Junio
Lunes 1 de junio
Ñucamanta imatapish Yayata mañajpica, paica cungallami (Juan 15:16).
Chaita uyashpami apostolcunaca ashtahuan huillanata munashcacuna canga. Apostolcunaca Jesús ñalla huañugrijtaca mana intindircacunachu. Pero Jesús huañujpipish Diosca paicunata ayudashpami catirca. ¿Ima shina? Apostolcunaca mana manchashpa huillangapajmi Diosta ayudahuai nishpa mañana carca. Chashna mañajpimi Diosca paicunaman fuerzata cushpa ayudarca (Hechos 4:29, 31). Cunan punllacuna Diospaj Shimita huillana sinchi ricurijpica Jehová Diostami ayudahuai nishpa mañana canchij. Pai ñucanchijta ayudanataca tucui shunguhuanmi crina canchij. Ashtahuanpish huillanataca manataj saquinachu canchij. Chashna rurashpallami Jesushuan alli apanacushun (Filipenses 4:13). Jehová Dios ñucanchij mañashcacunata cutichijta yachashpa, Jesucristo ñucanchij amigo cashcamantaca ¿manachu achcata pagui ninchij? Ari. Chaimantami granota pꞌucuchicuj shina huillashpa catina canchij (Santiago 1:17). w18.05 pág. 14 párrs. 17, 18
Martes 2 de junio
Diospaj punlla quichquiyamucushcata yachashpacarin caishuj chaishuj animanacushunchij (Hebreos 10:24, 25, NM).
Jesusta catijcunaca 5 huatacuna qꞌuipami Jehová Dios Jerusalenta llaquichina punlla chayamucushcata ricui callarircacuna. Jesús huillashca señalcuna pajtari callaricushcata ricushpami Jerusalenmanta llujshishpa miticunaman rina cashcata intindircacuna (Lucas 21:20-22; Hechos 2:19, 20). Huata 70-pimi Jehová Diospaj punllaca chayarca. Chai huatapimi romanocunaca Jerusalén llajtata tucuchircacuna. Ñucanchijpish Jehová Diospaj punlla ña quichquiyamucushcatami yachanchij. Chai punllaca ‘jatun mancharina punllami’ canga (Joel 2:11). Sofonías 1:14-pi nishca shimicunapish cunan punllacunami pajtaricun. Cai versopica: “Dios jatunta llaquichina punllaca ñallamari chayamucun. Chai punllaca ñallamari pajtamucun” ninmi. Chaimantami Pablo nishcata pajtachina canchij. Paica: “Cꞌuyajcuna cangapaj, allita rurangapaj caishuj chaishuj animanacunata ama cungarishunchijchu” nircami (Hebreos 10:24). Shinashpaca ñucanchij huauqui panicuna ima shina cajta ricurayanami canchij. Chashnami paicuna animota cuchun minishticujpica utca ayudai tucushun. w18.04 págs. 21, 22 párrs. 1, 2
Miércoles 3 de junio
Ama manchanguichu, shaicurishpa ama saquiringuichu. Ñuca canta Mandaj Diosca can maita rijpipish canhuanmi casha (Josué 1:9).
Israelitacuna Dios cusha nishca llajtaman manaraj yaicujpimi Josuetaca Diosca animarca. Jehová Diosca mana shuj o ishquillatachu animarca. Ashtahuanpish tucui paita sirvijcunatami animarca. Por ejemplo, israelitacunaca Babiloniamanmi prezu apashca cagrircacuna. Chaimantami paicunaca animota cuchun minishtigrircacuna. Chaita yachashpami Diosca: ‘Ñuca cancunahuan cashcamanta ama manchaichijchu, ama shaicurichijchu. Ñucami cancunaman fuerzata cuj Taita Dios cani. Cancunataca ayudacushallami. Ñuca alli maquipi cashcata rurajhuanmi cancunataca charirasha’ nircami (Isaías 41:10). Jesusta punta catijcunapish Jehová Diosca animashpa ayudanatami crircacuna. Cunan punllacunapi Diosta sirvijcunapish chaillatatajmi crinchij (2 Corintios 1:3, 4).Jehová Diosca paipaj churi Jesusmanpishmi animota cushpa ayudarca. ¿Ima shina? Jesús bautizarijpica jahua pachamantami Jehová Diosca: “Caimi ñuca cꞌuyashca Churi. Paipimi cushicuni” nircami (Mateo 3:17). Cai shimicunaca tucui shunguhuan huillashpa catichunmi Jesusta animarca. w18.04 pág. 16 párrs. 3-5
Jueves 4 de junio
Ashtahuanpish huerta chaupipi tiyaj yuraca allita mana allita yachaj chayachijmi. Chai yuramantaca ama micungui (Génesis 2:17).
