Welipongiya Pala Okukala Potyonge Tyononthiki Ononthatu?
1. Oityi tyesukisa okulingwa pala okupongiya otyipito?
1 Tyesukisa ovilinga ovinyingi pala okupongiya otyipito. Pena okukala ovikulia aviho, nokuviteleka nawa, nokuviavela ovanthu. Tyesukisa okulionganeka nawa pala okuavununa okulia. Tupu, omphangu apa ovanthu mavakalila ina okupongiyua nawa. Vana vokuakongwa tupu vesukisa okulipongiya, haunene inkha vena okueenda unene opo vehike pomphangu oyo. Namphila tyesukisa ovilinga ovinyingi, okulia ovikulia ovio viatelekwa nawa, nokuapepa, kumue nomapanga ove nombunga, tyilamba ononkhono ambuho walinga. Apa katutu, Onombangi mba Jeova ouye auho, mavakala pamue pala otyipito otyinene tyopaspilitu, Motyonge Tyononthiki Ononthatu tyina osapi yati, “Tualeiko Okukala Tyalunguka!” Palinguale ovilinga ovinyingi pala okupongiya ovipuka aviho pala otyonge otyo. Atuho tuakongwa. Opo tuende kotyonge otyo, nokupolako esilivilo, tuna okulipongiya nawa.—Pro. 21:5.
2. Oityi tyesukisa opo ukale potyonge ononthiki ambuho ononthatu?
2 Polako Esilivilo Enene: Okuti welipongiyale opo ukakale motyonge otyo ononthiki ambuho ononthatu? Inkha tyesukisa popila omuhona wove okuti moende kotyonge ononthiki ambuho ononthatu. Okuti wapongiyale onombongo pala okufeta etuku-tuku, naapa mokakala? Ovakulu vewaneno vesukisa okutala inkha pena onombuale na vana vavela, na vakuavo vali vesukisa ombatelo pala okuenda kotyonge.—Jer. 23:4; Gál. 6:10.
3. Omokonda yatyi katupondola okuenda kotyonge otyinene tyovilongo ovinyingi atuhakongelwe?
3 Kovilongo vimue makulingwa ovionge ovinene viovilongo ovinyingi. Hinangela okuti momawaneno amue muakongwa ovanthu opo vaye kovionge ovio. Pokulinga epongiyo olio, ofiliyale ityiale ovanthu veñgapi mavaende, mokonda ovo vetyii omuvalu wovipundi no nondyuo omu mavakakala. Inkha omuivisi umue aya kotyonge otyo ahakongelwe, upondola okukala tyehena otyipundi na apa makakala.
4. Omahinangeleso patyi maetuvatela okukala tyafuapo pala okuhimbika o programa kese nthiki?
4 Kese nthiki lipongiya kokamuhuka opo utyivile okuhika liwa tyina o programa nkhele yehenehimbike. Tanga o programa aiho. Otyo matyikuvatela okupongiya omutima wove opo utehelele nawa etyi matyipopiwa. (Esd. 7:10) Tyina omuhongoli wotyonge amapopi okuti otyiimbo matyihimbika okuhika, tehelela nawa, opo ukale wafuapo pala otyiimbo tyokuhimba o programa nelikuambelo.
5. Oityi tuna okulinga opo ombunga yetu ipole esilivilo motyonge?
5 Ovohe mavetyivili okuyunga nawa ovana vavo opo vahatalukwe nokutehelela nawa etyi tyikahi nokupopiwa, inkha ombunga ipumphama kumue mokueenda kuotyonge. (Deut. 31:12) Aveho, vekahi nokuavelwa ondundo opo valandule mono Mbimbiliya mbavo onotestu ambuho mambutangwa. Okuhoneka ononthele mbumue mambupopiwa motyonge, matyikuvatela okutehelela vali nawa. Tupu, etyi wahoneka matyikuvatela okuhinangela ononthele mbakolela mbomalongomona. Lityilika okutomphola mokueenda kuotyonge ine okukatauka apeho. Inkha una otelefone, wahayeke ikutalule ine okutalula vakuenyi mokueenda kuotyonge. Kese nthiki tyina wamatundu kotyonge, tomphola navakuenyi etyi wapanda vali mo programa.
