Kare no Iehova te Apa

“Mei te aroa o te metua ki tana ra au tamariki, ko to Iehova ïa aroa ki te aronga i mataku iaia ra. Kua kite oki aia i to tatou tu; te manako ra aia e, e one tatou nei.”​—SALAMO 103:13, 14.

1, 2. Koai a Aberahama, e akapeea a Lota tei akatamaiti ra aia i noo ei ki te oire rave kino ra i Sodoma?

KARE na Iehova te au tu ngata te tupu nei kia tatou no ta tatou au tarevake. No teia tu e akamanako i tei tupu mai i etai 3,900 mataiti i topa. Kua riro te oa o te Atua ra ko Aberahama (Aberama) e Lota tei akatamaiti ra aia, ei nga tangata apinganui. (Iakobo 2:23) No te maata ta raua apinga e te au manu ‘kare akera raua e o i taua enua ra kia noo kapiti.’ Pera katoa, kua tupu te tauetonoanga i roto i ta raua au tiaki puaka ra. (Genese 13:5-7) Eaa te ka rauka kia raveia no teia?

² Ei akaoti i te tauetonoanga, kua manako a Aberahama kia akataka ke ratou ra, e kua tuku aia na Lota e rave te ikianga mua. Noatu rai e ko Aberahama te tangata ruaine ia raua e ko te mea tau kia tuku tana tamaiti kia riro nona te ngai meitaki, kua iki ra a Lota i te tuanga meitaki nona​—te tapere katoa o te pae Ki Raro o Ioridana e meitaki ra te vai. Inara ko te akara anga o vao ua e mea akavare ia, no te mea i te pae vaitata maira ko nga oire kua topa roa te tu akonoanga koia a Sodoma e Gomora. I te openga kua aere atu a Lota e tona ngutuare ki Sodoma, e na teia i tuku ia ratou ki roto i te tu kino i te pae vaerua. Pera katoa oki, kua raveia ratou ei tuikaa i te autu anga te Ariki ko Kedalaoma e te au ariki i tau mai kiaia ki runga i te tutara o Sodoma ra. Na Aberahama ratou ko tona au tangata i akaora mai ia ratou, inara kua oki akaou atura a Lota ratou ko tona ngutuare ki Sodoma.​—Genese 13:8-13; 14:4-16.

3, 4. Eaa tei tupu kia Lota e te au mema o tona ngutuare i ta te Atua ra akapou anga ia Sodoma e Gomora ra?

³ No te ravenga tau kore i te ainga e te viivii o te ora anga i Sodoma e Gomora ra, kua iki a Iehova kia akapou atu i aua nga oire ra. No tona aroa kua tono atura aia e rua nga angera tei arataki maira ia Lota, ma tana vaine, e ta raua nga tamaine e rua mei roto mai i Sodoma. Auraka ratou e akara ki muri, inara kua akara te vaine a Lota ki muri, penei no te manako anga i te au apinga i akarukeia atu ki muri ra. I reira tikai, kua riro atura aia ei pou tai.​—Genese 19:1-26.

⁴ E maata te au apinga i ruti a Lota ma tana nga tamaine ra! Kua akaruke atu aua nga tamaine ra i nga tane tei papa ra na raua kia akaipoipo. Kua kore atu ta Lota vaine i reira e pera katoa oki tana apinganui ra. Ko te tika ra, i te openga kua topa tona ora anga e kua noo ratou ko tana nga tamaine ra i roto i tetai ana. (Genese 19:30-38) Ko te apinga tei akara anga meitaki ra kiaia i te akamataanga kua riro ei mea tuke roa i reira. Noatu rai e e au tarevake kino roa tana i rave, i muri iora kua karangaia aia e ko “Lota tuatua-tika ra.” (2 Petero 2:7, 8) E mea tika rava kare e tau kia akaapaia te Atua ko Iehova ra no ta Lota au tarevake ra.

“Te Au Tarevake Ra​—Koai Oki Tei Kite?”

