Koai ma te ka Ora i Taua “Tuatau Manamanata Ra”?

“Ko tei kapiki i te ingoa o Iehova, e ora ïa.”​—IOELA 2:32.

1. Kia tau ki ta Daniela raua ko Malaki, eaa te tu akataka anga i te aronga tei tau no te ora i te “tuatau manamanata” te aere mai ra?

I TE akaraanga mai ki to tatou tuatau nei, kua tata te peroveta ra ko Daniela: “E i reira te tuatau manamanata, kare e aite mei te tupu anga mai o te enua ra e tae rava atu ki taua tuatau ra: e i taua tuatau ra e oraʼi toou au tangata, te aronga ravarai i kitea e kua tataia ki roto i te buka ra.” (Daniela 12:1) E au tuatua akapumaana tikai! Ka manako mai a Iehova ki tona au tangata marekaia ra, mei ta Malaki 3:16 oki i akakite maira: “I reira te aronga i mataku ia Iehova i te tuatua putuputu anga ki tetai ki tetai: e kua akarongo mairā Iehova, e kua kite e kua tataia iora tetai buka manakoanga ki mua iaia, no te aronga e mataku ia Iehova, e tei manako i tona ra ingoa.”

2. Eaa te ka tupu mei te manakoanga ki runga i te ingoa o Iehova ra?

² Ka taki atu te manakoanga i te ingoa o Iehova ra ki te kite tika tikai iaia, i tana Karaiti, e te au akakoroanga katoatoa no tona Patireia meitaki ra. Na te reira, ka kite tona au tangata i te mou i te akatapu anga iaia, kia tomo atu ki roto i tetai pirianga vaitata tei akatapuia kiaia, e kia aroa atu iaia ‘ma to ratou ngakau katoa e to ratou kite katoa e to ratou ririnui katoa oki.’ (Mareko 12:33; Apokalupo 4:11) Kua akonoia e Iehova te apinga aroa, na roto i te atinga o Iesu Karaiti, no te aronga akaaka o te ao nei kia kiteaʼi te ora mutu kore. E na reira, e tuatua akaou ei ratou ma te irinaki anga i te au tuatua a te nuku no te rangi tei akapaapaa ra i te Atua i te tuatau o to Iesu ra anau anga, i te na ko anga: “Kia akakakaia te Atua i te ngai teitei i runga ra, e e au to runga i te enua nei i rotopu i te au tangata manako meitakiia mai ra.”​—Luka 2:14, NW.

3. I mua ake ka tupu ei te au ki te enua nei, eaa te angaanga ta Iehova ka rave?

³ Te vaitata rava maira te reira au i ta te maata anga o te tangata e manako nei. Inara ka na mua te rave anga ta Iehova akavaanga ki runga i te ao viivii nei. Te akakite maira tana peroveta ko Zephania e: “Kua vaitata te rā maata o Iehova, kua vaitata, e te rapurapu roa maira.” Eaa te tu o taua ra ra? Te tuatua akaou maira te totou: “Te aruru o taua rā o Iehova ra; e reira e kakaoa rava aturaʼi te tangata ririnui. E rā riri otooto taua rā ra, e rā manamanata e te kino, e ra akatanea e te pou, e rā poiri e te pou āve, e rā tumurangi e te poiri tangotango; E rā akatangi pu e te aoa tamaki, i te au oire akaketaketaia ra, e te au punanga teitei. E e akamanamanata au i te au tangata nei, e mei to te matapo ra to ratou aere: no te mea kua ara ratou ia Iehova.”​—Zephania 1:14-17; e akara katoa ia Habakuka 2:3; 3:1-6, 16-19.

