“Musike, simusega-segane”

1-2. Omukristo ali ng’enyumba nyiri omo nzira yahi? (1 Abanya Korinto 15:58)

OMO mwaka we 1978, mubahimba amanyumba 60 awatomengekene omo muyi we Tokyo, e Japon. Abandu mubabya bakayibulya enyumba nyiri eyo nga siyenditera kundi omo muyi oyo mubeghere erilaba emisiki. Abahimba enyumba eyo mubakolaki emisiki siyiterayeyo? Abahimbi bayo mubawatyayo kutsibu. Yanganatsingatsinga omusiki abilaba aliwe siyangatera. Abakristo bali ng’enyumba nyiri-nyiri eyo omo nzira yahi?

² Litolere Omukristo inyasika aliwe kandi inyane mwangu eribinduka erikwamana n’emibere eyo amabyamo. Litolere inyasika n’eriyikasa erikwama ebyalaghiro bya Yehova mughulu wosi. (Soma 1 Abanya Korinto 15:58.) Akabya omundu oyo “akowa luba” kandi syariligha eriketa emighambo ya Yehova. Kandi atolere inyabya mundu “ahehere,” kutse oyukanguha luba, omughulu kyamatolera. (Yak. 3:17) Omukristo oyuwabirigha erilangira emyatsi omo nzira eyitolere, syalikala oko bandi ko kutsibu, aliwe kandi syalilekeranaya emyatsi. Omo mwatsi ono, tukendilangira nga twangasighala tuti itunasikire. Kandi tukendikania oko syonzira itano esyo Sitani yikakolesaya yikasonda erituleghetsania bunya-kirimu kandi tukendilangira ngoko twangakindayo.

TWANGANASIKA TUTI?

3. Tukabana emighambo yahi omo Emibiri 15:28, 29 erilua oko oyo awite ehamuli y’endata ey’erutuha emighambo?

³ Yehova musa yuwite ehamuli y’endata ey’erituhiriraho emighambo, kandi biro byosi akaha abandu biwe emighambo eyo bangatoka erisikya. (Isa. 33:22) Ng’eky’erileberyako, Ekyaghanda Ekikasondola eky’oko karne k’erimbere mukyakangania esyonzira isatu esyangawatikirye Abakristo batoke erisighala ibanasikire: (1) eriyihighula oko syosananu n’erikolera Yehova iye musa, (2) erisikya obubuyirire by’omusasi, ne (3) erikwama esyokanuni sy’eBiblia esy’eriyiteya oko myatsi y’obusingiri. (Soma Emibiri 15:28, 29.) Abakristo ba munabwire bangakolaki batoke erisighala ibanasikire omo myatsi isatu eyo?

4. Tukakanganaya tuti ngoko tukaramaya Yehova musa? (Eribisulirwa 4:11)

⁴ Tukayihighula oko syosanamu, n’eriramya Yehova iye musa. Yehova mwabwira Abaisraeli ati bamuramaye iye musa. (Ebi. 5:6-10) Kandi omughulu Sitani alenga oko Yesu, Yesu mwakangania ndeke-ndeke ngoko litolere itwaramya Yehova iye musa. (Mat. 4:8-10) Ekyo kikaleka itwaghana eriramya abandu. Ng’eky’erileberyako, situliramaya abakulu by’ebisomo, abakulu b’epolitike abandu abasibwe kutsibu omo myatsi y’ebitsange n’ey’eriyitsemesyamo. Tukasombola eribya oko luhande lwa Yehova n’erimuramya iye musa kundi n’iye yo “wahangika ebindu byosi.”​—Soma Eribisulirwa 4:11.