6. Onthele patyi yavilapo vali movionge vietu, iya oñgeni tupondola okupolako esilivilo enene?
6 Motyonge tyononthiki ononthatu, tuna omphitilo yokukala noupanga omuwa novakuatate vetu nonomphange, otyipuka tyimue ovanthu vomouye vehevili okulinga. (Sal. 133:1-3; Mar. 10:29, 30) Tolela enyina liove kuvana vaumphama popepi yove, nokutomphola navo momuvo wokuombapo. Olio ehunga limue liakolela liokueta okulia opo ulile pomphangu yotyonge, tyipona okukalia mombale. Uhapumbwe omphitilo oyo yokulipameka pokati novakuatate.—Rom. 1:11, 12.
7. Oityi tuesukisa okulinga konthele yovikutu matuvale?
7 Omuvalo: Otyili okuti Jeova watumine ova Isilayeli okutungila komuoyo wovikutu viavo, okapanda kaunda otyivala tyeulu. (Núm. 15:37-41) Onkhalelo oyo yokuvala ankho ihinangelesa ova Isilayeli okuti ovo ovanthu vaholovonwa pala okufenda Jeova. Tupu, hono onkhalelo yetu yaviuka yokuvala tyina tuenda kotyonge, ilekesa okuti onthue katulingi onthele youye. Otyo tyiava oumbangi omunene kovanthu vana vetutala, tyina tuenda nokeumbo ine okukapita povilandesilo. Moluotyo, tuesukisa okutala nawa ovikutu patyi matuvale.
8. Oñgeni tupondola okuava oumbangi vakuetu putyina tukahi mepundaumbo liotyonge?
8 Okuava Oumbangi: Inkha tulipongiya nawa tupondola okuava oumbangi kovanthu putyina tukahi mepundaumbo liotyonge. Omukuatate umue nomukai wae, etyi otyonge tyapua vaya mombale, oe wayulika po kakalatau kae iya apulu omuundapi wombale okuti: “Wamona ovanthu ovanyingi vena ovikalatau evi?” Omuundapi apopi okuti wevemona iya ankho ukahi nokulipula omokonda yatyi kese munthu ena otyikalatau ngotyo. Otyo tyatuala ketompho, iya omukuatate akongo omuundapi oo opo aye kotyonge.
9. Oñgeni matulekesa olupandu luetu ku Jeova una wetukonga?
9 Namphila ovakuatate vetu mavalingi omalongomona, omapulo, nomalekeso, Tate yetu keulu Jeova oe muene wotyipito otyo tyopaspilitu tyilingwa kese enima. (Isa. 65:13, 14) Matulekesa olupandu ku una wetukonga, inkha tuenda kotyonge ononthiki ambuho, nokutehelela nawa etyi tyikahi nokupopiwa. Okuti welipongiyale pala okuenda kotyonge otyo?
[Ehangununo liolutalatu pefo 6]
Omahinangeleso Otyonge Tyononthiki Ononthatu
◼ Oola Otyonge Matyihimbika: Mononthiki ambuho ononthatu otyonge matyihimbika 8h20. Omapito maaikulwa 6h00. Putyina otyisungo tyamahimbika okuhika, atuho tuna okuenda ponomphangu mbetu, opo otyonge tyihimbike monkhalelo yaongana. Mutano, no Tyasapalo otyonge matyimanuhuka 15h55 iya Tyalumingu tyimanuhuka 15h00.
◼ Apa Patalamena Omatuku-tuku: Ponomphangu ambuho mapatalamena omatuku-tuku avana maveya kotyonge kambufetelwa, mahi omatuku-tuku ena okukalela omu ehikila. Ovikalatau vio kongelesu, ovio mavikulekesa oñgeni motalameka etuku-tuku liove. Mokonda omphangu yokutalamena omatukutuku onthutu, muhaetei omatukutuku omanyingi, ombunga ike ipondola vala okueta etukutuku like inkha vafuamo aveho.
◼ Okupakela Vakuetu Onomphangu: Tupondola vala okupakela onomphangu ovanthu vana tuendela navo metuku-tuku like ine ovovana tukala navo meumbo like.
