Te Oronga ra e te Rauka ra te Au Akameitakianga i te Au Painia
“E MEA puapinga tikai te angaanga painia i te au tu manuia i tetai angaanga i te pae kopapa. E kare atu e au mea ke i te tauturuanga e te akamerengoanga i tetai tangata i te kite anga ia Iehova e tana tuatua mou.” I tuatua maira tetai vaine Kerititiano i te ikianga i te angaanga painia—tamou i te akakite anga i te Patireia—ei angaanga nana. Eia atu au angaanga ke ke te oronga maira i te reira tu mataora?
E akakoroanga ngateitei te angaanga painia e e mea meitaki maata. Akapeea tetai ke i te ikianga i te reira oraanga? Eaa te mea ka anoanoia i te piri atu ma te angaanga painia e roa ua atu i te kokoti anga i te au akameitakianga te orongaia maira?
E rua nga mea puapinga maata tikai. Te mea mua, ko te au turanga tau. E manganui te noo ra i roto i te au turanga e te rauka ngata ra i te rave i te angaanga painia. E ko te rua, te tikaanga tau tikai i te pae vaerua e te tu manako. Ae, noatu e ka akatika te au turanga noa nei i tetai tangata kia painia e me kare, ka tau te katoatoa kia angaanga i te akatupu i te au tu pakari o te Kerititiano.
Eaa ra Etai e Painia Ra
Eaa ra te au tu akono no te autu i te painiaanga? E mea, puapinga tikai te tu karape i te akakite anga. Ka anoanoia te au painia kia kite e akapeea me oronga i te tuatua meitaki ki te au manene, i te okianga i te aravei i te aronga te inangaro ra, e te apii anga i tetai apii Puka Tapu i te kainga. I te ngere anga i teia au tu kite ka rauka i te akaparuparu i tetai painia. E inara, ko tetai au apinga ke e mea puapingaia rai te reira.
Ei akaraanga, te au mea ravarai te piri atura ki ta tatou akamori anga te piri atura te reira ki to tatou pirianga kia Iehova e tana akaaereanga. Te o maira te angaanga painia ki teia. Kua akamarama mai tetai painia mapu ko Rado e: “No tetai tamaiti mapu, e kare atu e au mea meitaki ra mari ra i te akamanako anga ia Iehova e te aereanga i te mataara o te tuatua mou.” Ae, e mataara meitaki te angaanga painia no te au mapu i te akaari anga i to ratou aroa no Iehova e te pirianga vaitata ki aia.—Koheleta 12:1.
Te anoanoia ra te kite e te marama anga. (Philipi 1:9-11) I te tauanga, ko teia te nga penitini te akataka ra i to tatou matini i te pae vaerua kia tere. E mea anoanoia kia putuputu te apii ia koe uaorai kia kopae atu kia kore e riro te roiroi i te pae vaerua, e te akangere i to tatou oraora e te tu irinaki anga. Ae, ko te kite ta tatou e apii nei ka tau ia kia akakeu kare ua ko to tatou manako ua mari ra e to tatou ngakau. (Maseli 2:2) I te tapiri mai ki te apii uaorai, i reira, te inangaroia ra tetai taime no tatou kia pure e te akamanako anga i te reira e ko te kite ta tatou i rauka mai kia amiriia te ngakau. E no reira, me te akatika ra to tatou au turanga, ka inangaro tatou i te painia.—Akaaite Ezera 7:10.
I te raveanga i te angaanga painia te umuumuia ra te vaerua tukuanga atinga-uaorai. Kua akapapa tetai mapu tane ko Ron tona ingoa i tana au parani no te painia anga. Te tiaki ra aia i te au turanga tau tikai nona kia akamata. Ei akataka anga tikai, kua inangaro aia i tetai angaanga te akatika ra iaia kia painia e te rekareka ra i te reira taime i te au mea tau o te oraanga. I te taiku anga aia i teia ki tetai taeake tuaine pakari, kua poitirere tikai aia i tana pau anga. Kua karanga aia e: “Te akameitaki ra a Iehova i te au angaanga, e kare ko te au taputou anga.” Kua kiteia e te mapu tane i tetai angaanga ma te moni meangiti ua i te akatika anga i tetai tuatau no te painiaanga. Taangaanga anga ia Mataio 6:25-34 ka rauka i te tauturu i tetai tangata i te akamatau anga i runga i te tutakianga moni meangiti.
