɩ yiib-n-soabã yʋʋr yaa a Zila. 20 A Ada roga a Yaballe. A Yaball n da yaa neb nins sẽn vɩ fu-rot pʋsẽ, la sẽn gʋʋnd-b rũmsã yaaba.* 21 A ba-biigã yʋʋr da yaa a Yuballe. Yẽ n da yaa neb nins fãa sẽn wẽed pendse, la sẽn peebd wɩɩsã yaaba. 22 Sẽn paase, a Zila roga a Tuball-kayẽ, soab ning sẽn da maand tʋʋm-teed buud fãa ne zũud la kutã. A Tuball-kayẽ tãoã yʋʋr da yaa a Naama. 23 Ad bũmb ning a Lamɛk sẽn da yet a Ada ne a Zila sẽn yaa a pagbã:

“Yãmb a Lamɛk pagba, kelg-y mam koɛɛgã.

Kɩll-y y tʋb n kelg m goamã:

Mam kʋʋ rao a sẽn pogl maam yĩnga.

Yaa bi-bɩɩg la m kʋ-yã, a sẽn wẽ maam yĩnga.

24 B sã n segd n doka a Kayẽ sũur naoor a yopoe,+

b segd n doka a Lamɛk sũur naoor pis-yopoe la a yopoe.”

25 A Ãdem leb n kẽe ne a pagã, t’a rog bi-ribla. Pagã pʋda a yʋʋr t’a Sɛte,*+ bala a yeelame: “Wẽnnaam kõo maam biig a to n ledg a Abɛlle, bala a Kayẽ kʋ-a lame.”+ 26 A Sɛt me roga biiga, n pʋd a yʋʋr t’a Enoose.+ Wakat kãnga, nebã sɩnga a Zeova yʋʋrã boolgo.

5 Ad a Ãdem kibarã sebre: Wẽnnaam sẽn naan a Ãdmã daare, a naan-a lame n wõneg a menga.+ 2 A naan-b-la rao ne paga.+ B naanegã daare,+ Wẽnnaam ning-b-la barka, n bool-b tɩ Ninsaalba.*

3 A Ãdem vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-tã n yaool n dog bi-ribl sẽn wõnd a menga. A pʋda a yʋʋr t’a Sɛte.+ 4 A Ãdem sẽn dog a Sɛtã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 5 Rẽnd a Ãdem vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la pis-tã, la a kiime.+

6 A Sɛt vɩɩmda yʋʋm koabg la a nu n yaool n dog a Enoose.+ 7 A Sɛt sẽn dog a Enoosã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii la a yopoe n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 8 Rẽnd a Sɛt vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la piig la a yiibu, la a kiime.

9 A Enoos vɩɩmda yʋʋm pis-wɛ n yaool n dog a Kenan. 10 A Enoos sẽn dog a Kenannã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii la piig la a nu n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 11 Rẽnd a Enoos vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la a nu, la a kiime.

12 A Kenan vɩɩmda yʋʋm pis-yopoe n yaool n dog a Mahalalɛlle.+ 13 A Kenan sẽn dog a Mahalalɛllã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii la pis-naas n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 14 Rẽnd a Kenan vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la piiga, la a kiime.

15 A Mahalalɛll vɩɩmda yʋʋm pis-yoob la a nu n yaool n dog a Zarɛɛde.+ 16 A Mahalalɛll sẽn dog a Zarɛɛdã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii la pis-tã n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 17 Rẽnd a Mahalalɛll vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-nii la pis-wɛ la a nu, la a kiime.

18 A Zarɛɛd vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-yoob la a yiib n yaool n dog a Enoke.+ 19 A Zarɛɛd sẽn dog a Enokã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nii n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 20 Rẽnd a Zarɛɛd vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la pis-yoob la a yiibu, la a kiime.

21 A Enok vɩɩmda yʋʋm pis-yoob la a nu n yaool n dog a Metusela.+ 22 A Enok sẽn dog a Metusela wã poore, a kell n kẽna ne Wẽnnaam sɩd-sɩdã* yʋʋm kobs-tã. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 23 Rẽnd a Enok vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-tã la pis-yoob la a nu. 24 A Enok kell n kẽna ne Wẽnnaam,+ la a wa n ka le be ye. Bala Wẽnnaam dɩk-a lame.+

25 A Metusela vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-nii la a yopoe n yaool n dog a Lamɛke.+ 26 A Metusela sẽn dog a Lamɛkã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-yopoe la pis-nii la a yiib n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 27 Rẽnd a Metusela vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la pis-yoob la a wɛ, la a kiime.

28 A Lamɛk vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-nii la a yiib n yaool n dog bi-ribla. 29 A pʋda a yʋʋr t’a Nowe,*+ n yeele: “Yãoã na n waa ne belsg* n kõ tõnd d tʋʋmã yĩnga. Yaa tʋʋm nins d sẽn tʋmd n namsd wʋsgã, a Zeova sẽn kãab tẽngã wẽngã yĩngã.”+ 30 A Lamɛk sẽn dog a Nowe wã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nu la pis-wɛ la a nu n paase. A roga kom-dibli ne kom-pugli me. 31 Rẽnd a Lamɛk vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-yopoe la pis-yopoe la a yopoe, la a kiime.

32 A Nowe taa yʋʋm kobs-nu. Rẽ poore, a roga a Sɛm+ ne a Kam+ la a Zafɛte.+

6 La ninsaalbã sõor sẽn wa n paasd tẽngã zug tɩ b rogd kom-pugli, 2 Wẽnnaam kom-dibli wã*+ yãame tɩ ninsaalbã kom-pugli wã yaa neeba. Dẽ, b sɩngame n dɩgsd b sẽn dat b rãmbã fãa n maand b pagba. 3 Rẽ n so t’a Zeova yeele: “Mam* pa na n maan sũ-mar ne ninsaal wakat fãa,+ bala a yaa yĩn-nems bala.* Woto yĩnga, a na n vɩɩmda yʋʋm koabg la pisi.”+

4 Nefilim-dãmbã* ra bee tẽngã zug wakat kãnga, la rẽ poore. Sasa kãnga, Wẽnnaam kom-dibli wã ra ket n kẽeda ne ninsaalbã kom-pugli, tɩ b rogd kom-dibli n kõt-ba. Yaa bãmb la pĩnd wẽndẽ pãens rãmbã, neb nins yʋy sẽn da yi wã.

5 Woto yĩnga, a Zeova yãame tɩ ninsaal wẽnemã ra yaa wʋsg tẽngã zugu, la t’a sũurã tagsa wã fãa yaa wẽns bal wakat fãa.+ 6 A Zeova maana a bãngẽ,* a sẽn maan ninsaalbã tẽngã zugã yĩnga. A sũurã sãama wʋsgo.+ 7 Dẽ, a Zeova yeelame: “Mam na n menesa ninsaalbã mam sẽn naanã tẽngã zugu. Mam na n menesa ninsaal ne yir dũmsã, bõn-vuudsã, la bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã fãa, bala mam maanda m bãngẽ, m sẽn maan-bã yĩnga.” 8 La a Nowe ra taa a Zeova yam.

9 Ad a Nowe kibarã:

A Nowe ra yaa nin-tɩrga.+ A ra pa tar taal* a zãmaanã neb sʋk ye. A Nowe ra kẽnda ne Wẽnnaam.+ 10 A Nowe wa n doga kom-dibli a tãabo: Yaa a Sɛm ne a Kam la a Zafɛte.+ 11 La tẽngã ra sãama Wẽnnaam nifẽ. Tẽngã ra pida ne nen-kɛglem. 12 Hakɩɩka, Wẽnnaam gesa tẽngã n mik t’a sãamame.+ Ninsaalbã fãa sẽn be tẽngã zugã manesem da lebga wẽnga.+

13 Rẽ poore, Wẽnnaam yeela a Nowe yaa: “Mam yãka yam n na n sãam nebã fãa, bala bãmb yĩnga, tẽngã pida ne nen-kɛglem. Rẽ n so tɩ mam na n naag bãmb ne tẽngã fãa n sãame.+ 14 Bao raad sẽn yaa sõma n ka koom-koglg+ f meng yĩnga. Fo na n maana ro-pʋs koglgã pʋga, la f bolg-a ne sũudu,+ a pʋgã ne a yɩngã. 15 Ad fo sẽn na n maan koom-koglgã to-to: A woglmã segd n yɩɩ kãntɩɩg kobs-tã, t’a yalmã yɩ kãntɩɩg pis-nu, t’a zãntlmã yɩ kãntɩɩg pis-tã.* 16 Fo na n maana võor* sẽn na yɩl tɩ vẽenem tõe n kẽ koglgã pʋgẽ. A zãrmã ne koglgã zug segd n yɩɩ kãntɩɩg a ye. Fo segd n ninga koglgã rignoor a kɩrengã,+ la f maan-a t’a yɩ tẽngr doogo, yiib-n-soab roogo, la tãab-n-soab roogo, n dog taab zutu.

17 “Mam na n kɩtame tɩ sa-kãseng ni+ tẽngã zug n sãam bũmb nins fãa sẽn tar vɩɩm vʋʋsem n be saasã tẽngrã. Bũmb nins fãa sẽn be tẽngã zugã na n sãamame.+ 18 Mam maanda kaool ne foom. Fo segd n kẽe koglgã pʋgẽ, foo ne f kom-dibli wã, f pagã, la f kom-dibli wã pagba.+ 19 Tall bõn-vɩɩs buud fãa+ yiib-yiib n kẽ koglgã pʋgẽ sẽn na yɩl tɩ b naag foom n põse. Segd n yɩɩ yãang ne raoogo.+ 20 Yaa bõn-yɩgdɩ wã wa sẽn zems b buudu, yir dũmsã wa sẽn zems b buudu, n paas bõn-vuudsã fãa wa sẽn zems b buudu. B fãa na n waa fo nengẽ yiib-yiibu, n kẽ koglgã pʋgẽ n tõog n põse.+ 21 Fo segd n baoo rɩɩb buud toor-toor fãa+ n kẽes koglgã pʋgẽ, tɩ yɩ foo ne rũmsã rɩɩbo.”

22 A Nowe maana wa Wẽnnaam sẽn yeel-a wã. A maana woto bal kɛpɩ.+

7 Rẽ poore, a Zeova yeela a Nowe yaa: “Kẽng n kẽ koom-koglgã pʋgẽ, foo ne f zakã rãmb fãa, bala mam yãame tɩ foom n yaa nin-tɩrg zãmaan-kãngã nebã sʋka.+ 2 Fo segd n kẽesa rũms nins sẽn yaa yɩlmã buud fãa yopopoe,*+ raoog ne yãanga. La f kẽes rũms nins sẽn yaa rẽgdã buud fãa yiib-yiib bala, raoog ne yãanga, 3 n paas bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã yopopoe,* raoog ne yãanga, sẽn na yɩl tɩ b buudã ra menem tẽngã gill zug ye.+ 4 Bala ka ne rasem a yopoe bala, m na n kɩtame tɩ saag ni+ tẽngã zug rasem pis-naase, wĩndg la yʋngo.+ Mam na n menesa bõn-vɩɩsã fãa m sẽn maanã tẽngã zugu.”+ 5 Dẽ, a Nowe maana bũmb nins fãa a Zeova sẽn da yeel-a wã.

6 Sa-kãsengã sẽn wa n na n ni tẽngã zugã+ t’a Nowe tara yʋʋm kobs-yoobe. 7 A Nowe ne a kom-dibli wã, a pagã, n paas a kom-dibli wã pagb kẽe koom-koglgã pʋgẽ nand tɩ saagã sɩnge.+ 8 Rũms nins sẽn yaa yɩlmã fãa, ne rũms nins sẽn yaa rẽgdã fãa, ne bõn-yɩgdɩ wã, la rũms nins fãa sẽn kẽnd tẽngã zugã+ 9 kẽe koom-koglgã pʋg yiib-yiibu, raoog ne yãanga, n bʋʋg a Nowe wa Wẽnnaam sẽn da yeel-a wã. 10 La rasem a yopoe loogr poore, sa-kãsengã sɩnga niib tẽngã zugu.

11 A Nowe yʋʋm kobs-yoob-n-soabã kiuug a yiib-n-soabã rasem piig la a yopoe wã daare, saasẽ ko-ninã pagsame, tɩ saasẽ koomã kʋɩlens pagse.+ 12 Saagã kidga tẽngã zug rasem pis-naase, wĩndg la yʋngo. 13 Baraar bala, a Nowe kẽe koom-koglgã pʋg ne a kom-dibli wã, a Sɛm ne a Kam la a Zafɛte,+ n paas a pagã ne a kom-dibli wã pagb a tãabã.+ 14 B kẽe koglgã pʋgẽ ne we-rũmsã fãa wa sẽn zems b buudu, ne yir dũmsã fãa wa sẽn zems b buudu, ne tẽngã bõn-vuudsã fãa wa sẽn zems b buudu, la ne bõn-yɩgdɩ wã fãa wa sẽn zems b buudu, rat n yeel tɩ liuuli wã fãa la bũmb nins fãa sẽn tar pɩgsã. 15 B ra kẽeda yiib-yiib n bʋʋgd a Nowe koom-koglgã pʋgẽ. Yaa rũms buud fãa sẽn tar vɩɩm vʋʋsmã. 16 Dẽ, rũmsã buud fãa kẽe koglgã pʋga, raoog ne yãang wa Wẽnnaam sẽn da yeel a Nowe wã. Rẽ poore, a Zeova paga kʋɩlengã.

17 Saagã kell n nii rasem pis-naase, tɩ koomã tar paasgo, hal n zẽk koglgã t’a bas tẽn-gãongã n be yĩngr n dugda. 18 Koomã ra lebgda wʋsgo, n zẽkd wʋsg tẽngã zugu. La koglgã ra rugda koomã zugu. 19 Koomã lebga wʋsg tẽngã zug hal n lim tãn-lug-lug nins sẽn be saasã tẽngrã fãa.+ 20 Koomã lima tãensã kãntɩɩg piig la a nu.*

21 Dẽ, bõn-vɩɩs nins fãa* sẽn da be tẽngã zugã kiime.+ Yaa bõn-yɩgdɩ wã, yir dũmsã, we-rũmsã, la rũm-bõoneg nins sẽn tũud taab wʋsgã, la ninsaalbã fãa.+ 22 Bũmb nins fãa sẽn da be tẽn-koɛɛngã zug n tar vɩɩm vʋʋsmã b yõ-bogdẽ wã kiime.+ 23 Woto, Wẽnnaam menesa bõn-vɩɩs nins fãa sẽn da be tẽngã zugã: Ninsaalbã, rũmsã, bõn-vuudsã, la bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã. B fãa menema tẽngã zugu.+ Yaa a Nowe ne sẽn da be-b ne yẽ koglgã pʋgẽ wã bal n põse.+ 24 La koomã kell n lima tẽngã rasem koabg la pis-nu.+

8 La Wẽnnaam tẽega a Nowe yelle, la we-rũmsã ne yir dũmsã sẽn da be koom-koglgã pʋgẽ+ ne yẽ wã yelle. Wẽnnaam kɩtame tɩ sobg fug tẽngã zugu, tɩ koomã sɩng boogre. 2 Saasẽ ko-ninã ne saasẽ koomã kʋɩlensã pagame, tɩ saagã yooge.+ 3 Dẽ, koomã sɩnga yõbgr bilf-bilf tẽngã zugu. Rasem koabg la pis-nu sẽn wa n na n ta tɩ koomã booga sõma. 4 Kiuug a yopoe-n-soabã rasem piig la a yopoe wã daare, koglgã tɩ yaasa Ararat tãensã zutu. 5 La koomã ra boogda bilf-bilf hal n tãag kiuug piig soabã. Kiuug piig soabã pipi raare, tãensã zut pukame.+

6 Rasem pis-naas poore, a Nowe paka võorã+ a sẽn da maan koom-koglgã zugã, 7 n yiis gãabgo. A ra yɩgdame n kẽngdẽ la a watẽ, hal n tãag koomã sẽn wa n kʋɩ tẽngã zugu.

8 Kaoosg zugẽ, a yiisa marwall n na n ges koomã sã n booga tẽn-gãongã zugu. 9 Marwallã pa yã zĩig n na n zaoond ye.* Rẽ n so t’a lebg n wa a Nowe nengẽ koglgẽ wã, bala koomã ra ket n lima tẽn-gãongã fãa.+ La a Nowe tẽega a nug n gãd marwallã n kẽes koglgã pʋgẽ. 10 A gũu rasem a yopoe yɛsa, n le yiis marwallã koglgã pʋgẽ. 11 Marwallã sẽn wa n lebg n wa a Nowe nengẽ zaabr sẽnese, a yãame t’a ra zãada oliiv tɩɩg vãoog a sẽn kʋʋg paalem a noorẽ wã! A Nowe bãngame tɩ koomã ra booga tẽngã zugu.+ 12 A le gũu rasem a yopoe n paase. Dẽ, a yiisa marwallã, la marwallã pa lebg n wa a nengẽ yɛs ye.

13 La yʋʋm kobs-yoob la a ye soabã,+ pipi kiuugã pipi daare, rẽ tɩ koomã yõbga tẽngã zugu. A Nowe laka koom-koglgã limdi, n yã tɩ tẽn-gãongã ra kʋɩtame. 14 Kiuug a yiib-n-soabã rasem pisi la a yopoe wã daare, rẽ tɩ tẽngã kʋɩɩme.

15 Wẽnnaam yeela a Nowe yaa: 16 “Yi koom-koglgã pʋgẽ, foo ne f pagã, la f kom-dibli wã ne f kom-dibli wã pagbã.+ 17 Tall bõn-vɩɩsã buud fãa,+ rat n yeel tɩ bõn-yɩgdɩ wã, rũmsã la bõn-vuudsã fãa n yi, sẽn na yɩl tɩ b tõog n fɩɩg tẽngã zugu, la b rog kamb n lebg wʋsg tẽngã zugu.”+

18 Dẽ, a Nowe yii ne a kom-dibli wã,+ a pagã, la a kom-dibli wã pagbã. 19 Bõn-vɩɩsã fãa, bõn-vuudsã fãa, bõn-yɩgdɩ wã fãa, ne bũmb nins fãa sẽn kẽnd tẽngã zugã tũu taab n yi koglgã pʋgẽ buud-buudu.+ 20 Rẽ poore, a Nowe maana tẽn-kugr+ a Zeova yĩnga, n yõg rũms nins fãa sẽn yaa yɩlmã kẽere, ne bõn-yɩgdɩ nins fãa sẽn yaa yɩlmã+ kẽer n maan maoong sẽn yõogd bugum tẽn-kugrã zugu.+ 21 A Zeova koka yũ-noogo.* Rẽ n so t’a Zeova tags a sũurẽ yaa: “Mam pa na n tol n le kãab tẽngã wẽng+ ninsaal yĩng ye. Bala ninsaal sũurã tagsg yaa wẽng hal a yãadmẽ.+ Mam pa na n le sãam bõn-vɩɩsã fãa wa m sẽn maanã a bada.+ 22 Masã tɛka, tẽngã pa na n tol n kong bʋdb la kẽebg wakate, waood la tʋʋlgo, sẽoog la sɩpaolgo,* n paas wĩndg la yʋng ye.”+

9 Wẽnnaam ninga a Nowe ne a kom-dibli wã barka, n yeel-b yaa: “Bɩ y rog kamb n lebg wʋsgo, n pid tẽngã.+ 2 Bõn-vɩɩsã fãa, bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã fãa, bũmb nins fãa sẽn kẽnd tẽngã zugã, la zĩmã sẽn be mogrã pʋgẽ wã fãa na n zoeta yãmba. Mam ningda b fãa yãmb nusẽ.*+ 3 Rũms nins fãa sẽn vɩ n kẽndã tõe n yɩɩ yãmb dɩɩbo.+ Mam kõt-b-la yãmb wa mam sẽn da kõ yãmb bũmb nins sẽn tar vã-maasã.+ 4 Yaa nemd ne a vɩɩmã,* rat n yeel tɩ ne a zɩɩmã+ bal la yãmb pa segd n wãbe.+ 5 Sẽn paase, ned sã n daag yãmb zɩɩmã sẽn yaa yãmb vɩɩmã,* mam na n soka a soabã. Bõn-vɩɩg buud fãa sã n daag yãmb zɩɩm, mam na n sok-a lame. La ned ning fãa sẽn na n yãk a ba-biig yõore, mam na n sok-a lame.+ 6 Ned ning fãa sẽn na n daag ninsaal zɩɩm, ninsaal n na n daag yẽ me zɩɩm.+ Bala Wẽnnaam maana ninsaal n wõneg a menga.+ 7 La yãmba, bɩ y rog kamb n lebg wʋsgo, n fɩɩg tẽngã zugu.”+

8 Rẽ poore, Wẽnnaam yeela a Nowe ne a kom-dibli wã sẽn be ne-a wã yaa: 9 “Masã, mam maanda kaool ne yãmba,+ la ne yãmb yagensã sẽn na n pʋgl yãmbã, 10 la ne bõn-vɩɩsã* buud fãa sẽn be ne yãmbã: Liuuli wã, rũmsã, la bõn-vɩɩsã fãa sẽn be ne yãmbã, sẽn yi-b koglgã pʋgẽ wã fãa, rat n yeel tɩ bõn-vɩɩsã buud fãa.+ 11 Mam maanda kaool ne yãmba: Mam pa na n tol n le sãam bõn-vɩɩsã* fãa ne sa-kãseng koom ye. La sa-kãseng pa na n le sãam tẽngã a bada.”+

12 Wẽnnaam paasame: “Ad kaool ning mam sẽn maand ne yãmba, la ne bõn-vɩɩsã* buud fãa sẽn be ne yãmbã bãnde. Yaa kaool sẽn na n pa zãmaan nins fãa sẽn watã yĩnga. 13 Mam ningda m saag-gomtɩʋʋgã sawatẽ wã, la a na n yɩɩ kaool ning sẽn be maam ne tẽngã sʋkã bãnde. 14 Wakat ning fãa mam sẽn na n kɩt tɩ sawat wa tẽngã zugẽ, saag-gomtɩʋʋgã na n puka sawatẽ wã. 15 La mam na n tẽega kaoolã mam sẽn maan ne yãmb la ne bõn-vɩɩsã buud fãa wã yelle. La koomã pa na n tol n le lebg sa-kãseng n sãam bõn-vɩɩsã fãa a bada.+ 16 La saag-gomtɩʋʋgã na n puka sawatẽ wã, tɩ m yã n tẽeg kaool ning sẽn paad wakat sẽn kõn sa wã yelle, kaool ning sẽn be Wẽnnaam ne bõn-vɩɩsã buud fãa sʋkã.”

17 Wẽnnaam le yeela a Nowe yaa: “Woto yaa kaool ning mam sẽn maand ne bõn-vɩɩsã fãa sẽn be tẽngã zugã bãnde.”+

18 A Nowe kom-dibli wã sẽn yi koom-koglgã pʋgẽ wã yaa a Sɛm ne a Kam la a Zafɛte.+ Kaoosg zugẽ, a Kam doga a Kanaã.+ 19 Bãmb b tãabã n yaa a Nowe kom-dibli wã. La tẽngã nin-buiidã fãa yii bãmb pendẽ wã n sãeege.+

20 A Nowe lebga ka-koaada, n tuk pʋʋg n sel viyn tɩɩse. 21 A wa n yũu divẽ wã t’a nengã yilim t’a gãe a zaal a fu-roogẽ wã. 22 A Kanaã ba a Kam yãa a ba wã a zaala, n yi n tɩ togs a ba-biis a yiibã. 23 Dẽ, a Sɛm ne a Zafɛt rɩka fuug n palg b bãgdo, n kẽn po-tull n tɩ pil b ba wã sẽn da yaa a zaalã, tɩ b nensã get kɛɛnga, tɩ b pa yã b ba wã sẽn yaa a zaalã ye.

24 Divẽ wã sẽn wa n yi n bas a Nowe t’a nek n bãng a bi-yaoã sẽn maan-a bũmb ningã, 25 a yeelame:

“Kãab-wẽng bee a Kanaã zugu.+

Bɩ a lebg a ba-biisã yamba.”*+

26 A paasame:

“Bɩ a Zeova sẽn yaa a Sɛm Wẽnnaamã paam pẽgre.

Bɩ a Kanaã lebg a Sɛm yamba.+

27 Bɩ Wẽnnaam kõ a Zafɛt soolem sẽn yaa yalenga.

Bɩ a Zafɛt zĩnd a Sɛm fu-rotẽ wã.

Bɩ a Kanaã lebg yẽ me yamba.”

28 Sa-kãsengã poore, a Nowe kell n vɩɩmda yʋʋm kobs-tã la pis-nu.+ 29 Rẽnd a Nowe vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-wɛ la pis-nu, la a kiime.

10 Ad a Sɛm+ ne a Kam la a Zafɛt sẽn yaa a Nowe kom-dibli wã kibare:

Sa-kãsengã poore, b roga kom-dibli.+ 2 A Zafɛt kom-dibli wã yɩɩ a Gomeere,+ a Magooge,+ a Madayi, a Yavanne, a Tuballe,+ a Mesɛk+ la a Tɩraase.+

3 A Gomeer kom-dibli wã yɩɩ a Askenaaze,+ a Rifat ne a Togarma.+

4 A Yavan kom-dibli wã yɩɩ a Eliisa,+ a Tarsiisi,+ a Kitim+ ne a Dodanim.

5 Ko-sʋk tẽnsã neb yii nin-kãensã pendẽ, n sãeeg n pid b soolem toɛy-toɛyã wa sẽn zems b buud-goama, b zagse, la b buudu.

6 A Kam kom-dibli wã yɩɩ a Kuusi, a Mizrayim,+ a Put+ ne a Kanaã.+

7 A Kuus kom-dibli wã yɩɩ a Seba,+ a Havila, a Sabta, a Raama,+ ne a Sabteka.

A Raama kom-dibli wã yɩɩ a Saba ne a Dedanne.

8 A Kuus roga a Nimroode. A Nimrood n yɩ pipi n lebg pãng soab tẽngã zugu. 9 A lebga tãoos sẽn tar pãng la sẽn kɩɩsd a Zeova. Rẽ n so tɩ nebã ra mi n yeel ned yaa: “Fo yaa wa a Nimrood sẽn yaa tãoos sẽn tar pãng la sẽn kɩɩsd a Zeova wã.” 10 A rĩungã sɩngr* yɩɩ Babɛlle,+ Erɛke,+ Akaade, la Kalne sẽn be Sineyaar soolmẽ wã.+ 11 A yii be n kẽng Asiiri+ n tɩ tilg Niniivi,+ Rehobot-iire, Kala, 12 la Resɛn sẽn be Niniiv ne Kala tẽn-sʋkã: Yẽ la galʋ-tẽn-kãsengã.*

13 A Mizrayim roga a Luudi,+ a Anamim, a Lehabim, a Naftuhim,+ 14 a Patrusim,+ a Kasluhim (yaa yẽ pendẽ la Filisti nebã+ yi-yã,) la a Kaftorim.+

15 A Kanaã roga a Sɩdõ+ sẽn yaa a bi-kãsengã, n paas a Hɛte,+ 16 ne Zebuus nebã,+ Amoor nebã,+ Girgas nebã, 17 Hevi nebã,+ Arki nebã, Sĩn nebã, 18 Arvaad nebã,+ Zemaar nebã, ne Hamat nebã.+ Rẽ poore, Kanaã buudã neb sãeegame. 19 Rẽnd Kanaã buudã neb toadgã sɩnga Sɩdõ, n tãag hal Geraar+ sẽn pẽ Gaaza wã,+ la hal Sodom, Gomoore,+ Adma ne Zeboyim+ sẽn pẽ Lasa wã. 20 Nin-kãensã n yɩ a Kam kom-dibli wa sẽn zems b zagse, b buud-goama, b soolem la b buudu.

21 A Sɛm sẽn yaa a Ebɛɛr+ kom-dibli wã fãa yaabã, n le yaa a Zafɛt yaoã* me roga kamba. 22 A Sɛm kom-dibli wã yɩɩ a Elam,+ a Asʋʋre,+ a Arpaksaade,+ a Luudi,+ ne a Aram.

23 A Aram kom-dibli wã yɩɩ a Uuzi, a Ulli, a Getɛɛre, ne a Mase.

24 A Arpaksaad roga a Sela,+ t’a Sela rog a Ebɛɛre.

25 A Ebɛɛr roga kom-dibli a yiibu. A yembrã yʋʋr la a Pelɛɛge,*+ bala a wakatẽ wã, tẽngã* welgame. A ba-biigã yʋʋr la a Zoktan.+

26 A Zoktan roga a Almodaade, a Selɛfe, a Hazarmavɛte, a Yeera,+ 27 a Hadoram, a Uzalle, a Dikla, 28 a Oballe, a Abimayɛlle, a Saba, 29 a Ofɩɩre,+ a Havila, la a Zobaabe. B fãa yɩɩ a Zoktan kom-dibli.

30 B soolmã sɩnga Mesa n tãag Sefaar sẽn be yaang tãensã sẽnesã.

31 Nin-kãensã n yɩ a Sɛm kom-dibli wa sẽn zems b zagse, b buud-goama, b soolem la b buudu.+

32 Nin-kãensã n yɩ a Nowe kom-dibli wã zags rãmb wa sẽn zems b rot la b buudu. Yaa bãmb pendẽ wã la buud toor-toorã yi n sãeeg n pid tẽngã Sa-kãsengã poore.+

11 La tẽngã tõr ra ket n tara buud-gomd a yembre, tɩ gom-biisã me yaa a ye. 2 Nebã sẽn wa n teesd yaang sẽnesã, b yãa tẽn-nabr Sineyaar+ soolmẽ wã, n zĩnd be. 3 Dẽ, b ra yeta taab yaa: “Wa-y tɩ d maan tãn-koɛɛm n wʋm ne bugum.” Woto, b basa kugã ne tãn-maasã, n me ne tãn-koɛɛm la sũudu. 4 La b yeelame: “Wa-y tɩ d tilg galʋ-tẽng d mens yĩnga, la d me gasg hal t’a ta saasã, la d kɩt tɩ d yʋʋrã yi, sẽn na yɩl tɩ d ra wa sãeeg tẽngã gill zug ye.”+

5 Rẽ poore, a Zeova sigame n na n ges tẽngã la gasgã ninsaalbã sẽn me wã. 6 Dẽ, a Zeova yeelame yaa: “Gese! B yaa buud a yembre, la b gomd buud-gom-yɛnga.+ Ad bũmb ning b sẽn sɩng maanego. La masã, bũmb kae b sẽn na n dat n maan n pa tõog ye. 7 Wa tɩ d+ sig n gẽdg b buud-gomdã sẽn na yɩl tɩ b ra le wʋm taab goam ye.” 8 Woto, a Zeova kɩtame tɩ b yi be n sãeeg tẽngã gill zugu.+ Bilf-bilfu, b basa tẽngã meebo. 9 Yaa rẽ yĩng la b sẽn pʋd tẽngã tɩ Babɛllã,*+ bala yaa be la a Zeova gẽdg tẽngã tõr buud-gomdã. A Zeova kɩtame tɩ b yi be n sãeeg tẽngã gill zugu.

10 Ad a Sɛm+ kibarã:

A Sɛm sẽn wa n na n dog a Arpaksaadã+ t’a tara yʋʋm koabga. Yɩɩ Sa-kãsengã sẽn loog tɩ yʋʋm a yiibu. 11 A Sɛm sẽn dog a Arpaksaadã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-nu n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.+

12 A Arpaksaad vɩɩmda yʋʋm pis-tã la a nu n yaool n dog a Sela.+ 13 A Arpaksaad sẽn dog a Sela wã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-naas la a tã n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

14 A Sela vɩɩmda yʋʋm pis-tã n yaool n dog a Ebɛɛre.+ 15 A Sela sẽn dog a Ebɛɛrã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-naas la a tã n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

16 A Ebɛɛr vɩɩmda yʋʋm pis-tã la a naas n yaool n dog a Pelɛɛge.+ 17 A Ebɛɛr sẽn dog a Pelɛɛgã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-naas la pis-tã n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

18 A Pelɛɛg vɩɩmda yʋʋm pis-tã n yaool n dog a Rewu.+ 19 A Pelɛɛg sẽn dog a Rewu wã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-yi la a wɛ n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

20 A Rewu vɩɩmda yʋʋm pis-tã la a yi n yaool n dog a Seruugi. 21 A Rewu sẽn dog a Seruugã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-yi la a yopoe n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

22 A Seruug vɩɩmda yʋʋm pis-tã n yaool n dog a Nahoore. 23 A Seruug sẽn dog a Nahoorã poore, a vɩɩmda yʋʋm kobs-yi n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

24 A Nahoor vɩɩmda yʋʋm pisi la a wɛ n yaool n dog a Teera.+ 25 A Nahoor sẽn dog a Teera wã poore, a vɩɩmda yʋʋm koabg la piig la a wɛ n paase. A roga kom-dibli la kom-pugli.

26 A Teera vɩɩmda yʋʋm pis-yopoe. Rẽ poore, a roga a Abram+ ne a Nahoor+ la a Haran.

27 Ad a Teera kibarã:

A Teera roga a Abram ne a Nahoor la a Haran, t’a Haran rog a Lote.+ 28 A Haran maana kaalem t’a ba a Teera ket n vɩ. Yɩɩ Ʋʋr+ sẽn be Kalde nebã+ soolmẽ wã, tẽng ning a sẽn dogã. 29 A Abram ne a Nahoor rɩka pagba. A Abram pagã yʋʋr da yaa a Saarayi,+ t’a Nahoor pagã yʋʋr yaa a Milka,+ a Haran bi-puglã. A Haran ra yaa a Milka ne a Iska ba. 30 La a Saarayi ra yaa kiri,+ n pa tar biig ye.

31 Rẽ poore, a Teera peega a biig a Abram ne a yageng a Lot+ sẽn yaa a Haran biigã, ne a bi-pag a Saarayi sẽn yaa a Abram pagã, n yi Ʋʋr sẽn be Kalde nebã soolmẽ wã, n na n kẽng Kanaã soolmẽ wã.+ B wa n taa Haran+ tẽngã, n zĩnd be. 32 A Teera vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm kobs-yi la a nu. La a Teera kii Haran tẽngã.

12 A Zeova yeela a Abram yaa: “Yik n bas f ba-yirã, f roagdbã, ne f ba wã zaka, n kẽng tẽng ning mam sẽn na n wilg foomã.+ 2 Mam na n kɩtame tɩ fo lebg bu-kãsenga. Mam na n ninga foo barka, la m kɩt tɩ f yʋʋrã yɩ kãsenga. Neb a taab na n paama bark fo maasem yĩnga.+ 3 Mam na n ninga neb nins sẽn ningd foom barkã zut barka, la ned ning fãa sẽn kãabd foom wẽnga, m na n kãab-a-la wẽnga.+ La sãmbg sẽn kae, tẽngã buud fãa neb na n paama bark fo maasem yĩnga.”+

4 Dẽ, a Abram looga wa a Zeova sẽn yeel-a wã, la a Lot tũ-a lame. A Abram sẽn wa n na n yi Harannã t’a tara yʋʋm pis-yopoe la a nu.+ 5 A Abram peega a pag a Saarayi,+ a Lot sẽn yaa a ba-biigã biigã,+ n wʋk paoong ning fãa b sẽn paam+ Harannã, la a peeg neb* nins b sẽn paam be wã, n yi n dɩk Kanaã+ sore. B sẽn wa n ta Kanaã soolmẽ wã, 6 a Abram pasga tẽngã n ta zĩig b sẽn boond tɩ Sikɛm+ sẽn pẽ Moore tɩ-bɛdã.+ Wakat kãng tɩ yaa Kanaã nebã n da be tẽngã pʋgẽ. 7 A Zeova vẽnega a meng ne a Abram n yeele: “Mam na n kõo fo yagensã+ tẽn-kãngã.”+ Dẽ, a Abram maana tẽn-kugr be a Zeova sẽn yaa soab ning sẽn vẽneg a meng ne-a wã yĩnga. 8 Kaoosg zugẽ, a yii be n kẽng tãensã sẽn be Betɛll+ yaangã sẽnese, n tɩ ti a fu-roogã tɩ Betɛll be nin-taoore, tɩ Ayi+ be yaanga. Be, a maana tẽn-kugr a Zeova yĩnga,+ n sɩng a Zeova yʋʋrã pẽgre.*+ 9 Rẽ poore, a Abram yikame n tees Negɛɛbe,+ n da tekd n sigd zĩig-zĩiga.

10 La kom n wa n kẽ tẽngã, t’a Abram yik n na n kẽng Ezɩpt n tɩ zĩnd bilfu,*+ bala komã sẽn da be tẽngã pʋgẽ wã ra tara pãnga.+ 11 B sẽn wa n kolg Ezɩpt kõomã, a yeela a pag a Saarayi yaa: “M bõos tɩ f kelge! Mam miime tɩ fo yaa pʋg-neere.+ 12 Ezɩpt nebã sã n yã foom, sãmbg sẽn kae, b na n yeelame yaa: ‘Yaa a paga.’ Dẽ, b na n kʋʋ maam la b bas foo. 13 M bõos tɩ f yeel tɩ fo yaa mam tão, sẽn na yɩl tɩ yɩ sõma ne maam fo maasem yĩnga, la tɩ b ra kʋ-m ye.”*+

14 A Abram sẽn ta Ezɩptã bala, Ezɩpt nebã yãame tɩ pagã yaa neer wʋsgo. 15 A Farawõ kug-zĩidbã me yã-a lame, n sɩng a pẽgr a Farawõ taoore. Rẽ kɩtame tɩ b tall pagã n kẽng a Farawõ zakẽ wã. 16 A maana a Abram neer a Saarayi yĩnga. A Abram paama piisi, niisi, bõn-daad la bõn-yãanse, tʋm-tʋmd-daad la tʋm-tʋmd-pogse, la yʋgma.+ 17 Dẽ, a Zeova kɩtame tɩ to-kãsems paam a Farawõ ne a zakã rãmb a Abram pag a Saarayi yĩnga.+ 18 Rẽ n so t’a Farawõ bool a Abram n sok-a yaa: “Yaa bõe la fo sẽn maan maam woto wã? Bõe yĩng tɩ fo pa yeel maam t’a yaa fo paga? 19 Bõe yĩng tɩ fo yeele: ‘A yaa mam tão?’+ Kellẽ-la bilf tɩ mam dɩk-a n maan m paga. Ad f pagã. Tall-a n looge!” 20 Dẽ, a Farawõ kõo a tʋm-tʋmdbã noor a Abram wɛɛngẽ, tɩ b kɩt t’a loog ne a pagã la bũmb nins a sẽn so wã fãa.+

13 Dẽ, a Abram yii Ezɩpt n na n kẽng Negɛɛbe,+ yẽ ne a pagã la bũmb nins fãa a sẽn so wã, n paas a Lote. 2 A Abram ra tara rũmsi, wanzuri la sãnem wʋsgo.+ 3 A sẽn wa n yi Negɛɛb n dabd Betɛllã, a ra tekd n sigda zĩig-zĩiga, hal n wa tãag zĩig ning a fu-roogã sẽn da be Betɛll ne Ayi+ sʋkã, 4 zĩig ning a sẽn da maan tẽn-kugrã. Be, a Abram pẽga* a Zeova yʋʋrã.

