Go Nea Bohlatse Go Batho Ba Maleme Ka Moka Le Madumedi Ka Moka

¹ Bakriste lekgolong la pele la nywaga ba ile ba nea bohlatse bjo mafolofolo go batho bao ba bego ba bolela maleme a mantši a fapa-fapanego le bao ba bego ba dumela madumeding a fapa-fapanego. Ka baka leo, “ka ngwaga wa 100 go ka direga gore profense e nngwe le e nngwe yeo e bego e dikologile Mediterranean e be e e-na le setšhaba sa Bokriste ka gare ga yona.”—History of the Middle Ages.

² Mašemong a mantši a rena re na le mehuta-huta ya batho bao ba bolelago maleme a mantši a sa swanego. Ba bantši ba hudugile metseng ya magaeng le makeišeneng gomme ba ya metseng e megolo le ditoropong. Batho ba tšwago Afrika ka moka ba hudugetše metseng e megolo kudu ya ditoropo bakeng sa go tsoma mošomo. Ka baka la se, metseng e mentši e megolo le ditoropong go na le batho bao ba dirišago madumedi a fapa-fapanego ao e sego a Bokriste, go akaretša dikete-kete tša ma-Buddha, ma-Hindu, ba-Juda le Mamoseleme. Ka baka la go se swane mo ga maleme le madumedi, ke tlhohlo e kgolo go tseba kamoo re ka bolelago le go nea bohlatse go batho ba bjalo ka moka ge re kopana le bona. Ge e le gabotse, re ka ba re e-na le tšhemo ya boromiwa lefelong la gabo rena ka noši. Re ka latela bjang ditaelo tša Jesu tša go ‘goelela batho le go bea bohlatse’ go batho ba maleme ka moka le madumedi ka moka?—Dit. 10:42.

Go Nea Bohlatse go Batho Bao ba Bolelago Leleme le Lengwe

³ Koketšego e kgolo ya bagoeledi ba bafsa e tšwa gare ga baagi bao ba bolelago maleme a se-Afrika bao ga bjale ba dulago go seo pele se bego se bitšwa mafelo a bao ba bolelago Seisemane le se-Afrikaans. Diphuthego tše mmalwa tšeo di bolelago maleme a se-Afrika di ile tša hlongwa mašemong a. Lega go le bjalo, go sa dutšwe go ka phethwa go gontši.

⁴ Go Fenya Lepheko la Leleme: Ga go pelaelo gore batho ba bantši ba ithuta ka pela ka mo go oketšegilego le ka kwešišo e tseneletšego ge ba rutwa ka segagabo bona. “Ka baka la Ebangedi” le bakeng sa gore ‘ba e abelane le ba bangwe,’ banababo rena ba bantši le dikgaetšedi ba ithutile leleme le lengwe. (1 Ba-Kor. 9:23, bapiša le NW.) Gaešita le ge mosadi yo a bolelago se-China a be a le tsejaneng ya dimakasine ya kgaetšedi yo a bolelago Seisemane ka nywaga e mentši, mosadi o ile a gana boithapo bja go swarelwa thuto ya Beibele go ba go fihla ge kgaetšedi yo mongwe yo a bego a ithuta se-China, a mo sepedišetša puku ka leleme leo. E ile ya amogelwa ka diatla tše pedi gotee le thuto. Seo se ilego sa dira phapano e kgolo e bile boiteko bja kgaetšedi wa bobedi bja go bolela mantšu a sego kae ka segagabo mosadi yoo.—Bapiša le Ditiro 22:2.

⁵ Ke ka lebaka le lebotse ge Morokami wa November 1, 1992, o nea tlhaloso ye: “Go ithuta leleme lešele go ka se godiše feela matla a bafsa a monagano, eupša gape go tla ba dira ba nago le mohola kudu mokgatlong wa Jehofa.” Ditho tše dingwe tša lapa la Bethele di ile tša dira boiteko bjo bogolo bja go ithuta leleme le lefsa. Ka tsela ye, banababo rena e bile ba holago ka mo go kgethegilego diphuthegong tšeo ba nyakegago go tšona gore ba etelele pele. Ge e ba o tseba leleme le lengwe goba ge e ba o ikemišeditše go ithuta, le wena o ka kgona go nea thušo phuthegong goba sehlopheng seo se bolelago leleme lešele.—Mat. 9:37, 38.

