Tlamachtilmej para Toteki akinmej tikchiuaj ken Cristo
4-10 DE MAYO
KEN TECHPALEUIA BIBLIA | GÉNESIS 36, 37
“Ikniuan José okinexikolitakej”
(Génesis 37:3, 4) Israel quería a José más que a sus demás hijos porque era el hijo de su vejez, y él mandó hacerle una túnica especial. 4 Cuando los hermanos de José vieron que su padre lo quería más que a todos ellos, empezaron a odiarlo. De hecho, no podían hablarle amablemente.
“Namechtlatlaujtia xikkakikan tlen oniktemik”
Biblia kijtoua ijkuak ikniuan José okitakej intajtsin okachi ye okitlasojtlaya “opejki kikokoliaj uan san okajuayaj” (Génesis 37:4). Maski uelis tikajsikamatiskej tleka okinexikolitakej inmikni, amo omonekiaya kichiuaskej tlen amo kuali (Proverbios 14:30; 27:4). ¿Tejuatsin ijkon yomitspanok? ¿Se tonal ikaj otiknexikolitak porque okachi kitlasojtlaj? Xikilnamikto tlen okinpanok ikniuan José. Okichijkej tlen amo kuali porque okinexikolitakej inmikni uan satepan omoyolkokojkej. Tlen okinpanok techmachtia okachi kuali ma ‘tipakikah inwah akimeh pakih’ (Romanos 12:15).
Xamo José okitak ikniuan okikokoliayaj. ¿Okikixti itlaken tlen itajtsin okitliokoli ijkuak inmiuan okatka? Xamo ijkon okinekiaya kichiuas. Jacob okimakak José itlaken, ijkon okiteititi okiseliaya uan okitlasojtlaya, José amo okinekiaya kiyolkokos itajtsin, ik non, nochipa okimotlaliliaya. Tlen okichi techmachtia miak tlamantli. Maski totajtsin Dios amo techikoita, ualeua sekimej itekipanojkauan okachi kinteochiua. Ye amo kineki itekipanojkauan ma auilnemikan uan ma kichiuakan tlen amo kuali ken kichiuaj akinmej amo kitekichiuiliaj. Akinmej kitekichiuiliaj Jehová yetoskia ken itlaken José porque amo kichiuaj ken akinmej amo kitekichiuiliaj Jehová. Ik non, ualeua kinnexikolitaj uan amo kintlasojtlaj (1 Pedro 4:4). ¿Moneki amo kiteititiskej kitekichiuiliaj toTajtsin Dios para amo kipiaskej ouijkayotl? Amo, yejuan kichiuaj ken José, ye amo okitlati itlaken tlen okitliokoli itajtsin (Lucas 11:33).
(Génesis 37:5-9) Una vez, José tuvo un sueño y se lo contó a sus hermanos, y eso hizo que lo odiaran todavía más. 6 Él les dijo: “Por favor, escuchen el sueño que tuve. 7 Estábamos amarrando gavillas de grano en medio del campo, y entonces mi gavilla se levantó y se quedó de pie. Luego sus gavillas se pusieron alrededor de la mía y se inclinaron ante ella”. 8 Sus hermanos le dijeron: “¿Acaso vas a ser rey sobre nosotros y nos vas a gobernar?”. Así pues, los sueños de José y sus palabras hicieron que ellos lo odiaran todavía más. 9 Después, José tuvo otro sueño y se lo contó a sus hermanos. Les dijo: “He tenido otro sueño. Pero esta vez se inclinaban ante mí el sol, la luna y 11 estrellas”.
(Génesis 37:11) Y sus hermanos se pusieron celosos de José, pero su padre se quedó pensando en lo que él había dicho.
“Namechtlatlaujtia xikkakikan tlen oniktemik”
Jehová okititi José tlen okitemik uan non okatka se profecía. ToTajtsin Dios okinekiaya ma kitematilti tlen okitemik. José omonekiaya kichiuas ijkon ken kichiuaskiaj profetas, yejuan kitematiltiskiaj tlen okinekiaya totajtsin Dios ma kichiua ialtepe uan noijki tlen kinchiuiliskia akinmej amo okitlakamatiayaj.
José okintlakaitak ikniuan ijkuak okinmilui: “Namechtlatlaujtia xikkakikan tlen oniktemik”. Yejuan san niman okajsikamatkej tlen okinmilui uan amo okinpakti, ik non, okiluijkej: “¿Timochiuas tekiua uan technauatis?”. Ompa noijki kijtoua: “Ye okinmilui tlen okitemik, ik non, okachi okikokolijkej”. Ijkuak José okinmilui okse tlamantli okitemik, okachi okualankej “itajtsin okajuak uan okilui: ‘¿Tlen kijtosneki tlen otiktemik? ¿Monantsin mokniuan uan ne moixpan timotlankuaketsaskej?’”. Pero Jacob omokuayejyeko tlen okitemik José. ¿Omokuayejyeko Jehová omotlapouijtoka iuan ikone? (Génesis 37:6, 8, 10, 11).
