Ovionge Viononthiki Ononthatu—Omuvo Umwe Wokufenda Nehambu
1. Oñgeni ovipito vio Isilayeli vielifwa novionge vietu viononthiki ononthatu?
1 Jose na Maliya, novana vavo, novanthu ovakuavo, ankho apeho vaya ko Jelusalei kotyipito tyilingwa like menima. Mononthiki ombo, ovo novafendeli ovakuavo ankho kavasoko kovipuka viavo vasapo, mahi vapaka tete momuenyo wavo ovipuka viopaspilitu. Ovipito ovio ankho viveavela omuvo pala okusoka nokupopia konthele youwa-tima wa Jeova nokulilongesa Ovitumino viae. Otyonge tyetu tyononthiki ononthatu tyikahi popepi, tupu matyituavela omuvo wokufenda Jeova nehambu.
2. Oityi tuesukisa okulinga opo tulipongiye tuende kotyonge tyononthiki ononthatu?
2 Tyesukisa Okulipongiya: Opo ombunga ya Jesus ilinge oungendi okutunda ko Nazare ankho tyesukisa okuenda onokilometulu 120. Namphila katutyii onomphange onoñgapi no nondenge Jesus ankho ena, onthwe tupondola okusoka ononkhono Jose na Maliya valingile. Ove ukahi nokulipongiya opo ukale potyonge ononthiki ambuho ononthatu? Otyo tyesukisa okuita ononthiki mbumue kovilinga ine komulongesi womona wove. Inkha tyesukisa okuovola apa mokakala wetyilingale? Okuti ove upondola okukuatesako omunthu umwe mewaneno wesukisa ombatelo opo aye kotyonge?—1 João 3:17, 18.
3. Oñgeni ovipito vio Isilayeli viaavelele omphitilo pala okupameka oupanga?
3 Okupameka Oupanga: Ovipito vio va Judeu ankho viava omphitilo pala okupameka oupanga novafendeli vakuavo! Ombunga ya Jesus tyotyili ankho ihanda unene okukala nomapanga avo okohale. Tupu, ovo vaovolele omphitilo pala okulinga omapanga omape nova Judeu ovanyingi na vana veheva Judeu mavakala potyipito na vana mavalingi navo oungendi pokuenda no pokukondoka ko Jelusalei.
4. Oñgeni tupondola okulekesa okuti tupanda okukala kumwe novakuatate vetu?
4 Ehunga limwe omupika wekolelo nokualunguka alinga epongiyo tuliongiye opo tutehelele omalongomona motyonge opala tulipameke pokati. (Heb. 10:24, 25) Moluotyo, tulipongiyei opo tuhike liwa motyonge ononthiki ambuho tulipameke na vakuetu tyina nkhele otyiimbo tyihenehimbike okuhika. Opo tuhatunde pomphangu yotyonge pomuvo wokuomba atukaovola okulia, tukahi nokupewa ondundo tuetelele okulia kuetu opo tutomphole navakuetu. Okukala kumwe novakuatate vetu, otyiawa tya Jeova onthue tuna okupanda.—Miq. 2:12.
5. Oityi matyitukuatesako okupola esilivilo motyonge?
5 Omuwo Pala Okulilongesa: Tunde poututu, Jesus ankho uhole ovipito ovio opo elilongese konthele ya Tate yae keulu. (Luc. 2:41-49) Oityi matyikuatesako onthue nombunga yetu okupola esilivilo kononthele mambukalingwa? Mokueenda kuotyonge, tualako tyapumphama, nokulityilika okutomphola. Otelefone yove iyika, opo ihavielele vakuenyi vekahi nokutehelela. Tala komulongomoni, nokuhoneka ononthele wesukisa okuhinangela. Pumphama kumwe nombunga yove nokukala nonthumbi yokuti ovana vove navo vekahi nokutehelela. Kokangulohi ovolei omuvo muhipulule ononthele muapanda.
