NKHANI YOPHUNZILA 22
NYIMBO 15 Tamandani Mwana Woyamba wa Yehova!
Zayutanthauza Zina ya Yehova Kuli Yesu
“Neo nacitisha kuti ove aziŵe zina yanu ndipo nipitilizhye kuŵaziŵisha zina yamene iyo.”—YOH. 17:26.
ZATI TIPHUNZILE
M’nkhani ino, tiphunzile mwamene Yesu eziŵikishila zina ya Yehova, mweciituŵishila koma soti mweciilemekezela.
1-2. (a) Kansi Yesu ecitanji pa usiku wakuti mailo apaiwe? (b) Kansi tilaŵizhyane makonsho otyani m’nkhani ino?
PA CINAI mcingulo, pa Nisani 14 mu 33 C.E., Yesu ecita cikondwelelo ca Cakulya Camcingulo ca Ambuye pamozi na atumwi ŵake okhulupilika. Yove enzoziŵa kuti kwenze kwesala tyala patontho kuti Yudasi amupeleke. Enzoziŵa soti kuti anzunziwe nopaiwa na adani ŵake. Tetyo pavuli pa cakulya ici, yove euzhya ophunzila ŵake mau anyinji olimbikisha. Nthawi itontho akaliyofuma m’cipinda capalulu, Yesu epeleka pemphelo yofunika ngako. Mtumwi Yohane elemba pemphelo iyi ndipo tuipeza mu Yohane caputa 17.
2 Kansi pemphelo ya Yesu yuonesha tyani nkhaŵa yeenze nayo pa nthawi yamene iyo? Kansi pemphelo iyi yuonesha tyani cinthu cenze cofunika ngako kuli yove pa nthawi yonse yeenzocita utumiki wake pa calo? Lomba, tiyeni tilaŵizhyane mayankho a makonsho aŵa.
“NEO NACITISHA KUTI OVE AZIŴE ZINA YANU”
3. Kansi Yesu elaŵilanji ponena za zina ya Yehova, ndipo enzotanthauza cinji? (Yohane 17:6, 26)
3 M’pemphelo yake, Yesu elaŵila kuti: “Neo nacitisha kuti ove aziŵe zina yanu.” Ndipo kwa maulwendo aŵili, elaŵila kuti yove eyavya ophunzila ŵake kuti aziŵe zina ya Yehova. (Ŵelengani Yohane 17:6, 26.) Kansi etanthauza cinji? Kansi eŵauzhya za zina yamene ove enzoiziŵa lini? Ophunzila a Yesu enze Ayuda. Tetyo, enzoiziŵa kale zina ya Mulungu yakuti Yehova. Kuyangizhyila apo, zina iyi yupezeka m’Malemba aciheberi maulwendo masauzande anyinji. Tetyo, Yesu enzokamba lini za zina yeneyene ya Mulungu. M’malo mwake, enzofotokoza zayutanthauza zina iyi zamene zuyangizhyilapo cifunilo ca Yehova, nchito zake na minkhalidwe yake. Yesu eyavya ophunzila ŵake kumuziŵa bwino Yehova kupambana mwaangacitile munthu aliyense.
4-5. (a) Fotokozani cisanzo coonesha zamene kuziŵa zina ya munthu kutanthauza. (b) Kansi atumwi a Yesu efwika tyani pomuziŵa bwino Yehova?
4 Ganizilani izi: Mu mpingo mwanu muli mkulu muyakine wa zina yakuti Davide ndipo ni dokota. Kwa vyaka vinyinji, mwankhala muziŵana na mkwasu uyu. Koma siku iyakine mufunikila thandizo ya mkwasu uyu cifukwa cakuti moyo wanu uli pa ngozi. Mupelekewa ku cipatala kwakuseŵenza mkwasu uyu ndipo yove ocita zilizonse zaangakwanishe kuti apulumuse moyo wanu. Kansi zina ya mkwasu uyu ingankhale na tanthauzo iliyonse kuli mweo? Eee. Cifukwa ca zinthu zawakucitilani, mungayambe kuona mkwasu Davide osati tyala monga munthu wamuziŵa, koma monga dokota wamene epulumusa moyo wanu.
