CILONGESA 27
MUASO 73 Tu Hane ku Simpa
Puenu va ku Simpa Ngeci mua Zandoke
“Zandoke, [ua puile] mukuendze mukua zindzili mukua ku simpa.”—1 MIZ. 12:28.
VUTUMBE
Vati lungano lua Zandoke lu tu kuasa kupua va ku simpa.
1-2. Zandoke ua puile iya? (1 Mizimbu 12:22, 26-28)
ACI SINGANIEKENU civunga ca vamala va tuvakana 340.000. Va na likungulula mu ku puisa Ndaviti muangana ua Isaleli. Kaha mu matangua atatu, vazolele, ku simutuila na ndzolela na kuimba miaso ya ku sangaziala Yehova ku Hevelone. (1 Miz. 12:39) Mu civunga caco, mua kele mukuendze Zandoke. Cingi ca vantu ka va mu tualele mana. Vunoni Yehova ua mu muene, kaha a tonda tu tantekeye ngecize, Zandoke kua kele. (Tandenu 1 Mizimbu 12:22, 26-28.) Zandoke ua puile iya?
2 Zandoke ua puile Sasendote, kaha ua kele na ku pangela hamo na sasendote ua Kama Aviatale. Cikuavo naua, Njambi ua hanene Zandoke mana na vuhasi vua kuivuisisa vutumbe Vuendi. (2 Sam. 15:27) Vantu mu va tondekele vukuasi, va kele na kuya kuli Zandoke mu ku mu vundila vimamuna via cili. Kaha naua ua puile ua ku simpa. Mu cilongesa cino, tu lilongesa vati Zandoke ua muesele ku simpa.
3. (a) Omo lia vika vangamba va Yehova va tondeka ku simpa? (b) Vika tu simutuila mu cilongesa cino?
3 Kuno ku matangua a ku kotokela, Satana ue ku linga cose mu ku seteka ku zeyesa lutsilielo luetu muli Yehova. (1 Pet. 5:8) Ngeci mukemuo, tua tondeka ku simpa linga tu hase ku kolesa, ntsimbu Yehova kanda a nongese Satana na mavu endi a api. (Visa. 31:24) Tu ci simutuilenu ha viuma vitatu vi tu hasa ku linga tu tambuluise ku simpa ca Zandoke.
TUAMEKENU VUANGANA VUA NJAMBI
4. Omo lia vika vangamba va Yehova va tondeka ku simpa, linga va tuameke Vuangana vua Njambi? (Talenu naua cikupulo.)
4 Mu kupua vangamba va Yehova, tue ku tuameka Vuangana vua Njambi na mutima uose. Vunoni, vintsimbu via vingi tue ku tondeka ku simpa linga tu hase ku lingamo. (Mat. 6:33) Ca ku muenako, mu mavu ano a api, tua tondeka ku simpa linga tu hase ku yoya kuliya na masiko a Yehova, na kuambulula muzimbu ua cili ua Vuangana vua Njambi. (1 Tes. 2:2) Kaha vintsimbu via vingi, tue ku tondeka ku simpa linga kati tu lihake mu via pulitika mu mavu ano a sula na matepeso. (Yoa. 18:36) Vangamba va Yehova vavengi vali na ku hita mu visoti via ku honoua vimbongo, ku va tingula ni ku va soka mu tumenga omo lia ku viana ku lihaka mu via pulitika na mu vusualale.
Vika mu ka linga nga vakuenu va lihaka mu via pulitika? (Talenu cinanga 4)
5. Omo lia vika Zandoke ua tondekele ku simpa linga a kuase Ndaviti?
5 Zandoke ka ile lika ku Hevelone ku cilika ca ku puisa Ndaviti muangana. Vunoni ua ile na vitua viendi kaha ua liviukisile kulua. (1 Miz. 12:38) Zandoke ua kavele Ndaviti mu vindzita viose, kaha na ku niunga vaIsaleli ku vitozi vavo. Vutuhu Zandoke ka kele na vutongue vua kupua lisualale, vunoni ua puile ua ku simpa.
6. Vati Ndaviti ua puile lungano lua ku simpa kuli Zandoke? (Visamo 138:3)
6 Kulihi sasendote Zandoke ua lilongesele kupua ua ku simpa? Ua tantekeyele vamala vavengi va puile va ku kaniama na ku simpa. Mua vusunga, ua lilongesele via vingi ku lungano luavo. Ca ku muenako, Ndaviti ua puile ntuamena na lisualale ua ku simpa, ngeci vaIsaleli vose va tondele ku mu puisa muangana. (1 Miz. 11:1, 2) Ntsimbu yose Ndaviti ua kele na ku kulahela muli Yehova linga a mu kuase ku kulua na vitozi vendi. (Visa. 28:7; tandenu Visamo 138:3.) Zandoke ua lilongesele ku malungano a vamala vakuavo naua va ku simpa, ngeci mua: Yehoyanda na munendi Mbenaya kaha na tupitau va kupua 22 va lipandakanene ku mutamba ua Ndaviti. (1 Miz. 11:22-25; 12:26-28) Ava vamala vose, va tondele ku puisa Ndaviti muangana uavo na ku mu niunga.
