MUSOLO WO KUJIJA 18
NGOMA 65 Enderera Mberi!
Hama Jisiri Majaha Tevejeranyi Mako na Timoti
‘Viyanyi na Mako kuno ngokuti iyena unozomubesa maningi pa basa ramunoitira Mwari.’—2 TIMOTI 4:11.
ZVATISAJIJA
Muezaniso wa Mako na Timoti ungabesesa kudini hama jisiri majaha kuti jiite zvinodikana uye kubesawo vamweni.
1-2. Matambujiko api angadai akakoreresa Mako na Timoti kuti vashandire vamweni zvakakwana?
HAMA jisiri majaha munoda here kuita zvakawanda mubasa la Jehovha uye kubesawo vaya vari mu ungano yenyu? Pasina kukana-kana, hina. Cidakajiso cakadini kuwona majaha akawanda anoda kubesa vamweni! (Ps. 110:3) Pasinenyi no matambujiko avanosangana nawo. Mungatya kuengejera basa renyu ngo ndava yo zviro zvisingazikanwi here? Kubhuya kuti imwimwi amuto kutendera mukana waizoimuita kuti muite zvakawanda mu basa la Jehovha ngokuti maitya kuti amusaizozvikwanisa here? Kudai makazviita amuripi mega.
2 Mako na Timoti vakasanganawo no matambujiko akatojana naiwonawo. Asi avato kutendera kutya zviro zvisingazivikanwi kana kuti kutama kavo kuziva kuvaregerese kushandira vamweni. Mako waigara na amake pamuzi pakanaka paakakumbirwa ndi Pauro na Bharnabha aprwendo wavo wo kutanga wo kujijisa. (Mabasa 12:12, 13, 25) Mako wakasiya mbhuri yake kuti aengejere basa lake lo kuparijira. Pa kutanga iyena wakaenda ku Itiokiya. Uyezve wakaperekeja Pauro na Bharnabha kundau jo ndhambo. (Mabasa 13:1-5) Ngo njira yakatojana Timoti waigarawo no vabereki vake paakakumbirwa ndi Pauro kuti amuperekeje mu basa lo kuparijira. Ngokuti wainga ari mujaha Timoti waizotenda kuti kutama kuzvithemba kumuregerese kuita basa iri. (Ezanisanyi na 1 VaKorinde 16:10, 11 uye na 1 Timoti 4:12.) Asi iyena wakatendera mukoka wa Pauro uye wakava no makomborero akawanda maningi ngo pamusolo pazvo.—Mabasa 16:3-5.
3. (a) Pauro waikoshesa zvakadini Mako na Timoti? (2 Timoti 4:6, 9, 11) (Wonanyi foto.) (b) Muvhunjo jipi jinozodavirwa mu cijijo cino?
3 Mako na Timoti vakawana uzivi unokosha maningi uye vakajija kutendera mabasa akakura mu ujaha wavo. Pauro wakadakarira maningi majaha aya uye waida kuti vave phedo navo paaziva kuti upenyu wake wainga wooda kuguma. (Verenganyi 2 Timoti 4:6, 9, 11.) Undhu upi wainga na Mako na Timoti wakaita kuti vadiwe ndi Pauro? Hama jiri majaha jingatevejeresa kudini Mako na Timoti? Uye majaha angaitenyi kuti abesereke ngo zano lo ubaba la Pauro?
Mako na Timoti vakava vanodiwa maningi ndi Pauro ngo kutendera mabasa pavainga majaha (Wonanyi ndima 3)b
TEVEJERANYI MAKO UYE IVANYI NO CIDO CO KUSHANDIRA VAMWENI
4-5. Mako wakakhombijisa kudini kuda kake kushandira vamweni?
4 Maererano no masoko amweni kushanda kana kushandira vamweni zvinobhuya kuti: “Kubesa vamweni ngo kuvangisira uye kuenderera mberi.” Mako wakapa muezaniso wazvo. Apo Mako paakaenekana na Pauro pa rwendo wake wo cipiri inga mumisiyonariyo zvingaita kuti Mako wakanyangajwa uye wakawora mweyo. (Mabasa 15:37, 38) Asi izvi azvito kurembesa Mako kuti ashandire hama no hanzvaji jake.