5. Busanaki tukasikaya emighambo ya Yehova eyilebirye obubuyirire bw’engebe n’omusasi?

⁵ Tukasikaya emighambo ya Yehova eyilebirye obubuyirire bw’engebe n’omusasi. Busanaki? Kundi Yehova akabugha ati omusasi wo ngebe, ekihembo kibuya ekyo akatuha. (Law. 17:14) Omughulu Yehova ahamulira abandu erirya enyama engendo y’erimbere, mwalw’inyabwirabo ngoko sibatolere erirya omusasi. (Enz. 9:4) Mwasubirira omo mughambo oyo abere aha Abaisraeli Emighambo ya Musa. (Law. 17:10) Kandi mwasombola Ekyaghanda Ekikasondola eky’oko karne k’erimbere erihana Abakristo bosi kiti: “Muleke erirya omusasi.” (Emib. 15:28, 29) Tukakwama omughambo oyo omughulu tukasombola obubalya obo tukendibana.b

6. Tukayikasa tuti erisikya esyokakuni esy’emighendere esya Yehova?

⁶ Tukakwama ndeke-ndeke esyokanuni sya Yehova esy’emighendere. (Ebr. 13:4) Paulo mwakolesya ebinywa by’ekisosekanio ebikalire. Mwatusaba erita ebitsuko bilebe by’oko mubiri wetu. Ekyo ni bugha ambu litolere itwakola ekyosi-kyosi ekyo twangatoka erita esyongumbu nyibi sy’omubiri. Situlilebaya kutse erikola omwatsi wosi-wosi owangatukolya oko busingiri. (Kol. 3:5; Yobu 31:1) Omughulu tukalengawako erikola omwatsi mulebe owatuwene, tukakola luba eriyihighula oko malengekania kutse emikolere eyangatsandya obwira bwetu n’oMungu.

7. Litolere itwayitsinga erikolaki kandi busanaki?

⁷ Yehova akatusaba eribya bandu abakowa “n’obutima wosi.” (Rom. 6:17) Biro byosi, emyatsi eyo Yehova akatusaba yikatuletera endundi, kandi sitwangabindula emighambo yiwe. (Isa. 48:17, 18; 1 Kor. 6:9, 10) Tukakola ekyosi ekyo twangatoka tutoke eribya n’amalengekania w’omuhandiki w’esyonyimbo oyo awabugha ati: “Nabiriyisoha nyiti ngandikenga amahamulo wawe, erihika ekiro nasyahola.” (Esy. 119:112) Aliwe kundi eSitani siyanzire tukasika, yikatukaliraya emyatsi. Yikakolesaya esyonzira syahi?

EBYO SITANI YIKAKOLESAYA YITOKE ERITULEGHETSANIA BUNYA-KIRIMU

8. Sitani akakolesaya ati ery’endereribwa akasonda erituleghetsania bunya-kirimu?

⁸ Eryendereribwa. ESitani yikalwa netu kinya-mubiri n’omo malengania yikasonda erituleghetsania bunya-kirimu. Yikasonda omw’itwe “oyo yangalya” ni bugha ambu eritsandya obwira bwetu haghuma na Yehova. (1 Pet. 5:8) Abakristo ababyaho oko karne k’erimbere babya bakubahisibwa, erihunzwa, nibya n’eritibwa kundi mubayisogha erisighala ibanasikire. (Emib. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Na lino, eSitani yinemukolesya ery’endereribwa. Ekyo kinemulangirika omo Burusi n’omo bindi bihugho eyo esyonzighu syetu sinemwendererya abaghala n’abali betu.

9. Teka eky’erileberyako ekikakanganaya ngoko ni ky’omughaso eribya itunayiteghekire oko bitegho ebibisamire.

⁹ Ebitegho ebibisamire. Okwitomeka okw’endereribwa, Sitani akakolesaya “amenge” awatuwene. (Efe. 6:11) Tulebaye eky’erileberyako kya mughala wetu oyukahulawa mo Bob. Mwayapanga akalindilira obuparasyo obukalire. Mwabwira abanganga ati n’omo myatsi y’angaghenda yiti, syangaligha erihirwamo omusasi. Omunganga oyukendimutunza mwaligha ngoko sy’endikolesya omusasi. Aliwe omo kiro ekyatangirira ekiro ky’obuparasyo bwiwe, oghundi munganga mwasyabana Bob ab’omo kihanda kiwe isibaliho. Mwabwira Bob ati alinga abanganga sibendikolesya omusasi, aliwe kumbe omusasi inyabya inaneho. Alinga omunganga oyo mwalengekania ati Bob akendiyisubako kundi ab’omo kihanda kiwe sibaliho. Aliwe Bob mwatayisubako. Mwabwira omunganga oyo ati syangaligha erihirwamo omusasi n’omo hangabyaki.

