NKHANI YOPFUNZIRA 40
NYIMBO NA. 30 Atate Wanga, Mulungu Wanga Ndiponso Bwenzi Langa
Yahova ‘alimbikisa wanthu omwe ni okwinyirira’
‘Iye alimbikisa wanthu omwe ni okwinyirira ndipo apolesa vilonda vawo.’—SAL. 147:3.
CHOLINGA
Yahova adera nkhawa wanthu omwe ankubonera na nkhawa za m’maganizo. Nkhani mweyi ifotokoze momwe Yahova achepesera nkhawa zathu na momwe iye atithandizira kuti timbathandize anango.
1. Ko Yahova awaona tani atumiki wake wa padziko yapasi?
KO YAHOVA aona chani akambanyang’ana atumiki wake padziko yapasi? Iye adziwa kukondwa kwathu na mabvuto yathu. (Sal. 37:18) Iye akhala wokondwa maninge akaona kuti tinkumutumikira munjira yoyenerera olo pomwe tinkugumana na mabvuto. Kuingizira pamwapa, iye ni wofunisisa kutithandiza na kutilimbikisa.
2. Ko Yahova achita tani na wanthu omwe ni okwinyirira ndipo tingaphindule tani na momwe awasamalilira?
2 Lemba ya Salimo 147:3 inena kuti: ‘Yahova alimbikisa wanthu omwe ni okwinyirira ndipo apolesa vilonda vawo.’ Pamwapa, Yahova ankunenewa kuti asamalira mwachikondi wanthu omwe ankubonera maganizo. Ko tichadekana kuchita chani kuti timbaphindule na chisamaliro cha Yahova? Onani chitsanzo ichi: Mfulumero woidziwa bwino basa angachite vizinji kuti athandize munthu yemwe wapwetekeka. Koma kuti iye achire, achadekana kutewedza mosamala malangizo yomwe wapasiwa na mfulumero. M’pfunziro mweino, tione vomwe Yahova ankunena kwa wanthu omwe ankuwawiwa maganizo ndipo tione pomwe momwe tingaphatisire basa malangizo yake yachikondi.
YAHOVA ANKUTITSIMIKIZIRA KUTI NDISE ODEKANA
3. Ndawa chani wanthu anango adziona kuti ni osafunika?
3 Tinkukhala mudziko yomwe iribe chikondi. Ndipo chobvesa ntsisi maninge ni chakuti wanthu azinji adziona kuti ni osafunika. Mulongo munango dzina yake Helena adanena kuti: “Nakulira m’banja yomwe imbaonesanalini chikondi. Ababa wangu wenze wankhanza ndipo nthawe zose ambatiuza kuti ndise osafunika.” Ninge Helen, imwepombo panango mudachitiriwa vinthu vankhanza, kawirikawiri kukutsumulani panango kukuchitisani kuti mumbadzibve kuti ndimwe osakondewa. Peno viri teno, mungashupike kukhulupirira kuti wanthu akuderani nkhawa.
4. Mobverana na Salimo 34:18, ko Yahova ankutitsimikizira chani?
4 Podiya kuti wanthu anango adakuchitirani nkhanza, mungatsimikizire kuti Yahova akukondani ndipo akuonani kuti ndimwe wofunika. Iye ‘alipafupi na wanthu omwe ni okwinyirira.’ (Werengani Salimo 34:18.) Peno imwepo ‘munantima wokwinyirira,’ kumbukirani kuti Yahova adaona vinthu vabwino kwa imwepo ndipo ndivo vomwe vidamuchitisa kuti akuikheni mugulu yake. (Yoh. 6:44) Iye nthawe zose ni wokonzeka kukuthandizani ndawa yakuti ndimwe wodekana kwa iye.
