Julio
Miércoles 1 de julio
Diospaj munai ima cashcata, alli agllai tucunguichij (Romanos 12:2).
‘Llaqui punllacunapimi’ causacunchij (2 Timoteo 3:1). Casilla causaita Jehová Dios apamungacamami llaquicunaca ashtahuan mirarishpa catinga. Chaita yachashpaca “¿pitataj ricuranchij? ¿Ñucanchij causaitaca pi pushachuntaj saquicunchij?” nishpami tapurina canchij. Salmota quillcaj shuj runaca llaquicunata chꞌimbapuracushpaca Diosta ricurana imamanta importante cashcatami nirca (Salmo 123:1-4). Paica Diosta ricuranataca shuj sirvij runa paipaj amota ricurajhuanmi chꞌimbapurarca. Sirvijca amopaj maquitami siempre chaparaj carca. ¿Chaica imatataj nisha nin? Amo paita cuidanata, paiman caranatami tucui shunguhuan crij carca. Shinallataj sirvijca amota ricurashpami pai ima munashcata yachaj carca. Chashnami amopaj munashcata rurashpa cushichij carca. Ñucanchijpish Diospaj munai maijan cashcata yachangapajca Bibliatami cada punlla estudiana canchij. Qꞌuipaca imata yachashcatami pajtachina canchij. Chaita rurajllapimi Diosca ñucanchijta ayudanga. w18.07 págs. 9, 10 párrs. 1, 2
Jueves 2 de julio
Taita Diospaj Churi cacharichijpica ña cacharichishcatajmi canguichij (Juan 8:36).
Jesús nishca shinaca tucuicunami juchapi huatashca shina causanchij (Juan 8:34). ¿Ima shinataj juchapi huatashca shina causanchij? Juchami mana allicunata rurachin. Allita rurangapajpish jarcan. Shinallataj Juchayuj cashcamantami ñucanchijllataj pandarishpa mana alli sintirinchij, sufrinchij, huañunchijpish (Romanos 6:23). Shinashpaca, juchayujcuna ña mana cashpallami cacharichishcataj cashun. Jesusca ‘ñuca yachachishcata catiraichij’ nishpaca ñucanchijta cacharichingapaj cada uno imata pajtachina cashcatami nicurca (Juan 8:31). ¿Imatataj pajtachina canchij? Ñucanchij munashcacunata huashaman saquishpa Jesús mandashcacunatami tucuita pajtachina canchij (Mateo 16:24). Jesusca ñucanchijmantami huañurca. Pai huañushcamantami shamuj punllacunapipish juchapi huatashca shinamanta cacharichishcataj cashun. w18.04 págs. 7, 8 párrs. 14-16
Viernes 3 de julio
Tucui runacunapaj shungutaca canllamari yachangui (2 Crónicas 6:30).
Diosta sirvijcuna pandarijpipish paicuna ima shina sintirishcata ricushpami Yaya Diosca sustarin. Profeta Jonasta yuyarishun. Diosca paitaca Nínive llajtamanmi cacharca. Chaipi causajcunaman Dios chai llajtata tucuchigrishcata huillachun. Pero ninivitacuna arrepintirijpica Yaya Diosca perdonarcami. Chaita ricushpaca Jonasca mana jahuallatami pꞌiñarirca. ¿Imamantataj pꞌiñarirca? Pai nishcacuna mana pajtarishcamantami pꞌiñarirca. Pero Yaya Diosca paihuanca pacienciatami charirca. Chaimi Jonasca paipaj yuyaita cambiarca (Jonás 3:10–4:11). Tiempohuanca Jonasca Jehová Dios paiman imata yachachisha nicushcatami intindirca. Ashtahuancarin Diosca ñucanchijmanpish yachachisha nishpami Jonastaca paipaj causaimanta quillcachun mandarca (Romanos 15:4). Yaya Dios paita sirvijcunata llaquishcata ricuchingapaj imallata rurashcata yachashpaca ¿imatataj crinchij? Cada uno llaquicunata apacujta ricushpa Diospish llaquirij cashcatami crinchij. Ashtahuancarin Diosca ñucanchijcuna ima yuyashcata, ima shina sintirishcatami intindin. Mana tucuita rurai tucushcatapish allimi yachan. Chaimantami apana llaquicunallata apachun saquin (1 Corintios 10:13, QC, 1989). Chaita yachashpaca ¿manachu cushilla sintirinchij? w19.03 pág. 16 párrs. 6, 7
Sábado 4 de julio
Ashtahuanpish tucui imapish paipaj ñahuipica lluchulla, pascashca ricunallami tiyacun. Ñucanchijca paimanmi tucui imalla rurashcataca ricuchishun (Hebreos 4:13).
Moisesman cushca leypica cunaj yuyajcunaca mana Diosta adoranallamantachu consejota cuna carca. Jatun problemacunatapishmi allichina carca. Por ejemplo, shuj israelita shujtajta huañuchijpica mana paita enseguida huañuchinachu carca. Ashtahuanpish cunaj yuyajcunaca imamanta huañuchishcatami yachanaraj carcacuna. Chaimi huañuchij runa huañuna cashcata o mana huañuna cashcata decidina carcacuna (Deuteronomio 19:2-7, 11-13). Shinallataj paicunaca allpamanta, animalcunamanta ima litunacui tiyashcatami allichina carcacuna. Cusa huarmicuna ima problemacunata charishcatapishmi allichina carcacuna (Éxodo 21:35; Deuteronomio 22:13-19). Cunaj yuyajcunapish israelitacunapish leypi nishca shina rurashpaca cushillami causarcacuna. Jehová Diostapishmi jatunyachircacuna (Levítico 20:7, 8; Isaías 48:17, 18). Shinaca huasipi ñucanchijlla imata nijpipish, ñucanchijlla imata rurajpipish Yaya Diosca ricuracunmi. Chaimantami Diosca ñucanchijcuna shujtajcunaman cꞌuyaita ricuchichun, cashcata rurachun munan. w19.02 pág. 23 párrs. 16-18
Domingo 5 de julio
Paica llaquichishca, llaquihuan cashpapish mana shimi llujshircachu (Isaías 53:7).