5 Mako wakaenda ku basa raakapuwa ngo munukuna wake Bharnabha. Pakadarika makore 11, Mako wainga aripowo pavandhu vaibesa vapostori pavakakandwa mujere ko kutanga ku Roma (Fir. 23, 24) Cokwadi Pauro wakabonga maningi ngo kubeswa kaakaitwa ndi Mako zvokuti wakazoguma pakubhuya kuti: “Unonyalaja maningi.”—VaK. 4:10, 11.
6. Mako wakabeseswa kudini ngo kushamwarijana no vaKristu vakura muno zvo kunamata? (Wonanyi masoko opasi.)
6 Mako wakabeswa ngo kushamwarijana kaiita no vaKristu vakakura muno zvokunamata. Pasure po kupeja nguva yakareba na Pauro ku Roma, Mako wakazobatana no mupostori Pedhru ku Bhabhiloni. Pa nguva iyi vakava no ushamwari wo phedo na Pedhru wakaguma pakudanija Mako kuti ‘mwana wangu’. (1 Ped. 5:13) Povaishanda pamwepo, Pedhru wakabhuya no shamwari yake yo cidoko masoko akawanda anodakaja ngo pamusolo po upenyu wa Jesu no basa lake zvakazonyorwa ndi Mako mubhuku lo vhangeri.a
7. Hama imweni inozwi Seung-Woo yakatevejeresa kudini muezaniso wa Mako? (Wonanyi foto.)
7 Mako wakalamba esivangisira mubasa lake uye wakalamba ari phedo no hama jakakura muno zvo kunamata. Mungatevejeresa kudini Mako? Dangani makomboruza makomborero mubasa renyu shingiriranyi uye lambanyi mesipsaka njira jimweni jo kushandira Jehovha ndiwona mukana. Tevejeranyi muezaniso wa Seung-Woo, uwo zvino ari kushada inga mukuru. Paainga ari mwana mudoko waizviezanisa no hama jimweni jainga jiri vadoko. Vamweni vake vakaashira makomborero iyena asati. Seung-Woo wakazwa inga akakanganika uye wakazobhuya ngo pamusolo pazvo ku hama jakaivha muno zvo kunamata. Mukuru umweni wakamulangarija kuti aite zvaaikona kuti ashandire vamweni kunyange kuti mabasa ake akanaka nguva imweni asingawoneki. Zano iri rakabesa Seung-Woo kuti abese vaya vaavasharuka na vaya vaida kubeswa kukhwijwa kuenda kumusangano. Esisota sure iyena unoti: “Ndakaguma pa kuzwisisa revo yo kushandira vamweni zvakakwana. Ndakawona mudakalo unovha pakupa besero no kushandira vamweni.”
Majaha anobeseswa kudini ngo kutamba no hama jakakura muno zvo kunama? (Wonanyi ndima 7)
TEVEJERANYI TIMOTI KHOMBIJANYI KUTI MUNO HANYA NO VAMWENI NO RUDO
8. Ngenyi Pauro wakakheta Timoti kuti ahambe naye? (VaFiripi 2:19-22)
8 Pauro waida shamwari jo kuhamba najo jakashinga apo paakahwirira kuthaundi kaakasangana no kushorwa. Iyena pakutanga wakakheta muKristu wainga ano uzivi waidanijwa Sila kuti ahambe naye. (Mabasa 15:22, 40) Ngo kuhamba ko nguva Pauro wakazokhetazve Timoti kuti vabatane vese. Icinyi cakaita kuti Timoti ave akasiyana no vamweni? Iyena wainga no muhambiro wakanaka. (Mabasa 16:1, 2) Iyena waikoshesa vandhu.—Verenganyi VaFiripi 2:19-22.