4. Koai ma i teia tuatau te akarongo ra i te patianga kia kite e kia tavini atu i te Atua ra?

⁴ E mea mataora ra, e au mirioni ua atu i teia tuatau nei te pau ra i te patianga kia kite e kia tavini atu i te Atua. Kua totouia mai no te au Kerititiano akatainuia, ko ratou ra tei raveia atu ki roto i te koreromotu ou: “E kite katoatoa oki ratou iaku, ko tei mea ngiti i o ratou, e tae ua atu ki tei maata i o ratou, te tuatua mairā Iehova.” (Ieremia 31:34) Na teia aronga i arataki i te angaanga tutu aere i teia tuatau nei. E i teianei i te maata atu anga te aronga toenga o tei akatainuia ra tei akaoti i ta ratou angaanga i te enua nei, kua aere mai ki mua ko te “urupu maata” o te au “mamoe ke atu” ra i te ‘rave i te angaanga tapu ki te Atua i te ao e te po’ i roto i tana akanoonoo anga mei te nao rai te tu. (Apokalupo 7:9, 15, NW; Ioane 10:16) Ko koe ainei tetai te rekareka ra i teianei angaanga kare ra e rauka kia vaitoia?

Akapeea “Tei Inangaroia” e Tae Mai ei ki Roto

5, 6. I mua ake i te akangaueue angaia kia pou te au pa enua ravarai, eaa te angaanga akaora te ka raveia?

⁵ E eeu tatou i teianei ia Hagai 2:7, te ngai o ta Iehova totou anga i tona are vaerua no te akamori anga. Kua na ko maira aia: “E naku e akangaueue i te au enua katoa ra, e e tae mai tei inangaroia e te au enua katoa ra: e akaki oki au i teianei are ki te kakā.” Te akaari maira te au totou Puka Tapu e ko te ‘akangaueueanga i te au enua ra’ te akataka maira i te akatupuanga i te akavaanga ki runga i to te pa enua ra. (Nahuma 1:5, 6; Apokalupo 6:12-17) E no reira, te angaanga a Iehova tei totouia ia Hagai 2:7 ka akangaueueia ki te take o te au enua kia ngaro ke atu​—kia akapouia atu. Inara akapeea “tei inangaroia e te au enua katoa ra”? Ka tiaki ainei ratou no taua akangaueue akapou anga openga ra kia rave mai ia ratou ki roto? Kare.

⁶ Te tuatua ra ia Ioela 2:32 e “ko tei kapiki i te ingoa o Iehova, e ora ïa: ei te maunga ra oki ei Ziona e ei Ierusalema te ora, mei ta Iehova i tuatua maira, e i roto oki i te toenga ta Iehova i kapiki ra.” Na Iehova i akakeu ia ratou kia aere mai ki vao, e te kapiki ra ratou i tona ingoa ma te akarongo i te atinga o Iesu i mua ake i te akangaueueanga a te mate maata. (Akaaiteia atu kia Ioane 6:44; Angaanga 2:38, 39.) E mea mataora ra, ‘te aere maira ki roto’ i te are o Iehova no te akamori anga, te urupu maata oko maata ra i teianei e tere atu i te a mirioni i te teateamamao anga no tana ‘akangaueueanga i te au enua katoatoa’ ia Aramakito.​—Apokalupo 7:9, 10, 14.

7. Eaa te o atura ki te ‘kapiki anga i te ingoa o Iehova ra’?

⁷ Akapeea teia aronga te ka ora atu i te kapiki anga i te ingoa o Iehova? Te oronga maira a Iakobo 4:8 i tetai akakite anga, i te na ko anga: “E akavaitata atu ki te Atua, e nana e akavaitata mai kia kotou na. E orei na i to kotou rima, e te aronga rave ara ra; e tamā na i to kotou ngakau, e te aronga ngakau rua na.” Mei to te toenga o tei akatainuia ra tei arataki ra i te aerenga, ka akapera katoa te aronga tei manakonako ra kia riro ratou no te urupu maata te ka ora atu ia Aramakito ka tau oki kia rave i te akataka anga. Me te manakonako ra koe kia ora, ka tau koe kia inu oonu mei te Tuatua tamaanga a Iehova e kia rave i tana au turanga tuatua tika i toou oraanga. Ka tau koe kia akataka i toou manako i te akatapuanga i toou oraanga kia Iehova, ma te akatutuanga i te reira na te papetito anga i te vai. Taau kapikianga ia Iehova na roto i te akarongo te kapiti katoa ra i te tutu aere anga nana. E no reira, ia Roma pene 10, irava 9 e te 10, kua tata a Paulo: “Kia aaki oki to vaa i te Atu ra ia Iesu, e kia akarongo to ngakau e kua akatu te Atua iaia mei te mate maira, ka ora ïa koe. Ko te ngakau oki to te tangata nei e akarongo, e kia rauka atu te tuatua-tika: ko te vaa oki tei aaki ï te tuatua e kia rauka atu te ora.” E, i te Roma 10 irava 13, kua taiku maira te apotetoro i te totou a Ioela, i te akaketaketaanga e “ko te kapiki i te ingoa o te Atu ra [ko Iehova], e ora ïa.”

