Agosto
Jueves 1 de agosto
Paypa ñaupaqenpi uj libro qhelqasqa karqa, Jehová Diosta manchachikojkunapis sutinpi tʼukurejkunapis yuyarisqa kanankupaj (Mal. 3:16).
Ashkhasqa parlasqankuwan rikuchinku Jehovata manchachikusqankuta, sutinpitaj tʼukurisqankuta. Jehovataj uj libropi qhelqan paykunaj sutisninkuta. ¿Imajtintaj Jehová chayta ruwan? Imajtinchus parlasqanchejqa sutʼita rikuchin imayna runachus kasqanchejta. Jesús nerqa: “Sonqopi imachus juntʼa kashan, chaymanta simeqa parlan”, nispa (Mat. 12:34). Jehovataj munan payta munakojkuna, wiñaypaj mosoj jallpʼapi kausakunankuta. Jehovaqa imatachus parlasqanchejta sumajta uyarin. Imajtinchus chayman jina yupaychasqanchejta allinpaj qhawan chayrí mana (Sant. 1:26). Jehovata mana munakoj runasqa parlanku sajrata, sonqota nanachinapaj jina, jatunchakunankupaj jinataj (2 Tim. 3:1-5). Noqanchejqa mana paykuna jina kayta munanchejchu. Astawanpis parlasqanchejwan Jehovata kusichiyta munanchej. Ichapis uj hermanoqa reunionespi, predicacionpipis kʼachamanta parlanman. Jinapis familianwanqa sonqota nanachinapaj jina, nitaj munakuywanchu parlanman. Chayta ruwajtin, ¿Jehová Dios payta allinpajchu qhawanman? (1 Ped. 3:7). w22.04 pág. 5 párrs. 4, 5
Viernes 2 de agosto
Chay khuchi warmita chejnispa tukuy imanta qhechonqanku, qʼalallatataj saqerpayanqanku. Aychanta mikhuykonqanku, ninawantaj qʼalata ruphaykuchenqanku (Apo. 17:16).
Jehovaqa chunka wajrasman, jinallataj millay phiña animalmanpis yuyayta qonqa kay mundomanta tukuynin llulla religionesta chinkarpachinankupaj. Chaytataj ruwachenqa puka millay phiña animalnejta, nisunman Naciones Unidasnejta (Apo. 18:21-24). ¿Imatá yachakunchej? Tukuy atisqanchejta kallpachakuna Jehovata yupaychasqanchej “mana chʼichiyoj llimphu” kananpaj (Sant. 1:27). Jatun Babiloniaqa llulla yachachiykunawan, costumbreswan, layqerioswan, millay kausaywan ima juntʼa kashan. Noqanchejtajrí amapuni chaykunaman chhapukunachu. Astawanpis runasta ninallapuni: “Llojsipuychej chay llajtamanta”, nispa. Llojsiponqanku chayqa, Jehovaqa mana paykunata Jatun Babiloniaj juchasninmanta juchachanqachu (Apo. 18:4). w22.05 pág. 11 párr. 17; pág. 14 párr. 18
Sábado 3 de agosto
Jehová Diospa munakuywan ruwasqasninmanta parlarisaj (Isa. 63:7).
Tata chayri mama, imaynallamantapis wawasniykiman Jehovamanta yachachiy, imastachus qankunapaj ruwasqanmantapis (Deu. 6:6, 7). Wasipi wawasniykiman Bibliamanta yachachejta mana saqesojtinkupis, yachachinaykipuni tiyan. Cristina nin: “Wawasniywanqa wasipi mana Bibliamanta parlariyta atillajchu kani. Chayrayku mayta kallpachakoj kani, imaynallamantapis paykunaman Diosmanta yachachinaypaj”, nispa. Chantapis Jehovaj llajtanmanta, hermanosmanta ima allinta parlay. Ama ancianospaj rimaychu. Paykunamanta allinta parlajtiyki wawasniykeqa, yanapata necesitaspa paykunawan yanapachikonqanku. Familiaykipi allin kausay kananpaj yanapakuy. Qosaykitawan wawasniykitawanqa sapa kuti munakusqaykita niy. Qosaykimanta parlay allinta, respetowantaj, wawasniykimanpis chayllatataj yachachiy. Chaytaj familiapi allinta kausakunaykichejpaj yanapasonqachej. Wawasniykipis Jehovamanta yachakuyta atillanqanku (Sant. 3:18). w22.04 pág. 18 párrs. 10, 11
Domingo 4 de agosto
Yachani imastachus ruwasqaykita (Apo. 3:1).
Jesusqa Éfeso congregacionman uj willayta willacherqa. Chaypitaj cristianosman nerqa llakiykunapi kaspapis aguantallasqankutapuni, mana saykʼuspataj Jehovata sirvillasqankutapuni. Jinapis paykunaqa niña qallariypi jinachu Jehovata munakusharqanku. Jehová paykunaj yupaychasqankuta allinpaj qhawananpajqa, watejmanta qallariypi jina payta munakunanku karqa. Kay tiempopipis ajinallataj. Mana aguantanallanchejchu tiyan, manaqa Jehovata munakusqanchejrayku imatapis paypaj ruwananchej tiyan. Imajtinchus Jehovaqa mana ruwasqasnillanchejtachu qhawashan, astawanpis payqa qhawashan imaraykuchus imatapis ruwasqanchejta. Jehovaqa mayta munan payta munakusqanchejrayku, agradecekusqanchejraykutaj sirvinanchejta (Pro. 16:2; Mar. 12:29, 30). Rijchʼarisqasllapuni kana. Sardis congregacionmanta cristianosqa, waj problemayoj karqanku. Paykunaqa ñaupajpi Jehovapaj tukuy atisqankuta ruwaspapis, qhellayapusharqanku. Chayrayku Jesús nerqa ‘rijchʼarinankuta’ (Apo. 3:1-3). Jehovaqa imastachus paypaj ruwasqanchejta mana qonqapunchu (Heb. 6:10). w22.05 pág. 3 párrs. 6, 7
Lunes 5 de agosto
Ima laya sinchʼi trabajopis runapajqa sumajpuni (Pro. 14:23).
