Aronga Pakari​—E Akatikatika i Etai atu na Roto i te Vaerua Maru

PENEI ka akaaiteia te ngakau o tetai Kerititiano ngakau tae ki tetai aua tiare vaerua tei uua ra i te au ua memeitaki. Ka tupu meitaki te aroa, te rekareka, te au, te akakoromakianga roa, te takinga meitaki, te meitaki, te akarongo, te maru, te akatere iaia uaorai i reira. Ka kore atu ei? I te mea e, ko teia te au ua o te vaerua tapu tei orongaia e te Atua ko Iehova ki tona au tavini akatapuia ra. (Galatia 5:22, 23) Inara, te au Kerititiano ravarai tei anoano i te akono i te aua tiare o tona ngakau ra ei ngai tei marekaia e tona Metua i te rangi ra kia rave aia ma te aruaru e te maroiroi te tamaki putuputu anga i te au ngangaere o te ara tei iri maira.

I tetai au taime, ka akamata tetai mea tau kore i te tupu i roto i te ngakau o tetai tangata tu atua ma te tiama kore. Penei e kua rauka ana iaia me kore te vaine ra tetai papaanga meitaki rava i te pae vaerua. Inara kua tupu mai tetai manamanata, penei kua tupu mai mei te au piri anga tau kore me kore tetai tuku anga tuatua pakari kore. Akapeea e raukaʼi i te aronga pakari i te tauturu i teia tu tangata i te pae vaerua?

Ako Anga Apotetoro

Te tauturuanga i tetai Kerititiano tei tarevake ra, te anoanoia ra te aronga pakari kia aru i te ako anga a te apotetoro ko Paulo: “E te au taeake, noatu e ka rave tetai tangata i te takainga tarevake i mua ake ka kite ei aia, ko kotou ko te aronga e tu tau to kotou i te pae vaerua e tauta i te akatikatika i taua tangata ra i te vaerua maru, ma te matakite ia kotou, ko te timataia mai aea kotou.” (Galatia 6:1, NW) Me kua rave tetai taeake irinaki i “te takainga tarevake i mua ake ka kite ei aia,” e apainga ta te aronga pakari no te oronga viviki atu i te tauturu i te ngai ka rauka.

Kua tuatua a Paulo no “tetai tangata” te raveanga i tetai takainga tarevake. Inara, te tuatua Ereni (anʹthro·pos) tei taangaangaia i konei ka riro te reira kia tuatuaia no tetai tangata me kore vaine. Eaa i reira te aite anga no te “akatikatika” i tetai tangata? Te aite anga o teia tuatua Ereni (ka·tar·tiʹzo) ko te “apai mai ki roto i te akatikatika anga tau.” Kua taangaangaia taua tuatua ra no te maanianga i te au kupenga. (Mataio 4:21) Ka rauka katoa kia tuatuaia i te akanoo anga i te ngai ati o tetai tangata. Ka rave meitaki te taote i teia e raukaʼi iaia te kopae i te akatupuanga i te mamae ki tana tangata maki ma te anoano koreia. Pera katoa te tauturuanga i tetai taeake tane me kore vaine kia aere mai ki roto i tetai akatikatika anga tau i te pae vaerua ka umuumuia te tu akono, te tu karape, e te tu tangi.

Ka oronga te aronga pakari i te tika anga o to ratou uaorai tu pae vaerua na te akaarianga i tetai vaerua maru i te tautaanga i te akatikatika i tetai tangata. Te papu ra, e ka rave a Iesu maru ra i te reira au mea ma te tu maru. (Mataio 11:29) Te tau ra te aronga pakari kia akaari i teia tu ki tetai tavini o Iehova tei rave ra i tetai takainga tarevake no te mea kare ratou i kore e rokoia e te ara, tei tuke ra mei te au inangaro o to ratou ngakau. Penei ka tupu teia i te tuatau ki mua me kare te reira i tupu ake i te tuatau i topa.

E tau teia aronga tau meitaki i te pae vaerua kia “apai i te au teiaa” a to ratou au taeake akamori ra. E tikai, tei roto i te au ngakau o te aronga pakari no te tauturu i tetai taeake tane me kore tuaine no te tamaki atu ia Satani, te au timata anga, te au apikepike o te kopapa, e te au tu kino o te ara. Ko teia tikai tetai mataara no te au akaaere Kerititiano i te “akatupu anga i te ture a te Karaiti.”​—Galatia 6:2, NW.

