Watchtower LAIBRARI ỌRẸ ITANẸTI
Watchtower
ILAIBRARI ỌRẸ ITANẸTI
Okpe
  • BAIBOL
  • ẸBE
  • IYONO
  • w23 December aruọbe 8-13
  • Riamerhen Ifiẹrorhọ ro Vwo Sefughwẹ

Oborẹ wu hiẹnren na o vwo ividio-o.

Wu vwa ghwọ-ọ, ividio na o kwe kporo-o.

  • Riamerhen Ifiẹrorhọ ro Vwo Sefughwẹ
  • Oghwa Odẹrẹ Ro Ghwoghwo Uvie I Jehova (Uyono)—2023
  • Ẹrhuẹmro
  • Oborẹ ọ Họheriẹ
  • OBỌDẸN IFIẸRORHỌ ỌWAN
  • OBORẸ IFIẸRORHỌ ỌWAN O RU GBANHANRHỌ
  • IFIẸRORHỌ RỌ GBANHON NE
  • Ruẹ Ifiẹrorhọ Ọnọ Gbanhon
    Oghwa Odẹrẹ Ro Ghwoghwo Uvie I Jehova (Uyono)—2022
  • Bọgo ya na Sabu Mẹrẹn Obọdẹn Ifiẹrorhọ?
    Awake!—2004
Oghwa Odẹrẹ Ro Ghwoghwo Uvie I Jehova (Uyono)—2023
w23 December aruọbe 8-13

URHOMU-ẸMRO UYONO 51

Riamerhen Ifiẹrorhọ ro Vwo Sefughwẹ

“Ifiẹrorhọ na o vwo sefughwẹ-ẹ.”—ROM. 5:5.

IJORO 142 Tẹnrovi Ifiẹrorhọ Re Vwori Na

ẸZẸKOKOa

1. Mesoriẹ ana sabu ta taghene ifiẹrorhọ Abraham o sefughwẹ-ẹ?

JEHOVA o ve rẹn ugbehian yen Abraham taghene ọsoso egbamwa otọrakpọ na, ina mẹrẹn ebrurhọ nyoma ọmọyen. (Gen. 15:5; 22:18) Fọkime Abraham o vwo esegburhomẹmro ọgbogbanhon kpahen Jehova, no vwo imwẹro taghene ive ọrana ono rugba. Udabọ ọrana, ọke Abraham o te ẹgbukpe 100 ne, aniẹ o te ẹgbukpe 90 ne, aye awanva e ji vwiẹ ọmọ kugbe-e. (Gen. 21:​1-7) Ọrẹn, Baibol na nọ tare: “Sekpahen ifiẹrorhọ, [Abraham] no vwo esegburhomẹmro taghene ono rhiẹ ọsẹ rẹn egbamwa buebun, lele oborẹ a tare bi.” (Rom. 4:18) Wu rheri taghene ifiẹrorhọ Abraham o rugba. No vwiẹ ọmọ ro fiẹrorhọ na re se Isaac. Me yọ lẹrhẹ Abraham vwo imwẹro ọgbogbanhon?

2. Mesoriẹ Abraham o vwo imwẹro taghene ive i Jehova ono rugba?

2 Fọkiẹ onyerẹnkugbe kpẹnkpẹnkpẹn ro vwori rhẹ Jehova, Abraham no vwo “imwẹro ọgbogbanhon taghene [Jehova] ọnọ sabu ru oborẹ Ọye o veri” gba. (Rom. 4:21) Jehova no vwo ekwerhọ kpahen Abraham, ji seyi ọvwata fọkiẹ esegburhomẹmriẹn. (Jas. 2:23) Jerẹ oborẹ ọ ha Romans 4:​18, esegburhomẹmro ọrhẹ ifiẹrorhọ Abraham i surhobọmwu owuowọnwan. Jene yono kpahen oborẹ ọnyikọ Paul ọ ta kpahen ifiẹrorhọ, jerẹ oborẹ ọ ha Romans urhomu-ẹmriẹn 5.

