NKHANI YOPHUNZILA N.° 10
NYIMBO N.° 31 Yendani na Mulungu!
Phunzilani kuganiza monga nimwakuganizila Yehova na Yesu
“Pakuti Khilisitu etamana panthawe yenze munthu, namwesoti konzekelani ponkhala na maganizo olingana na ŵenze nawo Khilisitu.”—1 PET. 4:1.
CHOLINGA CHA NKHANI INO
Munkhani ino, tiwone vinthu vofunika vechiphunzila Petulo vokhuza kaganizidwe ka Yesu komasoti vatingaphunzilepo.
1-2. Kansi kukonda Yehova kupamikijapo chinji, ndipo Yesu ewonesha tyani kuti enzekonda Yehova na maganizo ŵake onse?
YESU efotokoza momvwika luweme lamulo yofunika ngako m’Chilamulo cha Mose. Yove enena kuti: “Mukokonda Yehova Mulungu wanu na ntima wanu wonse, moyo wanu wonse, mphamvu zanu zonse na maganizo ŵanu onse.” (Luk. 10:27) Onani kuti kukonda Yehova kukhuza ntima wasu, kupamikijapo vinthu vatukumbwila, mwatuganizila komasoti mwatumvwila. Vukhuzasoti kulipeleka kwasu na moyo wasu wonse komasoti mphamvu zasu. Koma olo n’tetyo, kukonda Yehova kukhuzasoti maganizo ŵasu—kupamikijapo mwatuganizila pankhani zosiyana-siyana. N’chendi kuti tingakwanishelini kuziŵa mwakuganizila Yehova paliye kuphoniyesha kalikonse. Koma tingamvwishe luweme mwakuganizila Mulungu mwa kuphunzila “maganizo a Khilisitu”, chifukwa Yesu owonesha kaganizidwe ka Atata ŵake paliye kuphoniyesha kalikonse.—1 Ako. 2:16.
2 Yesu enzekonda ngako Atata ŵake na maganizo ŵake onse. Yove enzeziŵa venzefuna Mulungu kuti yove achite, ndipo enzewosimikija ntima kuchita vamene ivo, olo kuti kuchita vamene ivo sembe kwechitisha kuti atamanishiwe. Chifukwa chakuti enzeganizila ngako vokhuza kuchita chifunilo cha Atata ŵake, aliyelole kuti chilichonse chimusokoneze pokwanilisha cholinga chamene icho.
3. Kansi Petulo ephunzila chinji kufumila kuli Yesu, ndipo elimbikisa Akhilisitu ayake kuti akochita chinji? (1 Petulo 4:1)
3 Ntumwi Petulo pamozi na ayake, enze na mwayi woyenda pamozi na Yesu kwa nthawe itali komasoti kuphunzila mwenzeganizila. Petulo pechilemba kalata yake yoyamba youjiliwa, elimbikisa Akhilisitu kuti alikonzekeleshe ponkhala na maganizo olingana na a Khilisitu. (Ŵelengani 1 Petulo 4:1.) Petulo ekatishila ntchito mawu ŵenzekatishila ntchito masodja kunkhondo pechinena kuti “konzekelani.” Tetyo, keno Akhilisitu okonkheja kaganizidwe ka Yesu, angankhale na chisulo champhamvu pankhondo yawo yoniyatana na vilako-lako vauchimo komasoti chalo chutongewa na Satana.—2 Ako. 10:3-5; Aife. 6:12.
4. Kansi nkhani ino ingatiyavye tyani kukonkheja malangizo ŵechipeleka Petulo?
4 Munkhani ino, tikambilane mwakuganizila Yesu komasoti vatingachite pomukonkheja. Tiwone vatingachite kuti (1) tikokonkheja mwakuganizila Yehova, vamene vingatiyavye kuti tikoganiza mokatijana na ayasu, (2) vatingachite kuti tinkhale olichefya komasoti (3) vatingachite kuti tinkhale oganiza luweme mwa kudalila Yehova m’pemphelo.
PHUNZILANI KUGANIZA MONGA NIMWAKUGANIZILA YEHOVA
5. Kansi Petulo ekangiwa tyani kuwonesha kaganizidwe ka Yehova panthawe iyakine?
5 Ganizilani vechitika pa nthawe iyakine yamene Petulo aliye konkheje kaganizidwe ka Yehova. Yesu enze euja atumwi ŵake kuti ofunikila kuluta ku Yelusalemu, ndipo kwamene uko akapelekewe kuli asogoleli achipembezo, kutamanishiwa, ndipo pavuli pake akapaiwe. (Mat. 16:21) Vuwoneka kuti Petulo evutika kusimikijila kuti Yehova—angalole kuti Yesu wamene ni Mesiya wolonjezewa—wenzeyembekezela Aisilaeli apaiwe. (Mat. 16:16) Tetyo, Petulo emutolela pambali Yesu nomuuja kuti: “Liwamileni ntima Ambuye. Osati mulole kuti vamene ivi vikuchitikileni olo patontho.” (Mat. 16:22) Chifukwa chakuti Petulo aliyeziŵe mwenzeganizila Yehova pankhani yamene iyo, yove enzeganizalini mokatijana na Yesu.