Achca gentecunaca ‘Jehová Diosca Adán y Eva tucui paicuna munashcata rurachun mana saquircachu. Chaimantami Génesis 2:17-pi nishcata mandarca’ nincunami. Pero chaica mana ciertochu. ¿Imamanta? Ñucanchijcuna imata ruranataca agllai tucunchijllami. Shinapish “ima alli cashcata o ima mana alli cashcata” decidina derechotaca mana charinchijchu. Adán Evapi yuyashun. Paicunaca Diosta cazunata o mana cazunataca agllai tucurcacunallami. Shinapish Edén huerta chaupipi tiyaj yuraca Jehová Dioslla ima alli cashcata o ima mana alli cashcata decidina derechota charishcatami paicunaman ricuchirca (Génesis 2:9). Adán Evaca ama huatashca shina causangapajca Diostami cazuna carca. Chaimantami huerta chaupipi tiyaj yuramanta mana micuna carca. Pero Adán y Evaca Diosta mana cazunatami agllarca. ¿Diablota uyashpaca Adán Evaca Dios shinachu tucurca? Mana. Adán Evaca paicuna munashca shina rurasha nishcamantami huatashca shina causarcacuna. w18.04 págs. 5-7 párrs. 9-12
Viernes 5 de junio
Paicunapaj tucui llaquicunapica, chai llaquicunataca paimi aparca (Isaías 63:9).
Paita sirvijcuna llaquita apacujpica Jehová Diosca mana paicunamanta llaquirinllachu. Ashtahuanpish ayudanmi. Por ejemplo, israelitacunaca Egipto llajtapimi esclavo shina causacurcacuna. Paicuna ima shina causacujta ricushpami Diosca llaquirirca. Chaimantami Moisesmanca: ‘Ñuca agllashcacuna ima shina llaquita apacujtaca ñucatajmi ricuni. Paicuna caparishcataca uyanimi. Paicuna llaquita apacujtaca ñuca ñahuihuantajmi ricuni. Chaimi egipciocunapaj maquimanta cacharichingapaj uriyamurcani’ nirca (Éxodo 3:7, 8). Jehová Diosca israelitacunata llaquishcamantami quishpichirca. Shinallataj achca huatacuna qꞌuipaca israelitacunaca Dios cusha nishca llajtapimi causacurcacuna. Chaipimi contracunaca paicunata llaquichircacuna. Chaita ricushpaca ¿Diosca imatataj rurarca? Bibliapica pꞌiñaj runacuna jatunta llaquichicujpimi israelcuna aij nishpa huacacurca. Mandaj Dios chaita ricushpaca cutinmi llaquirirca ninmi. Chaimantami Diosca paicunata quishpichichun juezcunata cacharca (Jueces 2:16, 18). w19.03 pág. 15 párrs. 4, 5
Sábado 6 de junio
Shuj huarmica pai huachashca huahuataca ¿cungaringachu? Paipaj huijsamanta llujshishca huahuataca ¿manataj llaquingapaj pꞌiñangachari? Huahuata chai huarmi cungarijpipish ñucaca cantaca manataj cungarishachu (Isaías 49:15).
Punta ishqui mandamientopica Diosca israelitacunataca ñucallatami adorana canguichij. Shujtaj dioscunataca mana adoranachu canguichij nircami (Éxodo 20:3-6). Chai mandamientocunata cazushpaca israelitacunaca cushillami causarcacuna. Pero shujtaj dioscunata adorashpaca llaquicunapimi urmarcacuna. Pero cashcata rurajcunataca bendiciarcami (1 Reyes 10:4-9). Huaquincunaca Diosta sirvinchijmi nishpapish paipaj mandashcacunata mana cazuncunachu. Shujtajcunatapish llaquichincunami. Pero paicuna chashna cajpica Diosca mana culpata charinchu. Ashtahuanpish ñucanchij ima llaquita apacushcatami paica ricucun. Chaita ricushpami shuj mama huahuacunata llaquishcatapish yalli llaquin, cꞌuyan. Chaimantami Diosca llaquichijcunata mana chai rato castigashpapish pai agllashca horaspi castiganga. w19.02 págs. 22, 23 párrs. 13-15
Domingo 7 de junio
Ama ñuca munashcata rurapaichu, ashtahuanpish can munashca shina rurapai (Lucas 22:42).
Jesús huañushcata yuyarina asha semanacuna faltajpirajmi tandanacuicunapica Jesuspaj ejemplomanta, paipaj causaita cushcamanta yachai tucunchij. Jesuspaj ejemplota catishpami humilde cashcata ricuchishun, sinchi laya ricurijpipish Diospaj munaitami rurashun. Jesusca paita pꞌiñajcuna chanzata rurana cashcata, macana cashcata, huañuchina cashcataca allimi yacharca (Mateo 20:17-19). Shinapish huañunataca manataj mancharcachu. Paita huañuchina punlla chayajpi ima pasashcata ricushun. Jesusca paita catijcunandijmi Getsemaní huertapi carca. Chaipi cashpami paita catijcunataca: “¡Jatarichij, jacuchij! Riquichigari, ñucata huañuchichun entregajca ñami cꞌuchuyamucun” nirca (Mateo 26:36, 46). Jesusca, gentecuna paita japinaman ña cꞌuchuyacujpimi pairaj cꞌuchuyashpaca, “ñucami cani” nirca. Soldadocunatapish, “ñucahuan cajcunataca richun saquichij” nircami (Juan 18:3-8). Chashnami Jesusca mana manchaj cashcata ricuchirca. Cunan punllacunapica Diosta tucui sirvijcunami Jesús shina mana manchaj cangapaj esforzarinchij. w19.01 págs. 27, 28 párrs. 7, 8
Lunes 8 de junio
Manso shungucuna caichij (Sofonías 2:3, NM).
