Kia Kaka Toou “Manako Ora”!

“I te kakau anga . . . e ma te manako ora ei pare.”​—1 TESALONIA 5:8.

1. Akapeea te tauturu a “te manako ora” i te akakoromaki anga?

KA RAUKA i te manakonako anga kia ora te tauturu i te tangata kia akakoromaki noatu rai i roto i te au turanga kikino. Ka rauka i tetai tangata tei rokoia ra e te ngaa pai te panu aere ra ki runga i tetai apinga maaniia ei akaora, kia akakoromaki roa atu me te kite ra aia e te aere maira tetai tauturuanga. Mei te reira katoa, no te au tauatini ua atu mataiti, te manakonako anga no “te ora a Iehova” kua akatinamouia i te au tangata e te au vaine akarongo i te au tuatau no te taitaia, e kare teianei manakonako anga i taki atu ki te reka koreanga. (Exodo 14:13; Salamo 3:8; Roma 5:5; 9:33) Kua akaaite maira te apotetoro ko Paulo i “te manako ora” ki “te pare” no tetai rakei pae vaerua o te Kerititiano ra. (1 Tesalonia 5:8; Ephesia 6:17) Ae, na to tatou irinaki anga e ka akaora te Atua ia tatou ka paruru ia i to tatou au manako anga, ma te tauturuanga ia tatou kia tamou marie i to tatou au tu tau noatu rai te tu kino, te patoi anga, e te timata anga.

2. Na roto i teea au tu “te manako ora” i te akatumu angaia ki te akamori mou?

² “Kare te manakonakoanga no te tuatau ki mua i tetai tu matauia no te ao peikani ra,” koia te ao tei koropini ra i te au Kerititiano o te anere mataiti mua, te tuatua ra The International Standard Bible Encyclopedia. (Ephesia 2:12; 1 Tesalonia 4:13) Inara, “te manako ora” ko tetai apinga tumu anga ia no te akamori mou. Na ea ra? Te mea mua, te kapitiia ra te ora no te au tavini o Iehova ma tona uaorai ingoa. Kua pure te tata taramo ko Asapha: “E tauturu mai ia matou, e te Atua e oraʼi matou nei, no te kakā o toou ingoa; e tapoki mai oki i ta matou ara.” (Salamo 79:9; Ezekiela 20:9) Pera katoa oki, te umuumuia ra te irinaki anga i ta Iehova au akameitakianga taputouia maira kia raukai tetai pirianga meitaki ma ia katoa ra. Kua tuatua maira Paulo ma teianei tu: “Kare ra e akarongo ra kare rava aia e mareka: ko te akamori i te Atua ra, kia akarongo aia e, e Atua e tikaʼi, e koia tei tutaki mai i te aronga i kimi tikai iaia.” (Ebera 11:6) Pera katoa, kua akataka maira Paulo e ko te ora o te aronga tataraara ra ko tetai tumu taviri ia no to Iesu aereanga mai ki te enua nei. Kua akakite aia: “E tuatua-mou teia, e te tau oki kia ārikiia e te tangata ravarai, e i aere mai te Mesia ra ko Iesu i te ao nei, e akaora i te aronga ara.” (1 Timoteo 1:15) E kua taiku te apotetoro ra ko Petero i te ora ei ‘te openga [me kare, tupu openga] no to tatou akarongo.’ (1 Petero 1:9) Te taka meitaki ra, ka tika kia manakonako i te ora. Inara eaa tikai te ora? E eaa te umuumuia ra kia raukai te reira?

Eaa te Ora?