6. Kansi Yesu ewonesha tyani kuti enzeganiza mokatijana na mwakuganizila Yehova?
6 Yesu enzeziŵa mwenzeganizila Atata ŵake, ndipo enzekonkheja kaganizidwe kawo mosaphoniyesha kalikonse. Yove euja Petulo kuti: “Luta kuvuli kwangu, Satana! Niwe chosokoneza kuli newo chifukwa vauganiza ni maganizo lini a Mulungu, koma nimaganizo a ŵanthu.” (Mat. 16:23) Payakine Petulo enzemufunila viweme Yesu, koma yove ekana kumvwila malangizo ŵake. Pali vatingaphunzilepo pankhani yamene iyi. Chifunilo cha Mulungu, chenzelini chakuti Yesu alipulumushe kumavuto ŵenzeyembekezela kuti akumane nawo kupamikijapo imfwa. Pa nthawe yamene iyo, Petulo ephunzila mfundo yofunika ngako yokhuza kuganiza monga nimwakuganizila Mulungu.
7. Kansi panthawe iyakine Petulo ewonesha tyani kuti enzefuna kuchinja kuti akoganiza monga ni mwakuganizila Yehova? (Onani chithunzi .)
7 Papita nthawe, Petulo ewonesha kuti enzefuna kuphunzila kuganiza monga nimwakuganizila Yehova. Nthawe yenze ikwana yakuti ŵanthu amitundu iyakine ankhale m’gulu ya ŵanthu a Mulungu. Petulo epasiwa utumiki wakuti akalalikile Kolineliyo, wamene enze wantundu uyakine kuti ankhale m’gulu ya Akhilisitu oyambilila. Ayuda enzechitilalini vinthu pamozi na ŵanthu antundu uyakine. Tetyo, nivosadabwisa kuti Petulo enzefunikila kuyavyiwa kuti akonzekele utumiki wechipasiwa. Petulo pechiziŵa chifunilo cha Mulungu pankhani yamene iyo, echinja kaganizidwe kake. Monga vokonkhapo vake, yove eluta “mosakakamijika” Mulungu pechimutuma. (Ntchi. 10:28, 29) Yove elalikila Kolineliyo pamozi na banja yake ndipo pavuli pake ebatizika.—Ntchi. 10:21-23, 34, 35, 44-48.
Petulo oloŵa mung’anda ya Kolineliyo (Onani ndime 7.)
8. Kansi tingawoneshe tyani kuti tuganiza mokatijana na mwakuganizila Yehova? (1 Petulo 3:8)
8 Papita vyaka, Petulo elimbikisa Akhilisitu ayake kuti “ankhale na maganizo amozi.” (Ŵelengani 1 Petulo 3:8.) Sewo tingoganiza mokatijana na enekwasu na akalongosi, keno tukonkheja kaganizidwe ka Yehova kofotokozewa m’Baibolo. Mwachisanzo, Yesu elimbikisa ophunzila ŵake kuti akoika Ufumu pa malo oyamba pa moyo wawo. (Mat. 6:33) Poganizila vamene ivi, wofalisa wa mumpingo mwanu angaganizile zochita utumiki wanthawe zonse. Mmalo momufokesha kuti aliyesankhe luweme, tufunikila kulaŵila vinthu viweme vokhuza cholinga chake nolipeleka kuti timuyavye.
PHUNZILANI KUNKHALA OLICHEFYA
9-10. Kansi Yesu ewonesha tyani kuti enze wolichefya ngako?
9 Usiku wakuti apaiwe mailo yake, Yesu ephunzisa ntumwi Petulo pamozi na atumwi ayakine phunzilo yofunika ngako pankhani yolichefya. Vamene ivi vikaliye chitika, Yesu etuma Petulo na Yohani kuti akakonze chakulya chamene chenze chosilijila kuti alyele pamozi na Yesu akaliye paiwa. Pokonzekela chakulya chamene icho, payakine ove enzefunikila kuwoneshesha kuti pali dishi na thaulo venzekatishila ntchito posambika vipazi valwendo akaliyeyamba kulya. Koma kansi niŵani wamene sembe elipeleka kuti akate ntchito yonyozeka monga niyamene iyo nthawe peikwana?