9. Timoti wakakhombijisa kudini kuti wainga no hanya no hama no hanzvaji jake?
9 Paakatanga basa lake na Pauro, Timoti waikhombija kuti waikoshesa maningi vandhu vamweni haiwa iyena basi. Ngo ndava yazvo Pauro waikona kumusiya esimuthemba ku Bhereya kuti akurujire vajiji vapsa. (Mabasa 17:13, 14) Pa nguva yazvo, Timoti pasina kukana-kana wakabeswawo ngo muezaniso wa Sila uwo akaenderera mberi ari mu Bhereya. Pakuhamba ko nguva Pauro wakatuma Timoti ega kuti aende ku Tesaronika kuti oovangisa vaKristu vaikonayo. (1 VaT. 3:2) Mu makore 15 akatevera kana akadarika, Timoti wakajija ‘kucema no vano cema,” esikukhombija unyasha ngo pamusolo po vandhu vaitambujika. (VaR. 12:15; 2 Tim. 1:4) Majaha o cikristu angatevejeresa kudini Timoti?
10. Hama imweni inozwi Jae yakajijisa kudini kudakarira vandhu?
10 Hama inozwi Jae yakajija kuva no hanya maningi no vamweni. Pavainga vaamujaha akura hama Jae vakawona zvesinesa maningi kubhuisana no hama. Ivona vaivacungamija basi mu Nyumba yo Kunamatira vopeja vopinda. Mukuru umweni wakavhunja hama Jae kuti vatangise mabhuyo vesivereketa ngo mavara akanaka ainga no hama no hanzvaji javo. Mukuru uwu wakavavhunja kuti valangarirewo zvaidiwa ngo vamweni pakutanga. Hama Jae vakatevejera zano iri ngo mabatire avaaita vandhu vamweni. Zvino hama Jae vakura ivona vanoti: “Zvino ndiri kuwona zvisikanesi kuva no mabhuisano no vandhu vo mupira jakasiyana-siyana. Zvino ndinozwa zvakanaka kuziva kuti ndinozwisisa zviro zvinozwawo vandhu vamweni. Izvi zvakava zvinokosha kuti ndibese hama jangu mu kutenda.”
11. Hama jimweni jo cidoko jingaitenyi kuti jidakarire hama jiri mu ungano majo? (Wonanyi foto.)
11 Iyemwi hama jo cijaha mungakhombijirawo kuneseka ko vamweni. Pamunonga muri pamusangano dakariranyi vandhu vo mupira jakasiyana-siyana azvinenyi no mararamiro avo. Vavhunjisenyi kuti vari kuzwa zvakadini mapeja movayaeya. Ngo kuhamba ko nguva, nguva jimweni mungazwisisa kuti iyemwi mungavabesesa kudini. Nguva jimweni mungalangarira kuti varovorani vakura vanoda besero kuti vashandise apirikativho yo JW Library®. Nguva jimweni mungazwisisa kuti avato kuita nasiriro yokuti vabude no mundhu mu basa lo kuparijira. Mungavabesa ngo zvimucini zvamunazvo kana kuzvipira kushanda navo mubasa lo kuparijira. Pamunotanga kubesa vamweni, iyemwi munozogaja muezaniso wakanaka ku vandhu vese.
Hama jo cijaha jingabesa ungano mu njira jakawanda jakasiyana-siyana (Wonanyi ndima 11)
BESEREKANYI NGO ZANO LO UBABA LA PAURO
12. Majaha angabeseswa kudini ngo zano la Pauro kuna Timoti?
12 Pauro wakapa mazano akanaka kuna Timoti kuti ave ano budirira mu upenyu uye mubasa lake lo kuparijira. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Hama jo cijaha iyemwi mungabeserekawo ngo mazano o ubaba aPauro. Kuitisa kudini? Pamunoverenga tsamba mbiri ja Pauro na Timoti wonanyi inga kuti jakanyorerwa iyemwi uye wonanyi kuti mungashandisa zano ripi mu upenyu wenyu. Wonanyi muezaniso munganani.
