Mayo

¿Toni techpaleuis maj tikualtakamej? Komo tikinpoujkaitaj oksekin uan tiknemiliaj tein kimachiliaj. Yejua nejon tein kichiuaya Jesús. Kemej neskayot, keman kiitak ke miakej taltikpakneminij kichiujkaj se ueyi chikaujkayot kiajsiskej uan kikakiskej, ika yolpakilis kinselij uan kinmachtij miak taman (Mar. 6:34). Uan keman itech okseki tonalmej taltikpakneminij kiuijuikaltijkej, yejua amo keman no ijkon kinnankilij (1 Ped. 2:23). Tinochin tikinteltasojtaj tochankauan uan totasojikniuan. Sayoj ke kemej iniuan timomattokej titajtoskej, xa tiknemiliskej ke amo moneki maj tikyekitakan keniuj titajtouaj iniuan. Kemansa xa hasta tikijtoskej teisa tein kinyolxokolis. Sayoj ke maj itech titanemilikan Jesús. Yejua nochipa kinpoujkaitak itasojikniuan. Keman sekin motajtolteuijkej porin kinekiaj kimatiskej akoni katka okachi ueyichiujkej, kinmelauak ika netasojtalis. Hasta kintalilij kemej neskayot se konetsin uan ijkon kinpaleuiskia maj kipatakan inintanemilil (Mar. 9:33-37). Itech nechikol, tayekananij moneki kichiuaskej kemej Jesús uan tayolmajxitiskej ika kualtakayot (Gál. 6:1). w15 15/12 3:15, 16

Moneki timotasojtaskej kemej iknimej porin Jiova technauatia. Amo ueli tiktasojtaj Jiova komo amo tikintasojtaj tokniuan (1 Juan 4:7, 20, 21). No moneki timotasojtaskej kemej iknimej porin tinochin moneki timosenpaleuiskej, okachiok keman tikpiaj kuejmolmej. Keman Pablo kintajkuilouilij hebreos, kimatia ke amo uejkaua miakej monekiskia choloskej uan takaujteuaskej. Jesús tanejmachtijka ke nejon tonalmej semi ouijkej yeskiaj (Mar. 13:14-18; Luc. 21:21-23). Achto ke ejkoskiaj nejon tonalmej, tokniuan monekia okachi motasojtaskej (Rom. 12:9). Amo uejkaua peuas okachi ueyi tajyouilis (Mar. 13:19; Apoc. 7:1-3). Moneki amo sayoj timosentiliskej nochi semanas, ta Pablo kinelnamiktij tokniuan hebreos ke monekia kichiuaskej tein kinpaleuiskia maj okachi motasojtanij uan maj kichiuanij tein kuali tein ika kinpaleuiskiaj oksekin (Heb. 10:24, 25).

Itech Pentecostés itech xiuit 33, itech se kali tein moajsia Jerusalén, moajsiaj 120 imomachtijkauan Jesús kichiujtoyaj netataujtil (Hech. 1:13-15). Ika tein panok ompa, mochiuak se taman tein tanauatijkej Joel kijtojka (Joel 2:28-32; Hech. 2:16-21). Ika iyektikatsin espíritu, Dios kinixpejpenak nejon 120 imomachtijkauan Jesús (Hech. 1:8). Satepan peuak ajsij miakej taltikpakneminij, uan yejuan peuak kiniluiaj nochi tein kualtsin tein kiitakej uan kikakkej. Tatitanil Pedro kinmelauilij toni panoka uan keyej motelnekia. Satepan kiniluij: “Ximoyolnemilikan de namotajtakoluan uan ma [namechauikan] ika in chikaualis den itokaytsin de Jesucristo. Uan ijkon Dios namechtapojpoluilis de namotajtakoluan. Uan no Totajtsin Dios namechtayokolis in [y]ektikatsin [e]spíritu” (tejuan tiktalilijkej cursivas). Itech nejon tonal, kemej eyi mil taltikpakneminij moauijkej uan no kiselijkej yektikatsin espíritu (Hech. 2:37, 38, 41). w16.01 3:1-3

Komo se tokniuj taixpejpenal amo kisentoka kuali mouika iuan Jiova uan maski ijkon kikua pan uan tayi vino keman moelnamiki imikilis Jesús, “amo kichiua ika ne yolchipaualis”, oso amo kinextia poujkaitalis (Heb. 6:4-6; 10:26-29). Nejin tanejmachtilis amo auil, porin komo se taixpejpenal kikaua Jiova amo kiselis “kualtsin tetayokolil ten Totajtsin Dios [kinmakas]” ne iluikak (Filip. 3:13-16). Pablo kiniluij taixpejpenalmej: “Xichipaukanemikan ijkon keme kinnamiki ma chipaukanemikan nekes ten Totajtsin Dios kinnotsak”. ¿Keniuj monekia kichiuaskej nejin? Pablo kinmelauilij: “Xinentinemikan ika ne yolyemanalis uan amo ximoueyinektinemikan. Uan xikinpialijtiu paciencia in tokniuan taneltokani. Uan ika por ne tetasojtalis ten Yejuatsin namechmakatok, ximoxikouilijtiyakan ne yolxokolilis ten namechiuiliaj oksekin”. No kinelnamiktij ke monekia mochikauaskej kuali mouikaskej uan tapaleuiskej maj onka yolseuilis (Efes. 4:1-3). Yektikatsin espíritu kinpaleuia itekitikauan Dios maj yolyemankej, amo maj moueyinekikan (Col. 3:12). w16.01 4:5, 6