5. I akapeea to Davida ra manako no runga i te au tarevake e te au ravenga manako uaia ra?

⁵ No te tu apa ua e te ki i te ara, te rave ra tatou katoatoa i te tarevake. (Roma 5:12; Iakobo 3:2) Mei ia Lota ra, penei ka akavareia tatou e te au akara anga o vao ua e ka tarevake te iki anga. E no reira te tata taramo ko Davida i pati ei: “Te au tarevake ra​—koai oki tei kite? E akakore mai i taku au ara kitea koreia ra. Pera katoa e tapu mai i to tavini i te au angaanga manako uaia ra; auraka e tuku i te reira kia kaurunga iaku nei. Ei reira au ka apa kore ei, e ka vai ma rai au i te au kino e manganui.” (Salamo 19:12, 13, NW) Kua kite a Davida e penei ka rave ua aia i te au ara kitea koreia e ia. No reira, kua pati aia kia akakoreia tana rave anga kino penei tei uunaia iaia uaorai. I tana rave anga i te tarevake kino roa no te mea kua akakeuia aia e tona kopapa apa ua ra kia rave i tetai mataara tarevake, kua umuumu maata aia i ta Iehova ra tauturu. Kua inangaro aia kia tapu te Atua iaia kia kore e rave i te au ravenga manako uaia ra. Kare a Davida i anoano kia riro te rave anga manako uaia ei tu akono kaurunga iaia ra. Kareka ra, kua umuumu aia kia apa kore aia i tana akamori anga i te Atua ia Iehova ra.

6. Eaa te akapumaana anga te ka rauka mai mei ia Salamo 103:10-14 ra?

⁶ Ei au tavini akatapuia no Iehova i teia tuatau nei, e apa ua tatou katoa e no reira ka rave i te tarevake. Mei ia Lota ra, penei ka rave tatou i tetai iki anga kino i to tatou ngai no te nooanga. Penei kare tatou e rave i tetai tuatau no te akatotoa anga i ta tatou angaanga tapu ki te Atua ra. Noatu rai te kite ra a Iehova i te reira au tarevake, kua kite aia e e ngakau to te aronga te manakonako ra i te tuatua tika. Noatu me kua rave tatou i te ara kino inara te tataraara ra, ka oronga mai a Iehova i te akakore anga ara e te tauturu e ka manako ua atu ia tatou e e aronga akono i te Atua ra. “Kare akenei aia i akaoko mai ia tatou e kia aite ki ta tatou au ara; kare oki i tutaki mai ia tatou e kia aite ki to tatou au kino,” ta Davida ia i tuatua. “Mei te teitei o te au rangi i runga i te enua nei, mei te reira te maata o tona aroa i te aronga i mataku iaia ra. Mei te itinga o te rā e taka ke i te opunga o te rā ra, ko tana ïa akataka ke anga i ta tatou au ara ia tatou nei. Mei te aroa o te metua ki tana ra au tamariki, ko to Iehova ïa aroa ki te aronga i mataku iaia ra. Kua kite oki aia i to tatou tu; te manako ra aia e, e one tatou nei.” (Salamo 103:10-14) Penei ka akamaroiroi mai to tatou Metua aroa i te rangi ra kia rauka ia tatou i te akatikatika i ta tatou tarevake i rave e penei ka oronga mai i tetai atu tuatau no tatou kia akatotoa atu i ta tatou angaanga tapu, ei akapaapaa anga iaia ra.

Te Tarevake no te Akaapaanga i te Atua

7. Eaa tatou ka mamae ei i te au tu kino nei?

⁷ Me ka tarevake te au apinga, ko tetai tu matauia no te tangata kia akaapa atu i tetai ke me kare i tetai apinga no te tarevake i tupu ra. Kua akaapa tetai papaki i te Atua. Inara kare a Iehova e apai mai i te reira au tu ngata ki runga i te au tangata nei. E meitaki anake tana ka rave, kare ko te au mea akakino ra. No te mea, “te akaiti nei aia i tona rā ki rungao i te kino e te meitaki, e te akatopa mai nei aia i te ua ki runga i te tangata tuatua-tika e te tangata tuatua-tika kore”! (Mataio 5:45) Ko tetai tumu maata i mamae ei tatou i te au tu kikino no te mea te noo nei tatou i roto i te ao te akonoia ra i runga i te au kaveinga noinoi e te vaira i roto i te mana o Satani te Tiaporo ra.​—1 Ioane 5:19.