⁶ Ngwanabo rena kua Florida, U.S.A., yo a ilego a ithuta se-Vietnam pele a hwetša therešo mo nakong ye o hwetša lethabo le legolo ka go abelana ditaba tše di lokilego le batho bao ba bolelago se-Vietnam. E le go itira gore a hwetšagale kudu gore a tle a diriše tsebo ya gagwe ya leleme leo bakeng sa go nea bohlatse, o ile a hudušetša lapa la gagwe go putla naga go ya moo go bego go nyakega thušo e kgolo tšhemong ya se-Vietnam. Ga e sa le go tloga ge a hudugile, o na le katlego e botse ya go ithuta Beibele le batho ba bantši bao ba tšwago Vietnam.

⁷ Kgaetšedi wa mmulamadibogo kua California, U.S.A., o ile a kopana le batho ba mmalwa ba difoa tšhemong ya gabo. O ile a rapelela thušo ya Jehofa gore a hwetše motho yo a ka mo rutago polelo ya diatla e le gore a kgone go ba ruta therešo. Ka letšatši le lengwe ge a be a reka lebenkeleng le legolo la kgaufsi, o ile a batamelwa ke mosadi yo e sa lego yo mofsa wa sefoa yo a ilego a ngwala lengwalwana a kgopela thušo ya go hwetša selo se itšego. Ka morago ga go mo thuša gore a se hwetše, mmulamadibogo o ile a ngwala lengwalwana a bolela kganyogo ya gagwe ya go rata go ithuta polelo ya diatla e le gore a tle a thuše difoa lefelong leo. Ke moka mosadi wa sefoa o ile a ngwala, a botšiša gore, “Ke ka baka la’ng o nyaka go thuša batho ba difoa?” Kgaetšedi o ile a mo ngwalela gape gore: “Ke yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, gomme ke nyaka go thuša difoa gore di kwešiše Beibele. Ke tla thabela go go ruta Beibele ge e ba o tla nthuta polelo ya diatla.” Kgaetšedi o re: “O ka se ke wa akanya lethabo leo ke bilego le lona ge a be a re ‘GO LOKILE.’” Kgaetšedi o ile a ya legaeng la mosadi yoo mantšiboeng a mangwe le a mangwe ka dibeke tše tshelelago. O ile a ithuta polelo ya diatla, gomme mosadi wa sefoa o ile a ithuta therešo gomme a kolobetšwa! Seo se diragetše nywageng e 30 e fetilego, gomme kgaetšedi wa mmulamadibogo o sa dutše a nea bohlatse go batho ba difoa gomme mo nakong ye o kopanela le phuthego yeo e dirišago polelo ya diatla.

⁸ Ge e ba o kgona leleme le lengwe gabotse gomme o e-na le kganyogo e bile o ka kgona go hudugela moo go nyakegago thušo e kgolo tšhemong yeo, ke ka baka la’ng o sa ahla-ahle taba le bagolo ka phuthegong? Ge e ba ba nagana gore o swanelegela go huduga mo go bjalo, botšiša molebeledi wa tikologo ge e ba go e-na le lefelo leo o ka hlankelago go lona kgaufsi. Ge e ba le se gona, o ka ngwalela Mokgatlo, go ithekgile ka gore bagolo ba romela gape le lengwalo le le akaretšago leo le neago ditlhaloso tša bona ka ditshwanelego tša gago le bokgoni bja leleme.—Bona Morokami wa August 15, 1988, matlakala 21-3.

⁹ Go Diriša Didirišwa Tšeo di Neilwego: Dipuku tša rena di hwetšagala ka maleme a mantši ao a bolelwago tšhemong ya rena. E ka ba mo gobotse go tšea dipampišana le poroutšha ya Seo Modimo a se Nyakago ka maleme ao a bolelwago tšhemong ya gabo lena. Ge e ba go le molaleng gore leleme la gabo motho ga se Sepedi, mmotšiše maleme ao a a balago. Se se ka oketša dikgetho tša gago ge e le mabapi le puku yeo o swanetšego go e sepediša. Ka mohlala, motho yo a bolelago Siswati mo gongwe a ka kgona le go bala se-Zulu.