Salomonqa nerqa trabajonchejmanta kusisqa kayqa “Diospa regalon” kasqanta (Ecl. 5:18, 19). Salomonqa chayta experienciawan nerqa. Payqa mayta trabajarqa wasista ruwaspa, uvasta plantaspa, huertasta ruwaspa, estanquesta ruwaspa, llajtasta sayarichispa ima (1 Rey. 9:19; Ecl. 2:4-6). Salomonqa ajina sinchʼita trabajaspa kusikorqachá. Jinapis yacharqa mana chayllatachu ruwanan kasqanta. Chayrayku Jehovapaj ashkha imasta ruwarqa. Payqa Jehovata yupaychanapaj kʼachitu templota qanchis wataspi ruwacherqa (1 Rey. 6:38; 9:1). Tukuy chay imasta ruwaspapis, repararqa Jehovapaj llankʼaypuni aswan sumaj kasqanta. Pay nerqa: “Kay tukuy imasta uyariytawan kayta nisunman: Cheqa Diosta manchachikuy, kamachisqasnintapis kasukuy”, nispa (Ecl. 12:13). w22.05 pág. 22 párr. 8
Martes 6 de agosto
Diosqa Cristonejta tukuy sonqo perdonasorqachej (Efe. 4:32).
Bibliata leespa reparanchej Jehovaqa ashkha runasta perdonasqanta. ¿Pita perdonasqantataj yuyarikunchej? Ichá yuyarikunchej rey Manasesta perdonasqanta. Payqa manchay sajrapuni karqa. Jehovaj contranpi millay juchastapuni ruwarqa. Payqa llulla diosesta yupaycharqa, wajkunata chayta ruwayman tanqarqa, wawasnintapis chay diosesman jaywananpaj wañucherqa. Chantapis uj santota Jehová Diospa templonman apaykorqa. Biblia paymanta nin: “Manasesqa Jehová Diosta phiñachinanpaj may chhika millay imasta ruwarqa”, nispa (2 Cró. 33:2-7). Jinapis Manasés sonqomantapacha arrepientekojtin Jehovaqa tukuy sonqo perdonaporqa (2 Cró. 33:12, 13). Ichá yuyarikullanchejtaj rey Davidta perdonasqanta. Paypis jatun juchasllatataj Jehovaj contranpi ruwarqa: Khuchichakorqa, runatapis wañuchicherqa. David tukuy sonqo arrepientekuspa juchallikusqanta reparakojtin, Jehovaqa paytapis perdonallarqataj (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14). Chaypi reparanchej Jehovaqa perdonananpaj wakichisqapuni kashasqanta. w22.06 pág. 3 párr. 7
Miércoles 7 de agosto
Pacienciakuychej, sonqoykichejtataj kallpachaychej (Sant. 5:8).
Suyakuyninchej sinchʼillapuni kananqa mana atikullanchu. Ichapis wakin kuteqa Dios nisqasninta juntʼanallantaña munasunman. Jinapis Jehovaqa wiñaymantapacha kausan. Chayrayku noqanchejpaj unay kaspa jinajtinpis, paypajqa pisi tiempolla (2 Ped. 3:8, 9). Pay imatachus ruwasaj nisqantaqa sumajninmanta juntʼanqa, jinapis ichá mana munasqanchej tiempopipunichu. ¿Imataj yanapawasun suyakuyninchejta sinchʼillatapuni japʼinapaj, pacienciawantaj suyakunapaj Dios nisqasninta juntʼanan pʼunchaykama? (Sant. 5:7). Jehovaqa nin suyakuyninchej juntʼakunantapuni. Chayrayku Jehovaj qayllallanpipuni kana. Bibliaqa nin suyakuyniyoj kanapajqa Jehová kasqanpi creenanchej kasqanta, “jinallataj sonqo kʼajaywan payta maskʼajkunata tʼinkasqantapis” (Heb. 11:1, 6). Jehová kasqanpipuni creesun chayqa, astawan atienekusun tukuy nisqasninta juntʼananpi. Suyakuyninchejta sinchʼillatapuni japʼinapajqa, Jehovamanta mañakuna, Palabrantataj leena. Jehovata mana rikojtinchejpis amigosnin kayta atisunman. Jehovawanqa oracionnejta parlasunman, imaraykuchus yachanchej uyarinawanchejtapuni (Jer. 29:11, 12). w22.10 págs. 26, 27 párrs. 11-13
Jueves 8 de agosto
Chay qhepata Jobqa parlarerqa, nacekusqan pʼunchaytataj maldicerqa (Job 3:1).
Job ushpha patapi tiyaykukuspa tuta pʼunchay sinchʼi nanayta aguantashasqanpi piensarina (Job 2:8). Chay kinsa runasqa Jobta nishallankupuni mana allin runachu kasqanta, nitaj imata ruwasqanpis allinchu kasqanta. Jobtaqa llakiykunasnin llasa rumi jina atiykusharqa, wawasnin wañupusqankumantapis sonqonqa maytapuni nanasharqa. Jobqa qallariypi chʼinlla kakorqa (Job 2:13). Chʼinlla kakojtin chay kinsa runasqa Jehovata wasanchananta yuyarqanku, nitaj jinachu karqa. Jobtaj ichapis paykunata qhawarispa nerqa: “Kausanaykamaqa nillasajpuni mana juchayoj kasqayta”, nispa (Job 27:5). ¿Imataj Jobta yanaparqa llakiy patapi kaspapis sinchʼita sayananpaj, nitaj llauchʼiyananpaj? Ajina sinchʼi llakiypi kashaspapis atienekullarqapuni Tatan Jehová llakiyninta chinkachinanta. Payqa yacharqa wañojtinpis Jehová kausarichimunanta (Job 14:13-15). w22.06 pág. 22 párr. 9
Viernes 9 de agosto
Qankunaqa kay jinata Diosmanta mañakuychej: “Cielopi kashaj Tatayku, sutiyki jatunchasqa kachun. Gobiernoyki jamuchun. Munayniykitaj ruwasqa kachun” (Mat. 6:9, 10).
