Alkohol—Anto So Kristianon Panmoria ed Satan?
“SIOPA so walaan na irap? Siopa so walaan na aburido? Siopa so walaan na kakulkol? Siopa so walaan na kapagaan? Siopa so walaan na saray sugat ya andian na sengegan? Siopa so walaan na kurarap a mata? Saraman so mansiansian mabayag ed alak.” (Uliran 23:29, 30) On, bibidbiren na Biblia a saray iinumen a de-alkohol so nayarin mamawala na sankaugesan iran epekto: halusinasyon, makapabaing a kondukta, aliwan matudion ugali, kadesyang na bunigas, problema ed pamilya, tan anggan kairapan.
Imanoen a say wala ed tagey a teksto na Biblia so manutongtong ed saraman so “mansiansian mabayag” ed alak, nailuam a managbuanges! Para ed saratan, say alkohol so singa sakey a samal, mabetbet a pansengegan na mauges iran epekto ed pisikal tan mental. (Uliran 23:32-35) Saray alabas a manag-inum so makabalang na dangka tan onggapon manggawa ed saray bengatlan normal ya ibabaing da. Sirin ipapasakbay na Biblia: “Agka magmaliw a kaiba na saramay alabas a manag-inum na alak, ed limog na saraman so masisiba ed panangan na laman. Ta say buanges tan masiba so mansumpal ed kairapan, tan say kayepyep et kawesan to so sakey na saray lupot.” (Uliran 23:20, 21) Say panagbuanges met so nidasig ed limog na “saray gawa na laman,” a nayarin mangamper ed sakey diad iloob ed Panarian na Dios.—Galacia 5:19, 21; 1 Corinto 6:10.
“Aliwan Makabat”—Para ed Siopa?
Kasin kabaliksan na saya a say alkohol so absoluton nisebel ed saray Kristianos? Anto so nipaakar ed imbaga na klero, ya asaglawi ed akaunan artikulo, a nibagan nibasi ed Uliran 20:1, a “saray makabat a lalaki so ag-oninum na alak a balot.” Say King James Version so angipatalos ed sayan bersikulo: “Say alak so managludlurey, say mabiskeg ya iinumen so manalibandos: tan siopaman a palikdoen to so aliwan makabat.” Lamet, say Biblia so agmamabakbak ed saraman so oninum na alak noagta, imbes, saraman so palikdoen na satan! “Saraman so mansiansian mabayag ed alak” tan “alabas a manag-inum na alak”—saraya so “aliwan makabat.”
Imanoen, met, so Isaias 5:11, 22. Sarayan bersikulo so nabasa: “Abagey la raman so ombangon a masakbay ed kabuasan pian anapen da lambengat so makabuek ya iinumen, a sikara so manteyengteyeng ya angga ed aralem a labi diad kabilungetan ta pian say alak a mismo so mamarlang ed sikara! Abagey la raman so makapanyari diad panag-inum na alak, tan ed saray lalakin walaan na biskeg ed saray nilaokan a mabayanin iinumen.” Anto so kokondenaen nen Isaias? Agta say alablabas a panag-inum, salanti, panag-inum a manlapud “masakbay a kabuasan” ya anggad “aralem a labi ed kabilungetan”?
Saray matoor ya ariripen na Dios—singa si Abraham, Isaac, tan si Jesus—so nibagan inminum na alak, diad kabkaabigan. (Genesis 14:18; 27:25; Lucas 7:34) Sasalambiten met na Biblia so alak ed limog na saray bendisyon a manlapud si Jehova. (Genesis 27:37; Deuteronomio 11:14; Isaias 25:6-8) Ipapanengneng ni ingen na Biblia a say alak ed kabkaabigan so walaan na saray makagunggunan epekto. Say alak “so manggawa ed puso na ompatey a too a manliket,” so imbaga na salmista. (Salmo 104:15) Inrekomenda nen apostol Pablo ed si Timoteo: “Agka la oniinum a balot na [kontaminadon] danum, noagta usaren mo so daiset ya alak nisesengeg ed eges mo tan saray mabetbet a sakit mo.”—1 Timoteo 5:23.
Alak odino Tabol na Ubas?
