Akakeuia Kia Tavini
EAA te ka akakeu i te 24 tokorua akaipoipo i roto i te tuatau puapinga o te oraanga kia akaruke i to ratou au pamiri, te au oa, e te au ngai matauia kia rave atu i te angaanga mitinari i tetai enua ke? Eaa ra ratou ka mataora ei i te aere atu ki te au ngai mei ia Papua New Guinea e Taiwan, e pera katoa i te au enua Aperika e te Marike Ratino? No te inangaro ainei i te tutaka aere? Kare. Mari ra, te akakeuia ra ratou e te inangaro ngakau tae i te Atua e te aronga i te pae mai.—Mataio 22:37-39.
Koai ma teia au tangata? Ko te au karatuati o te pupu 109 o te Apii Pipiria Punanga Tiaki o Gileada. I te Maanakai, Tepetema 9, 2000, kua putuputu mai te katoa anga e 5,198 ki te Ngai Apiipii Anga Punanga Tiaki—tei akanooia i Patterson, New York—e i te au ngai kapitiia na roto i te satellite kia akarongo atu ki te au ako anga aroa ua te ka tauturu i te aronga karatuati kia manuia ei au mitinari.
Te tiamana o te porokaramu ko Stephen Lett, e mema o te Kumiti Apiianga o te Pupu Akaaere o te Au Kite o Iehova. Kua akapapa aia i tana tuatua akamata anga ki runga ia Mataio 5:13, “Ko kotou te tai no te enua.” Kua akamarama te Taeake ko Lett e te tau ra ta Iesu au tuatua ki te aronga karatuati. Ei akatauanga, ka rauka i te miti te akariro i te au apinga kia reka tikai. Pera katoa rai, na roto i ta ratou angaanga tutuanga meitaki tikai, mei te miti rai te au mitinari na roto i tetai tu akatutu anga.
Orongaia te Akamaroiroi Anga
I reira kua akaaravei mai te Taeake ko Lett i tetai au tavini kua roa i te tavini anga ia Iehova tei oronga i te au ako anga Tuatua Tapu poto ua inara ma te meitaki. Te mea mua ko John Wischuk, te tavini ra i roto i te Tipatimani Tataanga. Ko tana tumu tuatua, “Akamaata te Taramo Poto Roa Atu i te Tu Mitinari,” kua akanooia ki runga ia Salamo 117. I teia tuatau, te vaira te anoano anga i te ao katoa no te akakite aerenga ki te “pa enua” e te “au pupu” no runga ia Iehova e tona Patireia. Kua akamaroiroiia te aronga apiipii kia akatupu i ta Salamo 117 e akakite ra na te raurau anga i tetai atu kia “Akapaapaa ia Iehova.”
Aru mai kua akaaravei mai te tiamana ia Guy Pierce o te Pupu Akaaere. Kua tuatua aia no runga i te tumu tuatua “Kia Ngavarivari, inara kia Papu.” E papu tikai te Tuatua a te Atua. Kua tapaia te Atua ko Iehova e ko te Mato ia Deuteronomi 32:4, inara te akatika ra tana Tuatua i te tu ngavarivari i te tu e kua tataia te reira no te au reo tuke tuke e te au peu—ae, no te tangata ravarai. Kua akoia te aronga apiipii kia tutu aere i te Tuatua a te Atua, te akatikaanga i ta te reira tuatua kia akakeu i te ngakau e te akava ngakau o te tangata. (2 Korinetia 4:2) “Kia papu no te au kaveinga tika, inara kia ngavarivari. Auraka e akavaavaa atu i tetai i roto i taau tukuanga angaanga no te mea e tuke ta ratou peu,” i ako mai ei te Taeake ko Pierce.
Kua tuatua a Karl Adams, tetai o te aronga ikuiku o Gileada, tei tavini ana i te opati maata i te ao vaitata ki te 53 mataiti, no runga i te tumu tuatua akakeu manako “Ka Aere Koe Kiea mei Konei?” E tika, kua rauka i te 24 tokorua te au tukuanga angaanga mitinari i te au enua tuke e 20 takapini i te ao, inara kua uiia mai te ui anga, me tae koe ki reira e kua kite atu koe i te reira, eaa i reira te ka aru mai? Te noo nei tatou ki roto i tetai ao e tu marikonga kore to te reira. Te inangaro ra te tangata i te aere atu ki te au ngai ou e kia rave i te au apinga ou i te tautaanga no te akamareka ia ratou uaorai. I tetai tua, te rauka maira i te aronga apiipii te tukuanga angaanga no ko mai ia Iehova ki te ngai tana e inangaro ra ia ratou kia aere i te akono noinoi kore i tana “mamoe.” Auraka ratou kia aite ki te aronga o Iseraela taito no te tu noinoi kua ngere atu i te tuatau kia taangaangaia e Iehova kia akameitaki i te tangata ravarai. Mari ra, kia aru ratou ia Iesu Karaiti, tei rave ma te noinoi kore i te anoano o tona Metua e tei akarongo ua noatu te turanga tana i aro atura.—Ioane 8:29; 10:16.
