Mayo

¿Keniuj uelis tetatmej kinpaleuiskej ininkoneuan maj kitasojtakan Jiova? Xiktajtanilikan inepaleuil Jiova, kemej kichiuak Manóah. No xikinmachtikan ika nanmoneskayo. Tetatmej, tein nankiniluiaj nanmokoneuan semi moneki. Sayoj ke xa okachi kinpaleuis tein kiitaskej ke nankichiuaj. José uan María akin kiiskaltijkej Jesús no kinmachtijkej ininkoneuan ika ininneskayo. José amo sayoj chikauak tekitik uan ijkon kintekipanoskia ichankauan, ta no kinpaleuij maj kitayekanaltikan kiueyichiuaskej Jiova (Deut. 4:9, 10). “Cada se xiuit” kinuikaya ikalyetouanij maj kichiuatij Pascua ompa Jerusalén (Luc. 2:41, 42). Xa itech nejon tonalmej seki tetatmej kinemiliayaj ke yaskej hasta Jerusalén semi tesioujtiaya uan patiyoj kisaya porin katka tel uejka. Sayoj ke, José kipatiuitaya kuali mouikas iuan Dios uan kinpaleuij ikoneuan maj no ijkon kichiuakan. Uan María, kuali kimatia tein kijtouaya iTajtol Dios. Ika itajtoluan uan ika tein kichiuak kinmachtij ikoneuan maj kipatiuitanij iTajtol Dios. w19.12 24, 25 § 9-12

Se taman kemej Jiova kinextia ke techtasojta yejua tein kichiuak keman Adán amo kitakamatik. Ika tein kichiuak Adán, yejua uan ikoneuan amo katkajok ikalyetouanij Dios (Rom. 5:12). Sayoj ke Jiova kichiuak tein tapaleuiskia. Maski Jiova kitatsakuiltij Adán, yejuatsin kijtoj ke kinpaleuiskia ikoneuan. Niman kijtoj ke akin tatakamatiskiaj oksepa yeskiaj ikalyetouanij (Gén. 3:15; Rom. 8:20, 21). Uelik kichiuak nejon keman iKonetsin, Jesús, kitemakak inemilis. Keman Jiova kitemakak Jesús maj toka momikili, kinextij ke semi techtasojta (Juan 3:16). Yejuatsin okachi kuali toPopaj tein uelis tikpiaskej. Kikaki tonetataujtiluan uan techmaka tein ika timoixpanoltiskej uan tein techpaleuia maj kuali timouikakan iuan. Techmachtia uan techpaleuia. Uan no, techmakas miak taman tein kuali satepan. ¡Semi techyolpaktia tikmatiskej ke toTajtsin Dios techtasojta uan kineki techpaleuis! w20.02 6 § 16, 17; 7 § 20

¿Kemansa semi timotekipachouanij? Xa techiluijkej oso techchiuilijkej teisa tein semi techyolkokoj. Oso xa tejuan tikijtojkej oso tikchiujkej teisa. Xa tikchiujkej se tajtakol uan techtekipachoua maj Jiova amo keman techtapojpolui. Uan xa tiknemiliaj ke ijkon timomachiliaj porin amo titakuaujtamatij iuan Jiova uan amo tiyolkualmej. Maj tikitakan seki neskayomej itech Biblia. Ana, akin katka imomaj tanauatijkej Samuel, semi takuaujtamatia. Maski ijkon, semi motayokoltiaya porin semej akin nemia ichan kitajyouiltiaya (1 Sam. 1:7). Tatitanil Pablo no semi takuaujtamatia iuan Jiova, maski ijkon kitekipachouaya ‘keniuj kinpaleuijtiyas nochi in tokniuan’ (2 Cor. 11:28). Tekiuaj David semi takuaujtamatia iuan Jiova, yejua ika yejuatsin semi kitasojtaya (Hech. 13:22). Maski ijkon, tajtakolchiuak uan nejon semi kitajyouiltij (Sal. 38:4). Jiova kinpaleuij uan kinyolseuij nejin itekitikauan. w20.02 20 § 1, 2

Keman timotemaktiaj, tikchiuaj se netataujtil kampa tikiluiaj Jiova ke tiktekitiliskej nochipaya. Keman tikchiuaj nejon, amo tiktayekanaltiajok totanejnekilis. Ijkuak tikpiaj tatiochiualis timochiuaskej tiiaxkauan Jiova (Rom. 14:8). Keman timotemaktiaj, tikiluiaj Jiova ke tiktayekanaltiskej tiktekitiliskej uan amo tikchiuaskej tein tejuan techyolpaktia. Jiova amo techchikaujkauia maj tikijtokan nejon, sayoj ke keman tikijtouaj, kichia maj ijkon tikchiuakan (Sal. 116:12, 14). Keman tionmotemaktis iuan Dios, tikonchiuas moselti uan amo akin kimatis, ta sayoj tejuatsin uan Jiova. Sayoj ke keman tionmoauis, tikonchiuas ininixpan miakej. Miakpa, nejin mochiua itech se ueyi nechikol. Keman tionmoauis, miakej kiitaskej ke tejuatsin tionmotemaktijya iuan Jiova. Ijkon kimatiskej ke tikontasojta ika nochi moyolo, monemilis, motanemilil uan mochikaualis uan ke tikonixtalijya tikontekitilis nochipaya (Mar. 12:30). w20.03 9 § 4, 5