10. Busanaki amalengekania w’abandu ba munabwire anganahutalya? (1 Abanya Korinto 3:19, 20)

¹⁰ Amalengekania w’abandu abatesikaya emihambo y’oMungu. Twamabya tukalengekania ng’abandu abatesikaya emighabo ya Yehova Mungu, ekyo kyanganaleka itwatsuka eribuna emighambo yiwe n’oko ndulya itwamuleka. (Soma 1 Abanya Korinto 3:19, 20.) “Amenge w’ekihugo kino” akaleka abandu ibatasikya oMungu. Abakristo balebe b’omo Pergamo ne Tuatera mubatsuka erikwama emighendere y’abandu ababatimbireko, ababya bakaramya esyosanamu n’eritendikwama esyokanuni sy’emighendere sya Yehova. Yesu mwakunga esyondeko ibiri esyo kundi babya bakalekerania abandu ababya bakakola emyatsi y’obusingiri omo ndeko. (Erib. 2:14, 20) Munabwire, abandu abatutimbireko banganatsuka eritutsotsya eriligha amalengekania wabo. Abandu b’oko kihanda kyetu n’abira betu banganatsuka eritulighisya ngoko emighambo ya Yehova siyiritusighira obwiranda kandi banganasonda eritukuna eribunayo. Ng’eky’erileberyako, banganatubwira bati eribya n’emighendere eyuwene si ky’omughaso kandi bangatubwira bati esyokanuni sy’eBiblia sy’emighendere syabirilaba biro.

11. Twamanza erisighala itunasikire, litolere itwayihighula oko myatsi yahi?

¹¹ Ebiro bikalaba twanganatsuka erilangira tuti alinga obusondoli obo Yehova akatuha sibutolere. Nibya twanganatsuka erisonda eritendikwama ebiri omo Biblia. (1 Kor. 4:6) Abakulu b’ebisomo b’oko mughulu wa Yesu, ko babya bakakola batya. Mubatomeka eyindi myatsi oko Mighambo, neryo kyamakala oko bandu erikwamayo. (Mat. 23:4) Yehova akatuha obusondoli ubuwene erilabira Ekinywa kiwe n’endondeka yiwe. Situwite ekyangaleka itwatomeka oko busondoli obw’akatuha. (Emi. 3:5-7) Kwesi, siritolere eritomeka okw’ebihandikire omo Biblia kutse erihiriraho Abakristo balikyetu emighambo eyo eBiblia siyirikanayako.

12. Sitani akakolesaya ati “eriteba erite moki”?

¹² Amabehi. Sitani yikakolesaya “eriteba erite moki” ne “mitsye y’ekihugo” yitoke eriteba abandu n’erighababo. (Kol. 2:8, NTN62) Muyakola yitwa oko karne k’erimbere. Muyakolesya amakangirirya ow’aseghemere amenge w’abandu, amakangirirya w’Abayahudi awataseghemere Amasako, n’amakangirirya aw’abya akabugha ati Abakristo batolere ibakwama Emighambo ya Musa. Ayo abya mabehi kundi iniakaleka abandu ibabya hali na Yehova, enzuko y’amenge w’ekwenene. Munabwire, Sitani anemukolesya e Enternete eritsatsanga amabehi oko bandi n’eyindi myatsi y’amabehi erilua oko bakulu b’epolitike. Mutwayilangirira emyatsi eyo oko mughulu w’ekihunzo kye Korona.c Abimiri ba Yehova abakwama obusondoli bw’endondeka yiwe mubayihighula okwihangya-hangya eryabya rikalwira omwihulikirira emyatsi y’amabehi.​—Mat. 24:45.