Sustarishca cashpami imamantapish rato pꞌiñarishun. Shujtajcunatapish mana alli tratashun. Pero ama yallitaj sustaringapajca Jesustami yuyarina canchij. Jesusta jatunta llaquichishpa huañuchinaca ashalla quillacunami illarca. Chaita yachashpami paica yallitaj sustarishpa: “¡Llaquihuan huañucunimari!” nirca (Juan 3:14, 15; Gálatas 3:13; Lucas 12:50). Ña ashalla punlla illajgrijpipish paica: “Ñuca almaca llaquihuan huañucunmari” nircami. Jesusca Yaya Diosta mañacushpaca humilde, cazuj runa cashcatami ricuchirca (Juan 12:27, 28, NM ). Qꞌuipaca Jesusca mana manchashpami contracunapaj ñaupajpi ricurirca. Contracunaca manchanaita llaquichishpami huañuchircacuna. Shinaca, Jesusca chashna llaquita apashpapish, yallitaj sustarishca cashpapish Diospaj munaitami rurarca. Manso shungu cashcatapishmi ricuchirca. Chashna shina runaca mana pi tiyanchu (Isaías 53:10). w19.02 pág. 11 párrs. 14, 15
Lunes 6 de julio
Caishujmanta chaishujmanta ayudanacushpa, allicunata rurangapaj cꞌuyaihuan yuyachinacushunchij (Hebreos 10:24).
Maipica jarcaicuna tiyashcamantami tandanacuicunaman rinaca sinchi can. Shina cajpica mana manchaj canami minishtirin. Huaquincunaca ungushca cashcamanta, llaquilla o desanimado cashcamantami tandanacuiman mana rincuna. Shujtajcunataca familiacuna, autoridadcunami Diosta ama sirvichun jarcasha nincuna. Cunanca Diosta sirvicushcamanta prezupi caj huauqui panicunata ima shina ayudai tucushcapi yuyashun (Hebreos 13:3). Paicunaca, llaquicuna, jarcaicuna tiyajpipish ñucanchijcuna Diosta alli sirvishpa caticujta yachashpami ashtahuan animarincuna. Paicunapaj crishcacunapish ashtahuan sinchiyajpimi Diosmantaca manataj caruyancuna. Apóstol Pablopi yuyashun. Paica Roma llajtapimi prezu carca. Shinapish huauqui panicuna Diosta alli sirvishpa caticujta yachashpaca mai cushimi sintirirca (Filipenses 1:3-5, 12-14). Paita prezumanta llujchi punllacunaca Judeapi causaj huauqui panicunamanmi shuj cartata escribirca. Chai cartapica, tandanacuicunaman rinataca amataj saquinguichijchu nircami (Hebreos 10:25). w19.01 pág. 28 párr. 9
Martes 7 de julio
Cai pachapi millaita rurajcunaca diablopaj ucupimi (1 Juan 5:19).
Diabloca Diospaj mandashcacunataca mana cazunchu. Shujtajcunapish pai laya yuyachun, pai laya imatapish rurachunmi munan. Diabloca achca gentecunatami ña pandachishca. Ñucanchijtapish pandachisha nishpami chai gentecunahuan tandanacuchun munan. Pero mana alli gentecunahuan tandanacujpica ñucanchij yuyaitami pandachi tucun. Chashnami mana allicunata rurai callarishun (1 Corintios 15:33, QC, 1989). Diabloca runacunapaj yachachishcacunapi confiachunmi munan. Chashnami ñucanchij shunguta llaquichisha nin (Colosenses 2:8). Por ejemplo, Diabloca cullquita charina ashtahuan importante cashcata yuyachunmi munan. Pero ¿chashna yuyanaca imamantataj pandachi tucun? Charij tucunallata yuyajcunaca saludta cuidanata, familiata cuidanata, Diosta sirvinatami ladoman saqui tucuncuna (1 Timoteo 6:10). Cullquitaca imapaj minishtirishca cashcallatami ricuna canchij. Caita intindichishcamantami Jehová Diostaca achcata agradicinchij (Eclesiastés 7:12; Lucas 12:15). w19.01 págs. 15, 17 párrs. 6, 9
Miércoles 8 de julio
Allimi rurashcangui, canca allita ruraj, alli cazujmi cangui. Cai ashalla talentohuanpish allita rurashcamanta, ashtahuan yallitami mingasha. Cambaj amohuan cushicunaman yaicui (Mateo 25:21).