5. Ko tingapfunzire chani na momwe Yesu adachitira vinthu na wale omwe ambanyozewa na anzawo?
5 Tingapfunzire vizinji pa momwe Yahova abvera, tikambaganizira chitsanzo cha Yesu. Pa nthawe ya utumiki wake padziko yapasi, Yesu ambaona wanthu omwe abanyozewa na anzawo ndipo ambawachitira chifundo. (Mat. 9:9-12) Pomwe nkazi munango yemwe ambadwala matenda yakulu adaphata chovala cha Yesu na chikhulupirira chakuti apole matenda yake, iye adamulimbikisa ndipo adamutembeja ndawa ya chikhulupiriro chake. (Maliko 5:25-34) Yesu ambatewedza ndendende umunthu wa Ababa wake. (Yoh. 14:9) Ndipomwapa, dziwani kuti Yahova akuonani kuti ndimwe wofunika maninge ndipo aona makhalidwe yanu yabwino kuphatanidzapo chikhulupiriro chanu na chikondi chanu kwa iye.
6. Ko munthu angalimbane tani na bvuto yodziona kuti ni wosafunika?
6 Ko mungachite tani peno munkupitiriza kudziona kuti ndimwe wosafunika? Werengani mavesi ya m’Baibolo yomwe yakutsimikizirani kuti ndimwe wofunika na kuyaganizira.b (Sal. 94:19) Peno mulibe kukwanisa kukwanirisa cholinga chinango panango ndimwe wokhumudwa ndawa yakuti mukwanisalini kuchita vinthu vomwe wanthu anango achita, ayi kudziweruza mwankhanza. Yahova adikhira vinthu vomwe imwepo mukwanisa kuchita. (Sal. 103:13, 14) Peno m’buyo umu mudachitiriwa vinthu vankhanza, lekani kudziimba mulandu na vomwe adakuchitirani. Mulibe kuchita kufuna kuchitiriwa vimwevi. Kumbukirani kuti Yahova aweruza munthu wankhanza osati yemwe wachitiriwa nkhanza. (1 Pet. 3:12) Sandra yemwe adachitiriwa vinthu vankhanza ali mwana adalewa kuti: “Nikumbira Yahova nthawe zose kuti nimbadzione moyenera, ninge momwe iye anionera.”
7. Ko vidakuchitikirani kumbuyo vingakuthandizeni kuchita chani?
7 Ayi kukaikira kuti Yahova angaphatise basa imwepo pakuthandiza anango. Iye wakupasani mwayi wakuti mukhale nyabasa munzake pa basa yolalikira. (1 Akor. 3:9) Vomwe vidakuchitikirani pa moyo wanu, vingakuthandizeni kuchitira wanthu anango chifundo na kubvesa momwe iwo ankubvera. Imwepo mungachite vizinji kuti muwathandize. Helen, yemwe tamutomola kumayambiriro ule adatambira thandizo ndipo iye akwanisa kuthandizambo anango. Iye adanena kuti: “Yahova wachitisa munthu yemwe adziona kuti ni wosafunika kukhala munthu yemwe adziona kuti ni wokondewa na wofunika.” Helen ankukondwa kutumikira ninge mpainiya wokhazikika.
YAHOVA AFUNA KUTI TIMBATSIMIKIZIRE KUTI WATIKHULULUKIRA
8. Ko lemba ya Yesaya 1:18 ititsimikizira chani?
8 Atumiki anango wa Yahova, akwinyirira maninge na vinthu vinango vomwe adachita kumbuyo, pa nthawe yomwe iwo akanati wabatizika panango wabatizika kale. Koma tichadekana kukumbukira kuti Yahova adapereka dipo ndawa yakuti atikonda maninge. Shuwadi, iye afuna kuti timbatambire mphaso yake. Yahova ankutsimikizira kuti tikabverana naye patsogolo pakuti taphonyesa chinthu, ‘atiyimbalini pomwe mulandu wa machimo mwayo.’c (Werengani Yesaya 1:18.) Ndipo iye ationesa chikondi chikulu maninge pakusakumbukira pomwe machimo yathu. Ndipo ayebwalini vabwino vomwe tidachita.—Sal. 103:9, 12; Aheb. 6:10.
9. Ndawa chani tichadekana kuchita vomwe tingakwanise kuti timbaone vinthu vomwe tinkuchita manjeuno na vomwe vidzachitike kutsogolo osati vomwe tidaphonyesa m’buyo?