7. (a) Malungano a veya a hasa ku tu longesa kupua va ku simpa lelo lino? (b) Kuliya na video, vika mu na lilongesa ku lungano lua muanetu Nsilu?
7 Mu tue ku hilula ha malungano a vantu va muesele ku simpa linga va tualeleleho kuononoka Yehova na Vuangana vuendi, netu ce ku tu kaniamesa linga tupue va ku simpa. Muangana uetu Yesu Kilistu, ka lihakele mu via pulitika mua kele hano ha mavu. (Mat. 4:8-11; Yoa. 6:14, 15) Yesu ntsimbu yose ua kulahelele muli Yehova linga a mu kuase kupua ua ku simpa. Lelo lino, tuli na malungano a vakuendze vavengi va ku simpa, ve ku viana ku lihaka mu via pulitika ni kupua masualale. Tua mi kaniamesa ku tanda mizimbu yavo mu jw.org.a
KUASENU VAMUANOKO
8. Mu vintsimbu vika vakuluntu ve ku tondeka ku simpa linga va kuase vamuanaye?
8 Vangamba va Yehova va lema ku likuasa umo na mukuavo. (2 Kol. 8:4) Vunoni vintsimbu vimo, tue ku tondeka kupua va ku simpa linga tu hase ku lingamo. Ca ku muenako, nga kua katuka ndzita, vakuluntu mu cikungulukilo ve ku kuasa na ku kaniamesa vamuanaye. Ve ku lingamo mu ku va kuasa ku kala na viMbimbiliya, mikanda yetu, kaha na ku va hana via kulia, vizalo, na ku va kuasa ku uana ndzivo ya ku kala. Vakuluntu va lema vamuanaye, ngeci mukemuo, ve ku haka miono yavo mu vusonde linga va va kuase. (Yoa. 15:12, 13) Ku lingamo, ve ku tambuluisa ku simpa ca Zandoke.
9. Ngue mu ua muesa 2 Samuele 15:27-29, vika Ndaviti ua lekele Zandoke ku linga? (Talenu naua cikupulo.)
9 Muono ua Ndaviti ua kele mu vusonde. Muomu munendi Avisalome ua tondele ku mu tsiha linga a mu tambule vuangana. (2 Sam. 15:12, 13) Kaha Ndaviti ua tondekele ku tunda ku Yelusalema vuasi-vuasi! Ngeci ua sanene vangamba vendi na ku va leka nguendi: “Katukenu, tu tinienu; muomu nga katimo na umo uahi kuli etu a ka pituka kuli Avisalome.” (2 Sam. 15:14) Vangamba vendi mu va kele na ku tunda ku Yelusalema, Ndaviti ua nongonuene nguendi, ca tondekele ku sale vamo linga vapue na ku mu leka matumbe a Avisalome. Ngeci Ndaviti ua tumineko Zandoke na vasasendote vakuavo linga vapue vandondzi. (Tandenu 2 Samuele 15:27-29.) Va tondekele ku livandeka cikuma. Muomu via va pingile Ndaviti, via hakele muono uavo mu vusonde. Avisalome ua puile mukua vukenia na mukua ku lihalesa kaha uendele ise vungungu. Aci singaniekenu vie ku lingile Avisalome kuli Zandoke na vasasendote vakuavo, nga ua tantekeyele nguendi va puile vandondzi va Ndaviti!
Ndaviti ua tumine Zandoke ku linga cipanga ca vusonde (Talenu cinanga 9)
10. Vati Zandoke na vasasendote vakuavo va niungile Ndaviti?
10 Ndaviti ua vundilile Zandoke na kavusamba kendi mukuavo Husayi, linga va mu kuase ku puisamo vumo vutumbe. (2 Sam. 15:32-37) Husayi ua likuisile ku kuasa Avisalome mu ku mu leka vati a vula Ndaviti. Ku lingamo ca hanene ntsimbu kuli Ndaviti linga a liviukisile kulua. Avisalome ua tavele via mu lekele Husayi, kaha munima yaco Husayi ua lekeleko Zandoke na Aviatale vutumbe vuaco. (2 Sam. 17:8-16) Kaha Zandoke na Aviatale, va lekele Ndaviti vutumbe vua Avisalome. (2 Sam. 17:17) Na vukuasi vua Yehova, Zandoke na vasasendote vakuavo va puisilemo vuino citeli cavo ca ku niunga na kuohiela muono ua Ndaviti.—2 Sam. 17:21, 22.