13. Zvicinyi zvinobatanija kubatana ko mundhu ega na Jehovha?
13 ‘Jinasirirenyi kuti muzvipire kuna Mwari inga cinangwa cenyu.’ (1 Tim. 4:7b) Kuzvipira kuna Mwari kudini? Kubatana ko mundhu ega na Jehovha uye no cido cokuda kuita zvinomudakaja. Ngokuti atito kubarwa tino undhu uwu, tinodikana kuvangisira kuti tive nawo. Kuitisa kudini? Gama lo ciGiriki lakasandujwa lokuti: “Zvinasirirenyi” rainyanya kushandiswa kuitira kujijisa vagogomi kuti vazvinasirire pamuphikizano. Vagogomi ava vaidikana kuzvijijisa. Na isusuwo tinodikana kuzvijijisa kuti tive no undhu unotikhwedeja phedo na Jehovha.
14. Icinyi cinodikana kuva cinangwa cedu patinoverenga Bhaibheri? Ezanisanyi.
14 Inga zvamunovangisira kuverenga Bhaibheri, langariranyi cinangwa cenyu co kukhwedera phedo na Jehovha. Inga muezaniso, mungajijenyi pa kusangana ka Jesu no mutongi mukuru wakaganya? (Mako 10:17-22) Mujaha uwu waidavira kuti Jesu wainga ari Mesiya asi wainga asina rutendo kuti amutevere. Kunyange zvakadalo “Jesu wakamuda.” Yemwiwo amupsaswiwo ndizvona here ngo mabhuire akaitari Jesu no mujaha uwu? Zvakajeka kuti Jesu waida kuti mujaha uwu aite cikhetwa cakanaka. Jesu wailangarira rudo una Jehovha kuno mujaha uwu. (Johani 14:9) Pamunonga mesilangarira ngo zviitiko izvi uye ngo mugariro wenyu zvivhunjisenyi kuti: ‘Zvicinyi zvandinodikana kuita kuti ndikhwedere phedo na Jehovha uye kuti ndishandire vamweni no kuvangisira kese?’
15. Ngenyi hama jisiri majaha jinodikana kungwarira muezaniso wajinogaja? Ezanisanyi. (1 Timoti 4:12, 13)
15 ‘Ivanyi no muezaniso kuvatendi.’ (Verenganyi 1 Timoti 4:12, 13.) Pauro aato kukumbira Timoti kuti ave no uzivi basi pakuverenga uye no kujijisa asi wakamukumbira kuti ave no mavara akadai inga rudo, rutendo uye kucena. Ngenyi? Muezaniso wakanaka kudarika masoko. Ngatimboti yemwi magajwa kuti muite hurukuru inobhuya ngozvo kuengejera basa redu lo kuparijira. Iyemwi munozoita hurukuroyo no kuthemba kese kudai mesivangisira mubasa lo kuparijira. Muezaniso wenyu unozoengejera kukosha ko masoko enyu.—1 Tim. 3:13.
16. (a) Indau jipi shanu jokuti vo cidoko vangashanda inga muezaniso? (b) Hama jo cidoko jingaitisa kudini kuti jive muezaniso “pakuvereketa”?
16 Inga zvinokhombijwa pana 1 Timoti 4:12, Pauro unobhuya ngozvo ndau 5 umo hama jo cidoko majingashanda inga muezaniso. Pa ulongwa wenyu wo jijo yo mundhu ega mungaregererenyi kulangarira ngozvo ndau iji? Inga muezaniso ngatimboti munoda kuva no muezaniso wakanaka “pakuvereketa.” Inga muezaniso langariranyi ngo njira ja mungashandisa pakubhuya kuti mubese vamweni. Kudai mesigara pamuzi no vabereki venyu mungakhombijra kubonga kakawanda ngozvo vanomuitira here? Panopera musangano, iyemwi mungavhunjawo ari wese unonga aita hurukuru zvamunonga madakarira pa hurukuro yake here? Iyemwi mungaitawo zviri zvese kuti pamunonga mesipa mupingulo pamusangano mushandise masoko enyu. Kuvangisira kenyu ko kuva no muezaniso pakuvereketa zvinozokhombija kuti muri kuenderera mberi makavanga muno zvo kunamata.—1 Tim. 4:15.
