UJehova Uzakududuza

1. Kwakunjani ukuhlala eBhabhiloni?

OKWEMINYAKA eminengi amaJuda ayesephulela izigodo endlebeni engafuni ukulalela uJehova. Ngenxa yalokho uJehova wavumela ukuthi abaseBhabhiloni bawahlasele, bawathumbe njalo batshiye ilizwe lawo lingamanxiwa. Ubona angani amaJuda la ayesizwa njani esehlala elizweni elingayisilo lawo? (2 Imilan. 36:​15, 16, 20, 21) EBhabhiloni amaJuda ayelayo sibili inkululeko yokwenza imisebenzi yawo yansuku zonke. (Jer. 29:​4-7) Kodwa ayisikho ukuthi yonke into yayitshelela. Ayengabe efisa ukuthi aluba aselizweni lawo. Lokho kwakungabe kuwaphatha njani? Zwana ukuthi omunye wawo wathini. Wathi: “Sahlala phansi eceleni kwemifula yeBhabhiloni, sakhala sikhumbula iZiyoni.” (Hubo. 137:1) AmaJuda la ayedanile ayekufuna sibili ukududuzwa, kodwa ayezayithola ngaphi induduzo?

2-3. (a) UJehova wenzani okwakuzanceda amaJuda ayethunjiwe? (b) Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?

² UJehova ‘nguNkulunkulu wenduduzo yonke.’ (2 Khor. 1:3) Uyabathanda bonke abantu abamkhonzayo, yikho kuyamthokozisa ukubaduduza. UJehova wayekwazi ukuthi amanye amaJuda ayethunjiwe ayezazisola abesebuyela kuye. (Isaya. 59:20) Yikho kusasele iminyaka edlula engu-100 ukuthi amaJuda athunjwe, waphefumulela umphrofethi u-Isaya ukuthi abhale ibhuku elibizwa ngebizo lakhe. Wakwenzelani lokho? U-Isaya wathi: “‘Duduzani abantu bami, baduduzeni,’ kutsho uNkulunkulu wenu.” (Isaya. 40:1) UJehova wasebenzisa umphrofethi wakhe u-Isaya ukuthi abhale amazwi ayezaduduza amaJuda ayezabe ethunjiwe.

³ Izinto ezisehlelayo zenza lathi sifune ukududuzwa njengamaJuda ayethunjiwe. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngendlela ezintathu uJehova aduduza ngazo amaJuda ayethunjiwe: (1) Wathembisa ukuthi wayezathethelela abazisolayo baphenduke, (2) wanika abantu bakhe ithemba, (3) wabanceda lokuthi bangesabi. Sizaxoxa langokuthi indlela uJehova aduduza ngayo abantu bakhe isinceda njani lamuhla.

UJEHOVA NGUNKULUNKULU OLESIHAWU FUTHI OTHETHELELAYO

4. UJehova watshengisa njani ukuthi ulesihawu? (U-Isaya 55:7)

⁴ UJehova ‘nguYise wesihawu esikhulu.’ (2 Khor. 1:3) Wakuveza lokhu ngesikhathi ethembisa amaJuda ayezaphenduka ukuthi wayezawathethelela. (Bala u-Isaya 55:7.) Wathi: “Ngizakuba lesihawu kuwe, ngoba ngilothando oluqotho olungapheliyo.” (Isaya. 54:8) UJehova wayezatshengisa njani ukuthi ulesihawu? Lanxa abantu bakoJuda babezathwala nzima ngenxa yezono zabo, uJehova wathembisa ukuthi babengasoze bahlale eBhabhiloni kokuphela. Babezahlala khona okwesikhathi esithile. (Isaya. 40:2) Kumele ukuthi amazwi la awaduduza amaJuda ayesephendukile njalo esefuna ukukhonza uJehova.

5. Kuyini okwenza sikuzwisise uJehova ulesihawu?

⁵ Sifundani? UJehova uzimisele ukuthethelela abantu bakhe ngendlela enkulu. Khathesi thina sikuzwisisa ngcono lokho ukwedlula indlela amaJuda ayekuzwisisa ngayo. Ngenxa yani? Thina siyakwazi lokho uJehova akwenzayo ukuze sithethelelwe izono. Kwathi sekudlule iminyaka engaba ngu-700 u-Isaya ephrofethile, uJehova wathuma iNdodana yakhe ayithandayo emhlabeni ukuze ihlawulele zonke izoni eziphendukayo. Umhlatshelo kaJesu wenza ukuthi izono zethu “zesulwe” ngokupheleleyo. (Imiseb. 3:19; Isaya. 1:18; Efe. 1:7) Sikhonza uNkulunkulu olesihawu esikhulu!