Xikonnemili keman Abrahán kipiaya kemej 125 xiujmej uan yolik pankistiyaya itech se tepet. Kitojtokaya ikonetsin, Isaac, akin kipiaya kemej 25 xiujmej. Abrahán kiuikaya se cuchillo uan seki taman tein ika taxotaltiskia. Isaac kiuikaya kouit. Pankisas itech nejon tepet xa yejua tein okachi kiouijmakak Abrahán. ¿Keyej? Amo porin xiuejya katka, ta yejua katka chikauakok. Semi kiouijmakak porin keman ajsiskiaj monekia kimiktis ikonetsin uan kitemakas kemej netetayokolil, ijkon kemej Jiova kinauatijka (Gén. 22:1-8). Keman panok nejin, ijkuak keman Abrahán okachi monekik kinextis ox chikauak katka itakuaujtamatilis. Yejua kitakamatik Dios amo porin amo kinemilij toni kichiujtoya. Kitakamatik porin yekmelauj takuaujtamatia iuan. Senkis kiyekmatia ke Jiova amo keman kinauatiskia maj kichiua teisa tein kijtakoskia. Uan senkis kineltokaya ke komo kitakamatia, yejuatsin kitiochiuaskia yejua uan ikonetsin. ¿Toni kipaleuij Abrahán maj kipiani chikauak itakuaujtamatilis? Kipaleuij taixmatilis tein kiselij uan tein kipanok itech inemilis. w16.02 1:3, 4

María kiyolitiskia uan kiiskaltiskia iKonetsin Dios. Nochipa semi ika motajtoua ueyi tatiochiualis tein Dios kimakak. Sayoj ke ¿tiknemilianij toni xa kitekipachouaya? Kemej neskayot, ángel Gabriel kiluij ke kipiaskia se konetsin maski amo iuan motekaskia se takat. Sayoj ke ángel amo kiluij ke no yaskia kinmelauilitiuj ichankauan uan akin nemiaj kampa ika yejua nemia keniuj mokokoxkataliskia. Yejua ika María xa kitekipachouaya toni kinemiliskiaj taltikpakneminij. ¿Uan keniuj kichiuaskia maj José kineltokili ke amo kikajkayaujka iuan okse takat? Uan no, kiiskaltis uan kimachtis iKonetsin Dios katka se ueyi tekit tein monekia kiyekchiuas. Amo tikmatij nochi tein kitekipachouaya. Sayoj ke kemaj tikmatij tein María kinankilij ángel Gabriel. Yejua kiluij tajtolmej tein ixnesij itech tajkuilol tein axkan tikitaj (Luc. 1:26-37). w16.02 2:13, 14

Husai katka semej itasojikniuan tekiuaj David akin nochipa kipaleuij. Yejua monekik yeski yolchikauak uan ijkon ueliskia kitakamatis tein Jiova kiixtalia uan kipaleuis David. ¿Keyej? Porin xolal kinekia kiixtalis kemej tekiuaj se ikonetsin David akin monotsaya Absalón. Husai kimatia ke Absalón ajsika Jerusalén iniuan itateuijkauan uan ke David cholojka (2 Sam. 15:13; 16:15). ¿Toni kichiuak Husai? ¿Kikauak David uan peuak kipaleuia Absalón? Amo. Maski David xiuejya katka uan miakej kinekiaj kimiktiskej, Husai kinekia kipaleuis porin kimatia ke yejua katka tekiuaj akin Jiova kiixpejpenka. Yejua ika yajki itech tepet tein itokay Olivos kitemoto David (2 Sam. 15:30). David kiluij Husai maj mokepani Jerusalén uan maj mochiuani kemej yeskia itasojikniuj Absalón. Monekia kichiuas maj Absalón kitajtolkakini yejua uan amo Ahitofel. Husai monekik kinextis yolchikaualis uan ijkon ueliskia kitakamatis David uan kinextis ke kinekia kitakamatis tein Jiova kiixtalia. ¿Keyej? Porin komo kichiuaya tein David kitajtanijka, ueliskia kimiktiskej. David kitataujtij Jiova maj kipaleuiani Husai. Uan Jiova kipaleuij. Absalón kitajtolkakik Husai uan amo Ahitofel (2 Sam. 15:31; 17:14). w16.02 4:15, 16