3. Me yi Paul o dje fiotọre kpahen ifiẹrorhọ?

3 Paul no dje oborẹ ọsoriẹ ana sabu vwo imwẹro taghene ‘ifiẹrorhọ ọwan o vwo sefughwẹ-ẹ.’ (Rom. 5:5) Nọ ji ha userhumu rẹn ọwan vwẹruọ oborẹ ọsoriẹ ifiẹrorhọ Olele Kristi ọnọ sabu gbanhonrhọ. Ọke re yono kpahen iroro ri Paul ọ haphia uvuẹn Romans 5:​1-5, gbe roro kpahen oborẹ wu rhiẹromẹrẹn ne. Wu rhe ruẹ omaran, ne wu na mẹrẹnvwrurhe taghene ifiẹrorhọ wu vwori ọ gbanhonrhọ ne. Uyono ọnana ono ji djephia oborẹ wu ne ru ruẹ ifiẹrorhọ ọnọ gbanhonrhọ vrẹn oborẹ ọ havwọ vwana. Jene kiki yono kpahen obọdẹn ifiẹrorhọ ri Paul ọ tare taghene o vwo sefughwẹ-ẹ.

OBỌDẸN IFIẸRORHỌ ỌWAN

4. Me ya ta kpahen uvuẹn Romans 5:​1, 2?

4 Se Romans 5:​1, 2. Paul ọ ya ẹmro erana vwe ukoko rọ ha Rome. Imizu ri ha avwaye, i yono kpahen Jehova ọrhẹ Jesu ne, dje esegburhomẹmro phia, ji rhiẹ Ilele Kristi ne. Omarana, Jehova no “seri [aye] evwata nyoma esegburhomẹmro,” nọ ji ha ẹhẹn ọfuanfon djẹ aye ha. Fọkiẹ ọrana, aye ni vwo obọdẹn ifiẹrorhọ rọ gbare.

5. Ifiẹrorhọ ọgo yẹ era djẹha i vwori?

5 Ọke oru, Paul nọ ya ileta vwe Ilele Kristi ri ha Ephesus kpahen ifiẹrorhọ ri Jehova ọ yẹre aye ne. Ifiẹrorhọ ọrana o sekpahen ọrẹ aye ine vwo ‘uku ra harẹn ihworho efuanfon na.’ (Eph. 1:18) Paul o ji djephia rẹn imizu ri ha Colossae ekete aye ina mẹrẹn orugba ifiẹrorhọ aye. O serie “ifiẹrorhọ re mwuegbe yi rẹn are obẹ idjuwu na.” (Col. 1:​4, 5) Omarana, ifiẹrorhọ Ilele Kristi ra djẹha, yẹ ọrẹ ana rhọmọ aye riẹ arhọ i bẹmẹdẹ obẹ odjuwu, ekete aye ine sun rhẹ Kristi.—1 Thess. 4:​13-17; Rev. 20:6.

Omizu Frederick Franz. Ẹmro rọ kẹreriẹ ọrhọ ta, “Ifiẹrorhọ ame oborẹ o mwẹro . . . O fo oborẹ ana hẹrhẹ.”

Omizu F. W. Franz ọ dabu dje kpahen imwẹro rẹ Ilele Kristi ra djẹha i vwo kpahen ifiẹrorhọ aye (Ni udjoghwẹ 6)

6. Me yẹ omizu ọhworhare owu ra djẹha ọ ta kpahen ifiẹrorhọ ọnẹyen?

6 Ilele Kristi ra djẹha a ha ukẹro ọghoghanren ni ifiẹrorhọ ọrana. Owu usuẹn aye yẹ Omizu Frederick Franz, nọ tare: “Ifiẹrorhọ ame oborẹ o mwẹro, ono rugba harẹn ame owuowu ri te awan 144,000 ri rhiẹ igegede ọkokamu na vrẹn erhirhiẹ ame i tobọ rorie te ne.” Ọke rọ ga i Jehova uvwre ẹgbukpe buebun ne, uvuẹn ẹgbukpe 1991 Omizu Franz nọ tare: “[Ame] a ji ha ukẹro ọghoghanren ni ifiẹrorhọ ọrana. . . . Ame i vwo ọdaremẹro okokodo kpahiẹn rhọ uvwrọke ame a hẹrhiẹ. O fo oborẹ ana hẹrhẹ, ọrhọ tobọ ha ẹgbukpe iduduru buebun. Mia ha ukẹro ọghoghanren ni ifiẹrorhọ ame vrẹn ọke bi.”