“E Akaperepere i te Au Apinga Oonu a te Atua” ko te tumu tuatua ia a Wallace Liverance, te retita o te Apii Gileada. Ma te taokioki ua, kua akaaite te au Tuatua Tapu i te Tuatua a te Atua ma te au tuatua apinganui, te au toka okomaata, te au auri akaperepereia, e te au apinga tei oko maataia e te kimiia ra. Te akaari maira a Maseli 2:1-5 e kiteai “te kite i te Atua,” kia kimi tatou i te reira mei te “apinga uunaia ra.” Kua akamaroiroi te vaa tuatua i te aronga apiipii kia ko ua atu ki roto i te au apinga oonu a te Atua ia ratou e tavini ra ki roto i ta ratou tukuanga angaanga ou. Kua akamarama te Taeake ko Liverance: “E tau tikai teia, no te mea te akaketaketa ra teia i te akarongo e te irinaki papu ki roto ia Iehova e ka akamatutu i taau tautaanga kia noo ki roto i taau tukuanga angaanga. Ka tauturu te reira ia koe kia tuatua ma te papu tikai e kia riro ei puapii tau tikai ia koe e akamarama ra i ta te Atua au akakoroanga ki tetai atu.”
Na roto i te akanoonooanga pupu apii, kua akara akaou tetai tangata ikuiku o te Apii Gileada e akapeea a Iehova i te akameitaki anga i te angaanga koro a te aronga apiipii i te au marama e rima i topa ra. Kua tou tika atu a Lawrence Bowen i te au tuatua a Paulo ia Angaanga 20:20 no runga i tana angaanga orometua ki te papuriki i Ephesia, te akamaata anga e kua rave meitaki a Paulo i te au tuatau ravarai no te akakite aere. Kua akatutu mai te au kiteanga o te aronga apiipii i te reira, mei te apotetoro ko Paulo rai, te aronga tei akakeuia e te inangaro i te Atua e te tangata i te pae mai i to tatou tuatau kare rava i tapupu ana mei te tuatua anga i te tuatua mou e te tuku anga i te mana o te Tuatua a te Atua kia akakeu i tetai atu. Kua tupu mai teia ki roto i ta Iehova akameitaki anga apinganui.
Tuatua te Aronga tei Kite Ra
I te tuatau ia ratou e apiipii ra, kua akapuapingaia te aronga apiipii i roto i teia pupu Gileada na te taokotai anga atu ma te au mema Kumiti Manga mei te au enua e 23, tei tae katoa atu ki te Ngai Apiipii Anga i Patterson no tetai terenianga takake ra. Kua uiui atu a Leon Weaver raua ko Merton Campbell o te Tipatimani Tavini Anga i tetai au mema Kumiti Manga tuke tuke, etai ia ratou uaorai e aronga karatuati Gileada. E akapapuanga no te aronga apii e to ratou pamiri e te au oa kia akarongo atu i teia au mitinari kite ra.
Te ako anga ki te pupu karatuati ei tauturu ia ratou kia akatikatika ki ta ratou tukuanga angaanga i te ngai ke kua kapiti mai i te au tuatua mei teia: “Kia manako papu tikai. Me kite atu koe i tetai apinga tuke tikai kia koe me kore kare koe i marama meitaki ra, auraka e tuku i te au. E irinaki ki runga ia Iehova”; “e apii kia mataora i tei rauka ua, e e irinaki e ka oronga ua atu a Iehova kia koe i tei anoanoia i te oraanga.” Kua akara atu tetai au tuatua i te tauturu anga i te aronga apiipii kia akono i te rekareka i roto i ta ratou tukuanga angaanga. Tetai o te au tuatua: “Auraka e akaaite i te tukuanga angaanga tei rauka ia koe ki te ngai i aere mai ei koe”; “e apiipii i te reo i reira e e tuatua meitaki i te reira e raukai ia koe te komunikeiti ki te tangata”; “e apii i te au ravenga matauia e te peu a te tangata, ka tauturu teia ia koe kia noo ki roto i taau tukuanga angaanga.” Kua riro teia au tuatua ei akamaroiroi anga maata ki te au mitinari ou.