José okatka itekipanojka Jehová uan okitematilti tlen ye okilui, ik non, okixtopejkej uan okitlajyouiltijkej pero amo san ye ijkon okipanok. Jehová okachi okitekitilti Jesús para ma kitematilti tlen kineki, ye okinmilui imachtijkauan: “Tla Ne [onechtlajyouiltijkej], noiwa nomejwah [namechtlajyouiltiskej]” (Juan 15:20). José otlaneltokaya uan okatka yolchikauak, ik non, moneki ma timomachtikan tlen okichi.
(Génesis 37:23, 24) Así que, tan pronto como José llegó, sus hermanos le quitaron la túnica especial que llevaba puesta. 24 Entonces lo agarraron y lo echaron en la cisterna. En ese momento no había agua en la cisterna; estaba vacía.
(Génesis 37:28) Y, cuando los mercaderes madianitas pasaron por allí, los hermanos de José lo sacaron de la cisterna y se lo vendieron a los ismaelitas por 20 piezas de plata. De modo que aquellos hombres se llevaron a José a Egipto.
Ma tiktemokan ken techpaleuia Biblia
(Génesis 36:1) Esta es la historia de Esaú, es decir, Edom.
it-1 pág. 735
Edom
(Chichiltik), EDOMITAS.
Esaú tlen okatka ikni Jacob noijki okitokayotijkej Edom porque amo okipatioitak yetos tlayekankonetl uan okipatlak ika tlakuali chichiltik (Gén. 36:1; 25:30-34). Ijkuak oneski Esaú omotaya chichiltik (Gén. 25:25) uan itech seki altepemej kanin ye uan ixuiuan ochantitoj okinmixmatiayaj porque omotayaj chichiltikej.
(Génesis 37:29-32) Más tarde, Rubén volvió a la cisterna y, al ver que José ya no estaba allí, se rasgó la ropa. 30 Luego volvió adonde estaban sus hermanos y gritó: “¡El muchacho ya no está! ¿Y ahora qué voy a hacer yo?”. 31 Entonces, agarraron la túnica de José, mataron un macho de las cabras y mojaron la túnica en la sangre. 32 Después le enviaron a su padre esa túnica especial y dijeron: “Encontramos esto. Por favor, comprueba si es la túnica de tu hijo o no”.
it-1 pág. 618 párrs. 1, 2
Ikaj omonekiaya tlamaluis
Ijkuak ikaj okijtouaya kintlajpialis ikaj ichkauan, ijkon okiteititiaya kinmaluiskia. Noijki okijtouaya kintlamakaskia uan kinmaluiskia para amikaj ma kinmichteki, tla ikaj kinmichtekiliskia ye omonekiaya kitlaxtlauas. Pero tlanauatil noijki okijtouaya tla opanouaya itlaj tlen amo itlajtlakol tlajpixki, ken tla se yolkatl okinkuaya ichkamej, amo omonekiaya kikopas. Ijkuak ijkon opanouaya, tlajpixki omonekiaya iteko kititis ichka tlen okimiktijkej para ijkon kitaskia kox melauak okimikti se yolkatl. Ijkuak okitaya amo itlajtlakol tlajpixki, ye amo omonekiaya kitlaxtlauas.
Noijki ijkon okichiuayaj ijkuak ikaj okimakayaj okse tlamantli ma kimalui uan ijkon opanouaya iuan familias. Noijki akin okatka tlayekankonetl omonekiaya kinmaluis nochtin ikniuan. Nin techpaleuia ma tikajsikamatikan tleka Rubén omotekipacho ijkuak ikniuan okinekiayaj kimiktiskej José. Ijkon kiteititia Génesis 37:18-30 ompa kijtoua “okinmilui: ‘Amo ma tikmiktikan’. [...] ‘Amo xikmiktikan. [...] amitlaj xikchiuilikan’. Porque okinekiaya kimakixtis uan kiuikas kanin okatka itajtsin”. Ijkuak Rubén okimatki opoliuik José sapanoua omotekipacho uan hasta okitsayanki itlaken, okijto: “¡Ayakmo onikajsik telpochtli! Uan axkan ¿tlen nikchiuas?”. Okimatoka uelis kitlajtlakoltiskiaj porque opoliuik José. Ik non, ikniuan okitemojkej ken kichiuaskiaj para ma mokuayejyekokan okimikti se yolkatl. Itlaken José okikalakijkej ijtik ieso se tentso uan okitititoj intajtsin Jacob, ye omokuayejyeko se yolkatl okimikti, ik non, amo okitlajtlakoltijkej Rubén (Gén. 37:31-33).