3. Eaa te tu no te ora ta te au tavini o Iehova i kite i te tuatau taito ra?

³ I te au Tuatua Tapu Epera, ko te “ora” te mea matauia te rauka anga kia ora me kare akaora anga mai i te takinga kinoanga me kare i tetai ta anga, matenga rokoia mai. Ei akatauanga, i te tapaanga ia Iehova ko “te Akaora,” kua tuatua a Davida: “Ko Iehova taku mato. . . . e toku pinanga, toku ora: te akaora nei koe iaku i te takinga-kino. E kapiki au ia Iehova, e tau iaia kia akameitakiia; e ka ora iora au i te toku au enemi.” (2 Samuela 22:​2-4) Kua kite a Davida e te akarongo maira Iehova me kapiki atu Tona au tavini tiratiratu no te tauturu anga.​—Salamo 31:​22, 23; 145:19.

4. Eaa te manakonako no te oraanga i te tuatau ki mua ra ta te au tavini o Iehova i manako atu i mua ake i te akonoanga Kerititiano ra?

⁴ Kua tapapa katoa oki te au tavini o Iehova i mua ake i te akonoanga Kerititiano ra i te manakonako anga no tetai oraanga i te tuatau ki mua ra. (Iobu 14:​13-15; Isaia 25:8; Daniela 12:13) Ko te tika, e manganui te au taputou no te akaora anga te kitea ra i te au Tuatua Tapu Epera ei totou no tetai ora maata atu​—no tetai tei taki atura ki te ora mutu kore. (Isaia 49:​6, 8; Angaanga 13:47; 2 Korinetia 6:2) I te tuatau ia Iesu ra, e manganui te au ngati Iuda tei manakonako atu no te ora mutu kore, mari ra kare ratou i ariki ia Iesu ko te tavini e raukai to ratou manakonako anga. Kua tuatua a Iesu ki te au arataki akonoanga i tona tuatau ra: “Ka kimi marie i te au tuatua i tataia ra; no te mea, te manako ra kotou ka rauka te ora mutu kore i reira: na ratou ra oki e akakite ïa iaku ra.”​—Ioane 5:39.

5. Eaa tikai te aiteanga openga o te ora ra?

⁵ Na roto ia Iesu, kua akakite te Atua i te ki katoa o te aiteanga o te ora. Te kapiti ra ia i te matara anga mai i te tutara anga a te ara, e te tapekaanga ki te akonoanga pikikaa, mei te ao i raro ake i ta Satani akatere anga, mei te mataku i te tangata, e mei te mataku oki i te mate. (Ioane 17:16; Roma 8:2; Kolosa 1:13; Apokalupo 18:​2, 4) I te openga katoa oki, no te au tavini tiratiratu o te Atua, te aite anga o te ora na te Atua kare ko te akaora anga mai anake mei te takinga kino e te pekapeka mari katoa ra ko te tika kia rauka te ora mutu kore. (Ioane 6:40; 17:3) Kua apii mai a Iesu e no tetai “anana iti,” te aite anga o te ora ko to ratou akatuakaou anga ki te oraanga i te rangi kia kapiti atu ma Karaiti i te tutara anga i te Patireia. (Luka 12:32) No te toenga atu o te au tangata, te aite anga o te ora ko te akaora anga ki te oraanga apa kore ua e te pirianga ma te Atua tei rekarekaia e Adamu raua ko Eva i te kainga i Edene i mua ake i to raua ara anga. (Angaanga 3:21; Ephesia 1:10) Ko te oraanga mutu kore i raro ake i te taua au tu parataito ra ko ta te Atua akakoroanga akamata anga ia no te au tangata nei. (Genese 1:28; Mareko 10:30) Akapeea ra, ka raukai tetai akaora anga ki taua au tu ra?

Te Tumu Anga no te Ora​—Te Oko

6, 7. Eaa ta Iesu ra tuanga i to tatou ora ra?

