NKHANI YOPHUNZILA N.° 43
NYIMBO N.° 90 Tikotang’ishana
Vatingachite kuti tigonjese ntima wokaikila
“Mukofufuza vinthu vonse nosimikijila.”—1 ATES. 5:21.
CHOLINGA CHANKHANI
Nkhani ino, ifotokoze vamungachite keno muli na ntima wokaikila wamene ungasokoneze vamuchita potumikila Yehova.
1-2. (a) Kansi ni vinthu viyakine votyani vangakaikile atumiki a Yehova? (b) Kansi tikambilane chinji munkhani ino?
ALIYENSE wa sewo, viliye kanthu kuti ni nkulu olo ntontho, angakaikilea nthawe ziyakine keno Yehova omuwona kuti ni wofunika komasoti kuti epanga vosankha mwanzelu kuvuli. Mwachisanzo, tiyelekezele kuti mulumbwana wamene makolo ŵake ni a Mboni okaikila kuti Yehova omuŵelengela chendi. Maganizo monga ni amene awo angamukangishe kuti alipeleke kwa Yehova nobatizika. Chisanzo chiyakine nicha mkwasu wamene esankha kuti akochita vinyinji potumikila Yehova kufumila ali ntontho mmalo mosakila chuma. Pawakula, yove ofwana tyala ndalama zokwanila kugulila vinthu vakufunikila ŵanthu am’banja mwake. Vamene ivi vingachitishe kuti akokaikila kuti epanga vosankha mwanzelu penze akali ntontho. Ganizilasoti za kalongosi wachikulile wamene aliye mphamvu zinyinji. Yove angafoke akaganizila kuti angakwanishelinisoti kuchita vinthu venzechita poyamba. Kansi mwewo mwelikonshapo kale kuti: ‘Kansi Yehova newo oniwona chendi? Kansi utumiki wanuchita molipeleka ni wofunika chendi kwa Yehova? Kansi palipano Yehova anganikatishilesoti ntchito?’
2 Keno tuyeja-yejalini kuti tifwane mayankho amakonsho monga ni amene aŵa, tingaleke kukhulupilila Yehova ndipo vamene ivi vingachitishe kuti tileke kumulambila. Munkhani ino, tiwone mwazingatiyavyile mfundo za m’Baibolo keno tukaikila kuti (1) Yehova otiŵelengela, (2) tepanga vosankha mwanzelu kuvuli, olo kuti (3) Yehova angatikatishilesoti ntchito.
VAMUNGACHITE KENO MULI NA NTIMA WOKAIKILA
3. Kansi n’chinthu chotyani chatingachite polimbana na ntima wokaikila?
3 Chinthu chimozi chatingachite keno tayamba kukaikila, n’kusakila m’Mawu a Mulungu kuti tifwane mayankho amokonsho ŵasu. Kuchita vamene ivi kungatiyavye kunkhala otang’a, akulu mwauzimu, komasoti tingapitilije ‘kunkhala na chikhulupililo chotang’a.’—1 Ako. 16:13.
4. Kansi ‘tingafufuze tyani kuti tisimikijile vinthu vonse’? (1 Atesalonika 5:21)
4 Ŵelengani 1 Atesalonika 5:21. Onani kuti Baibolo yutilimbikisa kuti ‘tikofufuza vinthu vonse nosimikijila.’ Kansi tingachite tyani vamene ivi? Sewo tingasimikijile kuti vinthu vatukhulupilila ni vachendi tikaviyelekezela na vayuphunzisa Baibolo. Mwachisanzo, ganizilani za mulumbwana wamene okaikila kuti ni wantengo wapatali kwa Mulungu. Kansi yove ofunika kukhulupilila kuti vinthu vakuganiza ni vachendi paliye kufufuza? Yayi, yove ofunika ‘kufufuza vinthu vonse nosimikijila’ mwa kuphunzila Baibolo kuti aziŵe mwakumuwonela Yehova.
5. Kansi tingachite tyani kuti tiziŵe maganizo a Yehova pamakonsho ŵatili nawo?
5 Keno tuŵelenga Baibolo, ‘tikumvwa’ Mawu a Yehova. Koma kuti atiyavye kufwana mayankho amakonsho ŵasu tufunika kuchita khama. Tufunika kuphunzila nkhani komasoti Malemba amene angatiyavye kufwana mayankho amakonsho ŵasu. Tingakatishile ntchito vipangizo vofufuzila vosiyana-siyana vofalisiwa na gulu ya Yehova kuti tiziŵe vinyinji vokhuza nkhani yamene iyo. (Miy. 2:3-6) Tingamusenge Yehova kuti atisogolele patufufuza nkhani yamene iyo komasoti kuti atiyavye kuziŵa maganizo ŵake pa makonsho ŵatili nawo. Pavuli pake, tingafufuze mfundo zam’Baibolo komasoti nkhani zamene zingatiyavye pa moyo wasu. Tingapindulesoti poganizila nkhani za ŵanthu otomolewa m’Baibolo amene ekumana na vuto yolingana na yasu.
