Tupasqanman hina samarinapaq

DISCURSOTA qospa otaq piwanpas rimaspa tupasqan palabrapi samariykuyqa ancha allinmi. Mana chayqa manam entiendekunmanchu, rimasqanchikmi hawanpi-ukunpi otaq llutanpi kanman. Rimasqanchikpi tupasqanman hina upallaykuyqa yanapanmi aswan allinnin kaq yachachikuykunatapas entiendechinapaq.

¿Imaynatam tanteawaq mayqen kaq palabrapi samariykuspa hinalla rimanaykipaq?

Puntonkuna kasqanpim samarina. Chay puntokunaqa kaykunam: ¿? ¡! () ; : . , allinpunim qellqasqa kaqkunata entiendenapaq. Allintam yanapawanchik imapas niy munasqanchikmanta rimayta tukunapaq otaq pipa ima nisqanmantapas willanapaq. Wakin puntokunam yanapawanchik ima niy munasqanchikmantapas allinta entiendechinapaq. Kikinchikpaq leespaqa puntonkuna kasqanman hinam leenchik, hukkunapaq leespam ichaqa puntonkuna kasqanman hina vozninchikta cambiaspa leena. (Chaymanta astawan qawariy “Imam kaqta leenapaq” niq 1 kaq yachachikuyta.) Chay puntonkuna kasqanpi mana samarispa leeqqa mana entiendenatam leenman hinaspam huktaña entiendechinman.

Leesqanchikpi otaq rimasqanchikpi maymi kasqanpi samarinapaqqa imayna leesqanchikpim otaq imayna rimasqanchikpim reparana. Imaynam choferpas yachan carronta manejaspan imakunapas kaptin otaq maykunapipas sayayta chaynallataqmi rimasqanchikpipas tupasqanman hina sayaykuyta otaq upallaykuyta yachananchik. Leenaykipaq otaq discursanaykipaq preparakuspaqa tanteanaykim tupasqanman hina samariykunaykipaq, chaynata ruraspaykim allinta entiendechinki.

Leenaykipaq preparakuspaqa allinmi kanman mayniqpi samarinaykipaq señalaynikiqa. Huk rayachawan señalay mayniqpi tumpachata samarinaykipaq, iskay rayachawanñataq unayniqchata kananpaq. Mana tupasqanpi upallarusqaykimanta cuentata qokuspaykiqa lapizwan señalay maymanta maykama leenaykipaq kaqta hinaspa qallariymantapacha leey. Discursota qospa allin yachachiqkunam chaynata ruranku.

Piwanpas rimaspaqa yachanchikmi mayqen kaq palabrapi upallaykuyta, yachanchikmi ima niy munasqanchiktaqa. Leesqaykipi mana tupasqanman hina sayaptikiqa ima niy munasqaykipas manam allintachu entiendekunqa. “Entiendekuqta rimanapaq” niq 4 kaq yachachikuypim astawan kaymanta rimachkan.

Qatiqnin yachachikuymanta rimanapaqqa suyachaykunam. Qatiqnin yachachikuymanta manaraq rimachkaspa samachaykuyqa uyariwaqninchikkunatam yanapan yachachisqanchikpi yuyaymananankupaq chaynataq qatiqninpi kaqkunamantapas astawanraq entiendenankupaq. Imamantapas rimachkaspa qatiqninmantaña rimayqa mayutapas chimpachkachwan hinam. Mayu pataman apurawllamanña chayaruspaqa allillamantam chimpanchik, chaynallataqmi rimasqanchikwanpas.

Achka yachachikuykunamanta rimanankupaq kasqanraykum wakinqa apurawllamanña mana samaykuspa rimanku. Wakinñataqmi apurawllamanña rimanku chayna rimaq kasqankurayku otaq paywan kaqkuna chayna rimaq kaptinku. Utqayllamanña rimaspaqa manam allintachu yachachichwan. Yachachisqaykita yuyanankuta munaspaykiqa entiendenankupaqmi allillamanta rimanayki. Chaymi rimasqaykipiqa tupasqanman hina upallaykuyta yachanayki.

Bosquejota servichikuspa discurso qonayki kaptinqa aswan allinnin kaq yachachikuykunapa tukupayninpi samarinaykipaqmi tanteanayki. Leenallaykipaq discursoyki kaptinqa sapa aswan allinnin kaq yachachikuypa tukupayninpi samarinaykipaqmi señalanayki.

Qatiqninpi yachachikuymanta rimanapaqqa tumpa unaychatam samarina ichaqa manam llumpaytachu, mana chayqa aburrikurunmankum. Chaynata rimaspaykiqa mana preparakamusqaykitam otaq mana ima niy atisqaykitam qawachiwaq.