5 La a Lot sẽn da tũud a Abram n gilgdẽ wã me ra tara piisi, niis la fu-roto. 6 Tẽngã ra pa yalem n sek b fãa na zĩnd ne taab zĩ-yɛng ye. B paoongã ra lebga wʋsgo, tɩ b pa le tõe n zĩnd ne taab ye. 7 Rẽ kɩtame tɩ zabr yik a Abram rũm-kɩɩmbã ne a Lot rũm-kɩɩmbã sʋka. (Wakat kãnga, Kanaã ne Perɛɛz nebã ra bee tẽngã pʋgẽ.)+ 8 Rẽ n so t’a Abram yeel a Lot+ yaa: “M bõos tɩ f kelge. Zabr pa segd n zĩnd maam ne foo sʋka, la mam rũm-kɩɩmbã ne fo rũm-kɩɩmbã sʋk ye. Bala tõnd yaa rogem. 9 Fo tõe n yãka zĩig ning fãa f sẽn dat tẽn-kãngã pʋgẽ n tɩ zĩndi. M bõos tɩ f welg ne maam. Fo sã n kẽng goabga, mam na n kẽnga rɩtgo. La fo sã n kẽng rɩtgo, mam na n kẽnga goabga.” 10 Dẽ, a Lot zẽka a neng n gese, n yã Zʋrdẽ kʋɩlgã soolmã+ hal n tãag Zowaare.+ A yãame tɩ soolem-kãng fãa yaa maasr wa a Zeova zẽedã zĩiga,+ la wa Ezɩpt tẽngã. (Yaa nand t’a Zeova sãam Sodom la Gomoore.) 11 Dẽ, a Lot yãka Zʋrdẽ soolmã tõre, n yik n tɩ ti a sik-zĩigã yaanga. Woto, b welga taaba. 12 A Abram zĩnda Kanaã soolmẽ wã, la a Lot zĩnda tẽns nins sẽn be Zʋrdẽ kʋɩlgã soolmẽ wã+ sʋka. A wa n tii a fu-roogã Sodom sɛɛga. 13 La Sodom nebã ra yaa nin-wẽnse, n maand yel-wẽn-kãsems n beegd a Zeova.+

14 A Lot sẽn welg ne a Abrammã poore, a Zeova yeela a Abram yaa: “M bõos tɩ f pa zĩig ning fo sẽn be wã, n zẽk f neng n ges goabg la rɩtgo, yaang la nin-taoore, 15 bala tẽngã fo sẽn ne wã fãa, m na n kõo foom ne f yagensã tɩ y soog-a wakat fãa.+ 16 Sẽn paase, m na n kɩtame tɩ f yagensã lebg wʋsg wa tẽngã tom, tɩ ned sã n tõe n sõd tẽngã tom, b na tõog n sõd fo yagensã.+ 17 Yik n gilg n bãng tẽngã woglem la a yalem, bala mam na n kõ-a-la foom.” 18 Dẽ, a Abram kell n vɩɩmda fu-rot pʋsẽ. Kaoosg zugẽ, a lebg n wa zĩnda Mamre+ tɩ-bɛdã sẽn be Ebrõ+ wã sʋka. Be, a maana tẽn-kugr a Zeova yĩnga.+

14 La Sineyaar+ rĩm a Amrafɛll wakatẽ wã, ne Elasaar rĩm a Arioke, la Elam+ rĩm a Kedorlaomeere,+ ne Goyim rĩm a Tidall wakatẽ wã, 2 b yika zabr ne Sodom+ rĩm a Beera, ne Gomoor+ rĩm a Birsa, ne Adma rĩm a Sinaabe, ne Zeboyim+ rĩm a Semebɛɛre, la ne Bela b sẽn boond me tɩ Zowaarã rĩma. 3 B fãa tigma b tãb-biisã Sidim+ longẽ wã, rat n yeel tɩ Yamsem mogrẽ wã.*+

4 Rĩm-kãens saka a Kedorlaomeer yʋʋm piig la a yiibu, la yʋʋm piig la a tãab-n-soabã, b tõdg-a lame. 5 Yʋʋm piig la a naas-n-soabã, a Kedorlaomeer ne rĩm-dãmb nins sẽn da be ne-a wã waame, n zab ne Refayim nebã n tõog-b Asterot-karnayim, n tõog Zuzim nebã Kam, n tõog Emim nebã+ Saave-kiryatayim, 6 la b tõog Hoor nebã+ b tãngã sẽn be Seyɩɩrã+ zug n tãag Ɛl-paran sẽn be we-raoogẽ wã. 7 Rẽ poore, b lebg n waa Ɛn-mispate, rat n yeel tɩ Kadɛɛse,+ n zab n deeg Amalɛk nebã+ soolem fãa, la b tõog Amoor nebã+ sẽn da be Hazazon-tamaarã+ me.

8 Dẽ, Sodom rĩmã yii ne a tãb-biisã, ne Gomoor rĩmã, la Adma rĩmã, ne Zeboyim rĩmã, la Bela b sẽn boond me tɩ Zowaarã rĩm tɩ b sũ tãp Sidim longẽ wã 9 n na n zab ne Elam rĩm a Kedorlaomeere, Goyim rĩm a Tidalle, Sineyaar rĩm a Amrafɛlle, la Elasaar+ rĩm a Arioke. B ra yaa rĩm-dãmb a naase, n na n zab ne rĩm-dãmb a nu. 10 La sũud bogd wʋsg n da be Sidim longẽ wã. Sodom rĩmã ne Gomoor rĩmã makame n na n zoe, la b tɩ lʋɩɩ bogdẽ wã. Sẽn ket-bã zoeeme n kẽng tãensẽ wã. 11 Dẽ, sẽn tõog-bã wʋka Sodom la Gomoor nebã paoongã la b rɩɩbã fãa n looge.+ 12 B yõka a Lot sẽn yaa a Abram ba-biig biigã sẽn da be Sodommã,+ la b wʋk a paoongã n ket n tar teesgo.

13 Rẽ poore, rao sẽn paam n põs n wa n togs a Abram sẽn yaa Ebre wã. Rẽ t’a ra tii a fu-rotã Amoor ned a Mamre+ tɩ-bɛdã sʋka. Yẽ yaa a Ɛskoll ne a Aneer+ ba-biiga. Nin-kãens ra maana kaool ne a Abram. 14 Woto, a Abram wʋmame tɩ b yõka a roagdã.*+ Dẽ, a tigma a neb nins sẽn zãms zabrã. Yaa tʋm-tʋmdb kobs-tã la piig la a nii sẽn dog a zakẽ wã. B yiime n babs-b hal Dan.+ 15 Ne yʋngã, a welga a tãb-biisã, tɩ yẽ ne a tʋm-tʋmdbã zab ne-b n tõog-ba. La a rig-b lame n tãag Hoba sẽn be Damaas rɩtgã. 16 A lebs n deega paoongã fãa, la a reeg a Lot sẽn yaa a roagdã, a paoongã, pagbã n paas neb a taabã.

17 A Abram sẽn tõog a Kedorlaomeer ne rĩm-dãmb nins sẽn da be ne-a wã n lebg n wa wã, Sodom rĩmã tɩ seg-a-la Saave longẽ wã, rat n yeel tɩ Rĩmã longẽ wã.+ 18 La Salɛm+ rĩm a Melkisedɛk+ talla bur ne divẽ n wa. Yẽ ra yaa Wẽnnaam sẽn ka to wã maan-kʋʋda.+

19 A ninga a Abram bark n yeele:

“Bɩ Wẽnnaam sẽn ka to wã, sẽn naan-a saasã la tẽngã

ning a Abram barka.

20 La bɩ Wẽnnaam sẽn ka to wã paam pẽgre,

Soab ning sẽn ning sẽn maand-b foo pãngã fo nugẽ wã!”

A Abram yãka piig-pʋɩɩr bũmb fãa zug n kõ-a.+

21 Rẽ poore, Sodom rĩmã yeela a Abram yaa: “Kõ maam nebã* la f tall paoongã.” 22 La a Abram yeela Sodom rĩmã yaa: “Mam zẽkda m nug n wẽend ne a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam sẽn ka to wã, Soab ning sẽn maan saasã la tẽngã, 23 tɩ mam pa na n tall baa fʋɩ sẽn yaa fo rẽnda, baa gĩsg wall neoodr loɛtga, sẽn na yɩl tɩ fo ra wa yeele: ‘Yaa maam n kɩt t’a Abram lebg arzɛk soab’ ye. 24 Mam pa na n tall baa fʋɩ n zʋʋg bũmb ning kom-bɩɩsã sẽn zoe n dɩ wã ye. La sã n yaa ne neb nins sẽn tũ maam n kẽngã pʋɩɩrã, rat n yeel t’a Aneer la a Ɛskoll n paas a Mamre,+ bɩ bãmb yãk b pʋɩɩre.”

15 Rẽ poore, a Zeova vẽnega a meng ne a Abram n yeel yaa: “Abram, ra zoe rabeem ye.+ Mam yaa gãong fo yĩnga.+ Fo keoorã na n yɩɩ kãseng wʋsgo.”+ 2 T’a Abram leok yaa: “Zu-soab sẽn ka to a Zeova, yaa bõe la fo na n kõ maam? Bala m ket n pa tar biiga, tɩ ned ning sẽn na n yõd n soog mam zakã yaa a Eliyezɛɛr+ sẽn yaa Damaas raoã.” 3 A Abram paasame: “Fo pa kõ maam biig ye.+ Yaa mam zakã ned* n na n ledg maam n soog mam paoongã tɩ yɩ a rogem-pʋɩɩre.” 4 La a Zeova yeel-a lame yaa: “Ra-kãngã pa na n ledg foom n soog f paoongã tɩ yɩ a rogem-pʋɩɩr ye. Fo mengã bi-ribl* n na n ledg foom n soog f paoongã tɩ yɩ a rogem-pʋɩɩre.”+

5 A talla a Abram n yi yɩng n yeele: “M bõos tɩ f nak n ges saasã, tɩ f sã n tõe bɩ f sõd ãdsã.” Rẽ poore, a yeel-a lame: “Woto la fo yagensã na n yɩ.”+ 6 Dẽ, a tẽe a Zeova,+ la a geelga rẽ wa tɩrlem yẽ yĩnga.+ 7 Rẽ poore, a paasame: “Mam yaa a Zeova, Soab ning sẽn yiis foom Ʋʋr sẽn be Kalde nebã soolmẽ wã, n na n kõ foo tẽn-kãngã tɩ f soogã.”+ 8 Rẽ la a yeel yaa: “Zu-soab sẽn ka to a Zeova, bõe n na n kɩt tɩ m kɩs sɩd tɩ m na n sooga tẽn-kãngã?” 9 A leok-a lame yaa: “Yõk nag-sadg sẽn tar yʋʋm a tã, bʋ-yãang sẽn tar yʋʋm a tã, pe-raoog sẽn tar yʋʋm a tã, walle, la marwan-bil n kõ maam.” 10 Dẽ, a kʋʋ rũm-kãens fãa n pas-b zĩis a yiib-yiibu, n dɩgl bogr fãa n tees a to,* la a pa pas bõn-yɩgdɩ wã ye. 11 Yɩbrendã sɩngame n sigd nemdã zugu. La a Abram ra rigd-b lame.

12 Wĩndgã sẽn wa n dat n lʋɩ wã, gõe-kãseng n yõk a Abram. La lik-kãseng sẽn kẽesd rabeem n sig a zugu. 13 Dẽ, Wẽnnaam yeela a Abram yaa: “Bãng vẽeneg tɩ fo yagensã na n yɩɩ sãamb tẽng b sẽn pa so pʋgẽ, la tɩ tẽn-kãng nebã na n kɩtame tɩ b lebg yembse, la b nams-b yʋʋm kobs-naase.+ 14 La mam na n sɩbga tẽng ning sẽn na n kɩt tɩ b lebg yembsã.*+ Rẽ poore, b na n yii be ne paoong wʋsgo.+ 15 La sã n yaa ne foo, fo na n vɩɩmdame n kaoos n yaool n maan kaalem bãan pʋgẽ, tɩ b mum foo n naag f yaab-rãmbã.+ 16 La fo yagensã na n lebg n waa ka+ zãmaan a naas-n-soabã sasa, bala Amoor nebã yel-wẽnã nan pa pid ye.”*+

17 Wĩndgã sẽn wa n lʋɩ tɩ lebg lik bida wã, wʋng sẽn nusd bug-zõos n puki, tɩ bug-vɩleng pɩʋʋg nemdã sẽn pasã sʋka. 18 Baraare, a Zeova maana kaool ne a Abram,+ n yeele: “Mam na n kõo fo yagensã tẽn-kãngã,+ sẽn sɩng ne Ezɩpt kʋɩlgã n tãag kʋɩl-kãsengã sẽn yaa Efrat kʋɩlgã:+ 19 Yaa Kɛn nebã+ tẽnga, Keniiz nebã, Kadmon nebã, 20 Hɛt nebã,+ Perɛɛz nebã,+ Refayim nebã,+ 21 Amoor nebã, Kanaã nebã, Girgas nebã, la Zebuus nebã+ tẽnga.”

16 A Abram pag a Saarayi ra pa rog kamb n kõ-a ye.+ La a ra tara tʋm-tʋmd-poak sẽn yaa Ezɩpt ned t’a yʋʋr boondẽ t’a Agaare.+ 2 Dẽ, a Saarayi yeela a Abram yaa: “M bõos tɩ f kelge! A Zeova kɩtame tɩ m pa tõe n dog kamb ye. M bõos tɩ f kẽ ne m tʋm-tʋmd-poakã, tɩ tõe tɩ m paam kamb yẽ maasem yĩnga.”+ A Abram kelga a Saarayi sẽn yeelã. 3 A Abram sẽn zĩnd Kanaã soolmẽ wã yʋʋm piig poore, a Abram pag a Saarayi rɩka a tʋm-tʋmd-poak a Agaar sẽn yaa Ezɩpt nedã n kõ a sɩd a Abram t’a maan a paga. 4 Dẽ, a kẽe ne a Agaar t’a rɩk pʋga. La a sẽn wa n bãng t’a tara pʋgã, a sɩnga a zu-soben-poakã paoogre.

5 Rẽ la a Saarayi yeel a Abram yaa: “Toog ning mam sẽn paamdã yaa fo yelle. Yaa maam n dɩk m tʋm-tʋmd-poakã n ning f nugẽ,* la a sẽn bãng t’a tara pʋgã, a sɩnga mam paoogre. Bɩ a Zeova bʋ maam ne foom sʋka.” 6 La a Abram yeela a Saarayi yaa: “Ade! A yaa fo tʋm-tʋmd-poaka. Maan-a bũmb ning fãa fo sẽn tagsd tɩ yaa sõma.” Dẽ, a Saarayi namsa a Agaare, t’a kong n zoe n zãag ne-a.

7 A Zeova malɛkã wa n yã-a-la we-raoogẽ wã, ko-bundg zĩigẽ. Yaa ko-bundg ning sẽn be Suur+ sorã noorã. 8 A sok-a lame yaa: “Saarayi tʋm-tʋmd-poak a Agaare, fo yii yɛ, n dabd yɛ?” T’a leok yaa: “Mam zoetame n zãagd ne m zu-soben-poak a Saarayi.” 9 A Zeova malɛkã yeel-a lame yaa: “Lebg n leb f zu-soben-poakã nengẽ, n tɩ sik f meng a taoore.” 10 Rẽ poore, a Zeova malɛkã yeelame: “Mam na n kɩtame tɩ fo yagensã lebg wʋsgo, hal tɩ ned pa tõe n sõd-b n sɛ ye.”+ 11 A Zeova malɛkã paasame: “Fo sẽn tar pʋgã, fo na n doga bi-ribla, la fo segd n pʋda a yʋʋr t’a Ismayɛlle,* bala a Zeova wʋma fo sẽn kelemd b sẽn namsd-fã yĩngã. 12 A na n yɩɩ wa we-bõanga.* A na n zaba ne nebã fãa, la nebã fãa na n zaba ne yẽ. A na n tii a yirã n tees a ba-biisã fãa.”*

13 Dẽ, yẽ pẽga* a Zeova yʋʋrã, Soab ning sẽn gom ne yẽ wã n yeele: “Yãmb yaa Wẽnnaam sẽn ne,”+ bala a sokame: “Sɩd yaa soab ning sẽn ne maamã la mam sẽn yã ka wã bɩ?” 14 Yaa rẽ yĩng la b sẽn pʋd bulgã yʋʋr tɩ Bɛɛr-lahayi-royi* wã. (A bee Kadɛɛs ne Berɛɛd sʋka.) 15 Woto, a Agaar doga bi-ribl n kõ a Abram, t’a Abram pʋd a biigã a Agaar sẽn dogã t’a Ismayɛlle.+ 16 A Abram da tara yʋʋm pis-nii la a yoobe, wakat ning a Agaar sẽn dog a Ismayɛll n kõ-a wã.

17 A Abram sẽn wa n tar yʋʋm pis-wɛ la a wɛ wã, a Zeova vẽnega a meng ne-a n yeel-a yaa: “Mam yaa Wẽnnaam Sẽn-tõe-a-fãa wã. Kẽn mam taoore, la f yɩ ned sẽn pa tar taale.* 2 Mam na n pidsa kaool ning sẽn be maam ne foo sʋkã,+ la m na n kɩtame tɩ f yagensã lebg wʋsg-wʋsgo.”+

3 Rẽ la a Abram lʋɩ n fõgen a neng tẽnga, tɩ Wẽnnaam ket n gomd ne-a n yetẽ: 4 “Gese! Mam maana kaool ne foo,+ la hakɩɩka, fo na n lebga buud wʋsg ba.+ 5 Fo yʋʋrã pa na n le yɩ a Abram* ye. Fo yʋʋrã na n lebga a Abrahaam,* bala mam na n kɩtame tɩ fo lebg buud wʋsg ba. 6 Mam na n kɩtame tɩ fo rog kamb wʋsg-wʋsgo, la m kɩt tɩ f lebg buud wʋsgo. La rĩm-dãmb na n yii fo pʋgẽ.+

7 “Mam na n pidsa m kaoolã sẽn be maam ne foo sʋka,+ la sẽn be maam ne fo yagensã sẽn na n pʋgl foomã sʋka, b zãmaan-dãmbã fãa pʋsẽ. Na n yɩɩ kaool sẽn na n pa wakat fãa, sẽn na yɩl n wilg foo tɩ mam yaa Wẽnnaam, la m wilg fo yagensã sẽn na n pʋgl foomã tɩ mam yaa Wẽnnaam. 8 Mam na n kõo foo ne f yagensã sẽn na n pʋgl foomã tẽng ning pʋgẽ fo sẽn vɩɩmd n yaa sãanã,+ rat n yeel tɩ Kanaã soolmã tõre, tɩ y soog-a wakat fãa, la mam na n yɩɩ fo yagensã Wẽnnaam.”+

9 Wẽnnaam le yeela a Abrahaam yaa: “La sã n yaa ne foom, fo segd n pidsa m kaoolã, foo ne f yagensã sẽn na n pʋgl foomã b zãmaan-dãmbã fãa pʋsẽ. 10 Ad kaool ning sẽn be maam ne yãmb sʋka, tɩ foo ne f yagensã sẽn na n pʋgl foomã na n pidsã: Yãmb sʋkã, rao fãa segd n kẽe bãongo.+ 11 Yãmb segd n kẽe bãongo,* la rẽ na n yɩɩ kaool ning sẽn be maam ne yãmb sʋkã bãnde.+ 12 Yãmb zãmaan-dãmbã fãa pʋsẽ, yãmb sʋkã, bi-ribl ning fãa sẽn ta rasem a nii segd n kẽe bãongo:+ Yaa rap nins fãa sẽn dog fo zakẽ, la rap nins fãa sẽn pa fo kamba, tɩ f ra ne ligd sãan nengẽ. 13 Rao ning fãa sẽn dog fo zakẽ wã, la rao ning fãa fo sẽn da ne ligd segd n kẽe bãongo.+ Bãndã sẽn be yãmb yĩngẽ wã segd n yɩɩ kaset tɩ mam maana kaool sẽn paad wakat fãa ne yãmba. 14 Rao sã n pa kẽ bãongo, b segd n yiisa* nin-kãng* a buudã sʋka. A sãama mam kaoolã.”

15 Rẽ poore, Wẽnnaam yeela a Abrahaam yaa: “Sã n yaa ne fo pag a Saarayi,*+ fo pa segd n le bool-a t’a Saarayi ye. Bala a yʋʋrã na n lebga a Saara.* 16 Mam na n ning-a-la barka, la m kɩt me t’a rog bi-ribl n kõ foom.+ Mam na n ning-a-la barka, la a na n lebga buud wʋsgo. Buud toɛy-toɛy rĩm-dãmb na n yii yẽ pʋgẽ.” 17 Rẽ la a Abrahaam lʋɩ n fõgen a neng tẽng n sɩng laado, la a tagsd a sũurẽ+ yaa: “Rao sẽn tar yʋʋm koabg na n paamame tɩ b rog biig n kõ-a sɩda? A Saara sẽn yaa pag sẽn tar yʋʋm pis-wɛ wã na n doga biiga?”+

18 Dẽ, a Abrahaam yeela Wẽnnaam yaa: “Bɩ a Ismayɛll paam fo barkã!”+ 19 La Wẽnnaam yeelame: “Hakɩɩka, fo pag a Saara na n doga bi-ribl n kõ foo, la fo segd n pʋda a yʋʋr t’a Izaake.*+ Mam na n maana m kaoolã ne yẽ. Na n yɩɩ kaool sẽn paad wakat fãa, a yagensã sẽn na n pʋgl yẽ wã yĩnga.+ 20 La sã n yaa ne a Ismayɛll wɛɛngẽ wã, mam wʋma fo sẽn yeelã. Ade! Mam na n ning-a-la barka, la m na n kɩtame t’a rog kamb n lebg wʋsg-wʋsgo. A na n doga nanambs piig la a yiibu, la m na n kɩtame t’a lebg bu-kãsenga.+ 21 La yaa ne a Izaak sẽn yaa biig ning a Saara sẽn na n dog vẽer woto wẽnd n kõ foomã la mam na n maan m kaoolã.”+

22 Wẽnnaam sẽn gom ne a Abrahaam n sa wã, a looga yĩngr n bas-a. 23 Rẽ poore, a Abrahaam peega a biig a Ismayɛlle, rap nins fãa sẽn dog a zakẽ wã, n paas a sẽn da b rãmb ne ligdã, rat n yeel tɩ rapã fãa sẽn be a zakẽ wã, n kẽes-b bãong baraar bala, wa Wẽnnaam sẽn da yeel-a wã.+ 24 A Abrahaam sẽn wa n na n kẽ bãongã+ t’a tara yʋʋm pis-wɛ la a wɛ. 25 La a biig a Ismayɛll sẽn wa n na n kẽ bãongã t’a tara yʋʋm piig la a tãabo.+ 26 Baraar bala, a Abrahaam kẽe bãongo, ne a biig a Ismayɛlle. 27 Rap nins fãa sẽn be a zakẽ wã, rat n yeel tɩ sẽn dog-b a zakẽ wã, ne a sẽn da b rãmb ne ligd sãan nengẽ wã me naaga yẽ n kẽ bãongo.

18 Rẽ poore, a Zeova+ vẽnega a meng ne a Abrahaam Mamre+ tɩ-bɛdã sʋka, a sẽn wa n zĩ a fu-roogã noore, wakat ning wĩndgã sẽn zabd n yɩɩdã. 2 A zẽka a neng n yã rap a tãab sẽn yas zĩig sẽn pa zãr wʋsg ne-a.+ A sẽn yã-bã, a yii fu-roogã noor n wudg n babs-ba, n tɩ wõgemd tẽnga. 3 A yeelame: “Zeova, mam sã n taa yãmb yam, bɩ m bõos tɩ y ra loog n pa yaas y tʋm-tʋmdã nengẽ ye. 4 M bõos tɩ y bas tɩ b yãk koom bilf n wa waas y naoã,+ tɩ rẽ poor bɩ y zĩnd n vʋʋs tɩɩgã tẽngre. 5 Sẽn mik tɩ yãmb waa y tʋm-tʋmdã nengẽ ka wã, bas-y tɩ m wa ne rɩɩb bilf tɩ y rɩ n paam pãnga.* Rẽ poore, y na le rɩk y sore.” Tɩ b yeel yaa: “Yell kae ye. Fo tõe n maana wa f sẽn yeelã.”

6 Dẽ, a Abrahaam kẽnga a Saara nengẽ fu-roogẽ wã tʋʋll-tʋʋlle, n tɩ yeele: “Yik tao-tao n yãk zom-bãaneg seya* a tãabo, n nag n maan buri.” 7 Rẽ poore, a Abrahaam zoeeme n kẽng rũmsẽ wã, n tɩ yãk lol-poll sẽn yaa sõma. A kõ-a-la tʋm-tʋmdã, tɩ tʋm-tʋmdã kʋ-a n segl tao-tao. 8 Dẽ, a Abrahaam yãka kaam ne bĩisim n paas lol-pollã a sẽn kʋ n seglã, n dɩgl rɩɩbã b taoore. Rẽ poore, a yalsa b sɛɛgẽ tɩɩgã tẽngre, tɩ b rɩtẽ.+

9 B sok-a lame: “Fo pag a Saara bee yɛ?”+ T’a leok yaa: “A bee fu-roogẽ wã.” 10 B nin-yend paasame: “Mam na n lebg n waa fo nengẽ vẽer woto wẽnde, la gese! Fo pag a Saara na n doga bi-ribla.”+ La a Saara ra bee fu-roogã sẽn da be raoã poorẽ wã noore, n kelgdẽ. 11 A Abrahaam ne a Saara ra kʋʋlame tɩ b yʋʋmã vẽsge.+ A Saara ra looga rogem.*+ 12 A Saara sɩnga laad a sũur pʋgẽ, n yetẽ: “Mam sẽn kʋʋl masã, tɩ m zu-soabã me kʋʋlã, mam sɩd na n paama sũ-no-kãngã sɩda?”+ 13 Dẽ, a Zeova yeela a Abrahaam yaa: “Bõe yĩng t’a Saara la, la a yeele: ‘Mam sɩd na n doga biig baa ne m sẽn kʋʋlã?’ 14 Bũmb beeme t’a Zeova pa tõe n maan sɩda?+ Mam na n lebg n waa fo nengẽ vẽer woto wẽnde, la a Saara na n doga bi-ribla.” 15 A Saara kɩɩsame n yeele: “Mam pa la ye!” Bala a ra yɛɛsdame. La a leok-a lame yaa: “Fo laame sẽ.”

16 Rapã sẽn wa n yik n na n loogã, b gesa Sodom+ sẽnese, t’a Abrahaam ra kẽnd ne-b n yãagd-ba. 17 A Zeova yeelame: “Mam na n solga a Abrahaam bũmb ning m sẽn na n maanã bɩ?+ 18 Vẽenega, a Abrahaam na n lebga bu-kãseng sẽn tar pãnga, la tẽngã buud fãa neb na n paama bark yẽ maasem yĩnga.+ 19 Bala mam yãk-a lame* sẽn na yɩl t’a zãms a kambã ne a yagensã sẽn na n pʋgl yẽ wã, tɩ b tũ a Zeova soayã n maan sẽn yaa tɩrg la sõma,+ sẽn na yɩl t’a Zeova pids bũmb nins a sẽn pʋlem a Abrahaam wɛɛngẽ wã.”

20 Rẽ poore, a Zeova yeelame: “B yẽgemda wʋsg Sodom la Gomoor poorẽ tɩ mam wʋmdẽ,+ la b yel-wẽnã tara pãng hal wʋsgo.”+ 21 Mam na n kẽngame n tɩ ges b sã n sɩd maanda wa b sẽn yẽgemd tɩ tat maamã. Sã n pa woto me, mam tõe n bãngame.”+

22 Dẽ, rapã yii be n tees Sodom sẽnese, la a Zeova+ paa ne a Abrahaam. 23 Rẽ poore, a Abrahaam kolgame n soke: “Fo na n sɩd naaga nin-tɩrg ne nin-wẽng n sãam bɩ?+ 24 D mams wa nin-tɩrs pis-nu sẽn na n be tẽngã pʋgẽ. Fo na n sãam-b lame, n pa kõ tẽngã sugr nin-tɩrs pis-nu wã sẽn be yẽ pʋgẽ wã yĩng sɩda? 25 Ned pa tõe n tags tɩ fo na n maana woto, n naag nin-tɩrg ne nin-wẽng n kʋ, tɩ nin-tɩrgã ne nin-wẽngã baasg yɩ a yembr ye!+ Ned pa tõe n tags tɩ fo na maan a buud ye.+ Dũniyã fãa Bʋ-kaoodã pa na n maan sẽn yaa tɩrg sɩda?”+ 26 T’a Zeova yeele: “Mam sã n yã nin-tɩrs pis-nu Sodom tẽngã pʋgẽ, mam na n kõo tẽngã tõr sugr nin-kãens yĩnga.” 27 La a Abrahaam le yeelame: “Sugri. Mam sooga m meng n na n gom ne a Zeova, n yaool n yaa tom la tompɛglem. 28 D mams wa neb a nu sẽn na n paoog tɩ pa ta nin-tɩrs pis-nu ye. Neb a nu wã yĩnga, fo na n sãama tẽngã tõr bɩ?” T’a leok yaa: “M sã n yã nin-tɩrs pis-naas la a nu be, m pa na n sãam-a ye.”+

29 La a le goma ne-a n yeele: “La sã n yaa nin-tɩrs pis-naas n be be?” T’a leok yaa: “Nin-tɩrs pis-naasã yĩnga, m pa na n sãam-a ye.” 30 A paasame: “Zeova, m bõos tɩ f ra yik f sũur ye.+ Bas tɩ m gom n paase: La sã n yaa nin-tɩrs pis-tã bal n be be?” T’a leok yaa: “Mam sã n yã nin-tɩrs pis-tã be, m pa na n sãam-a ye.” 31 La a paasame: “Sugri. Mam sooga m meng n na n gom ne a Zeova: La sã n yaa nin-tɩrs pisi bal n be be?” T’a leok yaa: “Nin-tɩrs pisi wã yĩnga, m pa na n sãam-a ye.” 32 Sẽn na n baase, a yeelame: “Zeova, m bõos tɩ f ra yik f sũur ye. Bas tɩ m gom vugr bal n paase: La sã n yaa nin-tɩrs piig bal n be be?” T’a leok yaa: “Nin-tɩrs piigã yĩnga, m pa na n sãam-a ye.” 33 A Zeova sẽn gom ne a Abrahaam n sa wã a loogame,+ t’a Abrahaam lebg n kuili.

19 Malɛgs a yiibã taa Sodom ne zaabre, t’a Lot ra zĩ Sodom rignoorẽ wã. A Lot sẽn yã-bã, a yikame n seg-b n wõgemd n fõgen a neng tẽnga.+ 2 A yeelame: “M zu-soben-dãmba, m bõos tɩ y gõdg n tũ y tʋm-tʋmdã zakẽ n pa be yʋngã, tɩ b waas y naoã. Rẽ poore, y tõe n yika yibeoog pĩnd n dɩk y sore.” Tɩ b yeel yaa: “Ayo. Tõnd na n paa sorã noor yʋngã.” 3 La a pẽdg-b-la wʋsg hal tɩ b tũ-a n kẽng a zakẽ wã. A maana tigr b yĩnga, la a maan bur sẽn pa ning rabɩll tɩ b wãbe.

4 Nand tɩ b kẽ gãaga, tẽngã rapã, rat n yeel tɩ Sodom tẽngã rap sẽn sɩng ne kambã n tãag nin-kẽembã fãa waa wʋsg n gũbg roogã. 5 B ra boonda a Lot n yetẽ yaa: “Rap nins sẽn wa fo nengẽ yʋngã bee yɛ? Yiis-b n kõ tõndo, tɩ d kẽ ne-ba.”+

6 Dẽ, a Lot yi n bʋʋga bãmb rignoorẽ wã, la a lebs n pag kʋɩlengã. 7 A yeelame: “M saam-biisi, m bõos tɩ y ra maan wẽng ye. 8 Mam tara kom-pugli a yiib ka sẽn zɩ n kẽ ne rao ye. M bõos tɩ y bas tɩ m yiis-b n kõ-yã, tɩ y maan-b bũmb ning y sẽn date. La ra maan-y ra-kãensã bũmb ye. Bala b wa n baoo koglg* mam doogẽ wã.”+ 9 Rẽ la b yeel yaa: “Lak be!” La b paase: “Sãan-kãngã wa n bee ka, n saag n na n kao tõnd bʋʋdo! Tõnd na n maana foo wẽng n yɩɩd bãmba.” La b tusa a Lot n lake,* n kolg n na n kao kʋɩlengã. 10 Dẽ, rapã tẽega b nus n gãd a Lot n kẽes roogã pʋgẽ, la b lebs kʋɩlengã n page. 11 La b loba rap nins sẽn da be roogã noorã zondo, sẽn sɩng ne sẽn yaa-a bilf n yɩɩdã n tãag sẽn yaa-a kãseng n yɩɩdã, tɩ b babl n gẽes roogã noor n ya.

12 Rapã yeela a Lot yaa: “Fo tara ned a to ka bɩ? Tall f reem-dãmba, f kom-dibli, f kom-pugli, la f nebã fãa sẽn be tẽngã pʋgẽ wã n yi zĩ-kãngã! 13 Tɩ bõe, tõnd na n sãama zĩ-kãngã, bala b yẽgemda wʋsg tẽngã poorẽ t’a Zeova wʋmdẽ.+ Rẽ n so t’a Zeova tʋm tõnd tɩ d wa sãam tẽngã.” 14 Dẽ, a Lot yiime n gom ne a reem-dãmbã sẽn da segd n kẽ kãadem ne a kom-pugli wã, n da yet-b yaa: “Yik-y-yã! Yi-y zĩ-kãngã, bala a Zeova na n sãama tẽngã!” La a reem-dãmbã ra tagsdame t’a reemdame.+

15 Beoogã sẽn wa n kolg vẽegrã, malɛgsã pẽdga a Lot wʋsg n yeele: “Yiki! Peeg f pagã ne f kom-pugli a yiibã sẽn be ka ne foomã n looge, sẽn na yɩl tɩ b sã n wa na n sãam tẽngã a kongrã yĩng bɩ b ra naag yãmb n sãam ye!”+ 16 A Lot sẽn da ket n maand maas-maasã, a Zeova sẽn zoet a nimbãanegã yĩnga,+ rapã gãda a nugu, a pagã nug la a kom-pugli a yiibã nusi, n tall-b n yi tẽngã.+ 17 B sẽn tall-b n yi tẽngã bala, b nin-yend yeelame yaa: “Zoe-y n põs-y-yã! Ra wẽnemd-y n ges y poorẽ,+ la y ra yaas soolmã zĩig baa a yembr ye!+ Zoe-y n kẽng-y tãensẽ wã sẽn na yɩl tɩ b ra wa sãam-y ye!”

18 Rẽ la a Lot yeel-b yaa: “Ayo, Zeova! M bõos tɩ y ra kɩt tɩ m kẽng be ye. 19 Y sugri. Yãmb tʋm-tʋmdã taa yãmb yam, tɩ yãmb maand maam neer wʋsgo, n kogend m vɩɩmã.*+ La mam pa tõe n zoe n ta tãensẽ wã ye. Bala mam yɛɛsda yel-beed na wa n paam maam tɩ m ki.+ 20 Tẽn-bil n be yambẽ ka, tɩ m tõe n zoe n kẽng be. Y sugri. M tõe n zoe n kẽnga be bɩ? Yaa tẽn-bil bala. Woto, m na n põsame.”* 21 Dẽ, Wẽnnaam* yeel-a lame yaa: “Be neere. Mam na n deega fo kosgã.+ Mam pa na n sãam tẽng ning yell fo sẽn gomdã ye.+ 22 Kẽng be tao-tao! Bala fo sã n pa ta be, mam pa tõe n maan baa fʋɩ ye!”+ Yaa rẽ yĩng la b sẽn pʋd tẽngã yʋʋr tɩ Zowaarã.*+

23 A Lot sẽn wa n ta Zowaarã tɩ wĩndgã pukame. 24 Rẽ poore, a Zeova kɩtame tɩ kidbr ne bugum ni Sodom la Gomoor zutu. Rẽ yii a Zeova nengẽ, saasẽ.+ 25 Woto, Wẽnnaam sãama tẽn-kãense, rat n yeel tɩ Zʋrdẽ soolmã tõre, ne tẽnsã nebã fãa, la tẽngã tɩɩsã la moodã.+ 26 La a Lot pagã sẽn da pʋgd-a wã wẽnemdame n ges poorẽ, n lebg yams-kugri.+

27 A Abrahaam yika yibeoogã pĩnd n kẽng zĩig ning a sẽn da yaas n gom ne a Zeova wã.+ 28 A sẽn ges Sodom ne Gomoor la Zʋrdẽ soolmã fãa sẽnesã, a sẽn yã bũmb ningã yɛɛs-a lame. Ra yaa bug-zõ-taok n da zẽkd tẽngã zugu, wa bug-zõ-taok sẽn yit wʋng pʋgẽ!+ 29 Woto, Wẽnnaam sẽn wa n na n sãam Zʋrdẽ soolmã tẽnsã, Wẽnnaam tẽega a Abrahaam yelle, n kɩt t’a Lot yi tẽns nins yẽ sẽn sãamã pʋsẽ, rat n yeel tɩ tẽns nins pʋsẽ a Lot sẽn da be wã.+

30 Kaoosg zugẽ, a Lot yii Zowaar ne a kom-pugli a yiibã n tɩ zĩnd tãensẽ wã,+ bala a ra yɛɛsda Zowaar+ pʋgẽ zĩndgu. Dẽ, a tɩ zĩnda tãng bokẽ ne a kom-pugli a yiibã. 31 La kãsmã yeela yaoã yaa: “Tõnd ba wã kʋʋlame, tɩ rao me ka be zĩ-kãngã n na n kẽ ne tõnd wa nebã fãa sẽn minim n maandẽ wã ye. 32 Wa tɩ d kõ d ba wã divẽ t’a yũ, tɩ d kẽ ne-a sẽn na yɩl tɩ d ba wã buudã ra menem ye.”

33 Woto, yʋn-kãnga, b kõo b ba wã divẽ wʋsg t’a yũ. Dẽ, kãsmã kẽeme n gãand ne a ba wã, la a ba wã pa bãng a gãandgã la a yikrã wakat ye. 34 Vẽkembeoogã, kãsmã yeela yaoã yaa: “Mam gãanda ne m ba wã yʋngẽ. Bɩ d le kõ-a divẽ yʋngã t’a yũ. Dẽ, fo na n kẽeme n gãand ne-a, tɩ d kɩt tɩ d ba wã buudã ra menem ye.” 35 Yʋn-kãng me, b kõo b ba wã divẽ naoor wʋsg t’a yũ. Dẽ, yaoã kẽeme n gãand ne a ba wã, la a ba wã pa bãng a gãandgã la a yikrã wakat ye. 36 Woto, a Lot kom-pugli wã fãa rɩka b ba wã pʋga. 37 Kãsmã roga bi-ribl n pʋd a yʋʋr t’a Mowaabe.+ Yaa yẽ la Mowaab nebã sẽn be rũndã-rũndã+ wã yaaba. 38 Yaoã roga bi-ribl n pʋd a yʋʋr t’a Bɛn-ammi. Yaa yẽ la Amon nebã+ sẽn be rũndã-rũndã wã yaaba.

20 La a Abrahaam yikame n tɩ ti+ a sik-zĩigã Negɛɛb soolmẽ wã, n zĩnd Kadɛɛs+ ne Suur+ sʋka. A sẽn wa n be* Geraarã,+ 2 a ra yeta a pag a Saara wɛɛngẽ yaa: “Yaa mam tão.”+ Dẽ, Geraar rĩm a Abimelɛk tʋmame tɩ b tɩ tall a Saara n wa a nengẽ.+ 3 La Wẽnnaam wa n vẽnega a meng ne a Abimelɛk zãmsd pʋgẽ ne yʋngo, n yeel-a yaa: “Fo na n kii pag ning fo sẽn dɩkã yĩnga,+ bala a kẽe kãadem, n yaa rao a to paga.”+ 4 La a Abimelɛk ra nan pa sɩɩs-a ye.* Dẽ, a yeelame yaa: “Zeova, yãmb na n sãama buud sẽn pa tar yell* sɩda? 5 Rẽ yĩnga a Abrahaam pa yeel maam t’a yaa a tão, t’a Saara me yeel maam t’a yaa a ba-biig sɩda? Mam maana rẽ ne pʋ-peelem. Rẽnd m pa tar taal ye.” 6 Tɩ Wẽnnaam yeel-a zãmsdã pʋgẽ yaa: “Mam miime tɩ fo maana rẽ ne pʋ-peelem. Rẽ n so tɩ mam gɩdg foom tɩ f pa maan yel-wẽnd n beeg-m ye. Yaa rẽ la m sẽn pa bas-f tɩ f sɩɩs-a wã. 7 Lebs raoã a pagã, bala a yaa mam no-rɛɛsa.+ A na n yõka sɛɛg fo yĩnga,+ sẽn na yɩl tɩ f kell n vɩɩmde. La fo sã n pa lebs pagã, bãng vẽeneg tɩ f na n kiime, foo ne neb nins fãa f sẽn so wã.”