Isangsang na arum a say “alak” ya asalita ed saratan a teksto na Biblia so ordinaryon tabol na ubas. Say McClintock and Strong’s Cyclopedia, anggaman kuan, so mangipapanonot ed sikatayo a “say Biblia so agmanggagawa na panangiduma ed baetan na mabayani tan aliwan-mabayanin alak—ya agton balot tutukoyen odino iisipen so ontan a panangiduma.” Matukoy ed saya, dia ed Biblia et say “alak” so nipanengneng a mabayanin iinumen tan sikato so nikasakey ed “mabiskeg ya iinumen.”—Genesis 9:21; Lucas 1:15; Deuteronomio 14:26; Uliran 31:4, 6.
Makapasagyat, say inmunan milagro nen Jesus et say impangumberte to ed danum a nagmaliw ya alak. Ibabaga na salaysay na Biblia: “Sanen, natan, say direktor na piesta so anaway ed . . . alak balet agto kabat no anto so nanlapuan to, . . . [sikato] so anawag ed nobyo tan inkuanto ed sikato: ‘Balang too so mangipaway ya ununa ed maabig ya alak, tan sano saray totoo so abuek la, say makapuy. Inyatol mo so maabig ya alak ya anggad natan.’” (Juan 2:9, 10) On, “say maabig ya alak” a pinawala nen Jesus so peteg ya alak.
Peteg, saray mansimpisimpitan a relihyoson papangulo ed agew nen Jesus so amalaw ed sikato diad sagpaminsan a kakainum na alak. Inkuan nen Jesus: “Si Juan a Managbautismo so sinmabi ya ag-angan na tinapay nisay inminum na alak, balet ikuan yo, ‘Sikato so walaan na demonyo.’ Say Anak na too so sinmabi a mangan tan oninum, balet ikuan yo, ‘Nia! Sakey a toon masiba tan mainum na alak!’” (Lucas 7:33, 34) Anto komon so punto na pandumaan na inyinum nen Jesus tan say ag-inyinum nen Juan no si Jesus so oniinum lambengat na aliwan de-alkohol a tabol na ubas? Nodnonoten, nibaga so nipaakar ed si Juan a sikato so “ag-inminum na alak tan mabiskeg ya iinumen a balot.”—Lucas 1:15.
Mapatnag, agkokondenaen nen Jesus so iyinum ed saray de-alkohol ya iinumen diad kabkaabigan. Diad agew to et say iyinum na alak so sakey a kabiangan na selebrasyon na Paskua.a Tan say peteg ya alak so nantultuloy a kabiangan ed Pangdem na Katawan, a sinmandi ed Paskua.
Nakakaukolan So Panangukom
Sirin ag-isesebel na Biblia so iyinum ed saray de-alkohol ya iinumen. Diad maslak a kipapasen, balanglan nawalaan na mabiskeg ya iinumen odino andi so sakey a pamaakaran na personal a desisyon. Ingen mabisbeg a kokondenaen na Biblia so panagbuanges, a tekep na inkasiba: “Agmagmaliw a kaiba na saraman so alablabas a manag-inum na alak . . . masiban manangan na laman. Ta say managbuanges tan masiba so mansumpal ed kairapan.” (Uliran 23:20, 21) Sirin, amin so nepeg a mangipatnag na inkakabkaabigan tan dangka. “Agmanbubuek ed alak, a wadtan so pisesepakan, noagta itultuloy a napano na espiritu.” Nodnonoten, say dangka so sakey ed saray bunga na espiritu na Dios.—Efeso 5:18; Galacia 5:19-23.
Peteg, agnakaukolan ed sakey so kabuanges pian mansumpal ed saray problema ed alkohol. Ipapanonot ed sikatayo na sakey a pulyeton pinawala na U.S. National Institute on Drug Abuse: “Sano say sakey so walaan na iinumen, say alkohol so napaloob diad panamegley na panagtunaw a sistema ya ompugta ed agos na dala tan sabien ton tampol so utek. Onggapon ontayer ed saray kabiangan na utek a mangontrol ed isip tan emosyon. Say too so manlikna lan agnapepegetan, bulobulos.” Sayan “agla tanto napepegetan” a liknaan si mangiparungtal ed sakey diad kaatapan ed moral.
