Panamaliket ed Bilay na Pamilya Yo
Kapitulo 14
Pangipaalagey Bilang Sakey a Pamilya Parad Maandon Arapen
1. Diad pangiyalibansay liket na pamilya, akin a maabig so panisip na nipaakar ed arapen?
Ontutuloy ya onaabante so panaon. Say apalabas so nayarin angiyatol na dakel iran makapaliket a nodnonoten tayo, balet agtayo la nayariay manbilay ed apalabas. Sikatayoy makaaral ed apalabas, laktip iray lingo ed apalabas, balet ta sikatayo lambengat lay makapanbilay ed kaplesan. Tan ingen, anggamano say sakey a pamilya so mankukurang a maong ed kaplesan, say katuaan so nepeg ya arapen a say kaplesan so temporaryo labat; agmabayag say natan so magmaliw lan karuman, tan say peles so maples a magmaliw ya apalabas. Kanian, makana ed liket na pamilya a sikatayoy mantultuloy ya onnengneng ed arapen, iparaanan, iplanoan. No antoy itsura to, a parad sikatayo tan saramay maapit ed sikatayo, so onsaral a pirmi ed saray desisyon a gawaen tayo natan.
2. (a) Akin a dakel a totoo so agmalabay a manisip na nipaakar ed arapen? (b) No kaliktan tayoy maliket ya arapen, siopay nepeg tayon talinengen?
2 Antoray iilaloan? Parad maslak ed katooan, saray iisipen da a parad arapen so mabetbet ya onnatnat labat ed pigaran antikey iran taon. Lablabayen na dakel so agla onnengneng na arawi ed arapen lapud anggapoy arum a nanengneng da et makapaermen a kasampotan, a say sirkuloy pamilya so buyaken na patey. Parad dakel, saray momento na liket da so tamtampol a sakuloban na saray kapagaan ed bilay. Balet diad italineng ed samay Sakey ya “pakakaotangan na ngaran na balang pamilya ed tawen tan diad dalin,” walay mas lalon daakan ed bilay.—Efeso 3:14, 15.
3. (a) Antoran iilaloan so inyan na Dios ed arap na inmunan totoo? (b) Akin ya abalinsuek iray bengabengatla?
3 Sanen apalsa so inmunan paris a too, aliwan gagalay Dios a sikara odino saray arapen ya anak da so manbilay na pigaran magulon taon lambengat tan insan ompatey. Inikdan to ra na paraison ayaman tan inyan to’d arap da so ilalon pambilay na andi-anggaan. (Genesis 2:7-9, 15-17) Balet saman ya iilaloan so pinirdi ra ed inkasikara tan saray ilalak da diad sigagagalan impanumlang da’d ganggan na Dios, samay Sakey a nandependian na bilay da. Onia so impangipaliwaway Biblia: “Diad panamegley na sakey a too [Adan] say kasalanan so linmoob ed mundo tan say patey lapud kasalanan, tan sirin say patey so kinmayat ed amin a too lapud amin da so nankasalanan.”—Roma 5:12.
4. Anton areglo so ginawa nen Jehova a Dios ta pian say orihinal a gagala to nipaakar ed katooan et nasumpal?
4 Anggaman ontan, say Dios so simamaaron nanggaway probisyon pian dondonen so atooan a pamilya. Say dilin Anak to, si Jesu-Kristo, so angiter na ayadyarin atooan a bilay to a parad amin day kapolian nen Adan. (1 Timoteo 2:5, 6) Sirin sinaliw nen Jesus odino dinondon toy imbalang nen Adan ed sikatayo, tan say dalan so alukasan a parad saramay mangagamil na pananisia ed sayan probisyon pian nawalaay parehon pankanawnawa ed bilay ya imparaan na Dios ed inmunan paris a too. Natan, no agnadapoan na graben sakit odino disgrasya ed masakbay a taon ed bilay, say sakey a too so nayarin manbilay na 70 odino 80 taon, tan walaray pigaran manbilay na andukey nen say satan. “Balet ta say regalo ya iiter na Dios so andi-anggaan a bilay diad panamegley nen Kristo Jesus a Katawan tayo.”—Roma 6:23.
5-7. (a) No gawaen tayoy linawa na Dios natan, ed anto so sarag tayon nengnengen ed arapen? (b) Anton tepet so nayarin palesaen yo nipaakar ed panulong yo’d pamilya yo?