9 Peno munkudziimba mulandu na vinthu vomwe mudaphonyesa kumbuyo, chitani vomwe mungakwanise kuti mumbaganizire vomwe munkuchita manjeuno komasoti vomwe mudzachite kutsogolo koma osati vomwe mudaphonyesa kumbuyo. Ganizirani chitsanzo cha ntumi Paulo. Iye adadandaula ndawa yodzudza Akhrisitu mwankhanza koma ambadziwa kuti Yahova wamukhululukira. (1 Tim. 1:12-15) Ko iye adapitiriza kukumbukira vophonya vake vomwe wenze adachita kumbuyo? Mosakaika alibe kuchita vimwevi, ninge momwe iye adachitira pakuyamba pakuleka kuganizira vomwe adachita pomwe wenze wothandizira wa Chiyuda. (Afil. 3:4-8, 13-15) M’malo mwavimwevi, Paulo ambaphata basa yolalikira mwakhama na kudikhira vinthu va ntsogolo. Ninge Paulo, imwepo mungakwaniselini kuchinja vinthu vomwe mudaphonyesa m’buyo. Koma mungalemekeze Yahova na vinthu vomwe munkuchita manjeuno na kudikhira vinthu vomwe iye adakupolomisani.
10. Ko tingachite tani peno vinthu vomwe tidaphonyesa m’buyo vidakhudza pomwe wanthu anango?
10 Imwepo mungakhale okwinyirira na vinthu vinango vomwe mudaphonyesa kumbuyo vomwe vidakhudza wanthu anango. Ko nchani chomwe chingakuthandizeni? Chitani vomwe mungakwanise kuti mukonze vomwe mudaphonyesa, kuphatanidzapo kupepesa kuchokera pasi pa ntima wanthu omwe mudawaphonyera. (2 Akor. 7:11) Kumbirani Yahova kuti athandize wanthu omwe adakhudziwa ndawa ya vophonya vanu. Iye angakuthandizeni imwepo na wale omwe mudawaphonyera kuti mukwanise kupirira na kubwezeresa ntendere.
11. Ko tingapfunzire chani pa chitsanzo cha mneneri Yona? (Onani pomwe foto .)
11 Pfunzirani pa vomwe mudaphonyesa ndipo bvumani kuti Yahova akuphatisireni basa momwe iye ankufunira. Ganizirani chitsanzo cha Yona. M’malo mwakuti ayende ku Nineve komwe Yahova wenze adamutuma, Yona adathawa nkuyenda kunango. Yahova adamulanga Yona ndipo iye adapfunzira na vomwe adaphonyesa. (Yona 1:1-4, 15-17; 2:7-10) Yahova alibe kumusiya Yona. Iye adamupasa pomwe mwayi munango kuti ayende ku Nineve. Paulendo moyu Yona adabvera na ntima wose. Alibe kubvuma kuti vophonya vake vakumbuyo vimukangise kuchita utumiki womwe Yahova adamupasa.—Yona 3:1-3.
Patsogolo pakuti mneneri Yona wapulumuka m’mimba mwa chintsomba chikulu, Yahova adamupasa pomwe mwayi unango wakuti ayende ku Nineve akalengeze va chiweruzo chake (Onani ndime 11)
YAHOVA ATILIMBIKISA PAKUPHATISIRA BASA MZIMU UCHENA
12. Ko Yahova achatipasa tani ntendere tikambashupika maganizo panango kuferewa? (Afilipi 4:6, 7)
12 Pakuphatisa basa mzimu uchena, Yahova atilimbikisa tikambashupika maganizo panango tikaferewa. Onani chitsanzo chinango cha Ron na Carol. Mwadzidzidzi mwana wawo mwamuna adadzipha. Iwo adanena kuti: “Tenze tidagumanako kale na vinthu voshupa kumbuyo. Koma chimwechi chenze chinthu choshupa maninge. Timbapemphera ntsiku zizinji ne kugona ndipo tidabvadi ntendere womwe unenewa pa lemba ya Afilipi 4:6, 7.” (Werengani.) Peno munkulimbana na bvuto yoshupa maninge, mungambapemphere kwa Yahova mobwerezabwereza pa nthawe yomwe munkufuna. (Sal. 86:3; 88:1) Kumbirani Yahova mobwerezabwereza kuti akupaseni mzimu wake uchena ndipo iye adzanyalanyazelini vomwe munkukumbira.—Luka 11:9-13.
