Biblia leesqaykiwan allintapuni yanapachikuy

1-3. ¿Imanasqataq ancha allin Biblia leeyninchikqa hinaspa yachachisqankunata kasukuyninchikqa?

YUYAQÑA cristianam nirqa: “Sapa achikyaqtam Jehova Diosta agradecekuni Bibliata entiendenaypaq yanapawasqanmanta”, nispa. Payqa 40 masnin kutitañam enteron Bibliata leerqa hinaspapas hinallaraqmi leeyta munan. Sipasllaraq huk iñiqmasinchikpas nirqataqmi Diospa Palabranta leesqanrayku, Jehova Diosta astawan reqsisqanmanta. Chaymi Dioswan amistadninpas aswan allin karqa. Paymi nin: “Manam haykapipas ancha kusisqaqa tarikurqanichu”, nispa.

² Apostol Pedrom llapanchikta kallpanchawarqanchik ‘Diospa cheqap palabranta maskanapaq’ (1 Ped. 2:2). Chaynata maskaspa Biblia estudiaqkunaqa hinaspa yachachikuyninkunata kasukuqkunaqa allin concienciayoqmi kanqaku, yachanqakutaqmi imapaq kawsasqankuta. Chaymantapas, tukuy sonqonkuwan Diosta serviqkunawanmi allin amistad kanqaku. Llapankum apostol Pablo hina ninku: “Diospa leyninmantam kusikuni”, nispanku (Rom. 7:22). ¿Ima niwaqtaq qanmanta? ¿Atiwaqchu Biblia leesqaykiwan allintapuni yanapachikuyta? Qatiqninpi qawasun.

³ Jehova Diosmanta hinaspa Jesucristomanta astawan yachaspaykiqa astawanmi paykunatawan runamasikitapas kuyanki. Bibliata estudiasqaykiraykum yachanki serviqninkunata Jehova Dios salvananmanta. Bibliaqa runakunata kusichinanpaq sumaq willakuyniyoqmi. Jehova Diosqa bendecisunkim Bibliamanta yachasqaykikunata runakunaman willakunaykipaq kallpanchakusqaykimanta.

LEESPA YUYAYMANAY

4. ¿Imaynatam Bibliata leespaqa yuyaymanachwan?

⁴ Diosqa manam munanchu utqayllaman Palabranta leenanchiktaqa. Ñawpaq tiempopim Josueyta nirqa: “Kay libropi yachachikuyman hinallam rimanki [otaq leenki], kayman hinallataqmi tuta-punchawpas yuyaymananki”, nispa (Jos. 1:8; Sal. 1:2). ¿Kaywanqa nichkarqachu lliw Bibliata leespa uyarinapaq hina leenamanta? Manam. Aswanqa nichkarqa yuyaymananapaq hina allillamanta leenamantam. Chayna ruwayqa yanapawasunmi kallpanchawaqninchik versiculokunapi reparanapaq. Chaynapim Bibliapa yachachikuyninkunaqa sonqonchikman yaykuspan takyanqa. Chaymantapas, chayna ruwayqa ancha allintaqmi Diospa consejonkunata allinta entiendenapaq, chaynapim kallpanchasqa tarikusun kasukunapaq.

5-7. ¿Imaynatam Biblia leesqanchikpi yuyaymanayninchik yanapawanchikman: a) mana huchapakunapaq; b) pacienciawan hinaspa kuyapayakuywan hukkunata qawanapaq; c) sasachakuykuna kaptin Jehova Diospi hapipakunapaq?

⁵ Yuyaymananapaq hina Biblia leeyninchikqa, yanapawasunmi mana ancha reqsisqanchik libronkunapa willakuyninkunata allinta entiendenapaq. Piensariy kaykunapi: huk mozo iñiqmasinchikmi Biblia leesqanpi Oseas librotaña leeyta qallarinman. Payqa 4 capitulonpa 11-13 versiculonkunata leespanmi yuyayman (leey Oseas 4:11-13). ¿Imanasqa? Kay versiculokunata leespanmi musyakun estudiaqmasinkuna huchapakunanpaq hikutasqankumanta. Chay nisqanpi yuyaymanaspanmi kaynata piensaspan nin: “Jehova Diosqa pakallapi huchapakusqanchiktaqa qawanmi. Ñoqaqa manamá munanichu llakichiytaqa”, nispa. Chaynata ruwaspanmi chay huchaman mana wichiykunanpaq kallpanchakun.