Satanás kitemoua maj amo kimatikan akoni Jiova. Satepan ke tatitanilmej momikilijkej, sekin akin kijtouayaj ke kichiuayaj kemej Cristo peujkej tamachtiaj tein amo melauak (Hech. 20:29, 30). Nejon kichiuak maj taltikpakneminij amo kiixmatinij Dios akin melauak. Kemej neskayot, amo kijkuilojkejok tokayit Jiova itech Biblia uan kiixpatakej ika tajtol “toTeko” oso ika okseki tajtolmej. Yejua ika, akin kiixtajtoltiaya Biblia kiouijmakaya kimatis keniuj Jiova semi taman ke okseki tekomej akin ininka tajtoua Biblia (1 Cor. 8:5). Uan keman ika tajtouayaj Jiova oso Jesús kikuikej tajtol “toTeko”, yejua ika amo moajsikamatia ke Dios uan iKonetsin tatamamej uan ke Dios okachi Ueyichiujkej (Juan 17:3). No kichiuak maj miakej kineltokakan trinidad, se taman tein Biblia amo tamachtia. Yejua ika, miakej kinemiliaj ke amo akin uelis kiixmatis Dios. ¡Se ueyi takajkayaualis! (Hech. 17:27.) w19.06 4 § 11

Se taman kemej uelis okachi kuali tikchiuaskej tekit itech tanojnotsalis, yejua komo tiktemouaj okachi kuali titamachtiskej (Prov. 1:5; 1 Tim. 4:13, 15). Se ueyi tatiochiualis maj titekitikan iuan Jiova (1 Cor. 3:9). Keman tikchiuaj itekiyo Dios tein “okachi tayekantok”, tiktekitiliaj “Jiova ika yolpakilis” (Filip. 1:10, TNM; Sal. 100:2). Tiitekitikauan Dios tikmatij ke yejuatsin techpaleuis maj tikchiuakan itekiyo maski tikpiaskej ouijkayomej oso amo ueli tikchiuaj seki taman (2 Cor. 4:1, 7; 6:4). Tikchiuaskej nochi tein tiueliskej itech tanojnotsalis kichiua maj tiyolpakikan (Gál. 6:4). Keman kuali tikchiuaj tekit itech tanojnotsalis, tiknextiaj ke tiktasojtaj Jiova uan oksekin. Komo ijkon tikchiuaj, Biblia techiluia: “Timomakixtis tejua uan no tikinmakixtis nochi naken mitskakilijtinemiske” (1 Tim. 4:16). w19.04 6 § 15; 7 § 17

Satanás uan iamokuali ejekauan okachi kikuij naualot uan ika kinkajkayauaj taltikpakneminij. Akin kitekitiltiaj kijtouaj ke kiixmatij oso uelij kichiuaj seki taman tein oksekin amo uelij. Kemej neskayot, sekin ika sitalimej oso okseki taman kijtouaj ke uelij kimatij tein panos satepan. Oksekin kichiuaj kemej yeskia tajtoskiaj iniuan mikemej. Uan oksekin kitekitiltiaj naualot uan xa kinnaualuiaj oksekin. Keman kintajtanijkej ox kineltokayaj naualot akin nemij itech 18 altepemej ompa Latinoamérica uan Caribe, itech eyi taltikpakneminij se kijtoj ke kemaj uan okse achiok kineltokayaj ke ueli se tajtoua iniuan espíritus. Keman itech 18 altepemej ompa África no kintajtanijkej ox kineltokayaj naualot, panoua tajko kijtojkej ke kemaj. Kemej tikitaj, kampa yeski tinemiskej, moneki timoyekpiaskej. w19.04 20, 21 § 3, 4

Jiova kitauelita nochi tein amo kuali (Sal. 5:4-6). Yejua ika amo kiitstani maj ininka mauiltikan konemej, se taman tein tel amo kuali uan tel pitsotik. Ijkon kemej yejuatsin, tiitaixpantijkauan semi tiktauelitaj maj ininka mauiltikan konemej, yejua ika itech nechikol niman mochiua tein moneki ijkuak aksa kichiua nejon tajtakol (Rom. 12:9). Akin ininka mauiltia konemej senkis kiixnamiki “in tanauatil de Cristo”, nochi tein Jesús tamachtij ika itajtoluan uan ika tein kichiuak (Gál. 6:2). Itanauatil Cristo moixyekana ika netasojtalis uan tapaleuia maj onka melaujkayot. Kemej akin yekmelauj tikchiuaj kemej Cristo timoixyekanaj ika nejon tanauatil, tiktemouaj maj konemej kimachilikan ke kintasojtaj uan ke kinmatampauiaj. Sayoj ke akin ininka mauiltia konemej kichiua tein tel amo kuali uan kitemoua sayoj yejua moyolpaktis uan kichiua maj konetsin kimachili ke amo akin kitasojta. Tetayokoltij tikijtoskej ke nejon no kinijtakouani akin kichiuaj kemej Cristo. ¿Keyej? Porin itech totonaluan moajsij miakej “taka ten amo yolkualime, uan [...] takajkayauani”, uan sekin xa kitemouaj pouiskej itech nechikol (2 Tim. 3:13). Uan no, sekin akin kijtouaj ke pouij itech nechikol kikauanij maj kinyekana ininpitsotik tanejnekilis uan ininka mauiltianij konemej. w19.05 8 § 1-3

