Te Takore ra te Marama Mei te Atua i te Poiri!

“Ko koe rai, e Iehova toku nei lamepa, e akamārama mai oki a Iehova i toku nei poiri.”​—2 SAMUELA 22:29.

1. Eaa te pirianga o te marama ki te oraanga?

“KUA tuatua iora te Atua, Ei mārama; kua mārama iora.” (Genese 1:3) Ma taua au tuatua puapinga maata ra, te akataka maira te tataanga no te anga maianga ia Genese ia Iehova e ko te tumu o te marama, me kare ia kare e oraanga e tupu ki runga i te enua nei. Ko Iehova katoa oki te tumu o te marama vaerua ra, ko te mea puapinga ia no te arataki anga ia tatou ki runga i te mataara no te ora. (Salamo 43:3) Kua akaari maira te Ariki ko Davida i te pirianga vaitata i rotopu i te marama vaerua e te ora i tana tataanga: “Tei ia koe oki te tumu o te ora, e i toou ra mārama e kite ei matou i te mārama.”​—Salamo 36:9.

2. Mei ta Paulo i akaari ra, te piri vaitata ra te marama ki teaa?

² I etai 1,000 mataiti i muri ake i to Davida tuatau ra, kua taiku te apotetoro ko Paulo i te tataanga o te anga maianga. I te tataanga ki te putuputuanga Kerititiano i Korinetia, kua tuatua aia: “Ko te Atua oki, ko tei akaue i te mārama kia kakā mai no roto i te poiri ra.” I reira kua akaari mai a Paulo i te marama vaerua te piri vaitata ra ma te kite mei ko mai ia Iehova ra i tana tuatua anga: “Ko tei kakā mai ïa i roto i to tatou ngakau, kia rauka te mārama ra o te kite i te kakā o te Atua i te mata o Iesu Mesia ra.” (2 Korinetia 4:6) Akapeea e itae mai ei teia marama kia tatou?

Te Pipiria​—Te Akakite ra i te Marama

3. No roto i te Pipiria, eaa te marama ta Iehova e oronga maira?

³ Te oronga maata maira Iehova i te marama pae vaerua na roto i tana Tuatua akauruia, ko te Pipiria. No reira ia tatou e apii ra i te Pipiria e te tauru ra i te kite mei te Atua maira, te akatika ra tatou i tona marama kia kaka mai kia tatou. Na roto i te Pipiria te akakite maira Iehova i te marama ki runga i tana au akakoro anga e te akakite maira kia tatou e akapeea e raukai ia tatou i te rave i tona ra anoano. Na teia i oronga mai i te akakoro anga ki to tatou au oraanga e ka tauturu kia akamerengo i to tatou au umuumu anga pae vaerua. (Koheleta 12:1; Mataio 5:3) Kua akaketaketa maira Iesu e kia akono tatou i to tatou au umuumu anga pae vaerua i te, taikuanga i te Ture a Mose, kua tuatua aia: “Kua tataia, ‘Kare o te kai anake ra te mea e oraʼi te tangata nei, ko te au mea katoa ra no roto mai i te vaa o te Atua ra.’”​—Mataio 4:4; Deuteronomi 8:3.

4. Na roto i teea tu i riro ei a Iesu ei “mārama o teianei ao”?

⁴ Kua akataka piri vaitataia a Iesu ma te marama pae vaerua ra. E tika, kua tuatua aia iaia uaorai ei “mārama o teianei ao” e kua tuatua: “Ko te aru mai kiaku nei, kare aia e aere ua i te poiri, e mārama ora tona.” (Ioane 8:12) Ka tauturu teia tuatua ia tatou kia kite i te tuanga maata a Iesu i te akakite anga i te tuatua mou a Iehova ki te au tangata. Me ka kopae ke tatou i te poiri e kia aaere i te marama o te Atua, ka tika tatou kia akarongo atu ki ta Iesu au tuatua katoatoa e kia aru vaitata i tana akatauanga e te au apiianga tei tataia ra i roto i te Pipiria.