Onlesa so sananey a kaatapan sano nipaakar ed panagmaneho. Unong ed arum ya impangalkula, diad Estados Unidos lambengat et 25,000 totoo a kada taon so ompapatey ed saray aksidentin agawaan na saray buanges a drayber. Mapatnag, dakel a tuloy so manleglemew ed no panon kabiskeg so panderal na alkohol ed saray kaisipan da. Balet saray Kristianos so manmoria ed bilay a bilang langkap a nanlapud si Jehova. (Salmo 36:9) Kasin matukoy ed sayan panmoria so pangyan na sakey a too ed kaatapan so dilin bilay to, tan diad arum, diad panmaneho legan a saray kilas na kaisipan to so patayeren na alkohol? Sirin, dakel ed saray Kristianos so nandesidin agmaniwit ed alkohol a balot sano sikara so manmaneho.
Say sakey a Kristiano so mapaga met diad epekto na panag-inum to ed arum. Andi-duaruwan saya no akin a saray Kristianon manangasikaso, ministeryal ya ariripen, tan saray mamatatken a bibii so asimbawan amin ya agda igalet so inkasikara “ed dakel ya alak.” (1 Timoteo 3:2, 3, 8; Tito 2:2, 3) Manwarin sakey a too so nayarin walaan na singa atagey a panangipalugar ed saray mabayanin iinumen, sikato so maalwar diad pagmaliw a kabkaabigan ed panag-inum to ta pian agto impluensyaan so arum ni ed mauges; nisay pambanikelan ton ipaskar so alak ed sakey ya agmalabay ya oninum. Malaknab ya ibabaga na Biblia: “Maong so agpangan na laman odino iyinum na alak odino manggawa na antokaman a kagapolan na agim.”—Roma 14:21.
Arum iran sirkumstansya so nayarin mankaukolan ni na itunda a manlapud kakainum. Imanoen so panaglukon. Say International Herald Tribune (edisyon na Paris) so angisita ed sakey a ginawan impanaral ed Unibersidad na North Carolina (E.U.A.) tan inreport to a say “sakey a panaon na alabas a panag-inum a masakbay diad panaglukon so nayarin mansumpal ed seryoson kadesyang ed pisikal tan mental diad katitibukel na anak.” Saray bibii so nepeg a seryoson manimbang ed ontan iran posiblen kaatapan diad panag-inum legan na panlulukon.
Saramay walaan na awaran na panagbuanges odino tendensyan magmaliw ya aliwan asimbang so nayarin makaromog met a maabig so pangibeneg lan maminpinsan ed panag-inum.b Ontan met a maabig so ag-iyinum ed arapan na sakey ya alkoholiko odino say konsiensia to so mangokondena ed panag-inum. Tan say iyinum ed saray mabayanin iinumen ed sakbay na Kristianon pantitipon odino sano mibiang ed mapublikon panagpulong a kimey so aliwan manepeg. Saray kadaanan a Levitas so angiletneg na padron ed saya diad ag-iyinum na alak sano mantrabaho ed templo.—Levitico 10:8-10.
Kaunoran, nepeg a respetoen so ganggan na dalin. Diad arum iran bansa et say alkohol so sigpot ya insebel. Diad arum, satan so nipeget ed saray matatatken diad labas na nigeter ya edad. Tuloken na sakey a Kristiano iratan a totontonen “na atagey iran pakauley.”—Roma 13:1.
Siempre, balanglan sikayo so oninum na alkoholikon iinumen odino andi odino no panon karakel odino no panon karaiset so iyinum yo so personal a desisyon yo. Nigloria so Dios sano usaren tayo so pakatebek tan mabulos a manpili ed kurang na inkakabkaabigan. Tumboken, sirin, iyan makabat a kurang ta pian “balanglan sikayo so mamangan odino oniinum odino manggagawa na antokaman a bengatla,” sikayo so “manggawa ed amin a bengatla diad kigloriaan na Dios.”—1 Corinto 10:31.
[Saray Paimano ed Leksab]
a Diad Palestina, saray ubas so anien ed atrasadon tiagew ed taon. Say Judion Paskua tan say Pangdem na Katawan, anggaman kuan, so nagawa ed primabera—anem bulan ed saginonor. Anggapo so paraan na panangipreserba, say tabol na ubas so natural ya ombayani.
b Irerekomenda na saray doktores a say sakey a nausisan sakey ya alkoholiko so sigpot ya ontunda a manlapud alkohol. Nengnengen so Awake! na Hulyo 8, 1982.
[Litrato ed pahina 6]
Nayarin desidien na sakey a Kristiano so itunda a manlapud iyinum ed saray de-alkohol ya iinumen nisesengeg ed konsiensia na sananey