Shuj cuadrota pintangapajca achca alaja colorcunatami minishtinchij. Chashna shinallatajmi manso shungu cashcata ricuchingapajca humilde, cazuj, mana manchaj cana canchij. Shinami Diosta cushichishun. Humilde gentecunallami Diosta cazushpa paipaj munaita rurancuna. Paipaj munaita rurangapajca alli shungucunami cana canchij (Mateo 5:5; Gálatas 5:23). Pero millai Diabloca Diospaj munaita rurajpica pꞌiñarinmi. Shinallataj alli shungu, humildes cajpipish Diosta mana sirvij gentecunaca ñucanchijta pꞌiñancunami (Juan 15:18, 19). Chaita yachashpaca mana manchanachu canchij. Mana manso shungucunaca imamantapish colerajlla, jatun tucushca gentecunami can. Jehová Diostapish mana cazuncunachu. Diabloca chashna cashcamantami manso shungu gentecunataca pꞌiñan. ¿Imamanta? Manso shungu gentecunaca paicunapaj alli ruraicunahuanmi Satanás millai, llulla cashcata ricuchincuna. Ashtahuancarin Diablo imata nijpipish o imata rurajpipish Diosta sirvinata mana saquincunachu (Job 2:3-5). w19.02 págs. 8, 9 párrs. 3-5
Martes 9 de junio
Ama sustarichu, ñucami cambaj Dios cani (Isaías 41:10, NM).
Yaya Diosca judiocunata cacharichingapajmi Medopersia llajtamanta soldadocunata cachagrirca. Medopersa soldadocuna llaquichigrijta ricushpami Babiloniapi causajcunaca achcata mancharircacuna (Isaías 41:2-4). Babiloniocuna, shujtaj gentecunapish soldadocunata ama manchangapajmi caishuj chaishuj, ‘cꞌari cꞌari cashunchij’ nijcuna carca. Shinallataj paicunapaj dioscunami quishpichinga yuyashpami ashtahuan yanga dioscunata rurarcacuna (Isaías 41:5-7). Pero Jehová Diosca judiocunata animangapajmi: ‘Cancunaca ñucapajta rurajcunamari canguichij. Ñucami cancunapaj Taita Dios cani’ nirca (Isaías 41:8-10). ‘Ñucami cancunapaj Taita Dios cani’ nishpaca Jehová Diosca paita alli sirvij judiocunata mana cungarishcata, paipaj pueblo shina catij cashcatami ricuchirca. Shinallataj chai llaqui punllacunapi paicunata cuidanata, chai llajtamanta llujshichina cashcatami nicurca. Chai shimicunami judiocunataca achcata animashcanga (Isaías 46:3, 4). w19.01 pág. 4 párr. 8
Miércoles 10 de junio
Jahua pachamantaca: “Canmi ñuca cꞌuyashca Churi cangui. Canpimi cushicuni” nishpa rimashcami uyarirca (Marcos 1:11).
Jehová Diosca jahua cielomantami quimsa cutin parlarca. Marcos 1:9-11-pi nishca shinaca Diosca jahua pachamantami punta cutin Jesustaca: “Canmi ñuca cꞌuyashca Churi cangui. Canpimi cushicuni” nirca. Jehová Diosca paita cꞌuyashcamanta, paipi confiashcamantami chashna nirca. Chaita uyashpaca Jesusca cushillami sintirishcanga ¿nachu? Ashtahuancarin chai shimicunata nishpaca Jehová Diosca Jesús paipaj Churi cashcata, paita cꞌuyashcata, paipi cushicushcatami ricuchirca. ¿Jehová Diosca imamantataj “Canmi ñuca cꞌuyashca Churi cangui” nirca? Yuyarishun. Jesús jahua pachapi cashpaca shuj espiritumi carca. Diospaj Churipishmi carca. Pero cai Allpapi Jesús bautizarijpica Diosca paipaj espíritu santohuanmi agllashca Churi cashcata ricuchirca. ¿Imapajtaj agllarca? Pai jahua cieloman tigrajpica Rey, Sumo Sacerdote tucuchunmi agllarca (Lucas 1:31-33; Hebreos 1:8, 9; 2:17). Chaita yachashcamantami Jesús bautizarijpica Jehová Diosca: “Canmi ñuca cꞌuyashca Churi cangui” nirca (Lucas 3:22). w19.03 págs. 8, 9 párrs. 3, 4
Jueves 11 de junio
Ima alli yachaipish Mandaj Diospaj munaitaca mana shujtajyachi tucunchu (Proverbios 21:30).
Ñaupa punllacunamantami mana alli consejocuna tiyashca. Diablomi puntaca gentecunaman mana alli consejota curca. Paica Adán Evataca cushilla causangapajca cancunallatajmi causaipi imata ruranata agllana canguichij nircami (Génesis 3:1-6). Diabloca paillapimi yuyacurca. Adán, Eva, paicunapaj huahuacunapish Jehová Diosta adoranapaj randica paita adorachunmi munarca. Shinapish Diosmi tucuita cushca carca. Por ejemplo, matrimoniota, Edén huertata, huiñai huiñaita causachun jucha illaj cuerpotapishmi cushca carca. Adán Evaca Diosta mana cazushcamantami paimanta caruyarcacuna. Qꞌuipaca shuj sisa shina chaquirishpami yuyajyashpa huañurcacuna. Paicunapaj huahua huahuacunapish juchamantami llaquicunata aparcacuna (Romanos 5:12). Chashna jahuapish achcacunami Diosta mana cazushpa, paicuna munashca shina causashpa catincuna (Efesios 2:1-3). Chashna causashcamantaca ima tucushcata ricushpaca cai punllapaj versopi nishcata cierto cashcatami ricunchij. w18.12 pág. 16 párrs. 3, 4
Viernes 12 de junio
Caicunataca mana gentecunapaj yachaita yachachishca shimicunahuanchu rimanchij. Ashtahuanpish Espíritu yachachishca shina, allichishpami Diospajllata rimanchij (1 Corintios 2:13).