5 Molingana na izi, ophunzila a Yesu enzoiziŵa kale zina ya Yehova. Koma zina iyi yenkhala na tanthauzo yofunika ngako cifukwa ca utumiki wecicita Yesu. Ndaŵa yanji talaŵila tetyo? N’cifukwa cakuti Yesu eonesha bwino minkhalidwe ya Ausuwake kupitila mu zeenzolaŵila na kucita. Tetyo, atumwi efwika ‘pomuziŵa’ bwino Yehova mwa kumvwishila ku zeenzophunzisa Yesu na kuona mwenzocitila zinthu na ŵanthu.—Yoh. 14:9; 17:3.
“ZINA YANU YAMWANIPASA”
6. Kansi ni motyani mwamene Yehova epasila zina yake Yesu? (Yohane 17:11, 12)
6 M’pemphelo yake, Yesu epemphelela ophunzila ŵake kuti: “Ŵayanganileni cifukwa ca zina yanu yamwanipasa.” (Ŵelengani Yohane 17:11, 12.) Kansi izi zutanthauza kuti Yesu enze eyamba kuziŵika na zina ya Yehova? Yai. Onani kuti m’pemphelo yake, Yesu ekamba za zina ya Yehova kuti “zina yanu.” Tetyo, zina ya Yehova iliyonkhale zina ya Yesu. Lomba kansi Yesu etanthauzanji pecikamba kuti zina ya Mulungu yepelekewa kuli yove? Coyamba, Yesu enze wopanamilako Yehova koma soti womulaŵililako. Yove ewela m’zina ya Ausuwake nocita nchito zamphamvu m’zina yamene iyo. (Yoh. 5:43; 10:25) Kuyangizhyila apo, zina ya Yesu yutanthauza kuti “Yehova ni Cipulumuso.” Tetyo, zina ya Yesu yukatizhyana na zina ya Yehova.
7. Ndaŵa yanji Yesu enzolaŵililako Yehova? Fotokozani cisanzo.
7 Ganizilani izi: Kazembe opanamilako wolamulila ndipo cifukwa ca izi, yove olaŵila m’zina ya wolamulila. Tetyo, mau yaangalaŵile kazembe yangankhale na mphamvu monga ni mwayangankhalile mau ya wolamulila. Molingana na izi, Yesu enzopanamilako Yehova ndipo enzolaŵila na ŵanthu m’zina ya Yehova.—Mat. 21:9; Luka 13:35.
8. Ndaŵa yanji Yehova elaŵila kuti zina yake yenze “muli” Yesu olo pa nthawi yamene Yesu enze akaliyowela pa calo? (Ekisodo 23:20, 21)
8 Baibo yuita Yesu kuti Mau, cifukwa Yehova enzomuseŵenzesha kuuzhya angelo na ŵanthu zinthu zamene Yehova enzofuna kuti ove aziziŵe nozicita. (Yoh. 1:1-3) Cuoneka kuti Yesu niye enze mngelo wecituma Yehova kuti akasamalile Aisiraeli pa nthawi yeenze m’cipululu. Yehova peciuzhya Aisiraeli kuti ofunika kumvwila mngelo uyu, eŵauzhya soti cifukwa cake enzofunika kucita izi. Elaŵila kuti: “Pofwana kuti zina yangu ili muli yove.”a (Ŵelengani Ekisodo 23:20, 21.) Yehova elaŵila izi cifukwa Yesu ni womulaŵililako ndipo niye munthu wamene oonesha bwino kuti zonse zakucita Yehova ni zoyenela na kuti ni mtuŵa.