‘E Kimi, e Kimi, e Kimi’

8. (a) Kia tau ki ta te peroveta ko Zephania, eaa ta Iehova e umuumu ra no te ora? (e) Eaa te akamatakite anga ta te tuatua “peneiake” ia Zephania 2:3 te akakite maira kia tatou nei?

⁸ I te eeuanga i te puka a Zephania i te Puka Tapu, Zephania pene 2, irava 2 e te 3, ka tatau tatou e eaa ta Iehova e umuumu no te ora: “Kare kotou i rokoia e te riri viviki o Iehova ra, kare kotou i rokoia e te rā riri o Iehova. E kimi ia Iehova, e te aronga akaaka ravarai o te enua nei, ko tei rave i te tuatua-tau nana ra; e kimi i te tuatua-tika, e kimi i te akaaka, peneiake kotou ko te uunaia i te rā e riri ei a Iehova ra.” E tamanako i te tuatua “peneiake.” Kare te tu e okotai rai ora anga, ka ora ua atu. Ko to tatou uuna anga i taua ra ra tei runga i to tatou rave tamouanga i teia nga tu e toru ra. Ka tau tatou kia kimi ia Iehova, kia kimi i te tuatua tika e kia kimi i te akaaka.

9. Akapeea te tutaki angaia te aronga kimi i te taakaaka ra?

⁹ E meitaki tikai, te tutaki no te kimianga i te akaaka! Ia Salamo 37, mei te Salamo 37 irava 9 ki te 11, ka tatau tatou: “Ko te aronga ra i tapapa ia Iehova ra, ko ratou te ka noo i te enua. E roa poto ake, e kare ua te tangata kino ra, koia tika rai, ka akara koe i tona ngai, e kare ua! Kareka te aronga maru [akaaka] ra, ka noo ïa i te enua, e ka rekareka ratou i te maata o te au ra.” E akapeea te kimianga i te tuatua tika? Te akakite maira te Salamo 37 irava 29: “Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.” E no te kimianga ia Iehova, te akakite maira nga Salamo 37 irava 39 e te 40 kia tatou: “Te ora o te aronga tuatua-tika ra, no ko ïa ia Iehova ra, koia to ratou maroiroi i te tuatau tumatetenga. E tauturu mai a Iehova, e ka akaora aia ia ratou: e akaora aia ia ratou i te aronga kino ra: e akaora aia ia ratou, no te mea te irinaki ra ratou iaia.”

10. Koai ma tei taka meitaki ra to ratou kore e kimi ia Iehova e te kore e kimi i te taakaaka?

¹⁰ Kua akakore te au akonoanga Kerititome i te kimi ia Iehova. Kua akaruke to ratou au orometua i tona ingoa apinganui, e kua takoreia atu mei roto i ta ratou uri anga Puka Tapu. Kua iki ratou kia akamori i tetai Atu me kare Atua ingoa kore e kia akatapu i te Toru Tai a te peikani. Pera katoa, kare a Kerititome e kimi i te tuatua tika. E manganui tona au tangata kua ariki me kare kua akono i te au tu oraanga tau kore ua. Kare e kimi i te tu akaaka mei ia Iesu rai, kua akaari ratou i te tu akaparau, ei akaraanga i te tivi, te oraanga apinganui e e putuputu te ravenga akaturi. Te akamatu maira te au orometua ia ratou uaorai na te akapouanga i te moni a ta ratou au anana. I roto i te au tuatua ia Iakobo 5:5, kua noo ratou “i te ao nei, ma te navenave, e te kanga.” I te vaitata anga mai te ra o Iehova, ka kite pu tikai ratou e te taikuia ra te au tuatua akauruia ra kia ratou: “Kare e puapinga to te apinga i te rā e riri ei ra.”​—Maseli 11:4.