Apóstol Pabloca yachaisapami carca. Paica achca estudiocunatapishmi chasquirca. Ishqui idiomacunatapishmi yacharca (Hechos 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3). Pero paica mana mundopaj yachachishca shinachu ruraj carca. Sino Diospaj Shimipi ricushpami ima decisiontapish agllaj carca (Hechos 17:2, 3; 1 Corintios 2:6, 7). Chaimantami Diospaj Shimimanta alli yachachij carca. Shamuj punllapi huiñai causaita chasquinatapishmi shuyarca (2 Timoteo 4:8). Ima shinami ricushcanchij Diospaj yuyaicunaca cai mundopaj yuyaicunata yallimi can. Dios mandashcacunata pajtachishpaca cushilla, allimi causashun. Pero Jehová Diosca pai shina yuyachunca mana obliganchu. “Alli cazuj alli yuyaiyuj” sirvij huauquicunapish, ancianocunapish mana obligancunachu (Mateo 24:45, QC, 1989; 2 Corintios 1:24). Cada unomi Dios shina yuyangapaj esforzarina canchij. w18.11 pág. 24 párrs. 12, 13
Sábado 13 de junio
Llaquipish, aij ninapish chingaringami (Isaías 35:10).
Profeta Isaiasca Dios mandashca shinami israelitacunataca, cancunapaj llajtapica sumaj causaimi tiyagrin. Chaimantami sacha animalcuna, millai gentecuna llaquichinata mana manchana canguichij. Shinallataj mayorcunapish, huahuacunapish mana ima tucungachu nishpa huillarca (Isaías 11:6-9; 35:5-10; 51:3). Ashtahuanpish Isaiasca: “Mama cucha yacuhuan junda caj shinami tucui cai pachaca Mandaj Diosta rijsishcahuan junda canga” nircami. Isaiasca Babiloniamanta tigrajcunamanca animalcunapish, gentecunapish mana llaquichina cashcatami alli intindichirca. Ashtahuancarin chai allpapica Edén huertapi shinami achca granocuna, yacucuna tiyana carca (Génesis 2:10-14; Jeremías 31:12). ¿Chai profeciallachu pajtarirca? Mana. Chai profeciallapitajmi ciegocunapish, cojocunapish, sordocunapish alliyana cashcata huillarca. Pero chai profeciaca israelitacunapica mana pajtarircachu. Shamuj punllacunapimi pajtaringa. w18.12 pág. 5 párrs. 11, 12
Domingo 14 de junio
Mana llullapi purishpa cati (3 Juan 3).
Mana llullapi huiñai huiñaicamami purisha ninchij. Mana llullapi ashtahuan sinchiyashpa catingapajca ¿imatataj rurana canchij? Diospaj Shimitaca punllanta yachangapajmi tiempota llujchina canchij. Yachashcatapish yuyarinami canchij. Ashtahuan yachashpaca Dios mandashcacunataca ashtahuanmi cꞌuyashun. Shinami Diosta mana nunca saquinata munashun. Pero yachashcacunallahuanca mana saquirinachu canchij. Proverbios 23:23-pica mana llullaj shimita randishpa ama tigra cꞌatungui ninmi. Chai jahuapish ‘alli yachaita, alli yuyaita, disciplinatapish’ randinami cangui ninmi. Alli yachaita randinaca imata yachashcata practicapi churana nisha ninmi. Cutin alli yuyaita charishpaca cunanlla yachashcahuan ña yachashcahuan tandachishpami ashtahuan alli intindishun. Shinallataj Dios yachachishcacunaca huaquinpica ñucanchij causaipi cambiocunata rurachunmi disciplinan. Bibliapi disciplinamanta parlashpaca cullquitapish yalli valishcami can ninmi. Chaimantami ñucanchijta disciplinajpica utca cazuna canchij (Proverbios 8:10). w18.11 págs. 10, 13 párrs. 3, 13, 14
Lunes 15 de junio
Mana llullaj shimita randishpa ama tigra cꞌatungui (Proverbios 23:23).
¿Ñucanchij causaipica imataj ashtahuan valishca can? Diosta sirvijcunapajca paipaj amigo canami ashtahuan valishca can. Paipaj amigo canataca imahuan mana cambiashunchu. Bibliapi yachashcacunapishmi ñucanchijpajca achca valishca can. Cai yachaicunami Diospaj ñaupajpi alli cachun ayudan (Colosenses 1:9, 10). Jehová Diosca paipaj mana llullaj shimipimi ñucanchijmanca tucuita yachachin. Por ejemplo, paipaj shutita, paipaj shuti ima nisha nishcata, pai ima shina cashcatami yachachin. Shinallataj paipaj Churita cachashpa ñucanchijta achcata cꞌuyashcatami intindichin. Jesús jahua pachamanta mandanata, cai Allpapipish causana esperanzatami huillan. Chashnallataj ñucanchij ima shina causanata, ima shina comportarinatami yachachin. Cai tucui yachaicunaca mai sumajmi can. Chaimantami Diospajman cꞌuchuyashpaca cushi causaitapish chari tucunchij. w18.11 pág. 3 párrs. 1, 2
Martes 16 de junio
Caishuj, chaishuj ama llullanacuichijchu (Colosenses 3:9).