8. Eaa ta Adamu i rave i te kore anga e meitaki te au mea i tupu nona ra?

⁸ Ko te akaapaanga i te Atua ko Iehova no te au tu ngata te apaiia maira e ta tatou au tarevake ki runga ia tatou nei e pakari kore ia e te kino. Ka rauka i te rave pera i te takore atu i to tatou uaorai oraanga. Te mea tau na te tangata mua ra na Adamu, kia oronga ki te Atua i te akameitaki anga no te au mea memeitaki ravarai i rauka ra iaia. Ae, i te tika anga tikai kia akameitaki oonu a Adamu ia Iehova no tona oraanga e no te au akameitakianga tana i rekareka ana i roto i te kainga aite ki te paka ra, koia te kainga i Edene ra. (Genese 2:7-9) Eaa ta Adamu i rave i te kore anga te au apinga i tika no tona kore i akarongo ia Iehova e kua kai aia i te ua i tureia ra? Kua akaapa atura a Adamu ki te Atua: “Na te vaine taau i o mai ei tokorua noku ra, i oronga mai i to taua rakau kiaku ra, kai iora au.” (Genese 2:15-17; 3:1-12) E mea tika, auraka tatou e akaapa ia Iehova, mei ta Adamu i rave ra.

9. (a) Me ka rokoia tatou e te au tu ngata no te pakari kore ta tatou au angaanga, mei ea mai e raukai ia tatou te akapumaana anga? (e) Kia tau ki ta Maseli 19:3, eaa ta tetai papaki ka rave me ka apai mai ratou i te au turanga ngata ki runga ia ratou uaorai?

⁹ Me ka rokoia tatou e te au tu ngata no te pakari kore o ta tatou au angaanga, ka rauka ia tatou te akapumaana anga i te kite e te meitaki atura to Iehova kite i to tatou no runga i to tatou au tu apikepike e ka akaora aia ia tatou i to tatou tumatetenga me ka oronga tatou i te akamori anga kiaia anake. Ka tau tatou kia ariki i te tauturu e rauka ia tatou mei te Atua maira, auraka e akaapa atu i te Atua no te au tumatetenga e te au tu ngata ta tatou e rave mai ki runga ia tatou uaorai. No runga i teia tu te tuatua ra te materi pakari e: “Na te neneva o te tangata i akamingi i tona aerenga; e kua riri iora tona ngakau ia Iehova.” (Maseli 19:3) Te karanga ra tetai atu urianga: “Te akakino ra etai au tangata ia ratou uaorai na ta ratou uaorai au angaanga neneva e kua akaapa atura i te ATU.” (Today’s English Version) Te tuatua katoa ra tetai atu urianga: “Na te kite kore o tetai tangata i akatarevake i tana au ravenga e kua riri atura ia Iehova.”​—Byington.

10. I akapeea to Adamu rave neneva anga i ‘te akamingi anga i tona aerenga’?

¹⁰ I tona mouanga ki te kaveinga a teia materi, kua rave noinoi ua a Adamu e na tona manakoanga neneva ‘i akamingi i tona aerenga.’ Kua taruri ke tona ngakau mei te Atua ko Iehova ra, e kua akamata atu aia i tona uaorai aerenga noinoi e te takakeanga. No reira, kua riro a Adamu kia takake roa e kua akaapa atura aia i Tei Anga mai iaia ra e kua akariro iaia uaorai ei enemi no Tei Teitei ra! Na te ara a Adamu i apai mai i tona uaorai aerenga ma to tana anau katoa oki kia kino. E akamatakiteanga tikai to teianei! Ko te aronga te manako ra i te akaapa ia Iehova no te au tu reka koreia ka tau kia ui kia ratou uaorai: Te oronga nei ainei au i te akameitaki anga ki te Atua no te au mea memeitaki taku e rekareka nei? Te akameitaki ra ainei au e e oraanga toku ei tetai o tana au mea i anga maira? Kare ainei e na toku uaorai au tarevake i apai mai i te tu ngata ki runga iaku nei? Te tau ra ainei ta Iehova akaperepere anga noku me kare tauturu no toku aruanga i tana arataki anga, tei akanooia maira i roto i tana Tuatua akauruia, koia te Puka Tapu ra?