⁶ Huk cristianapas Bibliapi Joel 2 capitulonpa 13 versiculonta leechkanman (leey Joel 2:13). Payqa leeruspanmi yuyaymanan Jehova Dios ‘kuyapayakuspa llakipayakuqllaña’ hinaspa ‘anaqta piñakuspa llumpay kuyapayakuqllaña’ kasqanta imayna qatipakunanpaq. Hinaspanmi kallpanchakun mana piwanpas nitaq qosanwanpas nanay simi kananpaq.

⁷ Piensariytaq familiayoq huk cristianopi. Paymi mana llamkayniyoq qeparuspan llumpayta llakikun señorantawan churinkunata imayna uywananmanta. Hinaspanmi Bibliapi Nahum 1:7 leespan qawan Jehova Diosqa paypi hapipakuqkunata waqaychasqanta hinaspa ‘sasachakuy punchawkunapi amparakuna hina’ kasqantapas. Bibliapa chayna nisqanmi payta hawkayachin. Jehova Dios kuyapayakuywan waqaychawasqanchikmanta musyakuspanmi manaña llumpaytaqa llakikunchu. Chaymantañataqmi leen 15 versiculonta (leey Nahum 1:15). Chayta leeruspanñataqmi payqa musyakun sasachakuykunapi tarikuspapas Diosmanta willakusqanchikwan Jehova Dios amparakuna kasqanta qawachisqanchikta. Llamkayta hinalla maskaspanpas iñiqmasinchikqa tanteanmi semanapi huk kaqnin punchawkunapi Diosmanta willakunanpaq.

8. ¿Ima sumaq yachachikuykunatam qamqa tarirqanki Biblia leesqaykipi?

⁸ Qawamusqanchik allin yachachikuykunaqa, sasa entiendenapaq hina rikchakuwaqninchik Bibliapa libronkunamantam horqosqa kachkan. Ichaqa Oseas, Joel hinaspa Nahum librokunata estudiaspa sumaq yachachikuyninkunata horqospaqa, munankichá wakin versiculonkunata yuyaymanaspa leeyta. ¡Mayna sumaq hinaspa kallpanchaq yachachikuykunatachá Diosmanta willakuqkunapa qellqasqanpiqa tarinki! ¿Imatam nichwan Bibliapa wakin librokunamantaqa? Diospa Palabranqa achka qori-qollqe horqonapaq mina hinam. ¡Allintapuniyá llamkay! Arí, Bibliata leespaykiqa kallpanchakuy vidaykipiwan iñiynikipi yanapasunaykipaq hina sumaq yachachikuykunata tarinaykipaq.

ENTIENDENAYKIPAQ KALLPANCHAKUY

9. ¿Imaynatam Bibliapa yachachikuyninta allinta entiendechwan?

⁹ Bibliata sapa punchaw pisillatapas leeyninchik allin kaptinpas, ancha allintaqmi entiendenanchikpaq kallpanchakuypas. Chaypaqmi allinpuni kanman Diospa llaqtanpi qellqakunata servichikuyninchik chaynapi Biblia leesqanchikpi runakunamanta, llaqtakunamanta hinaspa ima pasakusqanmantapas chaypi maskanapaq. Otaq ima yachachikuyninpas kawsayninchikpi imayna yanapawananchikmanta iskayrayaspaqa, tapukuchwanmi congregacionpi ancianokunata otaq yuyayniyoq pi iñiqmasinchiktapas. Punta cristianokunapa tiemponpi huk cristianopas cheqap yachachikuykunatam allin entiendeyta necesitarqa. Sutinmi karqa Apolos.

10, 11. a) ¿Ima yanapakuytam Apolosqa chaskirqa allinta predicananpaq? b) ¿Imatam Apolosmanta yachachwan? (Qaway “¿Allinchu kachkan yachachisqayki?” niq recuadrota.)

¹⁰ Apolos cristianoqa judiom karqa hinaspapas ‘Diospa Palabranmanta allin yachaqmi’ karqa. Hechos librom Apolosmanta kaynata nin: “Juanpa yachachisqan bautismollamantam yachaq hinaspam kusikuyllawanña Jesusmanta haykam yachasqanta willakuq”, nispa. Arí, bautismomanta mosoq yachachikuyta qatiqninkunaman Jesuspa qosqantaqa Apolosqa manamá yacharqachu. Aquila hinaspa Priscila sutiyoq casarasqa cristianokunam, Efeso llaqtapi chayna yachachisqanta uyarispanku “aswan allintaraq yachachirqaku” (Hech. 18:24-26). ¿Imaynatam yachachisqanku Apolosta yanaparqa?