Jesusca ima shina animanatami yachachirca. Pero cai Allpaman manaraj shamujpimi Diosta sirvijcunaca shujtajcunata animana cashcata alli intindircacuna. Asiriocuna Jerusalén llajtata llaquichisha nijpi, Ezequías imata rurashcata ricushun. Paica soldadocunata mandajcunatapish, Jerusalenpi tucui causajcunatapish tandachishpami sinchiyachij shimicunata nishpa animarca (2 Crónicas 32:6-8). Cunanca Jobmanta parlashun. Paica yallitaj llaquillami carca. Chashna cajta ricushpami quimsa cꞌaricunaca paita cushichinaman shamurcacuna. Pero cushichinapaj randica sinchita rimashpami ashtahuan paita llaquichircacuna. Job llaquilla cashpapish ima shina animota cuna cashcatami chai cꞌaricunaman yachachirca. Chaimantami cancuna cashpaca allita rimashpami cushichishpa ayudaniman nirca (Job 16:1-5). Chai pasashca qꞌuipami Eliú runapish, Jehovapish Jobta animashpa ayudarcacuna (Job 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10). w18.04 págs. 16, 17 párrs. 6, 8, 9
Jueves 9 de julio
Ñucami canmanca fuerzata cusha. Cantaca ayudacushallami (Isaías 41:10, NM).
Isaiasca Yaya Dios ima shina judiocunata ayudanatami huillashca carca. Paica: ‘Mandaj Jatun Diosca tucuita rurai tucuj cashcahuanmi shamunga. Paipaj rigrahuanmi tucuita mandanga’ nircami (Isaías 40:10). Bibliapi rigramanta parlashpaca huaquinpica Diospaj podermantami parlacun. Chaimi Isaías nishca shimicunaca Jehová Dios achca poderta charishcata intindichin. Ñaupa punllacunapica Diosca paipaj poderhuanmi paita sirvijcunataca cuidarca, ayudarca. Cunan punllacunapipish paipi shunguta churajcunataca chashnallatajmi cuidanga, ayudanga (Deuteronomio 1:30, 31; Isaías 43:10). Huaquin llajtacunapica Diosmanta ama huillachunmi jarcaicunata churancuna. Chashna jarcaicunata churajpipish Dios fuerzata cushpa ayudanapimi confiana canchij. Chashnami mana tanto sustarishun. Jehová Diosca: “Canta tucuchingapaj ashtahuan ima macanacunacunata rurajpipish, cantaca chaicunaca imata mana rurai tucungachu” ninmi (Isaías 54:17). w19.01 págs. 5, 6 párrs. 12, 13
Viernes 10 de julio
Espiritupi huajcha cajcunaca cushichishcami (Mateo 5:3).
Animalcunaca Diosmanta yachanata mana minishtincunachu. Pero ñucanchijca Diosmanta yachanatami minishtinchij (Mateo 4:4). Pai ima nishcata uyashpaca yachaisapami tucushun, shinallataj cushillami causashun. Jehová Diosca paimanta yachachunca Bibliatami cushca. Shinallataj “alli cazuj alli yuyaiyuj” sirvij huauquicuna publicacioncunahuan yachachichunmi paicunata agllashca (Mateo 24:45, QC, 1989). Diosca cai publicacioncunahuanmi paipi tucui shunguhuan crichun, paipaj ñaupajpipish alli ricurichun ayudan (Isaías 65:13, 14). Dios cushca publicacioncunata liyishpaca yachaisapa tucushpami ima llaquicunamantapish cuidaringui (Proverbios 2:10-14). Por ejemplo, huaquincunaca Diosca mana tiyanchu nincunami. Shujtajcunaca cushilla causangapajca charij tucunami canchij nincunami. Pero publicacioncunata liyishpa yachaisapa tucushpallami chai nishcacuna llulla cashcata cuentata cungui. Chaimantami publicacioncunata yachangapaj esforzarina cangui. w18.12 págs. 16, 17 párrs. 6, 7
Sábado 11 de julio
Ñuca agllashcacunaca yuracuna shina unitamari causangacuna (Isaías 65:22).
Cai profeciapica ñucanchijca “yuracuna shina unitamari” causashun ninmi. Huaquin yuracunaca huaranga huaranga huatacunatami causan. Pero ñucanchijca achca huatacunata causangapajca alli saludta charinatami minishtinchij. Isaías nishca shina paraíso Allpapi unita causanaca shuj muscui shinallachari ñucanchijpajca ricurin. Pero chai profeciaca pajtaringatajmi. Cai tucui profeciacunata yachashpami shamuj punllapi shuj sumaj paraíso tiyanata crinchij. Chaipica Diosca tucui gentecunatami bendicianga. Chaimi llaquichij animalcuna, llaquichij gentecunapish ña mana tiyanga. Ciegocuna, cojocuna, sordocunapishmi alliyangacuna. Shinallataj gentecunaca huasicunatami shayachingacuna, allpapipish granocunatami tarpungacuna. Paicunaca yuracunatapish yallimi uni huatacunata causangacuna. Chashna shina causai tiyanatami Bibliapica huillan. Shinapish shujtaj gentecuna cancunaca cai bendicioncunamanta mirachishpami parlacunguichij nincunachari. Pero ¿cai Allpapi shuj sumaj paraíso tiyanataca imamantataj crinchij? Jesús ima nishcami paraíso tiyana cashcata ricuchin (Lucas 23:43, NM ). w18.12 págs. 5, 6 párrs. 13-15
Domingo 12 de julio
Cancunapaj yuyaita mushujyachirashpa, shujtaj causaita causaichij (Romanos 12:2).