Aksa akin tayokoxtok xa kimachilia ke amo kinamiki iuan tajtos Jiova. Komo tiknekij tikpaleuiskej, maj iuan timotataujtikan uan maj tiktokaytikan. Maj tikiluikan Jiova ke tokniuan uan tejuan tiktasojtaj. Maj tikiluikan maj kiyolseui iichkatsin akin semi kipatiuita. Komo ijkon timotataujtiaj uelis semi kiyolseuis Maj achto tiknemilikan tein tikijtoskej porin tajtolmej uelis teyolkokoskej oso teyolseuiskej (Prov. 12:18). Yejua ika maj tikiluikan Jiova maj techpaleui maj tikajsikan tajtolmej tein ika tikyolseuiskej akin tajyouijtok. Maj tikelnamikikan ke tein okachi teyolchikaua yejua tein Biblia kijtoua porin ualeujtok itech Jiova (Heb. 4:12). Keman tikinyolseuiaj oksekin, tikinelnamiktiaj ke Jiova se Dios akin tetasojta. Uan no moneki amo tikelkauaskej ke Dios nochipa kichiua tein melauak. Amo akin ueli kitatilia tein kichiua. Yejuatsin kiita nochi uan kintatsakuiltis akin ininka mauiltianij konemej uan amo moyolnonotsaj (Núm. 14:18). w19.05 18 § 18; 19 § 19, 21

Satanás kineki maj tikauakan Jiova. Yejua ika, kitemoua kipatas totanemilil. Tein melauj, kineki maj titanemilikan kemej yejua kineki. Kikui tein tiknejnekij uan ika kitemoua techkajkayauas uan maj tiktakamatikan (Col. 2:4). ¿Yekmelauj Satanás uelis techkajkayauas? Kemaj. Maj tikelnamikikan ke itech Colosenses 2:8 Pablo amo kinnejmachtijtoya akin amo taneltokayaj, ta tokniuan taixpejpenalmej (Col. 1:2, 5). Komo ijkuak ueliskia kinkajkayauas nejon tokniuan, axkan okachi uelis techkajkayauas (1 Cor. 10:12). ¿Keyej? Porin Satanás kiualpantamotkej uan kitemoua kinkajkayauas nochin itekitikauan Dios (Apoc. 12:9, 12, 17). Uan no porin tinemij itech tonalmej keman taltikpakneminij “kueyiltijtinemiske ika ne amokuali nintachiualisuan” (2 Tim. 3:1, 13). w19.06 2 § 1, 2

Keman Jezabel kijtoj ke yaya kimiktiti, Elías mouik. Yejua ika choloj Beer-seba. Semi yolkuetaujtoya uan hasta kinekia mikis. ¿Keyej ijkon momachilij? Porin no katka tajtakojkej uan “kipiaya nemilis keme tejuan” (Sant. 5:17). Nochi nejon ouijkayomej kitekipachojkej uan kisioujtijkej. Kinemiliaya ke nenkaj katka nochi tein ika kipaleuijka taneltokalis tein melauak, ke ompa Israel kisentokayaj kichiuayaj tein amo kuali uan ke sayoj yejua kitekitiliaya Jiova (1 Rey. 18:3, 4, 13; 19:10, 14). Jiova kiajsikamatia kemej momachiliaya Elías uan amo kiajuak porin kijtoj keniuj momachiliaya, ta kipaleuij maj oksepa moyolchikaua (1 Rey. 19:5-7). Satepan, ika netasojtalis kimelauak keman kinextilij ke semi chikauak. Uan no, kiluij ke moajsiajok 7,000 israelitas akin amo kiueyichiujkaj Baal (1 Rey. 19:11-18). Ika miak taman Jiova kinextilij Elías ke kitasojtaya. w19.06 15, 16 § 5, 6