⁶ Ka rauka anake te ora mutu kore na roto i te atinga oko o Karaiti ra. No teaa ra? Kua akataka maira te Pipiria e i te ara anga a Adamu, kua “okoia” aia iaia uaorai e tona au angaanga katoatoa i muri akera, kapiti katoa ia tatou nei, ki roto i te ara​—i umuumuiai tetai oko me kia rauka mai i te au tangata tetai ua atu manakonako anga tikai. (Roma 5:​14, 15; 7:14) E ka oronga mai te Atua i tetai oko no te au tangata katoatoa kua akaataia mai na te au atinga manu i raro ake i te Ture a Mose ra. (Ebera 10:​1-10; 1 Ioane 2:2) Na to Iesu ra atinga i akatupu i taua au akatutu anga totouia maira. Kua akakite maira te angera a Iehova i mua ake i te anau mai anga a Iesu ra: “E akaora oki aia i tona au tangata i ta ratou ara.”​—Mataio 1:21; Ebera 2:10.

⁷ Kua anau temeioia mai a Iesu e Maria paretenia ra, e ei Tamaiti na te Atua ra, kare aia i akatuangaia mai i te mate mei ko mai ia Adamu ra. Ko teianei tika kapiti katoa ma tona aerenga tiratiratu apa kore ua kua oronga ki tona oraanga i te puapinga tau tei anoanoia ra kia oko akaou mai i te au tangata mei te ara e te mate oki. (Ioane 8:36; 1 Korinetia 15:22) Kare mei etai atu au tangata ke katoa ra, kare a Iesu i akaapaia kia mate no te ara. Kua aere akakoro maira aia ki te enua nei “kia oronga i tona ora ei oko no te tangata e manganui.” (Mataio 20:28) I te otianga iaia te rave i te reira, i teianei kua tau te turanga o Iesu tei akatuakaouia ra e tei akateronoia ra kia oronga mai i te ora ki te aronga katoatoa tei tau ra ki ta te Atua au umuumu anga.​—Apokalupo 12:10.

Eaa te Umuumuia ra kia Raukai te Ora?

8, 9. (a) Akapeea ta Iesu pauanga i te uianga a tetai tutara ou no runga i te ora? (e) Akapeea ta Iesu taangaanga i teianei atianga kia apii atu i tana au pipi ra?

⁸ I tetai atianga, kua ui maira tetai tutara Iseraela ou e apinga maata tona kia Iesu: “E akapeea au nei e raukaʼi iaku te ora mutu kore?” (Mareko 10:17) ) Penei kua akaata mai tana ui anga i te manakoanga ngati Iuda matauia i tona tuatau ra​—e te akaue maira te Atua i etai au angaanga memeitaki e na te raveanga kia rava taua au tu angaanga ra, ka rauka i tetai te ora mei ko mai i te Atua ra. Inara ka rauka taua tu rave anga ra kia tupu mai i te au akakeu anga noinoi ra. Kua puapinga kore taua au angaanga ra kia oronga i tetai manakonako anga tika no te ora, i te mea kare te tangata apa ua nei e tau tikai te vaito anga ki ta te Atua ra au turanga.

⁹ I te pauanga i te uianga a taua tangata ra, kua akamaara ua atura Iesu kiaia e ka tau aia kia rave i te au akauenga a te Atua ra. Kua akapapu viviki atura taua tutara ou ra kia Iesu e kua rave aia i taua au mea ra mei tona ou maianga rai. Kua akakeu tana pauanga ia Iesu kia manako ngakau aroa nona ra. Kua tuatua atura Iesu kiaia: “Te toe nei rai tetai mea ia koe; ka aere, ka oko i taau apinga, ka apai atu ei na te putaua, e apinga taau i te rangi i reira: e aere mai oki, ka rave i te satauro, ka aru mai ei iaku.” Inara, kua taitaia atura taua tangata ou ra no te mea, “e apinga maata oki tona.” Kua akaketaketa atura Iesu ki tana au pipi e ko te kapiti anga maata ki te au apinga o teianei ao ka apiapi mai ia i te rauka anga te ora. Kua tuatua katoa aia e kare e rauka i tetai te ora ma tona uaorai au tauta anga. Inara kua akapapu akaou atura Iesu kia ratou: “Kare ïa e tika i te tangata nei, i te Atua ra, kare rava e mea e kore ei e tika i te Atua.” (Mareko 10:​18-27; Luka 18:​18-23) Akapeea e raukai te ora?