¹⁰ Gaešita le ge o sa bolele leleme la motho yo o kopanago le yena modirong wa gago wa go nea bohlatse, o sa dutše o ka kgona go mmotša ditaba tše di lokilego. Bjang? Ka go diriša pukwana ya Good News for All Nations. E na le melaetša e mekopana e gatišitšwego ka maleme a 59. Go etša ge ditaelo tšeo di lego go letlakala 2 la pukwana di hlalosa, ka morago ga ge o lemogile leleme la mong wa ntlo, mo dumelele gore a bale tsebišo e gatišitšwego letlakaleng le le swanetšego la pukwana. Ka morago ga gore a e bale, mmontšhe puku ka leleme la gagwe. Ge e ba o se na yona, mmontšhe puku ka Seisemane. Bolela gore o tla leka go boa ka kopi ya leleme la gagwe. Mo kgopele leina la gagwe, gomme o le ngwale gotee le aterese. Mohlomongwe o ka fetišetša tsebišo phuthegong goba sehlopheng sa kgaufsi se se bolelago leleme leo. Bakeng sa tlhahlo e oketšegilego ya kamoo o ka fetišetšago tsebišo e bjalo go banababo rena ba ba swanetšego, bona Tirelo ya Rena ya Mmušo ya October 1993, letlakala 11. Ge e ba motho yo a bolelago leleme leo a sa hwetšagale gore a etele motho yoo, o ka kgona go amogela tlhohlo, mohlomongwe e bile o ithuta le motho yoo ka go latela ka pukung ya Sepedi.—1 Ba-Kor. 9:19-23.

Go Nea Bohlatse go Batho ba Madumedi ao e Sego a Bokriste

¹¹ Go ba le tsebo e itšego ka setlogo sa bodumedi sa motho go re thuša gore re nee bohlatse bjo bo atlegilego ka Mmušo wa Modimo. Puku ya Go Tsoma ga Batho Modimo e re nea temogo ka madumedi a magolo a lefase e le gore re ka kwešiša ditumelo tša batho ka mo go lekanego gore re ba thuše go hwetša tsebo ya therešo.

¹² Lepokisi le le lego letlakaleng la mafelelo la pampiri ye ya ka gare le re nea lelokelelo la gona bjale la dikgatišo tšeo mokgatlo wa Jehofa o di neilego bakeng sa go dirišwa ge go newa bohlatse go batho bao e sego Bakriste. Ka go bala dipuku tše, re kwešiša kamoo re ka batamelago batho ka ditaba tše di lokilego. Puku ya Go Boledišana ke sedirišwa se se holago seo se sa swanelwago go lebalwa. Matlakala 21-4 a puku yeo a nea ditšhišinyo tše di šomago tša kamoo go ka arabjago ma-Buddha, ma-Hindu, ba-Juda le Mamoseleme ka gona.

¹³ Go Šetša Seo o se Bolelago: Re swanetše go ela hloko gore re se ke ra bea batho ba bodumedi bjo bo itšego ka legorong le itšego ka go phetha ka gore ditumelo tša bona ka noši ke tše di swanago gabotse le tša ba bangwe ba tumelo yeo. Go e na le moo, katanela go kwešiša kamoo motho yo o bolelago le yena a naganago ka gona. (Dit. 10:24-35) Ka ge e le Momoseleme, Salimoon o ile a godišwa a dumela gore Koran ke lentšu la Modimo. Eupša le ka mohla ga se a ka a amogela ka mo go feletšego thuto ya Mamoseleme ya gore Modimo wa kgaugelo ka moka a ka hlokofatša batho diheleng tše di tukago. Ka letšatši le lengwe, Dihlatse tša Jehofa di ile tša mo laletša sebokeng. Ka morago ga gore a lemoge therešo gatee-tee, gona bjale o hlankela ka lethabo e le mogolo ka phuthegong ya Bokriste.