Maj nochipa titatakamatikan. Komo tikchiuaj tein techiluiaj tokniuan akin techixyekanaj akin takuaujtamachmej amo timokuejmolkalakiskej. Maj tikitakan se neskayot. Itech se altepet kampa amo tekauaj maj se kitekitili Dios, tokniuan taixyekananij kiixtalijkej maj amo momoyauakan amaixmej itech tanojnotsalis. Sayoj ke se precursor kinemilij ke okachi kimatia toni monekia mochiuas uan kimoyauaya amaixmej. ¿Toni panok? Se tonal keman tanojnotstinemia, policías peuak kitatajtaniaj yejua uan okseki tokniuan. Nesi policías kintojtokatinemiaj keman tanojnotstoyaj uan kinkuilijkej taltikpakneminij amaixmej tein kinmakakaj. ¿Toni techmachtia nejon? Ke moneki tiktakamatiskej tein technauatiskej maski tiknemiliskej ke okachi tikmatij toni tikchiuaskej. Jiova nochipa techtiochiuas komo tikintakamatij akin kinixtalijtok maj techixyekanakan (Heb. 13:7, 17). w19.07 12 § 17

Youak achto ke momikiliskia, Jesús kijtoj ke akin mochiuaskiaj itatojtokakauan kintauelitaskiaj (Juan 17:14). Hasta axkan, akin amo kinekij maj se kiueyichiua Jiova kintajyouiltianij akin kichiuaj kemej Cristo. Uan tikchiaj maj okachi techtajyouiltikan ijkon kemej okachi motokia itamian nejin tonalmej (Mat. 24:9). ¿Toni moneki maj tikchiuakan axkan tein techpaleuis maj titaxikokan keman techtajyouiltiskej? Maj amo tiknemilikan nochi tein uelis techpanos. Komo tikchiuaj, semi timouiskej uan timotekipachoskej, nejon uelis kichiuas maj amo tiktekitilikanok Jiova maski ayamo techtajyouiltiaj (Prov. 12:25; 17:22). Komo timouij, Satanás akin techtauelita kikuis nejon uan ika kitemos maj timosenkauakan (1 Ped. 5:8, 9). Yejua ika, moneki tikchikauaskej tokuali uikalis iuan Jiova uan moneki maj axkan tikchiuakan. w19.07 2 § 1-3

Tatitanilmej xa semi yolpakiaj keman mosentilijkej itech se tepet tein moajsia ompakauin Galilea. Satepan ke Jesús moajokuik kiniluij ke ompa iniuan monechikoskia (Mat. 28:16). Xa ijkuak monextij ininixpan “keme makuil ciento tokniuan taneltokani” (1 Cor. 15:6). ¿Keyej iniuan mosentilij? Porin kinnauatij: “Xiyakan nochi tech in senmanauak uan xikinnextilikan nochi in taltikpakuani ma yejuan no ma mochiuakan nomomachtijkauan” (Mat. 28:18). Akin kikakkej Jesús satepan poujkej itech nechikol kampa kichiuayaj kemej Cristo itech yekinika siglo. Yejuan kitayekanaltijkej kinchiuaskej okachi imomachtijkauan Jesús. Itech totonaluan, noyampa taltikpak onkak tel miak nechikolmej kampa yekmelauj kichiuaj kemej Cristo uan kisentokaj kichiuaj nejin tekit tein motelneki. w19.07 14 § 1, 2

Se tokniuj takalpanojkej ompa Noruega kijtoua ke miakpa akin amo kinekij ika tajtoskej Dios, kiuelitaj ika tajtoskej tein mochiujtok itech taltikpak. Satepan ke kitajpaloua taltikpaknenkej, kitajtania: “¿Tikonnemilia ke okachi kuali tinemiskej satepan? ¿Akoni uelis kichiuas nejon? ¿Akin tekitij itech política, tamatinij oso okse aksa?”. Satepan ke kinankiliaj, kiixtajtoltia oso ika tajtoua se texto tein kinextia keniuj tinemiskej satepan. Sekin kinyolnotsa maj Biblia kijto ke taltikpak amo ixpoliuis uan ke akin yolkualmej nochipaya itech nemiskej (Sal. 37:29). Semi techpaleuis komo tikpapataj tein ika peua tikinnojnotsaj taltikpakneminij. ¿Keyej? Porin tein aksa uelis kiyolnotsas, okse xa amo. Sekin kinekij ika tajtoskej Dios oso Biblia, sayoj ke oksekin okachi kuali techkakij komo achto ika tikinnojnotsaj okse taman. Moneki tikinnojnotsaskej nochin maski tataman kemej tanemiliskej (Rom. 1:14-16). Jiova kichiua maj iuan motoki akin kitasojta tein melauak (1 Cor. 3:6, 7). w19.07 22, 23 § 10, 11

Tikmatiskej ke Dios semi techtasojta techolinia maj no tikintasojtakan tokniuan (1 Juan 4:20, 21). Xa tiknemiliskej ke amo ouij tikintasojtaskej tokniuan porin tiktekitiliaj Jiova uan timochikauaj tikchiuaskej kemej yejuatsin. Uan no porin tiktojtokaj ineskayo Jesús akin semi techtasojtak uan toka momikilij. Sayoj ke, kemansa techouijmaka timotasojtaskej se iuan okse. Evodia uan Síntique katkaj ome tokniuan siuamej akin semi kipaleuijkej tatitanil Pablo. Sayoj ke yejuan mokualantijkej. Keman Pablo kintajkuilouilij filipenses kintokaytij nejon ome tokniuan uan kinyolmajxitij maj amo xexeliujtonij (Filip. 4:2, 3). Pablo kiitak ke no monekia kiniluis nochin tokniuan nejin: “Nochi [...] xikchiutiyakan [...] amo ika ne neyolkuejmololis. Uan amo no ximotajtoltenteuikan” (Filip. 2:14). w19.08 9 § 6, 7