8 A Abimelɛk yika yibeoog pĩnd n bool a tʋm-tʋmdbã n togs-b bõn-kãens fãa, la b yɛɛsa wʋsgo. 9 Rẽ poore, a Abimelɛk boola a Abrahaam n sok-a yaa: “Yaa bõe la fo sẽn maan tõnd woto wã? Bõe la mam maan n beeg foom, tɩ f na n kɩt tɩ yel-wẽn-kãseng a woto wa maam ne m rĩungã zugu? Fo sẽn maan maam bũmb ningã pa zems ye.” 10 A Abimelɛk le soka a Abrahaam yaa: “Fo sẽn wa n maand bõn-kãnga wã, fo ra geenda wãna?”+ 11 T’a Abrahaam yeele: “Yaa tɩ mam tagsame yaa: ‘Sãmbg sẽn kae, wẽn-zoeer pa be tẽn-kãngã pʋgẽ ye. B na n kʋʋ maam m pagã poorẽ.’+ 12 Sẽn paase, a sɩd yaa mam tão. A yaa mam ba wã biiga, la a pa mam ma wã biig ye. La a lebga mam paga.+ 13 Wẽnnaam sẽn wa n kɩt tɩ mam yi n bas m ba wã zak n gilgdẽ wã,+ mam yeel-a lame yaa: ‘Ad bũmb ning fo sẽn na n maan n wilg tɩ f sɩd nonga maam: Tõnd sẽn kẽngẽ fãa, bɩ f yeel mam wɛɛngẽ yaa: “A yaa mam ba-biiga.”’”+

14 A Abimelɛk yãka piisi, niisi, tʋm-tʋmd-daad la tʋm-tʋmd-pogs n kõ a Abrahaam, la a lebs-a a pag a Saara. 15 A Abimelɛk le yeelame: “Mam soolmã bee fo taoore. Tɩ zĩnd fo sẽn datẽ fãa.” 16 La a yeela a Saara yaa: “Ade! Mam kõta fo ba-biigã+ wanzuri ligd-koeems tusri. Yaa bãnd sẽn wilgd sẽn be-b ne foomã fãa, la sẽn wilgd nebã fãa taoor tɩ fo pa tar yelle, la tɩ fo pa tar taal ye.” 17 La a Abrahaam yõka Wẽnnaam sɛɛga, tɩ Wẽnnaam kɩt t’a Abimelɛk ne a pagã la a yem-pogsã paam laafɩ n le sɩng rogem, 18 bala a Zeova ra kɩtame tɩ pagb nins fãa sẽn be a Abimelɛk zakẽ wã lebg kiya, a Abrahaam pag a Saara yĩnga.+

21 A Zeova tẽega a Saara yell wa a sẽn da yeelã. A Zeova pidsa bũmb ning a sẽn da pʋlem a Saara wɛɛngẽ wã.+ 2 Dẽ, a Saara rɩka pʋg+ n dog bi-ribl n kõ a Abrahaam a kʋʋlem wakate, wakat ning Wẽnnaam sẽn da pʋlm-a wã.+ 3 A Abrahaam pʋda a bi-pɛɛlgã a Saara sẽn dog n kõ-a wã t’a Izaake.+ 4 A Abrahaam kẽesa a biig a Izaak bãong a sẽn wa n tar rasem a nii, wa Wẽnnaam sẽn da yeel-a wã.+ 5 B sẽn wa n na n dog a Abrahaam biig a Izaakã t’a Abrahaam tara yʋʋm koabga. 6 Dẽ, a Saara yeelame yaa: “Wẽnnaam kɩtame tɩ mam la ne sũ-noogo. Ned ning fãa sẽn na n wʋm yãoã na n laa ne maam.”* 7 A paasame: “Ãnda n da na n yeel a Abrahaam t’a ‘Saara na n yẽsma kamba’? Baa ne rẽ, mam doga bi-ribl n kõ-a a kʋʋlem wakate.”

8 Biigã bɩɩme, n bas bĩisim. A Abrahaam maana tig-kãseng daar ning a Izaak sẽn bas bĩismã. 9 La a Saara ra neeme tɩ Ezɩpt ned a Agaar+ sẽn dog biig ning n kõ a Abrahaamã ra yaanda a Izaake.+ 10 Rẽ n so t’a yeel a Abrahaam yaa: “Rig yem-poakã ne a biigã, bala yem-pog-kãngã biigã pa na n naag mam biig a Izaak n deeg rogem-pʋɩɩr ye!”+ 11 La bũmb ning a Saara sẽn yeel biigã* wɛɛngẽ wã sãama a Abrahaam sũur wʋsgo.+ 12 Dẽ, Wẽnnaam yeela a Abrahaam yaa: “Ra sãam f sũur ne bũmb ning a Saara sẽn yet foo biigã wɛɛngẽ, la f yem-poakã wɛɛngẽ wã ye. Kelg-a,* bala neb nins b sẽn na n bool tɩ fo yagensã na n yii a Izaak pendẽ wã.+ 13 La sã n yaa ne yem-poakã biigã,+ mam na n kɩtame me t’a yagensã lebg buudu,+ bala a yaa fo biiga.”

14 A Abrahaam yika yibeoog pĩnda, n yãk bur la a rɩk ko-waoog ne koom n kõ a Agaare. A rɩka bõn-kãens n palg a Agaar bãoko, la a kɩt t’a loog ne biigã.+ Woto, a loogame n tɩ be Bɛɛr-seba+ we-raoogẽ wã n yeebdẽ. 15 Koomã sẽn be waoogẽ wã wa n saame, t’a bas biigã tuug tẽngre. 16 Rẽ poore, a zãaga bilf sẽn zems tãp pĩim tãoob n tɩ zĩnd a yembre, bala a yeelame: “Mam pa rat n ges biigã kũum ye.” Dẽ, a ra zĩi kɛɛnga, n yãbd n wiisdẽ.

17 Wẽnnaam wʋma biigã koɛɛgã.+ Wẽnnaam malɛkã paa saasẽ n bool a Agaar n yeel-a yaa:+ “Agaare, bõe n tar foo? Ra zoe rabeem ye. Bala Wẽnnaam wʋma biigã koɛɛg a sẽn be zĩig ningã. 18 Yik n zẽk biigã, la f gãd-a ne f nugu, bala mam na n kɩtame t’a lebg bu-kãsenga.”+ 19 Rẽ poore, Wẽnnaam puka a ninã t’a yã bulga. A kẽngame n tɩ pids waoogã ne koom, n kõ biigã t’a yũ. 20 La Wẽnnaam ra bee ne biigã+ a sẽn wa n bɩtẽ wã. A ra vɩɩ we-raoogẽ wã, n wa lebg ned sẽn mi tãp tãoobo. 21 A tilga a yir Paaran we-raoogẽ wã,+ t’a ma wã bao pag Ezɩpt soolmẽ wã n kõ-a.

22 Wakat kãnga, a Abimelɛk ne a Fɩkoll sẽn yaa a tãb-biisã naabã yeela a Abrahaam yaa: “Wẽnnaam bee ne foom bũmb ning fãa fo sẽn maandã pʋgẽ.+ 23 Woto wã, wẽen ne Wẽnnaam ka tɩ fo pa na n zãmb maam ne m kambã la m yagensã, la tɩ fo na n maana maam ne tẽng ning pʋg fo sẽn be wã neb neere, wa mam sẽn maan foom neerã.”+ 24 Dẽ, a Abrahaam yeelame: “Mam wẽendame tɩ m na n maana woto.”

25 La a Abrahaam wilga a Abimelɛk t’a sũur pa noomẽ, bulgã a Abimelɛk tʋm-tʋmdbã sẽn deeg ne pãngã yĩnga.+ 26 A Abimelɛk leokame yaa: “Mam pa mi ned ning sẽn maan dẽ wã ye. Fo pa gom rẽ yell ne maam ye. La sã n pa rũndã, mam zɩ n wʋm bũmb rẽ wɛɛngẽ ye.” 27 A Abrahaam yãka piis ne niis n kõ a Abimelɛke. Bãmb b yiibã maana kaoole. 28 A Abrahaam wa n welga pe-yãans a yopoe toore, 29 t’a Abimelɛk sok a Abrahaam yaa: “Bõe yĩng tɩ fo welg pe-yãans a yopoe wã toore?” 30 T’a yeele: “Fo segd n sak n deega pe-yãans a yopoe wã mam sẽn kõt foomã, tɩ yɩ kaset tɩ yaa maam n tuk bulgã.” 31 Yaa rẽ yĩng la a sẽn bool zĩ-kãng tɩ Bɛɛr-seba* wã,+ bala b yiibã fãa wẽena be. 32 Woto, b maana kaool+ Bɛɛr-seba. Rẽ zugẽ, a Abimelɛk yika ne a Fɩkoll sẽn yaa a tãb-biisã naabã, tɩ b leb Filisti nebã soolmẽ.+ 33 Rẽ poore, a Abrahaam sela tamariis tɩɩg Bɛɛr-seba, la a pẽg* a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam sẽn ka saabã yʋʋr be.+ 34 A Abrahaam zĩnda* Filisti nebã soolmẽ n kaoos wʋsgo.*+

22 Bõn-kãens zugẽ, Wẽnnaam maka a Abrahaam.+ A bool-a lame yaa: “Abrahaam!” T’a leok yaa: “Naaba!” 2 Dẽ, a yeelame: “M bõos tɩ f peeg f biig a Izaak+ sẽn yaa fo bi-yend f sẽn nong wʋsgã,+ n kẽng Moriya+ soolmẽ wã, tãng ning mam sẽn na n wilg foomã zugu, n tɩ kʋ-a n maan maoong sẽn yõogd bugum n kõ maam.”

3 A Abrahaam yika yibeoog pĩnd n ning a bõangã gaare, la a peeg a tʋm-tʋmdb a yiib n paas a biig a Izaake. A wesa raad maoong sẽn yõogd bugmã yĩnga. Rẽ poore, a yikame n dɩk sor n dabd zĩig ning Wẽnnaam sẽn da wilg-a wã. 4 Rasem a tãab-n-soabã daare, a Abrahaam zẽka a neng n yã zĩigã yɩɩga. 5 A Abrahaam yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “Bɩ yãmb pa ka ne bõangã, tɩ maam ne biigã na n kẽnga taoor ka n tɩ waoog Wẽnnaam la d lebg n wa paam-yã.”

6 A Abrahaam dɩka maoong sẽn yõogd bugmã raadã n palg a biig a Izaake. Rẽ poore, a rɩka bugmã ne sʋʋgã, tɩ b yiibã tũ taab n looge. 7 Dẽ, a Izaak yeela a ba a Abrahaam yaa: “M baaba!” T’a leok yaa: “Tɩ wãna, m biiga!” T’a Izaak paase: “Bugmã ne raadã la woto, la maoong sẽn yõogd bugmã pesgã bee yɛ?” 8 A Abrahaam leokame yaa: “M biiga, Wẽnnaam mengã n na n wa ne maoong sẽn yõogd bugmã pesgã.”+ La bãmb b yiibã kell n tũu taab n looge.

9 B wa n taa zĩig ning Wẽnnaam sẽn da wilg a Abrahaamã. A Abrahaam maana tẽn-kugr be, n maneg raadã n dʋʋg tẽn-kugrã zugu. A sẽba a Izaak nusã ne a naoã n gãneg-a raadã zugu, tẽn-kugrã zugu.+ 10 Rẽ poore, a Abrahaam tẽega a nugã n dɩk sʋʋgã n na n kʋ a biigã.+ 11 La a Zeova malɛkã paa saasẽ n bool-a n yeel yaa: “Abrahaam, Abrahaam!” T’a leok yaa: “Naaba!” 12 Tɩ malɛkã yeele: “Ra maan biigã wẽng ye. Ra maan-a baa fʋɩ meng ye. Bala masã, mam bãnga vẽeneg tɩ fo yaa wẽn-zoɛta, fo sẽn pa mong maam f biigã sẽn yaa f bi-yendã yĩnga.”+ 13 Rẽ la a Abrahaam zẽk a neng n yã pe-raoog sẽn be zĩig sẽn pa zãr wʋsg ne-a, t’a yɩɩlã gaag kãgrẽ. Dẽ, a Abrahaam tɩ yõka pe-raoogã n maan maoong sẽn yõogd bugum n kõ Wẽnnaam a biigã zĩigẽ. 14 A Abrahaam pʋda zĩigã yʋʋr tɩ Zeova-zɩɩre.* Rẽ n so tɩ hal n tãag rũndã, b yetame: “A Zeova tãngã zugu, b na n kõo sẽn yaa tɩlɛ wã.”+

15 A Zeova malɛkã paa saasẽ n bool a Abrahaam naoor a yiib-n-soab 16 n yeele: “A Zeova yeelame: ‘Mam wẽenda ne m menga,+ tɩ fo sẽn maan bõn-kãngã n pa zãgs maam f biigã sẽn yaa f bi-yendã,+ 17 hakɩɩka, mam na n ninga foo barka, la m kɩt tɩ fo yagensã lebg wʋsg wa ãdsã sẽn be saasẽ wã, la wa bĩisrã sẽn be mogrã noorã.+ Fo yagensã na n sooga b bɛɛbã tẽnse.*+ 18 Fo yagensã maasem yĩnga,+ dũniyã buud fãa neb na n paama barka, bala fo kelga mam koɛɛgã.’”+

19 Rẽ poore, a Abrahaam lebg n waa a tʋm-tʋmdbã nengẽ, tɩ b yik n tũ taab n leb Bɛɛr-seba.+ A Abrahaam kell n zĩnda Bɛɛr-seba.

20 Rẽ zugẽ, b wa n yeela a Abrahaam yaa: “A Milka me roga kom-dibli n kõ f ba-biig a Nahoore:+ 21 Yaa a Uuz sẽn yaa kãsmã, a ba-biig a Buuzi, a Kemuwɛll sẽn yaa a Aram ba wã, 22 a Kesɛɛde, a Haazo, a Pildase, a Yildaf ne a Betuwɛlle.”+ 23 A Betuwɛll wa n doga a Rebeka.+ A Milka roga kom-kãensã b nii wã n kõ a Abrahaam ba-biig a Nahoore. 24 A pʋg-rɩkdgã* yʋʋr sẽn boond t’a Rewuma wã me roga kom-dibli: Yaa a Teba, a Gaham, a Tahaas la a Maaka.

23 A Saara vɩɩmda yʋʋm koabg la pisi la a yopoe. A Saara yʋʋmã sõor yɩɩ woto.+ 2 A Saara kii Kiryat-arba,+ rat n yeel tɩ Ebrõ+ sẽn be Kanaã+ nebã soolmẽ wã. A Abrahaam sũurã sãama wʋsgo, t’a yãb a Saara yĩnga. 3 Rẽ poore, a Abrahaam yikame n bas a pagã kũumã, n tɩ yeel a Hɛt yagensã yaa:+ 4 “Mam yaa sãan n be yãmb sʋka.+ Kõ-y maam zĩig yãmb sʋkã tɩ m maan yaado, n tõog n tall m kũumã n tɩ mumi.” 5 Rẽ la a Hɛt yagensã yeel a Abrahaam yaa: 6 “M zu-soaba, kelg-y tõndo. Yãmb bee tõnd sʋka, n yaa naab Wẽnnaam sẽn yãke.*+ Yãmb tõe n muma y kũumã tõnd yaoog ning sẽn yaa sõma n yɩɩdã pʋgẽ, tõnd yaadã sʋka. Tõnd ned baa a ye pa na n zãgs yãmb a yaoogo, n gɩdg yãmb tɩ y ra mum y kũumã ye.”

7 Dẽ, a Abrahaam yikame n wõgemd tẽngã nebã taoore, rat n yeel t’a Hɛt+ yagensã taoore, 8 n yeel-b yaa: “Yãmb* sã n sakame tɩ m na n tall m kũumã n tɩ mumi, bɩ y kelg maam la y kos a Zowaar biig a Efron 9 t’a koos tãngã bok sẽn be Makpela n yaa yẽ rẽndã ne maam. Bee a pʋʋgã noore. Bɩ a koos-a ne maam yãmb taoore, tɩ m kõ-a wanzuri ligd sõor sẽn zems pʋʋgã ligdi,+ n paam zĩig tɩ yɩ m yaad zĩiga.”+

10 La a Efron ra zĩi a Hɛt yagensã sʋka. Dẽ, a Efron sẽn yaa a Hɛt yagengã leoka a Abrahaam a Hɛt yagensã taoore, la neb nins fãa sẽn da tigim tẽngã rignoorẽ wã taoore,+ n yeele: 11 “Ayo, m zu-soaba! Kelg-y maam. Mam kõta yãmb pʋʋgã ne tãngã bok sẽn be a pʋgẽ wã fãa. Mam kõt-a-la yãmb mam buudã neb taoore. Mum-y y kũumã.” 12 A Abrahaam wõgemda tẽngã nebã taoore, 13 n gom ne a Efron nebã taoor n yeel yaa: “M bõos tɩ f kelg maam! Mam na n kõo foo wanzuri ligd sõor sẽn zems pʋʋgã ligdi. Reeg ligdã mam nugẽ, tɩ m tõog n mum m kũumã beenẽ.”

14 Dẽ, a Efron leoka a Abrahaam yaa: 15 “M zu-soaba, kelg-y maam. Pʋʋgã zemsa wanzuri ligd sɩkl* kobs-naase, la rẽ yaa bõe maam ne yãmb sʋka? Woto wã, bɩ y mum y kũumã.” 16 A Abrahaam kelga a Efronne, n mak wanzuri ligd nins yell a Efron sẽn gom t’a Hɛt yagensã wʋmã n kõ-a. Yaa wanzuri ligd sɩkl* kobs-naase, wa sẽn zems makdg ning toandbã sẽn tar n magdã.+ 17 Woto, lebga vẽeneg t’a Efron pʋʋgã sẽn be Makpela sẽn tees Mamre wã, rat n yeel tɩ pʋʋgã ne tãngã bok sẽn be a pʋgẽ wã, la tɩɩs nins fãa sẽn be pʋʋgã pʋgẽ wã lebga 18 a Abrahaam soolem a sẽn da a Hɛt yagensã taoore, la neb nins fãa sẽn da tigim tẽngã rignoorẽ wã taoore. 19 Rẽ poore, a Abrahaam muma a pag a Saara tãngã bok sẽn be pʋʋg ning sẽn be Makpela wã pʋgẽ, Kanaã nebã soolmẽ. Makpela teesa Mamre, rat n yeel tɩ Ebrõ. 20 Woto, a Hɛt yagensã kõo a Abrahaam pʋʋgã ne tãngã bok sẽn be a pʋgẽ wã, tɩ yɩ a yaad zĩiga.+

24 A Abrahaam kʋʋlame masã t’a yʋʋmã vẽsge, la a Zeova ninga a Abrahaam bark bũmb fãa pʋgẽ.+ 2 A Abrahaam yeela a tʋm-tʋmdã, sẽn yaa-a kãseng n yɩɩd a zakã pʋgẽ wã, soab ning sẽn get a bũmb fãa yellã+ yaa: “M bõos tɩ f ning f nugã m gerã tẽngre, 3 tɩ mam na n kɩtame tɩ fo wẽen ne a Zeova sẽn yaa saasã la tẽngã Wẽnnaamã, tɩ f pa na n bao pag Kanaã nebã kom-pugli wã sʋk n kõ m biigã, rat n yeel tɩ neb nins sʋk mam sẽn be wã ye.+ 4 Fo segd n kẽnga mam tẽngẽ wã, mam roagdbã+ nengẽ n tɩ bao pag n kõ mam biig a Izaake.”

5 La a tʋm-tʋmdã yeel-a lame yaa: “La pagã sã n pa sak n na n tũ maam n wa ka? M segd n kɩtame tɩ y biigã leb tẽng ning yãmb sẽn yiẽ wã bɩ?”+ 6 Rẽ la a Abrahaam yeel-a yaa: “Gũus n da wa tall mam biigã n kẽng be ye.+ 7 A Zeova sẽn yaa saasã Wẽnnaamã sẽn yiis maam m ba wã zakẽ, la m roagdbã tẽngẽ wã,+ soab ning sẽn gom ne maam la sẽn wẽen n yeel maam+ yaa: ‘Mam na n kõo fo yagensã+ tẽn-kãnga’+ wã na n tʋma a malɛkã t’a lʋɩ fo taoore,+ la hakɩɩka, fo na n paama pag be n kõ mam biigã.+ 8 La pagã sã n pa sak n na n tũ foom n wa, wẽenegã taal pa na n zĩnd f zug ye. La fo pa segd n tall mam biigã n kẽng be ye.” 9 Dẽ, tʋm-tʋmdã ninga a nugã a Abrahaam sẽn yaa a zu-soabã gerã tẽngre, n wẽene.+

10 Tʋm-tʋmdã yõka a zu-soabã yʋgma piiga, la a yãk a zu-soabã bõn-sõma buud toor-toor n looge. Dẽ, a rɩka sor n dabd Mezopotami, Nahoor tẽngẽ wã. 11 A sẽn wa n ta bulg sẽn be tẽngã kɩrenga, a kɩtame tɩ yʋgma wã yaas tɩ b na n vʋʋse. Ra yaa zaabr sẽnese, wakat ning pagbã sẽn yit n yõngd koomã. 12 A yeelame: “M zu-soab a Abrahaam Wẽnnaam a Zeova, m bõos tɩ y kɩt tɩ m kẽndã zems rũndã, la y wilg m zu-soab a Abrahaam tɩ y sɩd nong-a lame. 13 Ade! Mam yasa bulg noore, tɩ tẽngã nebã kom-pugli yit n na n yõng koom. 14 Bɩ pʋg-sad ning mam sẽn na n yeele: ‘M bõos tɩ f sik f yʋʋrã tɩ m yũ koom,’ t’a yeele: ‘Yũ, la m na n yũnuga f yʋgma wã me’ wã yɩ pʋg-sad ning yãmb sẽn yãk y tʋm-tʋmd a Izaak yĩngã. Ne woto, y na n kɩtame tɩ m bãng tɩ y sɩd nonga m zu-soabã.”

15 Nand meng t’a gom n sa, a Rebeka sẽn yaa a Betuwɛll+ bi-puglã yiime, n dogl a yʋʋr a bãokẽ. A Betuwɛll yaa a Abrahaam ba-biig a Nahoor+ pag a Milka+ biiga. 16 Pʋg-sadã ra yaa neer wʋsgo, n yaa pa-kuili. Rao ra nan pa kẽ ne-a ye. A kẽnga bulgẽ wã n tɩ pids a yʋʋrã n lebg n watẽ. 17 Tʋm-tʋmdã wudga tao-tao n seg-a n yeele: “M bõos tɩ f kõ-m f yʋʋrã koom bilfu.” 18 T’a leok yaa: “M zu-soaba, yũ-y-yã.” Rẽ poore, a sika a yʋʋrã a nugẽ wã tao-tao, n kõ-a koomã t’a yũ. 19 A sẽn kõ-a koomã t’a yũ n sa wã, a yeelame: “M na n yõnga koom n kõ y yʋgma wã, hal tɩ b wa yũ n tɩge.” 20 Dẽ, a yɩɩ tao-tao n kiig a yʋʋrã koom rũmsã koglg pʋgẽ, la a zoe n kẽng bulgẽ wã naoor wʋsg n tɩ yõng koomã. A kell n yõnga koomã yʋgma wã fãa yĩnga. 21 Wakat kãng fãa, raoã ra sĩndame n get-a, bala ling-a lame. A ra sokda a meng a Zeova sã n kɩtame t’a so-toakã zemse.

22 Yʋgma wã sẽn wa n yũ n sa wã, raoã yiisa sãnem tʋb-long sẽn ningd yõore, t’a zɩslem zems sɩkl* pʋɩ-sʋka, n paas sãnem zũy a yiib zɩslem sẽn zems sɩkl* piig n kõ-a, 23 la a sok yaa: “Togs-m wɛ. Fo yaa ãnda biiga? Zĩig bee fo ba wã zakẽ tɩ tõnd tõe n gãand yʋngã bɩ?” 24 T’a leok-a yaa: “Mam yaa a Betuwɛll+ bi-pugla. Mam ba wã yaa a Nahoor+ ne a Milka biiga.” 25 A paasame: “Tõnd tara mood ne yamd wʋsgo, la gãag zĩig me.” 26 Dẽ, raoã sulgame n wõgemd a Zeova taoor 27 n yeele: “Bɩ a Zeova sẽn yaa mam zu-soab a Abrahaam Wẽnnaamã paam pẽgre, bala a pa bas n pa wilg a nonglmã ne a kɩs-sɩdã m zu-soabã yĩng ye. A Zeova talla maam n kẽng m zu-soabã ba-biisã zakẽ.”

28 Pʋg-sadã zoeeme n tɩ togs a ma wã roog rãmb bõn-kãensã. 29 La a Rebeka ra tara ba-biig yʋʋr sẽn boond t’a Laban.+ A Laban zoeeme n bʋʋg raoã tẽngã kɩrenga, bulgẽ wã. 30 A sẽn yã tʋb-longã sẽn ningd yõorã, la zũyã sẽn da be a tãoã nusẽ wã, n paas a sẽn wʋm a tão a Rebeka sẽn da yete: “Yaa woto la raoã gom ne maamã,” a tɩ sega raoã sẽn da ket n yas yʋgma wã sɛɛgẽ bulgẽ wã. 31 A sẽn ta wã bala, a yeelame: “Yãmb sẽn yaa ned a Zeova sẽn ning barkã, wa-y-yã. Bõe yĩng tɩ yãmb ket n yas yɩng ka? Mam manega roogã n sa, la m bao zĩig yʋgma wã yĩnga.” 32 Dẽ, raoã kẽe zakẽ wã, t’a* sik yʋgma wã zɩɩbã, la a yãk mood la yamd n kõ yʋgma wã, la a yãk koom tɩ raoã ne neb nins sẽn da be ne-a wã waas b nao. 33 La b sẽn wa n dɩgl rɩɩb raoã taoorã, a yeelame: “Mam pa na n dɩ tɩ m pa reng n togs yãmb bũmb ning m sẽn tar n na n togsã ye.” T’a Laban yeele: “Bɩ y gome!”

34 Dẽ, a yeelame: “Mam yaa a Abrahaam tʋm-tʋmda.+ 35 A Zeova ninga mam zu-soabã bark wʋsgo, la a kɩt t’a paam arzɛgs wʋsgo, bala a kõ-a-la piisi, niisi, wanzuri la sãnem, tʋm-tʋmd-daad la tʋm-tʋmd-pogse, ne yʋgma la bõense.+ 36 Sẽn paase, a Saara sẽn yaa mam zu-soabã pagã roga bi-ribl a kʋʋlem zugẽ+ n kõ m zu-soabã. A na n dɩka a sẽn tarã fãa n kõ a biigã.+ 37 Mam zu-soabã kɩtame tɩ mam wẽene. A yeelame: ‘Fo pa segd n bao pag Kanaã nebã kom-pugli wã sʋk n kõ m biigã, rat n yeel tɩ neb nins tẽngẽ mam sẽn be wã ye.+ 38 La fo na n kẽnga mam ba wã zakẽ, mam buudẽ wã.+ Fo segd n baoo pag n kõ mam biigã.’+ 39 La mam soka m zu-soabã yaa: ‘La pagã sã n pa sak n na n tũ maam n wa?’+ 40 T’a yeel maam yaa: ‘A Zeova sẽn yaa soab ning taoor mam sẽn kẽnã+ na n tʋma a malɛkã+ t’a yãag foo, la hakɩɩka, a na n kɩtame tɩ fo so-toakã zemse, la fo segd n baoo pag mam buudẽ wã, la m ba wã zakẽ n kõ m biigã.+ 41 Fo sã n kẽng mam buudẽ wã tɩ b zãgs tɩ b pa na n kõ foo pagã, fo na n paama f meng ne wẽenegã fo sẽn wẽen maamã. Rẽ na n kɩtame tɩ fo paam f meng ne f wẽenegã.’+

42 “Mam sẽn wa n ta bulgẽ wã rũndã wã, mam yeelame: ‘M zu-soab a Abrahaam Wẽnnaam a Zeova, yãmb sã n na n kɩtame tɩ mam so-toakã zemse, 43 ad mam sẽn yas bulg noore. Bũmb ning sẽn segd n maanã yaa tɩ pʋg-sad+ sã n yi n na n yõng koom, mam na n yeelame: “M bõos f yʋʋrã koom bilf n yũ.” 44 A sã n yeel maam yaa: “Yũ, la mam na n yõnga koom n kõ f yʋgma wã me,” pʋg-kãng n na n yɩ a soab ning a Zeova sẽn yãk m zu-soabã biigã yĩngã.’+

45 “Nand tɩ mam gom m sũurẽ wã n sa, a Rebeka yii ne a yʋʋr a bãokẽ, n wa bulgẽ wã, n na n yõng koom. Dẽ, mam yeel-a lame: ‘M bõos tɩ f kõ-m koom wɛ.’+ 46 A sika a yʋʋrã sẽn da be a bãokẽ wã tao-tao, n yeele: ‘Yũ-y-yã,+ la mam na n yũnuga y yʋgma wã me.’ Dẽ, mam yũume, t’a yũnug yʋgma wã me. 47 Rẽ poore, mam sok-a lame yaa: ‘Fo yaa ãnda bi-pugla?’ T’a leok yaa: ‘Mam yaa a Betuwɛll bi-pugla. Mam ba wã yaa a Nahoor ne a Milka biiga.’ Dẽ, mam ninga a yõorã tʋb-longã, la m pid a nusã zũyã.+ 48 Mam sulgame n wõgemd a Zeova taoore, n pẽg mam zu-soab a Abrahaam Wẽnnaam a Zeova,+ soab ning sẽn wilg maam so-sõngã, sẽn na yɩl tɩ m bao bi-pugl m zu-soabã ba-biig nengẽ n kõ a biigã. 49 La masã, yãmb sã n dat n wilg mam zu-soabã y nonglem la y kɩs-sɩda, bɩ y togs maam. Sã n pa woto, bɩ y togs-ma, tɩ m bãng m sẽn na n maanega.”*+

50 Dẽ, a Laban ne a Betuwɛll leokame yaa: “Bõn-kãngã yita a Zeova nengẽ. Tõnd pa tõe n sak bɩ n zãgs ye.* 51 Ad a Rebeka sẽn be yãmb taoore. Tall-y-yã-a n looge. La bɩ a lebg yãmb zu-soabã biigã paga, wa a Zeova sẽn yeelã.” 52 A Abrahaam tʋm-tʋmdã sẽn wʋm b goamã, a yɩɩ tao-tao n fõgen a neng tẽng a Zeova taoore. 53 Tʋm-tʋmdã yiisa teed sẽn maan ne wanzuri la sãnem, n paas fut n kõ a Rebeka, la a kõ a ba-biigã ne a ma wã bõn-sõma. 54 Rẽ poore, yẽ ne rap nins sẽn be ne-a wã rɩɩme la b yũ, la b gãand be yʋngã.

A sẽn wa n yik yibeoogã, a yeelame: “Kõ-y maam sor tɩ m leb m zu-soabã nengẽ.” 55 Rẽ la a Rebeka ba-biigã ne a ma wã yeel yaa: “Bɩ y bas tɩ pʋg-sadã pa ne tõnd baa yaa rasem piiga. Rẽ poore, a tõe n loogame.” 56 La a yeel-b lame yaa: “Ra kɩt-y tɩ m kaoos ye. Bala a Zeova kɩtame tɩ m so-toakã zemse. Kõ-y-m sor tɩ m tõog n leb m zu-soabã nengẽ.” 57 Tɩ b yeel yaa: “Bɩ d bool pʋg-sadã n sok-a.” 58 B boola a Rebeka n sok-a yaa: “Fo na n tũu raoã bɩ?” T’a leok yaa: “M sakame n na n tũ-a.”

59 Dẽ, b basa b tão a Rebeka+ ne a yaoolã*+ n paas a Abrahaam tʋm-tʋmdã ne a rapã tɩ b looge. 60 B ninga a Rebeka bark la b yeel-a yaa: “D tãoa, bɩ f lebg tus-piig naoor tusa,* la bɩ f yagensã soog neb nins sẽn kis-bã tẽnse.”*+ 61 Dẽ, a Rebeka ne a tʋm-tʋmd-pogsã yikame n zomb yʋgma wã n tũ raoã. Woto, a Abrahaam tʋm-tʋmdã talla a Rebeka n looge.

62 A Izaak ra yii Bɛɛr-lahayi-royi+ sẽnes n wa, bala a yirã ra bee Negɛɛb+ soolmẽ wã. 63 La a Izaak ra yiime n kẽnd weoogẽ wã ne zaabre, wĩndgã kõom sẽnes n na n bʋgse.+ A sẽn wa n zẽk a nenga, a yãa yʋgma sẽn wate! 64 A Rebeka sẽn zẽk a nenga, a yãa a Izaake, n yi yʋgemdã zug n sig tao-tao. 65 A soka tʋm-tʋmdã yaa: “Yaa ãnda la rao ning sẽn kẽnd weoogẽ wã n segd tõndã?” Tɩ tʋm-tʋmdã leok yaa: “Yaa mam zu-soabã.” Rẽ la a rɩk a peendã n pil a mengã. 66 Tʋm-tʋmdã togsa a Izaak bũmb nins fãa a sẽn maanã. 67 Rẽ poore, a Izaak kẽes-a-la a ma a Saara fu-roogẽ wã.+ Woto, a rɩka a Rebeka n maan a paga. A ra nonga a Rebeka wʋsgo.+ A Izaak paama belsg a ma wã kaalem poore.+

25 A Abrahaam le rɩka paga, t’a yʋʋr boondẽ t’a Ketuura. 2 A wa n doga kamb n kõ-a. Yaa a Zimranne, a Zoksanne, a Medanne, a Madiyã,+ a Isbake, la a Suwa.+

3 A Zoksan roga a Saba la a Dedan.

A Dedan kambã yɩɩ a Asurim ne a Letusim la a Lewumim.*

4 A Madiyã kambã yɩɩ a Efa, a Efɛɛre, a Hanoke, a Abida ne a Ɛldaa.

B fãa yɩɩ a Ketuura kamb la a yagense.

5 Kaoosg zugẽ, a Abrahaam kõo a Izaak bũmb nins fãa a sẽn tarã.+ 6 La a kõo kamb nins a pʋg-rɩkdsã* sẽn dog n kõ-a wã kũuni. A sẽn wa n ket n vɩ, a kɩtame tɩ b tɩ zĩnd yaang sẽnese, n zãag ne a biig a Izaake.+ 7 A Abrahaam vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm koabg la pis-yopoe la a nu. 8 Rẽnd a Abrahaam vɩɩmdame n kaoos n yaool n maan kaalem. A ra kʋʋlame n tar sũ-noogo. B mum-a-la wa b sẽn mum a yaab-rãmbã. 9 A kamb a Izaak ne a Ismayɛll mum-a-la tãngã bok sẽn be Makpela wã pʋgẽ, Hɛt ned a Zowaar biig a Efron pʋʋgã sẽn tees Mamre wã pʋgẽ.+ 10 Yaa pʋʋg ning a Abrahaam sẽn da a Hɛt yagensã nengẽ wã. Yaa be la b mum a Abrahaam ne a pag a Saara.+ 11 A Abrahaam kũumã poore, Wẽnnaam kell n ninga a biig a Izaak barka.+ A Izaak ra bee Bɛɛr-lahayi-royi+ sɛɛga.

12 Ad a Ismayɛll+ sẽn yaa a Abrahaam biigã kibare. Yẽ yaa a Saara tʋm-tʋmd-poak a Agaar+ sẽn yaa Ezɩpt nedã sẽn dog biig ning n kõ a Abrahaamã.

13 Ad a Ismayɛll kambã ne a yagensã yʋya: A Ismayɛll bi-kãsengã yaa a Nebayote.+ Rẽ poore, a roga a Kedaare,+ a Adbeyɛlle, a Mibsam,+ 14 a Misma, a Duma, a Masa, 15 a Hadaade, a Tema, a Yetʋʋre, a Nafis la a Kedema. 16 Bãmb yaa a Ismayɛll kamba, la woto yaa b yʋy wa sẽn zems b tẽn-bõonese, la zĩis nins b sẽn ti b fu-rotã. B yaa nanambs piig la a yiib wa sẽn zems b buudu.+ 17 A Ismayɛll vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-tã la a yopoe. La a maana kaalem tɩ b mum-a wa b sẽn mum a yaab-rãmbã. 18 B zĩnda sẽn sɩng ne Havila n tãag hal Asiiri. Havila+ pẽe Suur+ sẽn be Ezɩpt sɛɛgẽ wã. B tii b yiyã b ba-biisã fãa sɛɛgẽ.*+

19 Ad a Izaak sẽn yaa a Abrahaam biigã+ kibare:

A Abrahaam roga a Izaake. 20 A Izaak sẽn wa n na n kẽ kãadem ne a Rebeka wã t’a Izaak tara yʋʋm pis-naase. A Rebeka yaa a Betuwɛll+ sẽn yaa Aram ned sẽn be Padan-arammã bi-pugla, la a Laban sẽn yaa Aram nedã tão. 21 A Izaak ra yõkda a Zeova sɛɛg a pagã yĩnga, bala a ra yaa kiri. Dẽ, a Zeova reega a kosgã, t’a pag a Rebeka rɩk pʋga. 22 La kambã sẽn be a pʋgẽ wã ra zabda taaba.+ Rẽ la a yeel yaa: “Sã n mik tɩ yaa woto, bõe yĩng tɩ m na n kell n vɩɩmde?” Dẽ, a soka a Zeova n na n bãng yellã vɩʋʋgo. 23 T’a Zeova leok-a yaa: “Buud a yiib n be fo pʋgẽ wã.+ Buud a yiib n na n yi fo pʋgẽ wã n welg taaba.+ La buud a yembr na n talla pãng n yɩɩd a to wã.+ Kãsmã na n yɩɩ yaoã tʋm-tʋmda.”+

24 A rogmã wakat sẽn wa n ta, mikame tɩ ra yaa kinkirs n be a pʋgẽ wã. 25 Pipi soabã yiime n yaa moeeg muddd, t’a yĩn-kõabnengã yaa wʋsgo.+ Dẽ, b pʋd-a lame t’a Ezayu.*+ 26 Rẽ poore, a ba-biigã yiime, la a nugã ra gãda a Ezayu nao-kãsenkãarã.+ Dẽ, a pʋd-a lame t’a Zakoobe.*+ A sẽn wa n na n dog-bã t’a Izaak tara yʋʋm pis-yoobe.

27 Kom-dibli wã sẽn wa n bɩ wã, a Ezayu lebga ned sẽn mi tãoosg sõma,+ la ned sẽn nong weoogo. La a Zakoob ra yaa ned sẽn pa tar yelle, n vɩ fu-rotẽ.+ 28 A Izaak ra nonga a Ezayu, bala yẽ maasem yĩnga, a ra paamda weoog nemd n wãbdẽ. La a Rebeka ra nonga a Zakoobe.+ 29 Vugri, a Zakoob ra rʋgda rɩɩbo, t’a Ezayu yi weoog n lebg n wa ne yaamse. 30 Dẽ, a Ezayu yeela a Zakoob yaa: “M bõos tɩ f yãk beng-miuugã fo sẽn tarã bilf n kõ-m tao-tao, bala m yaame!”* Yaa rẽ yĩng la b sẽn pʋd-a t’a Edommã.*+ 31 T’a Zakoob yeel yaa: “Reng n koos f kãsengã+ ne maam!” 32 La a Ezayu yeelame: “Gese, mam dat n kiime! Kãseng yõod ne maam yaa bõe?” 33 La a Zakoob paasame: “Reng n wẽene!” Dẽ, a wẽename, n koos a kãsengã+ ne a Zakoobe. 34 A Zakoob kõo a Ezayu bur ne bɛnga,* t’a wãb la a yũ, n yik n looge. Woto, a Ezayu paooga kãsengã.

26 Kom n zĩnd soolmẽ wã wa pipi komã sẽn da zĩnd a Abrahaam wakatẽ wã,+ hal t’a Izaak kẽng Filisti nebã rĩm a Abimelɛk nengẽ, Geraar soolmẽ wã. 2 A Zeova vẽnega a meng ne-a n yeel yaa: “Da kẽng Ezɩpt ye. Zĩnd tẽng ning fãa mam sẽn na n wilg foomã pʋgẽ. 3 Zĩnd sãand tẽn-kãngã pʋgẽ,+ tɩ mam na n kell n zĩnda ne foom la m ning-f barka, bala yaa foo ne fo yagensã la m na n kõ tẽn-kãensã fãa.+ M na n maana bũmb ning mam sẽn wẽen f ba a Abrahaamã:+ 4 ‘Mam na n kɩtame tɩ fo yagensã lebg wʋsg wa ãdsã sẽn be saasẽ wã.+ Mam na n kõo fo yagensã tẽn-kãensã fãa,+ la fo yagensã maasem yĩnga, dũniyã buud fãa na n paama barka,’+ 5 bala a Abrahaam kelga mam koɛɛgã la a kell n tũ mam daabã, m noyã la m tõodã.”+ 6 Woto, a Izaak kell n zĩnda Geraar soolmẽ wã.+

7 Tẽngã nebã sã n da sok-a a Rebeka sẽn yaa ned ninga, a yetame: “Yaa mam tão.”+ A ra yɛɛsdame n pa rat n yeel t’a yaa yẽ paga, bala a ra tagsdame yaa: “Tẽngã nebã tõe n kʋʋ maam a Rebeka poorẽ.” Bala a ra yaa pʋg-neere.+ 8 A Abimelɛk sẽn yaa Filisti nebã rĩmã wa n lɩkda a roogã fenetrẽ, n yã a Izaak sẽn mobg a pag a Rebeka.*+ 9 Zĩig pʋgẽ, a Abimelɛk boola a Izaak n yeel yaa: “Sɩd-sɩda, a yaa fo paga! Bõe yĩng tɩ fo yeele: ‘A yaa mam tão’?” T’a Izaak leok-a yaa: “Mam yeela woto, bala mam yɛɛsda b na wa n kʋ maam a poorẽ.”+ 10 La a Abimelɛk paasame: “Yaa bõe la fo sẽn maan tõnd woto wã?+ Nin-buiidã sʋk nin-yend ra tõe n gãanda fo pagã, la fo ra na n waa ne taal tõnd zugu!”+ 11 Dẽ, a Abimelɛk kõo nin-buiidã fãa noore, n yeele: “Ned ning fãa sẽn sɩɩs ra-kãngã ne a pagã, b na n kʋ-a lame!”