Jallpʼatawan cielotawan Ruwaj Diosninchejmanta mañakuyta atisqanchejqa sumaj regalopuni. Jehová Diosninchejmanqa ima ratollapis, ima parlayllapipis imaschus sonqonchejpi kasqanta willakuyta atinchej. Hospitalpi kashaspapis carcelpi kashaspapis munakuyniyoj Tatanchejmanta mañakuyta atinchej, paytaj uyariwanchejpuni. Jehovamanta mañakuyta atisqanchejmanta maytapuni agradecekuna. Rey Davidqa orakuyta atisqanta may jatunpaj qhawarqa. Payqa Jehovata uj takiypi nerqa: “Mañakususqayqa ñaupaqeykipi sumaj wakichisqa incienso jina kachun”, nispa (Sal. 141:1, 2). Davidpa tiemponpeqa, santo inciensota sacerdotes Diosman jaywanankupaj sumajsituta wakichej kanku (Éxo. 30:34, 35). Davidqa inciensomanta parlaspa ichapis nisharqa mañakunanpaj imatachus ninanpi sumajtaraj piensariyta munasqanta. Noqanchejpis chayllatataj ruwayta munanchej, mañakusqanchej Jehovapaj sumaj qʼapashaj incienso jina kananpaj. w22.07 pág. 20 párrs. 1, 2; pág. 21 párr. 4
Sábado 10 de agosto
“Noqamin vengakusaj, pagachikusajtaj”, nispa nin Jehová Diosqa (Rom. 12:19).
Jehovalla vengakuyta atin. Payqa mana munanchu contranchejpi juchallikojkunamanta vengakunanchejta (Rom. 12:20, 21). Noqanchejqa pantaj runas kanchej, nitaj tukuy imatachu yachanchej. Chayrayku mana Jehová jina allinta juzgayta atinchejchu (Heb. 4:13). Chantapis imaynachus sonqonchej kashasqanman jina imatapis mana allinta piensarispalla ruwarpasunman. Santiago nerqa: “Phiñakojqa mana Diospa cheqan kayninman jinachu ruwan”, nispa (Sant. 1:20). Jehovaqa cheqan kajman jinapuni imatapis allinchanqa, justiciatapis ruwanqapuni. Perdonaspaqa Jehová justiciata ruwananpi atienekushanchej. Jehovaj makinman tukuy imata saqepuspaqa, sutʼita rikuchinchej jucharayku tukuy llakiykuna kajta Jehová chinkachinanpi atienekusqanchejta. Paraisopeqa imaschus sonqonchejta nanachiwasqanchej “manaña yuyarisqachu kanqa, manaña sonqomanpis kutirimonqachu” (Isa. 65:17). w22.06 págs. 10, 11 párrs. 11, 12
Domingo 11 de agosto
Sutiyrayku tukuy naciones chejnisonqachej (Mat. 24:9).
Runas ajinata chejniwasqanchejqa rikuchin Jesús jina ruwasqanchejta, Jehovataj allinpaj qhawawasqanchejta (Mat. 5:11, 12). Ajinata churanakunawanchejpajtaj Diablo tanqashan. Jinapis Jesús paymanta aswan atiyniyoj. Jesuspa yanapayninwanqa sumaj willaykuna tukuy nacionesmanta runasman chayashan. Qhawarina imaynatachus chayta ruwakushasqanta. ¿Imaraykutaj mana atikullantajchu sumaj willaykunata willay? Runas imaymana parlayniyoj kasqankurayku. Jesusqa apóstol Juanman mosqoypi jina rikuchispa nerqa sumaj willaykunaqa tukuy laya parlayniyoj runasman chayanantapuni (Apo. 14:6, 7). Chayrayku may chhika runas sumaj willaykunata parlayninkupi uyariyta atinku. Kay tiempopeqa mundontinmanta may chhika runas Bibliamanta yachachiykunata jw.org nisqapi leeyta atinku, 1.000 kuraj parlaykunapi kasqanrayku. Diospa Llajtanta Kamachejkunaqa runasta yachachinapaj Wiñaypaj kusisqa kausakuy librota 700 kuraj parlaykunapi traducikunanta ninku. w22.07 pág. 9 párrs. 6, 7
Lunes 12 de agosto
Ashkha yuyaychajkuna kajtin imallapis allinta ruwakun (Pro. 11:14).
Jesusqa runasta khuyakoj. Apóstol Mateo nerqa: “Ashkha runasta rikuspaqa mayta khuyakoj, paykunaqa mitharasqas, tʼaqa tʼaqallataj kasharqanku, mana michejniyoj ovejas jina”, nispa (Mat. 9:36). Jehovarí, ¿imaynatá runasta qhawan? Jesús nerqa: ‘Cielopi kashaj Tatayqa, mana munanchu kay juchʼuykunamanta ni ujpis chinkananta’, nispa (Mat. 18:14). Jehová chay jinatapuni munakuwasqanchejqa mayta kusichiwanchej. Jesusta astawan rejsispaqa Jehovata astawanraj munakunchej. ¿Imatawantaj ruwallawajtaj Jehovata astawan munakunaykipaj, wiñay tukusqa cristianomantaj tukunaykipaj? Congregacionniykimanta wiñay tukusqa cristianoswan masichakuy. Paykunaqa kusisqapuni kanku, Jehovata sirviyta ajllakusqankumantataj mana arrepientekunkuchu. Paykunata niwaj wakin experienciasninkuta willarisunankuta. Kausayniykipi imatachus ruwayta ajllanayki kajtintaj, paykunawan parlariwaj yuyaycharisunankupaj. Biblia nin: ‘Ashkha yuyaychajkuna kajtin imallapis allinta ruwakun’, nispa. w22.08 pág. 3 párrs. 6, 7
Martes 13 de agosto
Jehová Diosqa cheqan runasta qhawamushan (1 Ped. 3:12).