11-17 DE MAYO
KEN TECHPALEUIA BIBLIA | GÉNESIS 38, 39
“Jehová nochipa okipaleui José”
(Génesis 39:1) Pues bien, los ismaelitas llevaron a José a Egipto. Allí se lo vendieron a un egipcio llamado Potifar, que era jefe de la guardia del faraón y funcionario de la corte.
Amo okinek kichiuas tlen amo kuali
Biblia noijki kijtoua tlen opanok satepan. Ijkuak oajsitoj Egipto, tlakamej tlen okiuikayaj José, okinemakakej inauak se tlakatl tlen omotokayotiaya Potifar. Ye okinyekanaya isoldados tekiua tlen ompa otlanauatiaya (Génesis 39:1). Xamo José sapanoua omoyolkoko porque oksepa okinemakakej. San okitayaj ken itlaj tlen uelis monemakaskia. Ma timokuayejyekokan, José oyaya ikuitlapan iteko uan opanotiaya kanin otlanemakatokaj uan okiuikakej kanin chantiskia.
Kanin axkan yetoskia, amo okatka ken kanin achto ochantiaya. Okichiualtijkej oksekan ma chantiti. José uan ifamilia san oyajtinemiayaj, ochantiayaj itech mantajkalmej uan okinuikatinemiayaj inmichkauan. Pero ichan Potifar okatka ken akinmej okipiayaj miak tomin, okatka kuajkualtsin. Sekimej ixtlamatkej kijtouaj akinmej ochantiayaj Egipto, okinpaktiaya kintokaskej kuajmej kualtsitsintin, xiuitl tlen moskaltia ijtik atl uan noijki xochitl. Sekimej kalmej okinyaualojtoka miak xochitl, kuajmej uan noijki ikuapak incha kualtsin otlayektlaliayaj uan ompa omoseuiayaj. Inkalijtik okinpiayaj uejueyij ventanas, miak cuartos, okatka ueyi cuarto kanin otlakuayaj uan okinpiayaj cuartos para intlakeualuan.
(Génesis 39:12-14) Entonces ella lo agarró por la ropa y le dijo: “¡Acuéstate conmigo!”. Pero él salió huyendo y dejó su ropa entre las manos de ella. 13 Cuando ella vio que José había salido huyendo y que había dejado la ropa entre sus manos, 14 ella se puso a llamar a gritos a los hombres de la casa y les dijo: “¡Miren! Ese hebreo que nos trajo mi esposo ha querido reírse de nosotros. Intentó acostarse conmigo, pero yo me puse a gritar con todas mis fuerzas.
(Génesis 39:20) Así que el amo de José lo agarró y lo metió en la prisión donde se encerraba a los presos del rey. Y José se quedó encerrado en prisión.
Amo okinek kichiuas tlen amo kuali
Maski sekimej ixtlamatkej yokajsikej ompa Egipto kanin yiuejkika okintsakuayaj, amo okachi momati ken otlakatka. San tikmatij nonmej cuartos kanin okintsakuayaj, okinchijchiuayaj itlampa tlali. José okijto okitsakej ijtik se tlakoyoktli, non techititia ompa otlayouatoka uan akin ompa okitsakuayaj uelis sapanoua moyolkokoskia (Génesis 40:15). Amochtli Salmos kijtoua okitlajyouiltijkej: “Okinmilpilijkej ikxiuan ika cadena uan ikech okitlalilijkej tepostli” (Salmo 105:17, 18). Ualeua akinmej okintsakuayaj, okintlaliayaj inmauan inkuitlapan uan okinmilpiayaj, oksekimej inkech okintlaliliayaj cadena. José sapanoua otlajyoui maski amitlaj itlajtlakol.
Pero amo san niman okikixtijkej. Biblia kijtoua ouejka ompa otsaktoka. Ye amo okimatiaya kox se tonal kikixtiskiaj. Ye okimachiliaya sapanoua ouejkauaya sejse tonal, ¿tlen okichi para amo san motekipachojtos?
Biblia kijtoua Jehová okipaleuiaya José. Ye amo keman okika uan nochipa okititi okitlasojtlaya (Génesis 39:21). Maski kintsakuaskej itekipanojkauan Jehová ye amo keman kinkauas uan nochipa kinmititis kintlasojtla (Romanos 8:38, 39). ¿Timokuayejyekoua ken José okitlatlaujti Jehová uan okilui nochi tlen okitekipachouaya? ¿Tikajsikamati ken toTajtsin Dios okikak, okiyolseui uan okipaleui para amo okachi ma motekipacho? (2 Corintios 1:3, 4; Filipenses 4:6, 7). Pero amo san ijkon okipaleui toTajtsin Dios. Biblia kijtoua okipaleui para akin otlamaluiaya ma kita José okipiaya kuali iyelis.