Akin tikchiuaj kemej Cristo uelis techpaleuis tanauatilmej tein Jiova kimakak Moisés. ¿Keniuj? Moneki kemej yeskia timoketsaskej uan tikitaskej ika nejmachkayot tamachtilis tein tayekantok itech tanauatil tein kiselij Moisés. Maski tejuan amo moneki tiktakamatiskejok nejon tanauatilmej, uelis timoixyekanaskej ika miak tamachtilismej tein ompa moajsij. ¿Keyej? Porin nejon techpaleuis itech tonemilis uan itech taueyichiualis tein tikmakaj Jiova. Yejuatsin kichiuak maj tanauatil tein kiselij Moisés moijkuilouani itech Biblia uan ijkon tikajsikamatiskiaj miak taman uan timoixyekanaskiaj ika tamachtilis tein kipia. Uelis timotasojkamatiskej maj Jesús techmachtiani se taman tein okachi kuali ke tanauatil tein kiselij Moisés. Kemej neskayot, moneki tikakiskej nejin tayolmajxitilis: “Namejuan nankikakke ya ke ne namouejkautatuan namechnajnauatijke ijkuin: ‘Amo xitasiuapapata’. Pero Nejuatsin namechnajnauatiaj ijkuin: Takan se tagat kinixuelitstinemi siuame san, ijkuakon ne tagat moteltajtakolmakak ya itech italnamikilis iuan ne siuame”. Tanauatil tein kiselij Moisés kijtouaya maj amo se auilnemi. Sayoj ke Jesús tamachtij ke no moneki timoijkuaniliskej amo kuali tanejnekilis uan amo kuali tanemililmej (Mat. 5:27, 28). w16.03 4:6, 8

Samuel amo kinekia kiixtalis se tekiuaj. Yejua ika Jiova monekik expa kiluis maj kinkakini israelitas (1 Sam. 8:7, 9, 22). Maski ijkon, Samuel amo kinexikoluij nion kualanik iuan takat akin kiixpataskia. Keman Jiova kiluij Samuel maj kiixtaliani kemej tekiuaj, kichiuak ika miak pakilis. Tatakamatik porin kitasojtaya Jiova uan amo sayoj porin monekia kichiuas. Axkan, miakej tayekananij akin uejkaujya tekititokej no ijkon kichiuaj kemej Samuel uan ika netasojtalis kinnextiliaj oksekin keniuj kichiuaskej tekit (1 Ped. 5:2). Kemej kiuelitaj kitemakaskej tein kipiaj, amo kimouiliaj kinmakaskej seki tekit itech nechikol. Kinitaj nejon tokniuan kemej tapaleuianij akin kichiuaj se kuali tekit (2 Cor. 1:24; Heb. 13:16). Uan kinyolpaktia kiitaskej keniuj nejon tokniuan kikuij tein kimatij kichiuaskej uan ijkon kinpaleuiaj tokniuan itech nechikol (Hech. 20:35). w15 15/4 1:16, 17

Tekiuaj Azarías “kisentokak kichiuak tein melauak iixpan Jiova” (2 Rey. 15:1-5). Maski ijkon, Dios kitatsakuiltij ika se ueyi kokolis. ¿Keyej? Itech nejin tajkuilol amo momelaua. Sekin ueliskiaj kinemiliskej ke ika mauiltij uan amo onkaya keyej kitatsakuiltis. Sayoj ke tejuan kuali tikixmatij Jiova. Tekiuaj Azarías no moixmati kemej Uzías (2 Rey. 15:7, 32). Itech 2 Crónicas 26:3-5, 16-21 moijtoua ke yejua kichiuak “tein melauak iixpan Jiova”. Sayoj ke no moijtoua ke satepan peuak moueyichiua. Se tonal kinekik kichiuas se taman tein sayoj tiopixkamej ueliaj kichiuayaj. Keman 81 tiopixkamej kiluijkej ke amo kuali tein kichiujtoya uan kinekiaj kitsakuiliskej, tekiuaj kinextij ke motelueyichiuaya porin iniuan kualanik uan amo kinkakik. Nejin techpaleuia maj tikajsikamatikan keyej Jiova kitatsakuiltij. w15 15/4 3:8, 9

Itech nejin tajkuilol, akin kitauelita Jiova moixmati kemej “Amokuali”. ¿Keyej? Porin nejin tokayit kijtosneki “Tetakajkayauilijkej”. Uan Satanás kijtouiliani Jiova ke yejuatsin se takajkayaujkej. No moixmati kemej “kouat ten ne achtopa ipa nentiuits” porin ika se kouat kikajkayauak Eva. Uan no moixmati kemej “ueyi amokuali tekuani” porin tamati kemej se tapial tamouilil tein tetajyouiltia. Yejua amo kineki maj Jiova kichiua tein motenkauak. Uan no, kineki kinixpolos nochin itekitikauan Dios. Kemej tikitaj, Satanás kitauelita Jiova uan ixolal. Yejua kitelneki maj amo tiktekitilikanok Jiova. Yejua ika Biblia technejmachtia: “Ximoyektachilijtokan porin ne amokuali Satanás namechtauelitstinemi, uan yejua ne tsajtsitinemi uan namechyeualojtinemi keme yeskia se kuoutajtekuani ten kitemo[j]tinemi akoni kixi[j]xikos” (1 Ped. 5:8). Satanás semi yolpaki keman se itekitikauj Dios kichiua se ueyi tajtakol. Keman panoua nejon, ika kikejkeloua Jiova (Prov. 27:11). w15 15/5 1:3, 4, 10