5. Eaa te apainga a te au pipi a Iesu ra i muri ake i tona matenga?

⁵ I nga ra tokoiti i mua ake i tona matenga, kua taiku akaou a Iesu iaia uaorai ei marama, kua tuatua ki tana au pipi: “Koi roao te mārama, ko te rokoia aea kotou e te poiri; ko tei aere ua i te poiri ra, kare ia e kite i tona aerenga. Ka akarongo kotou i te mārama, koi vai ake to kotou mārama, kia riro kotou ei tamariki no te mārama.” (Ioane 12:​35, 36) Ko te aronga tei riro ei tamariki no te marama kua “tāpu meitaki i te akonoanga tuatua tikai” o te Pipiria. (2 Timoteo 1:​13, 14) Kua rave ratou i reira i te akonoanga tuatua tikai kia itae mai i etai atu aronga ngakau tiratiratu mei roto mai i te poiri ki roto i to te Atua ra marama.

6. Eaa te tuatua mou tumuanga no te marama e te poiri te kitea ra e tatou ia 1 Ioane 1:5?

⁶ Kua tata te apotetoro ko Ioane: “E mārama te Atua, e kare rava e poiri o roto iaia.” (1 Ioane 1:5) E akara i te tuke anga i rotopu i te marama e te poiri. Te akamata maira te marama pae vaerua ma Iehova, e kare te poiri pae vaerua e rauka kia taokotaiia atu kiaia. Koai, i reira, te tumu o te poiri?

Te Poiri Pae Vaerua​—Te Tumu

7. Koai te turu ra i te poiri pae vaerua o teianei ao, e eaa tona mana?

⁷ Kua tuatua te apotetoro ko Paulo no “te atua o teianei akatereanga o te au mea nei.” Na taua tuatua ra, te taiku ra aia ia Satani te Tiaporo. Kua tuatua katoa aia e ko te reira kua “akapoiri i te au manako o te aronga irinaki kore, kia kore te marama o te tuatua meitaki e te kaka no runga i te Karaiti ra, koia te akatutu o te Atua e marama atu.” (2 Korinetia 4:4, NW) E manganui te karanga ra e irinaki to ratou i te Atua; inara, e manganui o ratou kare e irinaki ana e e Tiaporo tetai. No teaa ra? Kare ratou i puareinga i te ariki e ko etai vaerua kino, e mana maata atu i to te tangata te vai maira e te mana ra ki runga i to ratou tu manakoanga. Noatu rai, mei ta Paulo i akakite maira, te vai ra te Tiaporo e te mana ra ki rungao i te au tangata kia kore ratou e kite i te marama o te tuatua mou ra. Te kitea ra te mana o Satani kia akavare i te manakoanga o te tangata i roto i te akataka anga totou nona “tei . . . pikikaa i to te ao katoatoa nei.” (Apokalupo 12:9) Ei tupuanga no ta Satani au angaanga, te turanga tei totouia maira e te peroveta ko Isaia te tupu ra i teianei ki te au tangata katoatoa kare ra ki te aronga te tavini ra ia Iehova: “I na oki, e tapokiia oki te enua nei e te poiri tangotango ra.”​—Isaia 60:2.

8. Na roto e teea au tu te aronga i roto i te poiri pae vaerua ra i te akaari anga e te oripu ua ra ratou?

⁸ I roto i te ngai poiri roa kare e rauka kia kite i tetai mea. E ngoie ua tetai i te ngaro ke me kare kia oripu ua i te manako. Mei te reira katoa oki, te aronga i roto i te poiri pae vaerua tei ngere ra i te manako anga e kare e roaia ka riro kia oripu ua i te tu vaerua. Ka rauka ia ratou kia ngere i te kite kia akataka i te tuatua mou mei te pikikaa, te meitaki mei te kino. Kua tuatua te peroveta ko Isaia no te aronga i roto i taua tu poiri ra i tana tataanga: “E ae oki ia ratou, to tei tuatua i te kino ra e meitaki, e te meitaki ra e kino; tei tuatua i te poiri ra e mārama, e te mārama e poiri; tei tuatua i te maamaa ra e vene, e te vene ra e maamaa!” (Isaia 5:20) Te aronga te noo ra i roto i te poiri i te pae vaerua tei raro i te mana o te atua o te poiri ra, koia oki ko Satani te Tiaporo, e no reira te taka ke ra ratou mei te tumu o te marama e te ora anga.​—Ephesia 4:​17-19.