Aru mai i te au uiui anga, kua akatupu a David Splane, e mitinari i mua ana e e karatuati o te pupu 42 o Gileada te tavini nei i teianei e ko tetai o te mema o te Pupu Akaaere o te Au Kite o Iehova, i te tuatua maata ki runga i te tumu tuatua akakeu anga “Aronga Apiipii me Kore Au Karatuati—Ko Teea?” Kua ui aia ki te pupu karatuati: “Akapeea koe me akara ia koe uaorai ia koe ka aere atu ei ki taau tukuanga angaanga? Ei au karatuati tei kite i te au mea no runga i te angaanga mitinari me kore ei aronga apiipii e maata atu te anoanoia ra kia apii ia?” Kua tou tika atu te Taeake ko Splane e ko te karatuati pakari ka manako atu iaia uaorai ei tangata apiipii. Kia akono te au mitinari i te manako e ko te aronga pouroa ta ratou ka aravei atu i roto i ta ratou tukuanga angaanga mitinari e tumu anga ia to te reira no te apii atu kia ratou i tetai apinga. (Philipi 2:3) Kua akamaroiroiia te aronga apiipii kia taokotai vaitata ma to ratou au taeake mitinari, te opati manga, e te putuputuanga i reira. “Kua pati kotou i ta kotou au tarere anga openga, inara kare kotou i akamutu i te riro anga ei aronga apiipii. E akataka meitaki ki te katoatoa e te aere atura kotou ki reira no te apii,” i raurau mai ei te Taeake ko Splane.
I muri mai i teia tuatua, kua rauka mai i te aronga apiipii to ratou au tiporoma, e kua akakiteia ta ratou au tukuanga angaanga ki te aronga akarongo. E atinga akakeuanga ia no te aronga apiipii karatuati i te tatau anga atu tetai tei mono i te pupu i tetai akakiteanga tei taiku i to te aronga karatuati tauta anga pakari kia akatika i ta ratou i apii ra mei te Tuatua a te Atua kia akakeu ia ratou kia rave i te au angaanga maata atu o te angaanga tapu.
Ka akatika te katoatoa tei tae atu e ko te ako anga tei rauka mai kua akaketaketa i te akakiteanga a te aronga karatuati kia akaari i te inangaro no te Atua e te aronga i te pae mai. Kua akariro katoa te reira ia ratou kia tauta pakari ua atu i te tauturu i te tangata i te pae vaerua i roto i ta ratou tukuanga angaanga mitinari.
[Pia i te kapi 25]
AU TU O TE PUPU
Numero o te au enua tei komonoia: 10
Numero o te au enua tei tukuia: 20
Numero o te aronga apiipii: 48
Mataiti avereti: 33.7
Au mataiti avereti i roto i te tuatua mou: 16.2
Au mataiti avereti i roto i te angaanga orometua tamou: 12.5
[Tutu i te kapi 26]
Te 109 Pupu Karatuatianga o te Apii Pipiria Punanga Tiaki o Gileada
I te papaanga i raro ake, kua numeroia te au pa mei mua ki muri, e kua papaia te au ingoa mei te kaui ki te katau i te pa takitai.
(1) Collins, E.; Miles, L.; Alvarado, A.; Lake, J. (2) Van Dusen, L.; Biharie, A.; Heikkinen, H.; Koós, S.; Smith, H. (3) Ashford, J.; Ashford, C.; Boor, C.; Richard, L.; Wilburn, D.; Lake, J. (4) Chichii, K.; Chichii, H.; Ramirez, M.; Baumann, D.; Becker, G.; Biharie, S.; Ramirez, A. (5) Van Dusen, W.; Lemâtre, H.; Pisko, J.; Cutts, L.; Russell, H.; Johnson, R. (6) Becker, F.; Baumann, D.; Johnson, K.; Pifer, Á.; Madsen, C.; Lemâtre, J.; Heikkinen, P. (7) Smith, R.; Russell, J.; Collins, A.; Pisko, D.; Wilburn, R.; Koós, G. (8) Cutts, B.; Boor, J.; Madsen, N.; Pifer, S.; Richard, E.; Miles, B.; Alvarado, R.