Jiova kineki maj tiyolpakikan. Tikmatij nejon porin kinchijchiuak Adán uan Eva itech se kualtsin xochital (Gén. 2:9). Sayoj ke Satanás no uelis kitemos kichiuas maj tiktayekanaltikan tein tiknejnekij. ¿Keniuj? Keman kitekitiltis “ricojyot [‘tein kipia ueyi chikaualis tein tekajkayaua’, TNM]” (Mat. 13:22). Yejua kineki maj tiknemilikan ke komo tiktanij miak tomin uan tikouaj miak taman, okachi tiyolpakiskej. Sayoj ke komo tikneltokaj nejon, tikpoloskej tein okachi kipia ipatiuj tein tikpiaj: tokuali uikalis iuan Jiova. Jesús tanejmachtij: “Amo aken uelis kintekitilis ome patrones, porin komo ijkon kichiua, ijkuakon yejua kitauelitas se patrón uan kitasojtas in okse, oso kimouistilis se patrón uan amo kiueyichiuas in okse. Amo aken uelis kintekitilis nijin ome patrones sepa san, ijkon keme Totajtsin Dios uan in ricojyot” (Mat. 6:24). Komo tikitaj ke okachi tayekantok tiktaniskej tomin, kemej yeskia timochiuaj tiitakeualuan. Ijkon amo uelis tiksentokaskej tiktekitiliskej Jiova. Uan yejua nejon kineki Satanás. Komo tiknekij tiktaniskej Amokuali, maj amo keman tiknemilikan ke tiktaniskej tomin oso tikouaskej miak taman okachi tayekantok ke kuali timouikaskej iuan Jiova (1 Tim. 6:6-10). w15 15/5 2:12

Teouijmaka se kiajsikamatis tein kijyouijtok aksa, okachiok komo amo tikpanouanij tein kipanotok. Kemej neskayot, miakej tokniuan tajyouiaj porin moteltayokoltiaj oso moteltekipachouaj, oksekin kinpanok teisa tein amo kuali, sekin xiuejkejya uan oksekin tajyouiaj porin ininka mauiltijkej oso kintajyouiltiayaj. Sekin ininselti kiniskaltijtokej ininkoneuan. Uan oksekin nemij iniuan ininchankauan akin amo kitekitiliaj Jiova. Tinochin tikpiaj tataman kuejmolmej. Nejon kinextia ke moneki tikseliskej tataman nepaleuil. Yejua ika, moneki timochikauaskej tikinpaleuiskej tokniuan akin tajyouiaj uan tikinnextiliskej ke tikintasojtaj. ¿Keniuj? Komo kuali tikinkakij keman touan tajtouaj, komo tiknemiliaj keniuj momachiliaj uan timochikauaj tikinajsikamatiskej. No uelis tikinelnamiktiskej keniuj momachilia Jiova porin kipanotokej nejon kuejmolmej. Uan xa tejuan uelis tikchiuaskej teisa tein ika tikinpaleuiskej. Komo tikchiuaj nochi nejin, tikchiujtoskej kemej Jiova (Rom. 12:15; 1 Ped. 3:8). w15 15/5 4:6, 7

Jiova kimakak Cristo chikaualis tein kipaleuij maj kitsakuiliani chikaualis tein kipia itachijchiualis yejuatsin. Yejua ika tikyekmatij ke Jiova no ueli kitsakuilia. Kemej neskayot, achto ke mochiuaskia Tetsaujkakiouit, yejuatsin kijtoj: “Poliui sayoj chikome tonal uan nitakiouiltiti itech taltikpak omepoual tonal uan omepoual youal” (Gén. 7:4). Uan no, Éxodo 14:21 kijtoua ke Dios kichiuak maj “se chikaujkaejekat tein ualeuaya tonalkisayampa” kitajkoxelouani se ueyiat. Uan Jonás 1:4 kijtoua ke okse tonal kichiuak maj “tel tetsaujkakioui itech ueyiat”. Semi techyolseuia tikmatiskej ke itech Xochital Dios kitsakuilis chikaualis tein kipia itachijchiualis. Amo tikmouiliskej maj mochiua tetsaujmej, porin Jiova kinyekpias nochin taltikpakneminij (Apoc. 21:3, 4). Tikyekmatij ke Cristo kitekitiltis chikaualis tein Dios kimakatok uan ika nejon kitsakuilis chikaualis tein kipia itachijchiualis yejuatsin. w15 15/6 1:15, 16

Itech Proverbios capítulo 7 tikixtajtoltiaj tein kipanok se telpoch akin nenemito kampa ika nemia se siuaauilnenkej uan iuan auilnemik. Komo kinemiliani ke ueliskia mokalakis itech se ueyi ouijkayot, amo yaskia kampa ika moajsia nejon siuat (Prov. 7:6-27). Tejuan no uelis tikchiuaskej tein amo kuali komo amo tiknemiliaj ke semi tamouilil maj timoajsikan kampa uelis titajtakoskej. Kemej neskayot, uelis yeski tamouilil maj tikpapatakan canal itech televisión keman youakya sayoj porin tiknekij tikitaskej toni kipanoltijtokej okseko. ¿Keyej? Porin uelis timoajsiskej ika neixpetanilis kampa moita auilnemilis. Uan komo tiktekitiltijtokej Internet, semi tamouilil maj tiktapokan teisa maski amo tikmatij toni moitas, oso maj tiktapokan páginas kampa moita auilnemilis oso kampa moteixmatiltia seki taman tein uelis se kiixtauas tein mouika ika auilnemilis. Komo tikchiuaj nejon, uelis tikitaskej seki taman tein kichiuas maj tikpiakan amo kuali tanejnekilis uan techuikas maj amo tiktakamatikan Jiova. w15 15/6 3:8, 9