Tukuyninchej ima pruebapipis rikukusunpuni. Chay pruebastaqa ni jaykʼaj sapallanchejchu aguantananchej kanqa. Jehovaqa uj munakuyniyoj tata jina cuidawanchejpuni. Payqa noqanchejwanpuni kashan, wakichisqataj kashan yanapata mañakojtinchej uyarinawanchejpaj, yanapanawanchejpajtaj (Isa. 43:2). Jehovaj yanapayninwanqa ima llakiytapis aguantayta atinchej. Payqa aguantanapaj yanapasta maki juntʼata qowanchej. Chay yanapastaj kaykuna kanku: Diosmanta mañakuyta atisqanchej, Biblia, mikhuna jina ashkha sumaj yachachiykuna, llakiy tiempopi munakuywan yanapawanchej chay hermanosninchejpis. Mayta agradecekunchej Tatanchej Jehová sumajta cuidawasqanchejmanta. “Sonqonchejqa kusikun imatachus Dios ruwapuwasqanchejmanta” (Sal. 33:21). ¿Imatá ruwasunman Jehová munakuywan cuidawasqanchejmanta agradecekunapaj? Tukuy yanapasta qowasqanchejta sumajta aprovechana. Jehová cuidanallawanchejpajpuneqa noqanchejpis mana jinalla kakunanchejchu tiyan. Kallpachakunallapuni payta kasukunapaj, imatachus allinpaj qhawan chayta ruwanapajpis. Chayta ruwajtinchejqa Jehová wiñaypaj cuidallawasunpuni. w22.08 pág. 13 párrs. 15, 16
Miércoles 14 de agosto
Nisqasniykeqa tukuynin cheqanpuni kanku (Sal. 119:160).
Kay tiempopi ashkha runasqa manaña yachankuchu pipichus confianankuta. Ashkhasqa politicosta, cientificosta, jatuchaj negociosniyoj kajkunatapis jatunpaj qhawanku. Jinapis mana sutʼita yachankuchu chay runasqa paykunaj allinninkutapunichus manachus maskʼasqankuta. Chantapis iglesiasta kamachejkunata mana anchata respetankuchu. Chay kamachejkunaqa ninku Bibliaj nisqanman jina ruwasqankuta, nitaj chayman jinachu ruwanku. Chayrayku ashkhasqa ni Bibliapipis confiankuchu. Jehovaj kamachisnenqa mana iskayrayanchejchu Diosqa ‘cheqa kajta parlaj Diospuni’ kasqanmanta, allinninchejtapunitaj munasqanmanta (Sal. 31:5; Isa. 48:17). Yachanchej Bibliaj nisqanpi confiayta atisqanchejta. Noqanchejpis Bibliamanta uj yachaj runa jinallataj yuyanchej. Pay nerqa: “Diospa tukuy nisqasninpeqa mana ima llullapis kanchu, tukuy nisqasnintaj juntʼakonqapuni. Diospa llajtanqa Diospi confiasqankurayku, nisqanpipis confiayta atillankutaj”, nispa. w23.01 pág. 2 párrs. 1, 2
Jueves 15 de agosto
Ujkuna ujkunamanta llakikuna (Heb. 10:24, sutʼinchaynin).
Hermanosta kallpachanchej sinchʼi creeyniyoj kanankupaj yanapaspa. Wakenqa aguantanku mana testigo kajkuna burlakusqankuta. Wakintaj sinchʼi onqosqas kashanku chayri sonqo nanasqas. Wakintajrí ichapis unayña suyakushanku kay mundoj tukukuynin chayamunanta. Tukuy chaykunaqa hermanosninchejpa creeyninkuta pruebaman churanman. Pabloj tiemponpi congregacionmanta hermanospis ajinallapitaj rikukorqanku. Apóstol Pabloqa Diospa Palabranwan hermanosninpa creeyninkuta kallpacharqa. Ichapis judío cristianosqa ni imata niyta atejchu kanku, familiaresninku judiospa religionninku cristiano kaymanta aswan sumaj kasqanta nejtinku. Pablo hebreosman qhelqasqantaj maytachá paykunata kallpacharqa (Heb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Chay cristianosqa Pablo imatachus nisqanwan kutichiyta atinkuman karqa. w22.08 págs. 23, 24 párrs. 12-14
Viernes 16 de agosto
Bendecisqa kachun pichus Jehová Diospi atienekojqa (Jer. 17:7).
Kay mundomanta runasqa mana yachankuchu pipichus confianankuta. Comerciantes, políticos, religionta kamachejkunapis kutin kutita runasta chʼaukiyanku. Chayrayku runasqa niña anchata paykunapi confiankuchu. Wakintaj amigosninkupi, vecinosninkupi, familiankupipis mana confiayta atillankutajchu. Chaytaj mana tʼukuchinawanchejchu tiyan. Imajtinchus Bibliaqa nerqaña: ‘Qhepa pʼunchaykunapi runasqa wasanchajkuna kanqanku, wajkunamanta llullakuspa parlanqanku, amigosninkoj contranpi sayaykonqanku’, nispa. Runasqa kay mundoj diosninman rijchʼakunanku karqa. Paytaj manapuni confianapaj jinachu (2 Tim. 3:1-4; 2 Cor. 4:4). Cristianostajrí yachanchej mana iskayrayaspa Jehovapi atienekuyta atisqanchejta. Yachanchej Jehová munakuwasqanchejta, nitaj jaykʼajpis amigosninta saqerparinanta (Sal. 9:10). Jesucristopipis atienekuyta atillasunmantaj, imajtinchus payqa noqanchejrayku kausayninta qorqa (1 Ped. 3:18). Chantapis kausayninchejpi rikunchej Bibliaj yuyaychaykunasnenqa atienekunapaj jinapuni kasqanta (2 Tim. 3:16, 17). w22.09 pág. 2 párrs. 1, 2
Sábado 17 de agosto
Kusisqamin Jehová Diosta manchachikoj runaqa. Kusisqamin Diospa ñanninta purej runaqa (Sal. 128:1).