13. Busanaki litolere itwayiteya oko myatsi eyangatulengemerya?

¹³ Erilengemerwa. Siritolere tukabirirwa emyatsi ey’omughaso munene. (Flp. 1:9, 10) Twanganalengemerwa neryo itwaherya endambi yetu nene tukakwamirira emyatsi eyite y’omughaso. Emyatsi eyo tukakola ebiro byosi ng’erilya, eripulya, eriyitsemesya, n’omubírí w’ekinya-mubiri, yanganatulengemerya twamabilighirayo eribya myatsi y’omughaso munene omo ngebe yetu. (Luka 21:34, 35) N’ekindi, obuli kiro tukowa n’erisoma emyatsi eyikakanaya oko bandu eritsatsuha busana n’esyombangwa syabo eritendisikibwa n’eyindi myatsi y’epolitike. Kumbe itwayiteya isitwalengemerawa n’emyatsi eyiri ng’eyo. Eky’obulighe, twanganatsuka eribya oko luhande lulebe omo mutima wetu kutse omo malengekania wetu. Sitani akakolesaya esyonzira esyo twamabikaniako esi akasonda erileghetsania eriyisogha lyetu erikola ebyuwene. Muleke tulebaye ngoko twangakinda ebitegho bya Sitani ebyo n’erisighala itunasikire.

TWANGASIGHALA TUTI ITUNASIKIRE?

14. Niki kyo kyangatuwatikya erisighala itunasikire oko luhande lwa Yehova?

¹⁴ Ulengekanaye oko myatsi eyakukuna eriyiherera oko Yehova n’eribatisibwa. Muwayiherera oko Yehova n’eribatisibwa kundi wabya wanzire eribya oko luhande lwa Yehova. Wibuke ebyakuwatikaya eriligha ngoko wamabisunga ekwenene. Muwaminya Yehova neryo wamatsuka erimukenga n’erimwanza iye Tata waghu w’elubula. Muwabya n’obwikirirya n’ekyo ky’amakukuna eriyisubako. Muwatsira erikola emyatsi eyo Yehova aponire neryo wamatsuka erikola ebyanzire. Muwayowa buholo wabiminya ngoko Yehova abirikughanyira. (Esy. 32:1, 2) Muwatsuka erihindana n’Abakristo b’ekwenene n’eritsuka eribwira abandi oko myatsi mibuya eyo ukigha. Muwayisogha eriyiherera oko Yehova n’eribatisibwa, neryo lino unemulendera omo nzira y’engebe kandi ukendikola ekyosi-kyosi erisighala muyo.​—Mat. 7:13, 14.

15. Busanaki erigha n’erilengekania oko Kinywa ky’oMungu ni by’omughaso?

¹⁵ Wighe Ekinywa ky’oMungu n’erilengekania kukyo ko buli. Omuti anganasighala inyanasikire amabibya n’emirihi eyihandire omo kitaka mo ndeke. Netu twamabibya n’obwikirirya obuwatire oko Yehova itukendisighala itunasikire. Omughulu omuti akalola embere erikula, emirihi yagho yikasika omo kitaka mo ndeke n’eriyitsatsanga ehali. Omughulu tukasoma n’erilengekania kutsibu oko Kinywa ky’oMungu tukawataya obwikirirya bwetu n’erikirirya kundu ngoko esyonzira sya Yehova syo syuwene. (Kol. 2:6, 7) Lengekanaya ngoko amakangirirya wa Yehova, amahano wiwe, n’obuteya bwiwe mubyawatikya abaghombe biwe ba kera. Ng’eky’erileberyako, Ezekieli mwayiteghererya ndeke akalangira omumalaika akalenga ehekalu eyalangira omo nzoli. Enzoli eyo muyawatya obwikirirya bya Ezekieli. Netu yikatukangiriraya esyosomo esyo tulaghireko tutoke erisighika esyokanuni sya Yehova esilebirye eriramya ly’ekwenene.d (Ezek. 40:1-4; 43:10-12) Netu tukabana endundi omughulu tukasonda endambi y’erigha n’erilengekania kutsibu oko myatsi milito iyiri omo Kinywa ky’oMungu.