5 Antoy nayarin kabaliksan na saya ed pamilya yo? Parad saray totoon ondengel tan ontulok ed saray bilin na Dios nayarin kabaliksan toy maandon arapen. (Juan 3:36) Diad ag-onsaew a Salita to, isisipan na Dios a pagiten to so peles a maruksan sistemay bengabengatla tan gawaen to so amin day kurang na katooan ya ipakurang na naspot tan matunong a gobierno ya itatarya ton mismo. (Daniel 2:44) Diad pangipanengneng to’d saya, ibabaga’d sikatayo na Salita to a ginagala ton “tiponen so amin a bengatla a mankakasakey lamet ed Kristo, saray bengatla’d katawenan tan saray bengatla’d dalin.” (Efeso 1:10) On, diad satan walay sankatalbaan a pantutunosan, tan say atooan a pamilya so mankakasakey ed sankadalinan, bulos manlapud pambubusolay rasa, inkaapag-apag ed pulitika, andi-panangasin krimen tan say karawalan na bakal. Saray pamilya so manayam ed kaligenan, “tan anggapo lay manaktakot ed sikara.” (Salmo 37:29, 34; Miqueas 4:3, 4) Saya so onia lapud amin na saramay manbilay ditan so totoon “nagmaliw ya omaalig ed Dios, a singa inararon ananak,” tan sikaray “mantultuloy a manakar ed aro.”—Efeso 5:1, 2.
6 Diad leksab na panangiwanway uley na Panariay Dios, say pamilya na too so mankimey lad satan a mankakasakey diad magayagan proyektoy pangitarok ed dalin diad kipapasen a paraiso a ginagala na Manamalsa, sakey a hardin ya ayaman a mangiter na daakan a tagano parad amin a katooan. Amin ya agaylan karakel na pandurumaay manok diad dalin, bilay na sira tan ayep so onsilong ed klase pananguley na totoo tan manserbi’d panliket da, ta saya so nibalikas a gagala na Dios. (Genesis 2:9; 1:26-28) Anggapo lay sakit, ot-ot, manamakapuy ya epekto na inkatatken, odino takot ed patey a maneral ed liket na too diad bilay. Anggan saramay “walad pakanodnonotan a lubok” so ombangon pian minabang ed saray engranden pankanawnawa ya iter na bilay ed satan.—Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:1-5.
7 Antoy sarag yon gawaen pian natulongan yoy pamilya yon makamoria’d kasumpalan na sarayan iilaloan?
Antoy Kaukolan Tayon Gawaen?
8. Pian nagamoran so abobon na Dios, antoy kaukolanen ed sikatayo?
8 Anggapo komon ed sikatayoy sililingon mangibaga a say pambilay labat ed moriaen tayon singa “maong a bilay” et sakey tayo la’d saramay makagamor na bilay ed balon sistemay bengabengatla na Dios. Aliwan sikatayoy mandeside no antoray kaukolanen; Dios so makanepegan a manggawa’d satan. Sakey ya agew sanen si Jesus so manbabangat ed Judea, intepet na sakey a too: “Diad panggawa na anto so pakagamor koy bilay ya andi-anggaan?” Say ebat so: “ ‘Nepeg mon aroen si Jehova a Dios mo ed interon pusom tan ed interon kamarerwam tan ed interon biskeg mo tan ed interon nonot mo,’ tan, ‘say kaabay mo unong ed sikan dili.’ ” (Lucas 10:25-28) Malinlinew, mas ni so nasasaglawi nen say pangibaga labat a sikatayoy manisia ed Dios, odino sagpaminsan ya onla’d saray miting a kasisingbatan na Biblia, odino sagpaminsan a mapangasin itulong ed arum a totoo. Imbes, say pananisian walad sikatayo so nepeg a mangimpluensyan inyutel ed saray kanonotan tan pilalek tan kiwakiwas tayo a kada agew, amin ya agew.
9. Anton Makasulatan iran prinsipyo so makatulong ed sikatayon magmaliw ya asimbang ed panmoria tayo’d karaklan a kurang na bilay?