¹¹ Apolosqa Efeso llaqtapi predicasqanmantam Acaya llaqtaman rirqa. Bibliam nin: “Chay llaqtaman Apolos chayaruspanmi llumpayta yanaparqa Diospa favorecesqan iñiqkunata. Atiyllawanña llapa runakunapa qayllanpi rimaspanmi judiokunata pantaypi kasqankuta qawachiq. Bibliapi qawachispantaqmi convencechirqa Jesusqa suyasqanku Cristo kasqanta”, nispa (Hech. 18:27, 28). Qawasqanchikman hinaqa, Apolosqa allintañam bautismomanta yachachiq hinaspanmi mosoq cristianokunata “llumpayta yanaparqa” iñiyninkupi ñawparinankupaq. ¿Imatam Apolosmanta yachachwan? Pay hinam Bibliapa yachachikuyninkunata allinta entiendenapaq kallpanchakunanchik. Chaymantapas, imayna yachachisqanchikmanta yuyayniyoq cristiano consejawaptinchikqa allinmi kanman chaskikuyninchikqa. Chaynapim Dios serviyninchikqa aswan allin kanqa.

YACHASQAYKIMAN HINA RUNAKUNATA YACHACHIY

12, 13. ¿Imaynatam Diospa Palabranwan Biblia estudiaqkunata yanapachwan iñiyninkupi ñawparinankupaq?

¹² Ñoqanchikpas Aquila, Priscila hinaspa Apolos hinam runamasinchikta allinta yanapachwan. ¿Imaynataq qamqa tarikunki kallpanchasqaykiwan Biblia estudiachisqayki sasachakuyninta atipaspan iñiyninpi ñawpariptinqa? Congregacionpi anciano kaspaykiqa, ¿imaynataq tarikunki Bibliapa yachachisqanman hina iñiqmasikita consejasqayki sasachakusqanpi yanaparusqanmanta agradecekusuptiki? Arí, hukkunata vidankupi yanapanapaq Bibliata servichikuyqa anchatam kusichiwanchik.a ¿Imaynataq qampas chay ruwayta atiwaq?

¹³ Eliaspa tiemponpi achka israelitakunam iskayrayarqaku Jehova Diosta otaq taytachakunata yupaychanankupaq. Eliaspa rimasqankunam iñiyninkupi iskayrayaq Biblia estudiaqkunata allinta yanapanman (leey 1 Reyes 18:21). Piensariytaq amistadninkunata otaq familianta manchakuq Biblia estudiaqpi, Diosta servinanpaqmi payta allinta yanapawaq Isaias 51:12, 13 (leey) nisqanta leespayki.

14. ¿Imataq yanapasunki hukkunata yanapanaykipaq kaptin textokunata chaylla yuyarinaykipaq?

¹⁴ Bibliapiqa achka yachachikuykunam tarikun, chayqa lliw leeqkunatam yanapan, corrigen hinaspa kallpanchan. Ichaqa yaqapaschá tapukuwaq: “¿Imataq yanapawanman hukkunata yanapanaypaq kaptin textokunata chaylla yuyarinaypaq?”, nispa. Chaypaqqa sapa punchaw Bibliata leey hinaspa leesqaykipi yuyaymanay. Chaynapim pisi-pisimanta yachanki Bibliapa achka textonkunata hinaspapas Diospa chuya espiritunmi yanapasunki chay textokunata yuyarinaykipaq (Mar. 13:11; leey Juan 14:26).

15. ¿Imataq yanapasunki Diospa Palabranta allinta entiendenaykipaq?

¹⁵ Salomonta qatipakuy hinaspa Jehova Diosta mañakuy yachayninta qosunaykipaq chaynapi Dios serviypi ruwaynikikunata allinta ruwanaykipaq (2 Cron. 1:7-10). Ñawpaq tiempopi Diosmanta willakuqkuna hinayá Diospa Palabranta allintapuni estudiay chaynapi Jehova Diosmanta hinaspa munayninmantapas allinta yachanaykipaq (1 Ped. 1:10-12). Apostol Pablopas Timoteotam kallpancharqa Diospa Palabranwan “allin yachachisqa” kananpaq (1 Tim. 4:6). Chay nisqanta kasukuspaykiqa, qampas atinkim runamasikita iñiyninpi yanapayta hinaspapas iñiynikipim allin kallpanchasqa tarikunki.