E aronga akaaka te au tangata ma te au tu tau meitaki i te pae vaerua, te kiteanga e “me manako tetai ua atu e koiaʼi aia mei te mea ra e e kare ua aia, te vavare ra aia i tona uaorai manako.” (Galatia 6:3, NW) Noatu e eaa te maata ta te aronga pakari ka tauta i te rave i tei tika ra e te tauturu, ka topa poto ua rai ratou i te tu tiama e te aroa ma te tu tangi o te Tamaiti a te Atua, koia a Iesu Karaiti. Inara auraka te reira e riro ei tumu no ratou kia kore e rave i te ka rauka tikai ia ratou.

Kua kite te aronga pakari e e mea tarevake no te akaapa i tetai taeake irinaki na roto i tetai tu akateitei, ma te tapu rava atu i tetai! Te papu ra e kare a Iesu e rave i te reira. Kua tuku aia i tona oraanga e kare no tona au taeake anake ua mari katoa ra no tona au enemi! Ka tauta te aronga pakari i te akaari i te tu aroa mei teia, ia ratou e tauta ra i te tauturu i te au taeake tane me kore tuaine mei roto i te tu ngata e te apai mai ia ratou kia piri vaitata ki to ratou Metua i te rangi e tana au turanga tika. Eaa etai au takainga te ka tauturu i te aronga pakari no te akatikatika i te au taeake akamori ra?

Etai Au Takainga Tauturu

E pure ma te irinaki ki runga ia Iehova koi tuatuaʼi e te raveanga na roto i tetai tu maru. E tu maru to Iesu, kua pure aia ki tona Metua i te rangi no te arataki anga, e kua rave ua rai aia i te au mea tei marekaia ra e Ia. (Mataio 21:5; Ioane 8:29) Kia rave katoa te aronga pakari i teia ia ratou e tauta ra i te akatikatika i tetai tangata tei rave i etai takainga tarevake. Ei tiaki tauturu maru ra, kia tuatua tetai tangata pakari ma te akamaroiroianga e te akamatutuanga, auraka e tamataku. I te tuatau o te uriuri anga, ka tauta aia i te akatupu i tetai reva e rauka meitaki ei i te Kerititiano te anoano ra i te tauturu i te akakite i tona au manako. Ma te reira ra, ka riro te pure akatueraanga ma te ngakau tae ei tauturu maata. Ko tei ariu maira ki te ako anga tei orongaia ma te tu maru ka rauka ua i reira iaia i te akatuera i tona ngakau ki te reira me kite aia e, mei ia Iesu rai, te inangaro ra te tangata ako i te rave i te au mea tei marekaia e te Atua. Ka riro te pure taopenga ei akakite ki taua tangata ra i te anoano no te taangaanga i te ako anga tana i orongaia ra na roto i teia tu aroa, e te maru.

I muri ake i te pure, e oronga i te akameitaki anga ma te ngakau tae. Penei ka riro te reira e ko te au tu memeitaki o te reira tangata, mei te tu meitaki, te irinakiia e te aruaru. Penei ka tuatuaia tona papaanga akarongo i te tavini anga ia Iehova, penei no tetai au mataiti e manganui. Na roto i teia tu, te akaari ra tatou e te akono ra tatou ia ratou e te manako atura tatou ia ratou mei ia Karaiti rai. Kua akamata a Iesu i tana tuatua ki te putuputuanga Tua­tira ma te akameitaki anga, te karangaanga e: “Kua kite au i taau angaanga, e toou aroa, e toou takinga-meitaki, e te akarongo, e toou akakoromaki, e taau au angaanga; ko tei maata ïa i tei muatangana ra.” (Apokalupo 2:19) Kua riro te reira au tuatua ei akapapu anga ki te au mema o te putuputuanga e kua kite a Iesu i te angaanga memeitaki ta ratou e rave ra. Noatu e e au apa rai to te putuputuanga​—koia te mana “Iezebela” tei tukuia kia aere ua atu—​te meitaki ra te reira i tetai atu au tu, e kua inangaro a Iesu i te reira au taeake tane e te tuaine kia kite e kare ta ratou angaanga maroiroi i aere ua ma te kite koreia. (Apokalupo 2:20) Pera katoa e tau te aronga pakari kia oronga i te akameitaki anga i te ngai tei tau ra.

Auraka e ako i tetai takainga tarevake kia pakari maata atu i tei umuumuia e te au turanga. Kia paruru te aronga pakari i te anana a te Atua e te akono i tana akaaerenga kia ma. Inara ko etai au takainga tarevake i te pae vaerua tei umuumu ra i te ako anga pakari ka rauka te reira i te raveia e tetai tangata pakari me kore e rua ma te kore e akarongo anga akava anga. I te maata anga o te taime, na roto i tetai apikepike anga tu tangata i tarevake ei te takainga o tetai Kerititiano, e kare no te kino tei akakoroia. E tau te aronga pakari kia akono i te anana ma te maru e te akamaara i teia: “Ko te akaapa anake tana e rauka, kare te aroa, ta tei kore rava i aroa ra, e vi ra te akaapa i te aroa.” (Iakobo 2:13; Angaanga 20:28-30) I te mea ka akamaata atu i te au mea, e tau te aronga pakari kia rave atu i te au taeake irinaki tei apa ra na roto i te tu maru, mei to tatou Atua tu tangi e te akaaroa, ko Iehova.​—Ephesia 4:32.