Llullaj gentecunaca Diospaj ñaupajpica mana imata pacai pudishcatami yuyarina canchij. Bibliapica: ‘Tucui imapish Diospaj ñahuipica lluchulla, pascashcata ricunallami tiyacun’ ninmi (Hebreos 4:13). Por ejemplo, Ananías, Safirapish shuj allpata cꞌatushpami apostolcunamanca tucui cullquitami cancunamanca cunchij nirca. Pero shuj parte cullquillatami cushcacuna carca. Huauqui panicunapaj ñaupajpi alli ricurishun nishpallami chaita rurarcacuna. Shinapish Jehová Diosca paicuna llullacushcata yachashpami castigarca (Hechos 5:1-10). ¿Llullanamantaca Jehová Diosca imatataj yuyan? Shujtajcunata llaquichingapaj llullajcuna mana arrepintirishpaca ‘rupacuj nina cuchapimi’ tucuringacuna. Satanaspish chaipimi tucuringa. Rupacuj nina cuchapimi tucuringa nishpaca huiñaipaj chingachishca canatami nisha nin (Apocalipsis 20:10; 21:8; Salmo 5:6). Taita Diosca llullata ningapajca mana runachu can. Paica nunca mana llullata ninchu (Números 23:19; Hebreos 6:18). Bibliapipish, paica ‘llulla cꞌallucunata’ pꞌiñanmi ninmi (Proverbios 6:16, 17). Diospaj ñaupajpi alli cangapajca siempremi verdadta parlana canchij. w18.10 págs. 5, 6 párrs. 10-13
Miércoles 17 de junio
Chaicunata rurana yuyailla catirai (1 Timoteo 4:15).
Caita yuyashun. Trabajopichari ñucanchij jefeca panda religionhuan chagrurishca fiestapaj cullquita cuchun mañan. Chaipica ¿imatataj rurashun? Chashna tucungacamaca mana shuyanachu canchij. Ashtahuanpish cunanmi chai ruraicunamanta Dios ima shina ricushcata yuyarina canchij. Chashnami imata cutichingapaj o allita rurangapajca jahualla canga. Shuj accidenteta charijpi o ñapish ima tucujpica doctorcunaca yahuarta churarinami cangui nincunami. Pero ñucanchijca yahuartaca mana imapaj chasquinchijchu. Componentes principales de la sangre nishcatapish mana chasquinchijchu (Hechos 15:28, 29). Shinapish ñucanchijta operana cajpi, ima examenta rurana cajpi o ima tratamientota rurana cajpica ñucanchij yahuarta doctorcuna ima shina utilizanatami cada uno decidina canchij. Chaipajca ¿ima horataj decidinaca alli canga? ¿Ima nanaihuan hospitalpi cashca horaslla o shujtajcuna caitami rurana cangui nijllapichu imata ruranata decidina canchij? Mana. Cunanmi yahuarmanta informacionta mashcashpa documentopi imata decidishcata escribina canchij. Doctorhuanpish parlanacunami canchij. w18.11 págs. 28, 30, 31 párrs. 5, 15, 16
Jueves 18 de junio
Ñuca yachachishcata cazushpaca, imata mana manchashpami causanga (Proverbios 1:33).
Jehová Diosca shuj cꞌuyaj michij shinami ñucanchijtaca ugllashpa enemigocunamanta cuidan. Caita yachashpami Diospaj jatun punlla chayamucujpica tranquilo sintirinchij. Jehová Diosca jatun llaqui punlla chayamujpipish paipaj pueblotaca cuidashpami catinga (Apocalipsis 7:9, 10). Chaimantami joven cashpa o mayorlla cashpa, alli saludta charishpa, ima ungüita charishpa o discapacitado cashpapish jatun llaqui punlla chayamujpica mana ni shujta manchashun. Ashtahuanpish Jesucristo ima nishcatami yuyarishun. Paica: “Chaipica cancunata quishpichina pajtamucushcata yuyashpa, cushicushpa chaparanguichijlla” nircami (Lucas 21:28). Magog llajtamanta Gog llaquichicujpipish mana manchashunchu. Gog nishcaca huaquin llajtacunamanta tandanacushca mandajcunami can. Chaipipish Diospi confianataca manataj saquishunchu (Ezequiel 38:2, 14-16). Ñucanchijca Jehová Dios mana nunca cambiaj cashcata yachashpami imata mana manchashpa tranquilo sintirishun. Paica ñucanchijmanta preocuparishcata, cꞌuyashcata ricuchishpami quishpichinga (Isaías 26:20). w18.09 pág. 26 párrs. 15, 16
Viernes 19 de junio
Ñuca ñahuipica, canca munananquimi cangui. Ñuca cꞌuyashcami cangui (Isaías 43:4).
