Mue ku Hasa ku Nongonona Vusunga Ni?

1. Vati mue ku livua ku tuala ha vusunga?

VANGAMBA va Yehova va lema vusunga vua mu Lizi lia Njambi, muomu hakeho hemana lutsilielo luetu. (Loma 10:17) Tuli na vusunga nguetu, Yehova ua tumbika cikungulukilo ca Vakua Kilistu mu kupua “ngundzi na ciyakelo ca vusunga.” (1 Tim. 3:15) Kaha tue kuononoka vamuanetu ‘vakua ku tu sika’ ve ku tu lomboluela vusunga vua mu Mbimbiliya na ku tu tuamenena mu ku tu kuasa ku linga cizango ca Njambi.—VaHe. 13:17.

2. Kuliya na Tiango 5:​19, vika vi hasa ku soloka ambe nga tua lilongesa vusunga?

² Vunoni, ambe nga tua lilongesa vusunga na ku tava nguetu tua tondeka kuononoka vimamuna via lukungulukilo lua Njambi, kasi tu hasa ku hungumuka. (Tandenu Tiango 5:19.) Muomu Satana a tonda tu likele ku kulahela mu Mbimbiliya, na vimamuna vi tue ku tambula mu lukungulukilo lua Njambi.—Efe. 4:14.

3. Omo lia vika tua pande kuononoka vusunga? (Efeso 6:​13, 14)

³ Tandenu Efeso 6:​13, 14. Vuovuno, Ndiavu a ka pangesa makuli a kuli seza-seza linga a lingise vakua vifuti valulukile Yehova. (Ku-So. 16:​13, 14) Cikuavo naua, tua tantekeya nguetu, Satana a ka tualelelaho ku linga cose a hungumune vangamba va Yehova. (Ku-So. 12:9) Ngeci mukemuo, capua ca seho ku lihakela kapandi ka ku nongonona makuli linga tu hase kuononoka vusunga. (Loma 6:17; 1 Pet. 1:22) Muomu hakeho ha ka hitukila kuovoka cetu mu lamba ya kama.

4. Vika tu lilongesa mu cilongesa cino?

⁴ Mu cilongesa cino, tu lilongesa vifua vivali vi tu kuasa ku nongonona vusunga vua mu Mbimbiliya na kuononoka vimamuna vi tue ku tambula mu lukungulukilo lua Njambi. Kaha naua tu simutuila viuma vitatu, vi tua pande ku linga mangana tu tualeleleho ku kakatela ku vusunga.

VIFUA VIA TONDEKA LINGA TU NONGONONE VUSUNGA

5. Vati ku vuila Yehova vuoma ce ku tu kuasa ku nongonona vusunga?

⁵ Ku vuila Yehova vuoma. Ku vuila Yehova vuoma ca lomboloka ngecize tua mu lema, kaha ka tu tondo ku linga na vimo viahi vi mu vavalesa ku mutima. Tu mona ku litepa ca kala ha via cili na via vipi, ha vusunga na makuli, linga Yehova a tave ku lemesa cetu. (Visi. 2:​3-6; VaHe. 5:14) Ka tua pandele ku tavesa vuoma vua vantu vu hiane cilemo ci tue ku vuila Yehova. Muomu viuma via vipi vi va lema vantu, Yehova mueka ua vizinda.