“ATATA, LEMEKEZANI ZINA YANU”
9. Kansi zina ya Yehova yenze yofunika tyani kuli Yesu? Fotokozani.
9 Monga ni mwataonela, olo pa nthawi yamene Yesu enze akaliyowela pa calo, zina ya Yehova yenze yofunika ngako kuli yove. Niye cifukwa cake zilizonse zeenzocita pa calo, enzozicita mokatizhyana na zina ya Yehova. Kosilizhyila kwa utumiki wake, Yesu elaŵila kuti: “Atata, lemekezani zina yanu.” Nthawi yamene iyo, Ausuwake eyankha mokuwa kuti: “Nailemekeza ndipo nikailemekeze soti.”—Yoh. 12:28.
10-11. (a) Kansi Yesu elemekeza tyani zina ya Yehova? (Onani soti cithunzithunzi.) (b) Ndaŵa yanji zina ya Yehova yufunika kutuŵishiwa nolemekezewa?
10 Yesu naye elemekeza zina ya Ausuwake. Motyani? Njila imozi yecicitilamo izi, ni mwa kuonesha minkhalidwe yabwino yaali nayo Ausuwake koma soti mwakucitila zinthu na ŵanthu ayakine. Olo n’tetyo, kulemekeza zina ya Yehova kuyangizhyilapo zinthu zinyinji. Zina ya Yehova yenzofunika kutuŵishiwa nolemekezewa.b Yesu eonesha kufunika kocita izi peciphunzisa okonkha ŵake pemphelo ya cisanzo. Elaŵila kuti: “Ausuwasu muli kululu, zina yanu ituŵishiwe.”—Mat. 6:9.
11 Ndaŵa yanji zina ya Yehova yenzofunika kutuŵishiwa nolemekezewa? N’cifukwa cakuti m’munda wa Edeni, Satana Maleŵania enyoza zina ya Yehova Mulungu. Yove elaŵila kuti Yehova ni wawenye na kuti enzotana Adamu na Eva zinthu zabwino. (Gen. 3:1-5) Mwa kucita izi, Satana etanthauza kuti Yehova enzocita lini zinthu m’njila yoyenela. Ndipo izi zeipisha zina ya Yehova. M’kuluta kwa nthawi, m’nthawi ya Yobu, Satana elaŵila kuti ŵanthu otumikila Yehova tyala cifukwa ca zinthu zakuŵapasa. Wenye uyu weonesha kuti paliye munthu okonda cendi Yehova cakuti angapitilizhye kunkhala wokhulupilika akakumana na mavuto. (Yobu 1:9-11; 2:4) Kulaŵila cendi, penzofunika nthawi kuti tiziŵe kuti wawenye ni ŵani pakati pa Yehova na Satana.
Yesu ephunzisa okonkha ŵake kufunika kotuŵisha zina ya Mulungu (Onani ndime 10)
“NUPELEKA MOYO WANGU”
12. Cifukwa cokonda Yehova, kansi Yesu enze wokonzeka kucita cinji?
12 Cifukwa cokonda Yehova, Yesu enzofuna kucita zilizonse zaangakwanishe kuti atuŵishe nolemekeza zina ya Yehova. Yesu elaŵila kuti: “Nupeleka moyo wangu.” (Yoh. 10:17, 18) Kulaŵila cendi, Yesu enze wokonzeka kufwa cifukwa ca zina ya Yehova.c Ŵanthu angwilo oyambilila amene ni Adamu na Eva, epandukila Yehova nonkhala ku mbali ya Satana. Mosiyana na izi, Yesu enze wokonzeka kuwela pa calo noonesha cikondi cake pa Yehova. Yove ecita izi mwa kunkhala wokhulupilika kwa Yehova. (Aheb. 4:15; 5:7-10) Epitilizhya kunkhala wokhulupilika kuli yove mpaka peecifwa pa cimuti conzunzikilapo. (Aheb. 12:2) Mwa kucita izi, yove eonesha cikondi cake pa Yehova na zina yake.