Mei te Poiri ki te Marama​—Te Akaaoanga

9. E akakite mai e akapeea te pirianga o te aronga rave tarevake ma te poiri i te tu tika tikai e i roto i tetai tu pae vaerua ra.

⁹ Kua tou atura Iobu tiratiratu ra ki te inangaro ta te aronga rave tarevake e inangaro ra i te poiri tika tikai i tana tuatua anga: “E tapapa rai te mata o te akaturi i te poiri, te na ko ra e, Kare e mata e akara mai iaku, ka puroku ei i tona mata.” (Iobu 24:15) Te aronga rave tarevake te vaira i roto i te poiri pae vaerua, e ka riro taua poiri ra ei mana maroiroi. Kua tuatua te apotetoro ko Paulo e ko te ainga tau kore, te keia, te noinoi apinga, te kona kava, e te akakino, e te aru e mea matauia i roto i te aronga tei ereereia ra ki roto i taua poiri ra. Inara ko tetai ua atu te ka aere mai ki te marama o te Tuatua a te Atua ra ka rauka i te taui. E ka rauka taua taui anga ra kua akataka meitaki mai a Paulo i roto i tana reta ki to Korinetia. E manganui te au Kerititiano Korinetia te rave ra i te au angaanga o te poiri, inara kua tuatua a Paulo kia ratou: “Kua oreiia ra kotou, kua akatapuia ra kotou, kua akatikaia ra kotou, i te ingoa o te Atu ra o Iesu, e te Vaerua o to tatou Atua.”​—1 Korinetia 6:​9-11.

10, 11. (a) I akapeea ta Iesu akaari manako anga no te tangata matapo tana i akaora ra? (e) Eaa te aronga e manganui i kore ei e iki i te marama?

¹⁰ Me aere mai tetai tangata ki vao i te ngai poiri tikai ki roto i te ngai marama, penei ka umuumuia tetai tuatau kia akamatau i tona nga mata ki te marama. I Betesaida, kua rapakau a Iesu i tetai tangata matapo inara kua rave marie atura i te reira ma te tu aroa ra. “Kua rave atura aia i te rima o taua tangata matapo ra, arataki atura ki vao mai i taua vila ra: e kia tutua atura ai i te uavare ki runga i tona mata, e kia tuku i te rima ki rungao iaia, kua ui atura iaia i tana i kite ra. Kua nānā akera aia ki runga na ko maira, Te kite nei au i te tangata, mei te rakau ra te tu, te aere ua ra. Kua tuku akaou atura aia i te rima ki rungao i tona mata, e kua karanga atura kia nānā aia ki runga: kua puera rava atura, te kite meitaki atura aia i te tangata ravarai.” (Mareko 8:​23-25) I te akaraanga, kua akaora marie mai a Iesu i te kite anga ki taua tangata ra kia rauka i te tangata ra i te akatikatika iaia uaorai ki te marama kaka o te ra ra. Ka rauka ia tatou i te akamanako i te rekareka o taua tangata ra i tona kite anga.

¹¹ Inara, te rekareka ta taua tangata ra i kite e maata atu te tu rekareka anga o te aronga tei tauturuia ra kia aere mai, na te aere marie mai anga, mei te poiri pae vaerua ki roto i te marama o te tuatua mou. Me kite tatou i to ratou rekareka, penei ka manako tatou eaa i kore ei e maata atu te ka aere mai ki te marama. Kua oronga maira Iesu i te tumu: “Teia taua akaapa ra, ko te mārama kua tae mai ki te ao nei, e i anoano akenei te tangata i te poiri, kare te mārama, no te mea te kino ua ra ta ratou tuatua. Ko te rave i te kino ra, kua makitakita anake ïa ki te mārama, kare oki e aere mai ki te mārama, ko te kitea aea tana tuatua.” (Ioane 3:​19, 20) Ae, e manganui te inangaro ra i te rave “i te au mea kino”​—mei te ainga tau kore rai, te takinga kinoanga, te pikikaaanga, te raveanga tau kore, e te keiaanga—​e ko te poiri pae vaerua a Satani ra te tu meitaki roa atu no ratou kia rave i ta ratou i anoano ei.

