20, 21. (ੳ) ਦੱਸੋ ਕਿ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਮੂੰਹ ʼਤੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੇ ਕੀ ਕੁਝ ਦੇਖਿਆ। (ਅ) ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਝਲਕ ਦਿਖਾ ਕੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਕੀ ਸਿਖਾਇਆ?

²⁰ ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਏਲੀਯਾਹ ਦਾ ਡਰ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕੀਤੀ? ਦੂਤ ਨੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਮੂੰਹ ʼਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਨੇ ਕਹਿਣਾ ਮੰਨਿਆ, ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਕੀ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਕਦਮ ਤੇਜ਼ ਹਨੇਰੀ ਚੱਲੀ! ਇਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਹੁਤ ਹੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਹੋਣੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਪਹਾੜ ਅਤੇ ਚਟਾਨਾਂ ਵੀ ਟੁੱਟ ਗਈਆਂ। ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਏਲੀਯਾਹ ਮਿੱਟੀ-ਘੱਟੇ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਢਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਕਰਕੇ ਜ਼ੋਰ-ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਹਿੱਲ ਰਹੇ ਆਪਣੇ ਚੋਗੇ ਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਫੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਧਰਤੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਭੁਚਾਲ਼ ਕਰਕੇ ਹਿੱਲ ਗਈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਰਹਿਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਹ ਮਸਾਂ-ਮਸਾਂ ਸੰਭਲਿਆ ਹੀ ਸੀ ਕਿ ਅਚਾਨਕ ਅੱਗ ਦਾ ਭਾਂਬੜ ਮੱਚ ਗਿਆ ਜਿਸ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਸੇਕ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਫ਼ਾ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਕੁਝ ਕਦਮ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾ ਪਿਆ।​—1 ਰਾਜ. 19:11, 12.

²¹ ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਕੁਦਰਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਏਲੀਯਾਹ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਬਆਲ ਵਾਂਗ ਕੋਈ ਮਨ-ਘੜਤ ਦੇਵਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਆਲ ਦੇ ਭਗਤ ਇਸ ਭੁਲੇਖੇ ਵਿਚ ਸਨ ਕਿ ਬਆਲ “ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਕਰਦਾ” ਸੀ ਯਾਨੀ ਮੀਂਹ ਵਰ੍ਹਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਹੀ ਸਾਰੀਆਂ ਕੁਦਰਤੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਕਤੀ ਪਾਈ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਆਪ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੈ। ਆਕਾਸ਼ਾਂ ਦੇ ਆਕਾਸ਼ ਵੀ ਉਸ ਲਈ ਛੋਟੇ ਹਨ। (1 ਰਾਜ. 8:27) ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਏਲੀਯਾਹ ਉੱਤੇ ਕੀ ਅਸਰ ਪਿਆ? ਯਾਦ ਕਰੋ ਕਿ ਉਹ ਕਿੰਨਾ ਡਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਰ ਅਸੀਮ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਯਹੋਵਾਹ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਏਲੀਯਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਅਹਾਬ ਤੇ ਈਜ਼ਬਲ ਤੋਂ ਡਰਨ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਸੀ?​—⁠ਜ਼ਬੂਰਾਂ ਦੀ ਪੋਥੀ 118:6 ਪੜ੍ਹੋ।

22. (ੳ) “ਇੱਕ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਨਿਮ੍ਹੀ ਅਵਾਜ਼” ਨੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਯਹੋਵਾਹ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮੀਅਤ ਸੀ? (ਅ) ਇਹ “ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਨਿਮ੍ਹੀ ਅਵਾਜ਼” ਸ਼ਾਇਦ ਕਿਸ ਦੀ ਸੀ? (ਫੁਟਨੋਟ ਦੇਖੋ।)

²² ਅੱਗ ਦੇ ਭਾਂਬੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੁੱਪ ਛਾ ਗਈ ਅਤੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ “ਇੱਕ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਨਿਮ੍ਹੀ ਅਵਾਜ਼” ਆਈ। ਇਸ ਆਵਾਜ਼ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨ ਦੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੇ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀਆਂ।a ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਹੋਰ ਵੀ ਹਲਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਣਾ। ਪਰ ਇਸ “ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਨਿਮ੍ਹੀ ਅਵਾਜ਼” ਨੇ ਅੱਗੇ ਜੋ ਕਿਹਾ, ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਉਸ ਤੋਂ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਦਿਲਾਸਾ ਮਿਲਿਆ। ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿਚ ਏਲੀਯਾਹ ਦੀ ਬਹੁਤ ਅਹਿਮੀਅਤ ਸੀ। ਕਿਵੇਂ? ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚੋਂ ਬਆਲ ਦੀ ਭਗਤੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਏਲੀਯਾਹ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਬੇਕਾਰ ਨਹੀਂ ਗਈ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਆਪਣੇ ਮਕਸਦ ਮੁਤਾਬਕ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਯਹੋਵਾਹ ਨੇ ਏਲੀਯਾਹ ਨੂੰ ਕੁਝ ਖ਼ਾਸ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਦੇ ਕੇ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਜਿਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਪਰਮੇਸ਼ੁਰ ਦੇ ਨਬੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸੀ।​—1 ਰਾਜ. 19:12-17.