7-8. Ifiẹrorhọ ọgo yẹ Ilele Kristi buebun i vwori? (Romans 8:​20, 21)

7 Ihworho buebun ra ga i Jehova inyenana, i vwo ifiẹrorhọ ọrọrọ. Ọrana yẹ aruẹ ifiẹrorhọ rẹ Abraham o ji vwo, nọyẹ arhọ i bẹmẹdẹ uvuẹn otọrakpọ na, otọre usun Uvie Osolobrugwẹ. (Heb. 11:​8-10, 13) Paul ọ ya kpahen erere rọ hẹrhẹ ihworho ri vwo obọdẹn ifiẹrorhọ ọrana. (Se Romans 8:​20, 21.) Ọke we tu rhon kpahen ive i Baibol na kpahen obaro na, me yọ mai jo kpahiẹn? Ọrẹ wu ne rhiẹ ohworho rọ gbare ẹdẹ owu, ro vwo ruẹ ọdandan? Gbinẹ ọrẹ we yono taghene ihworho wu vwo ẹguọlọ kpahen ri hwuru ina rharhumu nyerẹn uvuẹn paradais? Ifiẹrorhọ ọrana ọ lẹrheruọ vwo ekwakwa irhorhomu buebun wa hẹrhẹ.

8 Sẹ ana riamerhen arhọ i bẹmẹdẹ obẹ odjuwu yanghene uvuẹn otọrakpọ na, ọwan i vwo obọdẹn ifiẹrorhọ rọ lẹrhẹ ọwan ghọghọ. Habaye, ana sabu vwo imwẹro ọgbogbanhon kpahen ifiẹrorhọ ọwan rhọ. Oborẹ i Paul ọ ya kpahiẹn o dje oborẹ ọrana ono ru phia. Jene yono kpahen oborẹ ọ yare kpahen ifiẹrorhọ ọwan. Erhe ruẹ omaran, ene vwo imwẹro rhọ taghene ifiẹrorhọ ọwan ọnọ rhọ gbanhanrhọ, o ji sefughwẹ-ẹ.

OBORẸ IFIẸRORHỌ ỌWAN O RU GBANHANRHỌ

Ifoto sansan: Ilele Kristi re rhiẹromẹrẹn ukpokpogho sansan. 1. Omizu ọgbọtọ rọ nẹrhomo bọmọke ọnọ ki riẹ emaren erhẹrhuvo uvuẹn isukuru, nọ mẹrẹnvwrurhe taghene egbọtọ awanva a tẹmro bibiesuọn oberhumie. 2. Esa omizu ọmase owu ro vwo rhiẹ Oseri Jehova ọ vanghwuie. 3. Omizu ọhworhare owu ro vwo kwe ha ufan uvuẹn ekete rọ wian. 4. Omizu ọhworhare ro ni otafe uvuẹn ekanron rọ havwọ.

Ilele Kristi ephian ina sabu rhiẹromẹrẹn aruẹ ukpokpogho ezẹko (Ni idjaghwẹ 9-10)

9-10. Jerẹ oborẹ udje i Paul o djephia, me yẹ Ilele Kristi ina sabu fiẹrorhọ? (Romans 5:​3) (Ni ifoto na.)

9 Se Romans 5:3. Djokarhọ ye taghene ebẹnbẹn ina sabu lẹrhẹ ifiẹrorhọ ọwan gbanhonrhọ. Ọrana ọnọ sabu gbe ọwan unu. Ọrẹn, ofori nẹ idibo i Jesu ephian i fiẹrorhọ ukpokpogho. Roro kpahen udje i Paul. Nọ ta rẹn imizu ri ha Thessalonica: “Ọke ame ọrhẹ are a havwiẹ, ame a ta rẹn are taghene ana rioja ukpokpogho, ọrana yẹ oborẹ ọ phiare.” (1 Thess. 3:4) Nọ ji ya vwe imizu ri ha Corinth: “Ame i guọlọ jẹ are rhe ọnana, imizu, sekpahen ukpokpogho rẹ ame i rhiẹromẹrẹn . . . Ame a tobọ rhe oborẹ ọnọ phia rẹn ame-e.”—2 Cor. 1:8; 11:​23-27.