9 Lawas a nonoten tan pablien so siglaotan tayo’d Dios a sikatoy ontulong ed sikatayon onkiwas ed kakabatan tan ipaseguro toy abobon tan tulong to. (Uliran 4:10) Diad panmoria’d amin a kurang na bilay a sikaray misiglaotan ed sikato tan saray gagala to, nasarag tayon pansiansiaen so maong ya inkasimbang ed dalan a pangusaran tayo’d saray bilay tayo. Nepeg tayoy mankimey diad kalegpet na pisikal iran kaukolan tayo. Balet ipapanonot na Anak na Dios ed sikatayo a say kapagaan tan gunaet a mangusil ed materyal iran bengatla so agmamarukey na bilay tayo na anggan melmelanting; say pananap ya unona ed panariay Dios tan say inkatunong to so mamarukey ed sikara ed andi-anggaan. (Mateo 6:25-33; 1 Timoteo 6:7-12; Hebreos 13:5) Ginagala na Dios a panggayagaan tayon nagnap so bilay na pamilya tayo. Ingen say pagmaliw a kalimbos a pirmi ed kurang na pamilya ya onsaew itayo lan mangipanengneng na puron aro ed saramay walad paway na sirkuloy pamilya so dilin-katalo, ikdan toy pamilya tayo na masupit a panmoria’d bilay tan mamaandi ed bendisyon na Dios ed sikatayo. Say panliliket tan panligliwaan na pamilya so mangitarok na sankabalgan a panliket sano sikaray pansiansiaen ed pasen da, ya agbalot aabuloyan itan a mangibaliwalay aro ra parad Dios. (1 Corinto 7:29-31; 2 Timoteo 3:4, 5) Diad panggawa’d amin a bengatla, bilang sakey a pamilya odino bilang sinansakey, a mitunosan ed maabig iran prinsipyo na Salitay Dios, saray bilay tayo so makapkapnek a tuloy, tekep na panlikna ed puron agawaan, tan ileletneg tayoy maabig a pundasyon a parad maandon arapen. Kanian “antokaman a gagawaen yo, kimeyan yo a interon kamarerwa a singa diad si Jehova . . . ta kabat yo manlapud si Jehova awaten yoy manepeg a tumang ed tawir.”—Colosas 3:18-24.
Pangipaalagey Bilang Sakey a Pamilya
10. Panon kaimportanti so maparanay a diskusyon na Biblia diad ayaman?
10 No saray membroy pamilya et labay dan mantultuloy a kimeyan so pareho iran kalat, saray diskusyon na Salitay Dios ed ayaman so mabmablin tuloy, peteg a makana. Kada agew et mangiter na dakel iran pankanawnawa ed sakey a toon mangisalaysay ed saray gagala na Amalsa ed bengabengatlan anengneng tan agawaan. (Deuteronomio 6:4-9) Maabig so mangibiig na maparanay a panaon pian amin so mankakasakey ed pambasa tan pansisingbat a mankakasakey ed Biblia, anganko diad tulong na saray palapagan a mangipapaliwawa ed Biblia. Say panggawa’d saya so walaay manamakasakey ya epekto ed pamilya. Sarag sirin ya usaren na saray membroy pamilya so Salitay Dios a mantutulongan ed sinansakey a manalona ed saray problema a nayarin onlesa. Sano saray atateng et mangipanengneng na marakep ya ehemplo, ya ag-abuloyan iratan a panaon na diskusyoy pamilya ed Biblia a magmainomay a talonaan na arum iran interes, saya so mangipurek ed saray anak na mablin kakanaay aralem a respeto tan apresasyon ed Salitay Dios. Inkuan na Anak To: “Say too so manbilay, aliwan diad tinapay lambengat, noagta diad amin a salitan ombesngaw ed sangi nen Jehova.”—Mateo 4:4.