Onkak miak nechikolmej, ijkon kemej miakej tokniuan akin kinpaleuiaj akin kitekitiliaj Dios nochi tonalmej maj kisentokakan itech nejon tekit. Kemej neskayot, kinyolchikauaj maj amo kikauakan, kinmakaj tomin uan okseki taman tein kinpoloua oso kinyekpiaj ininchankauan. ¡Semi kuali tein kichiuaj! ¿Toni uelis tikchiuaskej komo itech tonechikol ejko akin tapaleuijtoya okseko? Maj amo tiknemilikan ke kipatakej porin amo kuali kichiuak itekiuj oso porin kichiuak tein amo kuali. Ta okachi kuali, maj tikpaleuikan maj niman momati. Maski axkan amo ueliok kitekitilia Jiova kemej achto porin mokokoua, maj tikselikan ika netasojtalis uan maj tikiluikan ke tel kuali tein kichiuani. Maj timochikauakan tikixmatiskej. Maj tiktemokan timomachtiskej ika nochi tein kimati, tein momachtiani uan tein kuali kichiua. Xa yekinika monekis tikpaleuiskej maj kiajsi kani nemis, keniuj uelis yas kansaika, maj kiajsi tekit oso okseki taman tein monekis. w19.08 23, 24 § 12, 13.

Gog takuaujtamatis itech “ichikaualis taltikpaknenkej”, tein kijtosneki nochi tein ika tateuia (2 Crón. 32:8). Sayoj ke tejuan titakuaujtamatiskej itech toDios Jiova, maski altepemej kinemiliskej ke nejon amo taixejekol. ¿Keyej? Porin Ueyi Babilonia kipiaya miak chikaualis, sayoj ke itiotsitsin amo kipaleuijkej maj “chichiltik okuilin” uan “majtakti kuakuau” amo kiixpolouanij (Apoc. 17:16). Yejua ika Gog kinemilis ke amo no ouij kinixpolos itekitikauan Dios. Ijkon kemej mixti noyampa momoyaua, Gog noyampa kiixnamikis ixolal Jiova. Sayoj ke niman kiitas ke mokalakij kampa amo uelis momakixtisok. Ijkon kemej kipanok faraón itech ueyiat Chichiltik, kiitas ke akin kiixnamiktok yejua Jiova (Éx. 14:1-4; Ezeq. 38:3, 4, 18, 21-23). Cristo uan itateuijkauan kinpaleuiskej itekitikauan Dios uan kitamiixpoloskej Gog uan itateuijkauan (Apoc. 19:11, 14, 15). ¿Uan toni kipanos Satanás akin okachi kiixnamiki Jiova, tein ika itakajkayaualis kichiuak maj altepemej kinixnamikinij itekitikauan Dios itech Armagedón? Jesús kitsakuas Satanás uan iamokuali ejekauan mil xiujmej (Apoc. 20:1-3). w19.09 11, 12 § 14, 15

Kuali maj se kinejneki maj mochiua tein Dios motenkauani. Sayoj ke, komo tikmachiliaj ke amo niman mochiua tein tikchiaj uelis amo techyolpaktisok tiktekitiliskej Jiova uan hasta ueliskia timosenkauaskej (Prov. 13:12). Yejua nejon tein panok ipeujyan siglo veinte. Ijkuak, miakej taixpejpenalmej kichiayaj yaskej iluikak itech xiuit 1914. Sayoj ke, ¿toni kichiujkej keman amo panok? Amo mosenkaujkej, porin yejuan kitayekanaltiayaj kitekitiliskej Dios uan amo yaskej iluikak. Kiixtalijkej nochipa taxikoskej. Tejuan tiknekij tikitaskej maj Jiova kichipaua itokay, maj kinexti ke sayoj yejua kinamiki taixyekanas uan maj kichiua nochi tein motenkaujtok. Yejuatsin kiixtalijya kemanian kichiuas. Hasta maj ejko nejon tonal maj tiksentokakan tiktekitilikan Jiova uan maj amo timosenkauakan maski amo niman mochiuas tein tikchiaj. w19.08 4, 5 § 9, 10