Cheqamantapuni kusisqa kayqa mana uj rato kusirpakuyllachu. Runasqa tukuy kausayninchejpi kusisqa kayta atisunman. ¿Imaynamantá? Jesusqa Orqopi Yachachishaspa nerqa: “Kusisqa kanku Diosta necesitasqankuta reparakojkunaqa”, nispa (Mat. 5:3). Jesusqa yacharqa runasqa Ruwawajninchej Jehovata rejsiyta, yupaychayta ima mayta munanapaj jina ruwasqa kasqanchejta. Chayrayku runasqa ‘Diosta necesitasqanchejta’ reparakunchej. Jehová ‘kusikuyniyoj Dios’ kasqanraykutaj, payta yupaychajkunapis kusisqallataj kayta atinchej (1 Tim. 1:11). ¿Ni ima llakiyniyojchu kana kanman kusisqa kanapaj? Mana. Jesusqa Orqopi Yachachishaspa nerqa: “Kusisqa kanku llakikojkunaqa”, nispa. Jesusqa nillarqataj: “Kusisqa kanku cheqan kajrayku qhatiykachasqa kajkunaqa”, nispa (Mat. 5:4, 10, 11). Jesusqa mana nerqachu kusisqa kanapajqa mana ni ima llakiyniyoj kananchej kasqanta. Manachayqa nerqa Diosta necesitasqanchejta reparakunanchej kasqanta, paymantaj qayllaykunanchej kasqanta (Sant. 4:8). w22.10 pág. 6 párrs. 1-3
Domingo 18 de agosto
Allinta tanteayta yachaj runaqa chʼinlla kakun (Pro. 11:12).
Tanteayta yachaspaqa reparasun maykʼajchus ‘tiempo kasqanta chʼin kanapaj’, maykʼajtajchus ‘tiempo kasqanta parlanapaj’ (Ecl. 3:7). Wakin lugarespeqa niyta yachanku: “Parlayqa qolqe jina, chʼinlla kaytaj oro jina”, nispa. Chaytaj niyta munan wakin kutisqa parlanamanta nisqa chʼin kananchej aswan allin kasqanta. Uj experienciayoj ancianomanta parlarina. Paytaqa wajyarinkupuni waj congregacionespi mana allinchay atina imaspi yanaparinanpaj. Waj anciano paymanta nin: “Payqa sumajtapuni qhawarikun, manataj waj congregacionesmanta imatachus yachasqanta parlallanchu”, nispa. Ajinata tanteayta yachasqanrayku chay ancianotaqa congregacionninmanta waj ancianos respetanku. Paykunaqa yachanku mana willana imasta mana wajkunaman willarqonanta. Mana llullakuspa parlayqa de confianza kanapaj yanapawanchej. Ajina runaspeqa confiayta atillanchej cheqa kajtapuni parlasqankurayku (Efe. 4:25; Heb. 13:18). w22.09 pág. 12 párrs. 14, 15
Lunes 19 de agosto
Jehová Diospa contranpeqa ni ima yachaypis, ni tanteariyta yachaypis, nitaj ima yuyaychaypis sayarinmanchu (Pro. 21:30).
Ashkhasqa ‘cheqa yachay callespi jatunmanta qhaparishajtinpis’, mana uyarejman tukunku (Pro. 1:20). Bibliaqa nin kinsa laya runas yachayta qhesachasqankuta: “mana yachayniyoj runas”, “wajkunata asipayajkuna”, “wampu runas” ima (Pro. 1:22-25). ‘Mana yachayniyoj runasqa’ imatapis creellanku, paykunaqa piwanpis facilta convencechikunku chayri engañachikunku (Pro. 14:15). May chhika runastaqa religionninkuta kamachejkuna chayri políticos engañanku. Wakenqa engañachikusqankuta reparakuytawan qʼasa sonqo qhepakunku. Pikunamantachus Proverbios 1:22 parlan chay runastaj, paykunapuni ajllanku mana yachayniyojllapuni qhepakuyta, ajinallapuni kayta munasqankurayku (Jer. 5:31). Paykunaqa mana munankuchu Bibliamanta yachakuyta, nitaj leyesnintapis kasukuyta. Noqanchejqa mana paykuna jina kayta munasunmanchu (Pro. 1:32; 27:12). w22.10 pág. 19 párrs. 5-7
Martes 20 de agosto
Runas churanku chay kamachejkunataqa, kʼumuykukoj sonqowan kasukuychej (1 Ped. 2:13).
Jehovaj llajtanqa cuidanawanchejpaj kamachiykunata qowanchej. Sapa kuti yuyarichiwanchej numeronchejta ancianosman qonata. Ajinamanta imapis kaymanta jinalla kajtin tariyta atinawanchejpaj. Numeronchejta cambianchej chay, ¿mosoj numeronchejta qonchejñachu? Ichapis Diospa llajtanqa kamachiykunata qowasunman wasillanchejpi qhepakunanchejpaj, ayqekunanchejpaj, chayri imatachus necesitasqanchejta imaynatachus japʼikunanchejpaj. Chayrí niwasunman maykʼajchus, imaynatatajchus wajkunata yanapanata. Manachus chay kamachiykunata kasukusunman chayqa, kausayninchejta, ancianospa kausayninkutapis wañuy pataman churasunman. Paykunaqa Jehovata kasukuspa cuidashawanchej (Heb. 13:17). Ashkha hermanosqa desastres kasqanrayku wasinkuta saqespa waj lugaresman ripunku. Paykunaqa tukuy atisqankuta ruwanku chay kausayninkuman yachaykukunankupaj, usqhayllatataj Diosta yupaychaypi ruwanasninkuta watejmanta ruwanankupaj. Chantapis “Diospa palabranmanta sumaj willaykunata” willallankupuni, imaynatachus ñaupa cristianos qhatiykachasqa kasqankurayku tukuynejman chʼeqerasqa kaspa ruwarqanku ajinata (Hech. 8:4). Predicasqankoqa paykunata yanapan Diospa Gobiernonpi yuyanankupaj, manataj problemasninkupichu. Ajinamanta kusisqallapuni, sonqo tiyasqallapunitaj kanku. w22.12 pág. 19 párrs. 12, 13
Miércoles 21 de agosto
Jehová Diosqa noqawan kashan, mana manchikusajchu (Sal. 118:6).