Cai punllapaj versopi quillcashca shimicunataca ñaupa punllapimi Diosca israelitacunata nirca. Chashna nijpica ¿israelitacunaca ima shinashi sintirishcanga? Ñucanchijtapish Diosca cada unotami cꞌuyan, paipajca achca valishcami canchij. Bibliapica Diosta sirvijcunataca: “Mandaj Diosca, tucuita rurai tucuj cashcamantaca cancunataca quishpichingami. Cancunamantaca Mandaj Diosca cushicungamari” ninmi (Sofonías 3:16, 17). Diosca paita sirvijcuna ima llaquita apacujpipish cushichishami, ayudashami ninmi. Paica: “Chuchunguichijmi. Rigrapi apashcami canguichij. Changapi marcashpa cꞌuyashcami canguichij. Mama paipaj huahuata cushichij shinami, ñucapish cancunataca cushichisha” ninmi (Isaías 66:12, 13). Cai shimicunaca shuj mama ima shina paipaj llullu huahuata marcashpa, paihuan pugllaj cashcatami yuyachin. Chai shinallatajmi Yaya Diospish paita sirvijcunamanca achca cꞌuyaita ricuchin. Diospajca achca valishca cashcatami tucui shunguhuan crina canchij (Jeremías 31:3). w18.09 págs. 9, 10 párrs. 6, 7
Sábado 20 de junio
¿Cancunamanta maijantaj cunan punllaca Mandaj Diospaj huasipaj shungumanta ofrendata cushun ninguichij? (1 Crónicas 29:5).
Ñaupa tiempo Israel llajtapica huaquinpica voluntario shina trabajashpa ayudajcunatami minishtircacuna (Éxodo 36:2; Nehemías 11:2). Cunan punllacunapish ñucanchij tiempohuan, fuerzahuan, imata ruranata yachashcahuan o charishca cosascunahuanmi huauqui panicunata ayudana oportunidadta charinchij. Chashna ayudashpaca cushillami causashun. Achca bendicioncunatapishmi charishun. Diospaj huasicunata shayachishpa, allichishpa ayudajcunaca achca amigocunatami charincuna. Margie shuti shuj panimanta parlashun. Paica 18 huatacunatami tandanacuna huasicunata shayachishpa trabajaj carca. Shinallataj achca huatacunatami joven panicunamanca ima shina trabajanata yachachirca. Paica shujtajcunahuan chashna trabajanami caishuj chaishuj animarinacungapajca alli can nircami (Romanos 1:12). Cai pani paipaj causaipi llaquicunata charijpica chai amigacunami achcata animaj carca. ¿Ñucanchijpish construccionpi voluntario shina trabajangapaj rishcanchijchu? w18.08 pág. 24 párrs. 9, 11
Domingo 21 de junio
Pajta cantaca, huambrami nishpa pi rimanman. Chaimanta rimanapi, causanapi, cꞌuyanapi, yuyanapi, crinapi, chuya canapipish crijcuna ricushpa catinalla alli cangui (1 Timoteo 4:12).
Pablo cai shimicunata quillcajpica Timoteoca 30 huatacuna yallitami charishcanga. Chai huatacunata charijpipish Pabloca importante cosascunata rurachunmi mingarca. ¿Caimantaca imatataj yachacunchij? Jovencunataca mashna huatacunata charishcallamanta mana juzganachu canchij. Shinallataj Jesucristo 33 huatacunacama imallata rurashcatami yuyarina canchij. Huaquin llajtacunapica jovencunataca mana tanto cuentapi tomancunachu. Huaquin ancianocunapish chai shinallataj yuyaita charishcamantami maipica jovencuna anciano o siervo ministerial canapaj pajta cajpipish mana superintendenteman huillancuna. Pero Bibliapica cai huatacunata charishpami anciano o siervo ministerial tucuna can nishpaca mana ninchu (1 Timoteo 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9). w18.08 págs. 13, 14 párrs. 15, 16
Lunes 22 de junio
Yachaj canapaj allimi nishca, yanga ima mapa parlocunataca ama uyangui (1 Timoteo 6:20).
Imata liyinataca allimi agllana canchij. Chaita rurashpami alli decisioncunata japishun (Filipenses 4:8, 9). Internetpi mana tucui verdadta nij noticiacunata ricushpa, yanga parlocunallata nij correocunata o mensajecunata liyishpa ama tiempota pirdishunchijchu. Diosmanta caruyashpa apóstata tucujcunapaj paginamanpish mana yaicunachu canchij. Paicunaca Diosmanta llullacunata nishpami ñucanchijta Diosmanta caruyachisha nincuna. Chashna tucui mana alli informacioncunami mana alli decisioncunapi urmachi tucun. Chai panda yuyaicuna ñucanchij shunguta mana pandachingachu nishpaca ama yuyashunchijchu. Moisés 12 israelitacunata Dios cusha nishca llajtata ricunaman cachajpi ima tucushcata yuyashun. Chai llajtamanta tigramushpaca 10 israelitacunaca mana alli noticiacunahuanmi chayarca (Números 13:25-33). Chai runacuna chashna huillashcamantami israelitacunaca desanimarircacuna (Números 14:1-4, 6-10). Jehová Diospi confiashpa, chai nishcacuna cierto o mana cierto cashcata ricunapaj randica chai 10 israelitacuna mana allita nishcacunallapimi crircacuna. w18.08 pág. 4 párrs. 4, 5
Martes 23 de junio
Ama pandaringuichijchu. Mana allicunahuan tandanacujpica, cancuna alli causacushcataca pandachingami (1 Corintios 15:33, QC, 1989).