(Génesis 39:21-23) Pero Jehová continuó con José. Siguió mostrándole amor leal e hizo que tuviera el favor del jefe de la prisión. 22 Por eso, el jefe de la prisión puso a José a cargo de todos los presos que estaban encerrados allí. José era el encargado de que ellos realizaran todo lo que tenían que hacer. 23 Y el jefe de la prisión no se preocupaba de nada de lo que había puesto al cuidado de José, porque Jehová estaba con José y Jehová se encargaba de que le saliera bien todo lo que hacía.
Amo okinek kichiuas tlen amo kuali
Biblia kijtoua Jehová okipaleuiaya José. Ye amo keman okika uan nochipa okititi okitlasojtlaya (Génesis 39:21). Maski kintsakuaskej itekipanojkauan Jehová ye amo keman kinkauas uan nochipa kinmititis kintlasojtla (Romanos 8: 38, 39). ¿Timokuayejyekoua ken José okitlatlaujti Jehová uan okilui nochi tlen okitekipachouaya? ¿Tikajsikamati ken toTajtsin Dios okikak, okiyolseui uan okipaleui para amo okachi ma motekipacho? (2 Corintios 1:3, 4; Filipenses 4:6, 7). Pero amo san ijkon okipaleui toTajtsin Dios. Biblia kijtoua okipaleui para akin otlamaluiaya ma kita José okipiaya kuali iyelis.
Ma tiktemokan ken techpaleuia Biblia
(Génesis 38:9, 10) Pero Onán sabía que esa descendencia no se consideraría suya. Así que, cuando tenía relaciones con la esposa de su hermano, derramaba su semen en el suelo para no darle descendencia a su hermano. 10 Pero lo que hacía estaba mal a los ojos de Jehová. Por lo tanto, a él también le dio muerte.
it-2 pág. 550
Onán
(Kijtosneki “ueli kinpia ikoneuan, sapanoua chikauak”).
Okatka se ikone Judá, okipixki iuan se siuatl tlen ialtepe okatka Canaán uan okatka ichpoch Súa (Gén. 38:2-4; 1 Crón. 2:3). Ikni Onán tlen otlayekantoka omotokayotiaya Er, okichi tlen amo kuali, ik non, Jehová okixpolo. Er amo okinpixki ikoneuan, ik non, Judá okilui Onán ma monamikti iuan Tamar tlen okatka isiua Er. Tla kipiaskiaj se inkone, amo pouiskia itech ifamilia Onán, ik non, tlen kimakaskiaj Her kikajteuiliskiaj non chokotsin. Pero tla amo kipiaskiaj inkone nochi kikajteuiliskiaj Onán. Ijkuak Onán omotekak iuan Tamar isemen okitlamotlak ipan tlali. Non amo kijtosneki ijkon okichi porque omomajmachili, Biblia kijtoua okitlamotlak isemen ijkuak yomotekak iuan Tamar. Non kiteititia Onán amo okikauili isemen ma kalaki ijtik itlalnakayo Tamar. Amo okitlakamatki itajtsin, otlaixnekiaya, amo okitlakamatki Jehová porque amo okichi tlen ye okitlali ma kichiuakan akinmej yomonamiktijkej. Jehová okixpolo Onán uan noijki amo okinpixki ikoneuan (Gén. 38:6-10; 46:12; Núm. 26:19).
(Génesis 38:15-18) Cuando Judá la vio, enseguida pensó que era una prostituta, porque Tamar se había cubierto el rostro. 16 De modo que se apartó del camino, fue hacia ella y, como no sabía que era su nuera, le pidió: “Déjame tener relaciones contigo, por favor”. Ella le respondió: “¿Qué me darás a cambio de tener relaciones conmigo?”.17 “Te enviaré un cabrito de mi rebaño”, dijo él. Pero ella le contestó: “¿Me dejarás alguna garantía hasta que me lo envíes?”. 18 Él le preguntó: “¿Qué quieres que te deje como garantía?”. Entonces ella le dijo: “Tu anillo de sellar con su cordón y la vara que tienes en la mano”. Así que él se los dio, tuvo relaciones con Tamar y la dejó embarazada.
w04 15/1 pág. 30 párrs. 4, 5
Sekimej techtlajtlaniaj
Judá amo kuali okichi porque amo okimakak Tamar ikone tlen omotokayotiaya Selah, ijkon ken okiluijka. Noijki omotekak iuan se siuatl tlen omokuayejyeko oauilnemiaya uan non amo kuali okatka porque toTajtsin Dios san kineki ma motekakan akinmej yomonamiktijkej (Génesis 2:24). Pero Judá amo omotekak iuan se siuatl tlen oauilnemiaya, ye amo okimatiaya okipatkayoti ikone Selah akin omonekiaya monamiktis iuan Tamar uan okinpixki ikoneuan.