11. Koai te tangata rave ara ra, e akapeea aia i te akaputu anga i te apa maata i te toto?

¹¹ I te anere mataiti mua o te T.N., i ta te apotetoro ko Paulo i akakite mai i te rua o tana reta ki to Tesalonia ra, kua poitirere ua tetai papaki o te au Kerititiano, i te manakoanga e ka rokoia mai ratou e te ra o Iehova i reira rai. Inara kua akamatakite atura a Paulo e na mua te akaruke anga i te tupu, e akakiteia mai oki “taua tangata ara ra.” (2 Tesalonia 2:1-3) I teianei i teia 20 anere mataiti, ka kite rai tatou i te maata o taua akaruke anga ra e te rave ara a te au orometua o Kerititome ki mua i te aroaro o te Atua ra. I teia au ra openga mei te 1914 mairai, kua akaputu te au orometua i te apa maata i te toto na te turuanga i te ‘tupakianga i ta ratou au auri arote ei koke.’ (Ioela 3:10) Kua rave katoa ratou i te apiianga pikikaa, mei te meta mate kore o te tangata ra, te purukatoria, te ai tamamae i ate, te papetito pepe, te Toru Tai, e te vai atura. Ko ea to ratou turanga me ka raveia e Iehova tana akava akataka anga? Te karanga ra a Maseli 19:5 e: “Tei tuatua i te tuatua pikikaa ra, kare ïa e ora.”

12. (a) Eaa te “au rangi” e te “enua” tangata nei te ka akapouia kare e roa atu? (e) Eaa ta tatou i kite mei te akapou anga te vaitata mai nei no teianei ao kino?

¹² Ka tatau tatou ia 2 Petero 3:10 (NW): “Ka tae mai te ra o Iehova mei te keia rai, ei reira te au rangi ka peke ke atu ei ma tetai aruruanga tuke roa, no te veravera maata e taravai te au apinga tumu, e ka kiteaia te enua e te au angaanga katoa i roto i reira.” Te au tutara viivii tei tapoki iora mei te au rangi rai te tu ki rungao i te au tangata nei, kapiti katoa te au apinga tumu o roto i te totaiete tau kore a te tangata i teia tuatau nei, ka takoreia atu mei runga i te enua a te Atua nei. Te aronga maani e te okooko i te au apinga tamaki o te ra akavaanga openga nei, te aronga noinoi moni, te aronga o te au akonoanga pikikaa e to ratou au orometua, te aronga turu i te manako viivii, te ta ua, e te rave kino​—ka ngaro ke atu teia aronga ravarai. Ka taravaiia atu ratou e te riri otooto o Iehova. Inara i nga 2 Petero 3 irava 11 e te 12 (NW), kua kapiti atu a Petero i teia akamatakite anga no te au Kerititiano: “I te mea ka taravaiia teia au mea ravarai, mei te aa ra te tu tikai no kotou ei tangata i te au angaanga tapu e te au ravenga no te tu akono i te atua ra, i te tatarianga e te tamou vaitata anga ki te manako i te taenga mai o taua ra o Iehova ra.”

Akamata a Mikaela i te Angaanga!

13, 14. Koai te Akatika maata i to Iehova ra tutara anga, e eaa tana angaanga mei te 1914 mairai?

¹³ Akapeea tetai ua atu e oraʼi i te “tuatau manamanata” na Iehova maira? Ko to Iehova Rima Rave no te oronga anga i te ora ko te angera maata ia ko Mikaela, ko te aiteanga o tona ingoa “Koai Tei Aite Atu Ki te Atua?” E mea tau, i reira, koia Tei akangateitei i to Iehova ra tutara, mouanga ia Iehova ei Atua mou anake ua e te Atu Ngateitei Rava atu o te ao katoa e pini ua ake.