Ñucanchij yuyaicunaca cambiai tucunmi. Imallacunapi ashtahuan yuyashpa catijpimi ñucanchij yuyaicunaca cambianga. Dios nishcacunata cutin cutin yuyarishpaca pai yuyashcacuna alli cashcatami cuentata cushun. Chaimantami pai shina yuyanata munashun. Jehová Dios shina yuyangapajca cai mundopaj yuyaicuna ñucanchij umaman yaicuchunca mana saquinachu canchij. Pero ¿ima shinataj chaitaca rurashun? Dios mana munashca uyanacunata, ricunacunatami saquina canchij. Caita alli intindingapajca shuj ejemplota ricushun. Maijan alli saludta charisha nishpaca sano micunata micungapajmi esforzarin. Pero dañado micunata micushpaca paipaj esfuerzocunaca mana imapaj valingachu. Chai shinallatajmi ñucanchijpish Dios shina yuyasha nishpa paimanta yachangapaj esforzarinchij. Pero cai mundopaj yuyaicunata ñucanchij umapi yaicuchun saquishpaca chai esfuerzocunaca mana imapaj valingachu. w18.11 págs. 24, 25 párrs. 14, 15
Lunes 13 de julio
Mana llullahuan alli chumbillirishca sinchi caichij (Efesios 6:14).
Tucui punllacuna Dios yachachishcacunata cazuna munaita charishunchij. Bibliapica Dios yachachishcacunata o mana llullaj shimitaca shuj soldadopaj cinturonhuanmi chꞌimbapuran. Ñaupa punllacunapica shuj soldadoca cinturonta alli churarishpami macanacuipica huijsa mana ima tucuj carca. Pero cinturonta mana alli huatarishpaca mana macanacui pudinmanchu carca. Dios yachachishcacunaca ¿ima shinataj shuj cinturón shina cuidan? Dios yachachishcacunata punllanta yuyaipi charishpaca panda yachachishcacunamantami cuidarishun. Alli decisioncunatapishmi agllashun. Shinallataj problemacuna o tentacioncuna ricurijpica allita ruranatami munashun. Shuj soldadoca macanacunaman ringapaj cinturón illaj rinataca mana nunca yuyajchu carca. Chai shinallatajmi Dios yachachishcacunataca mana nunca ladoman saquina canchij. Ashtahuanpish punllantami pai mandashca shina causana canchij. w18.11 pág. 13 párr. 15
Martes 14 de julio
Mana llullaj shimitapish, randishpa ama tigra cꞌatungui (Proverbios 23:23).
Diospaj Shimimanta yachangapajca achcatami esforzarina canchij. Ima sacrificiocunata rurana cashpapish utcami rurana canchij. Proverbios librota quillcaj runa nishca shinaca, mana llullaj shimita ña charishpaca ama tigra cꞌatungapaj o ama saquingapajmi cuidadota charina canchij. Imata gratis cujpica ñucanchijca tigrami imallatapish rurana o cuna canchij. Proverbios 23:23-pi hebreo rimaipi “randina” nishca shimica “japina” o “charina” nisha ninmi. Cai shimicunaca imata charingapajpish esfuerzota rurana o tigra imata cuna cashcatami ricuchin. Caipi yuyashun. Shuj tiendapi gratismi guineocunata cumbidacunchij nijpica ¿imatataj ruranchijman? ¿Chai guineocunaca ñucanchij mesapi ñapish ricuringallachu? Mana. Ashtahuanpish guineocunata apamungapajca shuj esfuerzota rurashpami tiendaman rina canchij. Chai shinallatajmi mana llullaj shimita randingapajca mana cullqui minishtirin, pero imallatapish ruranami canchij. w18.11 pág. 4 párrs. 4, 5
Miércoles 15 de julio
Paipaj ñahuipish inti shina lamyacujmi tucurca. Paipaj churanacunapish yurajllami tucurca (Mateo 17:2).
Jesucristoca Pedrohuan, Santiagohuan, Juanhuanmi shuj urcuman rircacuna. Chaipimi quimsa apostolcunaca shuj muscui shinata ricurcacuna. ¿Imataj carca? Jesuspaj ñahuica inti shinami lunyacuj tucurca. Paipaj churanapish luz shina yurajllami tucurca. Jesuspaj ladopica Moisés, Elías shinami ricurirca. Paicunaca Jesushuanmi paipaj huañuimanta, causarinamanta parlanacurca (Lucas 9:29-32). Qꞌuipaca achijnicuj pꞌuyu ricurishpami paicunata taparca. Chaipimi Jehová Diosca cutin rimarca. Cai muscuica Jesucristo jahua pachapi mandaj tucushpa achca poderta charina cashcatami ricuchirca. Cai muscuita ricushpaca Jesucristopish apostolcunapish ¿ima shinataj sintirircacuna? Jesusca llaquicunata, huañuitapish ahuantangapajmi fuerzasta charirca. Apostolcunapish Jesuspimi ashtahuan crircacuna. Shinallataj qꞌuipa punllacunapi llaquicunata ahuantangapaj, paicunaman mingashca trabajota pajtachingapajmi fuerzasta charircacuna. 30 huatacuna qꞌuipaca apóstol Pedroca cutinmi chai muscuimanta parlarca. Paica imata ricushcata, imata uyashcatapish claritotami yuyarirca (2 Pedro 1:16-18). w19.03 pág. 10 párrs. 7, 8
Jueves 16 de julio
Diospajta rurajcuna cashcataca mana llulla shimicunahuanmi ricuchinchij (2 Corintios 6:4, 7).