Tamar amo oauilnemiaya. Amikaj okijto okinpixki ikoneuan porque oauilnenki. Ijkuak Boaz tlen ochantiaya Belén omonamikti iuan Rut, akinmej otlayekanayaj Belén kuali okijtojkej tlen okichi ikone Tamar, tlen omotokayotiaya Pérez porque ijkin okiluijkej Boaz: “Moxuiuan tlen Jehová mitsinmakas ika nin ichpochtli, ma momiaktilikan ken ifamilia Pérez, ikone Judá tlen okipixki Tamar” (Rut 4:12). Pérez noijki okatka ikojkol Jesucristo (Mateo 1:1-3; Luc. 3:23-33).
18-24 DE MAYO
KEN TECHPALEUIA BIBLIA | GÉNESIS 40, 41
“Jehová okimakixti José”
(Génesis 41:9-13) Entonces el jefe de los coperos le dijo al faraón: “Hoy tengo que confesar mis pecados. 10 El faraón se indignó con sus siervos, así que ordenó que nos metieran a mí y al jefe de los panaderos en la prisión de la casa del jefe de la guardia. 11 Después, cada uno de nosotros tuvo un sueño la misma noche, y cada sueño tenía su propia interpretación. 12 Resulta que allí con nosotros había un joven hebreo, un siervo del jefe de la guardia. Cuando le contamos nuestros sueños, él nos interpretó su significado. 13 Y ocurrió exactamente lo que él nos había interpretado: a mí me devolvieron a mi puesto y al otro hombre lo colgaron”.
Jehová amo keman okilka José
Ijkuak José otsaktoka, faraón akin otlanauatiaya Egipto, okochtemik itlaj tlen amo ikaj okimatiaya tlen okijtosnekiaya. Pero se itlakeual okilui faraón se tlakatl tlen omotokayotiaya José uelis kiluiskia tlen okijtosnekiaya ikochtemikilis. Ik non, faraón otlanauati san niman ma kinotsatij José.
(Génesis 41:16) José le respondió al faraón: “Yo no soy nadie. Es Dios el que hablará sobre el bienestar del faraón”.
(Génesis 41:29-32) ”Durante siete años habrá gran abundancia en toda la tierra de Egipto. 30 Pero después vendrán siete años de hambre que realmente harán olvidar toda la abundancia de la tierra de Egipto. El hambre consumirá la tierra. 31 Y nadie se acordará de la abundancia que hubo antes en el país, porque el hambre que vendrá después será terrible. 32 El faraón tuvo este sueño dos veces porque el Dios verdadero ha decidido firmemente hacer todo esto, y el Dios verdadero lo hará dentro de poco.
Jehová amo keman okilka José
Faraón okitlajtlani José: “¿Tikmati tlen kijtosneki tlen onikochtemik?”. José okinankili: “Chikome xiuitl itech Egipto yetos miak tlakuali uan satepan yetos apistli chikome xiuitl. Xikpejpena se tlakatl ixtlamatki uan ye ma kitlati tlakuali uan ijkon altepetl amo apismikis”. Faraón okilui: “¡Te nimitspejpena! Te noijki tiueyititos nikan Egipto”. Pero ¿tleka José okimatki tlen okijtosnekiaya tlen okochtemik faraón? Jehová okipaleui.
(Génesis 41:38-40) Así que el faraón les dijo a sus siervos: “¿Acaso encontraremos otro hombre como este, que tiene el espíritu de Dios?”. 39 Entonces el faraón le dijo a José: “No hay nadie tan prudente y sabio como tú, puesto que Dios te ha revelado todo esto a ti. 40 Tú personalmente estarás a cargo de mi casa. Todo mi pueblo te obedecerá sin reservas. Solo yo seré superior a ti, porque soy el rey”.
Jehová amo keman okilka José
Faraón okitlajtlani José: “¿Tikmati tlen kijtosneki tlen onikochtemik?”. José okinankili: “Chikome xiuitl itech Egipto yetos miak tlakuali uan satepan yetos apistli chikome xiuitl. Xikpejpena se tlakatl ixtlamatki uan ye ma kitlati tlakuali uan ijkon altepetl amo apismikis”. Faraón okilui: “¡Te nimitspejpena! Te noijki tiueyititos nikan Egipto”. Pero ¿tleka José okimatki tlen okijtosnekiaya tlen okochtemik faraón? Jehová okipaleui.
Ma tiktemokan ken techpaleuia Biblia
(Génesis 41:14) Así que el faraón mandó buscar a José, y enseguida lo trajeron de la prisión. José se afeitó, se cambió de ropa y se presentó ante el faraón.
¿Otikmatiaya?
¿Tleka José omoxinki ijkuak okitato faraón?
Amochtli Génesis kijtoua faraón sapanoua okitekipachouaya tlen okitemik, ik non, otlanauati san niman ixpan ma kiuikakan José porque okinekiaya ma kilui tlen okijtosnekiaya tlen okitemik. Ijkuakon José yimiak xiuitl otsaktoka. Faraón okinekiaya san niman kitas José pero ye amo san niman oyajki porque ok omoxinki (Génesis 39:20-23; 41:1, 14). Akin otlajkuilo kiteititia okimatiaya tlen okichiuayaj akinmej ochantiayaj Egipto, ik non, okijkuilo non tlamantli.