E akaari i te maramaanga i te au tika tei arataki atu ki te takainga tarevake. Te anoanoia ra te aronga pakari kia akarongo meitaki koi akakite mataratara uaʼi to ratou taeake irinaki i tona ngakau. I te mea ‘kare te Atua e akavaavaa i te ngakau paruparu, e te aue ra,’ e auraka katoa ratou. (Salamo 51:17) Penei e te manamanata ko te ngere anga i te turuturu anga a tetai tokorua i te pae o te manako ngakau. Penei na tetai taitaia anga pakari e te roa i ngaro ei etai au manako ngakau maroiroi o te reira tangata me kore na te reira i raukaanga ngata ei i te rave i te au tuku anga tuatua pakari. E tau te aronga pakari kia tamanako i teia au tika, noatu e kua raurau a Paulo i tona au taeake kia ‘ako i te akono kore,’ kua raurau katoa aia: “E akapumaana atu i te ngakau taitaia, e tauturu atu i tei apikepike, kia roa te akakoromaki anga i te tangata ravarai.” (1 Tesalonia 5:14) I te mea kare te aronga pakari e akaparuparu i te pakari o ta te Atua au turanga tika, e tau ratou kia akamanako i te au tika tei meangiti mai, mei te Atua rai.​—Salamo 103:10-14; 130:3.

E kopae i te takinoanga i te tu ngateitei o toou taeake Kerititiano. Kare rava tatou e inangaro i te keia mai mei tetai ua atu taeake tane me kore tuaine i tona tu ngateitei me kore te tuatua anga e e puapinga kore aia ei tane me kore ei vaine. Mari ra, na te au akapapu anga e te irinaki ra tatou i te au tu Kerititiano o taua tangata ra e te aroa no te Atua ka riro te reira ei akamaroiroi anga no te akatikatika i tetai tarevake. Te akaraanga, kua akamaroiroiia te au Korinetia kia oronga ua i to Paulo akakite anga kia ratou e kua akapaatu aia i to ratou ‘tu tika i te ngakau’ e te “maroiroi” i teia tu.​—2 Korinetia 9:1-3.

E akaari e ka rauka te manamanata i te autuia na te irinakianga ia Iehova. Ae, e tauta ma te akatenga i te tauturu i taua tangata kia kite e na te irinakianga i te Atua e te taangaanga anga i te ako anga mei Tana Tuatua ka tauturu te reira i te rave i te akatikatika anga tei anoanoia. E tupu ei teia, kia kiteaia ta tatou tuku anga tuatua ki runga i te au Tuatua Tapu e ki runga i te au puka Puka Tapu. E rua ngai i ta tatou akakoroanga: (1) te tauturu i tei anoano ra i te tauturu kia kite e te marama i to Iehova manako e te (2) akaari ki te tangata e akapeea aia i etai tu ra te topa anga me kore te autu kore anga i te aru i teia au arataki anga mei te atua mai.

E kapiti i te ako anga Tuatua Tapu ki te au uianga takinga meitaki ma te tika ra. Ka riro teia ei mea meitaki i te itaeanga i te ngakau. Na roto i tana peroveta ko Malaki, kua taangaanga a Iehova i tetai ui anga no te akamarama ki Tona iti tangata e akapeea ratou i te aere ke anga. “E keia ainei te tangata nei i ta te Atua?” i ui ei aia, te tuatuaanga: “Kua keia maira kotou i taku ra.” (Malaki 3:8) To Iseraela autu kore anga no te akaputu atu i te tuanga ngauru o ta ratou au kai mei tei umuumuia e te Ture a Mose kua aiteite te reira ki te keiaanga ia Iehova. Ei rapakau i te turanga, kua anoanoia te au Iseraela kia akatupu i ta ratou au apainga no te akamori anga ma, ma te akarongo e ka akameitaki maata te Atua ia ratou. Na roto i te au uianga manako akakeu ra e te tu meitaki, ka rauka katoa i te aronga pakari i te tuatua tikai e ko te raveanga i te mea tika i teia tuatau ka o mai te irinakianga i to tatou Metua i te rangi e te akarongoanga iaia. (Malaki 3:10) Na te akakitekiteanga manako ki te ngakau ka riro te reira ei tauturuanga maata ki to tatou taeake kia rave i te ‘akatika i te ara o tona vaevae.’​—Ebera 12:13.