Aereanga ki Mua i Roto i te Marama

12. Na roto i teea au tu i puapingaiai tatou i te aerenga mai ki te marama?

¹² Mei to tatou aerenga kia kite i te marama, eaa te au tauianga ta tatou i kite i roto ia tatou uaorai? E meitaki i etai taime kia akara ki muri e ka kimi mai ei i te tupu anga pae vaerua ta tatou i rave. Eaa te au ravenga kikino ta tatou i akaruke? Eaa te au manamanata i roto i to tatou oraanga kua rauka ia tatou i te akatikatika? I akapeea te tauianga i ta tatou au parani no te tuatau ki mua? I roto i to Iehova ra maroiroi e ma te tauturu a tona vaerua tapu, ka rauka ia tatou kia rave i te au tauianga i roto i to tatou tu e te akaraanga no te manakoanga te ka akakite e te akono ra tatou i ta te marama. (Ephesia 4:​23, 24) Te tata ra a Paulo i te reira na teia tu: “I poiri ana oki kotou i muatangana ra, i teianei ra, kua mārama kotou i te Atu: kia tau oki to kotou aerenga i te tamariki o te mārama; (Ta te Vaerua e akatupu ra, koia te au mea meitaki ravarai, e te tuatua-tika, e te tuatua-mou;).” (Ephesia 5:​8, 9) Na te tukuanga ia tatou uaorai kia aratakiia e te marama a Iehova te oronga maira kia tatou i te manakonako anga e tetai akakoro anga e pera katoa te akamareka ra i te au oraanga o te aronga takapini ia tatou. E mei teaa ra te rekareka anga i to tatou raveanga i taua au tauianga ra ka apai mai ki te ngakau o Iehova ra!​—Maseli 27:11

13. Akapeea e raukai ia tatou te akaari akameitaki anga no te marama o Iehova, e eaa te anoanoia ra no taua aerenga ra?

¹³ Ka akaari tatou i te akameitaki anga no te oraanga mataora atu ta tatou e rekareka nei na te akaataanga i te marama o Iehova​—i te tuaanga i ta tatou i kite mei te Pipiria ma to tatou au mema pamiri, te au oa, e te au tangata tupu. (Mataio 5:​12-16; 24:14) Ki te aronga kare ra e akarongo mai, ka riro ta tatou tutuanga e to tatou oraanga akara anga Kerititiano ei akoanga ia ratou. Kua akataka maira Paulo: “Kia kitea ia kotou te mea mareka na te Atu. E auraka e kapiti ki te angaanga puapinga kore a te poiri, e ako atura.” (Ephesia 5:​10, 11) Te tauturuanga ia etai ke ra kia akaruke i te poiri e kia iki i te marama te umuumuia ra te maroiroi i ta tatou tuanga. E puapinga maata atu oki, te umuumuia ra te tangi aroa e te manako anga no etai ke ra e te anoano ngakau tae kia tua aere i te marama o te tuatua mou kia ratou no to ratou puapinga mutu kore.​—Mataio 28:​19, 20.

Kia Matakite i te Au Marama Pikikaa!