Itech miakej altepetsitsintin, noijki inmialtepe hebreos, okikauayaj ma moskalti inbarba. Pero amochtli Comentario exegético y explicativo de la Biblia kijtoua: “Akinmej ochantiayaj Egipto okinpaktiaya kiximaskej inbarba”.
¿San okiximayaj inbarba? Se revista tlen itoka Biblical Archaeology Review kijtoua ijkuak se egipcio oyaya ixpan faraón omonekiaya moyektlalis ken ijkuak oyaya teokali. Xamo, ik non, José okixinki nochi itlakayo uan itsonteko.
w09 15/11 pág. 28 párr. 14
Akinmej tiktekichiuiliaj Jehová moneki tikpiaskej kuali toyelis
14 Yiuejkika akinmej okitekichiuiliayaj Jehová okinmachtiayaj inkoneuan kuali ma kipiakan inyelis. Génesis 22:7 kiteititia Abrahán uan Isaac omotlakaitayaj uan omotlasojtlayaj ijkuak omotlapouiayaj. José noijki okiteititi itatajuan kuali okimachtijkej porque ijkuak otsaktoka okintlakaitaya oksekimej tlen ompa otsaktokaj (Gén. 40:8, 14). Ijkuak oyajki ixpan Faraón kuali okitlapoui uan okitlakaitak, ijkon okiteititi okimachtijkej kuali ma kipia iyelis (Gén. 41:16, 33, 34).
25-31 DE MAYO
KEN TECHPALEUIA BIBLIA | GÉNESIS 42, 43
“José okimatki monauatis”
(Génesis 42:5-7) De manera que los hijos de Israel fueron a Egipto con otra gente que iba a comprar grano, ya que el hambre había llegado hasta la tierra de Canaán. 6 Pues bien, José era el que estaba a cargo de todo el país y el que vendía grano a gente de toda la tierra. Por eso los hermanos de José fueron adonde estaba él y se inclinaron ante él rostro a tierra. 7 Tan pronto como José los vio, reconoció a sus hermanos, pero les ocultó quién era. Entonces, les preguntó con rudeza: “¿De dónde vienen?”. Ellos le respondieron: “Venimos de la tierra de Canaán a comprar alimento”.
my tlapoualistli 23 párrs. 8, 9
Ikochtemikilis Faraón
Chikueyi xiuitl satepan, ijkuak okatka apistli, José okinmitak oualayaj sekimej tlakamej. ¿Tikmati akinmej? ¡Yejuan majtlaktli ikniuan tlen tlayekanaj! Intajtsin Jacob, okintitlanki Egipto pampa otlantoka intlakual itech Canaán kanin ochantiayaj. José okinmixmatki ikniuan, maski ijkon, yejuan amo okixmatkej. ¿Tikmati tleka? Pampa José yokipiaya okachi xiuitl, uan itlaken okatka tlatlamantli.
Ijkuakon, José okilnamik ken ijkuak okatka chokotsin okochtemik ikniuan omotlankuaketsayaj ixpan. ¿Tikilnamiki ken yotiktlajtolti itech nin? Ik non, José okimatki ye toTajtsin Dios akin okititlanki Egipto, pampa itlaj kuali kichiuaskia. ¿Tlen tikneltoka okichi José? Ma tikitakan.
(Génesis 42:14-17) Sin embargo, José les dijo: “Ya lo he dicho: ‘¡Ustedes son espías!’. 15 Los voy a poner a prueba. Les juro por la vida del faraón que ustedes no saldrán de aquí hasta que venga su hermano menor 16 Que uno de ustedes vaya a buscar a su hermano mientras los demás se quedan encerrados aquí. Así veremos si están diciendo la verdad. Y, si no, por la vida del faraón que ustedes son espías” 17 Dicho esto, los encerró a todos durante tres días.
José okinyejyeko ikniuan
JOSÉ kineki kimatis kox majtlaktli ikniuan tlen tlayekanaj ok amo yolkualmej uan amo tetlasojtlaj. Ik non, kinmiluia: ‘Namejuan san onantlajtlachiakoj. Nankinekij nankimatiskej kanin uelis nankalakiskej itech toaltepetl’.
‘Amo, amo melauak’, okijtojkej yejuan. ‘Tejuan tiyolkualmej. Tinochtin tiknimej. Otikatkaj 12. Maski ijkon, se tokni ayakmo yoltok, uan xokoyotl omokaj tokalijtik iuan totajtsin.’
José okichi ken amo okinneltokili. Otlanauati ma kitsakuakan ikni Simeón itech telpiloyan, uan oksekimej okinkauili ma mokuepakan inkalijtik ika tlakuali. Maski ijkon, okinmilui: ‘Ijkuak nanualmokuepaskej, xikualikakan namokni akin xokoyotl’.