6. Kansi misonkhano yutiyavya tyani polimbana na ntima wokaikila?
6 Sewo ‘tikumvwasoti’ Mawu a Yehova tikankhala pa misonkhano. Keno tupezeka pa misonkhano monkhazikika, tingamvwe mfundo iyakine munkhani olo mundemanga yofumila kuli Nkhilisitu muyasu yamene ingatiyavye kulimbana na ntima wasu wokaikila. (Miy. 27:17) Tiyeni tikambilane vatingachite kuti tisilije vuto yokaikila.
VAMUNGACHITE KENO MUKAIKILA KUTI YEHOVA OKUŴELENGELANI
7. Kansi ni konsho yotyani yangalikonshe ayakine?
7 Kansi mwewo mwelikonshapo kale kuti, ‘kansi Yehova newo oniwona chendi?’ Keno mwewo muli na vuto yoliwona kuti nimwe wosafunika, vingachitishe kuti mukokaikila kuti n’vokwanishika kunkhala paushamwali na Nyamalenga wachilengedwe chonse. Vuwoneka kuti Mfumu Davide naye enze na maganizo oteti. Yove enzedabwa akaganizila kuti Yehova oŵaŵelengela ŵanthu, mwakuti ekonsha kuti: “Mwewo Yehova, kansi munthu niŵani kuti mukomuganizila? Kansi mwana wa munthu niŵani kuti mukomuŵelengela?” (Sal. 144:3) Kansi mwewo mungaifwane kuni yankho ya konsho yamene iyi?
8. Mokatijana na 1 Samueli 16:6, 7, 10-12, kansi Yehova owona chinji muli ŵanthu?
8 Baibolo yutiphunzisa kuti Yehova oŵelengela ŵanthu amene oliwona kuti ni osafunika. Mwachisanzo, nsiku iyakine Yehova etuma Samueli kuti alute kung’anda ya Jese kuyazoza mmozi mwa ŵana ŵake analume kuti azankhale Mfumu ya Aisiraeli. Jese eita ŵana ŵake analume okwanila 7 kuti akumane na Samueli, koma yove aliye ite Davide wamene enze ntontho ngako.b Koma olo n’tetyo, Yehova esankha Davide kuti azankhale Mfumu ya Aisiraeli. (Ŵelengani 1 Samueli 16:6, 7, 10-12.) Yehova enzeziŵa kuti Davide ali na ntima uweme. Mulungu enzeziŵa kuti mulumbwana wamene uyo enzemukonda ngako.
9. Ndaŵa yanji mungakhulupilile kuti Yehova okuŵelengelani? (Onanisoti chithunzi.)
9 Ganizilani njila zakukuwoneshelani Yehova kuti okuŵelengelani. Yove okupasani malangizo aweme ngako amene angakuyavyeni pa vuto yamukumana nayo. (Sal. 32:8) Kansi muganiza kuti Mulungu angakupaseni malangizo aweme paliye kukuziŵani luweme? (Sal. 139:1) Keno mukatishila ntchito malangizo ŵakukupasani Yehova nowona mwakukuyavyilani pa moyo wanu, vingakuyavyeni kuti mukokhulupilila kuti yove okuŵelengelani. (1 Mbiri 28:9; Mach. 17:26, 27) Yehova owona kuyeja-yeja kwanu. Mulungu oziŵasoti minkhalidwe iweme yamuli nayo, ndipo ofuna kuti munkhale naye pa ushamwali. (Yer. 17:10) Kuyangijila pamene apo, Mulungu angakondwele ngako mwewo mukalola kuti munkhale naye paushamwali.—1 Yoh. 4:19.
‘Keno mwewo mumusakila [Yehova], yove azalole kuti mumufwane.’ —1 Mbiri 28:9 (Onani ndime 9.)c
KANSI MUNGACHITE TYANI KENO MUKHULUPILILALINI KUTI MWEPANGA VOSANKHA MWANZELU KUVULI?
10. Tikaganizila vosankha vetipanga kuvuli, kansi tingalikonshe makonsho otyani?
10 Pakapita nthawe, ŵanthu ayakine angayambe kuganizila vosankha vechipanga kuvuli nolikonsha keno esankha luweme. Payakine ove ekana ntchito, olo bizinesi iweme kuti akochita vinyinji potumikila Yehova. Koma pofwika pano, payakine papita vyaka vinyinji kufumila pa nthawe yamene iyo. Ove angawone ŵanthu ayakine ŵakuziŵa amene epanga vosankha vosiyana na vawo, ndipo pali pano ŵanthu amene awo owoneka kuti ali na ndalama zinyinji komasoti moyo uweme. Vamene ivi vingachitishe kuti akolikonsha kuti: ‘Kansi nechita luweme kusankha kuti nikotumikila Yehova? Olo payakine nenzefunika kukata ntchito mwakhama kuti ninkhale na ndalama zinyinji?’