Te akatupu maira penei te tu akono tikai e te akaaka i te aru anga i te au tuatua meitaki ra ia tatou e tomo atura ki roto i te angaanga painia. Kua tatanu a Hanna i tetai inangaro anga no te painia mei te akamata anga mai tona oraanga ei Kerititiano. Inara kare aia i painia ana iaia e akono ra i tona pamiri, i muri maira kua o atu aia ki roto i tetai angaanga pitiniti. I te akarongo anga i te au akoanga meitaki no ko mai i te aronga pakari matakite ra, kua akaruke aia i tona inangaro no tana angaanga e kua piri atu i te angaanga painia. E i teianei te rekareka maata nei a Hanna i te apaianga mai i tetai ke kia akatapu ia ratou e te tauturuanga i tetai te paruparu ra.
I te akameitaki anga i ta te tuatua mou i rave i roto i to tetai oraanga e na teia e akakeu i tetai kia painia. E akamanako i tetai akaraanga no tetai vaine te taitaia ra i te pueuanga tona akaipoipo. Kua taui teia turanga pakari tikai i te apii anga aia i te tuatua mou no te Tuatua a te Atua e te taangaanga anga i te reira. I te rekareka anga i ta te tuatua mou i rave kiaia, kua akamanako aia e ko te mea tau tikai i te akaarianga i tona akameitaki anga, kia painia e te tauturuanga i tetai ke. Ko teia kua rave aia, e teianei kua kite aia i te au akameitakianga e manganui o te au apii Puka Tapu e te mataora o te oraanga pamiri.
Ka Rauka i Tetai Ke i te Tauturu
Ka rauka i tetai painia i te akatupu i tetai painia. Ko Rado, tei taikuia i mua ana e ono rai mataiti i apii ei tetai nga painia e rua i te Puka Tapu ki tona nga metua. I te meangiti ua anga, kua putuputu aia i te piri atu ki teia nga tutu aere tamou i runga i te tuanga angaanga orometua. I te 17 mataiti anga kua riro mai a Rado e painia tamou. Ko tetai mapu tane, ko Arno, tei angaiia i roto i tetai kainga Kerititiano e inara kua paruparu i te pae vaerua. I muri maira, kua akapapa aia i te akatupu i tona tu maroiroi i te pae vaerua, e kua tuatua aia i teianei e: “Kua rauka iaku te au akamaroiroi anga mei ko mai i te au painia. Kua piri atu au kia ratou i te tuatau te orote ra te apii e e te au taime te ripotiia ra te maata anga e 60 ora i te marama i roto i te angaanga. E i muri maira, te takaianga no te angaanga painia tamou [te kapikiia ra e 90 ora i te marama] kare i ngata ana.” I te akamanako anga ki runga i te akoanga a 1 Korinetia 7:29-31 e auraka e taangaanga i te ao ki te ki anga te tauturu ra te reira i taua au mapu ke ke ra.
Ka tupu ngoie ua te vaerua painia i roto i tetai kainga tei reira te inangaro anga i te pae vaerua te mea mua e te nga metua te akamaroiroi ra i ta ratou tamariki kia tomo atu ki roto i te angaanga orometua tamou. Ko Philo, tei tupu mai mei roto mai i te reira kainga, kua taiku maira e: “E manganui tei akakite mai kia aku kia rave ua atu i taku apii, i te angaanga anga no tetai angaanga i te pae kopapa i mua. Inara kua tauturu mai toku nga metua iaku kia rave i tetai ikianga pakari. Kua akakite mai raua kiaku e me te inangaro ra au i te akatupu i tetai oraanga i mua, ko taku anoano anga tikai koia oki kia akatupu i tetai pirianga vaitata kia Iehova.”
Kua akaari mai tetai mapu vaine ko Thamar tona ingoa i tana angaanga painia ki te akaraanga e te tautaanga a tona nga metua. Kua tuatua aia e: “Kare e rauka tikai iaku i te tuatua e i na ea au i te akatupu anga i te akaraanga vaerua i te pae oraanga, inara kua kite au e kare au i anauia mei i etai. Te peu a toku nga metua i te putuputu anga i runga i te angaanga orometua e te aereanga ki te au uipaanga, e pera katoa to raua aroa oonu anga no te tuatua mou, kua tauturu pakari mai te reira iaku i te akatupu i toku manako anga no te pae vaerua.”
E Piri Tamou ki Taau Ikianga
I muri mai te tomo anga tetai tangata ki roto i te angaanga painia, i te tamou marie anga i te reira ka rauka aia me kare iaia i te kokoti i te puapinga maata o te reira ikianga pakari. E te au akoanga puapinga ka orangaia te reira i reira. Ei akaraanga, e mea tau i te au painia kia apii e akapeea me akapapa i to ratou ora i te maani anga e kia rauka i te uaua anga. Inara, ko te mea puapinga maata roa atu i te tumu manako te vaira ki rungao i tetai ke pirianga ma Iehova e Tana akaaereanga.