Itech padrenuestro, Jesús kijtoj: “Xitechtapojpolui tein titauikaj”. Uan okse tonal kijtoj: “Xitechontapojpolui de totajtakoluan” (Mat. 6:12, TNM; Luc. 11:4). Yejua kijtoj nejin tajtolmej porin keman titajtakouaj kemej yeskia timotauikaltiaj. Itech xiuit 1952, amaix La Atalaya kimelauak ke tejuan moneki tiktasojtaskej Dios uan tiktakamatiskej. Keman titajtakouaj, amo tikmakatokej tein moneki. Yejua ika, kemej yeskia timotauikaltiaj iuan. Nejon amaix kijtoj ke komo Jiova kinekiskia, ueliskia amo techitasok kemej tiitasojikniuan. Uan no kijtoj: “Keman titajtakouaj tiknextiaj ke amo tiktasojtaj Dios” (1 Juan 5:3). Moneki mojmostaj tiktajtaniskej Jiova maj techtapojpolui. Yejuatsin techtapojpoluia porin Jesús toka momikilij ajsitokya 2,000 xiujmej. Moneki tiktasojkamatiliskej Jiova porin kitemakak nejin netetayokolil tein kitelpia ipatiuj. Komo Jesús amo toka momikiliani, amo ueliskia techijkuaniliskej tajtakol uan mikilis (Sal. 49:7-9; 1 Ped. 1:18, 19). w15 15/6 5:9, 10

Toamaixuan kualtsin chijchiujtokej uan tel tapaleuiaj. Uan no, keman titanojnotsaj tiktekitiltiaj yankuik taman tein tamatinij kichijchiuaj. Ika jw.org, okachi miakej taltikpakneminij kiselijtokej nepaleuil tein moneki. Nochi nejin tein mopatani kinextia ke Jiova kintasojta taltikpakneminij uan kiita tein kinpoloua. No semi tiktasojkamatij maj mopatani kemej mochiuaj nechikolmej, tein techpaleuia maj okachi tikpiakan tiempo uan ijkon uelis timomachtiskej toselti oso iniuan tochankauan. Uan no, tiktasojkamatij maj mopatani kemej motamachtia itech uejueyi nechikolmej. ¡Okachi kuali kemej mochiua itech sejse xiuit! Uan no semi tiktasojkamatij tein timomachtiaj itech tataman tamachtilis tein onkak itech inechikol Dios. Nochi nejin tein mopatani kinextia ke Jiova kiixyekana inechikol uan ke okachi kikualtsintilijtok xochital kampa moajsi ixolal. w15 15/7 1:16, 17

Keman mitsonouijmakas amo tikonpaleuis nion se tekiuajyot, xionmotajtani: “¿Toni kichiuaskia Jesús?”. Keman Jesús yetoya nikan taltikpak, akin nemiaj Judea, Galilea uan Samaria amo kuali mouikayaj. Kemej neskayot, judíos uan samaritanos amo monotsayaj (Juan 4:9). Fariseos uan saduceos nochipa motajtolteuiayaj (Hech. 23:6-9). Judíos akin momachtijkaj tanauatil tein kiselij Moisés kinemiliayaj ke okachi ueyichiuanimej katkaj ke akin amo momachtijkaj (Juan 7:49). Uan miakej kintauelitayaj romanos uan akin kisentiliayaj impuestos (Mat. 9:11). Sayoj ke Jesús amo mokalakij itech nejon kuejmolmej. Semi melauak ke yejua tamachtiaya keniuj yekmelauj tamati Jiova uan kimatia ke Dios kinixpejpenka judíos kemej ixolal. Sayoj ke amo keman kinmachtij itatojtokakauan ke yejuan okachi ueyichiuanimej katkaj ke oksekin (Juan 4:22). Okachi kuali, kinmachtij maj kintasojtakan nochin taltikpakneminij. w15 15/7 3:5

Nochin taltikpakneminij tikmachiliaj ke moneki titetasojtaskej uan maj techtasojtakan, porin ijkon techchijchiuak Jiova. Sayoj ke komo timokokouaj, tikpiaj kuejmolmej ika tomin oso amo akin techkaki itech tanojnotsalis, uelis tiyolkuetauiskej uan tiknemiliskej ke Jiova amo techtasojtaok. Komo techpanoua nejon, moneki tikelnamikiskej ke yejuatsin toka motekipachoua uan ke kineki techpaleuis. Yejuatsin amo keman techkauas komo tejuan amo tikauaj (Is. 41:13; 49:15). Se tokniuj siuat akin monotsa Brigitte momikilij inamik uan mokauak iniuan ome ikoneuan. Yejua kijtoua ke se kiniskaltis konemej itech nejin tonalmej se taman tein tel ouij, okachiok komo sayoj semej tetatmej kiniskaltia. Sayoj ke senkis kineltoka ke Jiova kitasojta porin kipaleuiani maj kixiko tayokol, uan porin amo kikauani maj tajyoui okachi ke tein uelis taxikos (1 Cor. 10:13, TNM). w15 15/8 1:1-3