16. Eribya n’omutima owasikire mukyateya kiti mughala wetu Bob? (Esyonyimbo 112:7)

¹⁶ Ubye n’omutima owasikire. Omwami Dawidi mwakangania ngoko syangaherya olwanzo lwiwe oko Yehova n’ahake omughulu abugha ati: “Nyisikire, [Mungu waghe], nyisikire ndeke!” (Esy. 57:7) Netu twanganabya n’omutima ow’asikire omwiyiketera Yehova yo ndeke-ndeke. (Soma Esyonyimbo 112:7.) Tulebaye ngoko eki mukyawatikya mughala wetu Bob, oyo twabirikaniako oho mbere. Omughulu bamulagha ngoko umusasi akendibya inianabikire kundi banganalagha kugho, mwalw’inabwirabo ati: “Kyamabya kitya, ngalu nalwa oko lupitali lwenyu luno.” Enyuma, Bob mwabugha ati: “Munatatika-tikira ebyo nayisogha kandi munatasagha ebyanganihikira.”

17. Eky’erileberyako kya mughala wetu Bob kyamatwighisyaki? (Ulebaye n’epitsa.)

¹⁷ Mughala wetu Bob mwasighala mutaleghula kundi abya inabiriyisogha ndeke embere sy’eriya oko lupitali. Eky’erimbere, mwayisogha eritsemesya Yehova. Eky’akabiri, mwayifunza ndeke ebyo eBiblia n’ebitsapo byetu ebiseghemere eBiblia bikabugha oko bubuyirire bw’engebe n’omusasi. Eky’akasatu, mwikirirya ngoko Yehova akendimutsumula busana n’erikwama omughambo wiwe. Netu twanganabya n’omutima owasikire n’omo tukalaba omo maligho awakalire ati.

18. Eky’erileberyako kya Baraka ky’amatwighisyaki okwiyiketera Yehova? (Ulebaye n’epitsa y’oko kijalada.)

¹⁸ Uyiketere Yehova. Tulebaye ngoko Baraka mwatoka kundi mwayiketera obusondoli bwa Yehova. Oko mughulu oyo Abaisraeli babya isibayiteghekire oko malwa. Nibya babya isibawite n’ebyamano by’amalwa. Yehova mwabwira Baraka ati ayalwe na Sisere, omukulu we Kanana n’abasuda biwe ababya n’ebyamano byamalwa ebikalakalire. (Abat. 5:8) Omuminyereri w’obukali ye Debora mwabwira Baraka ati andaghalire naye omo musya eriyalwa na Sisera oyuwabya n’osyogali 900. Ky’endikala kutsibu oko Baisraeli erikinda amalwa kundi esyogali sikatibika kutsibu omo lwerere. Nomo Baraka anabya inyanasi ekyo, mwaligha erighenda na Debora. Abasuda babere bakandaghala oko Kitwa kye Tabora, Yehova mwawisya embula nene kutsibu. Neryo esyogali sya Sisera musyahatira omo byondo, neryo Yehova kwawatikaya atya Baraka erikinda amalwa. (Abat. 4:1-7, 10, 13-16) Netu, Yehova anganatuwatikya erikinda twamabiyiketer’iye n’obusondoli obo akatuha erilabira endondeka yiwe.​—Ebi. 31:6.

ULOLE EMBERE ERIBYA N’OMUTIMA OWASIKIRE

19. Busanaki uyisoghire kundu erisighala ighunasikire?

¹⁹ Litolere itwayikasa erisighala itunasikire omo kihugho kibi kino. (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pet. 3:17) Tuyikase kutsibu eritendikindwa n’eryendereribwa, n’ebitegho ebibisamire, amalengekania w’abandu, amabehi, n’erilengemerwa. (Efe. 4:14) Aliwe, tulole embere eribya itunasikire n’eryanza Yehova n’erisikya ebyalayiro biwe. Kandi litolere itwabya bandu abakayibombeka. Omo mwatsi ow’akwamire tukendilangira ngoko Yehova na Yesu ni by’erileberyako ebyuwene oko mwatsi w’eriyibombeka.