11. Kansi ni maganizo otyani aipa ŵenze nawo munthu elemba Salimo 73?
11 Keno muvutika na makonsho olingana na amene aŵa, ganizilani mwenzemvwila munthu elemba Salimo 73. Yove enzewona ŵanthu ayakine amene enzewoneka kuti ali na moyo wathanzi, olemela, komasoti aliye nkhaŵa. (Sal. 73:3-5, 12) Pechiwona kuti ŵanthu amene awo vinthu venzeŵayendela luweme, yove eyamba kuganiza kuti vinthu venzechita potumikila Yehova viliye tanthauzo. Maganizo ofokesha amene aŵa ‘enzemuvutisha nsiku yonse.’ (Sal. 73:13, 14) Kansi yove echita tyani pofuna kulimbana na maganizo amene aŵa?
12. Mokatijana na Salimo 73:16-18, kansi wamasalimo wamene uyu echita tyani kuti alimbane na nkhaŵa zake?
12 Ŵelengani Salimo 73:16-18. Wamasalimo wamene uyu eluta ku kachisi wa Yehova. Pechiluta ku kachisi wa Mulungu nonkhala pakati pa ŵanthu a Yehova, sembe ekwanisha kuganiza luweme. Yove eziŵa kuti olo kuti ŵanthu amene awo enzewoneka kuti ali na moyo uweme, enze aliye chiyembekezo chilichonse chakusogolo. Kuziŵa vinthu vamene ivi kwemuyavya kufwana ntendele wam’maganizo, chifukwa yove eziŵa kuti kusakila vinthu vauzimu chenze chosankha chiweme ngako. Chifukwa cha vamene ivi, yove esimikija ntima kuti apitilije kutumikila Yehova.—Sal. 73:23-28.
13. Kansi mungachite tyani kuti mufwane ntendele wa m’maganizo keno mukhulupililalini kuti mwepanga vosankha mwanzelu kuvuli? (Onanisoti chithunzi.)
13 Mwewo mungafwane ntendele wam’maganizo wolingana na wamene uyu moyavyiwa na Mawu a Mulungu. Motyani? Ganizilani za vinthu viweme vamuli navo—kupamikijapo madaliso ofumila kwa Yehova. Pavuli pake, ganizilani za ŵanthu amene otumikilalini Yehova. Payakine ove odalila ngako vinthu vakukwanisha kuchita palipano chifukwa chakuti aliye chiyembekezo chilichonse. Koma mwewo, Yehova okulonjezani madaliso akulu ngako kupambana chilichonse chamungaganizile. (Sal. 145:16) Kuyangijila pamene apo, ganizilani ivi: Kansi tingakwanishe kuziŵa kuti moyo wasu sembe uli tyani pali pano kuti tiliyesankhe kutumikila Yehova? Mfundo niyakuti: Ŵanthu onse amene esankha vinthu chifukwa chokonda Mulungu komasoti ayawo, oluzalini chinthu chilichonse chiweme.
Mukoganizila ngako madaliso awakulonjezani Yehova (Onani ndime 13.)d
VAMUNGACHITE KENO MUWONA KUTI MUCHITALINI VINYINJI POTUMIKILA YEHOVA
14. Kansi ni vuto yotyani yangakumane nayo ŵanthu ayakine, ndipo angalikonshe konsho yotyani?
14 Atumiki ayakine a Yehova ovutika chifukwa chakuti ni okalamba, olwala pafupi-pafupi, komasoti ni olemala. Mavuto monga ni amene aŵa angachitishe kuti akokaikila kuti ni ofunika pamenso pa Yehova. Ove angalikonshe kuti, ‘Kansi Yehova anganikatishilesoti ntchito?’
15. Kansi munthu wamene elemba Salimo 71 enzekaikilalini chinji?
15 Munthu wamene elemba Salimo 71, enze na maganizo olingana na amene aŵa. Yove epemphela kwa Mulungu kuti: “Osati munitaye pa nthawe yanakalamba.” (Sal. 71:9, 18) Koma olo n’tetyo, wamasalimo aliyeleke kukhulupilila kuti keno angapitilije kutumikila Mulungu mokhulupilika, Yehova akomuyavya nomusogolela. Molingana na mwechinenela wamasalimo, Yehova osangalala na ŵanthu amene ochita vonse vangakwanishe pomutumikila olo kuti vinthu vililini bwino pa moyo wawo.—Sal. 37:23-25.
