3:16

kocha: Jest to pierwsze wystąpienie greckiego czasownika agapáo („kochać”) w Ewangelii według Jana. Ten grecki czasownik i pokrewny rzeczownik agápe („miłość”) występują w tej Ewangelii w sumie 44 razy — częściej niż w pozostałych Ewangeliach razem wziętych. W Biblii agapáo i agápe często odnoszą się do niesamolubnej miłości opartej na zasadach. Wskazuje na to sposób, w jaki użyto słowa agapáo w tym wersecie — powiedziano w nim, że Bóg kocha ludzi (dosł. „świat”), którzy potrzebują wykupienia z grzechu (Jn 1:29). Wspomniany rzeczownik występuje w 1Jn 4:8, gdzie Jan pisze, że „Bóg jest miłością”. Miłość (agápe) wymieniono jako pierwszy „owoc ducha” (Gal 5:22) i szczegółowo scharakteryzowano w 1Ko 13:4-7. Kontekst, w jakim to słowo występuje w Biblii, wskazuje, że miłość często oznacza coś więcej niż uczucie, jakie wzbudza w kimś inna osoba. W wielu wypadkach jest pojęciem szerszym, okazywanie jej wymaga większego zaangażowania umysłu i woli (Mt 5:44; Ef 5:25). Dlatego miłość okazywana przez chrześcijan powinna obejmować wrażliwość moralną opartą na zasadach, poczuciu obowiązku i przyzwoitości. Nie jest jednak czysto rozumowa, ponieważ zwykle wiąże się z serdecznym, osobistym uczuciem (1Pt 1:22). Dobrze to pokazuje użycie tego terminu w Ewangelii według Jana. Kiedy Jan napisał, że „Ojciec kocha Syna” (Jn 3:35), użył formy słowa agapáo, ale kiedy zanotował słowa Jezusa opisujące tę więź, posłużył się formą greckiego czasownika filéo („kochać”) (Jn 5:20).

ludzi: Dosł. „świat”. Greckie słowo kòsmos w literaturze świeckiej ma ścisły związek z ludzkością i podobnie jest w Biblii (zob. komentarz do Jn 1:10). W tym kontekście kòsmos odnosi się do świata ludzi potrzebujących odkupienia, o których w Jn 1:29 powiedziano, że są winni „grzechu” — grzechu odziedziczonego po Adamie.

jednorodzonego Syna: Występujące tu greckie słowo monogenés, oddawane w wielu przekładach Biblii jako „jednorodzony”, oznacza „jedyny w swoim rodzaju; jedyny”. W księgach spisanych przez apostoła Jana to określenie odnosi się wyłącznie do Jezusa (Jn 1:14; 3:18; 1Jn 4:9; zob. komentarz do Jn 1:14). Co prawda inne istoty duchowe też zostały nazwane synami Boga, ale tylko Jezusa nazwano „jednorodzonym Synem” (Rdz 6:2, 4; Hi 1:6; 2:1; 38:4-7). Jezus, pierworodny Syn, jako jedyny został stworzony bezpośrednio przez Ojca i pod tym względem odróżniał się od pozostałych synów Bożych. Wszyscy oni zostali stworzeni (zrodzeni) przez Jehowę za pośrednictwem tego pierworodnego Syna. Słowa monogenés w podobnym znaczeniu użył apostoł Paweł, pisząc, że Izaak był „jednorodzonym synem” Abrahama (Heb 11:17). Chociaż Abraham miał też innych synów — Ismaela z Hagar i kilku synów z Keturą (Rdz 16:15; 25:1, 2; 1Kn 1:28, 32) — Izaak był „jednorodzony” w szczególnym sensie. Był jedynym synem Abrahama urodzonym na podstawie obietnicy Bożej i jedynym synem Sary (Rdz 17:16-19).

w niego wierzy: Podstawowe znaczenie greckiego czasownika pisteúo (spokrewnionego z rzeczownikiem pístis, zazwyczaj oddawanym jako „wiara”) to „wierzyć; mieć wiarę”, ale w zależności od kontekstu i konstrukcji gramatycznej może mieć on różne odcienie znaczeniowe. Znaczenie tego terminu często obejmuje coś więcej niż samo przeświadczenie czy uznawanie, że ktoś istnieje (Jak 2:19). Zawiera w sobie myśl o wierze i zaufaniu, które prowadzą do okazania posłuszeństwa. W Jn 3:16 grecki czasownik pisteúo występuje razem z przyimkiem eis, oznaczającym „w”. Na temat tego greckiego sformułowania pewien biblista napisał: „W tej konstrukcji słowo ‚wiara’ zawiera myśl o działaniu, o czymś, co ludzie robią, np. o pokładaniu wiary w kimś” (An Introductory Grammar of New Testament Greek, Paul L. Kaufman, 1982, s. 46). Jezus najwyraźniej ma tu na myśli życie wypełnione wiarą, a nie tylko pojedynczy przejaw wiary. W Jn 3:36 występuje podobne sformułowanie „kto wierzy w Syna”; ‛wiarę w Syna’ przeciwstawiono tam ‛nieposłuszeństwu Synowi’. Dlatego w tym kontekście słowo „wierzyć” zawiera w sobie myśl o posłuszeństwie wynikającym z czyjegoś głębokiego przekonania lub wiary.