10. Eaa te au turanga ka tika tatou kia akono kia raukai te ora?

¹⁰ E apinga orongaia mai e te Atua ra te ora, inara kare ia i te mea aere ua mai. (Roma 6:23) Te vaira etai au turanga tumuanga te tika ra tatou tataki tai kia rave e tau ei no taua apinga orongaia maira. Kua na ko maira Iesu: “I aroa mai te Atua i to te ao nei, kua tae rava ki te oronga anga mai i tana Tamaiti anau tai, kia kore e mate te akarongo iaia, kia rauka ra te ora mutu kore.” E kua kapiti katoa maira te apotetoro ko Ioane: “Ko te akarongo i te Tamaiti ra, e ora mutu kore tona: e te kore e akarongo i te Tamaiti ra, kare aia e kite i te ora.” (Ioane 3:​16, 36) Te taka meitaki ra, te umuumu ra te Atua i te akarongo e te rave anga mei ia tatou tataki tai te manakonako ra kia rauka te ora mutu kore. Ka tika tatou tataki tai kia iki i te ariki anga i te oko e kia aru oki i te au takainga tapuae o Iesu ra.

11. Akapeea ka raukai i tetai tangata apa ua ra to Iehova ra mareka anga?

¹¹ I te mea e apa ua tatou nei, kare ia i te mea matauia na tatou kia akarongo ua e kare oki e rauka ia tatou kia akarongo apa kore ua. Ko te tumu ia i oronga mai ei a Iehova i tetai oko ei tapoki i ta tatou au ara. Tera ra, ka tika tatou kia tauta tamou marie kia akono kia tau ma ta te Atua ra au ravenga. Mei ta Iesu i tuatua ki te tutara ou apinga maata ra, ka tika tatou kia mou marie i ta te Atua au akauenga. Na te raveanga i te reira kare e apai mai anake i ta te Atua akamarekaanga mari ra i te rekareka maata oki, no te mea “kare oki tana au akauenga i te mea teiaa”; e “mea akapumaana ia.” (1 Ioane 5:3; Maseli 3:​1, 8, NW.) Inara, kare i te mea ngoie ua kia mou marie i te manakonako no te ora.

‘Kia Taumāro Tikai i te Akarongo’

12. Akapeea te manakonako no te ora i te akamaroiroi anga i tetai Kerititiano kia arai atu i te au timataanga akono tau kore?

¹² Kua anoano te pipi ko Iuda kia tata ki te au Kerititiano mua ra “i te ora [ta ratou i mou] no te tangata ravarai nei.” Inara, no te vai anga te tu akono kino kua anoano aia kia ako atu i tona au taeake ‘kia taumāro tikai i te akarongo.’ Ae, e raukai te ora kare e rava kia akarongo anake, kia mou i te akarongo Kerititiano mou ra, e kia rave oki me te aere maru ra te au mea ravarai. To tatou tu akono kia Iehova kia rava te maroiroi kia tauturu ia tatou kia patoi i te au timataanga e te au mana akono tau kore ra. Inara, ko te rave anga maata i te au ainga tei tau kore ra, te akateitei kore no te mana taoonga, te au tatakake anga, e te au ekoko anga te tupu maata ra ki runga i te vaerua e te putuputuanga anere mataiti mua ra. Kia tauturu ia ratou kia patoi atu i taua au tu ravenga ra, kua raurau atura Iuda i te au oa Kerititiano kia akataka meitaki i to ratou manako no ta ratou akakoro anga: “E aku au akaperepere e, i te patu anga ia kotou uaorai, i to kotou akarongo tapu maata ra, i te pure anga ma te vaerua tapu. Tamou tikai kotou i to kotou uaorai inangaro i te Atua, i te tatari anga i te aroa o to tatou Atua o Iesu Mesia, e tae ua atu ki te ora mutu kore ra.” (Iuda 3, 4, 8, 19-21) Na te manakonako kia rauka te ora ka rauka kia akamaroiroi ia ratou i ta ratou maro anga kia vai ma i te akono tau ra.