6. Ukucabanga ngesihawu sikaJehova kungasinceda njani? (Khangela lomfanekiso.)

⁶ Amazwi kaJehova aku-Isaya 55:7 angasiduduza kakhulu nxa kuyikuthi sihlala sizithonisisa ngesono esake sasenza kodwa saphenduka. Lokhu kungenzakala kakhulu nxa kuyikuthi uhlupho esiphakathi kwalo lwabangelwa yisono esasenzayo. Kodwa nxa savuma izono zethu salungisisa lapho okwakumele silungisise khona, singaqiniseka ukuthi uJehova wasithethelela. Kanti njalo nxa uJehova angasithethelela kaphindi asikhumbule isono sethu. (Khangela uJeremiya 31:34.) Nxa kuyikuthi uJehova kahlali ekhumbula izono zethu lathi kasilasizatho sokuthi sibe sizikhumbula. Okuqakatheke kakhulu kuJehova ngesikwenza khathesi, izono esazenza kudala sewazilahlela khatshana. (Hez. 33:​14-16) Sekuseduze ukuthi uBaba wethu olesihawu esikhulu asuse zonke inhlupho ezibangelwa yizono esazenzayo.

7. Kuyini okungasinceda ukuthi siye ebadaleni nxa kulesono esisifihlileyo?

⁷ Kumele senzeni nxa umzwangedwa wethu usithonisisa ngenxa yesono esikhulu esiyabe sisifihlile? IBhayibhili lisikhuthaza ukuthi sicele abadala basincedise. (Jak. 5:​14, 15) Kodwa kwezinye izikhathi kunzima ukuthi sivume isono esiyabe sisenzile. Okuzasinceda yikukhumbula ukuthi amadoda la athembekileyo alothando lesihawu njengoJehova. Yikho nxa sizisola sizazimisela ukuyakhuluma lawo. Omunye umfowethu okuthiwa ngu-Arthura owayedliwa yisazela waduduzwa yikwazi ukuthi uJehova ulesihawu. Uthi: “Ngabukela iphonografi phose okomnyaka wonke. Kodwa ngathi sengizwe inkulumo eyayikhuluma ngomzwangedwa, ngatshela umkami labadala isono sami. Ngemva kwalokho umzwangedwa wami wawungasangithonisisi, kodwa ngangilokhu ngidanile ngenxa yesono engangisenzile. Abadala bangikhumbuza ukuthi uJehova wayengangilahlanga kodwa wayengikhuza ngenxa yokuthi uyangithanda. Bakhuluma lami ngomusa, bangincedisa ukuthi ngitshintshe indlela engangicabanga ngayo.” Khathesi umfowethu u-Arthur useliphayona lesikhathi sonke njalo uyinceku ekhonzayo. Kuyasiduduza kakhulu ukwazi ukuthi nxa singaphenduka ngenhliziyo yonke uJehova uyasithethelela!

UJEHOVA USINIKA ITHEMBA

8. (a) UJehova wawathembisani amaJuda ayethunjiwe? (b) U-Isaya 40:​29-31 uthi ithemba lalizawanceda njani amaJuda ayephendukile?

⁸ Kungenzeka ukuthi amaJuda ayethunjiwe ayesezitshela ukuthi ayengasoze aphinde alugxobe elizweni lawo. Kwakusaziwa ukuthi abantu beBhabhiloni babengabakhululi abantu ababathumbileyo. (Isaya. 14:17) Lanxa kunjalo uJehova wanika abantu bakhe ithemba, wathembisa ukubakhulula futhi akulalutho olwalungamehlula ukuthi akwenze lokho. (Isaya. 44:26; 55:12) UJehova wayebona iBhabhiloni iluthuli olungatsho lutho nje. (Isaya. 40:15) Phela uthuli nxa ungaluvuthela kanye nje, luhle lunyamalale. Ithemba lelo lalizawanceda njani amaJuda ayethunjiwe? Lalizawaduduza njalo liwancede angapheli amandla. U-Isaya wathi: “Labo abathemba uJehova bazaphinda babe lamandla.” (Bala u-Isaya 40:​29-31.) Ithemba lalizawavuselela ‘aphaphe aqonge angathi alempiko njengezinkozi.’

9. Kuyini okwenza amaJuda athemba ukuthi okwakukhulunywe nguJehova kwakuzakwenzakala?

⁹ UJehova waphinda waqinisekisa amaJuda ukuthi wayezakwenza lokho ayewathembise khona. Wakwenza njani? Cabanga ngezinye iziphrofetho ababezazi ezasezigcwalisekile. Babekwazi ukuthi i-Asiriya yayinqobe umbuso wako-Israyeli wasenyakatho yathumba abantu bawo njengoba nje uJehova wayetshilo. (Isaya. 8:4) Bazibonela ngawabo abaseBhabhiloni bebhidliza iJerusalema bethumba abantu ababehlala kuyo bebahambisa eBhabhiloni. (Isaya. 39:​5-7) Babekwazi ukuthi inkosi yeBhabhiloni yenza uZedekhiya waba yisiphofu yamusa eBhabhiloni. (Jer. 39:7; Hez. 12:​12, 13) Konke uJehova ayekukhulumile kwenzakala. (Isaya. 42:9; 46:10) Kumele ukuthi konke lokhu kwenza basala bengathandabuzi ukuthi uJehova uzabakhulula njengoba wayethembisile.