Ijkuak omokuepkej inkalijtik itech Canaán, ikoneuan Jacob okiluijkej nochi tlen opanok. Jacob sapanoa omoyolkoko. ‘José ayakmo yoltok’, otsajtsik, ‘uan axkan Simeón ayakmo nikan kajki. Amo nikauas nankiuikaskej nokone akin xokoyotl, Benjamín’. Maski ijkon, ijkuak yotlantoka intlakual, Jacob okitekauili ma kiuikakan Benjamín itech Egipto pampa kimokouiliskiaj okachi tlakuali.
Axkan José okinmitak oualayaj ikniuan. Omoyolpakti miak pampa okitak ikni akin xokoyotl, Benjamín. Nion se itech yejuan okimatiaya nin tlakatl akin oueyitijtoka okatka José. Ijkuakon, José okichi itlaj pampa kinyejyekoskia majtlaktli itlakpaikniuan.
Okinnauati itlakeualuan ma kitemitikan inkoxtaluan ikniuan ika tlakuali. Maski ijkon, san ichtaka okinnauati itlakeualuan ma kikalakikan itech ikoxtal Benjamín icopa José tlen okichijchijkej ika plata. Satepan, nochtin okiskej itech Egipto uan ijkuak ayamo uejka oyayaj, José okintitlanki itlakeualuan ma yakan inkuitlapan. Ijkuak okinmajsikej, tlakeualtin okijtojkej: ‘¿Tleka onankichtekilijkej icopa toteko tlen okichijchijkej ika plata?’.
‘Tejuan amo otikichtekilijkej icopa,’ nochtin iknimej okijtojkej. ‘Tla nankajxiliaj se itech tejuan, ma kimiktikan.’
Ik non, tlakeualtin opejkej kitemoaj itech nochtin koxtalmej, uan okajsikej copa ipan ikoxtal Benjamín, ijkon ken nikan tikita. Tlakeualtin okijtojkej: ‘Oksekimej uelis mokuepaskej, maski ijkon, Benjamín mokauas touan.’ ¿Tlen kichiuaskiaj majtlaktli tlakpaiknimej?
Nochtin omokuepkej iuan Benjamín itech ikalijtik José. José okinmilui ikniuan: ‘Nochtin uelis nanmokuepaskej namokalijtik, maski ijkon, Benjamín mokauas nikan ken notlakeual’.
Axkan Judá otlajto uan okijto: ‘Tla ne nimokuepa uan amo nikuika nin telpochtli, notajtsin mikis, pampa kitlasojtla miak. Ik non, nimistlatlaujtia, xinechkauili ma nimokaua ken nitlakeual, uan xikaua ma mokuepa nin telpochtli’.
Axkan José okitak ikniuan yomoyolkuepkej. Axkan yiyolkualmej. Ma tikitakan tlen okichi José axkan.
(Génesis 42:21, 22) Y se pusieron a decirse: “De seguro estamos pagando por lo que le hicimos a nuestro hermano. Vimos su angustia cuando nos suplicaba que le tuviéramos compasión, pero no le hicimos caso. Por eso ahora nosotros estamos sufriendo esta angustia”. 22 Rubén les dijo: “¿Recuerdan que les pedí ‘No le hagan daño al muchacho’ y que ustedes no me escucharon? Pues ahora tenemos que rendir cuentas por su sangre”.
José okinyejyeko ikniuan
JOSÉ kineki kimatis kox majtlaktli ikniuan tlen tlayekanaj ok amo yolkualmej uan amo tetlasojtlaj. Ik non, kinmiluia: ‘Namejuan san onantlajtlachiakoj. Nankinekij nankimatiskej kanin uelis nankalakiskej itech toaltepetl’.
‘Amo, amo melauak’, okijtojkej yejuan. ‘Tejuan tiyolkualmej. Tinochtin tiknimej. Otikatkaj 12. Maski ijkon, se tokni ayakmo yoltok, uan xokoyotl omokaj tokalijtik iuan totajtsin.’
José okichi ken amo okinneltokili. Otlanauati ma kitsakuakan ikni Simeón itech telpiloyan, uan oksekimej okinkauili ma mokuepakan inkalijtik ika tlakuali. Maski ijkon, okinmilui: ‘Ijkuak nanualmokuepaskej, xikualikakan namokni akin xokoyotl’.
Ijkuak omokuepkej inkalijtik itech Canaán, ikoneuan Jacob okiluijkej nochi tlen opanok. Jacob sapanoa omoyolkoko. ‘José ayakmo yoltok’, otsajtsik, ‘uan axkan Simeón ayakmo nikan kajki. Amo nikauas nankiuikaskej nokone akin xokoyotl, Benjamín’. Maski ijkon, ijkuak yotlantoka intlakual, Jacob okitekauili ma kiuikakan Benjamín itech Egipto pampa kimokouiliskiaj okachi tlakuali.