¹⁴ Ge re nea bohlatse go bao ditumelo tša bona e sego tša Bokriste, re swanetše go šetša gore matseno a rena a se re amoge sebaka sa go bolela le bona ka ditaba tše di lokilego. (Dit. 24:16) Balatedi ba madumedi a mangwe ke bao ba kgopišegago ka pela ka maiteko le ge e le afe a go ba sokolla tumelong ya bona. Ka gona phafogela go hwetša dintlha tšeo o ka agago motheo o swanago go tšona e le gore o ka ba gogela therešong ka moka ya Lentšu la Modimo. Bao ba swanago le dinku ba tla arabela matsenong a botho le therong e kwalago ya therešo.

¹⁵ Go kgetha ga rena mantšu le gona ke selo sa bohlokwa seo se swanetšwego go naganelwa, e se re mohlomongwe ra kgorela batho kgole le molaetša wa rena ka mo go sa nyakegego. Ka mohlala, ge e ba gatee-tee o itlhaola o le Mokriste, motheetši wa gago a ka napa a go tswalanya le dikereke tša Bojakane, e lego seo se ka tšweletšago lepheko. Gape e ka ba mo go holago go bolela ka Beibele e le “Mangwalo” goba “mangwalo a makgethwa.”—Mat. 21:42; 2 Tim. 3:15.

¹⁶ Ge e ba o kopana le motho wa bodumedi bjo e sego bja Bokriste gomme o ikwa gore ga se wa itlhama gabotse go ka nea bohlatse ka yona nako yeo, diriša sebaka seo go fo tlwaelana le yena, o tlogele pampišana gomme le faneng maina. Ke moka boela lebakeng la letšatši goba a mabedi, ka morago ga ge o itokišeditše gabotse go nea bohlatse.—1 Tim. 4:16; 2 Tim. 3:17.

¹⁷ Go Nea Bohlatse go Ma-Buddha: (Bona kgaolo 6 ka go Go Tsoma ga Batho Modimo.) Ditumelo tša ma-Buddha di fapana kudu go ya ka balatedi ba gona. Go e na le go bolelela go ba gona ga Mmopi yo e lego motho, Bobuddha bo godiša monna wa mo-India Buddha Gautama wa lekgolong la botshelela la nywaga B.C.E., e le mohlala wa bodumedi. Ge a be a bona motho yo a babjago, motho yo a tšofetšego le motho yo a hwilego ka lekga la pele, Gautama o ile a kwešwa bohloko ke morero wa bophelo. O ile a botšiša gore, ‘Na batho ba belegetšwe go fo tlaišega, go tšofala le go hwa?’ Go ba gona, re ka kgona go araba dipotšišo tše bjalo bakeng sa ma-Bhudha a botegago ao a nyakago go tseba dikarabo.

¹⁸ Ge o bolela le ma-Buddha, kgomarela molaetšeng o mobotse le ditherešong tše kwalago tšeo di hwetšwago pukung e kgolo kudu dipukung ka moka tše kgethwa, e lego Beibele. Go etša batho ba bangwe ba bantši, ma-Buddha a kgahlegela khutšo kudu, boitshwaro le bophelo bja lapa, gomme gantši a amogela poledišano dihlogong tše. Se se ka lebiša go go gateleleng ga gago Mmušo e le tharollo ya kgonthe mathateng a batho.

¹⁹ Metseng e mentši e megolo le ditoropong tše dikgolo nageng ye, go na le batho ba ma-China bao ba dumelago go Bobuddha le difilosofing tše dingwe tša ka Bohlabela. Ge kgaetšedi kua Montana, U.S.A., a be a bona monna wa mo-China lebenkeleng la krosari, o ile a mo nea pampišana ka leleme la gagwe gomme a mo holofetša thuto ya Beibele. Monna o ile a re: “Na o bolela ka Beibele e Kgethwa? Ke be ke dutše ke nyaka se bophelong bja-ka ka moka!” O ile a thoma go ithuta ka yona beke yeo gomme a thoma go ba gona dibokeng ka moka.