6. Oityi tuesukisa okupaka momutima konthele yonkhalelo yetu yokuvala?
6 Onkhalelo Yokuvala: Ovanthu vovitanda valinga oungendi metapalo ankho vapondola okuimbuka liwa ombunga ya Jesus novafendeli ovakuavo ova Judeu ankho valinga oungendi pokuenda no pokukondoka kovipito ovio, mokonda kovikutu viavo ankho kuatungilwa omuoyo nokapanda kaunda otyivala tyeulu. (Núm. 15:37-41) Namphila Ovakristau kavavale ovikutu vimana onombongo, onthwe tuiwe mokonda tuvala ovikutu vikahi nawa nokuasukuka. Onthue tuesukisa okutala nawa omuvalo wetu tyina tukahi moungendi pala okuenda kotyonge no pokukondoka natyina tukahi mepundaumbo liotyonge. Inkha tuapolamo ovikutu tuaile navio kotyonge, tuesukisa okuvala ovikutu vinkhimaneka Jeova. Ngotyo, matulikalela na vana vehe Nombangi mba Jeova atupandwa na vana vetutala.
7. Omokonda yatyi tuesukisa okulipakula opo tuundape motyonge?
7 Pesukisa Ovanthu Pala Okuundapa: Pesukisa ovanthu ovanyingi pala okuundapa opo otyonge tyiende nawa. Okuti noove upondola okulipakula movilinga ovio? (Sal. 110:3) Ovilinga vilingwa movionge vilinga onthele yovilinga tulingila Huku nokuava oumbangi omuwa. Omulume umwe utumina pomphangu palingilwa otyonge wahoneka okuti: “Napandula unene mokonda yotyonge etyi, otyipuka tyimwe nehenemone. Ame ndyihole apeho okutehelela okuti Onombangi mba Jeova ovanthu vakolela unene veiwe okuti omphangu vaundapesa apeho veisa yasukuka nawa tyipona etyi veivasa. Onwe neongano lienyi mualinga omphangu ino imoneke nawa kovanthu, inkha muasuka vali nomphangu ino mupondola okuya.”
8. Onomphitilo patyi matukala nambo pala okuava oumbangi mepundaumbo liotyonge?
8 Onomphitilo Mbokuava Oumbangi: Ovanthu ovanyingi mepundaumbo mamulingilwa otyonge mavatale onkhalelo yetu ongwa yokuvala novikalatau tuapaka, iya otyo tyipondola okuveetela olumbwe atyituavela onomphitilo pala okuvepopila konthele yotyonge. Etyi otyonge tyapua, okamukuendye komanima ekuana katyinda omukanda wae omupe atambula kotyonge eulekesa komukai umwe undapa mombale. Otyo tyaavelele omphitilo pala ovohe yo kamukuendye vakonge omukai oo eye kotyonge.
9. Oñgeni tupondola okuhetekela olupandu ombunga ya Jesus ankho ina nonkhuta Jeova etuavela?
9 Ovipito vio kohale ankho omuvo umwe wehambu ova Judeu ankho vahandele okulilongesa vali unene konthele ya Jeova. (Deut. 16:15) Ombunga ya Jesus yakalele nehambu liokulinga ononkhono opo vakale povipito ovio nokupolako esilivilo. Nonthue tuna olupandu mokonda yovionge vietu viononthiki ononthatu, okuvitala ngatyina otyiawa tya Tate yetu ukahi keulu. (Tia. 1:17) Pahe ou omuvo wokulipongiya opo tufende Jeova nehambu motyonge tyenima lino!
[Okakasa pefo 6, 7]
Omahinangeleso Otyonge Tyononthiki Ononthatu
◼ Oola Otyonge Matyihimbika: Mononthiki ambuho ononthatu otyonge matyihimbika 8h20. Omapito maaikulwa 6h00. Putyina otyiimbo tyamahimbika okuhika, atuho tuna okuenda ponomphangu mbetu, opo otyonge tyihimbike monkhalelo yaongana. Mutano, no Tyasapalo otyonge matyimanuhuka 15h55 iya Tyalumingu tyimanuhuka 14h40.
◼ Apa Patalamena Omatuku-tuku: Ponomphangu ambuho mapatalamena omatuku-tuku avana maveya kotyonge kambufetelwa, mahi omatuku-tuku ena okukalela omu ehikila. Ovikalatau vio kongelesu, ovio mavikulekesa oñgeni motalameka etuku-tuku liove. Mokonda omphangu yokutalamena omatuku-tuku onthutu, muhaetei omatuku-tuku omanyingi, ombunga ike ipondola vala okueta etuku-tuku like inkha vafuamo aveho.