16. Kansi ŵanthu amene ni achikulile Yehova angaŵakatishile ntchito munjila zotyani? (Salimo 92:12-15)
16 Keno mwewo nimwe wachikulile, mukoliwona monga ni mwakukuwonelani Yehova. Yove angakuyavyeni kuti munkhale otang’a mwauzimu olo kuti mukumana na mavuto. (Ŵelengani Salimo 92:12-15.) Mmalo moganizila ngako vinthu vamungaleke kwanisha, mukoganizila vamungakwanishe. Mwachisanzo, mwewo mungatang’ishe ayakine kupitila muchisanzo chanu chiweme, chikhulupililo chanu, komasoti kuŵawonesha kuti muchita nawo chidwi. Mungaŵafotokezele mwawakuyavyilani Yehova kwavyaka vinyinji noŵayavya kuti akokhulupilila ngako kuti malonjezo a Mulungu azakwanilishiwe. Komasoti mukokumbukila kuti mapemphelo ŵamupeleka kwa Mulungu mmalo mwa ŵanthu ayakine ali na mphamvu ngako. (1 Pet. 3:12) Viliye kanthu kuti vinthu pa moyo wasu vili tyani, aliyense wa sewo ali na chinthu chapadela changapeleke kwa Yehova komasoti kuli ayakine.
17. Ndaŵa yanji tufunikalini kuliyelekezela na ŵanthu ayakine?
17 Keno mukhumudwa chifukwa chakuti mungakwanishelini kuchita vinyinji potumikila Yehova, mukokhulupilila kuti chilichonse chamukwanisha kuchita pomutumikila, nichantengo wapatali kuli yove. Nthawe ziyakine mungankhale na ntima wofuna kuyelekezela vamukwanisha kuchita na vakuchita ayakine. Mukopewa maganizo amene aŵa! Ndaŵa yanji? Chifukwa chakuti Yehova oyelekezelalini vinthu vamukwanisha kuchita na vakuchita ayakine. (Agal. 6:4) Mwachisanzo, Mariya epasa Yesu mafuta odula ngako monga mphaso. (Yoh. 12:3-5) Mosiyana na vamene ivi, mwanakazi wamasiye wosauka epeleka tundalama tuŵili tuliye mphamvu monga mphaso ku kachisi. (Luk. 21:1-4) Koma olo n’tetyo, Yesu aliye yelekezele mphaso zechipeleka anakazi aŵili amene awo. M’malo mwake, yove ewona kuti Mariya komasoti mwanakazi wosauka enze na chikhulupililo. Atata ŵake, Yehova otembeja chilichonse chamuchita chifukwa cha ntima wanu wolipeleka komasoti chifukwa chakuti mumukonda, olo kuti mwewo muwona kuti n’vitontho.
18. Kansi n’chinji chingatiyavye kugonjesa ntima wokaikila? (Onanisoti bokosi yakuti “Mawu a Yehova angakuyavyeni kugonjesa ntima wokaikila.”)
18 Aliyense wasewo okaikila nthawe ziyakine. Koma mokatijana na vataphunzila, chonadi cha m’Mawu a Mulungu chamene n’chodalilika chingatiyavye kugonjesa ntima wokaikila. Tetyo, yeja-yejani kuti mufwane mayankho amakonsho ŵamuli nawo. Ndipo mukodalila ngako Yehova m’malo monkhala na nkhaŵa. Yehova okuŵelengelani mwewo monga munthu pamweka. Yove otembeja kulipeleka kwanu ndipo azakupaseni mphaso. Yehova okonda atumiki ŵake okhulupilika ndipo oŵasamalila.
NYIMBO N.° 111 Tili na vifukwa vinyinji vonkhalila okondwela
a KUMVWIKISHA LUWEME: Kukaikila kwatukambilana munkhani ino, nikukaikila kwakunkhala nako munthu chifukwa chakuti okhulupililalini kuti niwofunika ngako kwa Yehova, komasoti okaikila kuti epanga vosankha mwanzelu kuvuli. Kukaikila kwa ntundu wamene uyu, n’kosiyana na kwayunena Baibolo kwamene ni umboni wakuti munthu wamene uyo okhulupililalini Yehova komasoti malonjezo ŵake.
b Olo kuti Baibolo yufotokozalini kuti Davide enze na vyaka vingani Yehova pechimusankha, vuwoneka kuti yove enze akali mulumbwana.—Onani nkhani yamu Nsanja ya Olonda ya 1 Sekutemba 2011, pedji 29, ndim. 2.
c MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Kalongosi wachisimbi osakila malangizo a Yehova m’Malemba.
d MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Mkwasu okata ntchito zamanja kuti akosamalila banja yake, koma yove oganizila ngako Paladaiso wakuyembekezela.