11. Sano nipaakar ed espiritual ya aligwas, anton tendensya so nepeg a paliisan ed pamilya?
11 Diad sakey a laman, “nepeg ya anggapoy inkaapag-apag,” noagta “saray kabiangan to so nepeg a walaay parehon panangasikaso ed balang sinansakey.” (1 Corinto 12:25) Satan so tua ed sakey a laman na pamilya. Say sakey ya asawa so agnepeg ya okupadon tuloy ed dili ton espiritual ya iyaaligwas ed pikakabat tan pakatalos ya onsaew lan mangipanengneng na masimoon a panagpaga ed samay kakaukolan na asawa to. No, alimbawa, et ag-iter na asawan laki so magenap ya imano ed saray espiritual a kakaukolan na asawa to, onsabi panaon a nayarin agto la panliketan iray parehon kalat a singa kaliktan na asawan laki. No saray ateng et andian iray magenap a personal ya interes ed espiritual ya ibabaleg na ananak da, a tulongan da ran makanengneng no panon so kiyaplika na saray prinsipyos ed Salitay Dios tan mangitarok na sankabalgan a liket ed bilay, nayarin naromog da a saray kapusoan tan kanonotan na ananak da so ipalir na materyalistikon espiritu na mundon walad kaliberliber da. Parad andi-anggaan a kaabigan na interon pamilya yo, itultuloy so panangasol na pikakabat a manlapud Salitay Dios bilang maparanay, makanan kabiangan ed bilay na pamilya yo.
12. Diad siopa so agtayo nepeg a liwayan a pilimogan?
12 No, peteg, a say ‘aro so onggapo’d ayaman,’ agnepeg a manampot ditan. Impasakbay na Salitay Dios a saray tuan ariripen to so magmaliw, anggan diad legan na peles a sistemay bengabengatla, a sankagloboan a pamilya na agagin lalaki tan bibii. Ibabaga to’d sikatayo a “kuantomas sikatayoy walaan na panaon a maapabor ed satan,” “kimeyan tayoy maabig a parad amin, balet ilaotla’d saramay nisiglaot ed sikatayo diad pananisia,” saraman so walad “interon panlilimog na agagi [tayo] ed mundo.” (Galacia 6:10; 1 Pedro 5:9) Bilang sakey a pamilya, say pitipon a maparanay ed saraman so walad babaleg a “pamilya” so makapaliket, sakey ya aliwan magmainomay a sandian na arum iran interes.—Hebreos 10:23-25; Lucas 21:34-36.
13. Antoy responsabilidad tayo ed saray totoon walad paway na Kristianon kongregasyon?
13 Balet say aro tayo so aglabat nigetar ed saramay wala la ed loob na ‘sankaabungan na Dios,’ say kongregasyon to. (1 Timoteo 3:15) Singa imbagay Anak na Dios, no aroen tayo lambengat iramay mangaaro’d sikatayo, saray agagi tayo labat, ‘anton ekstraordinaryon bengatla so agawaan tayo?’ Pian magmaliw a singa say mangatatawen ya Ama tayo, nepeg tayon sabien a sigpot-puso so amin a totoo tan ipanengneng so panangasi tan tulong ed anggan siopa tan amin, a lawas anapen ya inabang so maong a balita na panariay Dios ed sikara, a sikatayoy unonan onkiwas. No ibalikas tayoy maridios ya aro ed sayan dalan bilang sakey a pamilya, say bilay tayo so peteg a makabaliksan tan walaay gagala. Amin tayo, atateng tan ananak, eksperiensiaen toy mangipanengneng na aro ed sigpot a kalaknab to, diad dalan a pangipapanengneng na Dios. (Mateo 5:43-48; 24:14) Sikatayo met so mibiang ed nagnap a liket a nayarin itarok na ontan ya interon puson panangiter.—Gawa 20:35.
14. Say panangikana ed anton konseho so mangiyalibansa na maliket a bilay na pamilya?
14 Agaylaran engranden ilalo so wala’d arapen ya onkana’d saray pamilyan mangipapatnag na ontan ya aro! Naaralan da a say dalan na panggawa ran maliket ed bilay na pamilya ra et say pangiyaplika ed simbawa na Salitay Dios. Anggaman ed saray problema tan irap na bilay a mangaapekta’d amin a totoo, saratan a pamilya so makakaeksperiensia la natan na dakel iran maabig a resulta manlapud panggawa na ontan. Balet ta sikaray onnengneng ed labas na kaplesan, tan agda iisipen so pamaakaran na basta pigaran taon na bilay sakbay a panampoten na patey so amin. Tekep na kompiyansa ed inkanapanmatalkan na sipasipay Dios, kada membroy pamilya so malikeliket a mangipaalagey na parad sakey a maandon arapen.
15. Antoran tepet so nayarin itepet yo ed inkasikayo nipaakar ed saray pankaabigan na Makasulatan iran totontonen a nidatak ed sayan libro?