12 A Izaak bʋda kood soolmã pʋgẽ, la yʋʋm-kãnga, a sẽn kẽebã yɩɩga a sẽn bʋdã naoor koabga, bala a Zeova ra ningd-a-la barka.+ 13 A lebga rakãagre, t’a paoongã ra ket n tara paasgo, hal t’a wa lebg rakãag-kẽenga. 14 A paama piis la niis n paas tʋm-tʋmdb wʋsgo,+ tɩ Filisti nebã yik n maand sũ-kiir ne-a.

15 Dẽ, Filisti nebã wʋka tãnd n yẽd buls nins fãa a ba a Abrahaam tʋm-tʋmdbã sẽn da tu a Abrahaam wakatẽ wã.+ 16 A Abimelɛk yeela a Izaak yaa: “Yi tõnd babgẽ wã, bala fo paama pãng wʋsg n yɩɩd tõndo.” 17 Dẽ, a Izaak yii be n tɩ tilg a sik-zĩigã Geraar+ longẽ* wã n zĩnd be. 18 A Izaak lebs n wũuga buls nins b sẽn da tu a ba a Abrahaam wakatẽ tɩ Filisti nebã yẽd a Abrahaam kũumã poorã.+ A boola bulsã ne yʋy nins a ba wã sẽn da pʋd-bã.+

19 A Izaak tʋm-tʋmdbã sẽn wa n tuud bulg longẽ* wã, b tɩ pooga bulg sẽn tar ko-yɩlemde. 20 La Geraar rũm-kɩɩmbã yika zabr ne a Izaak rũm-kɩɩmbã n yetẽ: “Koomã yaa tõnd n so!” Dẽ, a Izaak pʋda bulgã tɩ Esɛke,* bala b zaba ne yẽ. 21 B le tuu bulg a to, la b zaba taab a poorẽ me. Rẽ n so t’a Izaak pʋd bulgã tɩ Sitna.* 22 Kaoosg zugẽ, a Izaak yii be n tɩ tu bulg a to, la b pa zab taab a poorẽ ye. Dẽ, a pʋda bulgã tɩ Rehobote,* la a yeele: “Yaa t’a Zeova kõo tõnd zĩ-yaleng masã, la a kɩt tɩ d fɩɩg n lebg wʋsg tẽngã pʋgẽ.”+

23 Rẽ poore, a yii be n kẽng Bɛɛr-seba.+ 24 Yʋn-kãnga, a Zeova vẽnega a meng ne-a, n yeele: “Mam yaa fo ba a Abrahaam Wẽnnaamã.+ Ra zoe rabeem ye.+ Bala mam bee ne foom, n na n ning-f barka, la m kɩt tɩ f yagensã lebg wʋsgo, mam tʋm-tʋmd a Abrahaam yĩnga.”+ 25 Dẽ, a Izaak maana tẽn-kugr be n pẽg* a Zeova yʋʋrã.+ A Izaak tilga a fu-roogã be,+ t’a tʋm-tʋmdbã tu bulga.

26 Kaoosg zugẽ, a Abimelɛk yii Geraar n wa a nengẽ ne a Awuzat sẽn yaa a sagendã, n paas a Fɩkoll sẽn yaa a tãb-biisã naabã.+ 27 T’a Izaak sok-b yaa: “Sẽn mik tɩ yãmb kisga maam la y rig maam n yiis y babgẽ wã, bõe yĩng tɩ yãmb wat mam nengẽ?” 28 Tɩ b yeel yaa: “Tõnd yãa vẽeneg t’a Zeova bee ne foom.+ Rẽ n so tɩ d yeel yaa: ‘Bɩ laafɩ kaool zĩnd tõnd ne foo sʋka. Bɩ d maan kaool ne foo,+ 29 tɩ yɩ kaset tɩ fo pa na n maan tõnd wẽnga, wa tõnd me sẽn pa maan foo wẽngã. Bala d sẽn kɩt tɩ f loog ne laafɩ wã, yaa fo neer yĩnga. Masã, foo la ned ning a Zeova sẽn ning barkã.’” 30 Dẽ, a maana tigr b yĩnga, tɩ b rɩ la b yũ. 31 B yika yibeoog pĩnda, n maan kaool tɩ b ned kam fãa wẽene.+ Rẽ poore, a Izaak kõ-b-la sor tɩ b loog ne laafɩ.

32 Daar-n-kãnga, a Izaak tʋm-tʋmdbã wa n goma ne-a bulg ning b sẽn tu wã yelle,+ n yeel-a yaa: “Tõnd paama koom!” 33 Dẽ, a pʋda bulgã tɩ Siba. Yaa rẽ yĩng la tẽngã yʋʋr sẽn boond tɩ Bɛɛr-seba+ n tãag rũndã wã.

34 A Ezayu sẽn wa n ta yʋʋm pis-naase, a rɩka Hɛt rao a Beeri bi-pugl a Ziditi, ne Hɛt rao+ a Elon bi-pugl a Basmat n maan a pagba. 35 A Izaak ne a Rebeka sũy sãama wʋsg pʋg-kãens yĩnga.+

27 A Izaak sẽn wa n kʋʋl t’a ninã pãng boog t’a pa le ne wã, a boola a bi-kãseng a Ezayu+ n yeel-a yaa: “M biiga!” T’a leok yaa: “Naaba!” 2 T’a Izaak paase: “Mam kʋʋlame masã. Mam pa mi m kũum daar ye. 3 Woto wã, m bõos tɩ f rɩk f tãoosgã teedo, rat n yeel tɩ f lokã ne f tãpã, n kẽng weoogẽ wã n tɩ tãoos weoog nemd n wa kõ-ma.+ 4 Rẽ poor bɩ f segl rɩ-noog mam sẽn nonge, n tall n wa kõ maam. Dẽ, m na n dɩɩme la m* ning-f bark n yaool n ki.”

5 La a Rebeka ra kelgda a Izaak sẽn gomd ne a biig a Ezayu wã. A Ezayu yiime n loog weoog n na n tɩ tãoos weoog nemd n wa.+ 6 La a Rebeka yeela a biig a Zakoob+ yaa: “M wʋma f ba wã sẽn gomd ne f kẽem a Ezayu mas-masã, n yetẽ: 7 ‘Tãoos weoog nemd n wa kõ-ma, la f segl rɩ-noog n kõ-ma. Dẽ, m na n dɩɩme la m ning-f bark a Zeova taoor la m yaool n ki.’+ 8 Masã, m biiga, kelg neere, la f maan bũmb ning mam sẽn na n yeel-fã.+ 9 M bõos tɩ f kẽng rũmsã sʋka, n tɩ yãk bʋ-poal a yiib bʋ-poal nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã sʋk n wa kõ maam, tɩ m segl rɩ-noog n kõ f ba wã, wa a sẽn nong to-to wã. 10 Dẽ, f na n talla rɩɩbã n tɩ kõ f ba wã t’a rɩ, sẽn na yɩl t’a ning-f barka, la a yaool n ki.”

11 A Zakoob yeela a ma a Rebeka yaa: “La mam kẽem a Ezayu yaa yĩn-kõabneng soaba,+ tɩ mam yĩngã pa kõbd ye. 12 La m baaba sã n saag maam yẽ?+ Yaa vẽeneg t’a na n tagsame tɩ mam yaanda yẽ. Mam na n paama kãab-wẽng lakae, pa kãab-noog ye.” 13 Rẽ la a ma wã yeel-a yaa: “Bɩ kãab-wẽn-kãng zĩnd mam zugu, m biiga. Fo we n maan mam sẽn yeelã. Kẽng n tɩ yõg-b n wa kõ maam.”+ 14 Dẽ, a tɩ yõg-b lame n wa kõ a ma wã, t’a ma wã segl rɩ-noog wa a ba wã sẽn nong to-to wã. 15 Rẽ poore, a Rebeka kẽe a roogẽ wã n dɩk a bi-kãseng a Ezayu fut nins sẽn yaa neeb n yɩɩdã, n yeelg a bi-yao a Zakoobe.+ 16 A rɩka bʋ-poalã gãnd me n pil a nusã, ne a yublã.+ 17 Rẽ poore, a kõo a biig a Zakoob rɩ-noogã a sẽn seglã, n paas burã a sẽn maanã.+

18 Dẽ, a kẽnga a ba wã nengẽ n yeele: “M baaba!” T’a leok yaa: “Naaba! Fo yaa ãnda, m biiga?” 19 A Zakoob yeela a ba wã yaa: “Yaa yãmb bi-kãseng a Ezayu.+ Mam maana wa yãmb sẽn yeel maamã. M bõos tɩ y yik n wãb m weoog nemdã, la y* ning-m barka.”+ 20 La a Izaak soka a biigã yaa: “Fo maana wãn n paam weoog nemd tao-tao woto, m biiga?” T’a leok yaa: “Yaa yãmb Wẽnnaam a Zeova n sõng maam tɩ m paame.” 21 Dẽ, a Izaak yeela a Zakoob yaa: “M biiga, m bõos tɩ f kolg tɩ m saag-f n ges sã n sɩd yaa m biig a Ezayu.”+ 22 A Zakoob kolga a ba a Izaak t’a saag-a, la a yeele: “Koɛɛgã yaa a Zakoob koɛɛga, la nusã yaa a Ezayu nusi.”+ 23 A pa bãng-a ye. Bala a nusã ra tara yĩn-kõabneng wa a kẽem a Ezayu nusã. Dẽ, a ning-a-la barka.+

24 Rẽ poore, a sokame: “Fo sɩd yaa mam biig a Ezayu bɩ?” T’a leok yaa: “N-ye, yaa maam.” 25 Dẽ, a yeelame: “M biiga, yãk weoog nemdã n kõ-m tɩ m wãbe, la m* ning-f barka.” A yãkame n kõ-a t’a wãbe, la a tall divẽ me n wa kõ-a t’a yũ. 26 Rẽ poore, a ba a Izaak yeel-a lame yaa: “M biiga, kolg n mok-ma.”+ 27 Dẽ, a kolgame n mok-a, t’a tõog n wʋm a futã yũugu.+ A ning-a-la bark n yeele:

“Ade! Mam biigã yũug yaa wa weoog a Zeova sẽn ning bark yũugu. 28 Bɩ Wẽnnaam kõ foo meenemã sẽn yit saasẽ wã,+ la tẽngã zĩis nins sẽn sakd koodã,+ la kood ne divẽ-paalg wʋsgo.+ 29 Bɩ soolem toɛy-toɛy neb yɩ fo tʋm-tʋmdba, la bɩ buud toɛy-toɛy neb wõgemd fo taoore. Bɩ f soog f ba-biisã, la bɩ f ma wã kamb wõgemd f taoore.+ Kãab-wẽng bee ne ned ning fãa sẽn kãabd foom wẽnga, la bɩ ned ning fãa sẽn ningd foom bark paam barka.”+

30 A Izaak sẽn ning a Zakoob bark n sa, t’a yi a ba wã taoorã bal la a kẽem a Ezayu sẽn yi a tãoosgã n lebg n wa.+ 31 Yẽ me segla rɩ-noog n tall n wa kõ a ba wã, la a yeel a ba wã yaa: “Bɩ m baaba yik n wãb a biigã weoog nemdã, la y* ning-m barka.” 32 Rẽ la a ba a Izaak sok-a: “Fo yaa ãnda?” T’a leok yaa: “Mam yaa yãmb biigã, y bi-kãseng a Ezayu.”+ 33 T’a Izaak sɩng rigb wʋsgo. Dẽ, a sokame: “Sã n yaa rẽ, ãnda la sẽn tãoos weoog nemd n wa kõ maamã? Mam zoe n wãbame nand tɩ fo wa. Mam ninga a soabã barka, la sɩd-sɩda, a na n paama barka!”

34 A Ezayu sẽn wʋm a ba wã goamã, a zẽka a koɛɛgã wʋsg n yãb ne sũ-toogo, la a yeel a ba wã yaa: “Ning-y ma-me bark wɛ, m baaba!”+ 35 La a Izaak yeelame: “Fo ba-biigã wa n belga maam sẽn na yɩl n deeg bark ning fo sẽn da segd n paamã.” 36 T’a Ezayu yeel yaa: “Pa zaalem la b sẽn pʋd-a t’a Zakoobã* ye. Naoor a yiib la woto a sẽn deeg mam zĩiga.+ A zoe n deega mam kãsengã,+ la masã, a reega mam barkã!”+ La a paase: “Yãmb pa bĩng maam bark la?” 37 La a Izaak leoka a Ezayu yaa: “Ade! Mam kɩtame t’a na n soog foom.+ Mam kõ-a-la a ba-biisã fãa tɩ b na n yɩ a tʋm-tʋmdba. Mam leb n kõ-a-la kood la divẽ-paalga.+ M biiga, bõe n ket m sẽn tõe n kõ foo?”

38 A Ezayu yeela a ba wã yaa: “M baaba, yaa bark a ye bal la yãmb tara? Ning-y ma-me bark wɛ, m baaba!” La a Ezayu zẽka a koɛɛg n yãbe, n daag nintãm.+ 39 Dẽ, a ba a Izaak leok-a lame yaa:

“Gese! Fo yirã zĩig na n zãaga ne tẽngã zĩis nins sẽn sakd koodã, la ne meenemã sẽn yit saasẽ wã.+ 40 Yaa fo sʋʋgã maasem yĩng la fo na n vɩɩmde.+ Fo na n lebga f yaoã yamba.+ La fo sã n wa pa le tõe n maan sũ-mare, f na n sɩd kaooga a yubl-balgdgã sẽn be fo yublẽ wã.”+

41 La a Ezayu kisga a Zakoobe, barkã a ba wã sẽn ning-a wã yĩnga.+ A Ezayu ra yeta a sũurẽ yaa: “Mam ba wã kũum kolgdame.+ Rẽ poore, mam na n kʋʋ m yao a Zakoobe.” 42 B sẽn wa n togs a Rebeka bũmb ning a bi-kãseng a Ezayu sẽn magd n na n maanã, zĩig pʋgẽ, a kɩtame tɩ b bool a bi-yao a Zakoob t’a yeel-a yaa: “Gese! Fo kẽem a Ezayu magdame n na n kʋ foo n dok a sũuri.* 43 M biiga, maan mam sẽn na n yeel-fã. Yik n zoe n kẽng mam ba-biig a Laban nengẽ, Haran+ soolmẽ wã. 44 Zĩnd ne-a wakat a wãna, hal tɩ f kẽemã sũ-puugrã wa booge, 45 hal t’a sũur sẽn yik ne foomã wa sigi, t’a yĩm bũmb ning fo sẽn maan-a wã. Dẽ, mam na n tʋmame tɩ b bool foo be. Bõe yĩng tɩ m na n bõn yãmb y yiibã fãa daar-n-yɛnga?”

46 Rẽ poore, a Rebeka ra yeta a Izaak yaa: “Mam yamã yii ne m vɩɩmã, Hɛt kom-pugli wã+ yĩnga. A Zakoob sã n saag n dɩk pag Hɛt kom-pugli wã sʋk sẽn yaa wa tẽngã kom-pugl-kãensã, mam vɩɩmã yõod yaa bõe?”+

28 Dẽ, a Izaak boola a Zakoob n ning-a bark la a yeel-a yaa: “Fo pa segd n dɩk pag Kanaã kom-pugli wã+ sʋk ye. 2 Yik n kẽng Padan-aram, a Betuwɛll sẽn yaa fo ma wã ba wã zakẽ n tɩ rɩk pag be, a Laban+ sẽn yaa fo ma wã tãoã kom-pugli wã sʋka. 3 Wẽnnaam Sẽn-tõe-a-fãa wã na n ninga foo barka, la a kɩt tɩ f rog kamb n lebg wʋsgo. Fo na n lebga bu-kãsenga.+ 4 La a na n kõo foom ne f yagensã a Abrahaam barkã,+ sẽn na yɩl tɩ f soog tẽng ning pʋgẽ fo sẽn da be n yaa sãanã, tẽng ning Wẽnnaam sẽn kõ a Abrahaamã.”+

5 Woto, a Izaak kɩtame t’a Zakoob looge. A rɩka Padan-aram sor n dabd Aram rao+ a Betuwɛll biig a Laban nengẽ. A Laban yaa a Rebeka sẽn yaa a Zakoob ne a Ezayu ma wã tão.+

6 A Ezayu yãame t’a Izaak ninga a Zakoob barka, la a kɩt t’a kẽng Padan-aram n na n tɩ bao pag be, la t’a sẽn wa n ningd-a barkã, a yeel-a lame yaa: “Ra rɩk pag Kanaã kom-pugli wã+ sʋk ye.” 7 A yãame me t’a Zakoob saka a ba wã ne a ma wã noore, n dɩk Padan-aram+ sore. 8 Woto, a Ezayu bãngame tɩ Kanaã kom-pugli wã pa tat a ba a Izaak+ yam ye. 9 Dẽ, a Ezayu kẽnga a Ismayɛll yirã n tɩ rɩk a Mahalat sẽn yaa a Abrahaam biig a Ismayɛll bi-puglã n maan a paga, n paas pagb nins a sẽn zoe n tarẽ wã.+ A Mahalat yaa a Nebayot tão.

10 A Zakoob yii Bɛɛr-seba n dabd Haran.+ 11 A wa n taa zĩig a ye, n segl n na n gãand be yʋngã, bala wĩndgã ra lʋɩɩme. Dẽ, a rɩka kugr a ye zĩ-kãnga, n dɩgl n kʋgl a zug n gãande.+ 12 A zãmsa zãmsdo, n yã radg sẽn tilg tẽngã zugu, t’a zugã ta saasẽ. La Wẽnnaam malɛgsã ra rʋʋda radgã la b sigda.+ 13 La gese! A Zeova ra bee radgã zugẽ wã. A yeelame:

“Mam yaa a Zeova sẽn yaa fo yaab a Abrahaam Wẽnnaamã, la a Izaak Wẽnnaamã.+ Mam na n kõo foo ne f yagensã tẽng ning zug fo sẽn gãeyã.+ 14 Sɩd-sɩda, fo yagensã na n lebga wʋsg wa tẽngã tom,+ la fo na n sãeega nin-taoore, yaanga, rɩtg la goabga. Sãmbg sẽn kae, dũniyã buud fãa neb na n paama bark foo ne f yagensã maasem yĩnga.+ 15 Mam bee ne foom. Mam na n kogla foo zĩig ning fãa fo sẽn na n kẽnge. La mam na n talla foom n lebg n wa tẽn-kãngã.+ Mam pa na n bas foo ye. Mam na n pidsa bũmb ning mam sẽn pʋlem foomã.”+

16 A Zakoob neka a gõeemẽ wã n yeele: “Sɩd-sɩda, a Zeova bee zĩ-kãngã, la mam da pa mi ye.” 17 A yɛɛsa wʋsgo, n yeel yaa: “Zĩ-kãngã seka rabeem! Zĩ-kãngã segd n yaa Wẽnnaam doog bala.+ Woto yaa saasã rignoore.”+ 18 A Zakoob yika yibeoog pĩnda, n dɩk kugr ning a sẽn kʋgl a zugã n lugl tɩ yɩ bãnde, la a kɩrg kaam a zugu.+ 19 A pʋda zĩigã yʋʋr tɩ Betɛlle,* la sẽn deng rẽ, tẽngã yʋʋr da boondame tɩ Luuzi.+

20 Rẽ poore, a Zakoob pʋlmame n yeel yaa: “Wẽnnaam sã n kell n zĩnd ne maam, la a kogl maam m so-toakã sasa, la a kõ maam rɩɩb* tɩ m dɩ, la fut tɩ m yeelge, 21 la a tall maam n lebg n wa m ba wã zakẽ ne laafɩ, rẽ la a Zeova na n wilg vẽeneg t’a yaa mam Wẽnnaam. 22 La kug-kãngã mam sẽn lugl tɩ yɩ bãndã na n lebga Wẽnnaam doogo,+ la sãmbg sẽn kae, mam na n yãka bũmb nins fãa a sẽn na n kõ maamã piig-pʋɩɩr n kõ-a.”

29 Rẽ poore, a Zakoob le rɩka sore, n dabd yaang nebã tẽngẽ. 2 A wa n yãa bulg sẽn be weoogẽ, tɩ pe-bãg a tãab gãe bulgã sɛɛga, bala b ra minim n yũnugda rũmsã beenẽ. Kug-bedr n da pag bulgã noore. 3 Rũmsã fãa sã n da wa tigmi, b tusda kugrã n lak bulgã noore, la b yũnug rũmsã, tɩ rẽ poor bɩ b lebs kugrã n pag bulgã noore.

4 Dẽ, a Zakoob sok-b lame: “M saam-biisi, yãmb yita yɛ?” Tɩ b leok yaa: “Tõnd yita Haran.”+ 5 T’a sok-ba: “Yãmb mii a Laban+ sẽn yaa a Nahoor+ yagengã bɩ?” Tɩ b leok yaa: “Tõnd mi-a lame.” 6 Rẽ la a sok-b yaa: “A keemame?” Tɩ b yeele: “N-ye, a keemame. Ad a biig a Rasɛll+ sẽn wat ne piisã!” 7 Dẽ, a Zakoob yeelame: “Ket n yaa wĩnto-sʋka. Pa rũmsã tigsg wakat ye. Yũnug-y piisã la y tall-b n tɩ wãbne.” 8 Tɩ b yeel yaa: “B pa kõ tõnd sor tɩ d maan woto ye. Sã n pa rũmsã fãa tigmame, tɩ b tus kugrã n lak bulgã noore. Yaa rẽ poor la d yũnugd piisã.”

9 A sẽn wa n ket n gomd ne bãmbã, a Rasɛll waa ne a ba wã piisi, bala a ra yaa pe-kɩɩma. 10 A Zakoob sẽn yã a Rasɛll sẽn yaa a ma wã tão a Laban bi-puglã, n paas a Laban piisã, a Zakoob kolga tao-tao n tus kugrã n lak bulgã noore, la a yũnug a Laban sẽn yaa a ma wã tãoã piisã. 11 Rẽ poore, a Zakoob moka a Rasɛlle, la a zẽk a koɛɛg n yãbe. 12 A Zakoob togsa a Rasɛll tɩ yẽ yaa a ba wã roagda,* la t’a yaa a Rebeka biiga. A Rasɛll zoeeme n tɩ togs a ba wã.

13 A Laban+ sẽn wʋm a Zakoob sẽn yaa a tãoã biigã kibarã bala, a zoeeme n tɩ seg-a. A mobg-a lame n mok-a, la a tall-a n kẽng a zakẽ wã. A Zakoob togsa a Laban bũmb nins fãa sẽn paam-a wã. 14 A Laban yeel-a lame: “Tõnd sɩd yaa rogem.”* Dẽ, a Zakoob zĩnda ne-a kiuug tõre.

15 Rẽ poore, a Laban yeela a Zakoob yaa: “Yaa fo sẽn yaa mam roagdã*+ yĩng la fo segd n tʋm mam tʋʋmã zaalem bɩ? Togs maam fo yaoodã sẽn na n yɩ a soaba.”+ 16 A Laban ra tara kom-pugli a yiibu. Kãsmã yʋʋr boondame t’a Leya, tɩ yaoã yʋʋr boondẽ t’a Rasɛlle.+ 17 A Leya ra pa neer wʋsg ye.* La a Rasɛll ra lebga pʋg-neer tɛkẽ! 18 A Zakoob ra nonga a Rasɛlle, rẽ n so t’a yeele: “Mam na n tʋma yãmb tʋʋmã yʋʋm a yopoe, y bi-yao a Rasɛll+ yĩnga.” 19 T’a Laban yeele: “Mam sẽn kõt-a foom n são mam sẽn na n kõ-a rao a to. Kell n zĩnd ne maam.” 20 A Zakoob tʋma yʋʋm a yopoe a Rasɛll yĩnga,+ la yẽ nifẽ, yɩɩ wa rasem a wãn bala, a sẽn da nong-a wã yĩnga.

21 Rẽ poore, a Zakoob yeela a Laban yaa: “Bɩ y kõ maam m pagã, bala mam tʋʋmã wakat pidame. Bɩ y bas tɩ m kẽ ne-a.” 22 Dẽ, a Laban tigma zĩ-kãng nebã fãa n maan tigri. 23 La zĩigã sẽn wa n sobge, a talla a bi-pugl a Leya n tɩ kõ a Zakoob sẽn na yɩl t’a kẽ ne-a. 24 Sẽn paase, a Laban rɩka a tʋm-tʋmd-poak a Zilpa n kõ a biig a Leya t’a lebg a tʋm-tʋmd-poaka.+ 25 Beoogã sẽn vẽege, a Zakoob yãame tɩ ra yaa a Leya! Dẽ, a soka a Laban yaa: “Yaa bõe la yãmb sẽn maan maam woto wã? Pa a Rasɛll yĩng la mam sẽn tʋm yãmb tʋʋmã la? Bõe yĩng tɩ yãmb zãmb maam?”+ 26 Rẽ la a Laban yeel yaa: “Pa zems ne tõnd rog-n-mikã tɩ b reng n dɩk bi-yaoã n kõ n bas kãsmã ye. 27 Maan rasem a yopoe wã ne pʋg-kãngã. Rẽ poore, b na n kõo foo pag a to wã me, tɩ f tʋm m tʋʋmã yʋʋm a yopoe yɛsa.”+ 28 A Zakoob maana woto. A maana rasem a yopoe wã ne pʋg-kãngã, tɩ rẽ poor t’a Laban kõ-a a biig a Rasɛll t’a maan a paga. 29 Sẽn paase, a Laban rɩka a tʋm-tʋmd-poak a Bila+ n kõ a bi-pugl a Rasɛll t’a lebg a tʋm-tʋmd-poaka.+

30 Rẽ poore, a Zakoob kẽe ne a Rasɛll me. A ra nonga a Rasɛll n yɩɩd a Leya. A tʋma a Laban tʋʋmã yʋʋm a yopoe yɛsa.+ 31 A Zeova sẽn yã t’a Leya sɩdã ra pa nong-a* wã, a sõngame t’a rɩk pʋga.*+ La a Rasɛll ra yaa kiri.+ 32 A Leya rɩka pʋg n dog bi-ribla, n pʋd-a t’a Rubɛn,*+ bala a yeelame: “Yaa a Zeova sẽn yã mam namsgã+ yĩnga. Masã, mam sɩdã na n nonga maam.” 33 A le rɩka pʋg n dog bi-ribla, n yeele: “Yaa a Zeova sẽn wʋm mam sẽn yẽgemd tɩ m sɩdã pa nong maamã, la a sẽn kõ maam bi-kãngã me wã.” Rẽ n so t’a pʋd a yʋʋr t’a Sɩmeyõ.*+ 34 A le rɩka pʋg yɛs n dog bi-ribla, n yeele: “Masã, mam sɩdã na n pẽnega maam, bala m doga kom-dibli a tãab n kõ-a.” Rẽ n so tɩ b pʋd a yʋʋr t’a Levi.*+ 35 La a rɩka pʋg yɛs n dog bi-ribla, n yeele: “Masã m na n pẽga a Zeova.” Rẽ n so t’a pʋd a yʋʋr t’a Zida.*+ Rẽ poore, a basa rogem.

30 A Rasɛll sẽn wa n yã t’a pa rog kamb n kõ a Zakoobã, a yik n maanda sũ-kiir ne a kẽemã, n yet a Zakoob yaa: “Kõ maam kamba, pa rẽ, m na n kiime.” 2 La a Zakoob sũurã puuga wʋsg ne a Rasɛlle, t’a yeele: “Mam yaa Wẽnnaam la? Yaa maam n kɩt tɩ fo pa tõe n dogã la?” 3 Dẽ, a Rasɛll yeelame: “Ad mam yem-poak a Bila.+ Bɩ f kẽ ne-a sẽn na yɩl t’a rog kamb n kõ-ma,* tɩ ma-me tõog n paam kamb ne yẽ maasem.” 4 Woto, a rɩka a tʋm-tʋmd-poak a Bila n kõ a Zakoob t’a maan a paga. Dẽ, a Zakoob kẽe ne-a.+ 5 A Bila rɩka pʋga, n dog bi-ribl n kõ a Zakoobe. 6 Rẽ la a Rasɛll yeel yaa: “Wẽnnaam yɩɩ mam bʋ-kaooda, la a kelg mam koɛɛgã me, n kõ maam bi-ribla.” Rẽ n so t’a pʋd-a t’a Danne.*+ 7 A Rasɛll tʋm-tʋmd-poak a Bila le rɩka pʋga, n dog bi-ribl a to n kõ a Zakoobe. 8 Dẽ, a Rasɛll yeelame: “Mam maoo wʋsg ne m kẽemã, hal n tõog me!” Rẽ n so t’a pʋd-a t’a Naftali.*+

9 A Leya sẽn wa n yã t’a pa le rogdã, a rɩka a tʋm-tʋmd-poak a Zilpa n kõ a Zakoob t’a maan a paga.+ 10 A Leya tʋm-tʋmd-poak a Zilpa roga bi-ribl n kõ a Zakoobe. 11 Dẽ, a Leya yeelame: “Ad yaa zu-noogo!” Woto, a pʋda a yʋʋr t’a Gaade.*+ 12 Rẽ poore, a Leya tʋm-tʋmd-poak a Zilpa roga bi-ribl a to n kõ a Zakoobe. 13 A Leya yeelame yaa: “Ad yaa sũ-noogo! Masã, pagbã na n yeelame tɩ mam yaa sũ-noog soaba.”+ Dẽ, a pʋd-a lame t’a Asɛɛre.*+

14 A Rubɛn+ wa n kẽnda weoogẽ bɩle wã wʋrb wakate, n yã mandragoor-dãmba.* A tall-b lame n wa kõ a ma a Leya. Dẽ, a Rasɛll yeela a Leya yaa: “M bõos tɩ f yãk f biigã mandragoor-dãmbã bilf n kõ-ma.” 15 Rẽ la a Leya sok-a yaa: “Fo sẽn deeg mam sɩdã pa sek-fo,+ tɩ f rat n deeg mam biigã mandragoor-dãmbã me?” Dẽ, a Rasɛll yeelame: “Be neere. A na n gãanda ne foo yʋngã, tɩ m deeg f biigã mandragoor-dãmbã.”

16 A Zakoob sẽn wa n yi weoog n wat zaabre, a Leya yiime n seg-a n yeele: “Yaa ne maam la fo na n kẽ, bala mam kõo m biigã mandragoor-dãmb rẽ yĩnga.” Rẽ n so t’a gãand ne-a yʋn-kãnga. 17 Wẽnnaam wʋma a Leya pʋʋsgã la a reeg a kosgã. A rɩka pʋga, n dog bi-ribl n kõ a Zakoobe. Yẽ la a Leya bi-ribl a nu soaba. 18 A Leya yeelame: “Wẽnnaam kõo maam m yaoodo, mam sẽn dɩk m tʋm-tʋmd-poakã n kõ m sɩdã yĩnga.” Dẽ, a pʋda biigã t’a Isakaare.*+ 19 A Leya le rɩka pʋga, n dog bi-ribl a yoob-n-soab n kõ a Zakoobe.+ 20 A Leya yeelame yaa: “Wẽnnaam kõo maam kũuni, kũun sẽn yaa sõma. Masã, mam sɩdã na n nonga maam,+ bala mam doga kom-dibli a yoob n kõ-a.”+ Dẽ, a pʋda a yʋʋr t’a Zabulõ.*+ 21 Rẽ poore, a roga bi-pugl n pʋd a yʋʋr t’a Dina.+

22 Wẽnnaam wa n tẽega a Rasɛll yelle. Wẽnnaam wʋma a pʋʋsgã la a reeg a kosgã, n sõng-a t’a rɩk pʋga.*+ 23 A rɩka pʋg n dog bi-ribla, la a yeele: “Wẽnnaam kɩtame tɩ m pa na n le paam paoogr ye!”+ 24 Dẽ, a pʋd-a lame t’a Zozɛfe,*+ n yeele: “A Zeova paasa maam bi-ribl a to.”

25 A Rasɛll sẽn dog a Zozɛfã poor bala, a Zakoob yeela a Laban yaa: “Kõ-y-m sor tɩ m leb m zakẽ wã, la m tẽngẽ wã.+ 26 Kõ-y maam m pagbã ne m kambã tɩ m looge. Yaa bãmb yĩng la mam sẽn tʋm yãmb tʋʋmã. Yãmb meng mii mam sẽn tʋm yãmb tʋʋmã to-to.”+ 27 Dẽ, a Laban yeel-a lame yaa: “M bõos tɩ f pa ne maam. Mam yãa kaset toor-toor sẽn wilgd t’a Zeova ningda maam bark fo yĩnga.” 28 La a paasame: “Togs maam fo tʋʋmdã yaoodo, tɩ m na n yao-f lame.”+ 29 A Zakoob yeel-a lame yaa: “Yãmb mii mam sẽn tʋm yãmb tʋʋmã to-to, la yãmb rũmsã sẽn fɩɩg to-to mam nugẽ.+ 30 Nand tɩ mam wa, yãmb sẽn da tarã ra pa waoog ye. La masã, yãmb rũmsã sõor paasame n lebg wʋsgo. A Zeova ninga yãmb bark mam waoongã tɛka. Woto wã, dabʋr la mam na n maan bũmb m mengã zak yĩnga?”+

31 Dẽ, a Laban sokame: “Bõe la mam segd n kõ foo?” T’a Zakoob leok yaa: “Yãmb pa na n kõ maam baa fʋɩ! Ad bũmb ning yãmb sẽn na n maan tɩ mam le sɩng yãmb rũmsã kɩɩng la b yell gesgo:+ 32 Mam na n kẽe yãmb rũmsã fãa sʋk rũndã, tɩ y welg pe-yãans nins fãa sẽn yaa pẽrem-pẽrmã, ne pe-yãans nins sẽn tẽgsã, la pe-ra-poal nins fãa sẽn yaa zẽesã, la y welg bʋ-yãans nins fãa sẽn tẽgsã, ne sẽn yaa-b pẽrem-pẽrmã. Masã tɛka, bãmb n segd n yɩ mam tʋʋmdã yaoodo.+ 33 La mam pʋ-peelmã* n na n kõ kaset beoog sẽn wate, yãmb sã n wa n na n ges mam tʋʋmdã yaoodo. Bʋ-yãang sẽn pa pẽrem-pẽrem la sẽn pa tẽgse, la pe-ra-poll sẽn pa zẽeg sã n be mam rũmsã sʋka, y tõe n yeelame tɩ m zuk-a lame.”

34 Rẽ la a Laban yeel yaa: “Yaa sõma! Bɩ a yɩ wa fo sẽn yeelã.”+ 35 Baraare, a Laban welga boees nins sẽn yaa gʋlem-gʋlem ne pẽrem-pẽrmã, ne bʋ-yãans nins fãa sẽn tẽgs la sẽn yaa-b pẽrem-pẽrmã, rat n yeel tɩ rũms nins fãa sẽn tẽgs pɛɛlã, n paas pe-ra-poal nins sẽn yaa zẽesã, n dɩk-b n kõ a kambã tɩ b na n ges b yelle. 36 Rẽ poore, a zãaga a meng ne a Zakoobe, tɩ zãrmã zems rasem a tãab kẽnde. La a Zakoob ra gũuda a Laban rũms nins sẽn ketã.

37 A Zakoob kɛɛ ɛstirags ne amand la palatan tɩɩs rasab sẽn ket n yaa maasa, n pees-b wad-wada, sẽn na yɩl tɩ raoogã pɛɛlgã tondẽ. 38 Rẽ poore, a ninga rasabã a sẽn peesã rũmsã taoore, ko-soayã pʋsẽ la kogendã pʋsẽ, zĩis nins rũmsã sẽn wat n yũudã, sẽn na yɩl tɩ b rʋʋd taab rasabã taoore, wakat ning b sẽn wat n na n yũ koomã.