10 Mokulumija, Yesu ewonesha kulichefya kukulu ngako. Atumwi ŵake edabwa ngako pechiwona kuti yove walipeleka kukata ntchito yenzekatiwa na akapolo wamba. Yesu evula malaya ŵake akunja nomangilila thaulo muluunda mwake, ndipo etila manzi mudishi noyamba kusambika vipazi vawo. (Yoh. 13:4, 5) Payakine vemutolela nthawe ikulu kuti asilije kusambika vipazi vonse va atumwi ŵake 12—kupamikijapo va Yudasi wamene enze esala patontho kumupeleka. Koma olo n’tetyo, Yesu elichefya nosilija ntchito yake. Pechisilija, Yesu efotokoza moleza ntima kuti: “Kansi muziŵa chifukwa chanasambikila vipazi vanu? Mwewo muniita kuti ‘Mphunzisi’ komasoti ‘Ambuye,’ nimwamene, chifukwa ninechendi Mphunzisi komasoti Ambuye. Tetyo keno newo wamene nine Ambuye komasoti Mphunzisi nasambika vipazi vanu, namwesoti mufunikila kusambikana vipazi.”—Yoh. 13:12-14.
Kulichefya ngako-ngako . . . kukhuzasoti mwatuganizila muntima mwasu
11. Kansi vechichita Petulo vewonesha tyani kuti ephunzila kunkhala wolichefya? (1 Petulo 5:5) (Onanisoti chithunzi.)
11 Petulo ephunzila kunkhala wolichefya kufumila kuli Yesu. Yesu pechijokela kululu, Petulo echita chodabwisa chiyakine pechipojeka mwanalume muyakine wamene evyalika ali wolemala. (Ntchi. 1:8, 9; 3:2, 6-8) Gulu ikulu ya ŵanthu peiwona chodabwisa chamene icho, imuzenguluka Petulo. (Ntchi. 3:11) Koma Petulo enzefunalini kuti ŵanthu amulemekeze olo kuti ekulila m’dela yamene ŵanthu ŵake enze na ntima wofuna kutchuka. Mmalo mwake yove elichefya ndipo euja ŵanthu amene awo kuti atamande Yehova na Yesu. Yove enena kuti: “Mu zina yake [Yesu] komasoti chifukwa chakuti tukhulupilila zina yamene iyo, munthu wamene uyu wamuwona komasoti kumuziŵa wapola.” (Ntchi. 3:12-16) Mawu ŵechikatishila ntchito Petulo mukalata yake yoluta kuli Akhilisitu onena za kufunika konkhala wolichefya, ofunikila kutikumbusha vechichita Yesu pa nthawe yechimanga thaulo muluunda mwake komasoti kusambika vipazi va atumwi ŵake.—Ŵelengani 1 Petulo 5:5.
Petulo opeleka ulemelelo kwa Yehova na Yesu pavuli pakuti wachita chodabwisa. Nasesoti tingawoneshe kuti nise olichefya, mwakuchitila viweme ayakine paliye kuyembekezela kuti ŵanthu atitamande olo kutichitila chilichonse (Onani ndime 11-12.)
12. Molingana na mwechichitila Petulo, kansi tingachite tyani kuti tipitilije kunkhala olichefya?
12 Tingakonkheje chisanzo cha Petulo ponkhala olichefya. Munthu wolichefya, ochita vinthu vinyinji osati tyala kulaŵila vinthu vowonesha kulichefya. Mawu ŵechikatishila ntchito Petulo akuti—“kulichefya” otanthauza mwatuliwonela komasoti mwatuwonela ayakine. Tuchitila ayakine vinthu viweme chifukwa chokonda Yehova, osati pofuna kuti ŵanthu atitamande. Tuwonesha kuti nise olichefya chendi keno tutumikila Yehova na enekwasu mosangalala olo kuti ŵanthu ayakine owonalini vinthu vatuchita.—Mat. 6:1-4.
NKHALANI “OGANIZA LUWEME”
13. Fotokozani kuti kunkhala “oganiza luweme” kupamikijapo chinji.
13 Kansi kunkhala “oganiza luweme” kutanthauza chinji? (1 Pet. 4:7) Nkhilisitu woganiza luweme, oyeja-yeja kupanga vosankha viweme vamene vukatijana na maganizo a Yehova. Nkhilisitu wotetyo oziŵa kuti paliye chinthu chofunika ngako pamoyo wake kupambana ushamwali wake na Yehova. Opeŵa kuliwona kuti niwofunika ngako ndipo oliwonalini kuti oziŵa vonse. Komasoti owonesha kuti odalila Mulungu mwakupemphela kaŵili-kaliŵi kwa Yehova molichefya.