Tanauatijkej Habacuc kinnejmachtij taltikpakneminij ke Jerusalén kiixpoloskiaj. Achto ke yejua kichiuaskia nejon, okseki tanauatianij miak xiujmej no tanejmachtijkej nejon. Uan Habacuc kiitaya ke taltikpakneminij okachi kichiuayaj tein amo kuali. Yejua ika kitajtanij Jiova: “¿Hasta kemanian, Jiova, moneki nitajtanis nepaleuil[?]”. Jiova kinauatij maj tachixtoni uan motenkauak iuan: “Amo ejkos tiotak” (Hab. 1:1-4). Xikonnemili toni panoskia komo Habacuc amo kisentokani mochiani uan kinemiliani: “Miak xiujmejya nikchixtok maj kiixpolokan Jerusalén. Xa poliuiok miak xiujmej, yejua ika amo moneki niksentokas nikteixmatiltis nejin. Maj oksekin kichiuakan”. Komo Habacuc ijkon tanemiliani, ¿toni ueliskia kipanos? Kipoloskia ikuali uikalis iuan Dios. Uan komo ijkuak kiixpoloskiaj Jerusalén amo kichiujtoskia tein moneki, kipoloskia inemilis. w15 15/8 2:12, 13

Komo tiknekij tiksentokaskej kuali timouikaskej iuan Dios, moneki maj amo timouikakan iniuan akin kichiuaj tein amo kuali. Moneki maj amo no timouikakan iniuan akin kijtouaj ke kitekitiliaj Jiova sayoj ke amo kitakamatij. Yejua ika, komo semej kichiua se ueyi tajtakol uan amo moyolnonotsa, amo iuan titajtouajok nion timouikaj iuan (Rom. 16:17, 18). Komo timouikaj iuan akin kichiua tein amo kuali, satepan uelis no tikchiuaskej tein yejua kichiua. ¿Keyej? Porin okachi miakej taltikpakneminij kinekij kichiuaskej tein kichiuaj inintasojikniuan uan maj kuali kinitakan yejuan. Kemej neskayot, komo kuali timouikaj iuan akin auilnemi, satepan no uelis ijkon tikchiuaskej tejuan. Nejon kinpanouani seki itaixpantijkauan Jiova. Sekin moyolnonotskej, sayoj ke sekin amo uan kinkalankixtijkej itech nechikol (1 Cor. 5:11-13). Uan komo amo mopataj, kinpanos tein kijtoua 2 Pedro 2:20-22. w15 15/8 4:4-6

Jesús amo akin yeski kiixpejpenaya kemej itasojikniuj. Sayoj iniuan kuali mouikaya akin kitakamatiaj yejua uan kitasojtayaj uan kitekitiliayaj Jiova. Motelneki maj tejuan no sayoj kuali iniuan timouikakan akin yekmelauj kitasojtaj Jiova. ¿Keyej? Netasojtalis tein technextiliaj tokniuan itech nechikol techpaleuia maj tiyekyolmajsitokan. Kemej neskayot, komo titelpoch oso tiichpoch, ¿tikmattokya toni tikchiuas itech monemilis satepan? Komo tikneki kuali titaixpejpenas, xiktemo kuali timouikas iniuan tokniuan akin uejkaujya kitekitilijtokej Jiova uan tapaleuiaj maj itech nechikol nochin kuali mouikakan. Yejuan kipanouanij tataman kuejmolmej itech ininnemilis uan uelis mitspaleuiskej xikixpejpena tein okachi mitspaleuis itech monemilis. Komo iniuan kuali timouika, mitspaleuiskej kuali xitaixpejpena uan xiyekyolmajsito (Heb. 5:14). w15 15/9 1:14, 15

Jesús kichiuak uan kijtoj miak taman tein ika kinpaleuij imomachtijkauan maj kichikauanij inintakuaujtamatilis (Mar. 11:20-24). Tejuan no ijkon moneki tikinpaleuiskej oksekin. Ijkon no tikchikauaskej totakuaujtamatilis (Prov. 11:25). ¿Keniuj uelis tikinpaleuiskej? Keman tikintapouiaj taltikpakneminij kuali tanauatilmej uelis tikinmelauiliskej keyej tikneltokaj ke Dios yekmelauj nemi, ke toka motekipachoua uan ke yejuatsin itanemililuan tein moajsij itech Biblia. No uelis tikinpaleuiskej tokniuan maj kipiakan chikauak takuaujtamatilis. Kemej neskayot, komo tikakij ke se tokniuj amo kuali ininka tajtoua akin taixyekanaj itech nechikol, amo moneki tiknemiliskej tein amo kuali nion amo iuan titajtoskejok. Moneki tikpaleuiskej ika nejmachkayot maj okachi takuaujtamati iuan Jiova uan maj iniuan takuaujtamati tokniuan akin taixyekanaj (Jud. 22, 23). ¿Titelpochok oso tiichpochok uan tiyajtok kaltamachtiloyan? Komo motamachtijkauj ika tajtoua ke nemilis iselti peuak, ximoyolchikaua uan xikmatilti ke senkis tikneltoka ke Dios kichijchiuak nochi tein onkak. Xa panos tein amo tikchiaya uan kuali tanankilis. Jiova techpaleuis tisejsemej maj tikpiakan se chikauak takuaujtamatilis (1 Ped. 5:10). Komo timochikauaj tikchiuaskej nejin, tikseliskej miak tatiochiualismej uan tikitaskej ke amo nenkaj tein tikchiujkej. w15 15/9 3:20, 21