¹⁴ Mei teaa ra te au tupuanga umere te akatakaia maira ia Apokalupo pene 12, irava 7 tae roa ki te Apokalupo pene 12 17, no runga i “te rā o te Atu” mei te 1914 mairai! (Apokalupo 1:10) Kua uriia mai e Mikaela koia te angera maata ra, a Satani tei meameaau ra, mei te rangi mai ki raro i te enua nei. I muri iora mei tei akakiteia maira ia Apokalupo pene 19, irava 11 tae roa ki te 16, ko tei karangaia i te “Pikikaa kore, e te Tuatua-mou” “e nana e takatakai i te taomianga vine ra, ko te wina o te riri otooto o te Atua mana katoatoa ra.” Kua karangaia teia toa tamaki mana no te rangi ra “Ko te Ariki o te au ariki, e te Atu o te au atu ra.” E oti akera, kua akakite maira a Apokalupo pene 20, irava 1 e te 2, i tetai angera maata tei uri atura ia Satani ki raro i te vaarua takere kore ra e kua popani atura iaia i reira no tetai tauatini mataiti. E mea tau rai, ko teia au tuatua tapu katoatoa te tou atura ki tei Akatika ra i te ngateitei o Iehova, ko te Atu ko Iesu Karaiti ia, ta Iehova i akanoo ra ki runga i tona terono i te rangi i te 1914.

15. Na teea tu takake to Mikaela “tu mai” anga ki runga kare e roa atu?

¹⁵ Kua “tu mai” a Mikaela mei ta Daniela 12:1 i akakite maira, no te iti tangata o Iehova, mei tona akataoonga angaia ei Ariki i te 1914 mairai. Inara kare e roa atu ka “tu mai” a Mikaela i tetai turanga takake roa​—ei te Rima Rave no Iehova i te takore atu anga i te au kino katoatoa i te enua nei e ei Akaora i te totaiete tangata o te Atua i te ao katoa nei. Akapeea te maata o taua “tuatau manamanata ra” te akakiteia maira i ta Iesu au tuatua ia Mataio 24:21, 22: “E mate maata tei te reira tuatau, kare ïa mei muatangana mai i teianei ao, e tae rava okenei i teianei rā, e kare oki a muri atu. Naringa oki kare taua au rā i tapotoia, kare rava tetai tangata e ora; no te aronga i ikiia ra, e riro ïa au rā i te tapotoia.”

16. Eaa te au kopapa te ka akaoraia i te mate maata ra?

¹⁶ Mei teaa ra to tatou mataora no te mea e au tangata kopapa etai te ka ora atu i taua tuatau ra! Kare, kare mei te au ngati Iuda meameaau i Ierusalema i te 70 T.N., i apaiia tetai papaki ei tuikaa ki Roma. Kareka ra, ko te aronga te ka ora i “te tuatau o te openga ra” ka aite ki te putuputuanga Kerititiano tei oro ke atu ana mei Ierusalema i te akamata anga te mou anga openga. Ko ratou to te Atua uaorai au tangata, te au mirioni ua atu o te urupu maata kapiti atu ki te aronga akatainuia tei toe mai ki te enua nei i reira ra. (Daniela 12:4) Ko te urupu maata ka “aere mai mei roto i te mate maata.” No teaa ra? No te mea “e kua orei i to ratou kakau, e kua akateatea i te toto o te Punua-mamoe ra.” Te akono ra ratou i te akarongo i te mana oko o te toto akamaringiia o Iesu e kua akaari i te reira akarongo na te tavinianga tiratiratu i te Atua. Noatu rai i teianei, ko Iehova, “Tei noo ki runga i te terono ra,” te oora ra i tona puakapa paruru ki rungao ia ratou, e na te Punua mamoe, koia a Iesu Karaiti, e tiaki e e arataki ia ratou ki te au pupui anga o te vai ora.​—Apokalupo 7:14, 15.