Jehovaqa sapa ujninchejta may valorniyojpaj qhawawanchej. Jesusqa apostolesninta niraj predicaj kachashaspa, runas churanakusqankuta mana manchachikunankupaj yanaparqa (Mat. 10:29-31). Chaypajtaj Israelpi aswan rejsisqa pʼisqetusmanta paykunaman parlarqa. Chay tiempopi chay pʼisqetusqa may pisisitulla valej kanku. Jinapis Jesusqa discipulosninman nerqa: “Ni uj pʼisqetullapis pampaman urmanchu mana Tataykichejpa yachanantaqa”, nispa. Chaymantataj nerqa: “Qankunaqa ashkha pʼisqetusmantapis astawanraj valenkichej”, nispa. Ajinamanta sutʼita rikucherqa Jehovaqa sapa ujninkuta may valorniyojpaj qhawasqanta. Chaytaj paykunata yanaparqa qhatiykachasqa kayta mana manchachikunankupaj. Jesuspa discipulosnenqa llajtaspi, ranchospi predicashaspa, sapa chay pʼisqetusta rikuspachá Jesuspa nisqanta yuyarikoj kanku. Qanpis uj pʼisqetuta rikuspa, yuyarikuy Jehovapaj may valorniyoj kasqaykita. Imajtinchus Jehovapajqa qanpis ‘ashkha pʼisqetusmanta’ astawanraj valenki. Jehovaj yanapayninwanqa ima churanakuytapis mana manchachikunaykichu tiyan. w23.03 pág. 18 párr. 12
Jueves 22 de agosto
Qankuna juchayoj kankichej faraonwan kamachisninwan chejninawaykupaj. Qankuna juchayoj kankichej wañuchiyta munanawaykupaj (Éxo. 5:21).
Ichá wakin kutispi familiaresninchej churanakuwasunman chayri trabajonchejta pierdesunman. Unayña uj problemapi rikukojtinchejqa, ichapis yuyasunman niña allinchakunanta, desanimakusunmantaj. Satanasqa chay imasmanta valekuspa yuyachiwasunman Jehová mana munakuwasqanchejta. Payqa yuyachiyta munawanchej, Jehovata sirvikusqanchejrayku chayri llajtanpi kasqanchejrayku ajinapi rikukushasqanchejta. Wakin israelitaspis Egiptopi kashajtinku ajinallapitaj rikukorqanku. Qallariypeqa mana iskayrayarqankuchu Moisesta, Aarontawan Jehová ajllasqanmanta, paykunanejta esclavos kasqankumanta kacharichinanpaj (Éxo. 4:29-31). Jinapis faraón paykunata astawan sufrichejtin, Moisestawan Aarontawan juchacharqanku (Éxo. 5:19, 20). Diospa ajllasqan kamachisninta ajinata tumpasqankoqa manapuni allinchu karqa. Qanpis unayña llakiykunapi kashanki chayqa, imaynachus kashasqaykita Jehovaman willakuy, yanapasunanpitaj atienekuy. w22.11 pág. 15 párrs. 5, 6
Viernes 23 de agosto
Cheqatapuni niykichej: Hora chayamushan, kunantaj chay horapiña kashanchej, maypachachus wañusqasqa Diospa Wawanpa parlasqanta uyarenqanku, kasukojkunataj kausanqanku (Juan 5:25).
Jehovamin kausayta qowanchej, payllataj wañusqastapis kausarichimuyta atin. Profeta Eliasman atiyta qorqa Sareptamanta viudaj wawanta kausarichimunanpaj (1 Rey. 17:21-23). Aswan qhepamantaj, profeta Eliseoqa Diospa yanapayninwan, Sunemmanta uj warmej wawanta kausarichimullarqataj (2 Rey. 4:18-20, 34-37). Chay kutispi, waj kutispiwan wañusqas kausarichisqas kasqankoqa rikuchin Jehová wañusqasta kausarichimunanpaj atiyniyoj kasqanta. Jesuspis kay jallpʼapi kashajtin, sutʼita rikucherqa Tatanqa paymanpis chay atiyllatataj qosqanta (Juan 11:23-25, 43, 44). Kunanqa Jesús cielopi kashan, Diostaj payman ‘tukuy atiyta qon cielopi, jinallataj kay jallpʼapipis’. Chayrayku Jesusqa juntʼayta atin ‘sepulturaspi tukuy kajkuna’ kausarimonqanku nisqanta. Kausarimojkunataj wiñaypaj kausakuyta suyakonqanku (Mat. 28:18; Juan 5:26-29). w22.12 pág. 5 párr. 10
Sábado 24 de agosto
Israel nacionmanta kajkunaqa mana uyarisuyta munanqankuchu, imaraykuchus paykunaqa mana uyariyta munawankuchu (Eze. 3:7).