Maj timotajtanikan: “¿Nechixmatij ke niyolnejmach uan niyolyemanik? ¿Nitapaleuia ika tekimej tein amo uejueyi? ¿Nikualtakat iniuan oksekin?”. Jesús kichiuak maj itatojtokakauan kuali iuan momachilianij uan kiyolpaktij kinmachtis (Luc. 10:1, 19-21). Kiniluij maj kichiuilianij netajtanilmej uan kitemoj kimatis tein kinemiliayaj (Mat. 16:13-16). Xochimej kualtsin xochiyouaj komo kinyekpiaj. Jesús no ijkon kichiuak iniuan itatojtokakauan uan nejon kinpaleuij maj momachtikan kichiuaskej tein kuali. Komo tikpiaj tanauatil, maj timotajtanikan: “¿Kuali momachiliaj akin nouan moajsij itech notekipan oso nokalijtik? ¿Nitapaleuia maj onka yolseuilis? ¿Amo kinouijmaka oksekin nechtajtaniskej teisa? ¿Niktemoua nikmatis tein kinemiliaj?”. Maj amo keman tikchiuakan kemej fariseos, akin kualaniaj keman kintajtaniayaj teisa uan kintajyouiltiayaj akin amo tanemiliayaj kemej yejuan (Mar. 3:1-6; Juan 9:29-34). w19.09 20 § 1; 23 § 9-11

Kemansa taltikpaktekiuanij no kijtouaj nejon tajtolmej keman kitemouaj maj nochi altepemej kuali mouikakan. Sayoj ke Biblia kijtoua ke yeski taman keman kijtoskej ke onkakya “yolseuilis uan yekyetolis”. ¿Keyej? Porin keman kijtoskej, miakej kineltokaskej ke taltikpaktekiuajyomej kichiujkejya maj kuali tinemikan. Sayoj ke tein melauj, ijkuak peuas “ueyi tajyouilis” uan “ejkotiuetsis ininixpoliuilis” (Mat. 24:21). Amo tikmatij toni kichiuas maj taltikpaktekiuajyomej kijtokan nejon uan keniuj kichiuaskej. Amo no tikmatij ox sayoj seko kijtoskej oso miakkan. Tein yeski tein panos, maj amo tikauakan maj taltikpaktekiuajyomej techtaneltoktikan ke yekmelauj kichiuaskej maj noyampa onka yekyetolis. Ta nejon kinextia ke “itonal Jiova” peuatiya (1 Tes. 5:2). w19.10 8, 9 § 3, 4

Neteuilis Armagedón senkis kitamis nochi tein amo kuali. Sayoj ke amo moneki timouiskej. ¿Keyej? Porin akin tateuis yejua Jiova, amo tejuan (Prov. 1:33; Ezeq. 38:18-20; Zac. 14:3). Keman Jiova kijtos, Jesucristo kiixyekanas nejon neteuilis. Iuan yetoskej taixpejpenalmej uan tel miakej ángeles. Yejuan kiteuiskej Satanás uan iamokuali ejekauan uan nochin akin kipaleuiaj nikan taltikpak (Apoc. 6:2; 17:14). Jiova motenkaua: “Nion se tepos tein kichijchiuaskej tein ika mitsixnamikiskej, amo kualtias” (Is. 54:17). “Uel miak tagayot” akin kitekitiliaj Dios makisaskej itech “ueyi tajyouilis” uan kisentokaskej kitekitiliskej (Apoc. 7:9, 13-17). Tein kijtoua Biblia techpaleuia maj titakuaujtamatikan ke Jiova techmakixtis. Tikmatij ke “Jiova kimatampauia akin amo kikaua” (Sal. 31:23). Tinochin akin tiktasojtaj uan tikueyichiuaj Jiova semi tiyolpakiskej keman senkis moueyitalis itokay yejuatsin (Ezeq. 38:23). w19.10 18, 19 § 17, 18

Ijkon kemej okachi motokia itamian tonalmej, xa tikpanoskej uejueyi ouijkayomej (2 Tim. 3:1). Kemej neskayot, satepan ke moixpejpenak se tekiuaj itech se altepet ompa África mochiuak miak kuejmolmej uan neteuilismej. Panoua chikuasen metsti, tokniuan amo ueliaj yayaj kampa kinekiaj porin katka tamouilil. ¿Toni kinpaleuij? Sekin yajkej ininchan oksekin tokniuan akin nemiaj kampa amo moteuijtoyaj. Se tokniuj kijtoj: “Ijkuak, semi niyolpakik nikinpias notasojikniuan. Tinochin timoyolchikauayaj”. Keman peuas “ueyi tajyouilis”, tiktasojkamatiskej tikinpiaskej kuali totasojikniuan (Apoc. 7:14). Yejua ika, semi moneki maj axkan tiktemokan kuali timouikaskej iniuan tokniuan (1 Ped. 4:7, 8). Porin akin techtauelitaj techtakajkayauiliskej uan ika kitemoskej techxexeloskej. Kitemoskej maj amo timopaleuikan uan maj amo titakuaujtamatikan se iuan okse. Sayoj ke amo uelis techxexeloskej. w19.11 2 § 1, 2; 7 § 19