²⁰ Mo e ka bago lebaka la ka godimo ga nywaga e lesome, kgaetšedi wa mmulamadibogo kua Nevada, U.S.A., o be a dutše a ruta barutwana ba ma-China therešo. Ge a šoma moagong o mongwe wo o nago le difolete tše seswai tšeo barutwana ba ba dulago go tšona, o ile a rapela Jehofa gore a mo thuše gore a thome thuto foleteng e nngwe le e nngwe. Ka dibeke tše pedi feela o be a ithuta bonyenyane le morutwana o tee foleteng e nngwe le e nngwe. Matseno ao a mo šomelago gabotse ke go bolela gore o hweditše selo se se swanago seo barutwana ba tshwenyegago ka sona—ka moka ga bona ba nyaka khutšo le lethabo. Ke moka a botšiša ge e ba le bona ba tshwenyega ka seo. Ka mehla ba a dumela. O lebiša tlhokomelo ya bona poroutšheng ya Lasting Peace and Happiness—How to Find Them, yeo e rulaganyeditšwego batho ba ma-China. Ka morago ga go ba le mananeo a dithuto a mahlano feela, morutwana yo mongwe o ile a mmotša gore o be a dutše a tsoma therešo ka lebaka le letelele gomme ga bjale o e hweditše.

²¹ Go Nea Bohlatse go Ma-Hindu: (Bona kgaolo 5 ka go Go Tsoma ga Batho Modimo.) Bohindu ga bo na tumelo e lebanyago. Filosofi ya bjona ke e raranego kudu. Ma-Hindu a na le tumelo ya ona ya boraro botee ya modimo wa ona o mogolo Brahman (Brahma Mmopi, Vishnu Mošireletši le Siva Mofediši). Go dumela go se hweng ga moya ke gabohlokwa thutong ya bona ya go tswalwa gape ka mmele o mongwe, e lego yeo go bonalago e nea ma-Hindu pono ya tlholelo ka bophelo. (Bona puku ya Go Boledišana, matlakala 185-9 le Morokami wa May 15, 1997, matlakala 3-8.) Bohindu bo ruta go kgotlelelana, gore madumedi ka moka a lebiša therešong e swanago.

²² Matseno ao a ka dirišwago bakeng sa go nea bohlatse go ma-Hindu ke go hlalosa kholofelo ya rena yeo e theilwego Beibeleng ya go phela ka mo go sa felego phethagalong ya batho lefaseng gaešita le dikarabo tše di kgotsofatšago tšeo Beibele e di neago ka dipotšišo tše bohlokwa tšeo batho ka moka ba lebeletšanego le tšona.

²³ Go Nea Bohlatse go Ba-Juda: (Bona kgaolo 9 ka go Go Tsoma ga Batho Modimo.) Bojuda ka go se swane le madumedi a mangwe ao e sego a Bokriste, bo theilwe historing e sego dinonwaneng. Kgokagano e bohlokwa ya go tsoma ga batho Modimo wa therešo e neilwe ka Mangwalo a buduletšwego a Sehebere. Lega go le bjalo, ka go fapana le Lentšu la Modimo, thuto ya motheo ya Bojuda bja mehleng yeno ke tumelo ya go dumela go se hwe ga moya wa motho. Motheo o swanago o ka hlongwa ka go tiiša gore re rapela Modimo wa Aborahama le ka go dumela gore re lebeletšana le mathata a swanago lefaseng la lehono.

²⁴ Ge e ba o kopana le mo-Juda yo a sa dumelego go Modimo, go mmotšiša ge e ba a ile a ikwa ka tsela yeo ka dinako tšohle go ka go thuša go lemoga seo se ka ipiletšago gakaone go yena. Ka mohlala, mohlomongwe a ka no ba a se a ka a kwa tlhaloso e kgotsofatšago ya lebaka leo ka lona Modimo a dumeletšego tlaišego. Ba-Juda ba dipelo tše di botegago ba ka kgothaletšwa go hlahloba gape go hlaolwa ga Jesu e le Mesia, e sego ka tsela ya Bojakane yeo e mo emelago gampe, eupša ka tsela yeo bangwadi ba ba-Juda ba Mangwalo a Segerika ba mmolelago ka yona.