10 Inyenana, Ilele Kristi ina ji sabu fiẹrorhọ aruẹ ukpokpogho ezẹko. (2 Tim. 3:12) Wẹwẹ vwo? Wu rhiẹromẹrẹn ukpokpogho ne fọkime wu vwo esegburhomẹmro kpahen Jesu, ji nyalelie? Ọkezẹko, igbehian ọrhẹ ihworho ekruon i haruọ djechẹẹ. Ọkezẹko aye i tobọ ruo gbalogbalo. A kparahasuọ uvuẹn ekete wa wian fọkime wa ta urhomẹmro ọrẹ kemru kemru? (Heb. 13:18) Igọmẹti ọ kparehasuọ fọkime we ghwoghwo ifiẹrorhọ ọnọ rẹn awọrọ? Ọrẹn, o toro aruẹ ukpokpogho ene rhiẹromẹrẹ-ẹn, Paul ọ tare taghene ofori na ghọghọ. Mesoriẹ?

11. Mesoriẹ o fo ne vwo omwemẹ re ne diẹn aruẹ edamuni ephian?

11 Ana sabu ghọghọ ọke re rhiẹromẹrẹn ukpokpogho fọkiẹ oborẹ o nerhumie sa. Jerẹ oborẹ Romans 5:3 ọ tare, ‘ukpokpogho ọ lẹrhẹ ọwan vwo edirin.’ Ilele Kristi ephian ine rhiẹromẹrẹn ukpokpogho, omarana aye ine vi vwo edirin. Ofori ne brorhiẹn re ne din edamuni ephian re ne rhiẹromẹrẹn. Ọke ọrana ọvo ya na sabu mẹrẹn orugba ifiẹrorhọ ọwan. Ọwan a guọlọ họhọ ihworho ri Jesu ọ ha dje ikeri ri se rhẹ otọre ro vwo atita-a. Aye i rhiabọ ha ẹmro na rhẹ aghọghọ ọke ukaro, ọrẹn ọke “ọdamuni yanghene ẹkparehaso” ọ homaphia, aye ni tiẹn Jesu. (Matt. 13:​5, 6, 20, 21) Itiọrurhomẹmro, ọ vwọ merhoma re ne rhiẹromẹrẹn ẹkparehaso yanghene edamuni-i, ọrẹn erhe din aye, ne vi vwo erere buebun. Izede ọgo?

12. Marhẹ e ru mẹrẹn erere erhe diẹn edamuni?

12 Odibo James ọ hunute erere rọ havwiẹ erhe diẹn edamuni. Nọ yare: “Jenẹ edirin ọ wian owian yen gba, neneyo are i sabu rhiẹ ihworho ri gbare ri ji gbanhon uvuẹn izede ephian, nẹ emru owuorowu ọ jọ rhọ kanren are.” (Jas. 1:​2-4) James o dje edirin rhiẹ owian ra na wian phia. Owian ọgo yẹ edirin ọ wian phia? Ọnọ sabu ha userhumu wẹn vwo iruemru enana rhọ jerẹ erhionrin, esegburhomẹmro ọrhẹ ẹruẹhaso kpahen Jehova. Ọrẹn, o ji vwo erere ọghoghanren ọrọrọ ra na riamerhiẹn erhe vwo edirin.

13-14. Me yọ phia erhe vwo edirin, marhẹ o ru surhobọmwu ifiẹrorhọ? (Romans 5:4)

13 Se Romans 5:4. Paul ọ tare taghene edirin ọ “lẹrhẹ ọwan vwo erhirhiẹ ro serhọ.” Edirin wu djephia ọ lẹrhuọ vwo ekwerhọ i Jehova. Ọnana o mevirhọ taghene oma ọ merhen i Jehova ọke we rhiẹromẹrẹn ebẹnbẹn yanghene edamuni-i. Oborẹ i Jehova o vwo ekwerhọ kpahen yẹ owẹwẹ. Edirin ọnọ nọ lẹrhuọ vwo erhirhiẹ ro serhọ. Ọrana obọdẹn ebrurhọ!—Ps. 5:12.

14 Karorhọ taghene Abraham o diẹn edamuni, ji vwo ekwerhọ i Jehova. Omarana, Jehova no serie ugbehian yen, ji nie rhiẹ ọvwata. (Gen. 15:6; Rom. 4:​13, 22) Ana ji sabu vwo aruẹ erhirhiẹ ọrana. Oma ọ merhen i Jehova kpahen ọwan, orhiẹ fọkiẹ uchunu owian ra wian yanghene uphẹn ẹga buebun re vwori-i. Oma ọ merhiẹn fọkime ọwan i fuevwan vwo edirin. Habaye, o toro ẹgbukpe ọwa-an, erhirhiẹ yanghene ena re vwori-i, ọwan ephian ina sabu vwo edirin. Wa fuevwan diẹn ọdamuni owu vwana? Orhiomaran, rhe taghene wu vwo ekwerhọ i Jehova. Ọke re rhe taghene e vwo ekwerhọ i Jehova, ifiẹrorhọ re vwo kpahen ebrurhọ ra sa na nọ gbanhanrhọ.