Israelitasqa profeta Ezequielta qhesachaspa, Jehovata qhesachasharqanku. Jehová imatachus Ezequielman kay pʼunchaypaj textopi nisqanqa, maytachá payta sonqocharqa. Imajtinchus runas payta qhesachasqankoqa mana ninayarqachu llankʼayninpi pantashasqanta. Chantapis Jehovaqa sutʼita payman nerqa, juchachana willayta willasqan juntʼakojtin, judiosqa ‘paykuna ukhupi uj profeta kasqanta yachanankuta’ (Eze. 2:5; 33:33). Jehová Ezequielman kallpachananpaj jina imastachus nisqanqa, maytachá payta yanaparqa willayninta juntʼananpaj. Noqanchejtapis Jehovapuni kachawasqanchejta yachayqa mayta kallpachallawanchejtaj. Jehovaqa ‘testigosnin’ kanapaj ajllakuwanchej, chaytaj may sumajpuni (Isa. 43:10). Payqa Ezequielta nerqa: “Ama manchachikuychu”, nispa. Noqanchejtapis nillawanchejtaj: “Ama mancharikuychejchu”, nispa (Eze. 2:6). ¿Imajtintaj mana manchachikunanchejchu tiyan churanakuwanchej chay runasta? Noqanchejtapis Ezequielta jinallataj Jehová kachawanchej, yanapawanchejtaj (Isa. 44:8). w22.11 págs. 3, 4 párrs. 4, 5
Domingo 25 de agosto
Confianza runaqa mana willanan imastaqa mana pimanpis willaykullanchu (Pro. 11:13).
Kay tiempopipis mayta agradecekunchej ancianos, siervos ministeriales de confianza hermanos kasqankumanta. Sutʼita reparanchej chay hermanosninchejqa sumajta cuidawasqanchejta. Chayta ruwasqankumantataj Jehovaman agradecekunchej. Jinapis, ¿imaynatá noqanchej rikuchisunman de confianza kasqanchejta? Hermanosninchejtaqa munakunchej, llakikunchejtaj imachus paykunata pasashasqanmanta. Jinapis sumajta qhawarikuna tiyan kausayninkuman mana anchata satʼikunapaj. Ñaupa tiempo congregacionmanta wakenqa cuento qʼepis kaj kanku, wajkunaj kausayninkuman satʼikoj kanku, mana parlananku imasmantataj parlaj kanku (1 Tim. 5:13). Manapuni paykuna jina kayta munasunmanchu. Ichá pipis kausayninmanta imata willariwasunman, niwasunmantaj noqallanchejman willarishawasqanchejta. Ichapis uj hermana niwasunman onqosqa kashasqanta chayri uj pruebapi rikukushasqanta, niwasunmantaj ni piman chayta willananchejta. Noqanchejtaj niwasqanchejman jina ni piman willananchejchu tiyan. w22.09 pág. 10 párrs. 7, 8
Lunes 26 de agosto
Yuyayniykichejta mosojyachispa mosoj runaman tukuychej (Rom. 12:2).
Yuyayninchejta mosojyachinapajqa mana uj mashkha allin imasllatachu ruwananchej tiyan. Astawanqa sumajta qhawaykurikunanchej tiyan imaynachus sonqonchej ukhupi kashasqanchejta. Cambiananchejta reparakuspataj cambiananchej tiyan, ajinamanta Jehovaj kamachiykunasninman jinapuni kausakunapaj. Chaytataj sapa kuti ruwananchej tiyan, mana uj kutillatachu. Manaña pantaj runas kaspaqa, tukuy imapi Jehovata kusichiyta atisun. Chaykamataj kallpachakunallapuni Jehovata kusichinapaj. Apóstol Pabloqa Romanos 12:2 versiculopi nerqa, Diospa munayninta ruwanapajqa yuyayninchejta mosojyachinapuni kasqanta. Ama saqenachu kay mundoj yuyaynin kʼaskaykunallawanchejta. Astawanpis sumajta qhawaykurikunanchej tiyan. Ajinamanta imastachus ruwayta munasqanchej, imastachus ruwasqanchej Diospa yuyayninman jinachus chayri kay mundoj yuyayninman jinachus kashasqanta yachanapaj. w23.01 págs. 8, 9 párrs. 3, 4
Martes 27 de agosto
Tukuy llakiyniykita Jehová Diosman saqepuy. Paytaj sayachisonqa. Payqa ni jaykʼaj saqenqachu cheqan runa urmananta (Sal. 55:22).
¿Diospa munayninraykuchu imapis pasawanchej? ¿Paychu kausayninchejpi tukuy imata apaykachan mana allin imas pasawasqanchejmanta allin imas llojsinanpaj? Bibliaqa mana chaytachu yachachin (Ecl. 8:9; 9:11). Jinapis kaymanta mana iskayrayanchejchu: Ima pruebapi kashajtinchejpis Jehovaqa tukuy chayta qhawamushan, yanapata qhaparikuspa mañakojtinchejtaj uyariwanchej (Sal. 34:15; Isa. 59:1). Mana chayllachu, Jehovaqa llakiykunata aguantanapajpis yanapallawanchejtaj. ¿Imaynamanta? Jehovaqa ashkha kutispi necesitashajtinchejpuni sonqochawanchej, kallpachawanchejtaj (2 Cor. 1:3, 4). ¿Yuyarikunchejchu maykʼajllapis Jehová necesitashajtinchejpuni sonqochaspa, kallpachaspa ima yanapawasqanchejta? Uj pruebapi kashaspaqa mana reparayta atillanchejchu imaynatachus Jehová yanapashawasqanchejta. Chay pruebata pasasparaj chayta reparanchej. w23.01 págs. 17, 18 párrs. 13-15
Miércoles 28 de agosto
Chay millay phiña animalqa, mayqenchus karqa, manañataj kanchu, chinkayman renqa (Apo. 17:11).