39 Woto, rũmsã ra rʋʋda taab rasabã taoore, la b rogd kamb sẽn yaa gʋlem-gʋlem ne sẽn tẽgse, la pẽrem-pẽrem. 40 A Zakoob welga pe-ra-poalã la a wẽneg rũmsã nens n tees rũms nins sẽn tẽgsã, la rũms nins fãa sẽn yaa zẽes n be a Laban rũmsã sʋkã. Rẽ poore, a welga yẽ mengã rũmsã, n pa naag-b a Laban rũmsã ye. 41 Rũms nins sẽn tar pãngã sã n wa rat n dʋ taaba, a Zakoob ningda rasabã ko-soayã pʋsẽ, rũmsã taoore, sẽn na yɩl tɩ b rʋʋd taab rasabã sɛɛgẽ. 42 La sã n yaa rũms sẽn pa tar pãnga, a pa ningd rasabã ko-soayã pʋsẽ ye. Woto, rũms nins sẽn pa tar pãngã yaa a Laban rẽnd wakat fãa, tɩ rũms nins sẽn tar pãngã yaa a Zakoob rẽnda.+

43 A Zakoob paama arzɛk wʋsgo. A paama rũm-bõoneg wʋsgo, la tʋm-tʋmd-daad ne tʋm-tʋmd-pogse, n paas yʋgma la bõense.+

31 A Zakoob wa n wʋma a Laban kom-dibli wã sẽn yet yaa: “A Zakoob reega bũmb nins fãa sẽn da yaa tõnd ba wã rẽndã. Arzɛk-kãngã fãa yita tõnd ba wã paoong pʋgẽ.”+ 2 A Zakoob sã n da ges a Laban nengã, a mikdame t’a sẽn da yaa to-to ne yẽ wã pa le yaa wa pĩndã ye.+ 3 A Zeova wa n yeela a Zakoob yaa: “Lebg n leb f yaab-rãmbã tẽngẽ, f roagdbã nengẽ,+ tɩ mam na n kell n zĩnda ne foo.” 4 Dẽ, a Zakoob tʋmame tɩ b yeel a Rasɛll ne a Leya tɩ b wa weoogẽ wã, zĩig ning a rũmsã sẽn be wã. 5 A yeel-b lame yaa:

“Mam yãame tɩ yãmb ba wã sẽn da yaa to-to ne maamã toeemame,+ la mam ba wã Wẽnnaam bee ne maam.+ 6 Yãmb mens mii vẽeneg tɩ mam tʋma yãmb ba wã tʋʋm ne m pãngã fãa.+ 7 La yãmb ba wã mak n na n zãmba maam, n toeem mam tʋʋmdã yaood naoor piiga, la Wẽnnaam pa sak t’a maan maam wẽng ye. 8 A sã n yeel tɩ ‘rũms nins sẽn yaa pẽrem-pẽrmã n na n yɩ mam tʋʋmdã yaoodo,’ rũmsã fãa rogda kamb sẽn yaa pẽrem-pẽrme. La a sã n yeel tɩ ‘rũms nins sẽn yaa gʋlem-gʋlmã n na n yɩ mam yaoodo,’ rũmsã fãa rogda kamb sẽn yaa gʋlem-gʋlma.+ 9 Woto, Wẽnnaam da reegda yãmb ba wã rũms n kõt maam. 10 Rũmsã rʋʋb wakate, mam gãandame n zãms n yã tɩ boees nins sẽn dʋʋd bʋ-yãansã yaa gʋlem-gʋlma, pẽrem-pẽrem la wad-wada.+ 11 Dẽ, Wẽnnaam malɛkã boola maam zãmsdã pʋgẽ yaa: ‘Zakoobe!’ Tɩ mam leok yaa: ‘Naaba.’ 12 T’a paase: ‘M bõos tɩ f zẽk f neng n ges tɩ f na n yãame tɩ boees nins fãa sẽn dʋʋd bʋ-yãansã yaa gʋlem-gʋlma, pẽrem-pẽrem la wad-wada. Bala mam yãa bũmb nins fãa a Laban sẽn maand foomã.+ 13 Mam yaa Wẽnnaam sẽn vẽneg m meng ne foo Betɛllã,+ zĩig ning fo sẽn kɩrg kaam kugr zugã, la zĩig ning fo sẽn pʋlem maamã.+ Masã, yik n yi tẽn-kãngã n leb tẽng ning pʋgẽ fo sẽn dogã.’”+

14 Rẽ la a Rasɛll ne a Leya yeel-a yaa: “Pʋɩɩr keta tõnd ba wã zakẽ tõnd sẽn na n deeg sɩda? 15 A sẽn koos tõnd n deeg ligdã n dɩtẽ wã, a pa geelg tõnd wa sãamb sɩda?+ 16 Paoong ning fãa Wẽnnaam sẽn deeg tõnd ba wã nengẽ wã yaa tõnd ne d kambã rẽnda.+ Woto wã, bɩ f maan bũmb nins fãa Wẽnnaam sẽn yeel tɩ f maanã.”+

17 Dẽ, a Zakoob yikame n zombg a kambã ne a pagbã yʋgma zutu,+ 18 la a kãag a rũmsã fãa, rũms nins a sẽn paam Padan-arammã, la a wʋk teed nins fãa a sẽn paamã,+ n na n kẽng a ba a Izaak nengẽ, Kanaã soolmẽ wã.+

19 La a Laban ra kẽngame n na n tɩ wõrs a piisã kõbdo, t’a Rasɛll zu a ba wã bõn-naandsã.*+ 20 Sẽn paase, a Zakoob maana sɩlem n zoe n loog n pa togs Aram rao a Laban ye. 21 A zoeeme n tɩ rʋʋg Kʋɩlgã,*+ yẽ ne a sẽn so wã fãa. Rẽ poore, a teesa tãens nins sẽn be Galaad soolmẽ wã.+ 22 Rasem a tãab-n-soabã daare, b togsa a Laban t’a Zakoob zoeeme. 23 Dẽ, a peega a saam-biisã* n babs-a. A paam-a-la rasem a yopoe poore, tãens nins sẽn be Galaad soolmẽ wã sʋka. 24 La Wẽnnaam waa Aram rao+ a Laban nengẽ zãmsd pʋg ne yʋngo,+ n yeel-a yaa: “Gũus ne bũmb ning fo sẽn na n yeel a Zakoobã, baa yaa sõma wall wẽnga.”*+

25 A Laban kolga a Zakoobe. Rẽ t’a Zakoob tilga a fu-roogã tãngẽ wã. A Laban ne a saam-biisã siga tãens nins sẽn be Galaad soolmẽ wã sʋka. 26 Rẽ poore, a Laban yeela a Zakoob yaa: “Yaa bõe la fo sẽn maanã? Bõe yĩng tɩ fo belg maam n tall m kom-pugli wã n loog wa neb b sẽn yõg zabr sasa? 27 Bõe yĩng tɩ fo belg maam n soos n zoe, n pa togs maam? Fo sã n da togs maam, mam da tõe n kõo foo sor ne sũ-noog la yɩɩla, n paas bembeng* la pɛndga. 28 La fo pa kõ maam sor tɩ m mok m yagensã* ne m kom-pugli wã ye. Fo sẽn maanã yaa yalemdo. 29 Mam tara tõog n tõe n maan foo wẽnga. La fo ba wã Wẽnnaamã goma ne maam yʋngẽ, n yeele: ‘Gũus ne bũmb ning fo sẽn na n yeel a Zakoobã, baa yaa sõma wall wẽnga.’+ 30 Fo looga f sẽn da yãgd n dat n leb f ba wã zakẽ wã yĩnga. La bõe yĩng tɩ fo zu mam wẽnnaam-dãmbã?”+

31 A Zakoob leoka a Laban yaa: “Yaa mam sẽn da zoet rabeemã yĩnga. Bala mam tagsame tɩ ‘tõe tɩ yãmb na n deega y kom-pugli wã ne pãnga.’ 32 Ned ning nengẽ yãmb sẽn na n yã y wẽnnaam-dãmbã pa na n le vɩɩmd ye. Vaees-y bũmb nins mam sẽn so wã tõnd saam-biisã taoore, n yãk bũmb ning fãa sẽn yaa yãmb soolem.” La a Zakoob ra pa mi t’a Rasɛll zu-b lame ye. 33 Dẽ, a Laban kẽe a Zakoob fu-roogẽ wã ne a Leya fu-roogẽ, n paas yem-pogs a yiibã+ fu-rotẽ wã, la a pa yã-b ye. Rẽ poore, a yii a Leya fu-roogẽ wã n kẽ a Rasɛll fu-roogẽ wã. 34 Nand t’a kẽ, a Rasɛll rɩka bõn-naandsã n ning yʋgemdã gaarã yaagẽ, n zĩnd b zutu. Woto, a Laban gẽesa fu-roogã fãa pʋgẽ, la a pa yã-b ye. 35 A Rasɛll yeela a ba wã yaa: “M zu-soaba, ra yik-y y sũur mam sẽn pa tõog n yik yãmb taoorã yĩng ye. Bala bũmb ning sẽn wae n paamd pagbã n tar maam.”+ Woto, a Laban maaga a yĩng n gẽese, la a pa yã bõn-naandsã ye.+

36 Rẽ la a Zakoob sũurã puug-yã, t’a sɩng a Laban goama. A Zakoob soka a Laban yaa: “Mam kongrã ne m yel-wẽndã yaa bõe, tɩ y pʋgd-m ne sũur woto? 37 Yãmb sẽn vaees mam teedã fãa wã, bõe la yãmb yã sẽn yaa yãmb zakã teoogo? Rɩgl-y-yã-a ka mam saam-biisã ne yãmb saam-biisã taoore, la bɩ b togs ned ning sẽn tar bʋʋm tõnd d yiibã sʋka. 38 Yʋʋm pisi wã mam sẽn zĩnd ne yãmbã, y pe-yãang wall y bʋ-yãang zɩ n fab ye.+ La mam zɩ n wãb yãmb pe-raoog ye. 39 Mam pa tol n tall rũng we-rũng sẽn kʋ n wa kõ yãmb ye.+ Mam da ningda bõnã mam meng zugu. B sã n da zuk rũng wĩndg wall yʋngo, yãmb kɩtdame tɩ mam dole. 40 Tʋʋlg ra namsda maam wĩntoogo, tɩ waood namsd maam yʋngo. Naoor wʋsgo, mam pa tõog n gũs ye.+ 41 Yʋʋm pisi la woto mam sẽn zĩnd yãmb zakẽ wã. Mam tʋma yãmb tʋʋmã yʋʋm piig la a naas y kom-pugli a yiibã yĩnga, la m tʋm yʋʋm a yoob y rũmsã yĩnga. Yãmb toeema mam tʋʋmdã yaood naoor piiga.+ 42 Mam ba wã Wẽnnaam+ sẽn yaa a Abrahaam Wẽnnaamã, Soab ning a Izaak sẽn zoetã*+ sã n da pa zĩndẽ ne maam, yãmb da na n basa maam tɩ m loog nug-zaala. Wẽnnaam yãa mam namsgã la m tʋʋm-toogã. Yaa rẽ yĩng la a sẽn keoog yãmb yʋngẽ wã.”+

43 Dẽ, a Laban leoka a Zakoob yaa: “Kom-pugli wã yaa mam kom-pugli, tɩ kambã me yaa mam kamba. Rũmsã me yaa mam rũmsi, la bũmb nins fo sẽn getã fãa yaa maam ne m kom-pugli wã rẽnda. Rũndã, bõe la mam tõe n maan nin-kãensã wall kambã b sẽn dogã? 44 Bɩ f wa tɩ maam ne foo maan kaoole. A na n yɩɩ kaset tõnd sʋka.” 45 Dẽ, a Zakoob rɩka kugr n lugl tɩ yɩ bãnde.+ 46 Rẽ poore, a Zakoob yeela a saam-biisã yaa: “Wʋk-y kuga!” B wʋka kugã n zam taab tɩ lebg kug-rʋre. Rẽ poore, b rɩɩ kug-rʋrã zug be. 47 A Laban boola kug-rʋrã tɩ Yegaar-sahaduta,* la a Zakoob bool-a lame tɩ Galeyɛɛde.*

48 A Laban yeelame: “Kug-rʋrã yaa kaset maam ne foo sʋk rũndã.” Yaa rẽ yĩng la a Zakoob sẽn pʋd-a tɩ Galeyɛɛd+ 49 la Gũusg gasgã, bala a Laban yeelame: “Bɩ a Zeova kell n ges maam ne foo, d sã n wa pa le ne taaba. 50 Fo sã n nams mam kom-pugli wã, la f sã n dɩgs pagb n paas-ba, baa ned sẽn ka be tõnd sʋkã, tẽeg tɩ Wẽnnaam na n yɩɩ kaset soab maam ne foo sʋka.” 51 A Laban le yeela a Zakoob yaa: “Ad kug-rʋrã. Ad kugrã me mam sẽn lugl tɩ yaa bãndã, maam ne foo sʋkã. 52 Kug-rʋrã yaa kaseto, tɩ kugrã sẽn lugl tɩ yaa bãndã me yaa bũmb sẽn kõt kaseto,+ tɩ mam pa na n yõsg kug-rʋrã n wa maan foo wẽnga, la tɩ fo me pa na n yõsg kug-rʋrã ne kugrã sẽn lugl tɩ yaa bãndã n wa maan maam wẽng ye. 53 Bɩ a Abrahaam Wẽnnaamã+ sẽn yaa a Nahoor Wẽnnaamã, la a ba wã Wẽnnaamã kao bʋʋd tõnd sʋka.” A Zakoob wẽena ne Soab ning a ba a Izaak sẽn zoetã.*+

54 Rẽ poore, a Zakoob maana maoong tãngã zugu, n bool a saam-biisã tɩ b wa rɩ. Woto, b rɩɩme la b gãand tãngẽ wã yʋngã. 55 La a Laban yika yibeoog pĩnd n mok a yagensã*+ ne a kom-pugli wã, la a ning-b barka.+ Rẽ poore, a Laban rɩka sor n leb a yiri.+

32 A Zakoob rɩka a sor n loogdẽ, tɩ Wẽnnaam malɛgs seg-a. 2 A Zakoob sẽn yã-bã bala, a yeelame: “Yaa Wẽnnaam tãb-biis la woto!” Rẽ n so t’a bool zĩ-kãng tɩ Mahanayim.*

3 Rẽ poore, a Zakoob tʋma koe-taasdb tɩ b reng yẽ taoor n na n kẽng a kẽem a Ezayu nengẽ Seyɩɩr+ tẽngẽ wã, Edom+ soolmẽ wã.* 4 A yeel-b lame yaa: “Ad bũmb ning yãmb sẽn na n togs m zu-soab a Ezayu: ‘Ad yãmb tʋm-tʋmd a Zakoob sẽn yeele: “Mam zĩnda* a Laban nengẽ n kaoos n tãag masã.+ 5 La mam paama niisi, bõense, piisi, tʋm-tʋmd-daad la tʋm-tʋmd-pogse.+ Mam tʋmame tɩ b wa togs m zu-soabã koe-kãngã sẽn na yɩl n paam lohorem yãmb nifẽ.”’”

6 Koe-taasdbã wa n lebg n waa a Zakoob nengẽ n yeel yaa: “Tõnd sega yãmb kẽem a Ezayu, la b rɩka sor n na n seg yãmba. Rap kobs-naas n be ne-ba.”+ 7 A Zakoob yɛɛsa wʋsgo, n da maand yɩɩre.+ Rẽ n so t’a welg neb nins sẽn da be ne-a wã sul a yiibu, la a welg piisã, niisã la yʋgma wã me sul a yiibu. 8 A yeelame: “A Ezayu sã n zab ne sull a ye, sull a to wã na n tõog n zoe n põsame.”

9 Rẽ poore, a Zakoob yeelame yaa: “Zeova sẽn yaa m yaab a Abrahaam Wẽnnaam, la m ba a Izaak Wẽnnaam, yãmb ra yeela maam: ‘Lebg n leb f tẽngẽ wã, f roagdbã nengẽ, tɩ m na n maan-f-la neere.’+ 10 Mam pa zems ne maan-neer la kɩs-sɩd ning fãa yãmb sẽn wilg y tʋm-tʋmdã ye.+ Bala yɩɩ ne m dasaarã bal la m pasg Zʋrdẽ kʋɩlgã, la masã mam zakã neb lebga wʋsg hal n tõe n welg sul a yiibu.+ 11 M kotame tɩ y fãag maam+ m kẽem a Ezayu nugẽ, bala mam yɛɛsda a na n wa zab ne maam,+ la ne pagbã la kambã. 12 Yãmb yaool n yeelame: ‘Sɩd-sɩda, mam na n maana foo neere, la m na n kɩtame tɩ fo yagensã lebg wa mogrã bĩisrã sẽn yaa wʋsg tɩ ned pa tõe n sõdã.’”+

13 La a gãanda be yʋngã. Rẽ poore, a yãka kũun a paoongã pʋgẽ n na n kõ a kẽem a Ezayu:+ 14 Yaa bʋ-yãans kobs-yi la boees pisi, pe-yãans kobs-yi la pe-raad pisi, 15 yʋgma pis-tã sẽn tar kamb sẽn yẽsemde, nag-yãans pis-naase, lols piiga, bõn-yãans pisi la bõn-daad piig sẽn bɩ n ta.+

16 A rɩk-b lame n kõ a tʋm-tʋmdbã tɩ b loog sull-sulli, la a yeel a tʋm-tʋmdbã yaa: “Lʋɩ-y mam taoor n dʋʋg kʋɩlgã, la yãmb segd n basa vɩʋʋg sull fãa ne sẽn pʋgd-a wã sʋka.” 17 Sẽn paase, a yeela pipi sullã yaa: “Mam kẽem a Ezayu sã n seg yãmb n soke: ‘Yãmb yaa ãnda tʋm-tʋmdba, la yɛ la yãmb dabda? Ãnda n so rũmsã sẽn be yãmb taoorã?’ 18 Yãmb segd n yeelame yaa: ‘Yaa yãmb tʋm-tʋmd a Zakoobe. Yaa kũun a sẽn tʋm tɩ b kõ m zu-soab a Ezayu,+ la yẽ mengã pʋgda tõndo.’” 19 La a yeela sull a yiib-n-soabã ne a tãab-n-soabã, la neb nins fãa sẽn pʋgd rũmsã gom-kãnga: “Yãmb sã n wa seg a Ezayu, y segd n togs-a-la gom-kãensã. 20 Y segdame me n yeel yaa: ‘Yãmb tʋm-tʋmd a Zakoob pʋgda tõndo.’” Bala a Zakoob tagsame yaa: ‘Mam sã n deng n tool-a kũun n sigs a sũurã,+ mam sã n wa yã-a, tõe t’a reeg maam neere.’ 21 Woto, tʋm-tʋmdbã talla kũunã n dʋʋg kʋɩlgã n deng taoore, la yẽ mengã gãanda sik-zĩigẽ wã yʋn-kãnga.

22 Ne yʋngã, a wa n yikame n peeg a pagb a yiibã,+ a tʋm-tʋmd-pogs a yiibã+ ne a kom-dibli piig la a ye wã, n dʋʋg Zabok+ kʋɩlgã. 23 Woto, a peeg-b lame n tall-b n dʋʋg kʋɩlgã,* la a zãa bũmb nins fãa a sẽn so wã.

24 La a Zakoob wa n yaa a yembre. Dẽ, rao n wa, n sɩng maoor ne-a hal tɩ zĩigã wa rat n yẽege.+ 25 Raoã sẽn wa n yã t’a pa na n tõog a Zakoobã, a sɩɩsa a kɩʋʋlgã, t’a kɩʋʋlgã rãmb a sẽn wa n maood ne-a wã.+ 26 Rẽ poore, raoã yeel-a lame yaa: “Bas maam tɩ m looge, bala zĩigã yẽegdame.” T’a Zakoob yeele: “Mam pa na n bas yãmb tɩ y looge, sã n pa y ning-m-la bark ye.”+ 27 Dẽ, a sok-a lame yaa: “Fo yʋʋr la a bõe?” T’a leok yaa: “A Zakoobe.” 28 Rẽ poore, raoã yeelame: “Fo yʋʋrã pa na n le yɩ a Zakoob ye. Na n yɩɩ a Israyɛlle,*+ bala fo maoo ne Wẽnnaam+ la ne ninsaalbã, la fo wa n baas n tõogame.” 29 T’a Zakoob me yeel yaa: “M bõos tɩ y togs maam yãmb yʋʋre.” La raoã sokame yaa: “Bõe yĩng tɩ fo rat n bãng mam yʋʋre?”+ Dẽ, a ning-a-la bark be. 30 Rẽ n so t’a Zakoob pʋd zĩigã yʋʋr tɩ Peniyɛlle,*+ bala a yeelame: “Mam yãa Wẽnnaam neng ne nenga, la mam ket n vɩɩme.”+

31 A Zakoob sẽn wa n loog Penuwɛllã* bal la wĩndgã sẽn puki. La a ra keoosdame, a kɩʋʋlgã yĩnga.+ 32 Yaa rẽ n kɩt tɩ hal baa rũndã, Israyɛll nebã pa wãbd rũng ger gĩind ning sẽn be a kɩʋʋlgẽ wã, bala raoã sɩɩsa a Zakoob kɩʋʋlgã, gerã gĩind zugu.

33 A Zakoob zẽka a neng n yã a Ezayu sẽn wate, tɩ rap kobs-naas be ne-a.+ Dẽ, a Zakoob welga kambã n kõ a Leya ne a Rasɛll la tʋm-tʋmd-pogs a yiibã.+ 2 A lʋɩɩsa tʋm-tʋmd-pogsã ne b kambã taoore,+ t’a Leya ne a kambã pʋgd-ba,+ t’a Rasɛll+ ne a Zozɛf be b poorẽ wã. 3 La yẽ mengã lʋɩɩ b fãa taoore, n da wõgemded tẽng la a kolgd a kẽemã. A maana woto naoor a yopoe.

4 La a Ezayu wudgame n seg-a, n mobg-a la a mok-a. La b fãa sɩnga yãbre. 5 A Ezayu sẽn zẽk a neng n yã pagbã ne kambã, a sokame yaa: “Nin-kãensã sẽn be ne foomã yaa ãnd dãmba?” T’a Zakoob leok yaa: “Yaa kamb nins Wẽnnaam sẽn maan yãmb tʋm-tʋmdã neer n kõ-a wã.”+ 6 Rẽ la tʋm-tʋmd-pogsã kolg ne b kambã n wõgemde, 7 t’a Leya me kolg ne a kambã tɩ b wõgemde. Rẽ poore, a Zozɛf kolga ne a Rasɛll tɩ b wõgemde.+

8 A Ezayu sokame yaa: “Bõe yĩng tɩ fo tʋm nebã ne rũmsã mam sẽn segã?”+ T’a Zakoob leok yaa: “Yaa sẽn na yɩl n paam lohorem m zu-soabã taoore.”+ 9 Dẽ, a Ezayu yeelame: “M yaoa, mam tara paoong hal wʋsgo.+ Tall fo sẽn so wã.” 10 La a Zakoob yeelame yaa: “Ayo, y sugri. Mam sã n paama lohorem yãmb taoore, yãmb segd n deega kũunã m sẽn kõt yãmbã, bala mam talla kũunã n wa sẽn na yɩl n tõog n yã yãmb nengã. La mam yãa yãmb nengã, tɩ yaa wa mam sẽn yã Wẽnnaam nenga, yãmb sẽn deeg maam ne sũ-noogã yĩnga.+ 11 M bõos tɩ y reeg kũunã* b sẽn tall n wa n na n kõ-yã,+ bala Wẽnnaam maana maam neere, tɩ m tar bũmb nins fãa m sẽn date.”+ La a kell n pẽdg-a lame, hal t’a wa reege.

12 A Ezayu wa n yeelame yaa: “Bɩ d rɩk sor n looge, la mam na n lʋɩɩ fo taoore.” 13 La a Zakoob yeel-a lame yaa: “M zu-soaba, yãmb miime tɩ kambã pa tar pãnga,+ la tɩ mam tara pe-yãans la nag-yãans sẽn tar kamb sẽn yẽsemde, n get b yelle. B sã n kɩt tɩ b kẽn tao-tao daar-n-yɛnga, rũmsã fãa na n kiime. 14 Bɩ m zu-soabã reng a tʋm-tʋmdã taoore, tɩ mam na n kell n kẽna bilf-bilf wa sẽn zems m rũmsã la kambã sẽn tõe n kẽnã, hal n wa ta m zu-soabã nengẽ Seyɩɩr+ tẽngã.” 15 Rẽ la a Ezayu yeel yaa: “Bɩ f bas tɩ m yãk m neb kẽer tɩ b pa ne foom.” T’a Zakoob yeele: “Bõe yĩng tɩ y na n maan woto? Mam sẽn paam lohorem m zu-soabã taoorã sek-m lame.” 16 Daar-n-kãnga, a Ezayu rɩka a sor n leb Seyɩɩre.

17 La a Zakoob kẽnga Sukote.+ A tɩ mee a meng roogo, la a ti zãn a rũmsã yĩnga. Yaa rẽ yĩng la a sẽn pʋd zĩ-kãng tɩ Sukotã.*

18 A Zakoob sẽn yi Padan-arammã,+ a wa n taa Sikɛm+ tẽngã sẽn be Kanaã+ soolmẽ wã ne laafɩ. A pẽnega tẽngã n tilg a sik-zĩigã. 19 A raa zĩig ning a sẽn ti a fu-roogã a Amoor kambã nengẽ, ligd-koeems koabga.+ A Amoor biig a ye yʋʋr la a Sikɛm. 20 A Zakoob maana tẽn-kugr be n pʋd-a tɩ Wẽnnaam sẽn yaa a Israyɛll Wẽnnaamã.+

34 La a Dina sẽn yaa bi-pugl ning a Leya+ sẽn dog n kõ a Zakoobã ra minim n yit n sõsda ne* soolmã kom-pugli.+ 2 Hevi rao+ a Amoor sẽn yaa soolmã naab a ye wã biig a Sikɛm sẽn yã-a wã, a yõk-a lame n gãand ne pãnga. 3 La a yamã* kẽe a Dina sẽn yaa a Zakoob bi-puglã wʋsgo. A ra nonga pʋg-sadã, n da gomd gom-nood ne-a sẽn na yɩl t’a sak-a.* 4 A Sikɛm wa n yeela a ba a Amoor+ yaa: “Tɩ kos-y pʋg-sad-kãngã n kõ-m tɩ m maan m paga.”

5 A Zakoob wa n wʋmame t’a rẽgma yẽ bi-pugl a Dina. Rẽ t’a kom-dibli wã bee weoogẽ ne a rũmsã. Dẽ, a Zakoob sĩndame hal n tãag b lebgre. 6 A Amoor sẽn yaa a Sikɛm ba wã wa n yiime n na n gom ne a Zakoobe. 7 La a Zakoob kom-dibli wã wʋma rẽ, n yi weoogẽ wã tao-tao n lebg n wa. B sũyã ra sãamame. Sẽn paase, b sũyã ra yika wʋsgo, a Sikɛm sẽn gãand a Zakoob bi-puglã+ n paoog a Israyɛllã yĩnga. Rẽ yaa bũmb sẽn da pa segd n maane.+

8 A Amoor goma ne bãmb n yeele: “Mam biig a Sikɛm yamã kẽe* yãmb bi-puglã. M bõos tɩ y rɩk-a n kõ-a t’a maan a paga, 9 la y maan kaool ne tõnd kãadmã wɛɛngẽ: Kõt-y tõnd y kom-pugli wã, la y rɩgsd tõnd kom-pugli wã n maan y pagba.+ 10 Y tõe n zĩnda ne tõndo, la y tõe n yãka soolmã zĩig ning y sẽn date. Zĩnd-y soolmã pʋgẽ n leebe. Pa-y soolmã pʋgẽ.” 11 Rẽ poore, a Sikɛm yeela a Dina ba wã ne a ba-biisã yaa: “M bõos tɩ y sak m daabã, tɩ m na n kõ-y-la bũmb ning fãa y sẽn na n kos-ma. 12 Y tõe n kosa maam tɩ m yao pʋg-beoleng yaood wʋsgo, la m wa ne kũun wʋsgo.+ Mam na n sak n kõo yãmb bũmb ning fãa yãmb sẽn na n kos-ma. Yãmb we n kõ maam pʋg-sadã tɩ m maan m paga.”

13 La a Zakoob kom-dibli wã ra yãka yam n na n belg a Sikɛm ne a ba a Amoore, a sẽn dẽgem b tão a Dina wã yĩnga. 14 B yeel-b lame yaa: “Tõnd pa tõe n maan bũmb a woto ye. D pa tõe n dɩk d tãoã n kõ rao sẽn pa kẽ bãongo,*+ bala rẽ yaa paoogr ne tõndo. 15 Ad bũmb ning bal sẽn tõe n kɩt tɩ tõnd sake: Yaa y sẽn na n kẽes yãmb rapã fãa bãongo,+ n lebg wa tõndo. 16 Rẽ poore, tõnd na n kõo yãmb d kom-pugli wã, la d rɩgs yãmb kom-pugli wã n maan d pagba, la d zĩnd ne yãmba, n lebg buud a yembre. 17 La yãmb sã n pa kelg tõnd n kẽ bãongo, tõnd na n deega d bi-puglã n looge.”

18 B goamã yɩɩ a Amoor+ ne a Sikɛm sẽn yaa a Amoor biigã+ noogo. 19 Bi-bɩɩgã pa bas tɩ kaoos t’a yaool n maan bũmb ning b sẽn kos-a wã ye.+ Bala a ra nonga a Zakoob bi-puglã wʋsgo. Sẽn paase, a Sikɛm ba wã zakã neb fãa sʋka, yẽ la b ra nand n yɩɩda.

20 Dẽ, a Amoor ne a biig a Sikɛm yii tẽngã rignoorẽ, n gom ne b tẽngã rap+ n yeele: 21 “Nin-kãensã rat n zĩnda bãan ne tõndo. Bɩ d bas-b tɩ b zĩnd soolmã pʋgẽ n leebe, bala soolmã yaa yaleng n sek b zĩndgu. Tõnd tõe n dɩgsa b kom-pugli wã n maan d pagba, la d kõ bãmb me d kom-pugli wã.+ 22 Ad bũmb a yembr bal sẽn na n kɩt tɩ nin-kãensã sak n zĩnd ne tõndo, tɩ d lebg buud a yembre: Yaa rao buud fãa sẽn be tõnd sʋkã sẽn na n kẽ bãongo, wa bãmb me sẽn kẽ bãongã.+ 23 Woto, b paoongã, b arzɛgsã la b rũmsã fãa pa na n yɩ tõnd rẽnd sɩda? Bɩ d yeel-b tɩ d sakame, tɩ b zĩnd ne tõndo.” 24 Rap nins fãa sẽn be tẽngã pʋgẽ wã kelga a Amoor ne a biig a Sikɛmme, n kẽ bãongo.

25 La rasem a tãab-n-soabã daare, toogã sẽn wa n ket n tar-bã, a Zakoob kom-dibli a yiibu, a Sɩmeyõ ne a Levi sẽn yaa a Dina tãopã+ ned kam fãa rɩka a sʋʋga, n kẽ tẽngã pʋgẽ tɩ ned baa a ye pa bãng ye. B kʋʋ rapã fãa.+ 26 B kʋʋ a Amoor ne a biig a Sikɛm ne sʋʋga, la b peeg a Dina sẽn da be a Sikɛm roogẽ wã n looge. 27 A Zakoob kom-dibli a taabã waame n mik tɩ rapã kiime, tɩ b zɛ tẽngã teedo, b sẽn dẽgem bãmb tãoã yĩnga.+ 28 B yõga b rũm-bõonegã, b rũm-bɛdã ne b bõensã, la b wʋk bũmb nins fãa sẽn be tẽngã pʋgẽ la weoogẽ wã. 29 Sẽn paase, b wʋka b paoongã fãa la b yõg b kom-bõonegã la b pagbã n looge. B zɛɛ bũmb nins fãa sẽn be rotẽ wã me.

30 Dẽ, a Zakoob yeela a Sɩmeyõ ne a Levi+ yaa: “Yãmb baoo yel-kãseng n kõ maam, la y kɩt tɩ Kanaã nebã ne Perɛɛz nebã, rat n yeel tɩ tẽngã nebã na n kisg maam. Mam nebã sõor pa waoog ye. La sãmbg sẽn kae, b na n tigma taab n wa zab ne maam, la b na n kʋʋ maam ne m zakã rãmb fãa.” 31 La bãmb yeelame: “Ra segdame tɩ b maan tõnd tãoã wa pʋg-yoodr sɩda?”

35 Rẽ poore, Wẽnnaam yeela a Zakoob yaa: “Yik n kẽng Betɛll+ n tɩ zĩnd be, la f maan tẽn-kugr Wẽnnaam yĩnga, Soab ning sẽn da vẽneg a meng ne foo wakat ning fo sẽn da zoet n na n põs f kẽem a Ezayu wã.”+

2 Dẽ, a Zakoob yeela a zakã rãmb la neb nins fãa sẽn da be ne-a wã yaa: “Yiis-y wẽn-sãams nins sẽn be yãmb sʋkã,+ la y yɩlg y mens la y toeem y futã, 3 la bɩ d yik n kẽng Betɛlle. Be, mam na n maana tẽn-kugr Wẽnnaam yĩnga, Soab ning sẽn leok maam m yel-pakr daarã, la sẽn zĩnd ne maam zĩig ning fãa m sẽn kẽngã.”+ 4 Dẽ, b kõo a Zakoob wẽn-sãamsã fãa b sẽn da tarã, la tʋb-londã sẽn da be b tʋbẽ wã, t’a Zakoob tuk bok tɩ-bedrã sẽn pẽ Sikɛmmã tẽngre, n bus-ba.*

5 B sẽn wa n loogdẽ wã, Wẽnnaam kɩtame tɩ rabeem-kãseng yõk tẽns nins sẽn pẽ be wã neba, tɩ b pa babs a Zakoob kambã ye. 6 A Zakoob wa n taa Luuzi,+ rat n yeel tɩ Betɛll sẽn be Kanaã soolmẽ wã, yẽ ne neb nins fãa sẽn be ne-a wã. 7 Be, a maana tẽn-kugr n pʋd zĩigã tɩ Ɛl-betɛlle,* bala Wẽnnaam vẽnega a meng ne-a be, a sẽn wa n zoet n na n põs a kẽemã.+ 8 A Deboora+ sẽn yɩ a Rebeka yaoolã* wa n kiime, tɩ b mum-a sɛnn tɩɩg tẽngr Betɛll sɛɛgẽ. Dẽ, a Zakoob pʋda tɩɩgã tɩ Allon-bakuti.*

9 A Zakoob sẽn wa n yi Padan-aram n watẽ wã, Wẽnnaam le vẽnega a meng ne-a, n ning-a barka. 10 Wẽnnaam yeel-a lame yaa: “Fo yʋʋrã yaa a Zakoobe,+ la pa na n le yɩ a Zakoob ye. Na n yɩɩ a Israyɛlle.” La Wẽnnaam sɩngame n boond-a t’a Israyɛlle.+ 11 Wẽnnaam le yeel-a lame: “Mam yaa Wẽnnaam Sẽn-tõe-a-fãa wã.+ Rog kamb n lebg wʋsgo. Fo na n yɩɩ buud toor-toor ba, rat n yeel tɩ buud wʋsg ba.+ Rĩm-dãmb na n yii fo pʋgẽ.*+ 12 Sã n yaa ne tẽng ning mam sẽn kõ a Abrahaam ne a Izaakã, mam na n kõ-a-la foo, la m kõ-a fo yagensã sẽn na n pʋgl foomã.”+ 13 Rẽ poore, Wẽnnaam yii zĩig ning a sẽn gom ne-a wã, n loog yĩngr n bas-a.

14 Dẽ, a Zakoob lugla kugr tɩ yɩ bãnd zĩig ning Wẽnnaam sẽn da gomd ne-a wã, la a kɩrg divẽ kugrã zug tɩ yɩ maoongo, la a kɩrg kaam me kugrã zugu.+ 15 A Zakoob kell n boola zĩig ning Wẽnnaam sẽn gom ne-a wã tɩ Betɛlle.+

16 Rẽ poore, b yii Betɛlle. La b sẽn wa n ket n zãr ne Efrate, a Rasɛll yika rogem, la a rogmã ra yaa toog wʋsgo. 17 A sẽn wa n maood sẽn na yɩl tɩ biigã yi wã, pʋg-roagsã yeel-a lame yaa: “Ra maan dabeem ye. Fo na n le paama bi-ribla.”+ 18 A yõorã sẽn wa n satẽ wã* (bala a ra rat n kiime) a pʋda biigã t’a Bɛn-oni,* la a ba wã bool-a lame t’a Bẽnzame.*+ 19 Woto, a Rasɛll kiime, tɩ b mum-a Efrat sẽn yaa Betlehɛmmã+ sor zugu. 20 A Zakoob lugla kugr a yaoogã zug tɩ yɩ bãnde. Yaa a Rasɛll yaoogã kugr hal n tãag rũndã.

21 Rẽ poore, a Israyɛll yikame n yõsg Edɛɛr gasgã n tilg a fu-roogã. 22 A Israyɛll sẽn wa n be tẽn-kãng pʋgẽ wã, daar a yembre, a Rubɛn kẽe ne a Bila sẽn yaa a ba wã pʋg-rɩkdgã,* t’a Israyɛll wʋme.+

A Zakoob paama kom-dibli piig la a yiibu: 23 A Leya kambã yɩɩ a Zakoob bi-kãseng a Rubɛnne,+ n paas a Sɩmeyõ, a Levi, a Zida, a Isakaar ne a Zabulõ. 24 A Rasɛll kambã yɩɩ a Zozɛf ne a Bẽnzame. 25 A Bila sẽn yaa a Rasɛll tʋm-tʋmd-poakã kamb yɩɩ a Dan ne a Naftali. 26 A Zilpa sẽn yaa a Leya tʋm-tʋmd-poakã kamb yɩɩ a Gaad ne a Asɛɛre. Bãmb n yaa a Zakoob kom-dibli nins b sẽn dog n kõ-a Padan-arammã.

27 A Zakoob wa n taa zĩig ning a ba a Izaak sẽn da be wã Mamre+ sẽn pẽ Kiryat-arba wã, rat n yeel tɩ Ebrõ, zĩig ning a Abrahaam ne a Izaak sẽn da zĩnd sãandã.+ 28 A Izaak vɩɩmda yʋʋm koabg la pis-nii.+ 29 La a Izaak maana kaalem tɩ b mum-a wa b sẽn mum a yaab-rãmbã. A ra kʋʋlame n tar sũ-noogo. A Ezayu ne a Zakoob sẽn yaa a kom-dibli wã mum-a lame.+

36 Ad a Ezayu sẽn yaa a Edommã+ kibare:

2 A Ezayu rɩka Kanaã kom-pugli n maan a pagba: Yaa Hɛt rao+ a Elon bi-pugl a Ada,+ la a Ana bi-pugl a Oholibama+ sẽn yaa Hevi rao a Sibeyon yagengã. 3 A rɩka a Ismayɛll bi-pugl a Basmat+ me sẽn yaa a Nebayot+ tãoã n maan a paga.

4 A Ada roga a Elifaaz n kõ a Ezayu, t’a Basmat rog a Rewuyɛlle,

5 t’a Oholibama rog a Yewuus ne a Yalam la a Koore.+

Bãmb n yaa a Ezayu kom-dibli b sẽn dog n kõ-a Kanaã soolmẽ wã. 6 Rẽ poore, a Ezayu peega a pagbã, a kom-dibli wã, a kom-pugli wã, a zakã neb* fãa, a niisã, a piisã la a rũms a taabã fãa n paas arzɛgs nins fãa a sẽn paam+ Kanaã soolmẽ wã, n kẽng tẽng a to sẽn zãr ne a ba-biig a Zakoob sẽn beẽ wã.+ 7 Bala b paoongã ra lebga wʋsg hal tɩ b pa tõe n le zĩnd ne taab ye. Sẽn paase, tẽng ning pʋgẽ b sẽn da be wã* ra paoodame tɩ b pa tõe n kɩɩm b rũmsã fãa be ye. 8 Dẽ, a Ezayu tɩ zĩnda Seyɩɩr+ soolmã tãensẽ wã. A Ezayu yʋʋr a to la a Edomme.+

9 Ad a Ezayu sẽn yaa Edom nebã yaabã kibare. Edom nebã vɩɩ Seyɩɩr+ soolmã tãensẽ wã.

10 Ad a Ezayu kom-dibli wã yʋya: A Elifaaz sẽn yaa a Ezayu pag a Ada biigã, ne a Rewuyɛll sẽn yaa a Ezayu pag a Basmat biigã.+

11 A Elifaaz kom-dibli wã yɩɩ a Teman+ ne a Omaar la a Zefo n paas a Gatam la a Kenaaze.+ 12 A Timna lebga a Ezayu biig a Elifaaz pʋg-rɩkdga.* A wa n doga a Amalɛk+ n kõ a Elifaaze. Bãmb n yaa a Ezayu pag a Ada yagense.

13 Ad a Rewuyɛll kom-dibli wã: A Nahate, a Zeera, a Sama ne a Miiza. Bãmb n yaa a Ezayu pag a Basmat+ yagense.

14 Ad a Ana bi-pugl a Oholibama sẽn yaa a Sibeyon yagengã sẽn dog kom-dibli nins n kõ a Ezayu wã. Yẽ yaa a Ezayu paga: Yaa a Yewuus ne a Yalam la a Koore.

15 Ad a Ezayu yagensã nanambse:*+ A Elifaaz sẽn yaa a bi-kãsengã kom-dibli wã yaa naab a Temanne, naab a Omaare, naab a Zefo, naab a Kenaaze,+ 16 naab a Koore, naab a Gatam la naab a Amalɛke. Bãmb yaa a Elifaaz+ buudã nanambs sẽn be Edom soolmẽ wã. Bãmb n yaa a Ada yagense.

17 Ad a Ezayu biig a Rewuyɛll kom-dibli wã: Naab a Nahate, naab a Zeera, naab a Sama ne naab a Miiza. Bãmb yaa a Rewuyɛll buudã nanambs sẽn be Edom+ soolmẽ wã. Bãmb n yaa a Ezayu pag a Basmat yagense.

18 Sẽn na n baase, ad a Ezayu pag a Oholibama kom-dibli wã: Naab a Yewuus ne naab a Yalam la naab a Koore. Bãmb yaa nanambs nins a Ana bi-pugl a Oholibama sẽn yaa a Ezayu pagã sẽn dogã.

19 Bãmb n yaa a Ezayu kom-dibli, la b nanambse. A Ezayu yʋʋr a to la a Edomme.+

20 Ad Hoor rao a Seyɩɩr kom-dibli wã sẽn yaa soolmã nebã:+ A Lotanne, a Soballe, a Sibeyonne, a Ana,+ 21 a Disonne, a Ezɛɛr la a Disanne.+ Bãmb n yaa Hoor nebã sẽn yaa a Seyɩɩr kambã sẽn be Edom soolmã pʋgẽ wã nanambse.

22 A Lotan kom-dibli wã yɩɩ a Hoori ne a Hemam. A Lotan tãoã yɩɩ a Timna.+

23 Ad a Sobal kom-dibli wã: A Alvanne, a Manahate, a Eballe, a Sefo la a Onam.

24 Ad a Sibeyon+ kom-dibli wã: A Aya ne a Ana. Yaa Ana-kãng la sẽn yã ko-bunds sẽn bund ko-tʋʋlg we-raoogẽ wã, a sẽn wa n gũud a ba a Sibeyon bõensã.

25 Ad a Ana kambã: A Dison ne a Ana bi-pugl a Oholibama.

26 Ad a Dison kom-dibli wã: A Hemdanne, a Ɛsbanne, a Itran la a Keranne.+

27 Ad a Ezɛɛr kom-dibli wã: A Bilhanne, a Zaavan la a Akanne.

28 Ad a Disan kom-dibli wã: A Uuz ne a Aranne.+

29 Ad Hoor nebã nanambse: Naab a Lotanne, naab a Soballe, naab a Sibeyonne, naab a Ana, 30 naab a Disonne, naab a Ezɛɛr la naab a Disanne.+ Bãmb yaa Hoor nebã nanambs wa sẽn zems b nanambsã yʋy Seyɩɩr soolmẽ wã.

31 Ad rĩm-dãmb nins sẽn dɩ naam Edom+ soolmẽ wã, nand tɩ rĩm dɩ naam Israyɛll nebã* zugu:+ 32 A Beoor biig a Bela rɩɩ naam Edomme, la a tẽngã yʋʋr da boondame tɩ Dinaba. 33 A Bela sẽn wa n ki wã, Boosra rao a Zeera biig a Zobaab ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. 34 A Zobaab sẽn wa n ki wã, a Husam sẽn yit Teman nebã soolmẽ wã ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. 35 A Husam sẽn wa n ki wã, a Bedaad biig a Hadaad ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. Yaa yẽ la sẽn tõog Madiyã+ nebã Mowaab soolmẽ wã.* A tẽngã yʋʋr da boondame tɩ Avite. 36 A Hadaad sẽn wa n ki wã, Masreka rao a Samla ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. 37 A Samla sẽn wa n ki wã, Rehobot rao a Sawull ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. Yaa Rehobot ning sẽn be kʋɩlgã noorã. 38 A Sawull sẽn wa n ki wã, a Akboor biig a Baal-hanaan ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. 39 A Akboor biig a Baal-hanaan sẽn wa n ki wã, a Hadaar ledg-a lame n sɩng naam dɩɩbo. A tẽngã yʋʋr da boondame tɩ Pawu, t’a pagã yʋʋr la a Mehetabɛlle. Yẽ yaa a Mezahaad bi-pugl a Matrɛɛd biiga.

