¿YACHARQANKICHU?

¿Ima ruwanayoqmi karqan Roma ejercitopi capitán?

Mosoq testamentopin askha kutitan Roma ejercitopi capitankunamanta willan. Hukninmi karqan Jesusta wañuchiq capitán, Cornelio sutiyoq soldadopas Roma ejercitopi capitanmi karqan payqa qhepakunamanña cristianoman tukupurqan. Apóstol Pablota waqtanankupaq kamachiq soldadopas capitanmi karqan, Roma llaqtaman apananpaq Julio sutiyoq soldadopas Roma ejercitopi capitanmi kallarqantaq (Marcos 15:39; Hechos 10:1; 22:25; 27:1).

Huk capitanqa yaqa 50, 100 soldadokunatan umallirqan. Chay capitanqa soldadokunata allinta yachachinan karqan, maqanakunanku p’achantapas qhawarinan karqan, guerraman riqtinkupas paymi umallinan karqan.

Mayqen soldadopas capitán kananpaqqa allintan kallpachakunan karqan, hinaspapas allin kamachiqmi kanan karqan. Chhaynapin Roma ejercitota allinta pusariyta atirqan. Huk qelqa capitankunamanta nin: “Capitankunaqa allin experienciayoq soldadokunan kananku karqan, ejercitomantapas allinta yachananku karqan”, nispa.

¿Imaynan karqan ñawpa tiempopi espejokuna?

Ñawpaq tiempopiqa espejokunaqa broncemanta ruwasqan karqan, wakintaq karqan cobremanta, qolqemanta, qorimanta, qolqewan qoriwan tupachisqamantawan. Bibliapas willanmi chay espejokunamanta, ñawpa Israel runakuna Diosta servinankupaq yupaychana karpata ruwashaqtinkun warmikuna qorqanku broncemanta espejonkuta puruñata tiyanayoqta ruwanankupaq (Éxodo 38:8). Chaypaqmi chay espejokunata unuyachirqanku.

Israel nacionpin tarirqanku ñawpa tiempomanta espejokunata, chayta tarirqanku warmikunaq utilizasqan alajakunawan kuskata. Yaqa llapan espejokunan muyu karqan, karqantaq mangon, chay mangoqa maderamanta, metalmanta, otaq marfilmanta karqan, warmiman rikch’akuqtaq karqan. Qhepa ladontan ichaqa mana adornaqkuchu.

Ñawpa tiempopi espejokunaqa manan kunan tiempopi hinachu ch’uyata rikukunapaq karqan. Chaychá apóstol Pablo cristianokunata nirqan: ‘[Metal] espejopi hina ayphallataraq rikushanchis’, nispa (1 Corintios 13:12).