IFIẸRORHỌ RỌ GBANHON NE

15. Me yi Paul ọ tare uvuẹn Romans 5:​4, 5, onọ ọgo yẹ ihworho ezẹko ina sabu nọ?

15 Jerẹ oborẹ i Paul o dje fiotọre, ọwan e vwo ekwerhọ i Jehova ọke erhe diẹn edamuni rhẹ efikparobọ. Djokarhọ oborẹ i Paul o ru tẹmro na riobarorhọ: “Erhirhiẹ ro serhọ, nọ lẹrhẹ ọwan vwo ifiẹrorhọ, ifiẹrorhọ na o vwo sefughwẹ-ẹ.” (Rom. 5:​4, 5) Ọnana ọnọ sabu gbe ihworho ezẹko unu. Mesoriẹ? Fọkime uvuẹn ọtonrhọ, lele oborẹ ọ ha Romans 5:​2, Paul ọ tare taghene Ilele Kristi ri ha Rome i vwo ifiẹrorhọ ne, “ifiẹrorhọ ọrẹ odidi Osolobrugwẹ.” Omarana, ohworho ọnọ sabu nọ, ‘Orhianẹ Ilele Kristi erana i vwo ifiẹrorhọ ne, mesoriẹ i Paul ọ hunute ifiẹrorhọ uvuẹn ẹmriẹn na ọke oru?’

Ifoto sansan: Imizu ukoko na ra ta kpahen vrẹn ne. 1. Omizu ọgbọtọ na ro ghwoghwo rẹn emọ iklasiẹ. 2. Omizu rọ rọnmọ ne na ro roro kodo kpahen oborẹ o seri uvuẹn i Baibol na. 3. Omizu ọhworhare ro vwo kwe ha ufan na rọ kpahanrhọ onọ uvuẹn uyono ukoko. 4. Omizu ọhworhare rọ ha ekanron na rọ nẹrhomo.

Obọdẹn ifiẹrorhọ wu vwori ọke ukaro kpahen ebrurhọ obaro na, ọ gbanhonrhọ ji kodorhọ ne vwana (Ni idjaghwẹ 16-17)

16. Marhẹ ifiẹrorhọ ohworho o vwori o ru gbanhanrhọ? (Ni ifoto na.)

16 Ana sabu rhe oborẹ i Paul ọ haye ta ọke erhe vwẹruọ ye taghene fiẹrorhọ oborẹ ọ gbanhanrhọ. Jerẹ udje: Wu ji karorhọ ọke ukaro we rhon kpahen obọdẹn ifiẹrorhọ rọ ha i Baibol na? Ọkezẹko uvwrọke ọrana, wu na sabu rhe roro taghene ne nyerẹn bẹmẹdẹ uvuẹn paradais oborẹ ọnọ jọ sabu phia. Ọrẹn, ọke we yono kpahen Jehova rhọ, kugbe ive sansan ri ha i Baibol na, ne wu vwo imwẹro rhọ taghene ifiẹrorhọ ọrana ono rugba.

17. Marhẹ ifiẹrorhọ ọnọ o ru gbanhanrhọ ọke wu rha homakpahontọre ji bromarhame hin?

17 Ọke wa tobọ homakpahontọre ji bromarhame hin, ifiẹrorhọ ọnọ nọ ji gbanhanrhọ, ne wu ji yono kpahen Jehova ji vwo ẹguọlọ kpahiẹn rhọ. (Heb. 5:13–6:1) Ọkezẹko wu rhiẹromẹrẹn oborẹ ọ ha Romans 5:​2-4 ne. Wu dẹrughwaroghwu edamuni sansan, ọrẹn wu vwo edirin aye, ji lẹrhẹ oma merhen i Jehova. Fọkime wu vwo ekwerhọ i Jehova ne, wu vwo uduefigbere taghene wu na riamerhen ekwakwa ro veri na. Ifiẹrorhọ ọnọ ọ gbanhon ghwẹ oborẹ ọ havwọ ọke ukaro ne. Orhiẹ oborẹ wu vwo ọdaremẹro kpahen ne. Ọ dabu hobọte akpenyerẹn ọnọ, nyoma rọ hobọte erhirhiẹ ephian uvuẹn akpenyerẹn ọnọ, ji wene oborẹ we ruẹ ihworho ekruon lele, aruẹ orhiẹn we bruẹ, ọrhẹ oborẹ wa ha ọke ọnọ ruiruo lele.