40 Ad a Ezayu yagensã nanambs wa sẽn zems b buudu, b tẽns la b yʋya: Naab a Timna, naab a Alva, naab a Yetɛte,+ 41 naab a Oholibama, naab a Ela, naab a Pino, 42 naab a Kenaaze, naab a Temanne, naab a Mibzaare, 43 naab a Magdiyɛll ne naab a Iramme. Bãmb yaa Edom nanambs wa sẽn zems b tẽn-bõonese, zĩis nins b sẽn be b soolmã pʋgẽ wã.+ Bãmb n yaa a Ezayu sẽn yaa Edom+ nebã yaabã yagense.

37 A Zakoob kell n zĩnda Kanaã soolmẽ wã, zĩig ning a ba wã sẽn zĩnd sãandã.+

2 Ad a Zakoob kibare:

A Zozɛf+ sẽn wa n tar yʋʋm piig la a yopoe, a ra gũuda rũmsã+ ne a Bila+ la a Zilpa+ kom-dibli wã. A Bila ne a Zilpa yaa a ba wã pagba. La a Zozɛf wa n togsa b ba wã a kẽem-dãmbã sẽn maand bõn-wẽns ninsã. 3 A Israyɛll ra nonga a Zozɛf n yɩɩd a kom-dibli a taabã fãa,+ bala a ra yaa a kʋʋlmã wakatẽ biiga. A kɩtame tɩ b sẽ kasaab-neer* n kõ-a. 4 A kẽem-dãmbã sẽn yã tɩ b ba wã nong-a lame n yɩɩd bãmb fãa wã, b sɩnga a kisgri. B ra pa tõe n tall mo-noog ne-a ye.

5 Rẽ poore, a Zozɛf zãmsa zãmsdo, n togs a ba-biisã,+ tɩ b maneg n kisg-a. 6 A yeel-b lame yaa: “M bõos tɩ y kelg zãmsd mam sẽn zãmse. 7 Tõnd da bee pʋʋg tẽn-sʋk n sẽbd ka-gĩna, tɩ mam ka-gĩndã yik n yals yĩngri, tɩ yãmb ka-gĩnã gũbg mam ka-gĩndã n wõgemd a taoore.”+ 8 T’a ba-biisã sok-a yaa: “Fo rat n yeelame tɩ fo na n yɩɩ tõnd rĩm n soog tõnd bɩ?”+ Dẽ, bãmb maneg n kisg-a lame, a zãmsdã ne bũmb ning a sẽn yeelã yĩnga.

9 A le wa n zãmsa zãmsd a to, n yeel a ba-biisã yaa: “Mam le zãmsa zãmsdo. So-kãnga wã, wĩntoogã ne kiuugã la ãds piig la a ye n da wõgemded mam taoore.”+ 10 Rẽ poore, a togsa a ba wã zãmsdã a ba-biisã taoore. La a ba wã zab-a lame n yeele: “Fo zãmsdã võor yaa bõe? Fo rat n yeelame tɩ maam ne f ma la f ba-biisã na n wa wõgemda tẽng fo taoor bɩ?” 11 A kẽem-dãmbã yik n maanda sũ-kiir ne-a,+ la a ba wã bĩnga gom-kãens a yamẽ.

12 A Zozɛf ba-biisã wa n kẽngame n na n tɩ gũ b ba wã rũms Sikɛm+ sɛɛgẽ. 13 A Israyɛll wa n yeela a Zozɛf yaa: “Fo kẽem-dãmbã gũuda rũmsã Sikɛm sɛɛgẽ. Bɩ bõe? Bɩ f wa tɩ m tʋm-f b nengẽ.” T’a yeel yaa: “Yell kae ye!” 14 Rẽ la a yeel-a yaa: “M bõos tɩ f kẽng n tɩ ges f ba-biisã sã n keemame. La f ges rũmsã sẽn yaa to-to, n lebg n wa togs-ma.” Dẽ, a tʋm-a lame t’a yi Ebrõ+ longẽ wã n dɩk Sikɛm sore. 15 Rao n wa n yã-a t’a gilgd pʋʋg pʋgẽ. Raoã sok-a lame yaa: “Bõe la fo gẽesda?” 16 T’a yeel yaa: “M gẽesda m kẽem-dãmba. M bõos tɩ y togs-m zĩig ning b sẽn gũud rũmsã.” 17 Tɩ raoã yeele: “B yii ka. Bala mam wʋma b sẽn da yet yaa: ‘Bɩ d kẽng Dotanne.’” Dẽ, a Zozɛf babsa a kẽem-dãmbã, n tɩ yã-b Dotanne.

18 B yã-a lame t’a be yɩɩg n watẽ, la nand t’a ta b sẽn bẽe wã, b zemsa taab n na n kʋ-a. 19 B goma ne taab n yeel yaa: “Ad zãmsdã soab sẽn wate.+ 20 Wa-y tɩ d kʋ-a n lob bulg a ye pʋgẽ, la d yeel tɩ we-rũng n wãb-a, tɩ d ges a zãmsdã sẽn na n lebg bũmb ninga.” 21 A Rubɛn+ sẽn wʋm gom-kãensa wã, a makame n na n fãag-a b nusẽ. Rẽ n so t’a yeele: “Bɩ d ra yãk a yõorã ye.”*+ 22 A Rubɛn yeel-b lame yaa: “Ra n daag-y zɩɩm ye.+ Lob-y-yã-a bul-kãngã pʋg we-raoogẽ wã, la y ra maan-a wẽng ye.”+ A ra rat n fãag-a-la b nusẽ, sẽn na yɩl n lebs-a a ba wã.

23 Dẽ, a Zozɛf sẽn ta a kẽem-dãmbã nengẽ wã bala, b yeega a Zozɛf kasaabã, kasaab-neerã a sẽn da yerã,+ 24 n dɩk-a n lob bulgã pʋgẽ. Wakat kãng tɩ bulgã yaa vɩʋʋgo. Koom ra ka a pʋgẽ ye.

25 Rẽ poore, b zĩndame n na n dɩ. B sẽn wa n zẽk b nense, b yãa Ismayɛll buudã neb+ sẽn yi Galaad n tong taab n watẽ. B yʋgma wã ra zɩlga ladanom,* ne bomiye kaam* la tɩɩg pagd sẽn tar sũm.+ B ra rabda Ezɩpti. 26 Rẽ la a Zida yeel a ba-biisã yaa: “Tõnd sã n kʋ d ba-biigã n solg d sẽn maan bũmb ningã, a yõodã ne tõnd yaa bõe?+ 27 Wa-y tɩ d koos-a+ ne Ismayɛll buudã nebã, la tõnd mensã ra maan-a bũmb ye. Sɩd me, a yaa tõnd ba-biiga, n yaa tõnd yĩn-nemse.” Dẽ, b kelga b ba-biigã. 28 Toandbã sẽn yaa Madiyã nebã+ sẽn wa n loogd b sɛɛgẽ wã, b taka a Zozɛf n yiis bulgẽ wã, n koos-a ne Ismayɛll buudã neb wanzuri ligd-koeems pisi.+ Nin-kãens talla a Zozɛf n kẽng Ezɩpti.

29 A Rubɛn sẽn wa n lebg n wa bulgẽ wã, n mik t’a Zozɛf pa le be bulgã pʋgẽ wã, a pãrsa a futã.* 30 A lebg n kẽnga a ba-biisã nengẽ, n zẽk a koɛɛg n yeele: “Biigã menemame! La maam, mam na n maana a wãna?”

31 Dẽ, b rɩka a Zozɛf kasaabã, n kodg boɛɛg n dɩk kasaabã n los zɩɩmẽ wã. 32 Rẽ poore, b toola kasaab-neerã tɩ b tɩ kõ b ba wã, la b yeele: “Ad tõnd sẽn yã bũmb ninga. D bõos tɩ y ges sã n pa yãmb biigã kasaabo.”+ 33 A ges-a lame, la a zẽk a koɛɛg n yeele: “Yaa mam biigã kasaabã! Segd n yaa we-rũng n wãb-a! Sãmbg sẽn kae, we-rũng n kʋ a Zozɛf n wãbe!” 34 A Zakoob pãrsa a futã* la a sẽgen boto, n yãb a biigã kũum dasem wʋsgo. 35 La a kom-dibli wã fãa ne a kom-pugli wã fãa ra modgdame n belsd-a, la a ra pa sakd belsgã ye. A ra yetame: “Mam na n yãba m biigã kũum hal n tãag m sẽn na n sig Yaoogẽ*+ wã!” A Zozɛf ba wã kell n yãba a yĩnga.

36 La Madiyã nebã tɩ koos-a-la Ezɩpt ne a Potifaar sẽn yaa a Farawõ tʋm-tʋmd-kãsenga,+ la a gũudbã naabã.+

38 Wakat kãnga, a Zida yikame n bas a ba-biisã n tɩ tilg a fu-roogã n pẽneg Adulam rao yʋʋr sẽn boond t’a Hira. 2 Be, a Zida yãa Kanaã rao a ye yʋʋr sẽn boond t’a Suwa bi-pugla,+ n dɩk-a n maan a paga. A kẽe ne-a, 3 t’a rɩk pʋga. A wa n doga bi-ribla, t’a Zida pʋd a yʋʋr t’a Ɛɛre.+ 4 A le rɩka pʋg n dog bi-ribla, n pʋd a yʋʋr t’a Onanne. 5 A le wa n doga bi-ribl yɛsa, n pʋd a yʋʋr t’a Sela. A Zida ra bee Akziib+ wakat ning a sẽn dog-a wã.

6 Kaoosg zugẽ, a Zida rɩka pag n kõ a Ɛɛr sẽn yaa a bi-kãsengã. A yʋʋr ra yaa a Tamaare.+ 7 La a Ɛɛr sẽn yaa a Zida bi-kãsengã manesmã ra pa tat a Zeova yam ye. Rẽ n so t’a Zeova kɩt t’a ki. 8 Dẽ, a Zida yeela a Onan yaa: “Kẽ kãadem ne f ba-biigã sẽn maan kaalmã paga, tɩ f ba-biigã tõog n paam kamb fo maasem yĩnga.”+ 9 La a Onan ra miime tɩ b pa na n wa ges kambã wa yẽ kamb ye.+ Woto wã, a sã n da kẽ ne a ba-biigã paga, a basdame t’a rog-biisã koom raagd tẽnga, sẽn na yɩl n da rog kamb n kõ a ba-biigã ye.+ 10 A sẽn da maandã yaa wẽng a Zeova nifẽ. Rẽ n so tɩ Wẽnnaam kɩt tɩ yẽ me ki.+ 11 A Zida yeela a bi-pag a Tamaar yaa: “Tɩ zĩnd pʋg-kõt f ba wã zakẽ hal tɩ m biig a Sela wa bɩ.” Bala a Zida ra yeta a sũurẽ yaa: ‘Yẽ me tõe n kii wa a ba-biisã.’+ Dẽ, a Tamaar tɩ zĩnda a ba-roakã zakẽ.

12 Kaoosg zugẽ, a Zida pagã sẽn yaa a Suwa bi-puglã+ wa n kiime. A Zida yãba a kũumã tɩ rasmã sõor pidi. Rẽ poore, a kẽnga neb nins sẽn be Timna+ n wõrsd a piisã nengẽ, yẽ ne Adulam rao+ a Hira sẽn yaa a tũud-n-taagã. 13 B yeela a Tamaar yaa: “Ade! Fo sɩdã ba wã rabda Timna n na n tɩ wõrs a piisã kõbdo.” 14 Dẽ, a Tamaar yeega a pʋg-kõtã fuugu, n dɩk peend n pil a nengã, la a pil a mengã ne zug fuugu, n tɩ zĩnd Enayim tẽngã rignoorẽ. Enayim ra bee Timna sorã zugu. Bala a yãame t’a Sela bɩɩme, tɩ b yaool n pa rɩk yẽ n kõ-a t’a maan a pag ye.+

15 A Zida sẽn yã-a wã bala, a tagsame tɩ yaa pʋg-yoodre, a sẽn pil a nengã yĩnga. 16 Dẽ, a bʋdgame n kẽng a nengẽ sorã noor n yeele: “M bõos tɩ f bas tɩ m kẽ ne foo,” bala a ra pa mi tɩ yaa a bi-pagã ye.+ Tɩ pagã sok-a yaa: “Bõe la yãmb na n kõ maam la y kẽ ne maam?” 17 Rẽ la a yeel yaa: “Mam na n yãka bʋ-poll m rũmsẽ wã n tʋm tɩ b wa kõ foom.” T’a soke: “Yãmb na n gãnega bũmb ne maam n tãag y sẽn na n tʋm tɩ b tall-a n wa bɩ?” 18 T’a sok-a: “Bõe la fo rat tɩ m gãneg ne foom?” Rẽ la a yeel yaa: “Yãmb nugbĩngã sẽn tar n ningd bãndã+ ne a wĩirã, la y rasaarã sẽn be y nugẽ wã.” Dẽ, a kõ-a-la bõn-kãens la a kẽ ne-a, t’a rɩk pʋga. 19 Rẽ poore, a Tamaar yikame n loog n tɩ yãk a zug fuugã la a yeelg a pʋg-kõtã fuugu.

20 A Zida kõo a tũud-n-taagã sẽn yaa Adulam raoã+ bʋ-pollã, sẽn na yɩl t’a tɩ kõ la a reeg bũmb nins a sẽn gãneg ne pagã. La a pa tol n yã pagã ye. 21 A soka tẽngã rapã yaa: “Pʋg-yoodrã* sẽn be sorã noor Enayim tẽngẽ wã bee yɛ?” La b leok-a lame yaa: “Pʋg-yoodr zɩ n zĩnd ka ye.” 22 A wa n baas n lebg n kẽnga a Zida nengẽ n yeel yaa: “Mam pa tol n yã-a ye. Sẽn paase, tẽngã rapã yeelame: ‘Pʋg-yoodr zɩ n zĩnd ka ye.’” 23 Dẽ, a Zida yeelame: “Bɩ a tall bõn-kãense, sẽn na yɩl tɩ d ra wa paam paoogr ye. Sẽn yaa a soab fãa, mam tʋmame tɩ f tɩ kõ-a bʋ-pollã, la fo pa tol n yã-a ye.”

24 La na maan kiis a tãab poore, b yeela a Zida yaa: “Fo bi-pag a Tamaar lebga pʋg-yoodre, hal n dɩk pʋga.” Rẽ la a Zida yeel yaa: “Bɩ b yiis-a yɩnga, tɩ b yõog-a bugum.”+ 25 B sẽn wa n tar-a n yitã, a tʋmame tɩ b tɩ yeel a sɩdã ba yaa: “Yaa ned ning sẽn so bõn-kãensa wã pʋg la mam sẽn tarã.” La a paase: “M bõos tɩ y ges bõn-kãensã yaa ãnda n so: Nugbĩngã sẽn tar n ningd bãndã ne a wĩirã, n paas rasaarã.”+ 26 A Zida gesa bõn-kãens n yeel yaa: “A yaa tɩrg n yɩɩd maam, bala mam pa rɩk-a n kõ m bi-ribl a Sela ye.”+ La a pa le kẽ ne-a rẽ poor ye.

27 A Tamaar rogmã wakat sẽn wa n ta wã, mikame tɩ ra yaa kinkirs n be a pʋgẽ wã. 28 A sẽn wa n dogdẽ wã, biig a ye n tees a nug yɩnga, tɩ pʋg-roagsã yɩ tao-tao n dɩk gĩs-moomd n loe a nugã, la a yeele: “Yãoã n yi pipi.” 29 La a sẽn lebs n kẽes a nugã bala, a ba-biigã yiime, tɩ pʋg-roagsã zẽk a koɛɛg n yeele: “Ad fo pãrgame n yi!” Rẽ n so tɩ b pʋd a yʋʋr t’a Perɛɛze.*+ 30 Rẽ poore, a ba-biigã b sẽn sẽb a soab nug ne gĩs-moomdã yiime, la b pʋda a yʋʋr t’a Zeera.+

39 B talla a Zozɛf n kẽng Ezɩpti,+ tɩ Ezɩpt rao yʋʋr sẽn boond t’a Potifaar+ ra-a Ismayɛll buudã neb+ sẽn tall-a n kẽng be wã nugẽ. A Potifaar ra yaa a Farawõ tʋm-tʋmd-kãsenga, la a gũudbã naaba. 2 La a Zeova ra bee ne a Zozɛfe.+ Rẽ kɩtame tɩ bũmb nins fãa a sẽn da maandã yãkd nenga. Sẽn paase, b yãk-a lame t’a ges a zu-soabã sẽn yaa Ezɩpt raoã zak yelle. 3 La a zu-soabã ra neeme t’a Zeova bee ne-a, la t’a Zeova kɩtdame t’a sẽn maand fãa yãkd nenga.

4 A Zozɛf ra ket n paamda lohorem a zu-soabã nifẽ. A wa n lebga tʋm-tʋmd a sẽn kɩs sɩd ne, hal t’a yãk-a t’a na n ges a zakã yelle, la a kɩt t’a na n ges bũmb nins fãa a sẽn so wã yelle. 5 A Potifaar sẽn yãk-a t’a na n ges a zakã yelle, la a kɩt t’a na n ges bũmb nins fãa a sẽn so wã yellã tɛka, a Zeova ra ningda Ezɩpt raoã zak barka, a Zozɛf yĩnga. A Zeova barkã ra bee bũmb nins fãa a sẽn so tɩ be a zakẽ wã, la weoogẽ wã zugu.+ 6 A wa n basa bũmb nins fãa a sẽn so wã a Zozɛf nugẽ, la a ra pa yãkd yam baa fʋɩ wɛɛngẽ, n zʋʋg rɩɩb ning a sẽn na n dɩ wã ye. Sẽn paase, a Zozɛf bɩɩme n tar pãnga, n yaa ra-sãng me.

7 Bõn-kãensã poore, a Zozɛf zu-soabã pag yam kẽ-a lame t’a yeele: “Gãand maam.” 8 La a zãgsame n yeel a zu-soabã pag yaa: “Mam yĩnga, mam zu-soabã pa maand yɩɩr baa fʋɩ poorẽ zakã pʋg ye. A kɩtame tɩ mam get bũmb nins fãa a sẽn so wã yelle. 9 Ned ka be zag-kãngã pʋgẽ n yaa kãseng n yɩɩd maam ye. Mam zu-soabã pa mong maam baa fʋɩ n zʋʋg yãmba, y sẽn yaa yẽ pagã yĩnga. Woto wã, mam na n yɩɩ wãn n maan bõn-wẽng a woto fãa, n beeg Wẽnnaam?”+

10 Daar fãa, pagã ra gomda ne a Zozɛfe, la a Zozɛf zɩ n sak n na n gãand-a, bɩ n pa ne-a ye. 11 La daar a ye, a Zozɛf kẽe roogẽ wã n na n tʋm a tʋʋmdã, tɩ tʋm-tʋmd baa a ye ra ka be roogẽ wã ye. 12 Dẽ, pagã gãda a Zozɛf fuugã n yeele: “Gãand maam!” La a Zozɛf basa fuugã a nugẽ wã la a zoe n yi. 13 Pagã sẽn yã t’a basa a fuugã yẽ nugẽ n zoe n yi wã bala, 14 a zẽka a koɛɛg n kelme, n bool a roogã rap n yeele: “Ade! Mam sɩdã waa ne Ebre nin-kãngã sẽn na yɩl t’a yaal tõndo. A waame n na n gãand maam, la mam zẽka m koɛɛg n kelem ne m pãng fãa. 15 Mam sẽn zẽk m koɛɛgã n kelem t’a wʋmã bala, a basa a fuugã mam sɛɛgẽ la a zoe n yi.” 16 Rẽ poore, a rɩgla fuugã a sɛɛgẽ, hal t’a Zozɛf zu-soabã lebg n wa.

17 Dẽ, a togs-a-la bõn-kãng me n yeele: “Tʋm-tʋmd ning sẽn yaa Ebre wã fo sẽn tall n wa kõ tõndã waa mam nengẽ, n na n yaal maam. 18 La mam sẽn zẽk m koɛɛgã n kelmã bala, a basa a fuugã mam sɛɛgẽ la a zoe n yi.” 19 A Zozɛf zu-soabã sẽn wʋm goam nins a pagã sẽn togs-a n yeele: “Yaa woto la fo tʋm-tʋmdã maan maamã,” zĩig pʋgẽ, a sũurã puuga wʋsgo. 20 Dẽ, a Zozɛf zu-soabã yõk-a lame n tɩ kõ bãensã roogẽ, zĩig ning b sẽn da pagd rĩmã bi-beesã. A Zozɛf kell n paa be.+

21 La a Zeova kell n zĩnda ne a Zozɛfe, n da ket n maand-a neere, la a kɩt t’a paamd lohorem bãensã roog gũudbã naab nifẽ.+ 22 Woto, bãensã roog gũudbã naab ninga bi-beesã fãa sẽn be bãensã roogẽ wã a Zozɛf nugẽ. Bũmb nins fãa b sẽn da maandã yaa yẽ n kɩtd tɩ b maandẽ.+ 23 Bãensã roog gũudbã naab ra pa le get bũmb nins a sẽn ning a Zozɛf nugẽ wã baa yembr yell ye. Bala a Zeova ra bee ne a Zozɛfe. A Zeova kɩtame tɩ bũmb nins fãa a sẽn maandã yãkd nenga.+

40 Bõn-kãens poore, Ezɩpt rĩmã bõn-yũudl kɩtbã naab+ ne a bur-wẽedbã naab beega Ezɩpt rĩmã sẽn yaa b zu-soabã. 2 Dẽ, a Farawõ sũur puuga ne a tʋm-tʋmdb a yiibã, rat n yeel tɩ bõn-yũudl kɩtbã naab ne bur-wẽedbã naaba,+ 3 t’a kɩt tɩ b pag-b a gũudbã naab+ bãensã roogẽ, zĩig ning b sẽn pag a Zozɛfã.+ 4 Gũudbã naab yãka a Zozɛf t’a zĩnd ne-ba, n ges b yelle.+ B paa bãensã roogẽ n kaoos bilfu.*

5 Bõn-yũudl kɩtbã naab ne bur-wẽedbã naabã sẽn da be bãensã roogẽ wã ned kam fãa zãmsa zãmsd yʋn-yɛnga, tɩ b ned kam fãa zãmsd tar a võore. 6 Vẽkembeoogã yibeoogo, a Zozɛf sẽn wa n kẽ n yã-bã, a mikame tɩ b sũyã sãamame. 7 A soka a Farawõ tʋm-tʋmdbã sẽn be ne-a bãens roogẽ, a zu-soabã zakẽ wã yaa: “Bõe yĩng tɩ yãmb nens gãnem rũndã?” 8 Tɩ b leok-a yaa: “Tõnd ned kam fãa zãmsa zãmsdo, la ned sẽn tõe n bilg zãmsd võor pa be ne tõnd ye.” A Zozɛf yeel-b lame yaa: “Pa Wẽnnaam n bilgd bũmb fãa võor sɩda?+ M bõos tɩ y togs maam y zãmsdã.”

9 Dẽ, bõn-yũudl kɩtbã naab togsa a Zozɛf a zãmsdã, n yeele: “Mam zãmsdã pʋgẽ, viyn tɩɩg n da be mam taoore. 10 La wil a tãab n da be viyn tɩɩgã zugu. A tobame n ning puudu, n wom biis t’a biisã mooge. 11 La a Farawõ sẽn tar bũmb ning n yũudã ra bee mam nugẽ, tɩ mam yãk viyn tɩɩgã biis n wẽk n ning bũmb ning a Farawõ sẽn tar n yũudã pʋgẽ. Rẽ poore, mam kõ-a-la a Farawõ.” 12 T’a Zozɛf yeel-a yaa: “Ad zãmsdã võore: Wil a tãabã yaa rasem a tãabo. 13 Ka la rasem a tãabo, a Farawõ na n yiisa foo,* n lebs foo f tʋʋmdẽ wã.+ Fo na n le ninga bũmb ning a Farawõ sẽn tar n yũudã a nugẽ wa fo sẽn da maande, f sẽn wa n yaa a bõn-yũudl kɩtã.+ 14 La fo yɛlã sã n wa manege, fo segd n tẽega mam yelle. M bõos tɩ f maan-m neere, n gom mam yell ne a Farawõ, sẽn na yɩl n yiis maam zĩ-kãngã. 15 Sɩd-sɩda, b yõka maam Ebre-rãmbã soolmẽ.+ Sẽn paase, mam pa maan baa fʋɩ ka sẽn sek b na kẽes maam bãens roogẽ* ye.”+

16 Bur-wẽedbã naab sẽn yã t’a Zozɛf bilga zãmsdã võor n wilg tɩ bõn-sõng n wat bõn-yũudl kɩtã yĩngã, a yeela a Zozɛf yaa: “Ma-me zãmsdã pʋgẽ, bur pet a tãab n da be mam zugẽ wã, 17 la peoog ning sẽn be zugẽ wã pʋgẽ, bur toor-toor b sẽn maan n na n kõ a Farawõ n da be be. La liuuli n da rɩt-b peoogã pʋgẽ, mam zugẽ wã.” 18 T’a Zozɛf yeel yaa: “Ad zãmsdã võore: Pet a tãabã yaa rasem a tãabo. 19 Ka la rasem a tãabo, a Farawõ na n fiuuga fo zugã,* la a luul foo raoog zugu. Liuuli wã na n dɩɩ fo nemdo.”+

20 La rasem a tãab-n-soabã daar yɩɩ a Farawõ rogem daar tẽegr kibsa,+ t’a maan kibs a tʋm-tʋmdbã fãa yĩnga. A yiisa bõn-yũudl kɩtbã naab ne bur-wẽedbã naab a tʋm-tʋmdbã taoore. 21 A lebsa bõn-yũudl kɩtbã naab a tʋʋmdẽ wã, t’a ket n kõt a Farawõ bũmb ning a sẽn tar n yũudã. 22 La a luula bur-wẽedbã naab wa a Zozɛf sẽn da bilg-b zãmsdã võorã.+ 23 La bõn-yũudl kɩtbã naab pa tẽeg a Zozɛf yell ye. A kell n yĩma a yelle.+

41 Yʋʋm a yiib loogr poore, a Farawõ gãandame n zãms+ t’a yasa Nill kʋɩlgã noore. 2 La a yãa nag-yãans a yopoe sẽn yaa neeb la sẽn nob tɩ b yit kʋɩlgẽ wã. B ra wãbda Nill kʋɩlgã noor moodã.+ 3 A leb n yãa nag-yãans a yopoe sẽn pa neeba, la sẽn yaa wag sẽn pʋgl pipi rãmbã n yi Nill kʋɩlgẽ wã. B tɩ yaasa nag-yãan-nobdsã sɛɛgẽ, Nill kʋɩlgã noore. 4 Rẽ poore, nag-yãans nins sẽn pa neeb la sẽn yaa wagã sɩnga nag-yãans a yopoe nins sẽn yaa neeb la sẽn nobã wãbre. Dẽ, a Farawõ nekame.

5 A le gũsame n zãms zãmsd a yiib-n-soaba. A yãa ka-zut a yopoe sẽn sĩd la sẽn yaa sõma sẽn yit kaaf a ye zugu.+ 6 La ka-zut a yopoe n yi pipi rãmbã poorẽ. Bãmb yaa faado, tɩ yaang sob-tʋʋlgã fʋʋs-b tɩ b kʋɩ. 7 La ka-zut nins sẽn yaa faadã sɩngame n vend ka-zut a yopoe nins sẽn sĩd la sẽn yaa sõma wã. Dẽ, a Farawõ nekame n bãng tɩ ra yaa zãmsdo.

8 Beoogã sẽn vẽege, a maana yɩɩr wʋsgo. Dẽ, a tʋmame tɩ b bool Ezɩpt maan-kʋʋdb nins sẽn maand tɩtã fãa, la Ezɩpt yam dãmbã fãa. A Farawõ togs-b-la a zãmsdã, la ned sẽn tõe n bilg a Farawõ a zãmsdã võor ra kae ye.

9 Rẽ la bõn-yũudl kɩtbã naab gom ne a Farawõ n yeel yaa: “Rũndã, mam na n vẽnega m yel-wẽnã n togse. 10 A Farawõ sũur da puuga ne a tʋm-tʋmdbã. Dẽ, a kɩtame tɩ b pag maam gũudbã naab bãens roogẽ, maam ne bur-wẽedbã naabã.+ 11 Rẽ poore, tõnd ned kam fãa zãmsa zãmsd yʋn-yɛnga. Maam ne yẽ fãa zãmsa zãmsdo, tɩ zãmsd fãa tar a võore.+ 12 La bi-bɩɩg sẽn yaa Ebre n da be ne tõndo, n yaa gũudbã naab+ tʋm-tʋmda. Tõnd sẽn togs-a d zãmsdã,+ a bilga tõnd zãmsd fãa võore. 13 Bũmb fãa yɩɩ wa a sẽn yeel tõndã bal kɛpɩ. B lebsa maam m tʋʋmdẽ wã, la b luula ned a to wã.”+

14 A Farawõ tʋmame tɩ b tɩ bool a Zozɛfe.+ B yiis-a-la bãensã roogẽ* tao-tao.+ A Zozɛf põnga a zugã ne a toɛɛngã, la a toeem a futã, n kẽng a Farawõ nengẽ. 15 Dẽ, a Farawõ yeela a Zozɛf yaa: “Mam zãmsa zãmsdo, la ned kae n na n bilg maam a võor ye. La mam wʋmame tɩ fo tõe n kelga zãmsdo, la f bilg a võore.”+ 16 Rẽ la a Zozɛf yeel a Farawõ yaa: “Ka be ne maam ye! Yaa Wẽnnaam n na n togs a Farawõ koe-noogo.”+

17 A Farawõ le yeela a Zozɛf yaa: “Mam zãmsdã pʋgẽ, mam da yasa Nill kʋɩlgã noore. 18 La mam yãa nag-yãans a yopoe sẽn yaa neeb la sẽn nob tɩ b yit kʋɩlgẽ wã. B sɩnga Nill kʋɩlgã noor moodã wãbre.+ 19 Mam leb n yãa nag-yãans a yopoe sẽn yi n pʋgl pipi rãmbã. B ra ka pãnga, n pa neeb baa bilfu, n le yaa waga. Mam zɩ n yã nag-yãans sẽn pa neeb woto Ezɩpt soolmã fãa pʋgẽ ye. 20 La nag-yãans nins sẽn yaa wagã, la sẽn pa sõma wã sɩnga pipi nag-yãans a yopoe nins sẽn nobã wãbre. 21 La b sẽn wãb-bã poore, ned baa a ye ra pa tõe n bãng tɩ b wãb-b lame ye. Bala b ra ket n yaa wag wa sɩngrẽ wã. Dẽ, mam nekame.

22 “Rẽ poore, mam le zãmsame n yã ka-zut a yopoe sẽn sĩd la sẽn yaa sõma sẽn yit kaaf a ye zugu.+ 23 Ka-zut a yopoe a taab n yi pipi rãmbã poorẽ. Bãmb wẽkame n yaa faado, tɩ yaang sob-tʋʋlgã fʋʋs-b tɩ b kʋɩ. 24 La ka-zut nins sẽn yaa faadã sɩngame n vend ka-zut a yopoe nins sẽn yaa sõma wã. Rẽ n so tɩ mam tʋm tɩ b bool maan-kʋʋdb nins sẽn maand tɩtã,+ la ned sẽn tõe n bilg maam zãmsdã võor ra kae ye.”+

25 Dẽ, a Zozɛf yeela a Farawõ yaa: “A Farawõ zãmsd a yiibã fãa võor yaa a yembre. Wẽnnaam togsa a Farawõ yẽ sẽn na n maane.+ 26 Nag-yãans a yopoe wã sẽn yaa sõma wã yaa yʋʋm a yopoe. Ka-zut a yopoe wã sẽn yaa sõma wã me yaa yʋʋm a yopoe. Zãmsd a yiibã fãa võor yaa a yembre. 27 Nag-yãans a yopoe nins sẽn yaa wagã, la sẽn pa sõma wã sẽn pʋgl pipi rãmbã n yi wã yaa yʋʋm a yopoe. Ka-zut a yopoe wã sẽn yaa faado, la yaang sob-tʋʋlgã sẽn fʋʋs tɩ kʋɩ wã na n yɩɩ kom sẽn na n zĩnd yʋʋm a yopoe. 28 Yaa wa mam sẽn yeel a Farawõ wã: Wẽnnaam kɩtame t’a Farawõ yã bũmb ning yẽ sẽn na n maanã.

29 “Tɩgr n na n zĩnd Ezɩpt soolmã fãa pʋgẽ yʋʋm a yopoe. 30 La kom sẽn na n kaoos yʋʋm a yopoe n na n pʋgl yʋʋm-kãense, la hakɩɩka, b na n yĩma tɩgrã sẽn na n zĩnd Ezɩpt soolmã fãa pʋgẽ wã, la komã na n kɩtame tɩ soolmã neb pãng sa.+ 31 La kom ning sẽn na n pʋglã yĩnga, b pa na n tẽeg tɩgrã sẽn deng n zĩnd soolmã pʋgẽ wã yell ye. Bala komã na n talla pãng wʋsgo. 32 B kɩtame t’a Farawõ zãms zãmsdã naoor a yiibu, bala Wẽnnaam sɩd-sɩdã yãka yam n na n maan bõn-kãens fãa, la Wẽnnaam sɩd-sɩdã na n maana rẽ ka la bilfu.

33 “Woto wã, bɩ a Farawõ bao ned sẽn tar bãngr la yam, n kɩt t’a ges Ezɩpt soolmã fãa yelle. 34 Bɩ a Farawõ yãk neb sẽn na n ges tẽngã yelle, tɩ yʋʋm a yopoe tɩgrã wakate,+ bɩ nin-kãng reeg Ezɩpt koodã pʋɩɩr a ye pʋɩ a nu zugu. 35 La bɩ b tigs koodã fãa yʋʋm nins sẽn yaa sõma wã sẽn watã sasa, la bɩ b bĩng koodã galʋ-tẽnsã pʋsẽ. Koodã na n yɩɩ a Farawõ rẽnda. B segd n bĩnga koodã sõma be.+ 36 Kom ning sẽn na n kaoos yʋʋm a yopoe wã sẽn na n wa Ezɩpt soolmẽ wã sasa, koodã na n yɩɩ rɩɩb soolmã yĩnga, sẽn na yɩl tɩ komã ra sãam soolmã ye.”+

37 Gom-kãngã yɩɩ a Farawõ ne a tʋm-tʋmdbã fãa noogo. 38 Dẽ, a Farawõ soka a tʋm-tʋmdbã yaa: “Tõnd tõe n yãa ned a to sẽn yaa wa yãoã, n tar Wẽnnaam vʋʋsmã sɩda?” 39 A Farawõ yeela a Zozɛf yaa: “Wẽnnaam sẽn kɩt tɩ fo bãng bõn-kãensa fãa wã, ned kae n tar bãngr la yam wa foo ye. 40 Fo mengã n na n soog mam zakã, la mam nin-buiidã fãa na n saka bũmb ning fãa fo sẽn na n yeele.+ Yaa mam sẽn yaa rĩmã* bal n kɩt tɩ mam na n yɩ kãseng n yɩɩg foo.” 41 A Farawõ le yeela a Zozɛf yaa: “Ade! Mam ningda Ezɩpt soolmã fãa fo nugẽ.”+ 42 Rẽ poore, a Farawõ pidga a nugbĩngã sẽn tar n ningd bãndã a mengã nugẽ, n pid a Zozɛf nugã. A yeelg-a-la lẽ* gĩs-bãanes futu, la a pid a yublã sãnem yãndo. 43 Sẽn paase, a kɩtame t’a zomb rĩmã saar* a yiib-n-soabã, tɩ neb ra be a taoor n yetẽ tɩ “Avrɛk!”* Woto, a ninga Ezɩpt soolmã fãa a nugẽ.

44 A Farawõ le yeela a Zozɛf yaa: “Mam yaa a Farawõ, la sã n pa tũ ne fo noore, ned baa a ye pa tõe n maan baa fʋɩ* Ezɩpt soolmã fãa pʋgẽ ye.”+ 45 Rẽ poore, a Farawõ pʋda a Zozɛf t’a Safnat-paneya, la a rɩk a Asnat+ sẽn yaa Onn* maan-kʋʋd a Potifera bi-puglã n kõ-a t’a maan a paga. A Zozɛf sɩnga Ezɩpt soolmã yell gesgo.*+ 46 A Zozɛf sẽn wa n na n yaas Ezɩpt rĩm a Farawõ taoorã* t’a tara yʋʋm pis-tã.+

Rẽ poore, a Zozɛf yii a Farawõ taoore, n gilg Ezɩpt soolmã fãa. 47 La tɩgrã yʋʋm a yopoe wã sasa, koodã woma wʋsg tẽngã pʋgẽ. 48 La a Zozɛf ra tigsda Ezɩpt soolmã kood fãa yʋʋm a yopoe wã sasa. A ra bĩngd-b-la tẽnsã pʋsẽ. Galʋ-tẽng fãa pʋgẽ, a ra bĩngda pʋt nins sẽn gũbg-a wã kood be. 49 A Zozɛf kell n bĩnga kood wʋsg wa mogrã bĩisri, hal tɩ b wa kong n bas b magbo, bala b ra pa tõe n mag n sa ye.

50 Nand tɩ komã yʋʋmd ta, a Zozɛf paama kom-dibli a yiibu,+ a Asnat sẽn yaa Onn* maan-kʋʋd a Potifera bi-puglã sẽn dog n kõ-a. 51 A Zozɛf pʋda bi-kãsengã t’a Manase,*+ bala a yeelame: “Wẽnnaam kɩtame tɩ mam yĩm m namsgã fãa, ne m ba wã zak fãa.” 52 La a pʋda yiib-n-soabã t’a Efrayim,*+ bala a yeelame: “Wẽnnaam kɩtame tɩ mam dog kamb m namsgã tẽngẽ.”+

53 Dẽ, tɩgrã yʋʋm a yopoe wã sẽn zĩnd Ezɩpt soolmẽ wã saame,+ 54 tɩ komã sẽn na n kaoos yʋʋm a yopoe wã sɩng wa a Zozɛf sẽn da yeelã.+ Komã kẽe tẽnsã fãa, la rɩɩb* ra bee Ezɩpt soolmã tõr pʋgẽ.+ 55 La komã wa n namsda Ezɩpt soolmã neb fãa, tɩ b sɩng a Farawõ sɛɛg yõkr n kot rɩɩbo.+ Dẽ, a Farawõ yeela Ezɩpt nebã fãa yaa: “Kẽng-y-yã a Zozɛf nengẽ, t’a sẽn yeel-y bũmb ning fãa bɩ y maane.”+ 56 Komã kell n zĩnda dũniyã gill zugu.+ Dẽ, a Zozɛf pagsa baoã fãa sẽn da be Ezɩpt nebã sʋkã, n sɩng koodã koosg ne-ba,+ komã sẽn da tar pãng wʋsg Ezɩpt soolmã pʋgẽ wã yĩnga. 57 Sẽn paase, dũniyã gill neb ra wata Ezɩpt n na n da kood a Zozɛf nengẽ, bala komã ra tara pãng wʋsg dũniyã gill zugu.+

42 A Zakoob sẽn wa n bãng tɩ kood bee Ezɩptã,+ a soka a kom-dibli wã yaa: “Bõe yĩng tɩ yãmb zĩẽ bal n get taaba?” 2 A paasame: “Mam wʋmame tɩ kood n be Ezɩpti. Kẽng-y be n tɩ ra kood tõnd yĩnga, sẽn na yɩl tɩ d kell n vɩɩmd n da ki ye.”+ 3 Dẽ, a Zozɛf ba-biis+ piig n kẽng n na n tɩ ra kood Ezɩpti. 4 La a Zakoob pa kɩt t’a Zozɛf ma-biig a Bẽnzame+ tũ a ba-biis a taabã ye. Bala a yeelame: “Yel-beed tõe n paam-a lame t’a ki.”+

5 Woto, a Israyɛll kom-dibli wã tũu neb a taab sẽn da rabd n na n tɩ ra koodo, bala komã ra taa Kanaã soolmẽ wã.+ 6 A Zozɛf n da yaa ned ning sẽn dɩt naam soolmẽ wã,+ la yaa yẽ n da koosd koodã ne dũniyã fãa nebã.+ Dẽ, a Zozɛf kẽem-dãmbã wa n wõgemda a taoore, tɩ b nensã fõg tẽnga.+ 7 A Zozɛf sẽn yã a kẽem-dãmbã, zĩig pʋgẽ a bãng-b lame, la a pa maan tɩ b bãng-a ye.+ A goma ne-b ne toolem n soke: “Yãmb yii yɛ?” Tɩ b leok yaa: “Tõnd yii Kanaã soolmẽ wã n wa n na n da rɩɩbo.”+

8 Woto, a Zozɛf bãnga a kẽem-dãmbã, la bãmb pa bãng-a ye. 9 Zĩig pʋgẽ, a Zozɛf tẽega zãmsdã a sẽn da zãms bãmb wɛɛngẽ wã,+ n yeele: “Yãmb yaa tẽn-gũusdba! Yãmb waame n na n ges soolmã zĩis nins sẽn pa kogl sõma wã!”* 10 Tɩ b yeel-a yaa: “Ayo, m zu-soaba. Yãmb tʋm-tʋmdbã waame n na n da rɩɩbo. 11 Tõnd fãa yaa rao a ye kamba. Tõnd yaa pʋ-peelem dãmba. Yãmb tʋm-tʋmdbã pa tẽn-gũusdb ye.” 12 La a yeel-b lame yaa: “Pa sɩd ye! Yãmb waame n na n ges soolmã zĩis nins sẽn pa kogl sõma wã!” 13 Rẽ la b yeel yaa: “Yãmb tʋm-tʋmdbã yaa ba-biis piig la a yiibu.+ Tõnd yaa rao a ye+ kamb n be Kanaã soolmẽ wã. D yao-zʋʋgã paa ne tõnd ba wã,+ la d ba-biig a ye n pa le be.”+

14 La a Zozɛf yeel-b lame: “Yaa wa mam sẽn yeel yãmbã bala: ‘Yãmb yaa tẽn-gũusdba!’ 15 Mam na n bao n bãnga yãmb sẽn yetã sã n yaa sɩda. Mam wẽenda ne a Farawõ vɩɩmã, tɩ sã n pa yãmb yao-zʋʋgã waa ka, yãmb pa na n yi zĩ-kãngã ye.+ 16 Yãmb na n paa bãens roogẽ, la y tʋm y nin-yɛng t’a tɩ tall y ba-biigã n wa. Woto, m na n bãnga yãmb goamã sã n yaa sɩda. Sã n pa rẽ, m wẽenda ne a Farawõ vɩɩmã tɩ yãmb yaa tẽn-gũusdba.” 17 Dẽ, a naag-b-la taab n pag bãens roog rasem a tãabo.