Axkan José okinmitak oualayaj ikniuan. Omoyolpakti miak pampa okitak ikni akin xokoyotl, Benjamín. Nion se itech yejuan okimatiaya nin tlakatl akin oueyitijtoka okatka José. Ijkuakon, José okichi itlaj pampa kinyejyekoskia majtlaktli itlakpaikniuan.
Okinnauati itlakeualuan ma kitemitikan inkoxtaluan ikniuan ika tlakuali. Maski ijkon, san ichtaka okinnauati itlakeualuan ma kikalakikan itech ikoxtal Benjamín icopa José tlen okichijchijkej ika plata. Satepan, nochtin okiskej itech Egipto uan ijkuak ayamo uejka oyayaj, José okintitlanki itlakeualuan ma yakan inkuitlapan. Ijkuak okinmajsikej, tlakeualtin okijtojkej: ‘¿Tleka onankichtekilijkej icopa toteko tlen okichijchijkej ika plata?’.
‘Tejuan amo otikichtekilijkej icopa,’ nochtin iknimej okijtojkej. ‘Tla nankajxiliaj se itech tejuan, ma kimiktikan.’
Ik non, tlakeualtin opejkej kitemoaj itech nochtin koxtalmej, uan okajsikej copa ipan ikoxtal Benjamín, ijkon ken nikan tikita. Tlakeualtin okijtojkej: ‘Oksekimej uelis mokuepaskej, maski ijkon, Benjamín mokauas touan.’ ¿Tlen kichiuaskiaj majtlaktli tlakpaiknimej?
Nochtin omokuepkej iuan Benjamín itech ikalijtik José. José okinmilui ikniuan: ‘Nochtin uelis nanmokuepaskej namokalijtik, maski ijkon, Benjamín mokauas nikan ken notlakeual’.
Axkan Judá otlajto uan okijto: ‘Tla ne nimokuepa uan amo nikuika nin telpochtli, notajtsin mikis, pampa kitlasojtla miak. Ik non, nimistlatlaujtia, xinechkauili ma nimokaua ken nitlakeual, uan xikaua ma mokuepa nin telpochtli’.
Axkan José okitak ikniuan yomoyolkuepkej. Axkan yiyolkualmej. Ma tikitakan tlen okichi José axkan.
Ma tiktemokan ken techpaleuia Biblia
(Génesis 42:22) Rubén les dijo: “¿Recuerdan que les pedí ‘No le hagan daño al muchacho’ y que ustedes no me escucharon? Pues ahora tenemos que rendir cuentas por su sangre”.
(Génesis 42:37) Pero Rubén le dijo a su padre: “Si no te lo traigo de vuelta, puedes matar a mis dos hijos. Déjamelo a mi cuidado y yo te lo traeré de vuelta”.
it-2 pág. 873 párr. 5
Rubén
Rubén okiteititi okipiaya kuali iyelis porque ijkuak ikniuan okinekiayaj kimiktiskej José, okinmilui ma kitlamotlakan ijtik koyoktli pero amo ma kimiktikan, xamo ijkon okinmilui porque okinekiaya satepan ichtaka kimakixtis (Gén. 37:18-30). Veinte xiuitl satepan ijkuak ikniuan okinmiluijkej san otlachiatoj Egipto, yejuan omokuayejyekojkej ijkon okinpanok porque amo okiknomatkej José uan Rubén okinmilnamikti ye amo okinpaleui ijkuak ijkon okichijkej (Gén. 42:9-14, 21, 22). Satepan ijkuak Jacob amo okinkauili ikoneuan ma kiuikakan Benjamín ompa Egipto, Rubén okinualkajte ome ikoneuan para kiteititiskia melauak mokopaskia iuan Benjamín uan okijto: “Tla amo nimitsualikilis, xikinmikti ome nokoneuan” (Gén. 42:37).
(Génesis 43:32) A él le sirvieron en una mesa, a ellos en otra y a los egipcios que estaban con José en otra. Y es que los egipcios no podían comer con los hebreos porque eso es algo detestable para los egipcios.
w04 15/1 pág. 29 párr. 1
Tlen okachi ipati omotlajtolti itech Génesis (2)
43:32 ¿Tleka egipcios amo okinpaktiaya tlakuaskej iuan hebreos? Xamo porque egipcios otechikoitayaj uan okinchikoitayaj akinmej okipiayaj okse religión. Noijki okinkokoliayaj tlajpixkej (Génesis 46:34). ¿Tleka? Xamo sekimej omokuayejyekouayaj amitlaj inpati tlajpixkej noso xamo okinmixtopeuayaj porque tlajpixkej okitemouayaj xiuitl para inmichkauan uan ompa amo otlaixuaya.