Itech nejin tonalmej, Jiova techmachtia miak taman kemej tamati yejuatsin, tein kichijchiuak, tein motenkaua uan tein kijtoua Biblia. Itech nejin taltikpak kinextiaj ke motelneki maj taltikpakneminij momachtikan miak taman itech ueyi kaltamachtiloyan, sayoj ke nejon kichiua maj kipolokan netasojtalis tein kipialiayaj Dios. Sayoj ke, Jiova amo sayoj kineki maj timomachtikan miak taman. No kineki maj tikmatikan kuali titaixpejpenaskej. Yejuatsin kineki maj tikuikan tein techmachtia kemej techpaleuis uan kinpaleuis oksekin (Prov. 4:5-7). ¿Keniuj uelis tikchiuaskej nejon? Se taman, keman tikinpaleuiaj taltikpakneminij maj “kajsikamatikij in melauak Tajtoltsin de Dios” tein kinpaleuis maj makisakan (1 Tim. 2:4). Komo tikinmachtiaj nochin taltikpakneminij tein tiueliskej tein iTekiuajyo Dios toka kichiuas, tiknextiskej ke tiktasojtaj Jiova uan taltikpakneminij (Sal. 66:16, 17). w15 15/9 5:10, 11

Elías kinextij ke kipiaya chikauak takuaujtamatilis. Yekinika, se tonal kiluij tekiuaj Acab ke Jiova kichiuaskia maj amo kioui. Uan kiluij ke kiyekmatia ke ijkon panoskia porin Jiova kijtojka (1 Rey. 17:1). Ojpatika, takuaujtamatia ke Dios kiyekpiaskia yejua uan okseki taltikpakneminij keman amo kiouiskia (1 Rey. 17:4, 5, 13, 14). Expatika, takuaujtamatia ke Jiova ueliskia kiajokuis ikonetsin se siuat akin amo nemiaok inamik (1 Rey. 17:21). Naujpatika, kiyekmatia ke Jiova kiualtitaniskia tit tein kichichinoskia inetetayokolil itech tepet Carmelo (1 Rey. 18:24, 37). Uan makuiltika, hasta keman ayamo moitaya ke kiouiskia, kiyekmatia ke oksepa kiouiskia porin kiluij Acab: “Xitakua uan xitatayi; porin mokaki ke ijkoyokatok se ueyi kiouit” (1 Rey. 18:41). Maj timotajtanikan: “¿Nikpia chikauak notakuaujtamatilis kemej Elías?”. w15 15/10 2:4, 5

Jiova amo sayoj techchijchiuak kemej uelis titajtoskej, ta no techmakak okse taman tein amo kipiaj tapialmej (Sal. 139:14; Apoc. 4:11). Kemej techchijchiuak kemej yejuatsin tamati, techkaua maj toselti titaixpejpenakan (Gén. 1:27). Yejua ika ueli tikixpejpenaj ox tikuiskej totajtol uan ijkon tikueyichiuaskej Jiova uan tiktekitiliskej. Jiova techmakak Biblia tein techpaleuia maj tikmatikan keniuj tikueyichiuaskej uan tiktekitiliskej. Itech totonaluan ueli moixtajtoltia Biblia ajsitok oso sayoj seki amatajkuilolmej itech panoua 2,800 tajtolmej. Keman tikixtajtoltiaj Biblia uan itech titanemiliaj, techpaleuia maj tiuelikan titanemilikan kemej Jiova (Sal. 40:5; 92:5; 139:17). Uan komo titanemiliaj kemej yejuatsin, uelis kuali titaixpejpenaskej uan tinemiskej nochipaya (2 Tim. 3:14-17). Keman itech titanemiliaj teisa sayoj yejua tikpiaj itech totsontekon uan tikitaj ika nejmachkayot (Sal. 77:12; Prov. 24:1, 2). Motelneki maj tikixtalikan titanemiliskej itech Jiova uan Jesús (Juan 17:3). w15 15/10 4:2-4

Ika ineskayo, Jesús kinmachtij itatojtokakauan maj yeskiaj yolyemankej uan maj kinpaleuianij oksekin (Luc. 22:27). Yejua kikauak miak taman uan ijkon ueliskia kitekitilis Jiova uan kinpaleuis oksekin. Uan tatitanilmej no ijkon kichiujkej. Tejuatsin no uelis tikonmachtis mokoneuan keman tikonkauilis se kuali neskayot. Xikonnemili tein kipanok se tokniuj siuat akin monotsa Debbie uan inamik, Pranas. Yejuan kinpiaj ome konemej, uan tokniuj takat tapaleuia kemej tayekankej. Debbie kijtoua ke amo keman yolkualanik porin Pranas monekia kichiuas miak taman itech nechikol. Yejua kiyekmatia ke komo monekiskia, inamik nochipa kinpaleuiskia ichankauan. ¿Keniuj neskayot tein kikaujkej Debbie uan Pranas kinpaleuij ininkoneuan? Tokniuj takat kijtoua ke ininkoneuan semi yolpakiaj uan tel kuali mouikayaj iniuan nochin tokniuan. Uan no, nochipa tapaleuiayaj ika tekit tein monekia mochiuas itech uejueyi nechikolmej. Axkan, nochin nejin kalyetouanij kichiuaj tekit kemej precursor regular. Komo tejuatsin tionyolyemanik uan tikonpaleuia oksekin, mokoneuan no ijkon kichiuaskej. w15 15/11 1:9