18 Rasem a tãab-n-soab daarã, a Zozɛf yeel-b lame yaa: “Mam zoeta Wẽnnaam. Ad bũmb ning yãmb sẽn na n maan n kell n vɩɩmde: 19 Yãmb sã n yaa pʋ-peelem dãmba, bɩ y ba-biig a ye kell n pa bãensã roogẽ. La sẽn ket-bã na n talla kood n tɩ kõ y zagsã rãmb komã sẽn namsdã.+ 20 Rẽ poor bɩ y tall y yao-zʋʋgã n wa mam nengẽ. Dẽ, mam na n bãngame tɩ yãmb goamã yaa sɩda, la y pa na n ki ye.” B sakame n na n maan woto.

21 B ra yeta taab yaa: “Sãmbg kae tɩ yaa tõnd ba-biigã yĩng la b sẽn sɩbgd tõndã ye.+ Bala tõnd yãa a namsgã* a sẽn wa n kot tõnd tɩ d zoe a nimbãanegã, la tõnd pa kelg ye. Yaa rẽ yĩng la yel-kãngã sẽn paam tõndã.” 22 Rẽ la a Rubɛn yeel-b yaa: “Mam da pa yeel yãmb tɩ y ‘ra maan biigã wẽng’ tɩ y pa kelg sɩda?+ Yaa vẽeneg tɩ Wẽnnaam sokda tõnd a zɩɩmã.”+ 23 B ra pa mi t’a Zozɛf wʋmda b goamã ye. Bala ned n da be b sʋk n lebgd b goamã. 24 Dẽ, a Zozɛf zãag n bas-b lame n tɩ yãbe.+ A sẽn lebg n wa gom ne-bã, a yõka a Sɩmeyõ+ b sʋkã n sẽb-a b nifẽ.+ 25 Rẽ poore, a Zozɛf kõo noor tɩ b sui b yondã kood tɩ pidi, tɩ b lebs ned kam fãa ligd a yolgẽ, la tɩ b kõ-b rɩɩb so-toakã yĩnga. B maana woto n kõ-ba.

26 Dẽ, b rɩka b koodã n zɩlg b bõensã, n yi n looge. 27 B sẽn wa n ta gãag zĩigẽ tɩ bãmb nin-yɛng lok a yolgã n na n kõ a bõangã yamdo, a yãa a ligdã sẽn be a yolgã noore. 28 Rẽ la a yeel a ba-biisã yaa: “B lebsa maam m ligdã. Ad a sẽn be mam yolgẽ wã!” Dẽ, b yɛɛsame n digda, n ges taab n sok yaa: “Yaa bõe la Wẽnnaam sẽn maan tõnd woto wã?”

29 B sẽn wa n ta b ba a Zakoob nengẽ Kanaã soolmẽ wã, b togs-a-la bũmb nins fãa sẽn paam bãmbã n yeele: 30 “Rao ning sẽn yaa tẽngã zu-soabã goma ne tõnd ne toolem,+ la a rõd tõnd tɩ d waame n na n gũus tẽngã. 31 La tõnd yeel-a lame yaa: ‘Tõnd yaa pʋ-peelem dãmba. Tõnd pa tẽn-gũusdb ye.+ 32 Tõnd yaa ba-biis piig la a yiibu,+ n yaa nin-yɛng kamba. D ba-biig a ye n pa le be,+ la d yao-zʋʋgã bee ne tõnd ba wã Kanaã soolmẽ wã.’+ 33 La rao ning sẽn yaa tẽngã zu-soabã yeela tõnd yaa: ‘Ad bũmb ning sẽn na n kɩt tɩ mam bãng tɩ yãmb yaa pʋ-peelem dãmba: Bas-y y ba-biig a ye ka ne maam,+ la y zã bũmb n tɩ kõ y zagsã rãmb komã sẽn namsdã.+ 34 La y tall y yao-zʋʋgã n wa mam nengẽ sẽn na yɩl tɩ m bãng tɩ y yaa pʋ-peelem dãmba, la tɩ y pa tẽn-gũusdb ye. Dẽ, m na n lebsa yãmb y ba-biigã, la m bas tɩ y leeb soolmã pʋgẽ.’”

35 B sẽn wa n zukd b yondã, ned kam fãa ligd korg ra bee a yolgẽ. Bãmb ne b ba wã sẽn yã b ligdã kordã, b yɛɛsame. 36 B ba a Zakoob zẽka a koɛɛg n yeele: “Yãmb kɩtdame tɩ mam kongd m kamba!+ A Zozɛf pa le be,+ t’a Sɩmeyõ me pa le beẽ ye.+ La yãmb dat n talla a Bẽnzame me n looge! Yaa mam zug la bõn-kãensã fãa sig-yã!” 37 La a Rubɛn yeela a ba wã yaa: “Mam sã n pa lebg n tall-a n wa kõ yãmba, bɩ y kʋ mam meng kamb a yiibã.+ Gũnug-y-yã-a ne maam, tɩ m na n tall-a lame n lebg n wa.”+ 38 La a Zakoob yeelame: “Mam biigã pa na n tũ yãmb n kẽng ye. Bala a ma-biigã kiime n bas-a a yembre.+ Yel-beed sã n paam-a yãmb so-toakã sasa t’a ki, hakɩɩka, yãmb na n kɩtame tɩ mam* sig Yaoogẽ*+ wã ne sũ-sãanga.”+

43 La komã ra tara pãng wʋsg soolmã pʋgẽ.+ 2 B rɩɩ koodã b sẽn tɩ tall Ezɩpt n wa wã n sa.+ Dẽ, b ba wã yeel-b lame yaa: “Kẽng-y yɛs n tɩ ra rɩɩb bilf n wa kõ tõndo.” 3 T’a Zida yeele: “Raoã yeela tõnd vẽeneg yaa: ‘Yãmb pa segd n le wa mam taoor tɩ y ba-biigã pa be ne yãmb ye.’+ 4 Yãmb sã n sak tɩ d ba-biigã tũ tõndo, d na n kẽngame n tɩ ra rɩɩb n wa kõ-yã. 5 La yãmb sã n pa sak t’a na n tũ, tõnd pa na n kẽng ye. Bala raoã yeela tõnd yaa: ‘Yãmb pa segd n le wa mam taoor tɩ y ba-biigã pa be ne yãmb ye.’”+ 6 T’a Israyɛll+ sok yaa: “Bõe yĩng tɩ yãmb yeel raoã tɩ y tara ba-biig a to, n bao yel-kãngã n kõ maam?” 7 Tɩ b leok yaa: “Raoã soka sogsg tõnd zutu, la d roagdbã zutu. A sokame: ‘Yãmb ba wã ket n vɩɩme bɩ? Yãmb tara ba-biig a to bɩ?’ Tɩ tõnd togs-a bõn-kãense.+ Tõnd da na n yɩɩ wãn n bãng t’a na n yeelame: ‘Tall-y y ba-biigã n wa’?”+

8 Dẽ, a Zida pẽdga a ba a Israyɛll n yeele: “Bas-y biigã t’a tũ maam.+ Bas-y tõnd tɩ d kẽnge, sẽn na yɩl tɩ tõnd ne yãmb la d kambã kell n vɩɩmd la d ra ki ye.+ 9 Yaa mam mengã n na n ges biigã yelle.+ Bũmb sã n paam-a, y tõe n sɩbga maam. Mam sã n pa tõog n tall-a n lebg n wa yãmb nengẽ n wilg-a yãmba, wakat fãa yĩnga, mam pa na n paam sugr m sẽn beeg yãmbã yĩng ye. 10 Tõnd sã n da pa kaoosẽ, woto tɩ tõnd kẽnga be n lebg n wa naoor a yiibu.”

11 Dẽ, b ba a Israyɛll yeel-b lame: “Sã n segd n yɩɩ woto, ad y sẽn na n maane: Zã-y soolmã bõn-sõma yãmb yondẽ wã n tall n tɩ kõ raoã:+ Yaa bomiye kaam*+ bilfu, sɩɩd bilfu, ladanom,* tɩɩg pagd sẽn tar sũm,+ pistaas biis* la amande. 12 Zã-y ligd ning y sẽn zã pĩndã naoor a yiibu, la y zã ligd ning yãmb sẽn yã y yondẽ wã,+ tɩ tõe tɩ yɩɩ tudgri. 13 Peeg-y y ba-biigã n looge, n le kẽng raoã nengẽ. 14 Bɩ Wẽnnaam Sẽn-tõe-a-fãa wã kɩt tɩ raoã zoe yãmb nimbãanega, n lebs yãmb y ba-biig a to wã ne a Bẽnzame. La sã n yaa maam, mam sã n tog n konga kamba, bɩ m kong kamba!”+

15 Dẽ, rapã rɩka kũunã la b zã ligd ning b sẽn da zã pĩndã naoor a yiibu, n paas a Bẽnzame. Rẽ poore, b yikame n dɩk sor n kẽng Ezɩpt n le tɩ yaas a Zozɛf taoore.+ 16 A Zozɛf sẽn yã a Bẽnzame t’a be ne-bã, a yɩɩ tao-tao n yeel rao ning sẽn get a zakã yellã yaa: “Tall rapã n kuili, la f kood rũms n segl rɩɩbo, bala rapã segd n dɩɩ ne maam wĩndgã.” 17 Zĩig pʋgẽ, raoã maana wa a Zozɛf sẽn yeelã.+ A tall-b lame n kuil a Zozɛf yirã. 18 La b sẽn wa n tar-b n dabd a Zozɛf yirã, b yɛɛsame n da yetẽ yaa: “Yaa ligd ning b sẽn lebs tõnd yondẽ wã nindaarẽ wã yĩng la b sẽn tar tõnd n wat ka wã. B na n maana tõnd pãng n kɩt tɩ d lebg yembse, la b reeg d bõensã!”+

19 Dẽ, b pẽnega rao ning sẽn get a Zozɛf zakã yellã, n gom ne-a zakã noore. 20 B yeelame yaa: “Y sugri, m zu-soaba! Tõnd sɩd waa ka pipi n da rɩɩbo.+ 21 La tõnd sẽn wa n ta d gãagã zĩigẽ n sɩng d yondã logsgo, d mikame tɩ ned kam fãa ligd be a yolg noore, tõnd ligdã zãnga.+ Rẽ n so tɩ tõnd dat n lebs ligdã d toore. 22 Sẽn paase, tõnd zãa ligd me n na n da rɩɩbo. Tõnd pa mi sẽn yaa ned ning n ning tõnd ligdã d yondẽ wã ye.”+ 23 Dẽ, a yeelame: “Pa yell ye. Da maan-y rabeem ye. Yaa yãmb Wẽnnaamã sẽn yaa yãmb ba wã Wẽnnaamã n ning ligd* yãmb yondẽ wã. Mam zoe n deega yãmb ligdã.” Rẽ poore, a yiisa a Sɩmeyõ n tall-a n wa b nengẽ.+

24 Raoã kẽes-b-la a Zozɛf zakẽ wã, n kõ-b koom tɩ b waas b naoã, la a kõ yamd b bõensã yĩnga. 25 B segla kũunã+ n gũudẽ t’a Zozɛf wa wĩnto-sʋkã, bala b wʋmame tɩ b na n dɩɩ be.+ 26 A Zozɛf sẽn wa n wa roogẽ wã, b tɩ kõ-a-la b kũunã la b wõgemd tẽng a taoore.+ 27 Rẽ poore, a Zozɛf soka b keelem, n yeele: “Yãmb ba wã, nin-kẽem ning yell yãmb sẽn gomã keemame? A ket n vɩɩme?”+ 28 Rẽ la b leok yaa: “Tõnd ba wã sẽn yaa yãmb tʋm-tʋmdã keemame. A ket n vɩɩme.” Dẽ, b yĩgimda b rũmã zut n wõgemde.+

29 A sẽn zẽk a neng n yã a ba-biig a Bẽnzame sẽn yaa a ma wã biigã,+ a yeelame yaa: “Yaa yãmb ba-biigã, y yao-zʋʋg ning yell y sẽn gom ne maamã la woto bɩ?”+ A paasame: “Bɩ Wẽnnaam ning foo barka, m biiga.” 30 A Zozɛf sẽn da pa le tõe n tõog a meng a ma-biigã taoorã yĩnga, a yɩɩ tao-tao n yi n bao zĩig n na n yãbe. A tɩ kẽe roog pʋgẽ a yembre, n daag nintãm.+ 31 Rẽ poore, a widga a nengã n yi, n da tõe a meng masã. A yeelame: “Kõ-y tõnd rɩɩbã.” 32 B yãka rɩɩbã n kõ a Zozɛf toore, la b kõ a ba-biisã me toore. La Ezɩpt neb nins sẽn da be ne-a wã me rɩɩ toore, bala Ezɩpt nebã ra pa tõe n naag Ebre-rãmbã n dɩ ye. Ezɩpt nebã ra kisa rẽ.+

33 B kɩtame t’a Zozɛf ba-biisã* zĩnd a taoore, sẽn sɩng ne kãsmã a sẽn yaa kãsmã yĩnga,+ n tãag yao-zʋʋgã a sẽn yaa yaoã yĩnga. La b ra geta taaba, rẽ sẽn ling-bã yĩnga. 34 A ra kɩtdame tɩ b yãkd rɩɩbã yẽ taablẽ wã n kẽngd a ba-biisã taablẽ wã. La a paasa a Bẽnzame pʋɩɩrã naoor a nu n yɩɩg a ba-biis a taabã fãa rẽndã.+ Dẽ, b kell n naag-a lame n dɩ la b yũ hal n wa tɩge.

44 A wa n yeela rao ning sẽn get a zakã yellã yaa: “Pids rapã yondã ne rɩɩb wʋsg wa b sẽn tõe n zɩ, la f ning ned kam fãa ligd a yolg noore.+ 2 La fo segd n ninga bũmb ning mam sẽn tar n yũudã, sẽn yaa-a ne wanzuri wã yao-zʋʋgã yolg noore, ne a koodã ligdi.” Dẽ, a maana wa a Zozɛf sẽn yeelã.

3 Beoogã sẽn wa n vẽege, b kõo rapã sor tɩ b loog ne b bõensã. 4 B sẽn wa n nan pa zãag wʋsg ne tẽngã, a Zozɛf yeela rao ning sẽn get a zakã yellã yaa: “Yiki! Babs rapã! F sã n wa paam-b bɩ f sok-b yaa: ‘Bõe yĩng tɩ yãmb lebs wẽng neer yĩnga? 5 Pa bõn-kãngã la mam zu-soabã tar n yũud la b tar n togsd beoog yɛl sɩda? Bũmb ning yãmb sẽn maanã yaa wẽnga.’”

6 Woto, a babs-b lame n tɩ togs-b gom-kãensã. 7 La b yeel-a lame: “Bõe yĩng tɩ mam zu-soabã gomd woto? Yãmb tʋm-tʋmdbã na n yɩɩ wãn n maan bõn-kãngã? 8 Ligdã tõnd sẽn yã d yondã noyã, tõnd tall-a-la hal Kanaã soolmẽ wã n wa lebs yãmba.+ Woto wã, tõnd yɩta wãn n zu wanzuri bɩ sãnem yãmb zu-soabã roogẽ? 9 B sã n yã-a yãmb yembsã nin-yend nengẽ, bɩ b kʋ a soabã, la sẽn ket-bã me na n lebga m zu-soabã yembse.” 10 T’a yeele: “Bɩ a yɩ wã yãmb sẽn yeelã: Ned ning nengẽ b sẽn na n yã-a wã na n lebga mam yamba, la sẽn ket-bã pa na n tall taal ye.” 11 Dẽ, b ned kam fãa yɩɩ tao-tao n sik a yolg tẽnga, la a lok-a. 12 Raoã maaga a yĩng n vaees yondã, n sɩng ne kẽemã n tɩ baas ne yao-zʋʋgã. B wa n yãa bũmbã a Bẽnzame yolgẽ wã.+

13 Dẽ, b kẽesa b futã, tɩ b ned kam fãa zẽk a zɩɩb n dogl a bõang zugu, tɩ b leb tẽngẽ wã. 14 A Zida+ ne a ba-biisã sẽn wa n ta a Zozɛf zakẽ wã t’a keta yiri. B lʋɩɩ tẽng a taoore.+ 15 A Zozɛf sok-b lame yaa: “Yaa bõe la yãmb sẽn maanã? Yãmb pa mi tɩ ned wa maam tõe n bãnga beoog yɛl la?”+ 16 T’a Zida yeel yaa: “Bõe la tõnd tõe n yeel m zu-soabã? La wãn to la tõnd tõe n wilg tɩ d yaa nin-tɩrse? Wẽnnaam sɩd-sɩdã yãa yãmb yembsã beegrã.+ Masã, tõnd yaa m zu-soabã yembse: Yaa tõnd ne ned ning nugẽ b sẽn yã bũmbã!” 17 La a Zozɛf yeelame: “Ayo! Mam pa na n tol n maan a buud ye! Yaa ned ning nugẽ b sẽn yã bũmbã n na n lebg mam yamba.+ Sã n yaa ne sẽn ket-bã, kẽng-y y ba wã nengẽ ne laafɩ.”

18 La a Zida kolg-a lame n yeel yaa: “Y sugri, m zu-soaba. M bõos tɩ y sak tɩ y yambã gom tɩ m zu-soabã kelge, la y ra yik y sũur ne y yambã ye. Bala yãmb yaa wa a Farawõ meng a toore.+ 19 Mam zu-soabã soka b yembsã yaa: ‘Yãmb ba wã ket n vɩɩme bɩ? Yãmb tara ba-biis a taab bɩ?’ 20 Dẽ, tõnd yeela m zu-soabã yaa: ‘Tõnd tara ba sẽn kʋʋle, la d tar yao-zʋʋg+ sẽn yaa biig a sẽn dog a kʋʋlem wakate. La a ma-biigã kiime,+ tɩ yaa yẽ bal n ket a ma wã kamb sʋka.+ Sẽn paase, a ba wã nong-a lame.’ 21 Rẽ poore, yãmb yeela y yembsã yaa: ‘Tall-y-yã-a n wa mam nengẽ sẽn na yɩl tɩ mam yã-a.’+ 22 La tõnd yeela m zu-soabã yaa: ‘Biigã pa tõe n loog n bas a ba wã ye. A sã n loog n bas-a, hakɩɩka, a ba wã na n kiime.’+ 23 Tɩ yãmb yeel y yembsã yaa: ‘Sã n pa yãmb yao-zʋʋgã tũu yãmb n wa, yãmb pa le tõe n wa mam taoor ye.’+

24 “Dẽ, tõnd kẽnga d ba wã sẽn yaa yãmb yambã nengẽ, n tɩ togs-a mam zu-soabã goamã. 25 Kaoosg zugẽ, tõnd ba wã yeelame: ‘Lebg-y n tɩ ra-y rɩɩb bilf tõnd yĩnga.’+ 26 La tõnd yeelame: ‘Tõnd pa tõe n kẽng ye. Tõnd yao-zʋʋgã sã n tũ tõndo, d na n kẽngame. Bala tõnd pa tõe n kẽng raoã taoore, sã n pa d yao-zʋʋgã bee ne tõnd ye.’+ 27 Rẽ la tõnd ba wã sẽn yaa yãmb yambã yeel tõnd yaa: ‘Yãmb mii vẽeneg tɩ mam pagã roga kom-dibli a yiib bal n kõ-ma.+ 28 La b nin-yend n loog n bas maam tɩ mam yeele: “Segd n yaa we-rũng n kʋ-a n wãbe!”+ Hal n tãag rũndã, m pa le yã-a ye. 29 Yãmb sã n tall yãoã me n loog tɩ mam pa le ne-a, la yel-beed sã n paam-a t’a ki, hakɩɩka, yãmb na n kɩtame tɩ mam* sig Yaoogẽ*+ wã ne toogo.’+

30 “La mam sã n lebg n kẽng m ba wã sẽn yaa yãmb yambã nengẽ tɩ biigã pa tũ tõndo, a sẽn nong biigã* wʋsg wa a meng vɩɩmã* yĩnga, 31 a sã n yã tɩ biigã pa be bala, a na n kiime, la sɩd-sɩda, yãmb yembsã na n kɩtame tɩ tõnd ba wã* sẽn yaa yãmb yambã sig Yaoogẽ* wã ne sũ-sãanga. 32 Yãmb yambã yeela m ba wã tɩ yaa yẽ meng n na n ges biigã yelle, n yeel yaa: ‘Mam sã n pa tõog n tall-a n lebg n wa yãmb nengẽ, mam pa na n tol n paam sugr m sẽn beeg yãmbã yĩng ye.’+ 33 Woto wã, m bõos tɩ y bas tɩ y yambã ledg biigã zĩigẽ n pa, n lebg m zu-soabã yamba, tɩ biigã tõog n tũ a ba-biisã n lebe. 34 M na n yɩɩ wãn n lebg n kẽng m ba wã nengẽ tɩ biigã pa tũ maam? M pa rat n yã m ba wã namsg ye!”

45 A Zozɛf sẽn wʋm gom-kãensa wã, a ra pa le tõe n tõog a meng a tʋm-tʋmdbã taoor ye.+ Rẽ n so t’a zẽk a koɛɛg n yeel yaa: “Kɩt-y tɩ nebã fãa yi!” A Zozɛf sẽn wa n na n wilg a ba-biisã a sẽn yaa a soabã,+ rẽ tɩ ned a to pa be ne-a ye.

2 A zẽka a koɛɛgã wʋsg n yãb hal tɩ Ezɩpt nebã wʋme, t’a Farawõ zakã neb me wʋme. 3 A Zozɛf wa n yeela a ba-biisã yaa: “Mam yaa a Zozɛfe. Mam ba wã ket n vɩɩme bɩ?” La a ba-biisã ra pa tõe n leok-a baa bilfu, bala b yɛɛsa wʋsgo. 4 Rẽ la a Zozɛf yeel a ba-biisã yaa: “M bõos tɩ y kolg maam.” Dẽ, b kolg-a lame.

T’a yeele: “Mam yaa yãmb ba-biig a Zozɛfe, yãmb sẽn koos a soab ne Ezɩpt nebã.+ 5 La ra sãam-y y sũuri, la y ra ning taab taal y sẽn koos maam ka wã yĩng ye. Bala Wẽnnaam tʋma maam tɩ m deng yãmb taoore, sẽn na yɩl n kogl y vɩɩmã.+ 6 Komã sẽn kẽ soolmã yʋʋm a yiib la woto,+ la yʋʋm a nu n kete, tɩ koob bɩ tigsg pa na n zĩnd ye. 7 La Wẽnnaam tʋma maam tɩ m deng yãmb taoore, sẽn na yɩl n kogl y buudã*+ tẽngã zugu,* la sẽn na yɩl n fãag yãmb ne fãag-kãseng tɩ y kell n vɩɩmde. 8 Dẽnd pa yãmb n tʋm maam ka ye. Yaa Wẽnnaam n tʋm maam, n na n yãk maam tɩ m yɩ a Farawõ sagend-kãsenga,* la m lebg a zakã fãa zu-soaba, la m dɩ naam Ezɩpt soolmã fãa zugu.+

9 “Lebg-y tao-tao n kẽng m ba wã nengẽ, la yãmb segd n yeel-a lame yaa: ‘Ad yãmb biig a Zozɛf sẽn yeele: “Wẽnnaam yãka maam tɩ m lebg Ezɩpt soolmã fãa zu-soaba.+ Bɩ y wa mam nengẽ. Ra bas-y tɩ kaoos ye.+ 10 Yãmb segd n zĩnda Gosɛn+ soolmẽ wã, zĩig ning y sẽn na n pẽneg maamã: Yaa yãmb ne y kambã la y yagensã, n paas y rũm-bõonegã la y rũm-bɛdã, la bũmb nins y sẽn so wã. 11 Mam na n kõta yãmb rɩɩb be, bala yʋʋm a nu kom n kete.+ Sã n pa rẽ, yãmb ne y zakã rãmb na n lebga naong rãmba, la bũmb nins y sẽn so wã na n sãamame.”’ 12 Yãmb ne m ma-biig a Bẽnzame tõe n yãa ne y nin tɩ sɩd yaa maam la sẽn gomd ne yãmbã.+ 13 Yãmb segd n togsa m ba wã ziir ning fãa mam sẽn tar Ezɩptã, la bũmb nins yãmb sẽn yã wã. Masã, maan-y tao-tao n tɩ tall m ba wã n wa ka.”

14 Dẽ, a Zozɛf mobga a ma-biig a Bẽnzame, la a sɩng yãbre. A Bẽnzame me mobga a yublã n yãbe.+ 15 Sẽn paase, a moka a ba-biisã fãa, la a mobg-b n yãbe. Rẽ poore, a ba-biisã goma ne-a.

16 A Zozɛf ba-biisã waoongã kibar sẽn ta a Farawõ zakẽ wã, a Farawõ ne a tʋm-tʋmdbã sũy yɩɩ noogo. 17 Dẽ, a Farawõ yeela a Zozɛf yaa: “Yeel f ba-biisã: ‘Ad yãmb sẽn na n maane: Zɩlg-y y rũmsã zɩɩb n kẽng Kanaã soolmẽ wã, 18 la y tall y ba wã ne y zagsã rãmb n wa mam nengẽ ka. Mam na n kõo yãmb Ezɩpt soolmã bõn-sõma wã, la yãmb na n dɩɩ* soolmã babg ning sẽn yaa sõma n yɩɩdã* koodo.+ 19 La fo segd n yeel-b lame yaa:+ “Ad yãmb sẽn na n maane: Rɩk-y niis sarɛt-rãmb+ Ezɩpt soolmã pʋgẽ yãmb kambã la y pagbã yĩnga, la yãmb segd n kẽesa y ba wã a ye pʋgẽ, n wa ka.+ 20 Ra maan-y yɩɩr y paoongã yĩng ye.+ Bala Ezɩpt soolmã fãa bõn-sõma wã yaa yãmb dẽnda.”’”

21 A Israyɛll kom-dibli wã maana woto. A Zozɛf kõ-b-la niis sarɛt-rãmb wa a Farawõ sẽn yeelã, la a kõ-b rɩɩb so-toakã yĩnga. 22 A kõo b ned kam fãa fu-paalle, la a kõo a Bẽnzame wanzuri ligd-koeems kobs-tã n paas fu-paal a nu.+ 23 La ad bũmb nins a sẽn tool a ba wã: Bõn-daad piig sẽn zɩlg Ezɩpt bõn-sõma, la bõn-yãans piig sẽn zɩlg koodo, bur la rɩbd a taaba, a ba wã so-toakã yĩnga. 24 Woto, a kɩtame t’a ba-biisã looge, la b sẽn wa n loogdẽ wã, a yeel-b lame yaa: “Ra zab-y taab sorã zug ye.”+

25 Dẽ, b yii Ezɩpt n wa b ba a Zakoob nengẽ Kanaã soolmẽ wã. 26 B yeel-a lame yaa: “A Zozɛf ket n vɩɩme, la yaa yẽ n dɩt naam Ezɩpt soolmã fãa zugu!”+ La a ba wã ra pa tõe n yeel tɩ bũmbu, bala a ra pa tẽed b goamã ye.+ 27 B sẽn da ket n togsd b ba a Zakoob goam nins fãa a Zozɛf sẽn yeel bãmbã, la a sẽn yã niis sarɛt-rãmbã a Zozɛf sẽn tool tɩ b wa rɩk-a wã, a sũurã lebga noogo. 28 A Israyɛll zẽka a koɛɛg n yeel yaa: “Mam tẽedame masã! Mam biig a Zozɛf ket n vɩɩme! Mam segd n kẽngame n tɩ yã-a, la m yaool n ki!”+

46 Dẽ, a Israyɛll wʋka bũmb nins fãa a sẽn tarã* n looge. A sẽn wa n ta Bɛɛr-seba+ wã, a maana maand n kõ a ba a Izaak Wẽnnaamã.+ 2 Rẽ poore, Wẽnnaam vẽnega a meng ne a Israyɛll ne yʋngo, n gom ne-a. A bool-a lame: “Zakoobe, Zakoobe!” T’a leok yaa: “Naaba!” 3 Tɩ Wẽnnaam yeele: “Mam yaa Wẽnnaam sɩd-sɩdã, sẽn yaa fo ba wã Wẽnnaamã.+ Ra maan dabeem ne Ezɩpt kẽndã ye. Bala mam na n kɩtame tɩ f lebg bu-kãseng be.+ 4 Mam mengã n na n yãag foo n kẽng Ezɩpti, la mam mengã n na n tall foo n yi be me n lebg n wa tẽn-kãngã.+ A Zozɛf na n muma fo nin f kũum wakate.”*+

5 Rẽ poore, a Zakoob yii Bɛɛr-seba n looge. A Israyɛll kom-dibli wã rɩka b ba a Zakoob ne b kambã, la b pagbã sarɛt-rãmbã a Farawõ sẽn tʋm tɩ b wa rɩk-a wã pʋsẽ. 6 B zãa b rũmsã ne b paoongã b sẽn paam Kanaã soolmẽ wã. Woto, a Zakoob ne a kambã la a yagensã fãa kẽnga Ezɩpti. 7 A peega a kom-dibli wã ne a kom-pugli wã n paas a yagensã fãa, rat n yeel t’a zakã neb fãa n kẽng Ezɩpti.

8 Ad a Israyɛll kamb nins sẽn kẽng Ezɩptã yʋya,+ rat n yeel t’a Zakoob ne a kambã: A Zakoob bi-kãsengã yɩɩ a Rubɛnne.+

9 A Rubɛn kom-dibli wã yɩɩ a Hanoke, a Palu, a Ɛsron la a Karmi.+

10 A Sɩmeyõ+ kom-dibli wã yɩɩ a Yemuwɛlle, a Yaminni, a Ohaade, a Yakinni, a Zowaar n paas a Sawull+ sẽn yaa Kanaã pag biigã.

11 A Levi+ kom-dibli wã yɩɩ a Gɛrson ne a Kehat la a Merari.+

12 A Zida+ kom-dibli wã yɩɩ a Ɛɛre, a Onanne, a Sela,+ a Perɛɛz+ ne a Zeera.+ La a Ɛɛr ne a Onan kii Kanaã soolmẽ wã.+

A Perɛɛz kom-dibli wã yɩɩ a Ɛsron ne a Hamulli.+

13 A Isakaar kom-dibli wã yɩɩ a Tola, a Puuva, a Yob ne a Simronne.+

14 A Zabulõ+ kom-dibli wã yɩɩ a Serɛɛd ne a Elon la a Yaleyɛlle.+

15 Bãmb yaa kamb nins a Leya sẽn dog n kõ a Zakoobã ne a yagense. A kom-dibli wã roga Padan-aram n paas a bi-pugl a Dina.+ A kambã ne a yagensã fãa* yɩɩ pis-tã la a tã.

16 A Gaad+ kom-dibli wã yɩɩ a Sifiyonne, a Hagi, a Suni, a Ɛsbonne, a Eri, a Arood la a Aareli.+

17 A Asɛɛr+ kom-dibli wã yɩɩ a Yimna, a Isva, a Isvi, a Beriya, la b tãoã ra yaa a Seera.

A Beriya+ kom-dibli wã yɩɩ a Hebɛɛr ne a Malkiyɛlle.

18 Bãmb yaa a Zilpa+ kamb la a yagense. Yẽ yaa tʋm-tʋmd-poak ning a Laban sẽn kõ a bi-pugl a Leya wã. A roga bãmb n kõ a Zakoobe. B fãa yɩɩ neb piig la a yoobe.*

19 A Zakoob pag a Rasɛll kom-dibli wã yɩɩ a Zozɛf+ ne a Bẽnzame.+

20 Ezɩpt soolmẽ wã, a Asnat+ sẽn yaa Onn* maan-kʋʋd a Potifera bi-puglã roga a Manase+ ne a Efrayim+ n kõ a Zozɛfe.

21 A Bẽnzame+ kom-dibli wã yɩɩ a Bela, a Bekɛɛre, a Asbɛlle, a Geera,+ a Naama, a Eyi, a Ros ne a Mupim la a Hupim+ n paas a Arde.+

22 Bãmb yaa kamb nins a Rasɛll sẽn dog n kõ a Zakoobã ne a yagense. B fãa yɩɩ neb piig la a naase.*

23 A Dan+ bi-riblã* yɩɩ a Husimmi.+

24 A Naftali+ kom-dibli wã yɩɩ a Yazeyɛlle, a Guni, a Yesɛɛr ne a Silɛmme.+

25 Bãmb yaa a Bila kamb la a yagense. Yẽ yaa tʋm-tʋmd-poak ning a Laban sẽn kõ a bi-pugl a Rasɛllã. A roga bãmb n kõ a Zakoobe. B fãa yɩɩ neb a yopoe.*

26 Neb nins fãa* sẽn yi a Zakoob pendẽ wã, la sẽn tũ-a n kẽng Ezɩptã yɩɩ pis-yoob la a yoobe,+ a Zakoob kambã pagb sẽn yãk b toogo. 27 A Zozɛf kom-dibli a sẽn paam Ezɩpt soolmẽ wã yɩɩ bãmb b yiibu.* A Zakoob zakã neb* fãa sẽn wa Ezɩptã yɩɩ neb pis-yopoe.+

28 A Zakoob tʋma a Zida+ t’a reng taoor n tɩ yeel a Zozɛf t’a bee sorẽ n dabd Gosɛnne. B sẽn wa n ta Gosɛn+ soolmẽ wã, 29 a Zozɛf kɩtame tɩ b segl a saarã,* t’a kẽng n tɩ seg a ba a Israyɛll Gosɛnne. A sẽn yã-a wã bala, a mobg-a lame n yãb n kaoose. 30 Rẽ poore, a Israyɛll yeela a Zozɛf yaa: “Masã, mam tõe n kiime. Mam yãa fo nengã, n bãng tɩ f ket n vɩɩme.”

31 A Zozɛf yeela a ba-biisã ne a ba wã zak rãmb yaa: “Bas-y tɩ m kẽng n tɩ yã a Farawõ n yeel-a+ yaa: ‘Mam ba-biisã ne m ba wã zakã rãmb sẽn da be Kanaã soolmẽ wã waa mam nengẽ ka.+ 32 B yaa rũm-kɩɩmba,+ n gʋʋnd rũmsi.+ B waa ne b rũm-bõonegã la b rũm-bɛdã, n paas bũmb nins fãa b sẽn tarã.’+ 33 A Farawõ sã n wa bool yãmb n sok tɩ ‘yãmb tʋʋmd yaa bõe?’ 34 Yãmb segd n yeelame yaa: ‘Yãmb tʋm-tʋmdbã gʋʋnda rũmsi, sẽn sɩng b yãadmẽ n tãag masã, tõnd ne d yaab-rãmbã fãa.’+ Dẽ, y na n paam n zĩnda Gosɛn+ soolmẽ wã. Bala Ezɩpt nebã kisa pe-kɩɩm buud fãa.”+

47 Dẽ, a Zozɛf kẽngame n tɩ yeel a Farawõ+ yaa: “Mam ba wã ne m ba-biisã, n paas b rũm-bõonegã la b rũm-bɛdã, ne bũmb nins fãa b sẽn tarã yii Kanaã soolmẽ wã n wa, la b bee Gosɛn+ soolmẽ wã.” 2 A talla a ba-biis a nu n tɩ wilg a Farawõ.+

3 A Farawõ soka a ba-biisã yaa: “Yãmb tʋʋmd yaa bõe?” Tɩ b leok a Farawõ yaa: “Yãmb tʋm-tʋmdbã yaa pe-kɩɩmba, tõnd ne d yaab-rãmbã.”+ 4 Rẽ poore, b yeela a Farawõ yaa: “Tõnd waame n na n zĩnd sãand soolmã pʋgẽ,+ bala yamd ka be yãmb tʋm-tʋmdbã rũms yĩnga, komã sẽn tar pãng wʋsg Kanaã+ soolmẽ wã yĩnga. Woto wã, d bõos tɩ y bas tɩ y tʋm-tʋmdbã zĩnd Gosɛn+ soolmẽ wã.” 5 Rẽ la a Farawõ yeel a Zozɛf yaa: “Fo ba wã ne f ba-biisã waa fo nengẽ ka. 6 Ezɩpt soolmã bee fo nugẽ. Kɩt tɩ f ba wã ne f ba-biisã zĩnd soolmã babg ning sẽn yaa sõma n yɩɩdã pʋgẽ.+ Bɩ b zĩnd Gosɛn soolmẽ wã. Fo sã n mi rap sẽn be b sʋkã n tõe tʋʋm bɩ f kɩt tɩ b ges mam rũmsã yelle.”

7 Dẽ, a Zozɛf talla a ba a Zakoob n tɩ wilg a Farawõ, t’a Zakoob ning a Farawõ barka. 8 A Farawõ soka a Zakoob yaa: “Yãmb tara yʋʋm a wãna?” 9 T’a Zakoob yeel a Farawõ yaa: “Mam tara yʋʋm koabg la pis-tã, la mam gõo* m vɩɩmã tõre. Yʋʋm-kãens yɩɩ toogo.+ La b sã n mak-b ne mam yaab-rãmbã sẽn gõ* yʋʋm ninsã, mam yʋʋmã pa waoog ye.”+ 10 Rẽ poore, a Zakoob ninga a Farawõ barka, la a yi a nengẽ n looge.

11 Dẽ, a Zozɛf zĩniga a ba wã ne a ba-biisã Ezɩpt soolmẽ wã. A kõ-b-la zĩig soolmã babg ning sẽn yaa sõma n yɩɩdã pʋgẽ, rat n yeel tɩ Ramsɛs+ soolmẽ wã, wa a Farawõ sẽn da yeelã. 12 A Zozɛf ra kõta a ba wã ne a ba-biisã n paas a ba wã zakã neb fãa rɩɩbo,* wa sẽn zems b kambã sõore.