¿Diosta alli sirvijcunaca imapitaj panda religionpi cajcunahuanca chꞌican canchij? Diosta alli sirvijcunaca nunca mana caishuj chaishuj llullanacunchijchu (Zacarías 8:16, 17). Shinallataj mana rijsishcacunaman, trabajopi compañerocunaman, amigocunaman, familiamanpish siempremi verdadta nishun. Can joven cashpaca, cambaj compañerocunahuanmi alli saquirisha ningui. Chaita munashpapish ama ishqui causaita charichu. Por ejemplo, familiahuan cashpa o congregacionpi cashpaca Diosta alli sirvijcuna layami ricurinchij. Pero Diosta mana sirvij jovencunahuan cashpa o redes socialescunapi cashpaca shujtaj layami comportarinchij. Chashna causashpami yaya mamata, huauqui panicunata, Yaya Diostapish llullanchij (Salmo 26:4, 5). Pero Jehová Diosca ñucanchijcuna paitami alabanchij nishpapish mana alli cosascunata ruracujtaca allimi yachan (Marcos 7:6). Chaimanta Proverbios 23:17-pi ima nishcata rurai. Chaipica: Juchasapacuna imallata rurashcataca, “shungullapipish amataj munanguichu. Ashtahuanpish cambaj tucui causaipi Mandaj Diosllata manchangui” ninmi. w18.10 pág. 7 párrs. 14, 15
Viernes 17 de julio
Diosca cꞌuyajmi. Maijanpish cꞌuyajca Dioshuan shujllami, Diospish paihuanca shujllami (1 Juan 4:16).
Diosta sirvijcunaca shuj familia shinallami caishuj chaishuj cꞌuyaita ricuchinacushpa causanchij (1 Juan 4:21). Ñucanchijca mana huaquinllapi jatun cosascunata rurashpachu huauqui panicunata cꞌuyashcata ricuchinchij. Ashtahuanpish achca uchilla cosascunata rurashpami cꞌuyashcata ricuchinchij. Por ejemplo, alaja shimicunahuan parlashpa, sumajta tratashpami paicunata cꞌuyashcata ricuchinchij. Shujtajcunata alli tratashpa, paicunamanta preocuparishpami Jehová Dios shina cashcata ricuchinchij (Efesios 5:1). Jesusca tucuipimi paipaj Yaya shina cashcata ricuchirca. Chaimantami gentecunataca cꞌuyaihuan tratarca. Paica: “Tucui imalla ruranacunahuan shaicushcacuna, aparishcacuna tucuicuna ñucapajman shamuichij. Ñucami cancunataca samachisha” nircami. Shinallataj, ñucaca manso shungu, mana jatun tucushca shungumi cani nircami (Mateo 11:28, 29). Ñucanchijpish Jesús shina “huajcha runa yuyailla” cashpaca Diostami cushichishun, shinallataj cushillami cashun (Salmo 41:1). Familiapi, congregacionpi, predicacionpi shujtajcunamanta preocuparishpami cꞌuyaita ricuchishpa catishun. w18.09 pág. 27 párrs. 1, 2
Sábado 18 de julio
Diospajta paihuan rurajcunami canchij (1 Corintios 3:9).
Jatun llaquicuna tiyajpica huauqui panicunata ayudashpami Dioshuan trabajacushcata ricuchinchij. Por ejemplo, llaquita apacujcunata ayudangapajca cullquitami shungumanta cui pudinchij (Juan 13:34, 35; Hechos 11:27-30). Shinallataj paicunapaj huasicunata cutin shayachishpa, chai ladocunata pꞌichashpami ayudai tucunchij. Polonia llajtamanta pani Gabrielaca pai causan lado inundarijpimi huasi illaj saquirirca. Pero cꞌuchulla congregacioncunamanta huauqui panicuna ayudajpica cushillami carca. Gabrielaca imalla chingachishca cosascunamantaca mana llaquirinchu. Ashtahuanpish paica: “Cai experienciata pasashcamantami congregacionpi canaca achca valishca cashcata ricushcani, cushillami sintirini” ninmi. Achca huauqui panicunapish llaquicunata charijpi paicunata ima shina ayudashcata ricushpami alli sintirincuna. Paicunata ayudashpa Dioshuan trabajajcunaca achca cushillami cancuna (Hechos 20:35; 2 Corintios 9:6, 7). w18.08 pág. 25 párr. 12
Domingo 19 de julio
Cambaj shunguta huaquichingui (Proverbios 4:23).
Ñucanchij shunguta cuidangapajca ima peligro tiyashcata, chaicunamanta ima shina cuidarina cashcatami ricuna canchij. Ñaupa punllacunapica chapaj runacunami tiyaj carca. Paicunaca llajtata cuidangapaj pircashca jahuamantami chapajcuna carca. Ima peligro ricurijpica chai ratomi shujtajcunaman huillaj carcacuna. Cai yuyaimi Diablo ñucanchijta llaquichigrijpi imata rurana cashcata intindichin. Chapaj runacunaca pungupi cuidajcunahuanmi tandalla trabajajcuna carca (2 Samuel 18:24-26). Contracuna shamujpica shuj shinalla tucushpami punguta huichcashpa llajtata cuidajcuna carca (Nehemías 7:1-3). Ñucanchij conciencia alli cashpaca chapaj runa shinami canga. Por ejemplo, Diablo ñucanchij yuyaicunata, ñucanchij shunguta llaquichisha nijpica concienciaca chai ratomi sintinga. Conciencia chashna sintijpica Diablopaj yuyaicuna ñucanchijta ama pandachichunmi punguta huichcaj shina cuidarina canchij. w19.01 pág. 17 párrs. 10, 11
Lunes 20 de julio
Mana juchachipaj cashpami, shujtajcunata sirvij cai tucun (1 Timoteo 3:10).