13. Ko mzimu uchena ungatithandize tani kuti tipitirize kutumikira Yahova mokhulupirika? (Aefeso 3:16)
13 Ko bvuto inango yoshupa maninge yakusiyani wofoka? Mzimu uchena ungakuthandizeni kutumikira Yahova mokhulupirika. (Werengani Aefeso 3:16.) Onani vomwe vidachitikira mulongo munango dzina yake Flora. Iye na mwamuna wake ambatumikira pabodzi ninge amishonale pomwe mwamuna wake adakhala wosakhulupirika kwa iye ndipo adasiyana. Iye adanena kuti: “Nkhawa yomwe nenze nayo ndawa yosakhulupirika kwa mwamuna wangu idanifokesa maninge. Nidakumbira Yahova kuti anipase mzimu wake uchena kuti nikwanise kupirira. Yahova adanipasa vomwe nimbadekana kuti nichire na kupirira chinthu chomwe pakuyamba chimbaoneka ninge ni chosakwanisika.” Flora awona kuti Mulungu wamuthandiza kuti alimbise chidaliro chakuti adzamuthandize pa mabvuto yake yose. Ndipo adaingizira kuti: “Nidaona kuti mawu ya pa lemba ya Salimo 119:32 yaphata basa kwa ine ndipo inena kuti: ‘Nidzatewedze malamulo yanu na ntima wose, ndawa yakuti mwanithandiza kuti niyabvese bwino.’”
14. Ko tingachite tani kuti mzimu wa Mulungu uphate basa pa ise?
14 Ko mungachite tani kuti mumbachite vinthu mobverana na pemphero yanu yokumbira mzimu uchena? Mumbachite vinthu vomwe vingathandize kuti mzimu wa Mulungu umbaphate basa kwa imwepo. Vimwevi vinkuphatanidza kugumanika pa misonkhano, kulalikira na vinthu vinango. Dzadzani m’maganizo mwanu na malamulo ya Mulungu pa kuyawerenga ntsiku iriyose. (Afil. 4:8, 9) Mukambawerenga, onani wanthu omwe adagumana na mabvuto ndipo onani momwe Yahova adawathandizira kuti akwanise kupirira. Sandra yemwe tamutomola kumayambiriro ule adagumana na mabvuto yakulu maninge motsatizanatsatizana. Iye adanena kuti: “Nkhani ya Yosefe inifika pa moyo. Iye alibe kubvuma kuti vinthu voipa vosowa chilungamo vomwe adagumananavo, vifokese ushamwali wake na Yahova.”—Gen. 39:21-23.
YAHOVA ATILIMBIKISA PAKUPHATISA BASA ABALE NA ALONGO
15. Ko ni mbani omwe angatilimbikise ndipo angatilimbikise tani? (Onani pomwe foto.)
15 Tikambagumana na mabvuto, abale na alongo wathu “angatilimbikise maninge.” (Akol. 4:11) Abale na alongo ni njira ya momwe Yahova awonesera chikondi chake kwa isepano. Abale angatilimbikise pa kutibvesera modzichepesa, panango angatilimbikise pakubwera kudzationa. Nthawe zinango angatiuze vesi ya m’Baibolo yomwe ingatinyamalise panango angapemphere nase pabodzi.d (Aro. 15:4) Nthawe zinango m’bale panango mulongo angatikumbuse momwe Yahova achaganizira ndipo vimwevi vingatithandize kuti tikhale olimba. Abale na alongo angatipase pomwe thandizo ya kuthupi pa nthawe yomwe tinkugumana na mabvuto.