Jiova technextilia inetasojtalis ika miak taman. Kemej neskayot, xikonnemili keniuj tel ueyi uan tel kualtsin chijchiujtok iluikak uan taltikpak. Itech iluikak onkak tel miak planetas uan sitalimej. Semej nejon sitalimej yejua Tonaltsin. Komo amo yetoskia, amo onkaskia nemilis nikan taltikpak. Nochi tein onkak kinextia ke Jiova toTachijchiujkauj uan ke kipia kualneskayomej kemej chikaujkauelilis, tamatilis uan netasojtalis. Jiova kichijchiuak taltikpak uan ijkon nochi tein yoltok ueliskia ompa nemis ika yolpakilis uan kintalij taltikpakneminij itech se kualtsin xochital. No kinmakak se tanemilil tein yektik uan kinchijchiuak kemej ueliskiaj nemiskej nochipaya (Apoc. 4:11). Uan no, Salmo 136:25 kijtoua ke Jiova kitamaka nochi tein yoltok, porin inetasojtalis uejkaua nochipaya. w15 15/11 3:7, 8

Tejuan tiktekitiltianij tataman manamikmej tein techmakani totekiuaj Jesucristo tein techpaleuiani maj taltikpakneminij kiselikan tamachtilis tein tikinuikiliaj. Seki tikuikej sayoj seki xiujmej, sayoj ke okseki tikuitokejok hasta itech nejin tonalmej. Nochi tataman manamikmej techpaleuianij maj okachi kuali titanojnotsakan. Itech xiuit 1933, tokniuan peujkej kitekitiltiaj se manamik tein kinpaleuij miakej keman yekin peuayaj tanojnotsayaj. Motokaytiaya amatsin tein ika motanojnotsa. Katka se amatsin kampa ijkuiliujtoya ika amo miak tajtolmej se tamachtilis tein ualeua itech Biblia. Nejin amatsitsin semi tapaleuijkej. ¿Keyej? Achto ke peuaskiaj mokuiskiaj, seki tokniuan kinekiaj tanojnotsaskej, sayoj ke semi pinauayaj uan amo kimatiaj toni kijtoskej. Sayoj ke oksekin kiluiayaj taltikpaknenkej nochi tein kimatiaj itech sayoj seki minutos. Sayoj ke kemansa kinpolouaya tajtoskej ika taixejekolis. Amatsitsin tein ika motanojnotsaya semi tapaleuijkej porin ijkon nochin ueliaj kuali kiteixmatiltiayaj kuali tanauatilmej uan ijsiujka moajsikamatia. w15 15/11 5:3-6

Miak tajkuilolmej kinextiaj ke Jiova kiita ke itokay motelneki uan ke kineki maj taltikpakneminij kiixmatikan uan maj kiueyitalikan (Éx. 3:15; Sal. 83:18; Is. 42:8; 43:10; Juan 17:6, 26, TNM; Hech. 15:14). Jiova kichiuak maj tel miakpa ixnesini itokay itech amatajkuilolmej tein ne uejkauj mochijchiujkej (Ezeq. 38:23). Yejua ika, keman akin kitajtolkepaj Biblia kijkuaniaj itokay Dios, kinextijtokej ke amo kipoujkaitaj Jiova. Axkan onkak okachi taman tein kinextia ke itokay Dios moneki yetos itech Biblia. Itech Traducción del Nuevo Mundo itech tajtol inglés tein kisak itech xiuit 2013 ixnesi 7,216, tein kijtosneki ke ixnesi itech okseki chikuasen tajkuilolmej kampa amo ixnesia itech Biblia tein kisak itech xiuit 1984. Makuil tajkuilolmej kampa kitalijkej itokay Dios yejua 1 Samuel 2:25, 6:3, 10:26 uan 23:14, 16. ¿Keyej? Porin itokay Dios ixnesi itech nejin versículos itech tajkuilolmej tein kiajsikej itech mar Muerto tein yankuixtok kiteixmatiltijkej. Chikuasentika tajkuilol kampa kitalijkej itokay Dios yejua Jueces 19:18. Kitalijkej satepan ke motelmachtijkej miak tajkuilolmej tein ne uejkauj mochijchiujkej uan tein ueli itech se takuaujtamati. w15 15/12 2:5, 6

Axkan moneki okachi timotasojtaskej, porin nejon netasojtalis techpaleuis maj tikxikokan ouijkayomej tein tikpanoskej. Axkan onkak miak taman kemej uelis tiknextiskej ke tikintasojtaj tokniuan, achto ke peuas okachi ueyi tajyouilis. Miakej tel tajyouiaj keman talolini, tauejueloua kiouit oso kipanouaj okseki tataman tetsaujmej. Oksekin kintajyouiltiaj (Mat. 24:6-9). Uan miakej amo kinajsi tomin porin noyampa teikamauiltiaj (Apoc. 6:5, 6). Sayoj ke ijkon kemej tokniuan kipiaj okachi kuejmolmej, okachi uelis tiknextiskej ke tikintasojtaj. Maski itech nejin tonalmej taltikpakneminij amo semi kinextiaj netasojtalis, tejuan moneki tiksentokaskej timotasojtaskej kemej iknimej (Mat. 24:12). w16.01 1:8, 9