E Tu Kino Katoa Oki no te Au Tavini o te Atua

11. Eaa te apa, a te aronga arataki akonoanga ngati Iuda i te Atua, i te anere mataiti mua ra?

¹¹ Kua manako katoa te au arataki akonoanga o te ngati Iuda i te anere mataiti mua o te T.N. e te tavini ra ratou i te Atua inara kua kopae ke i tana tuatua mou e kua irinaki i to ratou uaorai kite. (Mataio 15:8, 9) No ta Iesu Karaiti akaari anga i to ratou manako anga tarevake, kua tamate atura ratou iaia. I muri iora, kua akaari ratou i te riri maata i tana au pipi. (Angaanga 7:54-60) No te maata te mingi anga te aerenga o taua au tangata ra kua riro katoa ratou kia riri atu ia Iehova uaorai ra.​—Akaaiteia atu kia Angaanga 5:34, 38, 39.

12. Eaa te akatauanga te akaari maira e noatu rai ko tetai papaki o te aronga kapitiia atura ki te putuputuanga Kerititiano kua tamata i te akaapa ia Iehova no to ratou au turanga ngata ra?

¹² Noatu rai ko tetai papaki i te putuputuanga Kerititiano kua akatupu i te manako kino, na te akaapa anga i te Atua no te au tu ngata tei rokoia ra kia ratou. Ei akatauanga, kua kitea e te aronga pakari o tetai putuputuanga e mea tau kia oronga i te ako takinga meitaki e te ngaueue kore ki tetai vaine ou tei akaipoipoia ra kia kore aia e piri atu i tetai tangata no teianei ao. I tetai uriuri anga, kua akaapa aia i te Atua no te kore e tauturu iaia kia maroiroi kia kore e topa i te timataanga tei apaiia mai kiaia i tona piri ua anga ma taua tangata ra. Kua tuatua aia e e riri tona i te Atua ra! Kare i puapingaia te uriuri anga Tuatua Tapu e te au tautaanga putuputu kia tauturu atu iaia ra, i muri akera kua taki atura tetai mataara akaturi kia akaateaia aia mei te putuputuanga Kerititiano ra.

13. Eaa ka tau ei kia kopae ke i te tu akono akaapa anga?

¹³ Ka rauka i te vaerua akaapa ua i te taki atu i tetai tangata kia akaapa ia Iehova ra. “E aronga akono kore i te Atua” kua akao poiri ua mai ki roto i te putuputuanga o te anere mataiti mua ra e vaerua kino to ratou mei te reira te tu, e kua kapitiia ki etai atu tu manako vaerua viivii katoa oki. Mei ta te pipi ko Iuda i tuatua ra, ko teia aronga “te taruri ke ra i te aroa ua o to tatou Atua ei kotoe anga no te kanga anga e kua pikikaa i to tatou Pu okotai koia te Atu, ko Iesu Karaiti.” Kua tuatua katoa a Iuda: “E aronga koumuumu, e aronga akaapa ua i to ratou turanga i te oraanga nei.” (Iuda 3, 4, 16, NW) Ka pure pakari ra te au tavini o Iehova kia ki ratou i te vaerua ariki e eiaa i to te tu akono akaapaanga penei ka riro mai ei akariri ia ratou kia tae roa kia kore to ratou akarongo i te Atua e kia akakino i to ratou pirianga kiaia ra.

14. Penei eaa ta tetai ka rave me ka akaririia e te taeake Kerititiano ra, inara eaa i kore ei teia i tau ei raveanga i te tika?