Mana tucui gentecunachu mana alli cosascunataca rurancuna. Shinapish “¿paicunahuan apanacunaca allichu canga? Paicunaca ¿Diospajman ashtahuan cꞌuchuyachun ayudangachu?” nishpami tapurina canchij. Ñucanchij amigocunapaj ima ashtahuan importante cashcatami alli ricuna canchij. Por ejemplo, ¿paicunaca mushuj churanallamanta, cullquillamanta, divertirinallamantachu parlancuna? O ¿celularmanta, tabletamanta, computadoracunallamantachu yalli parlancuna? ¿Shujtajcunamanta mana allicunatachu nincuna? ¿Mapa chistecunata nishpachu parlancuna? Jesusca: “Shungupi junda tiyashcatami shimica riman” nircami (Mateo 12:34). Shuj amigo Diosmanta caruyachicujta ricushpaca paihuan mana achca tiempota pasanachu canchij. Mana cashpacarin paipaj amigo canatami saquina canchij (Proverbios 13:20). w18.07 pág. 18 párr. 11
Miércoles 24 de junio
Moisesca tucui cai pachapi causaj cꞌaricunamantaca, paillami yalli alli shungu carca (Números 12:3).
Moisés ña 80 huatacunata charijpimi Yaya Diosca Egipto llajtamanta israelitacunata llujchichun mingarca (Éxodo 3:10). Moisesca huaquin cutincuna caita chaita nirishpami mana risha nirca. Chashna jahuapish Diosca paihuan pacienciata charishcatami ricuchirca. Shinallataj milagrocunata rurachunpishmi poderta curca (Éxodo 4:2-9, 21). Jehová Diosca paita cazuchunmi Moisestaca paipaj poderhuan manchachi tucurca. Chaipaj randica paita cꞌuyashcata, pacienciata charishcatami ricuchirca. Shinallataj paita sirvij humilde runataca canhuanmi casha nishpami animarca. ¿Jehová Dios Moisesta chashna tratashpaca allitachu rurarca? Ari. Qꞌuipataca Moisesca alli pushajmi tucurca. Shujtajcunatapish Dios paita tratashca shina pacienciahuan, llaquishpa tratangapajmi esforzarirca. Shujtajcunata mandangapaj asha autoridadta charijpica Jehová Dios shinami shujtajcunamanta sustarishpa, cꞌuyaita ricuchishpa, pacienciahuan tratana canchij (Colosenses 3:19-21; 1 Pedro 5:1-3). Yaya Jehová shina, Jesús shina cangapaj esforzarishunchij. Chaimi shujtajcunaca ñucanchijhuan parlanata munangacuna. Ñucanchijpish paicunata animanatami pudishun (Mateo 11:28, 29). w18.09 págs. 23, 24 párrs. 7-10
Jueves 25 de junio
¡Huauquindijcuna tandalla, shuj shinalla causanaca yallitaj alli, yallitaj sumajmari! (Salmo 133:1).
Ñucanchij huauqui panicunata cꞌuyaihuan, sumajta tratashunchij. Chashnami tandalla, cushilla paicunahuan causashun. Chaipajca huauqui panicunata alli rijsingapajmi esforzarina canchij (2 Corintios 6:11-13). Ñucanchij vecinocunata cꞌuyaihuan tratashpaca luzta achijyachicuj shinami cashun. Chaimi paicunaca Diosmanta yachanata munangacuna. Chaimanta: “¿Vecinocunaca imatataj ñucamanta yuyan? ¿Ñuca huasica limpiochu can? ¿Ñuca huasica comunidadta allipichu saquichicun? ¿Shujtajcunata ayudanata munanichu?” nishpami tapurina canchij. Shinallataj: “Cancuna cꞌuyaj cashcamanta, alli causashcamanta vecinocuna, familiacuna, compañerocunapish ¿imatataj yuyan?” nishpami huauqui panicunata tapuna canchij (Efesios 5:9). w18.06 pág. 24 párrs. 13, 14
Viernes 26 de junio
Cancunata maijanpish huañuchishpaca, Taita Diospajtami ruracuni nishpa yuyana punllacunapish chayamucunmi (Juan 16:2).
Huaquin cꞌaricunaca Diospajtami ruracunchij yuyashpami Estebantaca huañuchircacuna (Hechos 6:8, 12; 7:54-60). Cai tucui huatacunatami mana alli religionpi cajcunaca gentecunata huañuchishpa Diostami alli adoracunchij nincuna. Pero Dios mandashcacunatami huashaman saquicushcacuna (Éxodo 20:13). Shinami mana alli concienciata charishcata ricuchishcacuna. Dios mandashcacunapish Bibliapi tiyaj yuyaicunapish: “Yachachingapaj, ima shina cashcatataj rimangapaj, cunangapaj, cashcata ruraj cachun yachachingapajpish allimi can” (2 Timoteo 3:16). Ñucanchij conciencia alli cachunca ¿imatataj rurana canchij? Bibliatami alli estudiana canchij. Imata estudiashcatapish yuyarinami canchij. Ñucanchij causaipipish imata yachashcatami pajtachina canchij. Chashnami Dios yuyashca shina alli ñanpi purishun. w18.06 págs. 15, 16 párrs. 3, 4
Sábado 27 de junio
Espiritupaj espadatapish chariraichij. Chaica Diospaj shimimi (Efesios 6:17).