13. Ndaŵa yanji Yesu enze pa malo abwino oonesha kuti Satana ni wawenye? (Onani soti cithunzithunzi.)
13 Cifukwa cakuti epitilizhya kunkhala wokhulupilika, Yesu eonesha kuti Satana niye wawenye osati Yehova. (Yoh. 8:44) Yesu enzomuziŵa bwino Yehova kupambana munthu aliyense enkhalako pa calo. Ngati kuti pa zinthu zonse zawenye zecilaŵila Satana penzeko ziyakine zacendi, sembe Yesu eziŵa. Koma yove epitilizhya kulemekeza zina ya Yehova. Olo pa nthawi pamene zenze zeoneka monga kuti Yehova wamusiya, Yesu enze wokonzeka kufwa m’malo mopandukila Ausuwake acikondi.—Mat. 27:46.d
Zecicita Yesu peenze pa calo zeonesha kuti Satana niye wawenye osati Yehova (Onani ndime 13)
“NASILIZHYA KUKATA NCHITO YEMWENIPASA”
14. Kansi Yehova emudalisa tyani Yesu cifukwa conkhala wokhulupilika?
14 M’pemphelo yecipeleka usiku wakuti mailo apaiwe, Yesu elaŵila kuti: “Nasilizhya kukata nchito yemwenipasa.” Yove enze na cidalilo cakuti Yehova amudalise cifukwa conkhala wokhulupilika. (Yoh. 17:4, 5) Cidalilo cake mwa Ausuwake ciliyolute patyala. Yehova aliyolole kuti apitilizhye kunkhala m’manda. (Mac. 2:23, 24) Tetyo, emuukisha nomupasa udindo wapalulu kululu. (Afil. 2:8, 9) Posilizhyila pake, Yesu eyamba kulamulila monga mfumu ya Ufumu wa Mulungu. Kansi Ufumu uyu ukacite cinji? M’mbali yaciŵili ya pemphelo yake ya cisanzo, Yesu elaŵila kuti: “Ufumu wanu uwele. Zofuna zanu zicitike pano pa calo monga ni mwazilili kululu.”—Mat. 6:10.
15. Kansi Yesu akacite soti zinthu zotyani?
15 Lombapano, Yesu akachaye nkhondo na adani a Mulungu ndipo akaononge ŵanthu onse aipa pa Aramagedo. (Chiv. 16:14, 16; 19:11-16) Nthawi itontho pavuli pa izi, yove akaponye Satana “m’cisengu conoka,” camene cili monga ni jele ndipo akokwanisha lini kucita ciliconse. (Chiv. 20:1-3) Yesu akawezhyeleshe mtendele koma soti ungwilo kuli ŵanthu mu Ulamulilo wake wa Vyaka 1,000. Akaukishe akufwa ndipo akapange calo conse kunkhala paladaiso. Kulaŵila cendi, colinga ca Yehova cikakwanilishiwe.—Chiv. 21:1-4.
16. Kansi n’cinji cati cikacitike cakosilizhyila kwa Ulamulilo wa Vyaka 1,000?
16 Kansi tingayembekezele kuti n’cinji cati cikacitike kosilizhyila kwa Vyaka 1,000 va Ulamulilo wa Yesu? Ucimo na kusoŵa ungwilo kwa ŵanthu vikasile. Ŵanthu akafunikile lini kusenga cikhululukilo cifukwa ca macimo ŵao pa maziko a nsembe. Akafunike lini soti m’nkhalapakati olo wansembe kuti ankhale pa ushamwali na Yehova. Ndipo “imfwa nayo monga mdani wosilizhyila” ikankhaleko lini soti. M’manda mukankhale muliye ŵanthu cifukwa akufwa akaukishiwe. Posilizhyila pake, munthu aliyense pa calo akankhale wangwilo.—1 Akor. 15:25, 26.