11. Vati tu hasa ku tambuluisa ku simpa ca Zandoke mu ku kuasa vamuanetu?
11 Vati tu hasa ku tambuluisa ku simpa ca Zandoke, nga muono ua vamuanetu u kala mu vusonde kaha va tondeka vukuasi? (1) Kavenu vimamuna. Mu vintsimbu viaco, capua ca seho ku tualelelaho ku likuata kumo. Kaha ononokenu vimamuna vie ku tunda ku Mbetele. (VaHe. 13:17) Vakuluntu va pande ku hituluka-hituluka mu vimamuna via handeka ku tuala ha ku liviukisila nga ku soloka viyovo via mavu, kaha na vika va hasa ku linga nga vi na soloka. (1 Kol. 14:33, 40) (2) Puenu va ku simpa na vakua liano. (Visi. 22:3) Singaniekenu ntsimbu kanda mu linge vimo. Kaha kati mu hake ngoco muono uenu mu vusonde. (3) Tsilielenu muli Yehova. Vulukenu nguenu, Yehova a tonda vamuanoko hamo lika nenu mu kale vuino. A hasa ku mi kuasa linga nenu mu kuase vuino vamuanoko.
12-13. Vika mua lilongesa ku muzimbu ua vamuanetu Viktor na Vitalii? (Talenu naua cikupulo.)
12 Tu hilulenu muzimbu ua vamuanetu Viktor na Vitalii vapua vakuluntu mu cikungulukilo, kaha va fuitanganene mu ku tualela vamuanaye via kulia na mema mu cifuti ca Ucrânia. Muanetu Viktor nguendi: “Tua tondele via kulia ku vihela via vingi, kaha vintsimbu via vingi tua kele na kuivua cikumo ca mata mu hiehi netu. Umo muanetu ua hanene via kulia mu ku kuasa vamuanetu mu imo ntsimbu. Mu tua kele na ku longekeya via kulia mu likalu, kua tuvikile imo mbomba mu hiehi netu (20 metros). Ha litangua liaco, nja lambelelele Yehova a nji kuase ku simpa linga nji tualeleleho ku kuasa vamuanetu.”
13 Muanetu Vitalii nguendi: “Tua tondekele ku simpa cikuma. Vungendzi vuange vua katete vuambatele viola 12. Kaha mu vungendzi vuange vuose, nja vundilile kuli Yehova.” Muanetu Vitalii ua puile ua ku simpa na mukua liano. Ua handekele naua nguendi: “Nja tualeleleho ku vundila Yehova a nji hane mana na ku nji kuasa kupua mukua ku konkama. Njendesele lika mu vitapalo vi va tavesele vanguvulu. Ku mona vamuanetu va pangela hamo, ca kaniamesele lutsilielo luange. Va fumisile vioua mu tapalo, ku longolola via kulia, vizalo na vikuata vikuavo mu likalu. Cikuavo naua, va tu hele via kulia nange na muanetu Viktor na cihela ca ku kosa.”
Nga mu kuasa vamuanoko mu ntsimbu ya vusonde, puenu vakua ku simpa na vakua liano (Talenu vinanga 12-13)
TUALELENUHO KU PANGELA YEHOVA
14. Vati tu hasa ku livua nga umo u tua lema na likela ku pangela Yehova?
14 Nga umo kavusoko ni kavusamba na likela ku pangela Yehova, ce ku tu vavala cikuma ku mutima. (Visa. 78:40; Visi. 24:10) Kaha omo lia ku lema muntu uaco, ce ku kaluua ku kolesa. Nga mua hita laza mu cisoti caco, lungano lua Zandoke lua ku muesa vuoloke lu hasa ku mi kaniamesa.