◼ Okulia: Mbambavo etelelela okulia kuove, opo uhatunde pomphangu yotyonge pala okukalanda okulia mokueenda kuomuvo wokuomba. Upondola okutyinda okulia kuove mosako onthutu itavela okupaka mombuelo yotyipundi tyove. Onosako ononene, novipuka viokuteka, novikunwa vikoleswa, kavipondola okutualwa pomphangu yotyonge.
◼ Oviawa Viotyali: Tupondola okulekesa olupandu luetu mokuava onombongo pala okuvatela Ovilinga via Huku mouye auho, tyilinge Mondyuo Yomaliongiyo ine motyonge.
◼ Vana Vatumbukilwa Nouvela ine Veliveta: Inkha motyonge umue utumbukilwa nouvela, akapopie nomukuatate umue wokulekesa ovanthu kovipundi. Omukuatate oo, akapopila liwa Oseketa yokuvatela vana vavela, opo ovakuatate vokuundapa moseketa oyo veye okumuvatela.
◼ Ononkhaku: Kese enima kuhole okumoneka ovitateka ovinyingi mokonda yononkhaku. Tyaviuka okuvala ononkhaku mbukahi nawa pala okuenda, tyilinge metapalo ine omonosikata.
◼ Ono Telefone: Onthue tuenda kotyonge pala okufenda Jeova, nokulongeswa nae. Ombili tuna nomaliongiyo oo, ñgeno itulunda opo tuiike ono telefone pala mbuhetutalule, tupu atuahatalula vakuetu. Inkha kamuhande okuika otelefone, ipakei movibração opo ihatalule ovanthu tyina yamahimbika okuihana.—1 Cor. 10:24.
◼ Onolaliu Mbokungalavala: Naike olaliu yokungalavala ipondola okulikalwa konomakina mbokupopila mbukahi nokuundapeswa pomphangu yotyonge, ine okuundapesa olusu yomphangu oyo. Mupondola okuundapesa onolaliu ombo mbokungalavala monkhalelo imue ihatalula vakuenyi.
◼ Outuku-tuku Wokutyinda Ovana: Katupondola okutuala outuku-tuku oo pomphangu yotyonge. Opo mutyivile okuyunga vali nawa ovana venyi, vaumphame ponthele yenyi.
◼ Omuniko: Ovionge ovinyingi vihole okulingilwa monondyuo mbaikwa iya opo mufile omphepo mupakwa ovifilamphepo (ventoinha) ine muna vala oundyanena oututu. Moluotyo, otyiwa okuhawave omilela vinika unene, no noperfume mbupondola okulinga omapita vana vavela monthulu, navakuavo vokuna ovitateka konthele yovipuka ovio.—1 Cor. 10:24.
◼ Ono formulariu Queira Visitar: Tuna okuundapesa o formulariu Queira Visitar (S-43-T) pala okupopia konthele ya kese munthu tuaavela oumbangi mokueenda kuotyonge, iya alekesa esuko notyili. Ovaivisi vena okutyinda o formulariu ike ine onombali tyina vaya kotyonge. Inkha wahoneka pomikanda ovio, upondola okuviavela ovakuatate vaundapa mo Seketa Yomikanda, ine okuviavela omuhoneki weuaneno liove tyina wamatundu kotyonge.—Tala mo Nosso Ministério do Reino ya Abril yo 2006, pefo 8.
◼ Okuavununa Omukanda Omupe: Apeho kulingwa ononkhono opo aveho vekahi potyonge vatambule omikanda omipe. Tuahambukwa unene mokonda onue vakuatate muhole okulionganeka nawa pala okutambula omikanda omipe tupewa movionge, mokueenda kuomanima okualamba. Putyina tupewa omikanda omipe tuesukisa apeho okulekesa ohole novakuatete vetu, noumphwa lundo, nokuhumba vakuetu.—Rom. 12:10.
◼ Ovimpholo: Motyonge tyimue matyilingwa Kondyuo yo Sembeleya ko Viana, matyipitiyua melaka liavana vahapopi, (Língua de Sinais).