15 Impanengneng na sayan libro a manlapud Biblia a say gagala na Dios ed impamalsa to’d dalin et ta pian napanayaman. Inletneg toy pamilya pian saya so nasumpal. Inter met nen Jehova a Dios so totontonen ed saray kaamaan, kainaan tan ananak, tan saraya so akonsidera. Kasin asarag yon inyaplika so arum ed sarayan prinsipyo ed pamilya yo? Kasin atulongan da kayo a manggawan maliket ed bilay na pamilya yo? Ilaloan min ontan. Balet anto kasi itatarya na arapen ed sikayo tan say pamilya yo?
16-18. Antoran engranden kipapasen so ginagala nen Jehova a Dios a parad sayan dalin?
16 Kasin labay yoy ontulong diad pangumponi ed dalin, a gawaen iray kaumaan ton mamawalay mugay iran bunga tan saray kabueran to so mansalindak? Kasin kaliktan yon nanengneng a saray sabitan tan espino et ipalugar da lay pasen na katanamanan tan alay santing a katakelan? Kasin sikayo tan say pamilya yo so naliketan a mangagamil na pananguley ed saray ayayep, aliwan diad saray paltog, latiko tan balatyang iran kulongan, noagta diad aro tan talek?
17 No pitamitam na puso yo so panaon sano saray kampilan so napitpit lan magmaliw a tarem na lukoy tan gayagayang a magmaliw a kalkalawit, sano anggapo laray managgaway bomba odino manamarlang na bakal, sirin sikayoy manliket ed balon sistemay bengabengatla nen Jehova. Say maruksan uley pulitikal, agum ed komersyo tan relihyoson pansimpisimpitan so bengabengatlan naandi lara. Kada pamilya so manayam ed kareenan diad silong na dilin kiew na ubas tan igos to. Say dalin so onaniweng ed masayaksak a kelyaw na saray apaolin ananak tan diad makapasagyat iran kanta na dakel iran kamanokan. Tan say dagem so presko ed saray ambalbalingit a samiong na karosasan imbes di makapugas a polusyon na industriya.—Miqueas 4:1-4.
18 No impapuson ilalo yo so pakanengneng ed lupoy ya onlukson singa usa, so pakadngel yo’d dila na emel a mankanta, so pakanengneng ed mata na bulag a nalukasan, so pakaamta a saray layag na telek et nibuang, so pakaimaton ed mansibek tan mannangis a manimimis la, tan saray lua tan panermen et salatan lay panelek, tan ot-ot tan patey et salatan lay bunigas tan maandon bilay, sirin gawaen yoy anggaay nayarian yon tulongan so inkasikayo tan say pamilya yo a mangalay kiwas a kaukolan pian manbilay ed ando lan ando diad balon sistema nen Jehova a saray ontan a kipapasen so onwala lawas.—Apocalipsis 21:1-4.
19. Panon a nayarin sikayo tan say pamilya yo so niwalad limog na saramay manliket ed saray bendisyon diad balon sistema na Dios?
19 Kasin say pamilya yo so sakey ed saray maliket ya ulop a mamano ed dalin diad satan a panaon? Satan so walad sikayo. Tumboken natan iray bilibilin nen Jehova parad bilay na pamilya. Mankimey bilang sakey a pamilya pian paneknekan natan a sikayoy manepeg ed itsuray-bilay ed satan a balon sistema. Aralen so Salitay Dios, iyaplika’d saray bilay yo, ipaliwawa’d arum so ilalon walad arapen. Diad panggawa na ontan, sikayo bilang sakey a pamilya so manggagaway “sakey a maabig a ngaran” ed Dios. “Pilien so sakey a maabig a ngaran nen say daakan a kayamanan; say pamalangkap so magmaong nen say pilak tan balitok.” Say ontan a ngaran so agnalingwanan nen Jehova: “Say pakanonot ed matunong so manepeg ed sakey a bendisyon.” (Uliran 22:1, margin; 10:7) Diad agkanepegan a panangasi nen Jehova sikayo tan say pamilya yo so nabendisyonan ed sakey a maandon arapen na sankabalgan a liket.
Diad Ontumbok a Paway Tayo
[Kahon ed pahina 29]
Anto so Nepeg Tayon Gawaen Pian Nisalba?
Edukasyon—Usaren Itan Pian Idayew si Jehova
Manmatalek ed si Jehova tan ed Salita To