23 YACHAY
Allinninkupaq kasqanta qhawarichiy
ANCHA allinpaqña qhawarisunman huk yachachikuymanta rimayta chaypas, uyariqninchiskunaqa manapaschá chhaynatachu qhawarinkuman. Chayraykun allinta reparachinanchis ima yachachisqanchispas paykunaq allinninpaq kasqanta, mana chayqa manan tukuy yuyaywanchu uyariwasunman.
Huñunakuy Wasipi discursota qoqtinchispas chhaynan kanman. Chaypi kaqkunaqa allintan uyariwasunman mana yachasqanku rikch’anachiy simita otaq mana uyarisqanku willakuyta willaqtinchisqa. Ichaqa imapas yachasqankumantaña rimasunman, manataq imatapas chayman yapaykusunmanchu chayqa, manapaschá tukuy yuyaywanchu uyariwasunman. Chayraykun allinta rikuchinanchis yachachishasqanchisqa allinninkupaq kasqanta.
Biblian kallpachawanchis allin kaqkunamanta yachachinanchispaq (Pro. 3:21). Chaymi Jehová Diosqa bautizaq Juanwan runakunata yachachirqan ‘allin yachaywan kawsanankupaq’ (Luc. 1:17, NM). Chay yachayqa Jehová Dios manchakuymantan paqarimun (Sal. 111:10). Chay yachayta hap’ikuqkunaqa atinkun sasachakuykunapi allin sayayta, “cheqaq kawsayman”, wiñay kawsayman hap’ipakuytapas (1 Tim. 4:8; 6:19).
¿Imaynatan allinninkupaq kasqanta qhawarichiwaq? Discursonchis allin kananpaqqa manan imamantachus rimasunchis chayllapichu yuyaymanananchis, uyariqninchiskunapipas yuyaymananallanchistaqmi. Uyariqninchiskunataqa manan hukllapas kankuman hinatachu qhawarinanchis, aswanpas sapankankupin yuyaykunanchis. Wakinmi kanku erqellaraq, wakintaq wayna-sipasña, wakintaq kurakña, wakinñataq yuyaqña. Kallanmantaqmi chayllaraq Bibliata estudiaqkuna, manaraq naceshaqtinchis Jehová Dios serviyta qallariqkunapas. Wakinqa allin takyasqañan iñiyninkupi kankuman, wakintaq ichaqa allinyanankuraq kashanman Diospa munasqanman hinapuni yuyaykunankupaq ruwanankupaqpas. Chayraykun tapukunayki: “¿Imaynapin kay discurso paykunaq allinninpaq kanman? ¿Imaynatan chayta paykunaman entiendechiyman?” nispa. Yaqapaschá wakinpaq hinalla astawan discursoykita preparawaq, chaywanpas manan hukkunataqa qonqanaykichu.
Sichus Bibliaq huknin qallariy yachachiyninmanta rimamunaykipaq nisunkikuman chayri, ¿imaynatan chayta preparawaq? ¿Imatan ruwawaq chay discurso uyariqkunaq allinninkupaq kananpaq, allintaña chaymanta yachashaqtinkupas? Chaypaqqa Bibliaq nisqanta allinta sut’inchaspan paykunata kallpachaykuwaq chay yachachikuypi astawan iñinankupaq. Chaymantapas qhawarichillawaqtaqmi Bibliaq huk yachachikuyninkunawan imayna tupasqanta, imatachus Diosmanta yachachishan chaytapas. Willallawaqtaqmi wakin runakuna chay yachachikuyta entiendespanku ancha kusikuyta tarisqankumanta, sumaq suyakuyniyoq kapusqankumantapas.
Manan discursoykita tukunaykipaqñachu chayraq reparachinayki imaynapichus allinninkupaq kasqantaqa. Aswanpas qallariymantapachan chaytaqa rikuchinayki, chhaynapin uyariqniykikuna ninqaku: “Kayqa ñoqapaq hinapunin”, nispa. Chhaynaqa qallariymantapacha tukunaykikama rikuchishanallayki discursoykiqa paykunaq allinninpaqpuni kasqanta.