¹⁴ Penei te manako ra koe e kare teia e tupu kiaku nei. Inara, te au apinga te ka tarevake no ta tatou au tarevake me kare no ta etai ke ra penei i te openga ka akariro ia tatou kia akaapa i te Atua ra. Ei akatauanga, penei ka riri tetai no te tuatua a te taeake akarongo ra me kare no tana apinga i rave. Ko tei riri ra​—penei kua roa aia i te tavini tiratiratu anga ia Iehova no etai mataiti e manganui—​e ka tuatua aia: ‘Me tei roto tera tangata i te putuputuanga, kare roa au e aere ki te au uipaanga.’ E no te maata te riri o tetai ka tuatua aia i roto i tona ngakau: ‘Me ka tupu ua atu te au apinga mei teianei, kare au e inangaro kia riro ko au tetai tuanga no te putuputuanga.’ Inara ka tau ainei te reira tu manako no te Kerititiano? Me ka riri i tetai atu tangata apa ua ra, eaa oki ka riri katoaʼi ki te putuputuanga o te au tangata arikiia ra e te Atua e te tavini tiratiratu ra iaia? Eaa oki tetai kua oti ra tana akatapuanga kia Iehova, ka akamutu ei i te raveanga i te anoano o te Atua e ka riri atu ei i te Atua ra? Eaa te pakari o te tuku na tetai ke ra me kare na etai au tumu ke e akakore i toou pirianga meitaki ma Iehova? E tika tikai, e neneva e e ara katoa oki kia akamutu te akamori anga i te Atua ra ia Iehova no etai ua atu tumu.​—Iakobo 4:17.

15, 16. Eaa te apa o Dioterepe ra, inara i akapeea ta Gaio tu akono iaia uaorai?

¹⁵ E akamanako ana e me ko koe tetai i roto i te putuputuanga o te Kerititiano aroa ra ko Gaio. Te “rave ra aia i te angaanga meitaki” i te orongaanga i te tu maoraora ki te au taeake akamori e manuiri ra​—e e au tangata ke ratou ra! Inara i te akara anga i roto i taua putuputuanga katoa ra, ko te tangata akaparau ra ko Dioterepe. Kare aia e ariki i tetai apinga ia Ioane koia tetai apotetoro a Iesu Karaiti ra ma te kauraro. Kua tuatua akakino katoa oki a Dioterepe ia Ioane ma te au tuatua kino ra. Kua karanga te apotetoro ra: “Kare i mareka i teia au apinga, kare katoa oki aia [Dioterepe] uaorai e ariki mai i te au taeake ma te akangateitei atu, e ko te aronga oki tei inangaro ra kia ariki atu ia ratou te tamata ra aia kia arai atu e kia akaatea atu ia ratou ki vao i te putuputuanga ra.”​—3 Ioane 1, 5-10, NW.

¹⁶ Me aere mai a Ioane ki te putuputuanga, kua manako aia kia tuatua atu kia Dioterepe i tana e rave ra. Eaa te manako o Gaio ratou ko etai atu o te au Kerititiano ngakau maoraora i roto i taua putuputuanga ra? Kare e akakite anga mai i te Tuatua Tapu e i tuatua tetai io ratou ra e: ‘Me ko Dioterepe tetai i roto i te putuputuanga ra, kare au e inangaro kia riro ko au tetai tuanga o te reira. Kare kotou e kite iaku i te au uipaanga.’ Kare e ekoko anga e e turanga mou to Gaio ratou ko etai ke atu mei iaia ra. Kare ratou i tuku i tetai apinga kia tapu ia ratou kia kore e rave i te anoano o te Atua ra, e kare rava ratou i riro kia akariri atu ia Iehova. Kare, tikai, e kare katoa oki ratou i tuku ua ki te au ravenga kikite a Satani te Tiaporo ra, koia te ka rekareka me ka riro ratou kia tiratiratu kore kia Iehova e kua akaapa i te Atua ra.​—Ephesia 6:10-18.

Auraka e Riri atu ia Iehova!

17. Eaa te ravenga tau na tatou me ka akariri mai tetai tangata me kare turanga ia tatou e ka akamareka kore mai oki ia tatou nei?