14. Kansi Petulo ekangiwa tyani kudalila Yehova panthawe iyakine?
14 Pausiku wake wosilijila akaliye paiwa, Yesu echenjeja ophunzila ŵake kuti: “Monse muniutuke nonisiya neka usiku uno.” Koma Petulo emuyankha kuti: “Olo kuti onse akuutukeni nokusiyani, newo neka ningakusiyenilini!” Usiku wamene uyo, Yesu euja ayakine mwa ophunzila ŵake kuti: “Nkhalani tuni ndipo mupitilije kupemphela.” (Mat. 26:31, 33, 41) Petulo aliyekonkheje malangizo amene awo. Kuti enze ekonkheja malangizo, payakine sembe etang’a ntima novomela kuti niwophunzila wa Yesu. Mmalo mwake, Petulo emukana Yesu vamene vechitisha kuti aliimbe mulandu ngako.—Mat. 26:69-75.
15. Kansi Yesu epitilija tyani kuwonesha kuti enze woganiza luweme pausiku wake wosilijila akaliye paiwa?
15 Yesu, enzedalila ngako Yehova. Olo kuti enze wamngwilo, yove enzepemphela moweleja-weleja. Vamene ivi vemuyavya kuti ankhale wotang’a ntima, nochita vinthu mokatijana na chifunilo cha Yehova. (Mat. 26:39, 42, 44; Yoh. 18:4, 5) Kuwona mwenzepemphelela Yesu, kwemukhuza ngako Petulo.
16. Kansi vechichita Petulo vewonesha tyani kuti ephunzila kunkhala woganiza luweme? (1 Petulo 4:7)
16 Papita nthawe, Petulo eyamba kudalila ngako Yehova popemphela kuli yove. Yesu pechiushiwa, esimikijila Petulo pamozi na atumwi ayake kuti azalondele mzimu utuŵa kuti akwanishe kukata ntchito yolalikila. Koma olo n’tetyo, Yesu eŵauja kuti apitilije mphela kunkhala ku Yelusalemu poyembekezela kuti vamene ivo vichitike. (Luk. 24:49; Ntchi. 1:4, 5) Kansi Petulo enzechita chinji poyembekezela? Petulo pamozi na Akhilisitu ayake “enzelimbikila kupemphela.” (Ntchi. 1:13, 14) Pavuli pake, Petulo mukalata yake yoyamba elimbikisa Akhilisitu ayake kuti ankhale oganiza luweme komasoti akodalila Yehova popemphela. (Ŵelengani 1 Petulo 4:7.) Petulo ephunzila kudalila Yehova ndipo enkhala chipilala chotang’a mumpingo.—Agal. 2:9.
17. Kansi tonse tufunikila kupitilija kuchita tyani? (Onanisoti chithunzi.)
17 Kuti tinkhale oganiza luweme, tufunikila kupemphela kwa Yehova moweleja-weleja. Tuziŵa kuti tufunikila kumusenga Yehova kuti atisogolele olo pavinthu vamene vuwoneka kuti nivosavuta ngako. Tetyo, tikafuna kupanga vosankha vofunika ngako tumusenga Yehova kuti atisogolele chifukwa tumudalila kuti yove oziŵa vinthu vamene vingatiyavye.
Petulo ephunzila kudalila Yehova popemphela kuli yove. Nasesoti tingankhale oganiza luweme keno tupemphela kwa Yehova kuti atiyavye, ngako-ngako tikafuna kupanga chosankha chiyakine chofunika ngako (Onani ndime 17.)a
18. Kansi tingachite tyani kuti tikokonkheja ngako kaganizidwe ka Yehova?
18 Tutembeja ngako kuti Yehova etipanga mwanjila yakuti tikokwanisha kuwonesha minkhalidwe yake. (Gen. 1:26) N’chendi kuti sewo tingakwanishelini kumukonkheja Yehova mosaphoniyesha kalikonse. (Yes. 55:9) Koma olo n’tetyo, molingana na Petulo sewo tingaphunzile kuganiza monga nimwakuganizila Yehova. Tiyeni tonse tipitilije kuchita vamene ivi mwakupitilija kukonkheja mwakuganizila Mulungu, kunkhala olichefya komasoti kunkhala oganiza luweme.
NYIMBO N.° 30 Atata ŵangu, Mulungu wangu, shamwali wangu
a MAWU OFOTOKOZA CHITHUNZI: Kalongosi opemphela chamuntima pakuyembekezela kuti akonshewe makonsho na wolemba ntchito.