17. Eaa tikai te akamaroiroi anga i te urupu maata kia rave kia uunaiaʼi ratou i te ra manamanata te aere mai nei?

¹⁷ I te kimianga ia Iehova, te tuatua tika, e te akaaka, e mea tau no te urupu maata e au mirioni ua atu ra kia kore e tuku kia anuia to ratou inangaro mua ra i te tuatua mou! Me ko koe tetai o teia aronga mei te mamoe rai te tu, eaa taau ka tau kia rave? Mei tei tuatuaia ra ia Kolosa pene 3, irava 5 aere roa ki te irava 14 (NW), ka tau koe kia rave takiri “i te kiriti i te tangata taito ra ma tana au ravenga.” I te kimianga i te tauturu mei te atua maira, e tamata i te ‘akakakau ia koe uaorai ma te tangata ou, tei akatumuia ki runga i te kite tika tikai.’ Na te tu akaaka, e akatupu e e tamou i te maroiroi i te akapaapaaanga ia Iehova e te raveanga kia kite etai ke atu i tana au akakoro anga meitaki ra. Na te reira, peneiake ka uunaia koe i te “tuatau manamanata,” koia te ra o “te riri viviki o Iehova ra.”

18, 19. No teea tu i riro ei te akakoromaki anga ei mea puapinga no te ora?

¹⁸ Te vaitata ra taua ra ra! Te aere rapurapu maira ia kia tatou. Kua raveia te akaputuanga i te aronga tataki tai o te urupu maata i teianei no etai 57 mataiti katoa. Kua takake tetai papaki o ratou i te mate e te tiaki ra i te tuakaouanga. Inara te akapapuia maira kia tatou i te totou ia Apokalupo e ei pupu ka aere mai te urupu maata mei roto mai i taua mate maata ra ei tumu akamata anga no te totaiete tangata no “te enua ou.” (Apokalupo 21:1) Ko koe ainei tetai ki reira? Ka rauka ra te reira, no te mea te karanga ra a Iesu ia Mataio 24:13: “Te tāpu tikai e tae ua atu ki te openga ra, ka ora ïa.”

¹⁹ Penei ka tupu ua atu te au manamanata te tupu nei ki te au tangata o Iehova i teia akatereanga taito nei. E penei kia tupu mai te mate maata e tona manamanata katoa, ka o katoa atu koe i te au tu ngata. Inara e akapiri vaitata atu kia Iehova e tana akaaerenga. E ara! “E tapapa mai ana ra iaku, te tuatua mairā Iehova, e kia tae ki te rā e tu ei au ki runga i taku e ka noni ra; teia oki taku i akakoro ana e akaputuputu i te pa enua, e uipa mai i te au basileia; kia riringi atu au i toku mainaina ki runga ia ratou, i te vera anga o toku riri kia ope; e pou rava oki te enua katoa nei i te ai ra i toku nei vareae.”​—Zephania 3:8.

20. I te vaitata roa mai anga te “tuatau manamanata ra,” eaa ta tatou ka tau kia rave?

²⁰ Ei paruru anga e te akamaroiroi anga no tatou, kua oronga aroa ua mai a Iehova ki tona iti tangata i “tetai reo ma,” koia oki te kapiti maira te tuatua maata o tona Patireia te aere maira, “kia tautopa ratou katoatoa i te ingoa o Iehova, kia tavini atu iaia e pakuivi ma te pakuivi.” (Zephania 3:9, NW) I te take o te “tuatau manamanata” e vaitata viviki ua maira, e tau tatou kia tavini ma te maroioroi, te tauturuanga i tetai atu aronga maru ‘kia tautopa i te ingoa o Iehova’ no te ora.

Te Maara Nei Ainei Koe?

◻ Eaa ta Iehova angaanga te ka na mua i te apai anga mai i te au ki te ao nei?

◻ I ta Ioela i akakite mai ra, eaa te mea tau na tetai kia rave kia oraʼi aia?

◻ Kia tau ki ta Zephania, akapeea e kiteaʼi e te aronga akaaka te paruru anga mei te riri viviki o Iehova ra?

◻ Koai “te tangata rave ara ra,” e akapeea aia i te akaputu anga i te apa i te toto?

◻ Eaa te puapinga o te akakoromaki anga i te pae no te ora?