Azishamwali okhuma mwauzimu, angakupaseni chilimbikiso na kukuthandizani maninge (Onani ndime 15)
16. Ko tichadekana kuchita pomwe chani kuti titambire thandizo ya wanthu anango?
16 Kuti titambire thandizo ya wanthu anango, nthawe zinango tingadekane kuchita kuwakumbira. Abale na alongo wathu atikonda ndipo ankufuna kuthandiza. (Miy. 17:17) Koma panango ankudziwalini momwe tinkubvera panango vomwe tinkudekana. (Miy. 14:10) Peno munkushupika m’maganizo, fotokozerani azishamwali wanu okhuma mwauzimu momwe munkubvera. Chitisani kuti adziwe momwe angakuthandizireni. Ndipo mungasalule kuuza munthu m’bodzi panango awiri wachikulire omwe muwathemba. Alongo anango adzibva omasuka kucheza na alongo anango wachikulire.
17. Ko nimabvuto yanango yaponi yomwe yangatikangise kutambira chilimbikiso ndipo tingayapirire tani?
17 Ayi kukhala na maganizo yodzipatula. Ndawa yoshupika maganizo panango vingakushupeni kukhala pabodzi na anzanu. Nthawe zinango abale na alongo wanu angakubveserenilini bwinobwino panango vingawashupe kuyankhula mawu yolimbikisa. (Yak. 3:2) Ayi kubvuma kuti mabvuto mwaya yakukangiseni kutambira thandizo yomwe munkudekana. Nkulu munango dzina yake Gavin, yemwe anabvuto yoshupika maganizo, adanena kuti: “Nikakhala wokhumudwa, kukhala pabodzi na anzangu ni chinthu chomwe chinishupa maninge.” Olo nteno, Gavin abvumalini kuti maganizo mwaya yamukangise kuphindula ndawa yokhala pabodzi na anzake. Mulongo munango dzina yake Amy adanena kuti: “Ndawa ya vinthu vomwe vidanichitikira kumbuyo, nishupika maninge kukhulupirira wanthu. Koma ninkuyesesa kupfunzira kukonda na kuthemba abale na alongo wathu ninge momwe Yahova achitira. Ndawa yakuti ninkudziwa kuti vimwevi vichitisa Yahova kukhala wokondwa ndipo vinichitisambo kukhala wokondwa.”
MAPOLOMISI YA YAHOVA YA KUTSOGOLO YANGATILIMBIKISE
18. Ko nchani chomwe tingadikhire kutsogolo ndipo nchani chomwe tingachite manjeuno?
18 Tingambaone kutsogolo na chikhulupiriro pakudziwa kuti Yahova manjemanjepa adzatipolese mwauzimu komasoti mwakuthupi. (Chiv. 21:3, 4) Pa nthawe mweyi, vinthu voipa vomwe tinkugumana navo ‘vidzabwererelini pomwe m’maganizo mwathu.’ (Yes. 65:17) Ninge momwe taonera, Yahova ‘atilimbikisa’ olo manjeuno. Phindulani mokwana na vomwe Yahova ankuchita kuti akulimbikiseni na kukunyamalisani. Ayi kukayikira olo pang’ono kuti ‘iye akuderani nkhawa.’—1 Pet. 5:7.
NYIMBO NA. 7 Yehova Ndiye Mphamvu Zathu
a Madzina yanango yachinjiwa.
b Onani bokosi yakuti “Yahova akuonani kuti ndimwe wofunika.”
c Kuti tikwanise “kukonza vinthu vomwe tidaphonyesa,” tichadekana kuonesa kuti ndise olapa pakukumbira kuti Yahova atikhululukire vophonya vathu na kuchinja makhalidwe yathu. Tikachita chimo ikulu, tichadekana kunyang’ana thandizo ya akulu mumpingo.—Yak. 5:14, 15.
d Mwakulinganiza, onani malemba yomwe yali pa ndandanda ya nkhani zakuti: “Nkhawa” na “Kunyamalisa” mu bukhu yakuti Malemba yotithandiza pa moyo wathu wachikhrisitu.