13 La rɩɩb* ra ka be soolmã fãa pʋgẽ, bala komã ra tara pãng wʋsgo. Komã kɩtame tɩ Ezɩpt soolmã ne Kanaã soolmã neb pãng sa.+ 14 A Zozɛf ra tigsda Ezɩpt ne Kanaã soolmã ligd fãa nebã sẽn da tar n wat n daad koodã.+ A Zozɛf ra tallda ligdã n kẽnd n kõt a Farawõ zakẽ wã. 15 Ligdã sẽn da be Ezɩpt soolmẽ wã ne Kanaã soolmẽ wã wa n saame, tɩ Ezɩpt nebã fãa ra wat a Zozɛf nengẽ n yetẽ yaa: “Kõ-y tõnd rɩɩbo! Bõe yĩng tɩ d na n ki yãmb taoore, d ligdã sẽn sa wã yĩnga?” 16 T’a Zozɛf yeele: “Yãmb ligdã sã n saame bɩ y wa ne y rũmsã, tɩ mam na n deega y rũmsã la m kõ-y rɩɩbo.” 17 Rẽ n so tɩ b ra wat ne b rũmsã n kõt a Zozɛfe, t’a Zozɛf kõt-b rɩɩb la a reegd b wed-moosã, b rũm-bõonegã, b rũm-bɛdã la b bõensã. Yʋʋm-kãng tõre, a kõ-b-la rɩɩb la a reeg b rũmsã fãa.

18 Yʋʋm-kãng wa n saame. La yʋʋmd ning sẽn pʋglã, b ra wata a Zozɛf nengẽ n yetẽ yaa: “Tõnd pa na n solg m zu-soabã tɩ tõnd zoe n kõo m zu-soabã ligdã la yir-dũmsã fãa ye. Tõnd pa le tar bũmb sẽn ket d sẽn na n kõ m zu-soabã n zʋʋg d mensã la d pʋtã ye. 19 Bõe yĩng tɩ d na n ki yãmb taoore, tɩ d pʋtã pa vɩʋʋgo? Ra-y tõnd ne d pʋtã la y kõ-d rɩɩbo, tɩ tõnd na n lebga a Farawõ yembse, tɩ d pʋtã lebg yẽ rẽnda. Kõ-y tõnd bõn-buud sẽn na yɩl tɩ d vɩɩmd la d ra ki, la sẽn na yɩl tɩ d pʋtã ra lebg vɩʋʋg ye.” 20 Dẽ, a Zozɛf raa Ezɩpt nebã pʋt fãa n kõ a Farawõ, bala Ezɩpt ned fãa koosa a pʋʋgo, komã sẽn da tar pãng wʋsgã yĩnga. La zĩisã fãa lebga a Farawõ rẽnda.

21 Rẽ poore, a kɩtame tɩ Ezɩpt soolmã tõr nin-buiidã tɩ zĩnd galʋ-tẽnsã pʋsẽ.+ 22 Yaa maan-kʋʋdbã pʋt bal la a pa ra,+ bala maan-kʋʋdbã rɩɩb ra yita a Farawõ nengẽ. B ra rɩta rɩɩb ning a Farawõ sẽn da kõt-bã. Yaa rẽ yĩng la b sẽn pa koos b pʋtã. 23 Dẽ, a Zozɛf yeela nin-buiidã yaa: “Ade! Mam daa yãmb ne y pʋtã rũndã n kõ a Farawõ. Ad bõn-buud yãmb sẽn na n bʋd pʋtã pʋsẽ. 24 A sã n wa wom bɩ y pʋɩ koodã zĩis a nu, n yãk zĩig a ye n wa kõ a Farawõ.+ La zĩis a naasã na n yɩɩ yãmb dẽnda. Rẽ na n yɩɩ bõn-buud pʋtã yĩnga, la yãmb ne neb nins sẽn be yãmb zagsẽ wã la y kambã rɩɩbo.” 25 Dẽ, b yeelame: “Yãmb kogla tõnd vɩɩmã.+ Sã n taa m zu-soabã yam, tõnd na n lebga a Farawõ yembse.”+ 26 Rẽ poore, a Zozɛf yiisa noor n wilg tɩ koodã pʋɩɩr a ye pʋɩ a nu zug yaa a Farawõ rẽnda. Hal n tãag rũndã, b ket n tũuda no-kãng Ezɩpt soolmã pʋgẽ. Yaa maan-kʋʋdbã pʋt bal n pa lebg a Farawõ rẽnda.+

27 A Israyɛll zakã rãmb kell n zĩnda Ezɩpti, Gosɛn+ soolmẽ wã. B zĩnda be n dog kamb wʋsgo, tɩ b sõorã fɩɩge.+ 28 A Zakoob vɩɩmda Ezɩpt soolmẽ wã yʋʋm piig la a yopoe. Rẽnd a Zakoob vɩɩmã tõr yɩɩ yʋʋm koabg la pis-naas la a yopoe.+

29 A Israyɛll kũumã wakat ra kolgdame.+ Dẽ, a boola a biig a Zozɛf n yeel yaa: “Fo sã n sɩd nonga maam, m bõos tɩ f ning f nugã mam gerã tẽngre, n wẽen tɩ f na n maana maam neere, la tɩ f na n maana sɩd ne maam. M bõos tɩ f ra mum maam Ezɩpt ye.+ 30 Mam sã n wa ki,* fo segd n talla maam n yi Ezɩpt n tɩ mum m yaab-rãmbã yaoogẽ.”+ T’a yeele: “M na n maana wa yãmb sẽn yeelã.” 31 La a Zakoob yeelame: “Wẽene.” T’a Zozɛf wẽene.+ Dẽ, a Israyɛll wõgemda a gãagã zugẽ wã.+

48 Bõn-kãens poore, b yeela a Zozɛf yaa: “Ade! Yãmb ba wã pa keem ye.” Dẽ, a peega a Manase ne a Efrayim sẽn yaa a kom-dibli a yiibã,+ n kẽng a Zakoob nengẽ. 2 B yeela a Zakoob yaa: “Yãmb biig a Zozɛf wa n na n gesa yãmba.” Dẽ, a Israyɛll wɩsga a meng n yik n zĩnd a gãagã zugu. 3 A Zakoob yeela a Zozɛf yaa:

“Wẽnnaam Sẽn-tõe-a-fãa wã vẽnega a meng ne maam Luuz sẽn be Kanaã soolmẽ wã, n ning maam barka.+ 4 A yeela maam yaa: ‘Mam na n kɩtame tɩ f rog kamba, la m kɩt tɩ f lebg wʋsgo, la f yɩ buud toor-toor ba.+ Mam na n kõo fo yagensã sẽn na n pʋgl foomã tẽn-kãngã tɩ b soog-a wakat fãa.’+ 5 Fo kamb a yiibã fo sẽn paam Ezɩpt soolmẽ wã nand tɩ mam wa bʋʋg foo ka wã yaa mam dẽnda.+ A Efrayim ne a Manase na n lebga mam dẽnd wa a Rubɛn ne a Sɩmeyõ sẽn yaa mam dẽndã.+ 6 La kamb nins fo sẽn na n paam bãmb poorã na n yɩɩ fo rẽnda. B na n bool-b-la ne b ba-biis a yiibã yʋya, la b na n paama rogem-pʋɩɩr b ba-biisã pʋɩɩr pʋgẽ.+ 7 Mam sẽn wa n yi Padan n watẽ wã, a Rasɛll kii+ mam sɛɛgẽ Kanaã soolmẽ wã, tɩ Efrat ra ket n zãra.+ Dẽ, mam mum-a-la Efrat sẽn yaa Betlehɛmmã+ sor zugu.”

8 Rẽ poore, a Israyɛll yãa a Zozɛf kom-dibli wã n sok yaa: “Bãmbã yaa ãnd dãmba?” 9 T’a Zozɛf yeel a ba wã yaa: “Yaa mam kamba, b rãmb nins Wẽnnaam sẽn kõ maam tẽn-kãnga wã.”+ T’a yeel yaa: “M bõos tɩ f tall-b n kolg tɩ m ning-b barka.”+ 10 Kʋʋlmã yĩnga, a Israyɛll ninã pãng ra boogame t’a pa le ne sõma ye. Dẽ, a Zozɛf tall-b lame n pẽneg-a t’a mok-ba, la a mobg-ba. 11 A Israyɛll yeela a Zozɛf yaa: “Mam da zɩ n tags tɩ m na n yãa fo nengã ye.+ La ade! Wẽnnaam basame tɩ mam yã fo kambã me.” 12 Rẽ poore, a Zozɛf yiis-b-la a Israyɛll rũmẽ wã, la a wõgemd n fõgen a neng tẽnga.

13 A Zozɛf talla kamb a yiibã n kolg a Israyɛlle. A gãda a Efrayim+ ne a nug-rɩtgã n ning-a a Israyɛll nug-goabga, la a gãd a Manase+ ne a nug-goabgã, n ning-a a Israyɛll nug-rɩtgo. 14 La a Israyɛll tẽega a nug-rɩtgã n tik a Efrayim zugã, baa a sẽn yaa yaoã, la a tik a Manase zugã ne a nug-goabgã. A yãka yam n tik-b woto ne a nusã, baa a sẽn da mi tɩ yaa a Manase la bi-kãsengã.+ 15 Dẽ, a ninga a Zozɛf bark n yeele:+

“Bɩ Wẽnnaam, m yaab a Abrahaam la m ba a Izaak sẽn kẽn a soab taoorã,+

Wẽnnaam, soab ning sẽn yɩ mam pe-kɩɩm m vɩɩmã tõr n tãag rũndã wã,+

16 bɩ soab ning malɛk sẽn da fãagd maam m zu-loeesã fãa pʋgẽ wã+ ning kambã barka.+

Bɩ b bool-b ne mam yʋʋre, ne m yaab a Abrahaam yʋʋre, la ne m ba a Izaak yʋʋre.

Bɩ b fɩɩg n lebg wʋsg dũniyã zugu.”+

17 A Zozɛf sẽn yã t’a ba wã kell n tika a Efrayim zugã ne a nug-rɩtgã, pa yɩ-a noog ye. Dẽ, a makame n na n zẽk a ba wã nug a Efrayim zugẽ wã, n tɩ rogl a Manase zugẽ wã. 18 A Zozɛf yeela a ba wã yaa: “M ba, pa woto ye. Bala yãoã n yaa kãsmã.+ Tik-y-yã a zugã ne y nug-rɩtgã.” 19 La a ba wã zãgsame, n yeele: “Mam miime, m biiga. Mam miime. Yẽ me na n lebga buudu, la yẽ me na n lebga kãsenga. Baasgo, a yaoã na n yɩɩ kãseng n yɩɩg yẽ.+ Yaoã yagensã na n yɩɩ wʋsg wa buud wʋsg sẽn naag taaba.”+ 20 Dẽ, a kell n ning-b-la bark baraare,+ n yeele:

“Bɩ a Israyɛll yagensã pʋt yãmb yʋyã b sẽn wat n ningd taab barka, n yetẽ:

‘Bɩ Wẽnnaam kɩt tɩ f lebg wa a Efrayim la a Manase.’”

Woto, a ra lʋɩɩsda a Efrayim a Manase taoore.

21 Rẽ poore, a Israyɛll yeela a Zozɛf yaa: “Ade! Mam kolga kũum,+ la Wẽnnaam na n kell n zĩnda ne yãmba, la a kɩt tɩ y lebg n leb y yaab-rãmbã tẽngẽ.+ 22 La mam na n kõo foom soolmã pʋɩɩr* a yembr n yɩɩg f ba-biisã, soolem ning mam sẽn zab ne m sʋʋgã la ne m tãpã n deeg Amoor nebã nugẽ wã.”

49 A Zakoob boola a kom-dibli wã n yeel yaa: “Tigm-y taaba, tɩ m togs-y bũmb nins sẽn na n paam-y beoog sẽn wate. 2 Yãmb a Zakoob kamba, tigm-y taab n kelge. Kelg-y y ba a Israyɛlle.

3 “Rubɛnne,+ fo yaa mam bi-kãsenga,+ mam pãnga, la mam pipi biiga.* Fo ra tara ziir la pãng wʋsgo. 4 Fo pa na n yɩɩg f ba-biisã ye. Bala fo sẽn yɩ wa koom sẽn zoet ne pãng n pa tõog f mengã, fo rʋʋ f ba wã gãag zugu.+ Wakat kãnga, fo rẽgma mam gãagã. A sɩd rʋʋ a zugu!

5 “A Sɩmeyõ ne a Levi yaa ma-biisi.+ Bãmb zab-teedã yaa nen-kɛglem tʋʋm-teedo.+ 6 Mam sɩɩga,* ra bao b tũud-n-taar ye. Mam sũuri,* ra naag b sullẽ wã ye. Bala b sũ-yikrã pʋgẽ, b kʋʋ rapa,+ la b pasa lols nao gĩin ne yamleoogo. 7 Bɩ kãab-wẽng zĩnd b sũ-yikrã zugu, bala a yaa wẽnga. La bɩ kãab-wẽng zĩnd b sũ-puugrã zugu, bala a yaa toaaga.+ Mam na n weel-b-la a Zakoob soolmã pʋgẽ, la m sãeeg-b a Israyɛll soolmã pʋgẽ.+

8 “La sã n yaa foom a Zida,+ fo ba-biisã na n pẽg-f lame.+ Fo nug na n zĩnda f bɛɛbã kãarẽ.+ Fo ba wã kom-dibli wã na n wõgemda fo taoore.+ 9 A Zida yaa gɩgem-bila.+ M biiga, fo na n yika rũngã f sẽn yõkã zugu. A Zida wũga tẽnga, n tẽeg wa gɩgemde. La ãnda n na n saag n yik gɩgemde? 10 Naam dasaarã pa na n zãag ne a Zida,+ tɩ taoor soabã dasaar me pa na n zãag ne a naoã, hal t’a Sɩlo* wa,+ la yaa yẽ la buud toɛy-toɛyã neb na n sake.+ 11 A loeta a bõangã viyn tɩɩga, la a loe a bõn-bilã viyn tɩɩg sẽn yaa sõma. A na n peka a fuugã ne divẽ, la ne viyn biis koom. 12 Divẽ wã kɩtame t’a ninã yaa moaama, tɩ bĩismã kɩt t’a yẽnã yaa peelse.

13 “A Zabulõ+ na n zĩnda mogrã noore, zĩig ning koom-kogendã sẽn wat n yalsdẽ wã,+ la a toadg ning sẽn zãr n yɩɩdã na n yɩɩ Sɩdõ sẽnese.+

14 “A Isakaar+ yaa bõang sẽn tar kõab sẽn tar pãnga, n gãe zɩɩb a yiib sʋka. 15 A na n yãame tɩ vʋʋsgã zĩig yaa sõma, la tɩ soolmã bee yamleoogo. A na n kɩlla a bãok n palg zɩɩbo, la a na n sak n tʋma tʋʋm-wɛgl wa yamba.

16 “A Dan+ yaa Israyɛll buud a yembre. A na n kaoo buudã tõr bʋʋdo.+ 17 Bɩ a Dan yɩ waaf sẽn be sor noore, waaf sẽn tar yɩɩl sẽn be sor kɩrenga, sẽn kɛɛd wed-moaagã nao* sẽn na yɩl t’a wed-rʋʋdã lʋɩ poorẽ.+ 18 Zeova, mam na n gũu yãmb fãagrã.

19 “Sã n yaa ne a Gaade,+ fãadb sull n na n zab ne-a, la a na n pʋglame n zab ne-ba.+

20 “A Asɛɛr+ rɩɩbã* na n yɩɩ wʋsgo.* A na n kõta rɩɩb sẽn zems ne rĩma.+

21 “A Naftali+ yaa walg sẽn tʋʋle. A gomda gom-noodo.+

22 “A Zozɛf+ yaa tɩ-woamdg tobengo, tɩ-woamdg sẽn be ko-bundg sɛɛgẽ, t’a wilã lolemd lalga. 23 La tãb-tãoodbã ra zabda ne-a, n tãood-a tãpo. B ra tugda beem ne-a.+ 24 Baa ne rẽ, a tãpã paa a zĩigẽ,+ la a nusã kell n talla pãnga, la b tãood ne tʋʋlem.+ Rẽ yii a Zakoob pãng soabã nusẽ, rat n yeel tɩ pe-kɩɩmã sẽn yaa a Israyɛll kugrã nengẽ. 25 A* yita yẽ ba wã Wẽnnaam nengẽ. Wẽnnaam na n sõng-a lame. A bee ne Sẽn-tõe-a-fãa wã, t’a na n ning-a bark ne bark sẽn yit saasẽ, ne bark sẽn yit tẽngã zĩ-zulumsẽ,+ la a kõ-a kamb la rũms wʋsgo. 26 Yẽ ba wã barkã na n yɩɩga tãens nins sẽn paad wakat fãa wã barka, la kunkub nins sẽn kaoosdã bõn-sõma.+ Bark-kãens na n kell n zĩnda a Zozɛf zugu, ned ning b sẽn welg ne a ba-biisã zug tẽn-sʋka.+

27 “A Bẽnzame+ na n yĩida rũng a sẽn yõk wa we-baaga.+ Yibeoogo, a na n wãba rũngã a sẽn yõkã nemdo, la zaabre, a na n pʋɩɩ te-zɛɛdem.”+

28 Nin-kãensã fãa yaa Israyɛll buud piig la a yiibã. Yaa gom-kãensã la b ba wã togs-ba, a sẽn wa n ningd-b barkã. A ninga b ned kam fãa bark wa sẽn zems a soaba.+

29 Rẽ poore, a yeel-b lame: “Ka la bilfu, mam na n kiime.+ Kẽng-y n tɩ mum-y maam n naag m yaab-rãmbã, tãngã bok ning sẽn be Hɛt rao a Efron pʋʋgẽ wã.+ 30 Yaa tãngã bok ning sẽn be Makpela pʋʋgẽ wã n tees Mamre sẽn be Kanaã soolmẽ wã. Yaa pʋʋg ning a Abrahaam sẽn da Hɛt rao a Efron nengẽ n na n maan yaad zĩigã. 31 Yaa be la b mum a Abrahaam ne a pag a Saara.+ B muma a Izaak+ ne a pag a Rebeka me be, la yaa be la mam mum a Leya. 32 B raa pʋʋgã ne tãngã bok sẽn be a pʋgẽ wã a Hɛt yagensã nengẽ.”+

33 A Zakoob sẽn kõ a kambã no-kãensã poore, a zẽka a karsã n dogl a gãagã zugu, la a kii wa a yaab-rãmbã.+

50 A Zozɛf vãbnega a meng a ba wã zug+ n yãb a yĩnga, la a mok-a. 2 Rẽ poore, a Zozɛf yeela a tʋm-tʋmdb nins sẽn yaa logtoɛɛmbã tɩ b segl a ba wã kũumã.*+ Dẽ, logtoɛɛmbã segla a Israyɛll kũumã. 3 B maana rasem pis-naas tõr ne-a, bala rẽ yaa seglgã ray sõore. La Ezɩpt nebã kell n yãba a yĩng rasem pis-yopoe.

4 B sẽn wa n yãb a kũumã tɩ rayã sõor pidã, a Zozɛf goma ne a Farawõ zakã rãmb n yeele: “Mam sã n taa yãmb yam, bɩ y togs a Farawõ yaa: 5 ‘Mam ba wã kɩtame tɩ mam wẽene.+ A yeelame yaa: “Ade! Mam kolga kũum.+ Fo segd n tɩ muma maam m yaoogẽ wã,+ m sẽn tu Kanaã soolmẽ wã.”+ M bõos tɩ y bas tɩ m loog n tɩ mum m ba wã. Rẽ poore, m na n lebg n waame.’” 6 A Farawõ leokame yaa: “Kẽng n tɩ mum f ba wã wa a sẽn kɩt tɩ f wẽenã.”+

7 Dẽ, a Zozɛf kẽngame n na n tɩ mum a ba wã. A Farawõ tʋm-tʋmdbã fãa, a zakã kãsem-dãmbã,+ la Ezɩpt soolmã kãsem-dãmb fãa tũ-a lame n kẽnge, 8 n paas a Zozɛf zakã rãmb fãa ne a ba-biisã la a ba wã zak rãmba.+ Yaa b kom-bõonegã ne b rũm-bõonegã la b rũm-bɛdã bal la b bas Gosɛn soolmẽ wã. 9 Saar-dãmb*+ ne wed-rʋʋdb me n tũ-ba. B sõorã yɩɩ wʋsgo. 10 B wa n taa Ataad zɛɛgã sẽn be Zʋrdẽ kʋɩlgã sẽnesã, n yãb wʋsg be ne sũ-sãanga. A Zozɛf yãba a ba wã kũumã rasem a yopoe. 11 Tẽngã nebã sẽn yaa Kanaã nebã yãa b sẽn yãbd kũumã Ataad zɛɛgẽ wã, n yeele: “Ad yaa Ezɩpt nebã kʋʋr sẽn yaa kãsenga!” Rẽ n so tɩ b pʋd zĩ-kãng sẽn be Zʋrdẽ kʋɩlgã sẽnesã tɩ Abɛll-mizrayim.*

12 Woto, a Zakoob kambã maana wa a sẽn da yeel-bã bal kɛpɩ.+ 13 A kambã tall-a lame n kẽng Kanaã soolmẽ wã n tɩ mum tãngã bok sẽn be Makpela pʋʋgẽ wã. Yaa pʋʋg ning sẽn tees Mamre, a Abrahaam sẽn da ra Hɛt rao a Efron nengẽ n na n maan yaad zĩigã.+ 14 A Zozɛf sẽn mum a ba wã n sa wã, a leba Ezɩpt ne a ba-biisã, la ne neb nins fãa sẽn da tũ-a n na n tɩ mum a ba wã.

15 A Zozɛf ba-biisã sẽn yã tɩ b ba wã kiime wã, b yeelame: “Tõe t’a Zozɛf tugda beem ne tõndo, la tõe t’a na n lebsa tõnd wẽng ning fãa d sẽn da maan-a wã.”+ 16 Dẽ, b tʋma koɛɛg tɩ b yeel a Zozɛf yaa: “Ad yãmb ba wã sẽn yeel bũmb ning nand t’a ki: 17 ‘Ad bũmb ning yãmb sẽn segd n togs a Zozɛfe: “M bõos tɩ f kõ f ba-biisã sugr b kongrã yĩnga, la b sẽn maan foo wẽng wʋsg tɩ yaa yel-wẽndã yĩnga.”’ Masã, d bõos tɩ y kõ y ba wã Wẽnnaamã tʋm-tʋmdb sugr b kongrã yĩnga.” La b sẽn togs a Zozɛf gom-kãensa wã, a yãbame. 18 Rẽ poore, a ba-biisã me waame, n wõgemd a taoor n yeele: “Tõnd yaa yãmb yembse!”+ 19 A Zozɛf yeel-b lame yaa: “Ra maan-y rabeem ye. Mam bee Wẽnnaam zĩigẽ la? 20 Baa yãmb sẽn bao n na n maan maam wẽngã,+ Wẽnnaam kɩtame tɩ wẽngã lebg sõma, sẽn na yɩl n fãag neb wʋsgo, wa a sẽn maand rũndã-rũndã wã.+ 21 Rẽ wã, bɩ y ra maan dabeem ye. Mam na n kell n kõo yãmb ne y kambã rɩɩbo.”+ Woto, a Zozɛf bels-b lame, la a keng b raoodo.

22 A Zozɛf kell n zĩnda Ezɩpti, yẽ ne a ba wã zak rãmba. A vɩɩmd n kaoosa yʋʋm koabg la piiga. 23 A Zozɛf yãa a Efrayim yagense,+ la a Manase biig a Makɩɩr+ kamba. B ra yaa wa a Zozɛf mengã kamba.* 24 A Zozɛf wa n yeela a ba-biisã yaa: “Mam kolga kũum, la sãmbg sẽn kae, Wẽnnaam na n sõnga yãmba,+ la a yiis yãmb soolem-kãngã pʋgẽ, n tall-y n kẽng soolem ning a sẽn da pʋlem a Abrahaam ne a Izaak la a Zakoobã pʋgẽ.”+ 25 Woto, a Zozɛf kɩtame t’a Israyɛll kambã wẽene. A yeelame: “Wẽnnaam na n sõnga yãmba. Yãmb segd n talla mam kõabã n yi ka.”+ 26 A Zozɛf kii a sẽn wa n tar yʋʋm koabg la piiga, tɩ b segl a kũumã+ n ning kũum koglg pʋgẽ Ezɩpti.

Bɩ, “koomã sẽn pemdã.”

Bɩ, “Wẽnnaam vʋʋsmã.”

Bɩ, “Sa-gãongo.”

Yaa yʋʋmdã wakat toor-toorã yell la b gomda. Wala makre, bʋdbo, kẽebgo, tʋʋlg la waood wakate.

Bɩ, “sɩ-vɩɩse.”

Bɩ, “bõn-bãnã.”

Bɩ, “sɩ-vɩɩs.”

Bɩ, “sɩ-vɩɩs.”

Tõe tɩ “bõn-vuudsã” yaa wiisi, bõn-pogse, yõense, zũnzũya, la rũms a taab sẽn wõnd-ba.

Ebre, “b.”

Ebre, “la b tãb-biisã fãa.”

Pipi la woto d sẽn yãt Wẽnnaam yʋ-peellã sẽn welgd yẽ ne wẽnnaam-dãmb a taabã Biiblã pʋgẽ. Ne Ebre wã, yʋʋrã gʋlsda ne gʋls-biis a naase: יהוה (YHWH). Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa A4.

Bɩ, “sɩ-vɩɩga.” Ne Ebre wã, yaa nefɛs sẽn dat n yeel tɩ “bõn-naandg sẽn vʋʋsde.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Ebre, “n lebg zut a naase.”

Bedeliyʋm yaa tɩɩs kẽer sũm sẽn tar yũ-noogo.

Bɩ, “Tɩɩgre.”

Bɩ, “sɩ-vɩɩg.”

Ebre, “tabend a paga.”

Bɩ, “sɩlem soaba.”

Bɩ, “daarã wakat ning sobgã sẽn fugdã.”

Rat n yeel tɩ “ned sẽn maan ne tẽng tom,” bɩ “ninsaala.”

Ebre, “buri.”

Rat n yeel tɩ “sẽn vɩ-a wã.”

Bɩ, “wakat sẽn kõn sa.”

Ebre, “nengã lʋɩ.”

Bɩ, “lugla.”

Bɩ, “Nood tẽnga.”

Rat n yeel tɩ yẽ n yɩ pipi n maan woto.

Rat n yeelame tɩ “yãke, kõ.”

Bɩ, “tɩ Ãdem.” Ges-y Sɩngr 3:17 vẽnegrã.

Ebre, “Wẽnnaamã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Tõe tɩ rat n yeelame tɩ “Vʋʋsgo, Belsgo.”

Bɩ, “yolsg.”

Bɩ, “malɛgsã.”

Ebre, “mam vʋʋsmã.”

Bɩ, “bala a sakda yĩngã ratem.”

Tõe tɩ rat n yeelame tɩ “lubdba,” rat n yeel tɩ neb sẽn kɩtd tɩ b taabã lʋɩtẽ. Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Bɩ, “sũurã sãamame.”

Bɩ, “pa tar yell.”

Koglgã woglem ra yaa metr 134, t’a yalmã yaa metr 22, t’a zãntlmã yaa metr 13. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Ebre, sowaar. Neb kẽer tagsdame tɩ sowaarã yaa koglgã limdi, la tɩ pa võor b sẽn maan vẽenem yĩng ye.

Pa rẽ bɩ, “rũms nins sẽn yaa yɩlmã fãa raad a yopoe, la yãans a yopoe.”

Pa rẽ bɩ, “bõn-yɩgdɩ wã sẽn yɩgd yĩngrã raad a yopoe, la yãans a yopoe.”

Rat n yeel tɩ metr a 6,5. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Ebre, “yĩn-nems nins fãa.”

Ebre, “vʋʋsg zĩig n na n dogl a karg ye.”

Bɩ, “yũug sẽn sigsd sũuri.”

Bɩ, “tʋʋlg wakat la waood wakate.”

Bɩ, “kɩtdame tɩ yãmb soog-ba.”

Bɩ, “sɩɩgã.”

Bɩ, “yãmb sɩɩsã zɩɩm.”

Bɩ, “sɩ-vɩɩsã.”

Ebre, “yĩn-nemsã.”

Bɩ, “sɩ-vɩɩsã.”

Ebre, “yembsã yamba.”

Bɩ, “A rĩungã pipi galʋ-tẽns.”

Pa rẽ bɩ, “Bãmb naaga taab n yaa galʋ-tẽn-kãsengã.”

Pa rẽ bɩ, “kẽemã.”

Rat n yeel tɩ “Welgre.”

Bɩ, “nin-buiidã sẽn be tẽngã zugã.”

Rat n yeel tɩ “Gẽdgre.”

Bɩ, “sɩɩs.”

Ebre, “boolgo.”

Bɩ, “zĩnd sãand be.”

Bɩ, “mam sɩɩgã põse.”

Ebre, “boola.”

Rat n yeel tɩ Mog-kɩɩngẽ wã.

Ebre, “ba-biigã.”

Bɩ, “sɩɩsã.”

Ebre, “bi-ribl.”

Ebre, “Ned sẽn yit fo pendẽ.”

Bɩ, “n dɩgl b bogr fãa t’a zems a to wã.”

Bɩ, “kaoo tẽng ning sẽn na n kɩt tɩ b lebg yembsã bʋʋdo.”

Bɩ, “bala wakat ning b sẽn segd n sɩbg Amoor nebã nan pa ta ye.”

Ebre, “fo yãoogẽ wã.”

Rat n yeel tɩ “Wẽnnaam wʋmdame.”

Tõe tɩ rat n wilgame t’a na n yɩɩ ned sẽn pa rat t’a taab soog-a.

Pa rẽ bɩ, “a na n zabda ne a ba-biisã fãa.”

Ebre, “boola.”

Rat n yeel tɩ “Soab ning sẽn vɩ n ne maamã bulga.”

Bɩ, “pa tar yelle.”

Rat n yeel tɩ “Ba yaa kãsenga (paama waoogre.)”

Rat n yeel tɩ “Kʋʋng ba,” “neb wʋsg ba.”

Ebre, “Yãmb segd n wõrga y yo-gãnã.”

Bɩ, “n kʋʋ.”

Bɩ, “sɩ-kãng.”

Tõe tɩ rat n yeelame tɩ “Zab-zabda.”

Rat n yeel tɩ “Na-bi-poaka.”

Rat n yeel tɩ “Laado.”

Ebre, “n paas y sũurã pãnga.”

Seya zemsa litr a 7,33. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Bɩ, “ka le yãt a pekr ye.”

Ebre, “mam bãng-a lame.”

Ebre, “maasem.”

Bɩ, “rɩdga a Lot ne pãnga.”

Bɩ, “m sɩɩgã.”

Bɩ, “mam sɩɩgã na n põsame.”

Rat n yeel tɩ malɛkã sẽn gomd Wẽnnaam yʋʋr yĩngã.

Rat n yeel tɩ “Sẽn yaa-a bilf n yɩɩdã.”

Bɩ, “n zĩ sãand.”

Rat n yeel t’a ra nan pa kẽ ne-a ye.

Bɩ, “sẽn yaa tɩrg.”

Pa rẽ bɩ, “na n laa maam.”

Rat n yeel t’a Ismayɛlle.

Ebre, “Kelg a koɛɛgã.”

Rat n yeel tɩ “Wẽenegã bulga. Yopoe bulga.”

Ebre, “bool.”

Bɩ, “zĩnda sãand.”

Ebre, “rasem wʋsgo.”

Rat n yeel t’a “Zeova na n kõome. A Zeova na n gesa rẽ yelle.”

Ebre, “rignoore.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Pa rẽ bɩ, “na-kãsenga.”

Bɩ, “Yãmb sɩɩsã.”

Sɩkl zemsa garam 11,4. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Sɩkl zemsa garam 11,4. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Sɩkl zemsa garam 11,4. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Sɩkl zemsa garam 11,4. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.

Tõe tɩ yaa a Laban.

Ebre, “tɩ m wẽnemd rɩtg bɩ goabga.”

Bɩ, “Tõnd pa tõe n gom yãmb wẽng wall sõma ye.”

Rat n yeel tɩ pag ning sẽn zã-a, n lebg a tʋm-tʋmd-poak masã wã.

Bɩ, “lebg neb tus ka tɛk ma.”

Ebre, “rignoore.”

Sãmbg sẽn kae, Ebre yʋ-kãensã a tãabã fãa makda buud toor-toore.

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Pa rẽ bɩ, “B zaba ne b ba-biisã fãa b vɩɩmã tõre.”

Rat n yeel tɩ “Yĩn-kõabneng soaba.”

Rat n yeel tɩ “Sẽn gãt-a nao-kãsenkãare. Sẽn deegd-a a taab zĩiga.”

Bɩ, “kom n tar maam.”

Rat n yeel tɩ “Miuugu.”

Ebre, “lãntiy.”

Ebre, “sẽn wilgd a pag a Rebeka a nonglem.”

Bɩ, “kosoogẽ.”

Bɩ, “kosoogẽ.”

Rat n yeel tɩ “No-koeemde.”

Rat n yeel tɩ “Rõadga.”

Rat n yeel tɩ “Zĩ-yalemse.”

Ebre, “bool.”

Bɩ, “mam sɩɩgã.”

Bɩ, “y sɩɩgã.”

Bɩ, “mam sɩɩgã.”

Bɩ, “y sɩɩgã.”

Rat n yeel tɩ “Sẽn gãt-a nao-kãsenkãare. Sẽn deegd-a a taab zĩiga.”

Bɩ, “tagsda fo kʋʋb yelle, n belsd a menga.”

Rat n yeel tɩ “Wẽnnaam doogo.”

Ebre, “bur.”

Ebre, “ba-biiga.”

Ebre, “Fo sɩd yaa mam kõbre, la mam yĩn-nemse.”

Ebre, “ba-biigã.”

Ebre, “A Leya ninã ra ka tar pãng ye.”

Ebre, “ra kis-a lame.”

Ebre, “paka a rogsã.”

Rat n yeel tɩ “Ges-y bi-ribla!”

Rat n yeel tɩ “Wʋmbo.”

Rat n yeel tɩ “Tabendgo. Pẽnegre.”

Rat n yeel tɩ “Pẽge. Pẽgr bũmbu.”

Ebre, “rog m rũmã zutu.”

Rat n yeel tɩ “Bʋ-kaooda.”

Rat n yeel tɩ “Mam maoore.”

Rat n yeel tɩ “Zu-noogo.”

Rat n yeel tɩ “Sũ-noogo.”

Pagbã ra wãbda mandragoor-dãmbã, bala b ra tagsdame tɩ tõe n sõng-b lame tɩ b rɩk pʋga.

Rat n yeel tɩ “A yaa yaoodo.”

Rat n yeel tɩ “A na n nonga maam.”

Ebre, “Wẽnnaam kelg-a lame la a pak a rogsã.”

Yaa Zosifiya bool-koɛɛga. Zosifiya wã rat n yeelame tɩ “Bɩ a Zah paase.”

Ebre, “tɩrlmã.”

Ebre, “terafim.” Bɩ, “zak neb wẽnnaam-dãmba.”

Rat n yeel tɩ Efrate.

Bɩ, “a roagdbã.”

Ebre, “Gũus f meng n da wa sɩng ne a Zakoob goam noog-noog n baas beed ye.”

Yaa bũmb sẽn wõnd gãngaoogo, tɩ b zãad ne nug n pãbda.

Ebre, “kom-dibli wã.”

Ebre, “a Izaak rabeemã.”

Arameyẽ gomd sẽn dat n yeel tɩ “Kaset rʋre.”

Ebre gomd sẽn dat n yeel tɩ “Kaset rʋre.”

Ebre, “ne a ba a Izaak rabeemã.”

Ebre, “kom-dibli wã.”

Rat n yeel tɩ “Sik-zĩis a yi.”

Ebre, “weoogẽ wã.”

Bɩ, “zĩnda sãand.”

Bɩ, “longã.”

Rat n yeel tɩ “Sẽn maood-a (Sẽn pẽdgd-a) ne Wẽnnaam,” bɩ “Wẽnnaam maoodame.”

Rat n yeel tɩ “Wẽnnaam nenga.”

Bɩ, “Peniyɛllã.”

Ebre, “barkã.”

Rat n yeel tɩ “Zãna.”

Bɩ, “geta.”

Bɩ, “a sɩɩgã.”

Ebre, “gomd ne pʋg-sadã sũuri.”

Bɩ, “Mam biig a Sikɛm sɩɩgã tabenda.”

Ebre, “sẽn tar yo-gãongo.”

Bɩ, “solge.”

Rat n yeel tɩ “Betɛll Wẽnnaam.”

Rat n yeel tɩ pag ning sẽn zã-a wã.

Rat n yeel tɩ “Yãbr sɛnn tɩɩga.”

Ebre, “na n yii fo pendẽ.”

Bɩ, “A sɩɩgã sẽn wa n yitã.”

Rat n yeel tɩ “Mam kʋʋrã biiga.”

Rat n yeel tɩ “Nug-rɩtgã biiga.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Bɩ, “sɩɩs.”

Bɩ, “zĩ sãandã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Ebre, “sɛk-rãmba.” Sɛk ra yaa buud naaba.

Ebre, “a Israyɛll kom-dibli wã.”

Ebre, “weoogẽ wã.”

Ebre, “kasaab sẽn yaa toor zall.”

Bɩ, “wẽ a sɩɩgã ye.”

Yaa tɩɩg sũm sẽn tar yũ-noogo.

Yaa tɩɩs kẽer kaam sẽn tar yũ-noogo.

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Fut pãrsgã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Fut pãrsgã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Ebre, “Wẽnd-doog pʋg-yoodrã.”

Rat n yeel tɩ “Pãrgre.”

Ebre, “rasma.”

Ebre, “zẽka fo zugu.”

Ebre, “bulgẽ wã.” “bokẽ wã.”

Ebre, “zẽka fo zugã n bas foo.”

Ebre, “bulgẽ wã.” “bokẽ wã.”

Bɩ, “Yaa geerã wɛɛngẽ.”

Yaa bũmb b sẽn da kood pĩnd wẽndẽ wã. B ra tara a tãandã n maand lẽ futu.

Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.

Wõnda yaa gom-bil sẽn wilgd tɩ b segd n waooga neda.

Ebre, “zẽk a nug bɩ a karg.”

Rat n yeel tɩ “Heliyopoliis.”

Bɩ, “gilgri.”

Bɩ, “sẽn wa n na n sɩng tʋʋmã.”

Rat n yeel tɩ “Heliyopoliis.”

Rat n yeel tɩ “Sẽn wat-a ne yĩmbu.” “Sẽn kɩtd-a tɩ f yĩmi.”

Rat n yeel tɩ “Fɩɩg naoor a yiibu.”

Ebre, “bur.”

Bɩ, “sẽn ka pãngã.”

Bɩ, “a sɩɩgã namsgã.”

Ebre, “mam zoob-peendã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Yaa tɩɩs kẽer kaam sẽn tar yũ-noogo.

Yaa tɩɩg sũm sẽn tar yũ-noogo.

Yaa tɩɩg biis sẽn wõnd nanguri, n yaool n yaa kõodr-kõodre.

Ebre, “bõn-sõma.”

Ebre, “tɩ bãmb.”

Ebre, “mam zoob-peendã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Bɩ, “biigã sɩɩgã.”

Bɩ, “sɩɩgã.”

Ebre, “tõnd ba wã zoob-peendã.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Bɩ, “sẽn na yɩl tɩ y põs.”

Bɩ, “soolmã pʋgẽ.”

Ebre, “ba.”

Bɩ, “vɩɩmda ne.”

Bɩ, “sẽn yaa kaamã.”

Bɩ, “neb nins fãa a sẽn so wã.”

Ebre, “rogla a nug fo ninã zugu.”

Bɩ, “a kambã ne a yagensã sɩɩs fãa.”

Bɩ, “sɩɩs piig la a yoobe.”

Rat n yeel tɩ “Heliyopoliis.”

Bɩ, “sɩɩs piig la a naase.”

Ebre, “kom-dibli.”

Bɩ, “sɩɩs a yopoe.”

Bɩ, “sɩɩs nins fãa.”

Bɩ, “sɩɩs a yiibu.”

Bɩ, “sɩɩs.”

Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.

Bɩ, “zĩnda sãand.”

Bɩ, “zĩnd sãand.”

Ebre, “buri.”

Ebre, “bur.”

Ebre, “gãand ne m ba-rãmbã.”

Bɩ, “tãng sigdg.”

Bɩ, “mam pãngã sɩngre.”

Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.

Bɩ, “waoogre.”

Rat n yeel tɩ “Soab ning sẽn so-a wã.”

Ebre, “nao-kãsenkãyã.”

Ebre, “burã.”

Ebre, “talla kaam.”

Rat n yeel t’a Zozɛfe.

Tɩ b tall bũmb toor-toor n segl kũumã t’a ra põog ye. Wala makre, kaam sẽn tar yũ-noogo.

Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.

Rat n yeel tɩ “Ezɩpt nebã kʋʋre.”

Ebre, “B roga a Zozɛf rũmã zutu.”

    Moorã Sɛba (1991-2025)
    Pag-y
    Pak-y
    • Moore
    • Toole
    • Y sẽn date
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Y sẽn segd n sake
    • Noy d sẽn tũudi
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Pak-y
    Toole