6. Vati ku vuila vantu vuoma ca lingisile vamiata likumi kualulula vusunga?

⁶ Nga tu vuila cikuma vantu vuoma ku hiana Njambi, tu hasa ku putuka ku tsiliela viuma ka via litombuele na vusunga. Ca ku muenako, tu hilulenu muzimbu ua vamiata 12 va va tumine ku nenga cifuti ca kulahesele Yehova ku vaIsaleli. Vandondzi 10 va vuile vuoma vua vakua Kanana. Kaha vuoma vuaco, vua hianene cilemo cavo kuli Yehova. Va lekele vakuavo vaIsaleli nguavo: “Ka tu hasa ku katukila vantu vaze; muomu va na tu hiana [ku] ngolo.” (Num. 13:​27-31) Kuliya na cifua ci ve ku muenamo vantu viuma, vakua Kanana va kele na ndzili ku hiana vaIsaleli, kaha evi via puile vene vusunga. Vunoni uose ua handekele nguendi vaIsaleli ka ve ku hasele ku vula vitozi vavo, ka singaniekele hali Yehova. Vandondzi 10 va pandele ku tuala mana ku viuma via tondele Yehova ku vaIsaleli. Va pandele naua ku hilula ha viuma via va lingilile Yehova. Ku lingamo, nga va limuenenene nguavo, Yehova ua kala na ngolo ya ku hiana, ku tuvakana ndzili ya vakua Kanana. Vunoni Yehosua na Kaleve va tondele kuya Yehova ku mutima, ngeci ka va lifuile na vandondzi vakuavo ka va kele na lutsilielo. Yehosua na Kaleve va lekele vantu nguavo: “Nga tu mu ya Yehova ku mutima, kaha ikeye a ka tu neha mu cifuti cize, na ku tu hiaco.”—Num. 14:​6-9.

7. Vati tu hasa ku tualelelaho ku vuila Yehova vuoma? (Talenu naua cikupulo.)

⁷ Linga tu tualeleho ku vuila Yehova vuoma, ntsimbu yose tua pande ku linga vihangula via cili vi mu vuisa ndzolela. (Visa. 16:8) Omo mu tanda mizimbu ya mu Mbimbiliya, puenu na ku lihula nguenu: ‘Nga nja kele mu cihela cendi, cihangula cika nji ne ku lingile?’ Ca ku muenako, lisinganiekenu ngue nenu muli na kuivua vamiata likumi va handeka nguavo, vaIsaleli ka va hasa ku tambula cifuti ca Kanana. Nenu nga mua tsilielele mu muzimbu ua ku vihia na ku vuila vantu vuoma? Ni nga cilemo cenu kuli Yehova na cizango ca ku muya ku mutima via hianene vuoma? VaIsaleli ka va tavele nguavo, Yehosua na Kaleve va handekele vusunga. Ngeci mukemuo, Yehova ka va tavesele ku kovela mu Cifuti ca Cikulaheso.—Num. 14:​10, 22, 23.

8. Tua pande ku lihakela kapandi ka ku kala na cifua cika, kaha omo lia vika?

⁸ Ku likehesa. Yehova ue ku solola vusunga ku vakua ku likehesa. (Mat. 11:25) Na ku likehesa cose, tue ku tava vukuasi linga tu lilongese vusunga. (Vili. 8:​30, 31) Vunoni, kasi vene tua pande ku zangama linga kati tupue vakua ku lihalesa. Muomu nga tupua vakua ku lihalesa, tu hasa ku putuka ku singanieka nguetu visinganieka vietu via pua via cili ngeci mua vitume via mu Mbimbiliya kaha na vimamuna vi tue ku tambula mu lukungulukilo lua Yehova.

9. Vati tu hasa ku tualelelaho ku likehesa?

⁹ Linga tu tualeleho ku likehesa, tua pande ku vuluka nguetu, tua pua vavandende mu ku lisetekesa na Yehova. (Visa. 8:​3, 4) Tu hasa naua ku vundila Yehova a tu kuase ku tualelelaho ku likehesa na ku tava ku tu longesa. Nga tu lingamo, Yehova a ka tu kuasa ku haka seho ku visinganieka viendi vi tue ku lilongesa mu Mbimbiliya na lukungulukilo luendi, ku hiana visinganieka vietu vavene. Omo mu tanda Mbimbiliya, tondenu vusunga vua muesa ngecize, Yehova ua lema ku likehesa, vunoni ua zinda ku lihalesa. Kaha nga mua tambula citeli ci mi hana mpoko hali vakuenu, lihakelenu kapandi ka ku tualelelaho ku likehesa.

VATI TU HASA KU TUALELELAHO KUONONOKA VUSUNGA?