²⁵ Go Nea Bohlatse go Mamoseleme: (Bona kgaolo 12 ka go Go Tsoma ga Batho Modimo.) Mamoseleme ke balatedi ba tumelo ya Bomoseleme (goba Bomuhammad), e lego yeo e akaretšago go dumela go Allah e le modimo wa bona a nnoši le go Muhammad (570-632 C.E.) e le moporofeta wa gagwe wa mafelelo le wa bohlokwa kudu. Ka gobane ba sa dumele gore Modimo o na le morwa, Mamoseleme a lebelela Jesu Kriste e le moporofeta wa tlasana wa Modimo, ke phetho. Koran, yeo e bilego gona ka nywaga ya ka tlase ga e 1400, e tsopola bobedi Mangwalo a Sehebere le a Segerika. Go na le go swana go matla magareng ga Bomoseleme le Bokatholika. Madumedi a ka bobedi a ruta thuto ya go se hwe ga moya wa motho, boemo bja go hlokofatšwa ka nakwana le go ba gona ga dihele tše di tukago.

²⁶ Motheo wa rena o swanago wo o lego molaleng ke go dumela ga rena gore go na le Modimo a nnoši wa therešo le gore Beibele e buduletšwe ke yena. Mmadi yo a elago hloko wa Koran o bone ditšhupetšo go Torah, Dipsalme le Diebangedi e le Lentšu la Modimo gomme o badile gore di swanetše gore di lebelelwe di le bjalo gomme di kwewe. Ka go rialo, o ka ithapela go ithuta tšona le motho.

²⁷ Thero ye e ka šoma go yo a itlhaolago e le Momoseleme: “Ga se ka bolela le Mamoseleme a mantši, eupša ke badile selo se sengwe ka dithuto tše sego kae tša bodumedi bja gago ka pukung ye. [Phetla go letlakala 24 ka go puku ya Go Boledišana.] E re le dumela gore Jesu e be e le moporofeta eupša gore Muhammad e be e le moporofeta wa mafelelo le yo bohlokwa kudu. Na o bile o dumela gore Moše e be e le moporofeta wa therešo? [Dumelela karabo.] Na nka go bontšha seo Moše a ilego a ithuta sona go Modimo ka leina la Gagwe leo le mo hlaolago?” Ke moka bala Ekisodo 6:2, 3. Leetong la go boela, o ka ahla-ahla sehlogwana se se rego, “Modimo o Tee, Bodumedi bjo Tee,” go letlakala 13 la pukwana ya The Time for True Submission to God.

²⁸ Lehono, ba bantši ba dira ka go dumelelana le mantšu a Jesaya 55:6 (PK), yeo e balegago ka gore: “Tsomang Jehofa ge e sa le lebaka la go ka mmona, le mmitšeng a sa le kgaufsi.” Se se šoma go bohle ba dipelo tše di botegago, go sa šetšwe leleme leo ba le bolelago goba setlogo sa bodumedi. Re ka kgodišega gore Jehofa o tla šegofatša maiteko a rena ge re dutše re katanela go yo “[dira] dithšaba ka moka barutiwa.”—Mat. 28:19.

DIPUKU TŠEO DI RULAGANYEDITŠWEGO BATHO BAO E SEGO BAKRISTE

Ma-Buddha

In Search of a Father (Pukwana)

‘Bonang, Dilo ka Moka ke di Dira tše Mpsha’ (Poroutšha)

Ma-China

Lasting Peace and Happiness—How to Find Them (Poroutšha)

Ma-Hindu

From Kurukshetra to Armageddon—And Your Survival (Pukwana)

Our Problems—Who Will Help Us Solve Them? (Poroutšha)

The Path of Divine Truth Leading to Liberation (Pukwana)

Victory Over Death—Is It Possible for You? (Pukwana)

Why Should We Worship God in Love and Truth? (Poroutšha)

Ba-Juda

A Peaceful New World—Will It Come? (Pampišana No. 17)

Ke Eng Seo Dihlatse tša Jehofa di se Dumelago? (Pampišana No. 18)

Will There Ever Be a World Without War? (Poroutšha)

Mamoseleme

How to Find the Road to Paradise (Pampišana)

The Time for True Submission to God (Pukwana)