I te piri atu anga ki te reira ko te tu manako no te pure. “I te aereanga mai au ki roto i te tuatua mou, kua inangaro tikai au i te painia,” i tuatua maira a Cor. Inara, kua umuumuia aia e tona papa kia akamutu na mua i tana apii i te Apii Teitei i te pae Tanutanu. I muri maira kua akamata a Cor i te painia. I te reira tuatau ra kua akaipoipo aia, e kua piri atu tana vaine kiaia i roto i te angaanga painia. I te nui anga tana vaine, kua aro aia i te manako anga no te akaruke anga i te angaanga painia. “Kua pure putuputu au kia Iehova e te tuku anga ki mua iaia i toku inangaro tikai kia rave atu i te angaanga painia,” i tuatuaʼi a Cor. E i muri maira kua kitea e Cor i tetai angaanga te ka rauka iaia i te painia e iaia e angai ra i tona pamiri.
Ko tetai tumu manako i te tauturu anga i tetai tangata i te noo anga ki roto i te angaanga painia koia oki i te mea mareka ua no runga i te inangaro o te materia. Kua tata te apotetoro ko Paulo e: “Ei noo anga noinoi kore i te apinga to kotou; kia mareka i ta kotou i rauka ra: ko te Atua oki tei tuatua mai e, ‘Kare rava au e akaruke atu ia koe, kare oki au e taka ke ia koe, kare, kare rava atu.’” (Ebera 13:5) Kia mareka i te au apinga noa nei kua tauturu te reira ia Harry raua ko Irene kia rave atu i te painia. Ko Irene, tei matapoia, e painia ana e varu mataiti. “Kare ana maua e akara ana i to maua turanga i te pae moni e mea manamanataia,” i tuatua maira aia. “Kua akono meitaki maua e auraka e apai i tetai apainga teiaa te kare e anoanoia ra i te pae moni. E tare ua ana maua i te au tutaki anga. E oraanga ngoie ua to maua, e noatu e mareka ia ana, e te puapingaia ra ratou i te au akameitakianga.”
Te Au Mataora e Manganui e te Au Akameitakianga
I te akaraanga i muri no runga i te angaanga painia e pati i te au mataiti e iva ra, kua tuatua a Thamar e: “Ka riro mai koe te piri vaitata ra kia Iehova, e mei te mea ra te moura aia i toou rima.” (Salamo 73:23) Tetai au timata anga katoa kua tae mai ki te manako ra. “Toku au tu apa ua anga e te kapitianga ki tetai atu te putuputu ra i te tamanamanata mai iaku,” te tapiri maira a Thamar. “Tetai maata atu i te reira, e akara ana au ki te au taeake tungane e te tuaine te iki ra i te akameitaki anga i te pae oraanga a te materia, e ta ratou ikianga e mea marekaia iaku e aere ra mei te ngutupa ki tera ngutupa i roto i te ua e te anu. Inara i roto i te oonu anga o toku ngakau, kare roa au e inangaro i te taui ngai. Eaa ra etai au mea ke atu mari ra ko te angaanga painia ua te apai maira i te reira mataora, e te reira merengo anga i te pae vaerua, e te akameitakianga?” Ka akangateitei ainei koe i te puapinga o te reira au rekareka aiteite e te au akameitakianga?
No te mea te akapou ra te painia i to ratou taime i runga i te angaanga orometua Kerititiano, tei roto ratou i te turanga i te tauturu anga i tetai aronga ke ke i te rauka anga ia ratou i te tuatua mou o te Puka Tapu. Ko Harry raua ko Irene i taikuia maira i mua ana, kua tuatua mai e: “E manganui te au akameitaki anga te ka rauka i roto i ta Iehova akaaereanga, inara i te tauturu anga i tetai tangata ou ra kia tere atu e tae ki te tuatau e riro mai aia ei tavini no Iehova ko te mea maataia.”
Kua akameitaki mai tetai painia i tetai mea meitaki ra i te tuatua anga e: “Te tuatua a Maseli 10:22 kua tika tikai i toku turanga: ‘Na Iehova te meitaki i apingaʼi te apinga, kare oki e kapiti katoaia mai te kino i te reira.’ E putuputu te taime, kua akatupuia teia irava noku i te au mataiti iaku e tavini ra ia Iehova.”
E te au metua, te tuku ra ainei koe i te inangaro anga painia ki roto i ta kotou tamariki? E te au painia, te tauta ra ainei kotou i te akakeu i te inangaro ki tetai? E te au aronga pakari, te turu ra ainei kotou i te au painia i roto i ta kotou putuputuanga e te tauturu anga i tetai ke i te akatupu i te vaerua painia? Kia penei te au iti tangata o Iehova i te akaneke anga i tetai kia itae te reira au akameitakianga ia ratou e piri atura i te tavini angaanga painia.