Ancianocunaca mana paicuna yuyashca shinachu jovencunataca juzgana can. Biblia mandashca shinami juzgana can (2 Timoteo 3:16, 17). Huaquin ancianocuna paicuna causacun llajta gentecuna shinami yuyan. Shuj llajtapica shuj siervo ministerial huauquica congregacionpi huaquin mingashcacunatami alli pajtachicurca. Shinami anciano cangapaj Bibliapi mandashcata pajtachicushcata ricuchicurca. Pero huaquin mayorlla ancianocunaca cai huauquica anciano tucunapajca jovenrajmi can nishpami yuyarcacuna. Chaimantami superintendenteman mana huillarcacuna. Jahua ricuillata ricushcamantami cai huauquitaca anciano cachun mana nombrarcacuna. Achca llajtacunapimi ancianocunaca cashna shina yuyaita charincuna. Chashna cajpipish Bibliapi mandashca shinami rurana canchij. Chaita rurashpallami shujtajcunata ñahuita ricushpalla juzganata saquishun. Shinami Jesusta cazucushcata ricuchishun (Juan 7:24). w18.08 pág. 14 párrs. 16, 17
Martes 21 de julio
Manaraj uyashpa imatapish cutichijca, upa cashca ricurishpa pingai tucunllami (Proverbios 18:13).
Ñucanchijman shuj correota o mensajeta cachajpi, chaipi ima nishcata shujtajcunaman chai rato cachanaca shuj peligromi can. Huaquin ladocunapica Diospaj Shimita ama huillachunmi autoridadcunaca jarcaicunata churashca. Chai ladocunapi caj enemigocunaca huauqui panicunapura ama confianzata charichunmi imatapish nincuna o manchachincuna. Huaquin huatacuna huashaman Unión Sovieticapi caj llajtacunapi ima tucushcata yuyarishun. Chaipica policía secretapi cajcunaca, “Diosta sirvijcunataca rijsishca huauquicunaca saquishcami” nishpami llullarcacuna. Achcacunami chaicunata crishpa Diospaj organizacionmanta caruyarcacuna. Achcacuna cutin tigrajpipish shujtajcunaca Diospi crinata saquishpami ña mana nunca tigrarcacuna (1 Timoteo 1:19). ¿Chashna llaquicuna ama tiyachunca imatataj rurana canchij? Mana alli noticiacunataca shujtajcunaman amataj tigra cachashunchijchu. Imatapish crinapaj randica puntaca tucuitami alli yachanaraj canchij. w18.08 pág. 5 párr. 8
Miércoles 22 de julio
Cunanmi nini: Ñucahuanmi paraisopi cangui (Lucas 23:43, NM).
Griego rimaipi, yuyaicunata achijyachingapajca coma y puntotaca mana siemprechu churajcuna carca. Chaimantami Jesús ima nisha nicushcataca huaquincunaca mana alli yachancuna. Shinaca Jesusca ¿“cunanllatajmi paraisopi ñucahuan cangui” nicushcachu canga? O ¿“cunanmi nini: Ñucahuanmi paraisopi cangui” nicushcachu canga? Jesús manaraj huañushpa paita catijcunaman imalla nishcata yuyarishunchij. Paica: ‘Runa Aichayujpish, allpa ucupi quimsa punllata, quimsa tutatami canga’ nircami (Mateo 12:40; 16:21; 17:22, 23; Marcos 10:34; Hechos 10:39, 40). Chaimanta, Jesuspish paipaj ladopi caj shuhuapish huañushpaca mana paraisoman rircacunachu. Ashtahuanpish Yaya Dios causachingacamami Jesusca quimsa punllata “Hadespi” carca (Hechos 2:31, 32). Jesusca shuhua runahuan paraisomanta parlashpaca mana jahua pachapi causanamantachu parlacurca. Chaitaca ¿ima shinataj yachanchij? Cai shuhua runaca Jesús apostolcunahuan jahua pachapi mandangapaj ari ninacushcataca mana yacharcachu (Lucas 22:29). Ashtahuanpish cai runaca manaraj bautizarishcachu carca (Juan 3:3-6, 12). Chaimantami Jesusca paihuan paraisomanta parlacushpaca cai Allpapi causanamanta parlacushcanga. Chaica qꞌuipa punllacunapimi pajtaringa. w18.12 págs. 6-8 párrs. 17, 18, 20, 21
Jueves 23 de julio
‘Moisés ima tucushcataca mana yachanchijchu. Jatari, ñucanchijta ñaupashpa richun shuj diosta rurai’ nircacuna (Éxodo 32:1).
Israelitacunaca curihuan rurashca bizitami adorai callarircacuna. Shinami Diosta mana cazushcata ricuchircacuna. Diosta mana cazucushcata yachashpapish Diospaj ladomi canchij nishpami pandarircacuna. Aaroncarin ‘Diospajmi shuj fiestata ruracunchij’ nircami. Chaita ricushpami Jehová Diosca Moisestaca: ‘Israelitacunaca millaitami ruracuncuna. Ñuca mandashca ñanmantaca utcami anchurishcacuna’ nirca. Shinallataj Yaya Diosca yallitaj pꞌiñarishpami israelitacunata tucuchinata yuyarirca (Éxodo 32:5-10). Pero mana tucuchinatami decidirca (Éxodo 32:14). Aaronca chai curi bizita rurashca cashpapish qꞌuipaca arrepintirircami. Chaimantami Diospaj ladomi canchij nij levitacunahuan tandanacurca. Mana cazuj israelitacunaca yanga diosta adorashcamantami chai punllallataj huañurcacuna. Pero Diospaj lado tucujcunaca mana huañurcacunachu. Ashtahuanpish Diosca paicunataca bendiciasha nircami (Éxodo 32:26-29). w18.07 págs. 18, 19 párrs. 13-16
Viernes 24 de julio
Mandashcacunata quillcajcuna shina canamanta huaquichiringuichij. Paicunaca plazacunapipish, allillachu cangui nishca canatami munancuna. Mai jatun micuicunapipish puntapi tiyarinatami munancuna (Lucas 20:46).