Discursoyki allinninkupaq kasqanta sut’inchashaspaykiqa, manan qonqanaykichu Bibliaq nisqanman hina ruwanayki kasqanta. Kallpachakunaykin munakuywan, respetowan, sumaq qhawariywan ima chayta ruwanaykipaq (1 Ped. 3:8; 1 Juan 4:8). Apóstol Pablon chay hinata ruwarqan Tesalónica cristianokunaman yuyaychashaspa. Imachus pantasqankumantaña anyasharqan chaypas, manan qonqarqanchu allinkuna ruwasqankutaqa. Payqa confiarqanmi mana allin ruwasqankumanta kutirikunankutapas (1 Tes. 4:1-12). Ñoqanchispas pay hinan sumaqta yachachinanchis.
Predicaypi astawan kallpachakunamanta, aswan allinta yachachinamantawan rimanayki kanqa chayqa, tukuy sonqowanmi rimamunayki, ichaqa yuyarinaykin mana llapankuchu kaqtakama ruway atisqankuta, Bibliapas chaytaqa sut’illantan willan (Mat. 13:23). Manan iñiqmasinchiskunataqa manapas allintachu ruwashankuman hinataqa qhawarichinanchischu. Biblian niwanchis: “Hukkuna hukkunawan kallpachanakusunchis aswanta munanakunanchispaq, allin ruwaykunatapas ruwananchispaq”, nispa (Heb. 10:24). Chayta ruwasunchis chayqa, tukuy sonqon iñiqmasinchiskunaqa imatapas ruwanqaku. Jehová Diosqa manan munanchu imatapas kamachiq hina ruwachinanchistaqa, aswanmi munan lliwpas paypi “iñispa kasukunanku[ta]” (Rom. 16:26). Chhaynaqa kallpachanakusunyá hukkuna hukkunawan iñiyninchispi.
Paykunaq allinninpaq kasqanta rikuchiy. Predicacionpipas allintan rikuchinanchis allin willakuykunaqa allinninkupaq kasqanta. Chaypaqqa reparananchismi predicasqanchis runakuna imapi yuyaykusqankuta. ¿Imaynatan chayta yachasunman? Noticiakunata uyarispa, periodicokunatapas leespa. Chaymantapas tukuy yuyaywanmi uyarinanchis predicasqanchis runakunaq rimasqanta. Sinchi sasachakuypipaschá kashankuman mana llank’anayoq, alquilermanta paganayoq kashasqankurayku, onqosqa kasqankurayku, otaq pi familiankupas wañupusqanrayku. Chaymantapas manchasqapaschá tiyashanku runaq suwananta otaq ñak’arichinanta manchakuspanku. Yaqapaschá kamachikuqkunapas sarunchanman karqan, otaq t’aqanakuyta munashankuman, otaq wawankuta imayna uywanamanta llakisqa kashankuman. Chhaynapi tarikuqtinku, ¿atisunmanchu Bibliawan yanapayta? Arí, atisunmanmi.
Ñachá yuyaykurqankiña predicasqayki runawan imamanta rimanaykipaqqa. Ichaqa predicasqayki runachus hukmanta llakisqa kashanman chayqa, imachus llakichisqanmantan rimanayki, otaq niwaq hukpi visitaqtiyki sasachakuyninpi yanapananpaq qelqata apanaykipaq. Chaywanpas manan ‘hukpa kaqninmanqa chapukunanchischu’ maytaña munanchis Bibliaq yuyaychayninkunata runamasinchiskunaman willayta chaypas (2 Tes. 3:11). Sichus runakuna reparanqaku Bibliaq yuyaychaynin paykunapaq hina kasqanta chayqa, chaymantan rimayta munanqaku.
Imamantachus rimasqanchis mana paykunapaq hinachu kasqanta reparaspankuqa, manan rimayta munanqachu. Uyariwasunmanña chaypas, allinninkupaq kasqanta mana qhawarichiqtinchisqa manan sonqonkuman chayaqchu rimasqanchis kanqa. Ichaqa allinninkupaq kasqanta qhawarichisun chayqa, imaynachus kawsashasqankutan cambiankuman.
Biblia estudiaqkunamanqa allintan qhawarichinanchis yachachishasqanchis imaynapi allinninkupaq kasqanta (Pro. 4:7). Paykunamanqa allintan entiendechinanchis imaynatachus Bibliapi yuyaychaykuna, kamachikuykuna, rikch’anachikunapas rikuchishan Jehová Diospa munasqanman hina kawsananchista. Chhaynapin Jehová Diospaq hina kawsanqaku (Isa. 48:17, 18). Sichus estudiantekunata yanapanki Jehová Diosta munakunankupaq, paypa sonqonman hina kawsanankupaqpas chayqa, paykunallamantan Bibliaq yuyaychayninkunaman hina kawsanqaku.