DIOSPA PALABRANQA WAQAYCHAWANCHIKMI

16. a) ¿Imaynatam Berea llaqtapi kaq judiokunata yanaparqa ‘sapa punchaw Biblia estudiasqanku’? b) ¿Imanasqam kunan tiempopi sapa punchaw Bibliata leeyninchikqa ancha allin?

¹⁶ Berea llaqtapi kaq judiokunaqa ‘sapa punchawmi Bibliata estudiaqku’. Apostol Pablo paykunaman Diosmanta willaptinmi, paykunaqa tupachirqaku tukuy nisqankuna sichu cheqap kasqanmanta. Pablopa cheqap yachachisqanta qawaspankum “achkallaña iñikurqaku” (Hech. 17:10-12). Paykuna hina Bibliata sapa punchaw leeptinchikqa, iñiyninchikmi kallpanchasqa kanqa. Mosoq pachaman kawsaqlla yaykuyta munaspanchikqa iñiyninchikpim allin takyasqa kananchik (Heb. 11:1).

17, 18. a) ¿Imaynatam sonqonchikta waqaychan iñiyninchikwan kuyakuyninchik? b) ¿Imaynatam suyakuyninchikqa waqaychawanchik?

¹⁷ Pabloqa allintamá kaynata qellqarqa: “Punchawmanta kaqkunayá ichaqa cuidakusunchik, soldadopa qasqon harkaqwan churakuq hinayá iñiyninchikwan chaynataq kuyakuyninchikwan harkachikusun, salvasqa kasqanchikyá kachun harkaq casco hina”, nispa (1 Tes. 5:8). Ñawpaq tiempopi soldadokunaqa qasqon harkaqwanmi churakuqku sonqonkuta waqaychanankupaq. Ñoqanchikpas waqaychananchikmi sonqonchiktaqa. Chaypaqqa Diospa promesankunapim mana iskayrayaspa iñinanchik, kuyananchiktaqmi Jehova Diosta hinaspa runamasinchiktapas. Chaynata ruwaspanchikqa manamá Diospa cheqnisqan kaqkunataqa haykapipas ruwasunchu.

¹⁸ Pabloqa rimarqataqmi cascomanta, chayqa ‘salvasqa kanapaq’ suyakuyninchikmi. Ñawpaq tiempopi soldadokunaqa umankuta harkananpaqmi cascota churakuqku. Jehova Dios salvawananchikmanta mana iskayrayaspaqa, chay suyakuyninchikmi piensayninchikta allinta waqaychanqa. Suyakuyninchikqa yanapawanchiktaqmi Diospa llaqtanmanta lloqsispa contranpi churakuqkunapa imapas nisqankuta qepanchanapaq, chayqa onqoy hinam congregacionpi chaylla cheqerunman (2 Tim. 2:16-19). Suyakuyninchikqa kallpanchawasuntaqmi mana allin ruwaykunaman mana wichiykunapaqpas.

MANA WAÑUCHISQA KANAPAQ

19, 20. ¿Imanasqataq Diospa Palabranta chaninchanchik, hinaspa imaynatam chayna kasqanta qawachinchik? (Qaway ‘Munasqay yanapakuytam Jehova Diosqa qowan’, niq recuadrota.)

¹⁹ Diospa piñakuynin punchaw astawan hichpaykamuptinqa, astawanmi Diospa Palabranpi hapipakunanchik. Chaypi tukuy niwasqanchikqa yanapawanchikmi mana allin ruwasqanchikkunatawan mana allin munaykunata saqenapaq. Bibliapa yanapakuyninwanqa atisuntaqmi Satanaspa chaynataq runankunapa sasachawasqanchikkunata atipaytaqa. Chaymantapas, allintam takyasun wiñay kawsayman risqanchik ñanpipas.

²⁰ Ama qonqaychu, Diosqa munanmi “llapallan runakuna salvakunankuta”. Diospa serviqninkunapas chaynataq yachachisqanchik runakunapas chay “llapallan runakuna” nisqanpa partenmi kanchik. Ichaqa salvasqa kayta munaspaqa allintapunim ‘cheqap yachachikuyta reqsinanchik’ (1 Tim. 2:4). Chaymantapas sapa punchawmi Diospa Palabranta leenanchik hinaspapas kasukunanchikmi. Arí, sapa punchaw Biblia leeyninchikqa Diospa Palabranta ancha chaninchasqanchiktam qawachin (Juan 17:17).