Gentecunaca shuj alli profesionta charishpa, alli negociocunata charishpa, famoso cashpallami shujtajcunapaj ñaupajpica alli ricurishun nincuna. Pero Apóstol Pabloca: “Chashna cashca cashpapish Diosta rijsishpa, Diospish ña cancunata rijsijpica ¿ima nishpataj chai manapish imapaj alli cajta huajcha ruranahuanca cutinllataj huatashca shina tucushun ninguichij?” nircami (Gálatas 4:9, QC, 1989). Ñucanchijpajca Tucuita Mandaj Diospaj ñaupajpi rijsishca canami ashtahuan valishca can. Jehová Diosca ñucanchijta cꞌuyanmi, ima shina cashcatapish allimi yachan. Diosca paipajman cꞌuchuyachunmi munan. Paipaj amigocuna cachunmi ñucanchijtaca rurarca (Eclesiastés 12:13, 14). w18.07 págs. 3, 4 párrs. 3, 4
Sábado 25 de julio
Quiquin yachachishcacunatamari cutin cutin yuyaricujlla cani (Salmo 119:99).
Dios mandashcacunaca ñucanchijmanca alli causaitami cun. Chaimantami Dios mandashcacunataca shungupimi huaquichina canchij. (Amós 5:15). Pero chaipajca Dios munashca shinami causana canchij. Caipi yuyashun. Achca punllacunatachari mana alli dormicunchij. Chaimantami doctorca ejerciciota rurachun, alli micuchun mandanga. Pai mandashcata pajtachishpaca allichari sintirishun. ¿Manachu alli doctor cashcamanta paitaca achcata pagui nishun? Chai doctor shinallatajmi Diospish ñucanchijman mandashcacunata cushca. Chai mandashcacunata cazushpaca llaquicunata mana charishunchu. Por ejemplo, Bibliapica llullanamanta, shuhuanamanta, huainayanamanta, macanacunamanta, demoniocunahuan chagrurishca ruraicunamanta jarcarichun ninmi. Chaicunamanta jarcarishpaca allimi causashun (Proverbios 6:16-19; Apocalipsis 21:8). Chashna alli causashpaca ¿manachu Diostaca ashtahuan cꞌuyashun? w18.06 pág. 16 párrs. 5, 6
Domingo 26 de julio
¿Canca judiocunata jatun Mandajchu cangui? (Juan 18:33).
Shuj cutinca Pilatoca gentecunata paipaj contra Jesús jatarichinatami mancharca. Pero Jesusca: “Ñuca mandaj canaca mana cai pachamantachu” nircami. Chashna nishpaca politicapi mana chagrurisha nishcata, ashtahuanpish paica jahua pachapi mandana cashcatami ricuchirca (Juan 18:36). Shinallataj: “Mana llullata huillangapajmi shamurcani” nircami (Juan 18:37). Jesusca imapaj cai Allpaman shamushcataca allimi yacharca. Ñucanchijpish Jesús shina imapaj causacushcata yachashpaca politicata mana apoyashunchu. Shungu ucullapipish mana apoyashunchu. Pero caita ruranaca maipica sinchichari ricuringa. Shuj superintendenteca: “Visitashca lugarcunapica gentecunaca paicunapaj llajtamantami dimastij jatun tucuncuna. Paicunapuralla mandanacunatami munancuna. Pero huauqui panicunaca ama paicuna shina yuyangapajmi Diosmanta huillashpa catincuna. Dioslla mana alli ruraicunata tucuchinatami shuyancuna. Chashnami tandalla shina causancuna” ninmi. w18.06 págs. 5, 6 párrs. 6, 7
Lunes 27 de julio
Diablotaca ama ricunachichijchu. Chashna rurajpica paica miticungallami (Santiago 4:7).
Satanás shimica “Jarcaj” nisha ninmi. Hebreo rimaipi ñaupa quillcachishcacunapica Satanás shimica: 1 Crónicas, Job, Zacarías librocunallapimi ricurin. Pero Diosca ¿imamantataj Mesías manaraj shamujpi chai enemigomantaca ashallata parlarca? Jehová Diosca Ñaupa Testamento librocunapica Satanasmanta, pai imallata rurashcamantapish mana tucuita huillarcachu. Chaipaj randica gentecuna Mesías pi cashcata alli yachachun, paita catichunmi Diosca Ñaupa Testamento librocunata escribichirca (Lucas 24:44; Gálatas 3:24). Mesías chayamujpimi Diosca Satanás, millai angelcuna pi cashcata rijsichichun Jesusta, paita catijcunatapish agllarca. Shinallataj shamuj punllacunapipish Jesusmi ungidocunahuan Diablota, millai angelcunatapish tucuchinga (Romanos 16:20; Apocalipsis 17:14; 20:10). Satanasca poderta charishpapish mana tucuita rurai tucunchu. Jehová Dios, Jesús, angelcunapishmi ñucanchijtaca cuidacun. Chaimantami Diablo llaquichisha, pandachisha nijpipish paipaj trampacunapica mana urmashun. w18.05 págs. 15, 16 párrs. 2-4
Martes 28 de julio
Ñucapi caj ramacuna maijanpish mana pꞌucujpica paica anchuchingami (Juan 15:2).