Rimasqanchikwan piensarichinapaqqa samariykunam. Imamantapas rimachkaspa, qatiqninmanta manaraq rimachkaspa otaq tapuyta ruraspa upallaykuyqa allinmi kanman piensarichinapaq. Allintaqmi kanman yachachisqanchikwan uyariwaqninchikkuna yuyaymananankupaq otaq hinalla uyarinankupaqpas. Chayman hina ruranaykipaqmi allinta tanteanayki. Aswan allinnin kaq yachachikuykunamanta samariykuspa yachachiptikiqa allintam entiendenqaku.

Jesusmi Nazaret llaqtapi huñunakunanku wasipi Isaiaspa qellqasqan librota kallpawan leerqa kay pachaman imapaq hamusqanmanta qawachinanpaq, chay leesqan imayna cumplikusqanmanta manaraq rimachkaspanmi leesqan librota wankiykurqa hinaspam sirvienteman qoykuspan tiyaykurqa. Hinaspam qayllanpi kaq runakunaman nirqa: ‘Uyarisqaykichikpi hinam kunan kay palabrakuna cumplikurun’, nispa. Samachaykuspan chaynata yachachisqanqa ancha allinmi karqa (Luc. 4:16-21).

Ima bullapas llumpay kaptin. Rimachkaptinchik llumpay bulla kaptinqa upallaykunam. Wasin-wasin predicasqanchikpi ichapas carrokuna pasachkanman otaq wawapas llumpayta waqachkanman. Asambleapi discursota qochkaptiki bulla tumpalla kaptinqa kallpawanmi hinalla rimanayki, llumpay kaptinqa upallaykunaykim, mana chayqa uyarisuqnikikunam yachachisqaykita mana entiendenqakuchu. Chaymi yachachisqaykipi tupasqanman hina samariykuspa rimanaykipaq kallpanchakunayki.

Piensarinankupaq samariykuy. Discursota qospa tapusqaykikunata mana contestananku kaptinpas piensarinankupaqmi hinaspa umallankupi contestanankupaqmi upallaykunayki. Mana chayqa yanqapaqmi kanman.

Discursota qospapas otaq predicaspapas rimasqaykipiqa samariykunaykim. Wakinqa mana upallaspam manaña tukuyta rimanku. Chayna pasasuptikiqa kallpanchakuy tupasqanman hina rimasqaykipi upallaykunaykipaq, chaynata ruraspaqa allintam yachachinki otaq predicankipas. Tupasqanman hina yachachisqanchikpi samariykuyqa uyariwaqninchikkunatam yanapan atencionwan uyarispanku allinta entiendenankupaq.

Piwanpas parlayqa piensasqanchikmanta rimaspa uyarinakuymi. Hukkunapas uyarisunkim paykunata uyariptikiqa. Chaymi rimaspaykiqa upallaykuyta yachanayki uyarisuqnikikunapas rimarinankupaq.

Predicayninchikpas allinmi kanqa uyariwaqninchikta rimarinanpaq kallpanchaptinchikqa. Wakin iñiqmasinchikkunam wasiyoqta saludaykuspalla yachachinankupaq kaqta willaspanku imamantapas tapuspa allinta predicanku. Contestasqanta uyarinankupaqmi upallaykunku hinaspam chayman hina kaqmanta rimanku. Parlasqankuman hinataqmi uyariqninkuta kallpanchanku piensasqanmanta astawan rimarinankupaq. Chay iñiqmasinchikkunaqa mana sasachakuspallam hukkunata yanapanku imayna piensasqankumanta yachasqankuwan (Prov. 20:5).

Ichaqa manam lliw runachu tapusqanchiktaqa allinta contestawasun. Chaynam karqa Jesuspa tiemponpipas, chayna kaptinpas samariykuspanmi payqa rimarqa uyariqninkunapas rimarinankupaq, chaynata rimaptinmi enemigon kaqkunapas rimariqku (Mar. 3:1-5). Pitapas rimananpaq kallpanchaspaqa piensarinanpaqmi yanapananchik. Chaynapim ichapas imam piensasqanmanta yachachwan. Diospa Palabranmanta willaspaqa munanchikmi uyarinankuta chaynataq uyarisqankuman hina tanteakunankutapas (Heb. 4:12).

Rimasqanchikpi samariykuyqa allinpunim. Chaynata rimaptinchikqa yachachisqanchiktam allinta entiendenqaku manataqmi chayllachu qonqarunqakupas.