10. Veya Yehova ua pangesele mu ku hana vimamuna na ku tuamenena vangamba vendi?

¹⁰ Tualelenuho ku tsiliela mu vimamuna via lukungulukilo lua Yehova. Ku laza, Yehova ua pangesele Mosesa na Yehosua mu ku hana vimamuna ku vangamba vendi. (Yeho. 1:​16, 17) Kaha vaIsaleli va vezikile mu va muene Mosesa na Yehosua kupua miluua va Yehova. Munima ya miaka, mu va tumbikile cikungulukilo ca Vakua Kilistu, vapostolo 12 va hanene vimamuna ku vamuanaye. (Vili. 8:​14, 15) Mu ku hita ca ntsimbu, mu civunga ca vapostolo mua lipandakanene naua vakuluntu mu Yelusalema. Vamuanetu mu va kele na kuononoka vimamuna vi va hanene vapostolo na vakuluntu mu Yelusalema, “zimbunga zia likolesele mu ku tsiliela, kaha zia lanene ku mbunga yazio ku litangua ku litangua.” (Vili. 16:​4, 5) Na lelo lino, Yehova ue ku tu vezikisa mu tue kuononoka vimamuna vi tue ku tambula mu lukungulukilo luendi. Vunoni vati Yehova a hasa ku livua nga ka tuononoka vamuanetu va hangula mu ku tu tuamenena? Linga tu kumbulule eci cihula, tu simutuilenu vika via solokele omo vaIsaleli va kele na kuya mu Cifuti ca Cikulaheso.

11. Vika via solokelele vaze ka va singimikile va hanguile Yehova mu ku va tuamenena? (Talenu naua cikupulo.)

¹¹ VaIsaleli mu va kele na kuya mu Cifuti ca Cikulaheso, vamala va ku tsimana va litualele ha matunta na Mosesa, omo lia cipanga ca mu kundikile Yehova. Va handekele nguavo: “Lukungulukilo luose [kati lika Mosesa] lu na lele, vose muntu ku muntu na Yehova ali ha kati kavo.” (Num. 16:​1-3) Vutuhu ku meso a Njambi “lukungulukilo luose” lua puile lua ku lela, vunoni Yehova ua hanguile Mosesa a tuamenene vangamba Vendi. (Num. 16:28) Vakua lisino mu va payele Mosesa, va kele mpundu na ku paya Yehova. Ka va tualele mana ku viuma via tondele Yehova, muomu va tondele ku kala na mpoko hali vakuavo kaha na lutsimo. Ngeci mukemuo, Njambi ua nongesele vakua lisino hamo lika na vaze va lipandakanene navo. (Num. 16:​30-35, 41, 49) Tu hasa ku kala na vusunga nguetu, na lelo lino Yehova ue ku viana vaze ka ve ku singimika ku tuamenena ca lukungulukilo luendi.

12. Omo lia vika tua pande ku tualelelaho ku kulahela mu lukungulukilo lua Yehova?

¹² Tu hasa ku tualelelaho ku kulahela mu lukungulukilo lua Yehova. Nga ci tondeka ku sungamesa cifua ci tue kuivuisisilamo cimo cilongesa ca mu Mbimbiliya, ni cifua ci tue ku pangelamo Yehova, vamuanetu vakua ku tu tuamenena ka ve ku likanuuela ku lingamo. (Visi. 4:18) Kaha ve ku lingamo, muomu va tonda ku vuisa Yehova ndzolela. Cikuavo naua, ve ku lihakela kapandi ka ku linga vihangula vie ku litombola na Mbimbiliya, ni nguetu, seteko i va pande ku kava vangamba va Yehova vose.

13. Vika via pua “seteko ize ya mezi a ku sungama,” kaha vika tua pande ku linga?

¹³ “Kakatela seteko ize ya mezi a ku sungama.” (2 Tim. 1:13) “Seteko ize ya mezi a ku sungama” ya pua vilongesa via mu Mbimbiliya. (Yoa. 17:17) Vilongesa viaco via pua luvula lua viose vi tua tsiliela. Kaha lukungulukilo lua Yehova lue ku tu longesa ku kakatela ku viuma vi tua tsiliela. Nga tu lingamo, Yehova a ka tu vezikisa.