18. Imwẹro ọgo yi Jehova o tiobọnu?

18 Ọnyikọ Paul nọ ha uhwẹnmro ọghoghanren owu ba ifiẹrorhọ we vwo, ọke wu rhe vwo ekwerhọ i Jehova hin. Ọrana ọ yọ imwẹro taghene ifiẹrorhọ ọnọ ono rugba. Mesoriẹ wu na sabu hẹrosuiẹ? Fọkime Paul ọ ya kpahen imwẹro ọnana ro nẹ obẹ Jehova rhe vwe Ilele Kristi: “Ifiẹrorhọ na o vwo sefughwẹ-ẹ; fọkime ẹguọlọ Osolobrugwẹ ọ ha uvuẹn ọmudu ọwan ne nyoma ẹhẹn ọfuanfon na ra yẹrẹ ọwan.” (Rom. 5:5) Omarana, wu na sabu hẹroso ifiẹrorhọ ọrana ri Jehova ọ yẹruọ na.

19. Imwẹro ọgo wu na sabu vwo kpahen ifiẹrorhọ ọnọ?

19 Roro kpahen ive ri Jehova o ve rẹn Abraham, oborẹ o ru vwo ekwerhọ kpahiẹn, ji seyi ugbehian Ọnẹyen. Oborẹ Abraham o fiẹrorhọ o rugba. Baibol na nọ tare: “Ọke Abraham o vwo erhionrin, nọ ha ive na riuku.” (Heb. 6:15; 11:​9, 18; Rom. 4:​20-22) Ifiẹrorhọ ye o sefughwẹ-ẹ. Wu na ji sabu vwo imwẹro taghene wu rha fuevwan ga i Jehova, wu na ji riamerhen ekwakwa wu fiẹrorhọ. Ifiẹrorhọ ọnọ obọdẹn; ọ lẹrhuọ vwo aghọghọ, o vwo sefughwẹ-ẹ! (Rom. 12:12) Paul nọ yare: “Jenẹ Osolobrugwẹ ro tiobọnẹ ifiẹrorhọ ọ yẹ are aghọghọ ọrhẹ ufuoma nyoma ẹruẹhaso are i vwo kpahiẹn, neneyo ifiẹrorhọ are o bunrhọ nyoma omẹgbanhon ẹhẹn ọfuanfon na.”—Rom. 15:13.

MARHẸ WU NA KPAHENRHỌ YE LELE?

  • Lele oborẹ ọ ha Romans 5:​2, ifiẹrorhọ ọgo yi Paul ọ ta kpahan?

  • Me yẹ Romans 5:​3, 4 ọ tare taghene ọ phia rẹn Olele Kristi?

  • Izede ọgo yẹ ifiẹrorhọ wu vwori vwana o ru vẹnẹ ọrẹ wu vwori ọke we tu yono urhomẹmro na?

IJORO 139 Roro Ọke Re Ru Ekwakwa Kpokpọ Ne

a Uvuẹn urhomu-ẹmro ọnana, ene yono kpahen oborẹ ifiẹrorhọ ọwan kpahen obaro na o surhobọmwu, ọrhẹ oborẹ ọsoriẹ ene vwo imwẹro taghene ono rugba. Romans urhomu-ẹmriẹn 5 ọnọ ha userhumu rẹn ọwan vwẹruọ oborẹ ifiẹrorhọ re vwori vwana, o ru vẹnẹ ọre vwori ọke re tu yono urhomẹmro na.

    Okpe Ẹbe Ukoko na Ephian (2011-2025)
    Log Out
    Log In
    • Okpe
    • Dje yi
    • Oborẹ o jeruo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Oborẹ Ana Haye Ruiruo Lele
    • Urhi ro Suien
    • Ruẹ Ewene Rhẹ Urhi ro Suien
    • JW.ORG
    • Log In
    Dje yi Vwe Ohworho