13. Akapeea ka raukai ia tatou te akaari e kare tatou i aere ke i te akakoroanga no te aroa ua o te Atua ra?

¹³ Te tapapa atura te Atua ko Iehova i te akaraanga tu akono tau i te tuanga a te aronga tana ka oronga i te ora. (1 Korinetia 6:​9, 10) Inara, ko te mouanga i ta te Atua ra au turanga akono tau, kare te aiteanga e kia riro kia akava atu ia etai ke ra. Kare na tatou e iki te ngai mutu kore no to tatou au oa tangata nei. Kareka ra, na te Atua e rave i te reira, mei ta Paulo i tuatua ki te au Ereni i Atene ra: “Kua akonoia e ia te ra e akava mai ei aia i to te ao katoa nei ma te tuatua-tika, na te tangata i akonoia e ia ra”​—koia Iesu Karaiti. (Angaanga 17:31; Ioane 5:22) Me te akono nei tatou na te akarongo i te oko o Iesu ra kare o tatou umuumu anga kia mataku i tetai ra akava anga te aere maira. (Ebera 10:​38, 39) Ko te mea puapinga maata e auraka tatou ‘e āriki puapinga kore ua i te aroa ua o te Atua ra [koia to tatou akaongi anga kiaia na roto i te oko ra]’ na te tukuanga ia tatou uaorai kia timataia ki roto i te manakoanga e te tu akono tarevake oki. (2 Korinetia 6:1) Kapiti katoa oki, na te tauturuanga ia etai ke ra kia rauka te ora, te akaari ra tatou e kare tatou i aere ke i te akakoroanga no te Atua ra aroa ua. Akapeea tatou me tauturu ia ratou?

Akakiteanga i te Manakonako no te Ora

14, 15. Koai ma ta Iesu ra i unga atu kia akakitekite i te tuatua meitaki no te ora ra?

¹⁴ I te taikuanga i ta te peroveta ko Ioela, kua tata a Paulo: “Ko te kapiki i te ingoa o [Iehova] ra, e ora ïa.” I reira kua tuatua kapiti atu aia: “Eaa ua ra te tangata e tikaʼi kia kapiki atu kiaia i tei kore i akarongoia e ratou ra? e eaa oki ratou e tikaʼi kia akarongo iaia i tei kore i kitea e ratou ra? e eaa oki ratou e kite ei i te akakite kore?” I etai irava tokoiti i muri akera, kua tou atura Paulo e kare te akarongo e aere ua mai; mari ra, ‘ka aru mai ia i te mea tei rongoia ra,’ koia oki, ‘te tuatua a [Karaiti].’​—Roma 10:​13, 14, 17, akaaite ia NW; Ioela 2:32.

¹⁵ Naai e apai mai i ‘te tuatua a [Karaiti]’ ki to te pa enua? Kua akava atura Iesu ki tana au pipi i taua angaanga ra​—ki te aronga kua apiiia i taua “tuatua” ra. (Mataio 24:14; 28:​19, 20; Ioane 17:20, NW.) Me rave tatou i te tutuanga Patireia e te angaanga akariro tangata ei pipi, te rave tika ra tatou i ta te apotetoro ko Paulo i tata ra, i teianei taime te taiku maira i ta Isaia: “Ko te manea o te vaevae o te aronga i apai mai i te tuatua reka o te au”! Noatu rai me e manganui te aronga kare e ariki i te tuatua reka ta tatou e apai mai, te vai “manea” ua ra to tatou vaevae kia Iehova.​—Roma 10:15; Isaia 52:7.

16, 17. Eaa te akakoro anga taki rua te akonoia ra e ta tatou angaanga tutuanga?