17. Zvicinyi zvinozobesa vo cidoko kuti vazajise zvinangwa zvavo zvo kunamata? (2 Timoti 2:22)
17 ‘Tizanyi zvido zvo muviri zvo ujaha asi psakanyi kururama.’ (Verenganyi 2 Timoti 2:22.) Pauro wakakurujira Timoti pakurwisa zviro zvaikona kutsausa zvinangwa zvake zvo kunamata uye zvaizokhuvaza ukama wake na Jehovha. Mungaziva kuti muri kushandisa mare yakawanda pa zviro zvamunodakarira uye mugumisiro wakona ngo wokuti munonga musina nguva yo kuitira Jehovha zviro zvakawanda. Inga muezaniso, langariranyi kuti munopeja nguva yakawandisa kudini mesipinda mu mutambo, mesipsaka mu internet, kana kuti mesipinda mu mutambo wo mavhidhiyo. Mungashandisa imwe yo nguva iji kuti muite mabasa o uMwari here? Zvesida mungakonawo kuzvipira pakubesa pakunasirira Nyumba yo Kunamatira kana kuti kubesa pakuita basa lo parijira mesishandisa cingoro. Kudai mukaita zviro izvi munozova no shamwari ipsa jinozomubesa kuti muve no zvinangwa zvakanaka pakunamata.
KUSHANDIRA VAMWENI KUNOVIISA MAKOMBORERO
18. Ngenyi tingabhuya kuti Mako na Timoti vairarama upenyu wakanaka uye unodakajisa?
18 Mako na Timoti vakasiya zviro zvimweni kuti vashandire vandhu zvakakwana uye vairarama upenyu wakanaka uye unodakajisa. (Mabasa 20:35) Kuti ashandire hama no hanzvaji ngo rutendo, Mako wakaenda ku nyika jasiyana-siyana wakanyora ngozvo ndholovondho inosimba yozvo upenyu wa Jesu uye basa lake. Timoti wakabesa Pauro kuti atange ungano uye kuti abese hama no hanzvaji jake. Zvakajeka kuti Jehovha wakadakajwa ngo kuzvipira kakaita Mako na Timoti.
19. Ngenyi vo cidoko vanodikana kungwarira kuzano la Pauro kuna Timoti uye icinyi cinozova muviyo wakona?
19 Rudo wainga na Pauro ngo pamusolo pa Timoti tingauwona pa tsamba jake jaakanyorera shamwari jake jo cidoko, tsamba iji jakafemerwa jinokhombija kuti Jehovha unoda maningi majaha. Unoda kuti mubudirire. Ngo kudalo, langariranyi zano la Pauro lo ubaba kuti mukwijirije cido cenyu co kushandira vamweni zvakakwana. Kudai mukadalo munozova no upenyu wakanaka uye munozowana “upenyu wakanaka unozoviya”.—1 Tim. 6:18, 19.
NGOMA 80 “Ejanyi, Munozovona Unaki hwa Jehovha Mwari”
a Ngokuti wainga mwanarume wainga no zivo yakakura, Pedhru waikona kusanangura masoko akajeka kuna Mako mazwire aaiita Jesu uye kuita zviro mu maemere ozviro zvakasiyana-siyana. Izvi zvinosanangurenyi mu zvinyorwa zvake? Mako wainasa kusotesesa mazwiro a Jesu no zviito zvake.—Mako 3:5; 7:34; 8:12.
b KUSANANGURWA KO FOTO YO: Mako unoita zvaanokumbirwa ndi Pauro na Bharnabha pa rwendo wavo wo umisiyonariyo. Timoti uri kuverenga tsamba ku cikwata co vakuru vakanasa kuyaeya.