14. No runga i te marama, eaa te akamatakiteanga te tau ra tatou kia akarongo?

¹⁴ Ki te aronga i te moana ra i te au ora o te poiri, e mea turouia tetai ua atu marama anga. I te au tuatau kua topa, kua tutungiia te au ai ki runga i te au pari toka o Engarani ei akakite anga i te akapuanga i te au uriia ra. Ka akameitaki te aronga angaanga o te pai ra me aratakiia e teianei au marama ki roto i te au ava meitaki. Inara, ko etai ai, e mea pikikaa ua. Kare i kitea tetai ava, e manganui te au pai kua arataki keia e kua ngaa ki runga i te au toka vaitata ki uta, te ngai i keiaiai ta ratou au kako. I roto i teianei ao akavare anga, ka tau tatou kia matakite kia kore e arataki keia ki te au marama pikikaa te ka akavare atu ia tatou ki te pai ngaa i te pae vaerua ra. Te akakiteia maira kia tatou, “ko Satani oki tei akatutu angela katoa iaia uaorai no te mārama.” Pera katoa, tona atu tavini, kapiti katoa te au apoteiti, “e rave angaanga pikikaa ïa” tei “akatutu aposetolo anga na te Mesia ia ratou uaorai.” Me ka akarongo atu tatou i te au pikikaa a taua aronga ra, ka paruparu to tatou irinaki anga i te Tuatua a Iehova no te tuatua mou, o te Pipiria, e ka mate atu to tatou akarongo.​—2 Korinetia 11:​13-15; 1 Timoteo 1:19.

15. Eaa te ka tauturu ia tatou kia vai ki runga i te ara e tae atu ei ki te ora?

¹⁵ Kua tata te tata taramo: “E lamepa taau tuatua i toku nei vaevae, e turama no toku nei arataa.” (Salamo 119:​105) Ae, ko ‘te ara piri oki e tae atu ei ki te ora’ kua akamarama meitakiia e to tatou Atua aroa, ko Iehova, “ko tei inangaro i te tangata katoatoa kia ora, e kia rauka te kite i te tuatua-mou.” (Mataio 7:14; 1 Timoteo 2:4) Na te akonoanga i te au apiianga Pipiria ka paruru ia tatou i te aere ke anga mei taua ara piri ra ki roto i te au arataa o te poiri. Kua tata a Paulo: “Te au tuatua tapu katoa i tataia ra, e mea akauruia mai e te Atua, e e mea meitaki ei apiianga, ei akoanga, ei akakiteanga apa, e ei akakite mai i te tuatua-tika ra.” (2 Timoteo 3:16) Ia tatou e tupu ra i te pae vaerua, te apiiia ra tatou e te Tuatua a te Atua. Ka rauka ia tatou, i roto i te marama o te Tuatua a te Atua ra, kia ako ia tatou uaorai me kare, me ka anoanoia, kia akoia mai e te au tiaki aroa i roto i te putuputuanga. Pera katoa, ka rauka ia tatou kia akatikatika i te au mea e kia ariki taakaaka oki i te akoanga i te tuatua tika kia tamou i to tatou vaevae ki runga i te arataa ki te ora.

Aaere Akameitaki Ua i Roto i te Marama

16. Akapeea tatou me akaari i te akameitaki anga no ta Iehova ra angaanga no te marama umere?

¹⁶ Akapeea tatou me akaari i te akameitaki anga no ta Iehova ra angaanga meitaki no te marama? Te akakite maira Ioane pene 9 kia tatou i ta Iesu ra rapakau anga i tetai tangata tei anau matapoia maira, kua akakeuia taua tangata ra kia akakite i tona akameitaki anga. Akapeea ra? Kua tuku aia i te akarongo anga kia Iesu ei Tamaiti na te Atua e kua akataka aia iaia ei “peroveta” i te ngai tangata ra. Pera katoa, kua tuatua mataku kore ua atu aia ki te aronga tei tauta ra kia akapuapinga kore ua i ta Iesu temeio. (Ioane 9:​17, 30-34) Kua tapa te apotetoro ko Petero i te au mema akatainuia o te putuputuanga Kerititiano ra “e aronga okoia.” No teaa ra? No te mea te aiteite ra to ratou vaerua akameitaki mei to te tangata tei anau matapoia maira e tei rapakauia. Te akaari ra ratou i te akameitaki anga no Iehova, Tei Akapuapinga maira ia ratou, na te ‘akakiteanga i te meitaki, to tei kapiki ia ratou i te poiri kia tae ki tona mārama umereia ra.’ (1 Petero 2:9; Kolosa 1:13) E aiteite te vaerua akameitaki anga o te aronga ma te manakonako anga no te enua nei, e te turu ra ratou i to ratou au taeake akatainuia i te akakitekite anga i to Iehova ra turanga “meitaki.” Mei teaa ra tetai angaanga meitaki rava ta te Atua ra i oronga ki te au tangata apa ua nei!