14. Vati vamo Vakua Kilistu va likelele ku kakatela “seteko ize ya mezi a ku sungama”?

¹⁴ Vika vi hasa ku soloka nga tu likela ku kakatela ku “seteko ize ya mezi a ku sungama”? Ca ku muenako, ku sekulu ya ku livanga, vamo Vakua Kilistu va kele na ku sanduola muzimbu ua makuli nguavo, litangua lia Yehova lia hetele. Halumo kua kele umo mukanda ua handekele viuma viaco, u va kele na ku singanieka vantu nguavo kapostolo Paulu ikeye ua u sonekele. Vamo Vakua Kilistu mu Tesalonika, va tsilielele muzimbu uaco na ku u sanduola ca ku hona ku u hilula. Vunoni nga va vulukile via va longesele kapostolo Paulu mua kele navo, nga ka va va kuisile. (2 Tes. 2:​1-5) Paulu ua mamuine vamuanaye linga kati va tsiliele viose vi va kele na kuivua. Kaha mu ku va kuasa ku matangua a ku lutue, Paulu ua manusuile mukanda ua sonekelele vakua Tesalonika nguendi: “Cihindu cange, yange Paulu, na livoko liange ivene, cikeco citantekeyeso mu mikanda yose: ngue mu nje ku soneka.”—2 Tes. 3:17.

15. Vati tu hasa ku liniunga ku makuli eku soloka ngue vusunga? Hanenu cimueso. (Talenu naua vikupulo.)

¹⁵ Vika tu lilongesa ku mezi a handekele Paulu ku vakua Tesalonika? Nga tu nevu vimo ka via litombuele na vi ya longesa Mbimbiliya, ni nga tu nevu muzimbu ua ku pihia, tua pande ku kala na liano. Mu União Sovietika ya laza, vitozi vetu va hanene vamuanetu umo mukanda na ku va kuisa nguavo ua tundile ku cikota ca kama. Mukanda uaco ua lingisile vamo vamuanetu va litepe ku lukungulukilo. Mukanda uaco ua solokele vene ngue ua tundile ku cikota ca kama. Vunoni vamo vamuanetu ka va uililile mu ngandzo yaco. Va hasele ku nongonona nguavo, muzimbu ua kele mu mukanda uaco ka ua litombuele na viuma vi va lilongesele. Lelo lino, vitozi vetu ve ku pangesa internete na virede social linga va koke matepeso ha kati ketu. Ngeci mukemuo, linga kati tu “fumpuluke vuasi mu visinganieka [vietu],” tua pande ku liniunga mu ku hilula vuino mizimbu i tue kuivua ni ku tanda, linga tu mone nga ya litombola na vusunga vu tua lilongesa.—2 Tes. 2:2; 1 Yoa. 4:1.

16. Kuliya na Loma 16:​17, 18, vika tua pande ku linga nga vamo va likela ku kakatela ku vusunga?

¹⁶ Tualelelenuho ku likuata kumo na vaze vali na ku tualelelaho ku pangela Yehova. Njambi a tonda tu likuate kumo na vamuanetu omo tu mu pangela. Kaha tu ka tualelelaho ku likuata kumo na vamuanetu, nga tu kakatela ku vusunga. Uose ue ku sanduola mizimbu ka ya litombuele na vusunga, ue ku koka matepeso mu cikungulukilo. Ngeci mukemuo, Njambi ua tu mamuna ku ‘va sondoloka.’ Muomu nga ka tua lingilemo, tu hasa ku putuka ku tsiliela mu mizimbu ya makuli, na ku likela ku pangela Yehova.—Tandenu Loma 16:​17, 18.

17. Vivezikiso vika tue ku tambula mu ku nongonona vusunga na ku kakatela ku vukevuo?

¹⁷ Nga tua nongonona vusunga na ku kakatela ku vukevuo, lutsilielo luetu lu ka kaniama. (Efe. 4:​15, 16) Cikuavo naua, tu ka hasa ku liniunga ku vilongesa via makuli via Satana. Kaha Yehova a ka tu niunga mu ntsimbu ya lamba ya kama. Ngeci mukemuo, tualelelenuho ku kakatela ku vusunga, “kaha Njambi ua ciyulo a ka kala nenu.”—Filp. 4:​8, 9.