E tuatua i te au puapinga o te arikianga i te ako anga. I te ako anga mako te kapitiia maira te raurau anga no runga i te ka tupu mei te aruaruanga i tetai kaveinga tarevake e te au akamaaraara anga o te au puapinga te ka tupu mei te akatikatikaanga i te au mea. I muri ake i tetai akamatakite anga tau, kua akapapu a Iesu ki te aronga o te putuputuanga meitaki i te pae vaerua i Laodikea e me tataraara ratou i to ratou kaveinga taito e kia riro mai ei au pipi maroiroi, ka rekareka ratou i te au akameitaki anga puapinga, kapitiia mai te manakonakoanga o te tutaraanga ma ia ra i te au rangi ra.​—Apokalupo 3:14-21.

E akaari i te tu inangaro me te aruia ra te ako anga. Mei te taote meitaki ra i tetai au taime tei akara i te ivi tana i akanoo ra e me kua akatika meitakiia te reira, e tau katoa te aronga pakari kia tauta i te akara e me kua taangaangaia te ako anga Tuatua Tapu. Penei ka ui ratou kia ratou uaorai: Ka anoanoia ainei tetai atu tauturu? E tau ainei kia ripiti akaouia te ako anga, penei na roto i tetai mataara ke? Kua anoanoia a Iesu kia ako putuputu i tana au pipi no runga i te anoano no te tu akaaka. No tetai tuatau roa, kua akakoromaki aia i te kimi anga no te akatikatika i to ratou manako na roto i te ako anga, te au akatutu anga, e te au apii anga tumu tuatua. (Mataio 20:20-28; Mareko 9:33-37; Luka 22:24-27; Ioane 13:5-17) Ma te akaaiteia, ka rauka i te aronga pakari i te tauturu i te akapapu i te akatikatika anga katoa o tetai taeake tane me kore tuaine na te akanooanga i te au uriuri anga Tuatua Tapu tei aru mai tei raveia no te akamaata i te tere anga ki mua i te pae o te oraanga vaerua katoa o te tangata ra.

E oronga i te akameitaki anga no tetai ua atu tu mako tei raveia. I te mea te tauta tikai ra tei rave i tetai takainga pikikaa i te taangaanga i te ako anga Tuatua Tapu, e akameitaki iaia ma te tu maana. Na teia e aketaketa i te ako anga mua e ka riro ei akamaroiroi maata atu i te tu mako. I roto i ta Paulo reta mua ki te au Korinetia, kua anoanoia aia kia oronga i tetai ako anga ketaketa no runga i te au mea e manganui. I muri ua ake i to Tito akakite anga ki te apotetoro ko Paulo no runga i to ratou tu meitaki te ariu anga mai ki tana reta, kua tata a Paulo no te akameitaki ia ratou. Kua karanga aia, “Te mareka nei au, kare ra no te mea i akatupu au i to kotou aue, no te mea ra i aue kotou ma te tataraara: i tau oki to kotou aue i te Atua.”​—2 Korinetia 7:9.

Te Tumu no te Rekarekaanga

Ae, kua rekareka a Paulo i tona rongo anga e kua tauturu tana ako anga i te au Kerititiano. Ma te aiteite rai, e rekareka maata to te aronga pakari i teia tuatau me meitaki mai tetai taeake akamori mei tetai takainga tarevake no te mea kua ariu meitaki mai aia ki te tauturu anga aroa. Ka rauka katoa ia ratou te mareka i te tauturuanga i tetai Kerititiano tei apa ra kia uuti mai i te au ngangaere putaputa mei tona ngakau e raukaʼi i te au tu atua i te tupu ki reira ma te maata.

Me autu te aronga pakari i te akatikatikaanga i tetai tangata tei rave ra i tetai takainga tarevake, penei ka rauka kia akaokiia mai aia ei tane me kore ei vaine mei tetai kaveinga kino tikai i te pae vaerua. (Akaaiteia atu kia Iakobo 5:19, 20.) No teia tu tauturu anga, e tau te reira tangata tei tauturuia kia akaari i tona tu akameitaki anga ki te Atua ko Iehova. Ka tau katoa te au tuatua ariki anga tikai no te tauturu aroa, te tu tangi, e te maramaanga no te aronga pakari. E me oti tikai te rapakau anga i te pae vaerua, ka tau te aronga ravarai kia rekareka e kua raveia te akatikatika anga na roto i tetai vaerua maru.