Satanás akin “tetat den nochi nekes ten xolopijtijtinemij”, kintekitiltia akin kinixyekana uan inintechkopa kitakajkayauilia Jiova uan tokniuan (Juan 8:44). Kemej neskayot, akin kikaujkej uan kiixnamikij tamachtilis tein melauak, itech Internet, televisión uan kampa no moteixmatiltia miak taman kitakajkayauiliaj inechikol Jiova. Nejon yejua se taman tein ika “Satanás kineki techyolxokolis”. Komo aksa ika technojnotsa nejon takajkayaualis, maj tikixtopeuakan. ¿Keyej? Porin titakuaujtamatij iuan Jiova uan iniuan tokniuan. Tejuan amo keman titajtouaj iniuan akin kikaujkej uan kiixnamikij tamachtilis tein melauak. Amo keman iniuan timotajtolteuiaj nion porin tiknekiskej tikmatiskej tein yejuan kijtouaj porin uelis kikaxanis totakuaujtamatilis. ¿Nikixtopeuani tein kijtouaj akin kikaujkej uan kiixnamikij tamachtilis tein melauak uan amo iniuan nimotajtolteuani? Nejon semi kuali, sayoj ke moneki tiksentokaskej tikchikauaskej porin Satanás kitemos techyejyekos ika okseki taman. w19.11 15 § 8; 16 § 11

Keman tikixejekouaj tikchiuaskej teisa, maj tikitakan keyej ijkon tikchiuaj. Jiova kichia maj timelaujkej itech nochi. Yejua ika, keman tikixtaliaj tikchiuaskej teisa moneki amo timokajkayauaskej tejuan uan nion oksekin. Komo amo tikchiuaj nejon, xa techouijmakas tiktamichiuaskej tein tikpeualtijkej. Maj tikijtokan ke se telpoch kiixtalia mochiuas precursor, sayoj ke satepan amo ueli kiajxitia horas tein ixyetok uan amo yolpakiok itech tanojnotsalis. Yejua xa kinemiliaya ke mochiuak precursor porin kinekia kiyolpaktis Jiova. Sayoj ke tein melauj, xa kinekia kinyolpaktis itatuan oso okse aksa. Maj tikijtokan okse neskayot. Se akin momachtijtok Biblia kiixtalia amo tachichinasok. Yekinika semi mochikaua uan amo tachichina kemej se oso ome semanas, sayoj ke satepan oksepa kichiua. Kemej kisentoka mochikaua, satepan senkis amo tachichinaok. ¿Toni kipaleuij? Kitasojtas Jiova uan kinekis kiyolpaktis (Col. 1:10; 3:23). w19.11 27 § 9; 29 § 10

Tatitanil Pablo senkis kineltokaya ke taxikoskia uan kiseliskia tein kichiaya. Kemej katka taixpejpenal, kichiaya yas iluikak. Sayoj ke kimatia ke monekia amo mosenkauas (Filip. 3:14). Kemej kinekia kinpaleuis filipenses maj amo mosenkauanij, ika tajtoj se neskayot. Pablo kinelnamiktij filipenses ke nemiskiaj iluikak (Filip. 3:20). ¿Keyej monekia maj amo kielkauakan nejon? Itech nejon tonalmej, miakej kinekiaj pouiskej Roma porin nejon semi kinpaleuiaya. Sayoj ke tokniuan taixpejpenalmej okachi kinpaleuiaya pouiskej itech itekiuajyo Dios porin kiseliskiaj tein okachi kuali. Axkan, taixpejpenalmej techkauiliaj se kuali neskayot porin kisentokaj mochikauaj kiseliskej nemilis ompa iluikak. w19.08 6 § 14, 15

Nejon okachi kuali katka ke tein mochiuaya itech Jubileo (Lev. 25:8-12). Kemej neskayot, akin momakixtiaya itech Jubileo oksepa ueliskia mochiuas takeual. Uan no, momikiliaya. Sayoj ke, Jesús senkis techkixtilia tajtakol. Itech Pentecostés xiuit 33, Jiova kinixpejpenak tatitanilmej uan oksekin ika iyektikatsin espíritu. Mochiujkej kemej ikoneuan, yejua ika oksepa kinmakaskia nemilis uan tekiuajtiskiaj iuan Jesús ompa iluikak (Rom. 8:2, 15-17). Yejuan akin yekinika kinmakixtijkej kemej kijtoj Jesús itech sinagoga ompa Nazaret (Luc. 4:16-19, 21). Amo kineltokayajok tamachtilis tein amo melauak nion kichiuayajok tein momattoyaj kichiuaskej tayekananij judíos. Uan no, kemej amo kipiaskiajok tajtakol iixpan Dios ueliskiaj nemiskej nochipaya. Itech totonaluan, Jubileo peuak keman kinixpejpenkej itatojtokakauan Cristo itech xiuit 33 uan tamis itamian Mil Xiujmej. w19.12 11 § 11, 12