Apóstol Pablo Éfeso llajta crijcunaman cartata escribi punllacunami romano soldadocunaca espadacunahuan macanacujcuna carca. Chai espadacunaca 50 centimetrocunatami medij carca. Soldadocunaca ¿imamantataj alli macanacujcuna carca? Tucui punllacunami espadacunahuan ima shina macanacunata practicajcuna carca. Pabloca cai espadataca Diospaj Shimihuanmi chꞌimbapurarca. Ñucanchij crishcacunata difindingapaj, ñucanchij yuyaicunata cambiangapajmi Diospaj Shimita alli utilizanata yachana canchij (2 Corintios 10:4, 5; 2 Timoteo 2:15). Diablota, demoniocunatapish mana manchanachu canchij. Diablo, demoniocuna achca poderta charijpipish Jehová Diosmi ashtahuan poderta charin. Paicunaca mana huiñai huiñaitachu causangacuna. Ashtahuanpish Jesús cai Allpata mandacujpica huichcashcami cangacuna. Chaimi imata mana rurai tucungacuna. Chai qꞌuipacarin chingachishcami cangacuna (Apocalipsis 20:1-3, 7-10). Diablo pi cashcata, ñucanchijta urmachingapaj ima laya trampacunata churaj cashcatami alli yachashcanchij. Chaimanta, Yayitu Jehová ayudajllapimi ñucanchijca Diablota mishai tucunchij. w18.05 págs. 25, 26 párrs. 15, 19-21
Domingo 28 de junio
Chaimi culebraca, huarmitaca: Cancunaca mana huañunguichijchu nirca (Génesis 3:4).
Adanca culebracuna mana rimaj cashcataca allimi yacharca. Chaimantami culebra Evahuan rimajpica tal vez shuj espiritumi rimacushca canga yuyashcanga (Génesis 3:1-6). Paicunaca chai espíritu pi cashcataca mana yacharcacunachu. Shinapish Diosta cazunapaj randica cai mana alli espiritutami Adán, Evaca cazurcacuna (1 Timoteo 2:14). Chai qꞌuipallami Diosca chai espíritu o enemigomanta huillai callarirca. Shinallataj chai enemigota tucuchinatami huillarca. Chai punlla chayangacama chai espíritu Diosta sirvijcunata llaquichishpa causanatapishmi huillarca (Génesis 3:15). Jehová Diosca cai espíritu ima shuti cashcataca mana huillarcachu. Ashtahuanpish 2.500 huatacuna qꞌuipami chai espíritu pi cashcata Diosca huillarca (Job 1:6). w18.05 pág. 15 párrs. 1, 2
Lunes 29 de junio
Alli allpapi urmaj muyucunaca ima shamujpipish manataj saquirishpami, alli granota pꞌucun (Lucas 8:15, NVI)
Diospaj Shimita mana uyasha nishca llajtacunapi huillanaca maipica sinchimi can. Canpish huaquinpica apóstol Pablo layachari sintiringui. Paica 30 huatacunata yallimi Diosmanta gentecunaman yachachirca. Chaimi achca gentecunaca Jesusta catijcuna tucurca (Hechos 14:21; 2 Corintios 3:2, 3). Pabloca judiocunamanpishmi Diospaj Shimita yachachinata munarca. Pero achca judiocunaca mana uyanata munarcacunachu. Ashtahuanpish huaquin judiocunacarin paitaca catirashpami llaquichircacuna (Hechos 14:19; 17:1, 4, 5, 13). Chaita ricushpami Pabloca llaquilla sintirishpa: “Ñucaca jatun llaquitami charini. Chai nanaica ñuca shungupi caticunllami” nircami (Romanos 9:1-3). Pabloca shungumantami gentecunata achcata cꞌuyaj carca. Diosmanta huillanatapish achcatami munaj carca. Pero judiocunaca Jehová Dios paicunata cꞌuyashcataca mana intindisha nircacunachu. Chaimantami Pabloca achcata llaquirirca. Gentecunata shungumanta llaquishpami Pablo shina ñucanchijpish Diosmanta huillanchij (Mateo 22:39; 1 Corintios 11:1). w18.05 pág. 4 párrs. 4, 5
Martes 30 de junio
Ima llaquimanta shungu pꞌaquirijpica, ima yuyaipish chingarinmi. Shina cajpipish cꞌuyaihuan rimashca shimicunaca cushichinmari (Proverbios 12:25).
Pabloca animota cujcunapish animachunmi minishtin nishpami yachachirca. Romapi causaj Jesusta catijcunamanca: ‘Cancuna ashtahuan alli crijcuna tucuchunmi Diospaj espíritu cushcata cungapaj cancunata ricunaman shamusha nini. Ña cancunahuan cashpaca, cancunapish ñucapish chaillatataj crij cashcamanta caishuj chaishuj yuyachinacushpa cushicungapajmi chashnaca nini’ nishpami escribirca (Romanos 1:11, 12, QC, 1989). Caipi ricushca shinaca apóstol Pablopish huaquinpica paita animachunmi minishtirca (Romanos 15:30-32). Diosta ashtahuan sirvingapajmi achcacunaca achca sacrificiocunata rurashcacuna. Paicunapish animota cuchunmi minishtincuna. Bibliapica Diosta sirvijcunapuralla cazarachun nishpami yachachin. Chaita pajtachinata munashcamantami achca huauqui panicunaca manaraj cazarashcacuna. Paicunatapish animachichunmi minishtincuna (1 Corintios 7:39). Shinallataj maijancunaca Diosta ama sirvichun catirashpa llaquichijpipish o ima ungüita charishpapish Diosta sirvishpami caticuncuna. Paicunatapish animanami canchij (2 Tesalonicenses 1:3-5). w18.04 pág. 22 párrs. 3-5