¹⁶ Te raveanga kia oti teianei angaanga te akatupu ra i nga akakoroanga puapinga e rua. Te mea mua, ka tika kia tutuia te tuatua meitaki kia kaka maataiai te ingoa o te Atua ra e kia kite ei oki te aronga te anoano ra i te ora e kia ariu ratou ki ea. Kua kite a Paulo i teianei tuanga o te angaanga akaueia ra. Kua tuatua aia: “Ko ta te Atu oki ïa i ikuiku mai kia matou nei, ‘kua akonoia koe e au ei turama no te etene, kia riro koe ei ora e tae ua atu ki te openga o te enua ra.’ ” No reira, ei au pipi ma Karaiti ra, ka tika tatou tataki tai kia rave i te tutuanga i te tuatua no te ora ki te au tangata ra.​—Angaanga 13:47; Isaia 49:6.

¹⁷ Te rua, na te tutuanga i te tuatua meitaki e akamou i te pange no te akavaanga tuatua tika a te Atua ra. No taua akavaanga ra, kua tuatua a Iesu: “E kia tae maira te Tamaiti a te tangata ma tona kakā, e te aronga angela tapu ravarai, ei reira aia e noo ei ki rungao i tona terono kakā; E akaputuputuia to te pa enua ravarai ki mua i tona aroaro: e nana e akataka ia ratou, mei te tiaki mamoe e akataka i te mamoe e te puaka-nio ra.” Noatu rai e ka raveia te akavaanga e te akatakaanga “kia tae maira te Tamaiti a te tangata ma tona kakā,” ko te angaanga tutuanga te oronga ra ki te au tangata i teia tuatau nei i te tika kia kite i te au taeake vaerua o Karaiti e na reira kia rave angaanga turu anga ia ratou ra no to ratou uaorai ora mutu kore.​—Mataio 25:​31-46.

Tamou Marie i “te Irinaki Kite Pu Tikai”

18. Akapeea ka raukai ia tatou kia tamou marie i to tatou “manako ora” kia kaka?

¹⁸ Ka riro katoa ta tatou rave anga angaanga tutu aere ei tauturu kia tamou marie tatou i to tatou manakonako anga kia kaka. Kua tata a Paulo: “Te inangaro nei matou kia akakite tamou marie rai kotou katoa i taua maroiroi ra, kia rauka te irinaki kite pu tikai e tae ua atu ki te openga.” (Ebera 6:11) Ei reira, e rave ei tatou tataki tai i te kakau anga “ma te manako ora ei pare,” ma te maaraanga e “kare oki tatou i akonoia e te Atua no te riri, kia rauka ra te ora i to tatou Atu ra ia Iesu Mesia.” (1 Tesalonia 5:​8, 9) E tuku katoa tatou ki to tatou ngakau i te akamaroiroi anga a Petero: “Ka tatua na i te taukupu o to kotou ngakau, kia akono meitaki, ka tatari ua atu ei i te aroa ua te ka apaiia mai no kotou.” (1 Petero 1:13) Te katoatoa te ka rave i te reira ka kite i te tupu anga takiri to ratou “manako ora”!

19. Eaa ta tatou ka uriuri manako i te atikara te ka aru mai?

¹⁹ I teianei, eaa te manako tau no tatou no te tuatau te vai nei no teianei akatereanga? Akapeea e raukai ia tatou te taangaanga i taua tuatau ra kia raukai te ora no tatou uaorai e etai ke ra? Ka uriuri manako tatou i te au uianga i te atikara te aru mai nei.

Ka Rauka ia Koe te Akataka?

• Eaa tatou i tikai kia tamou marie i to tatou “manako ora” kia kaka?

• Eaa te kapitiia ra i te ora?

• Eaa ta tatou ka rave e raukai te apinga orongaia o te ora?

• Eaa tei akatupuia e ta tatou angaanga tutuanga tei tau ra ma te akakoroanga a te Atua ra?

[Au Tutu i te kapi 10]

E maata atu te aite anga o te ora i te akaora ua anga mei te akapouanga