Chay phiña animalqa, qanchis umasniyoj phiña animalman rijchʼakun. Jinapis puka color. Apocalipsis libroqa nin ‘millay phiña animalpa lantin’ kasqanta, ‘pusaj kaj reytaj’ (Apo. 13:14, 15; 17:3, 8). Juan mosqoypi jina rikusqanman jina, chay reyqa rikhurerqa chantá chinkarqa, watejmantataj rikhurerqa. Chaytaj sumajtapuni japʼichin, imachus Naciones Unidasta pasasqanwan, mayqenchus jallpʼantinmanta gobiernosta ujchasqa kanankupaj yanapayta munan. Qallariypeqa Sociedad de Naciones nisqa sutiwan sayarichisqa karqa. Segunda Guerra Mundialpitaj manaña karqachu. Aswan qhepamantaj Organización de las Naciones Unidas nisqa sutiwan watejmanta rikhurimorqa. Chay millay phiña animalesqa nisunman gobiernosqa, imatachus ruwasqankuwan chayri parlasqankuwan, runasta tanqanku Jehovaman, llajtanman ima churanakunankupaj. Chaywantaj paykunaqa jallpʼantinmanta ‘reyesta tantaykushanku’ “Armagedón” guerrapaj, nisunman ‘Tukuy Atiyniyoj Diospa jatun pʼunchayninpaj’ (Apo. 16:13, 14, 16). w22.05 pág. 10 párrs. 10, 11
Jueves 29 de agosto
¿Imatá entiendenki leesqaykimanta? (Luc. 10:26).
Jesusqa sapallanña leeyta qallarerqa. Chayta ruwasqanrayku Jesusqa mana imatachus Diosmanta Qhelqasqapi nisqallantachu yachakorqa, manaqa chay yachakusqanta munakuyta qallarerqa, chayman jinataj kausakorqa. Chaytaj sutʼi reparakun 12 watitasnillayojraj kashajtin imachus templopi pasasqanpi. Moisespa Leyninta sumajta rejsej yachachejkunaqa, ‘mayta tʼukorqanku yachayninmanta, kutichisqasninmantapis’ (Luc. 2:46, 47, 52). Sichus noqanchejpis Diospa Palabranta leesunpuni chayqa rejsiyta atisun, munakusuntaj. Chaypajqa qhawarisun imatachus Jesús Leyta sumajta rejsejkunaman nisqanta. Chaykuna karqanku leymanta yachachejkuna, fariseos, saduceos ima. Paykunaqa Diosmanta Qhelqasqata leejpuni kanku, jinapis mana chay leesqankuwan yanapachikojchu kanku. Jesustaj chay leesqankuwan yanapachikunankupaj kinsa imasta ruwananku kasqanta nerqa. Jesús chayta nisqanqa kay kinsa imaspaj yanapawasun: 1) leesqanchejta aswan sumajta entiendenapaj, 2) sumaj yachachiykunata tarinapaj, 3) Diospa Palabran astawan cambiachinawanchejpaj. w23.02 págs. 8, 9 párrs. 2, 3
Viernes 30 de agosto
Allin yuyayniyoj runaqa sajra kajta rikuspa pakakun (Pro. 22:3).
Kaykunamanta sumajta jarkʼakunanchej tiyan: coqueteaymanta, anchata tomaymanta, anchata mikhuymanta, sonqota nanachinapaj jina parlaymanta, sajra imasta qhawaspa kusirikuymanta, pornografiamanta chayri chaykunaman rijchʼakoj imasmanta (Sal. 101:3). Diabloqa imaynallamantapis Jehovamanta karunchaytapuni munashawanchej (1 Ped. 5:8). Mana allinta qhawarikojtinchejqa, yuyayninchejman, sonqonchejmanpis mujuta jina tarpuykunman envidiakuyta, mana honrados kayta, munapayayta, chejnikuyta, jatunchakuyta, phiñasqallapuni kayta ima (Gál. 5:19-21). Chaykunata mana sonqonchejmanta usqhayllata tʼirasunmanchu chayqa, wiñallanqankupuni venenoyoj plantaman jina tukunankukama, mana allinmantaj chayachinawanchejkama (Sant. 1:14, 15). ¿Imataj mana reparayllata urmachiwasunman? Mana allin runaswan puriy. Ama kayta qonqakunachu: Pikunawanchus purishanchej chaykuna jinapuni imatapis ruwayta qallarisun (1 Cor. 15:33). Sichus noqanchej kikinchejta allinta qhawarikusun chayqa, Jehovaj kamachiykunasninta mana valechejkunawanqa mana anchata kasunchu (Luc. 21:34; 2 Cor. 6:15). Sutʼita reparasun imachus urmachinawanchejpaj jina kasqanta, nitaj chayman thamaykullasunchu. w23.02 pág. 16 párr. 7; pág. 17 párrs. 10, 11
Sábado 31 de agosto
Diosta munakoyqa kamachisqasninta kasukuymin (1 Juan 5:3).
Jehovamanta astawan yachakusqaykiman jina, astawan payta munakorqanki. Maytachá munashanki kunan, wiñaypajpis Jehovaj aswan sumaj amigonman tukuyta. Chaytataj atinkipuni. Parlasqaykiwan ruwasqaykiwan Jehovaj sonqonta kusichiyta atiwaj. Jehovapuni munakuywan nisunki chayta ruwanaykita (Pro. 23:15, 16). Imatachus kausayniykipi ruwasqaykiwan sutʼita rikuchinki Jehovata munakunkipunichus manachus chayta. Jehovata kusichinapaj jina kausakoyqa, ni imawan kikinchakunmanchu. ¿Imaynamantá Jehovata munakusqaykita rikuchiwaj? Ñaupajtaqa Jehovaman uj oracionpi niy payman kausayniykita qopushasqaykita. Paylla uj kʼata cheqa Diosqa (Sal. 40:8). Chaymantataj Jehovaman sapallaykipi kausayniykita qopusqaykita rikuchinaykipaj, bautizakunayki tiyan. Bautizakusqaykeqa may kusiypuni, kausayniykipi tukuy ima ruwasqaykimantataj aswan sumaj. Chay diamantapacha manaña qanpajchu kausanki, manaqa Jehovapaj (Rom. 14:8; 1 Ped. 4:1, 2). Chayta ruway mana atinapaj jinallachu kajtinpis, chayta ruwajtiykeqa sumajta kausakuyta atinki. w23.03 págs. 5, 6 párrs. 14, 15