15. Omo lia vika Zandoke ua tondekele ku simpa, linga a tualeleleho kupua mukua vuoloke kuli Yehova? (1 Vamiangana 1:5-8)
15 Zandoke ua tualeleleho kupua mukua vuoloke kuli Yehova, vutuhu kavusamba kendi Aviatale ka lingilemo. Evi via solokele ku ntsongo ya ku sika ca Ndaviti. Muangana Ndaviti tele a lingila kutsa, munendi Andoniya uesekele ku lipuisa muangana, vutuhu Yehova ua hanguile Solomone. (1 Miz. 22:9, 10) Kaha Aviatale ua hanguile ku kala ku mutamba ua Andoniya. (Tandenu 1 Vamiangana 1:5-8.) Mu ku lingamo, kendele lika Ndaviti vungungu vunoni na Yehova. Mua vusunga, evi via vavalesele cikuma Zandoke ku mutima. Muomu ua pangele hamo na Aviatale mu miaka i tuvakana 40. (2 Sam. 8:17) Va niungile hamo “Cikasa” ca Njambi ua vusunga. (2 Sam. 15:29) Cikuavo naua, Zandoke na Aviatale va kuasele Ndaviti mu kupua muangana uavo, kaha na ku puisamo via vingi mu cipanga ca Yehova.—2 Sam. 19:11-14.
16. Vika halumo via kuasele Zandoke a tualeleleho kupua mukua vuoloke?
16 Zandoke ua tualeleleho kupua mukua vuoloke kuli Yehova, vutuhu Aviatale uendele Ndaviti vungungu. Ndaviti ua kele na vusunga nguendi citava a kulahele Zandoke. Ndaviti mua nongonuene vutumbe vua Andoniya, ua hanguile Zandoke, Natane na Mbenaya linga va vuavese Solomone mu kupua muangana. (1 Vam. 1:32-34) Mua vusunga, lungano lua vangamba va Yehova vakuavo, ngeci mua Natane, na vose va kuasele Muangana Ndaviti, lua kaniamesele Zandoke na ku mu kuasa ku simpa. (1 Vam. 1:38, 39) Solomone mua puile muangana, “ua [hanguile sasendote Zandoke] mu ku sintsila Aviatale.”—1 Vam. 2:35.
17. Vati mu hasa ku tambuluisa Zandoke nga umo u mua lema na likela ku pangela Yehova?
17 Vati mu hasa ku tambuluisa Zandoke? Nga umo u mua lema na likela ku pangela Yehova, muesenu kuli Yehova nguenu mua pua mukua vuoloke kuli Ikeye. (Yeho. 24:15) Kaha Yehova a ka mi kuasa ku kolesa na ku simpa, linga mu hase ku linga via cili. Vundilenu kuli Yehova na ku likata na vavusamba vaze vali na ku tualelelaho ku pangela Yehova. Kalenu na vusunga nguenu, Yehova ua haka seho ku vuoloke vuenu kaha a ka mi lunguisa.—2 Sam. 22:26.
18. Vika tu lilongesa ku muzimbu ua muanetu Marco na mpueyendi Sidse?
18 Tu hilulenu ha muzimbu ua muanetu Marco na mpueyendi Sidse. Vana vavo vavali va vampuevo va likela ku pangela Yehova. Muanetu Marco nguendi: “Visemi va lema cikuma vana tunde ha ku semuka cavo. Kaha ve ku linga cose mu ku va niunga ku vusonde. Ngeci mukemuo, nga vana va na likela ku pangela Yehova ce ku vavala cikuma ku mutima.” Ua handekele naua nguendi: “Vunoni Yehova ue ku tu kuasa ku kolesa, mu ku likaniamesa umo na mukuavo. Nga yange njili mu vusiua, mpueyange ue ku nji lembezieka na ku nji kolesa linga nji linge via cili. Kaha nga mpueyange ali mu vusiua nange nje ku mu lembezieka.” Kaha ndumbuetu Sidse nguendi: “Ca ku hona vukuasi vua Yehova, nga ka tua hasele ku kolesa. Mu nja kele na ku livua mulonga, nja lekeleko Yehova. Munima ya ntsimbu ya indende, umo ndumbuetu ua nji kuatele ha citsili na ku nji leka nguendi: ‘Kati mulonga uove!’ Kaha na vukuasi vua Yehova, nje ku hasa ku tualelelaho ku mu pangela na ndzolela.”
19. Kapandi kaka mu tonda ku lihakela?
19 Yehova a tonda vangamba vendi vose vapue vakua ku simpa ngeci mua Zandoke. (2 Tim. 1:7) Vunoni, ka tondo tu tsiliele mu ndzili yetu vavene, a tonda tu tsiliele lika Ikeye. Ngeci mukemuo, nga muli na kulua na visoti kaha mu tondeka ku simpa, kulahelenu muli Yehova. Kaha kalenu na vusunga nguenu, Yehova a ka mi kuasa ku simpa ngeci mua Zandoke.—1 Pet. 5:10.
MUASO 126 Vingilenu, Likolesienu, Puenu Vamala
a Talenu video Vakua Kilistu va Vusunga va Tondeka ku Simpa—Va Viane ku Lihaka mu via Mavu, mu jw.org.