Tetatmej, xikinpaleuikan nanmokoneuan maj mouikakan iniuan akin kinpaleuiskej. Tepopaj uan temomaj moneki kimatiskej akonimej iniuan mouikaj ininkoneuan uan toni kichiuaj. No moneki kimatiskej akonimej iniuan monojnotsaj itech redes sociales uan ika teléfono. Akin iniuan mouikaj uelis kinpaleuiskej oso amo. Miakej tetatmej kitemouaj maj ininkoneuan mouikakan iniuan akin kuali kitekitilijtokej Jiova. N’Déni uan Bomine, akin nemij ompa Costa de Marfil ijkon kichiujkej. Yejuan nochipa kiyoleuayaj tokniuj takalpanojkej maj mokaua ininchan. N’Déni kijtoua: “Nejon semi kipaleuij tokonetsin. Mochiuak precursor regular uan axkan tapaleuia kemej takalpanojkej taixpatakej”. Komo niman nanpeuaj nankinmachtiaj nanmokoneuan, okachi kinpaleuis (Prov. 22:6). Ijkon kichiuak Eunice imomaj Timoteo uan iueyinan Loida. Yejuan kipaleuijkej maj kiixmati Jiova niman keman yolik (2 Tim. 1:5; 3:15). w19.12 25 § 14; 26 § 16, 17

Maj titakuaujtamachmej. Kemej neskayot, amo sayoj timotenkauaj tikinpaleuiskej tokniuan, ta yekmelauj tikchiuaj (Mat. 5:37; Luc. 16:10). Akin kinpoloua nepaleuil semi kinyolseuia kimatiskej ke yekmelauj tikinpaleuiskej. Se tokniuj siuat kimelaua keyej: “Se yolseui porin se kimati ke akin motenkaua tapaleuis, yekmelauj kichiuas”. Akin kipanotokej se ouijkayot kinyolseuia iuan tajtoskej se akin iuan mouikaj akin takuaujtamach. Sayoj ke tiyeskij titakuaujtamachmej komo timochikauaj tiknextiskej ke amo tiyolijsiuij. Tokniuj Zhanna semi tajyouij keman inamik kikauak. ¿Toni kipaleuij? Kintapouij akin iniuan mouika keniuj momachiliaya. Yejua kijtoua: “Nechkakkej ika nejmachkayot, maski xa miakpa ika nitajtoj sayoj se taman”. Tejuan no tiknextiaj ke titakuaujtamachmej komo tikinkakij ika nejmachkayot akin iniuan timouikaj. w20.01 10, 11 § 9-11

Biblia ininka tajtoua miakej akin Dios kinmakak iespíritu, sayoj ke amo kinixpejpenak maj yakan iluikak. Kemej neskayot, David kiixyekanak iespíritu Dios (1 Sam. 16:13). Nejon kipaleuij maj kiajsikamati tamachtilis tein ouij tein Jiova kitemaka uan no maj kijkuilo seki taman tein moajsi itech Biblia (Mar. 12:36). Maski ijkon, tatitanil Pedro kijtoj ke “David amo tejkok ne eluiyak” (Hech. 2:34). No ijkon, Juan Taauijkej no kipiaya iespíritu Dios (Luc. 1:13-16). Hasta Jesús kijtoj: “Amo aken ongak okse kachi ueyi chiuke de nikan taltikpakuani. Ta, sayo ne Juan Taauijke”. Maski ijkon, Jesús kijtoj ke Juan amo tekiuajtiskia iuan ompa iluikak (Mat. 11:10, 11). Ika iespíritu Jiova kichiuak maj nejon takamej kichiuanij uejueyi taman, sayoj ke amo kinixpejpenak maj yakan iluikak. ¿Kijtosneki nejon ke amo semi kitekitilijkej Jiova? Amo. Sayoj kijtosneki ke Jiova kichiuas maj oksepa nemikan nikan taltikpak itech xochital (Juan 5:28, 29; Hech. 24:15). w20.01 25 § 15

Jiova kineki maj timoajsikan iniuan itekitikauan akin kemej yeskiaj kalyetouanij. Itekitikauan motemaktijkej iuan, uan takuaujtamatij itech inemilis iKonetsin tein kitemakak. Uan tiyolpakij kemej kalyetouanij. Kemej axkan tinemij techyolpaktia uan no tiyolpakij porin tikchiaj tinemiskej nochipaya, ompa iluikak oso itech xochital nikan taltikpak. Jiova semi techtasojta, yejua ika kichiuak se taman tein semi kiyolkokoj uan ijkon ueliskia timochiuaskej tiichankauan (Juan 3:16). Biblia kijtoua ke techkouak “ika ueyi patiyot” (1 Cor. 6:20). Ika inemilis Jesús tein kitemakak, Dios tapaleuij maj kuali iuan timouikakan. Tikpiaj tatiochiualis tiknotsaskej kemej toTajtsin akin okachi ueyichiujkej itech nochi semanauak. Yejua akin okachi kuali toPopaj tein uelis tikpiaskej. Xa no timotajtaniskej tein motajtanij se akin kijkuiloj Biblia. Yejua kijtoj: “¿Keniuj nikixtauilis Jiova nochi tein kuali tein noka kichiuani?” (Sal. 116:12). Tein melauj, amo keman uelis tikixtauiliskej toTajtsin tein toka kichiuani. Sayoj ke, kemej techtasojta nejon techolinia maj tiktasojtakan. w20.02 8 § 1-3