◼ Okupakela Vakuetu Onomphangu: Tupondola vala okupakela onomphangu ovanthu vana tuendela navo metuku-tuku like ine ovovana tukala navo meumbo like, navana tukahi nokulongesa Ombimbiliya.—1 Cor. 13:5.
◼ Okulia: Mbambavo etelelela okulia kuove, opo uhatunde pomphangu yotyonge pala okukalanda okulia mokueenda kuomuvo wokuomba. Upondola okutyinda okulia kuove mosaku onthutu itavela okupaka mombuelo yotyipundi tyove. Onosaku ononene, novipuka viokuteka, novikunwa vikoleswa, kavipondola okutualwa pomphangu yotyonge.
◼ Oviawa Viotyali: Tupondola okulekesa olupandu luetu mokuava onombongo pala okuvatela Ovilinga via Huku mouye auho, tyilinge Mondyuo Yomaliongiyo ine motyonge.
◼ Vana Vatumbukilwa Nouvela ine Veliveta: Inkha motyonge umue utumbukilwa nouvela, akapopie nomukuatate umue wokulekesa ovanthu kovipundi. Omukuatate oo, akapopila liwa Oseketa yokuvatela vana vavela, opo ovakuatate vokuundapa moseketa oyo veye okumuvatela.
◼ Ononkhaku: Kese enima kuhole okumoneka ovitateka ovinyingi mokonda yononkhaku. Tyaviuka okuvala ononkhaku mbukahi nawa pala okuenda, tyilinge metapalo ine omonosikata.
◼ Ovimpholo: Motyonge tyimue matyilingwa Kondyuo yo Sembeleya ko Viana, matyipitiyua melaka liavana vahapopi, (Língua de Sinais).
◼ Onolaliu Mbokungalavala: Naike olaliu yokungalavala ipondola okulikalwa konomakina mbokupopila mbukahi nokuundapeswa pomphangu yotyonge, ine okuundapesa olusi yomphangu oyo. Mupondola okuundapesa onolaliu ombo mbokungalavala monkhalelo imue ihatalula vakuenyi.
◼ Outuku-tuku Wokutyinda Ovana: Katupondola okutuala outuku-tuku oo pomphangu yotyonge. Opo mutyivile okuyunga vali nawa ovana venyi, vaumphame ponthele yenyi. Elondolo eli o pala vana mavalingila ovionge ponomphangu mbokusana ombola.
◼ Omuniko: Ovionge ovinyingi vihole okulingilwa monondyuo mbaikwa iya opo mufile omphepo mupakwa ovifilamphepo (ventoinha) ine muna vala oundyanena oututu. Moluotyo, otyiwa okuhawave omilela vinika unene, no noperfume mbupondola okulinga omapita vana vavela monthulo, navakuavo vokuna ovitateka konthele yovipuka ovio.—1 Cor. 10:24.
◼ Ono Formulariu Queira Visitar: Tuna okuundapesa o formulariu Queira Visitar (S-43-T) pala okupopia konthele ya kese munthu tuaavela oumbangi mokueenda kuotyonge, iya alekesa esuko notyili. Ovaivisi vena okutyinda o formulariu ike ine onombali tyina vaya kotyonge. Inkha wahoneka pomikanda ovio, upondola okuviavela ovakuatate vaundapa mo Seketa Yomikanda, ine okuviavela omuhoneki weuaneno liove tyina wamatundu kotyonge.—Tala Movilinga Vietu Viouhamba ya Kuhuhu yo 2009, pefo 4.
◼ Vokuelipakula Pala Okuvatela Ovilinga Viotyonge: Ehambu matukala nalio tyina tukahi motyonge maliliyawisa inkha tulipakula pala okuvatela. (Atos 20:35) Kese umwe uhanda okuvatela motyonge aye Koseketa Yokulipakula Pala Okuvatela Ovilinga viotyonge. Ovana nkhele vehena omanima 16 navo vapondola okuvatela movilinga ovio, mahi vena okuundapa novohe ine omukulu omukuavo.