10. Kuyini okungasinceda ukuthi singalahli ithemba?

¹⁰ Sifundani? Nxa sidanile, ithemba esilalo lingasiduduza njalo lisiqinise. Izinto ziqhubeka zisiba nzima emhlabeni lo njalo silezitha ezilamandla kakhulu. Lanxa kunjalo, akumelanga silahle ithemba. UJehova usithembisa ukuthi sizaphila phakade sivikelekile njalo sekulokuthula emhlabeni. Kumele sihlale sicabanga ngethemba leli ukuze lingafiphali. Ake sithi uhlala eduze kwendawo enhle okwamagama. Nxa amawindi endlu yakho engcolile ngeke ububone kuhle ubuhle bendawo le. Kuyabe kumele uwakline ukuze ubone kuhle. Kumele senze okufananayo ukuze ithemba lethu lihlale likhanya bha. Lokhu singakwenza ngokucabangisisa ngokuthi impilo izabe isinjani emhlabeni omutsha. Okungasinceda sizibone sesisemhlabeni omutsha yikubala izihloko, ukubukela amavidiyo lokulalela ingoma ezikhuluma ngethemba esilalo. Okunye esingakwenza yikuthandaza kuJehova simtshela ngezithembiso esilindele ngabomvu ukuzibona zigcwaliseka ePharadayisi.

11. Kuyini okunceda uJoy ukuthi abe lamandla?

¹¹ Asixoxeni ngomunye udadewethu okuthiwa nguJoy ohlala egulagula sibone ukuthi ithemba lamduduza njani lokuthi lamqinisa njani. Uthi: “Nxa ngisizwa angani inhlupho engilazo sezingikhulela, ngiyatshela uJehova ukuthi ngizwa njani ngoba yena uyasizwisisa isimo engikuso. Nxa ngingenza njalo uJehova uyangipha ‘amandla amakhulu futhi angajayelekanga.’” (2 Khor. 4:7) UJoy uyazicabanga esesemhlabeni omutsha lapho ‘okungelamuntu ohlala khona ozakuthi: “Ngiyagula.”’ (Isaya. 33:24) Nxa lathi singatshela uJehova ukuthi sizwa njani njalo sicabange ngethemba esilalo, sizakuba lamandla.

12. Kuyini okwenza sikuthembe lokho uJehova asithembise khona? (Khangela lomfanekiso.)

¹² Lathi uJehova uyasincedisa ukuthi sikukholwe lokho asithembisa khona njengoba nje wancedisa lamaJuda ukuthi angakuthandabuzi lokho ayewathembise khona. Cabanga ngeziphrofetho esizibona zigcwaliseka lamuhla. Ngokwesibonelo, siyawubona umbuso ‘olamandla nganxanye, ube buthakathaka nganxanye.’ (Dan. 2:​42, 43) Sizwa lemibiko ‘yokuzamazama komhlaba ezindaweni ezehlukeneyo,’ njalo siyatshumayela “ezizweni zonke.” (Mat. 24:​7, 14) Nxa sibona iziphrofetho lezi kanye lezinye zigcwaliseka, kasithandabuzi ukuthi uJehova uzakwenza konke asithembise khona.

UJEHOVA UYASINCEDISA UKUTHI SINGESABI

13. (a) Yibuphi ubunzima obabuzakwehlela amaJuda ngesikhathi esezakhululwa? (b) UJehova wawaduduza njani amaJuda ayethunjiwe? (U-Isaya 41:​10-13)

¹³ Lanxa uJehova wawaduduza amaJuda la ayethunjiwe njalo wawenza aba lethemba, wayekwazi ukuthi ayezakuba lenhlupho ezinengi ngesikhathi esekhululwa. UJehova wayetshilo ukuthi nxa isikhathi sokukhululwa kwamaJuda sesifika, kwakuzakuba lombuso olamandla owawuzahlasela izizwe eziseduze leBhabhiloni njalo uhlasele leBhabhiloni ngokwayo. (Isaya. 41:​2-5) Kodwa amaJuda kwakumele esabe yini? Kusasele iminyaka eminengi ukuthi lokho kwenzakale, uJehova wakhuluma amazwi ayezaduduza abantu bakhe. Wathi: “Ungesabi ngoba ngilawe. Ungakhathazeki ngoba nginguNkulunkulu wakho.” (Bala u-Isaya 41:​10-13.) UJehova wayesitshoni ngamazwi athi, “NginguNkulunkulu wakho”? Wayengakhumbuzi amaJuda ukuthi kumele amkhonze ngoba lokho ayekwazi. Kodwa wayewakhumbuza ukuthi kasoze awatshiye lokuthi wayezimisele ukuwancedisa.—Hubo. 118:6.