¹⁷ Noatu rai me ka riri tetai tavini o te Atua ki tetai taeake me kare tetai turanga i roto i te putuputuanga, ko tei riri ra te akamingi ra aia i tona uaorai aerenga me ka akamutu aia i te pirianga ma te au tangata o Iehova ra. Kare te reira tangata e tuku ana i te mana o tona manako kia rave i te tika. (Ebera 5:14) E no reira e akatinamou i te manako kia aro atu i te au tu ngata katoa ra ei tangata tamou i te tu tiratiratu. E tamou marie i te tiratiratu ki te Atua ra kia Iehova, kia Iesu Karaiti e ki te putuputuanga Kerititiano. (Ebera 10:24, 25) Kare e kitea te tuatua mou te ka taki atu ki te ora mutu kore, i tetai atu ngai ke ra.

18. Noatu rai e kare tatou e kite tikai i te au ravenga a te Atua ra, eaa ta tatou te ka papu no runga i te Atua ko Iehova ra?

¹⁸ Kia maara katoa oki, e kare a Iehova e timata i tetai ua atu tangata ma te au mea kikino ra. (Iakobo 1:13) Ko te Atua, koia ra te tu tikai o te aroa, te rave ra aia i te meitaki, e e maata atu oki no te aronga te inangaro ra iaia. (1 Ioane 4:8) Noatu rai e kare tatou e marama i te au ravenga ravarai a te Atua ra, ka papu ra ia tatou e kare rava te Atua ko Iehova e kore e rave i te meitaki no tona au tavini. Mei ta Petero i tuatua ra: “Ka akamoraro ia kotou uaorai i raro ake i te rima mana o te Atua, kia akateitei aia ia kotou i te tuatau tikai. E uri i to kotou tumatetenga katoa ki runga iaia; koia oki te tiaki mai ia kotou.” (1 Petero 5:6, 7) Ae, te tiaki tika ra a Iehova i tona au tangata.​—Salamo 94:14.

19, 20. Eaa te angaanga tau na tatou, noatu rai i etai tuatau te maromaroa ra tatou i to tatou au timata anga?

¹⁹ E no reira, auraka e tuku i tetai ua atu apinga me kare i tetai ua atu tangata kia akaturori ia koe na. Mei ta te tata taramo i tuatua meitaki maira, “e au maata to te aronga i inangaro i [ta te Atua ko Iehova ra] ture; kare o ratou e turorianga.” (Salamo 119:165) Te tupu nei te au timataanga kia tatou ravarai, e penei ka akariro teia au mea ia tatou kia manga maromaroa e kia ngakau kore i etai tuatau. Inara auraka e tuku kia tupu te riri ki roto i to tatou ngakau, e maata atu oki auraka kia Iehova ra. (Maseli 4:23) Ma tana tauturu e na runga i te tumuanga no te Tuatua Tapu, e akono i te au manamanata te ka rauka ia koe i te akakore atu e ka akakoromaki atu i te tuanga te ka vai mai.​—Mataio 18:15-17; Ephesia 4:26, 27.

²⁰ Auraka e tuku i toou manako ngakau kia akariro ia koe kia rave neneva ua e ka aka­mingi ei i toou aerenga. E tuatua e rave katoa oki i te tu te ka akariro i te ngakau o te Atua ra kia rekareka. (Maseli 27:11) E kapiki ia Iehova na roto i te pure akatenga, ma te kite anga e te tiaki ra aia ia koe ei tavini nona e ka oronga mai i te kite te anoanoia ra noou kia vai tamou ki runga i te arataa no te oraanga ma tona au tangata ra. (Maseli 3:5, 6) I rungao i te au mea ravarai, auraka e riri atu i te Atua. Me tarevake te au apinga ra, kia maara pu e kare no Iehova ra te apa.

Akapeea Koe me Pau?

◻ Eaa te tarevake ta Lota i rave ra, inara i akapeea to te Atua manako nona?

◻ Eaa to Davida manako ngakau no runga i te au tarevake e te au angaanga manako uaia ra?

◻ Me tarevake etai apinga, eaa i tau kore ei tatou kia akaapa atu i te Atua ra?

◻ Eaa te ka tauturu ia tatou kia kopae ke i te riri anga ia Iehova ra?

[Tutu i te kapi 15]

I te akatakakeanga mei ia Aberahama, e tau kore ta Lota iki anga i tona ngai no te nooanga