Jehová Diosta sirvijcuna cangapajca granota pꞌucuchicuj layami cana canchij (Mateo 13:23; 21:43). Juan 15:1-5-pi parlashca chꞌimbapuraipica alli granota pꞌucuchinaca Jesusta catijcunata ruranaca mana canchu (Mateo 28:19). ¿Imamantataj caita ninchij? Diospaj Shimita mana uyasha nij llajtacunapi huauqui panicuna yachachijpipish gentecunaca mana Jesusta catijcuna tucusha nincunachu. Chaimantami huauqui panicunaca granota mana pꞌucuchicuj ramacuna shina ricurinman. Pero yuyarishunchij, gentecuna Diosta sirvichunca mana obligai tucunchijchu. Diospish chaitaca allimi yachan. Chaimantami Diosca ñucanchij imata rurana pudishcallata rurachun mañan. Shinami paica ñucanchijta cꞌuyashcata ricuchishca (Deuteronomio 30:11-14). ¿Granota pꞌucuchinaca imataj can? Ñucanchij imata rurana pudishcata ruranami can. Pero, ¿Jehová Diosca imata rurachuntaj mandashca? Pai churashca Mandanamanta tucui gentecunaman huillachunmi mandashca. Chaitaca tucuicunami rurai pudinchij (Mateo 24:14). w18.05 pág. 5 párrs. 8, 9
Miércoles 29 de julio
Cancunapaj yayaca diablomari. Llullata callarichij cashcamanta llullapaj yayami (Juan 8:44).
Cunan punllacunapica pastorcuna, curacuna, chashna shina shuticunahuan panda religionta pushajcunami yallitaj cai mundopica tiyan. Paicunaca fariseocuna shinallatajmi Diospaj Shimimanta “mana llullashpa huillashcataca saquishpa”, llullacunataraj yachachincuna (Romanos 1:18, 25, QC, 1989). Por ejemplo, “shuj cutin Diosman entregarishpaca ñami quishpirishca canchij” nishpami llullancuna. Mana cashpaca mana huañuj shuj almatami charinchij nishpa, Diosca cꞌaripura huarmipura causachun saquinllami nishpami llullata yachachincuna. Politicocunapishmi gentecunataca llullashcacuna. Paicunaca ñallami “allitaj, sumajtami causacunchij” nishpa shuj jatun llullata ningacuna. Cashna nicucujpimi “jatunta llaquichinaca ñapish shamunga”. Chaimantami politicocuna cai mundopi causaica mejorashpami caticun nijpica mana crina canchij. Ñucanchijca Jehová Diospaj jatun punlla “tutapi shuhua shamuj shina” shamunataca allimi yachanchij (1 Tesalonicenses 5:1-4, NM ). w18.10 págs. 4, 5 párrs. 6-8
Jueves 30 de julio
Mana charijcunaman cunata yuyaringuichij. Imatapish cujmi, cushcata japijta yalli cushicun nishpa Mandaj Jesús nishcatapish yuyaringuichij (Hechos 20:35).
Jesucristoca pai churashca mandajcunahuanmi ñucanchijta animan, ñaupajman pushanpish. ¿Picunataj chai churashca mandajcunaca can? Tucui muyundij Allpapi tiyaj anciano huauquicunami can. Maijancunaca ungidocunami can. Cutin shujtajcunaca shujtaj ovejacuna nishca grupomantami can. Cai huauqui ancianocunaca ‘cashna chashna crishpami catina canguichij’ nishpa mana mandancunachu. Chaipaj randica cushicushpami animancuna. Chashnami cushilla Diosta sirvishpa catichun, Diosmanta ama caruyachunpish ayudancuna (Isaías 32:1, 2, NM ; 2 Corintios 1:24). Ancianocunaca apóstol Pablo shina animashpaca allitami rurancuna. Tesalónica llajtapi causaj Jesusta catijcunamanca Pabloca: “Cancunata ñucanchij yallitaj cꞌuyashcamantaca, Taita Diospaj alli huillaillataca mana huillashun nircanchijchu. Ashtahuanpish ñucanchij causaitapishmari cushun nircanchij. Chashnami ñucanchijpajca yallitaj cꞌuyashca tucushcanguichij” nishpami escribirca (1 Tesalonicenses 2:8). Ancianocunaca sumaj shimicunahuanmi animai tucuncuna. Pero, ¿imatataj ashtahuan rurana can? Cai punllapaj versopi ima nishcatami cazuna can. w18.04 págs. 22, 23 párrs. 6-8
Viernes 31 de julio
Jehová Diosca Espiritumi. Jehová Diospaj espíritu maipi cajpica huatashca shinamanta cacharichinmi (2 Corintios 3:17, NM).
Jehová Dios ñucanchijta cacharichichunca paihuanmi alli apanacuna canchij (2 Corintios 3:16, NM ). Yuyashun, israelitacunataca Jehová Diosmi Egipto llajtamanta esclavocuna shina causacujpi cacharichirca. Pero jatun chaquishca pambata ricushpaca israelitacunaca cacharichishcami canchij nishpami paicunapaj munaillata rurasha nircacuna. Paicunapaj shungupish, yuyaipish shuj linsohuan tapashca shinami carcacuna (Hebreos 3:8-10). Jehová Dios paipaj espirituhuan ayudajpillami huatashcamanta cacharichishcataj cai tucunchij. Jehová Diospaj espirituca panda religionmanta, juchamanta, huañuimantami cacharichin. Gentecunaca chaita mana rurai tucuncunachu (Romanos 6:23; 8:2). Chashna cacharichishca cashcamantaca achcatami cushicunchij. Esclavocuna cajcunapish, carcelpi cajcunapish cacharichishca shinami sintiri tucuncuna (Génesis 39:20-23). w18.04 pág. 10 párrs. 3-5