14. Kuyini okunye uJehova akwenzayo ukuze ancedise amaJuda ukuthi angesabi?

¹⁴ Okunye uJehova akwenzayo ukuze ancedise amaJuda ayethunjiwe ukuthi angesabi yikuwakhumbuza ukuthi ulolwazi kanye lamandla amakhulu. Wathi amaJuda akhangele phezulu abone izinkanyezi ezithe wathalala emkhathini. Wawatshela ukuthi nguye owadala zonke izinkanyezi lokuthi zonke uzazi ngamabizo. (Isaya. 40:​25-28) Kambe nxa esazi izinkanyezi ngaleyondlela, angehluleka yini ukwazi ibizo lomuntu ngamunye omkhonzayo? Kanti njalo njengoba wadala izinkanyezi zonke lezi ngamandla akhe, kambe ukuthi angawaswela amandla okuncedisa abantu bakhe? Kuyacaca ukuthi amaJuda kwakungamelanga akhathazeke kumbe esabe.

15. UNkulunkulu wawancedisa njani amaJuda ayethunjiwe ukuthi alungiselele okwakuzakwenzakala?

¹⁵ UJehova waphinda wancedisa abantu bakhe ukuthi balungiselele lokho okwakusazokwenzakala. Ebhukwini lika-Isaya uNkulunkulu watshela abantu bakhe wathi: “Ngenani ezindlini zenu zangaphakathi, beselivala iminyango yenu. Licatshe okwesikhatshana ulaka luze ludlule.” (Isaya. 26:20) Amazwi la angabe agcwaliseka okokuqala ngesikhathi iBhabhiloni inqotshwa yiNkosi uKhoresi. Esinye isazi sembali yamaGrikhi akudala sathi uKhoresi wathi engena eBhabhiloni “watshela [amasotsha akhe] ukuthi abulale wonke umuntu ayezamthola phandle.” Kumele ukuthi abantu ababehlala eBhabhiloni babesesaba kakhulu. Kodwa kungenzeka ukuthi amaJuda ayethunjiwe kawazange abulawe ngoba alalela uJehova.

16. Kungani kungamelanga sikhathazeke kakhulu ngokuzakwenzakala esikhathini esizayo? (Khangela lomfanekiso.)

¹⁶ Sifundani? Sekuseduze ukuthi ukuhlupheka okukhulu kufike. Nxa kungaqalisa, abantu bazabanjwa ngumhedehede besabe. Kodwa lokho akusoze kwenzakale kithi ngenxa yokuthi siyakwazi ukuthi uJehova nguNkulunkulu wethu. Kasisoze sesabe ngoba siyabe sikwazi ukuthi ‘ukukhululwa kwethu sekuseduze.’ (Luk. 21:28) Lanxa sesihlaselwa yizizwe ezimanyeneyo, kasisoze sithwale amehlo. Sizaqhubeka simthemba uJehova. UJehova uzasivikela esebenzisa izingilosi zakhe njalo uzasitshela lokho okumele sikwenze ukuze sisinde. Kodwa uzabe esitshela njani okuyabe kumele sikwenze? Asikwazi, sizabona ngakho. Lanxa kunjalo, kungenzakala ukuthi uJehova uzabe esebenzisa amabandla ethu. Amabandla la kungabe kuyizo ‘izindlu zangaphakathi’ esizacatsha kuzo. Singenzani ukuze silungiselele lokho okusazokwenzakala? Kumele sibe lobungane labafowethu labodadewethu, silalele lokho esikutshelwa yinhlanganiso kaJehova njalo singathandabuzi ukuthi nguye oyikhokhelayo.—Heb. 10:​24, 25; 13:17.

17. Ungenzani ukuze uJehova ahlale ekududuza?

¹⁷ Lanxa amaJuda ayethunjiwe ayethwele nzima, uJehova wawaduduza. Lathi kasoze ayekele ukusiduduza. Lanxa ungeke wazi ukuthi kuzakwenzakalani empilweni yakho, qhubeka uthemba ukuthi uJehova uzakududuza. Ungathandabuzi ukuthi uJehova ulesihawu esikhulu njalo ungalahli ithemba. Khumbula ukuthi ingqe nje uJehova eseselawe, akumelanga wesabe lutho.