17, 18. (a) Eaa te apainga a te aronga tataki tai ra? (e) I te aruanga ia Timoteo, eaa te akamaroiroi anga kia kopae ki te au Kerititiano taki tai?

¹⁷ Te rauka anga te ngakau tae akameitaki ua no te marama o te tuatua mou. Kia maara e, kare tetai o tatou nei i anauia mai e te kite ra i te tuatua mou. Ka apii tetai papaki i te reira ei aronga pakari, e kua viviki ua ratou i te kite i te meitaki atu o te marama i rungao i te poiri. Ko etai atu kua meitaki i te akono angaia e te au metua mataku i te Atua ra. No taua aronga ra, penei ka ngoie ua kia manako kore i te marama. Tetai Kite tei tavini ra tona nga metua ia Iehova i mua ake i tona anau maianga kua akatika e maata tona taime e te tautaanga kia mou i te puapinga maata e te aiteanga o te au tuatua mou tei apiiia maira kiaia mei te rikiriki anga mai. (2 Timoteo 3:15) Te aronga ou me kare te ruaine, ka tau tatou tataki tai kia tatanu i te ariki anga oonu no te tuatua mou ta Iehova i akakite maira.

¹⁸ Kua apiiia te tangata ou ko Timoteo i te “tuatua tapu i tataia ra” mei tona tamariki anga, inara na te tautaanga iaia uaorai i tana angaanga orometua i raukai iaia i te tu pakari ei Kerititiano. (2 Timoteo 3:15) Kua o aia ki te turanga i reira kia tauturu i te apotetoro ko Paulo, tei akamaroiroi ra iaia: “E akamaroiroi kia vai meitaki rai koe ki mua i te aroaro o te Atua, ei rave angaanga kare e akama anga, e te tika oki i te tua i te tuatua-mou ra.” Kia aite tatou katoatoa, kia Timoteo, e kopae ke i te rave anga i tetai apinga penei ka taakama mai ia tatou​—me kare ka akariro kia akama mai a Iehova ia tatou!​—2 Timoteo 2:15.

19. (a) Mei ia Davida rai, eaa te tumu ta tatou katoatoa ka tau kia tuatua? (e) Eaa te ka uriuriia i roto i te atikara te aru mai nei?

¹⁹ Tei ia tatou te au tumu ravarai kia akapaapaa ia Iehova, nana ra i oronga mai kia tatou i te marama o tana tuatua mou. Mei te Ariki ko Davida rai, ka tuatua tatou: “Ko koe rai, e Iehova, toku rei lamepa: e akamārama mai oki a Iehova i toku nei poiri.” (2 Samuela 22:29) Inara, auraka tatou e riro kia manako merengo ua, no te mea ka rauka teia kia taki atu kia unui tatou ki muri ki roto i te poiri i akaoraia maira tatou. No reira, te atikara te aru mai nei ka tauturu ia tatou kia akamanako i te puapinga maata ta tatou ka oronga ki te tuatua mou a te Atua i to tatou au oraanga.

Eaa Taau i Kite?

• Akapeea a Iehova i te oronga mai anga i te akamarama anga pae vaerua?

• Eaa te akaaoanga ta te poiri pae vaerua te koropini nei ia tatou e oronga mai nei?

• Eaa te au tu kino ka tika tatou kia kopae ke?

• Akapeea tatou me akakite i to tatou akameitaki anga no te marama o te tuatua mou?

[Tutu i te kapi 8]

Ko Iehova te tumu o te marama i te pae kopapa e te pae vaerua

[Tutu i te kapi 10]

Ia Iesu e rapakau marie ra i te tangata matapo, i reira aia te tauturu maira ia tatou kia aere mai ki vao mei te poiri i te pae vaerua

[Tutu i te kapi 11]

Te akavare angaia e ta Satani au marama pikikaa te akatupu ra i te ngaa pai i te pae vaerua