17-18. (a) Kansi n’cinji cati cikacitike cakosilizhyila kwa Ulamulilo wa Vyaka 1,000? (b) Kansi Yesu akacite cinji nthawi yakuti aleke kulamulila ikayokwana? (1 Akorinto 15:24, 28) (Onani soti cithunzithunzi.)
17 Kansi n’cinji ciyakine cati cikacitike cakosilizhyila kwa Vyaka 1,000 va Ulamulilo wa Yesu? Pa nthawi iyi, cinthu ciyakine capadela cikacitike. Nkhani yokhuza kutuŵishiwa kwa zina ya Yehova ikasile. Motyani? M’munda wa Edeni, Satana elaŵila kuti Yehova ni wawenye na kuti olamulila lini ŵanthu mwacikondi. Tetyo, cakosilizhyila kwa ulamulilo wa vyaka 1,000, zina ya Yehova ikalemekezewe ngako. Mosakaikila, yove akaoneshe kuti ni Atata acikondi.
18 Pavuli pa Vyaka 1,000 va Ulamulilo wa Yesu, aliyense akaziŵe kuti zonse zeenzolaŵila Satana zokhuza Yehova zenze zawenye. Kansi Yesu akacite cinji nthawi yakuti aleke kulamulila ikayokwana? Kansi akatolele cisanzo ca Satana nopandukila Yehova? Yai. (Ŵelengani 1 Akorinto 15:24, 28.) Yesu akawezhye Ufumu kuli Ausuwake ndipo akagonjele ulamulilo wa Yehova. Kulaŵila cendi, Yesu ni wokonzeka kucita zilizonse cifukwa ca cikondi cake pa Yehova.
Mofunishisha, Yesu owezhya Ufumu kwa Yehova cakosilizhyila kwa Ulamulilo wake wa Vyaka 1,000 (Onani ndime 18)
19. Kansi zina ya Yehova ni yofunika tyani kuli Yesu?
19 Yesu eonesha kuti enze woyenelela kupanamilako Ausuwake. Niye cifukwa cake Yehova enze wokonzeka kumupasa zina yake. Lomba kansi zina ya Yehova ni yofunika tyani kuli Yesu? Ni yofunika ngako kupambana cinthu ciliconse. Yove enze wokonzeka kufwa cifukwa ca zina yamene iyo. Ndipo akankhale wokonzeka kuwezhya zinthu zonse kwa Yehova cakosilizhyila kwa Vyaka 1,000 va Ulamulilo wake. Kansi tingatolele tyani cisanzo ca Yesu? Tikalaŵizhyane yankho ya konsho iyi m’nkhani yokonkhapo.
NYIMBO 16 Tamandani Yehova Cifukwa ca Mwana Wake Wozozewa
a Nthawi ziyakine angelo nao opanamilako Yehova akafuna kutwala uthenga m’zina yake. Niye cifukwa cake nthawi ziyakine Baibo yulaŵila kuti Yehova enzolaŵila olo kuti ni mngelo enzomulaŵililako. (Gen. 18:1-33) Olo kuti Malemba olaŵila kuti Mose elandila Cilamulo kufumila kwa Yehova, mavesi ayakine yoonesha kuti Yehova eseŵenzesha angelo kuti apeleke Cilamulo m’zina yake.—Lev. 27:34; Mac. 7:38, 53; Aga. 3:19; Aheb. 2:2-4.
b TANTHAUZO YA MAU AYAKINE: “Kutuŵisha” kutanthauza kukonza mbili ya munthu muyakine pofuna kuonesha kuti aliye mlandu pa zinthu zawenye zecimulaŵilila ayakine. Ndipo “kulemekeza” kutanthauza kupeleka ulemu ukulu.
c Imfwa ya Yesu yepeleka mwai wakuti ŵanthu ankhale na moyo wosasila.
d Onani “Makonsho Ofumila Kuli Oŵelenga” mu Nsanja ya Mulonda ya April 2021, mapeji 30-31.